Pauli Manutii In orationem Ciceronis pro P. Sextio commentarius.

발행: 1556년

분량: 306페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

IN ORAT PRO SEXTIO. Iure Ciceronis vestem mutarunt. RERUM DIVINA RVM potissimum Obaioluta sacra Bonae deae . historia satis nota. AD PS SI cum segem perferre uestent. erat enim cosuetudo, ut, ante quam ferretur lex, prodirent, qui uellent, ad suadendum, aut dissuadendum. de quo satis multa diximus in ιb. de comiti j s. GLADIIS ET LAPIDIBUS : huc ipsudere in oratione pro domo sua ar4. bis uerbis: Cum eos, qui in conisentu uirorum bonorum uerba de salute mea fecerant, adesse iussisti, eorum us aduocationem manibus, ferro,

lapidibus discussi si , tum profecto ostendisti uim tibi

1naxime dis licere. IN CREDITORUM CONUEN

TUM an alienis inrimum debuisse Gabinium, siqnra

diximus G ILLIUS DIES: dies, hoc loco, no, diei, legendum esse, admonet Gellius libro X IN CLIVO CAPITOLINO: circa templum Concordiae , in clivo Capitolino, cum in eo templo de coniuratis consul Cicero ad senatum retulisset, armati equites R. praesidisi causa circumsteterunt de quibus in oratione . in Catilinum ror Isit,inquit, equites R.honestissimi atqμe optimi viri, ceteris fortissimi cives , qui circumstant senatum, quorum tu frequentium uidere, et studia per sticere, et uoces paulo ante exaudire potuisti quorum ego uix abs te iamdiu munus ac tela cotin eo, eos dem facile adducam, ut te haec, quae iampridem uasta re studes , relinquentem usque ad portas profecit an 'tur et hac ipsa de re in ea post reditu in senatu a o si his uerbis. In concionem astendit, ea quae dixit, qμα, si eius vir Catilina reuix bet , dicere non esset ausius:

72쪽

COMMENTARIVS

nonarum Dec. quae me consiutim fuissent, clivis capitolini poenas ab eqvitrbus, eo repetiturum neque solum id dixit,sed, quos ei commodum fuit, compellauit L. uero Lamiam, equitem M. praestanti dignitate hominem, saluti meae pro familiaritate, reip. pro fortunis suis amicisiimum, consul imperiosius exire urbe iussit quod autem declivo Capitolino, ut inique factum Gabinius accusebat, idem I. I. Antonius Ciceroni midiis post annis obtecti in quem ista sunt in Philippica ii . . At etiam ausus es, quid autem est quod tu non audeas' clitium Capitolinum dicere me consule plenum seruorum armatorum

fuisse ut illa, credo, nefaria senatus conpulta tum ferent, uim afferebam senatui. O miserum , siue tib issa notu non sunt, nihil enim boni nosti siue sunt, qui apud tales uiros tam impudenter loquare quis enim equites R. quis praeter te adolesten nobilis, quis ustius ordinis , qui se ciuem meminisset, cum senatus in hoc templo esset, in clivo Capitolino non fuit uere quod enim Cicero tuendi senatus causa fecerat, id, quas contra leges regio more commissi Gabinius, Antonius accuso t. quod alitem dixti , ILLIUS DIES,

intestigii uni diem, tuo senatus conpultum de necundis coluratis, referente, cicerone factum est quaticlia non illo tantum die cum g&ἱi sin clivo Capitolino equites R. fuisse, satis collat ex iis ierbis, quae de oratim 1 in Catilinam recri inimus: quae habitu est aliquot diebus anti istum diem , quem hic Cicero igni scit. Q id

73쪽

si ut

IN ORAT. PRO SEXTIO. QUI hoc homine facias' aut quo eluemia importunum,aut quo potius hostem tam sceleratum restrues qui, ut omittam cetera, sunt ei cum collega immani impuro 3 coniuncta atque communia, hoc unum habet proprium, ut

D expulerit ex urbe, relegarit, non dico equitem R. non ornatissimum , atque optimum uirum is non micissimum reis' civem, non illo ipso tem N pore una cum senatu, cum bonis omnibus casum amici eiq; pub lugentem , sed ciuem R. sine ullo iudicio aut edicto ex patria consulete di cerit .nihil acerbius focti Latini ferre soliti sunt, a quam, id quod perraro accidit , ex urbe exire adi consulibus iuberi . tque illis tum erat reditus, instas ciuitates, ad suos lares familiares indi, illo communi incommodo nulla in quenquam γ Iprofria ignominia nominatim cadebat hoc ue di, o quid est exterminabit ciues R. edicto consitita, a suis di si enatibus' expellet a patria ξ deliget γγ quem volet, dana sit, atque eiiciet nominatim eo hic si unquam uos eos , qui nunc estis in rep.: fore putasset,si denique imaginem iudiciorum, di, ut smulacrum aliquod futurum in ciuitate re-

, liquum credidissi et, unquam ausus esset senatum

di de rep. tostere, qNitumi preces si ernari, ci-: Mitim denique omnium, novis inauditis edix Elis, ius, libertatem .peruertere e Commeritali US. QUID HOC HOMINE FACIASρ antiqua lo-e clitio

74쪽

cutio, huic nostro satis sitata quam a comicis usurpatam inuenimus pubaudiri uidetur, de huic aut loco simillimus si ille ex primo accusationis Quid hoe homine faciatis aut quam ad Il em tuni perfidiosium, tam importunum animal reseruetis ' SINE LVO IUDICIO, AUT EDICTO quomodo me edicto, cum infra pateat, edicto Gabinj pulsi esse Lamiam ZEci terminabit, inquit, ciues R. ediecto conmasiuis diis penatibus' et paulo ante edixisse Gabinium dixit, ut ab urbe abesset Lamia millia passuum ducenta aut igiti pro aut legerem suo sit ad grauiorem inuidiam excitandum diaerit, sine ullo iudicio magistratus uel populi, suo edicto consul ciuem R. eiecit ex patria alit omnino ipsum particulam , aut, quasi superuacaneatntollerem . de quo tamen ut antiqui ιbri confulantur, fatuo . SOCII LATINI L. Crassus , uir clarisb-mus orator Ammlis, Mucius Scaevola inccnmatu legem tulerunt, ut sicci Latini, Romanae citii tutis iure priuati suas in ciuitates redirent quod ita soci is acerbum accidit, ut sociale bellum , quod per triennium aduersius Romanos ancipiti fortuna gestum est, hanc unam ob causam conflatum esse set de qua

Alpi ianus lib. r. Cicero in Bruto, lib. II. deoru-tore , Pedianus in commentario orationis pro Scauro,

alij. SOCII LATlta I dicebant ueteres, focij Latini, et,socus 9 1tini,cim tamen de solis Lutinis intelligerent exempla sunto apud hunc nostris in oratione pro Balbo, s: apud Liuium quamplurima. i M'OD PER RARO ACCIDIT UO,semel tun

75쪽

IN ORAT. PRO SEXTIO. 34

tum accidisse L. Crasso Scaevola cos legi. λ' ONSULIBUS uel ipsos, qzosim nominauit, consules ignificat, qui de redigendis in suas ciuitates sociis legem tulerunt, uel, a consulibus, generaliter dixit, quod consules, qlii summus erat magistratus, exire socios ex urbe iussissent. EOS , EI NVNC

ESTIS: magna praeditos auctoritate, cum potestate iudicandi. sperauit enim fore, ut boni tacerent, improbi dominarentur. IMAGINEM IUDICIORUM: si iudieii, aut omnino imaginem aut simulacrum ullum iudiciorum fore credidisset hin rempublicam non tam nefarie peccasset peccauit autem, quia credidit, extinctis iudiciis , poenam delinquentibus nullam

futuram. OR ATIM

B UT SI me attentissimis animissumma eum, benignitate duditis iudices tamen uereor, nex quis forte uestrum miretur, quid haec meior D tio tum toga, actam alte repetita uelit, aut quid di ad P. Sextii carisam, eorum, qziante huius triae, unatum remp. uexarunt, delicta pertineant. , mihi autem hoc propositum est ostendere, omnis, consilii P. Sextus, mentemq; totius tribunatus, hane fuisse, ut afflictae, perditae reip. ci uandi tum posset, mederetur acsi in exponendis,u D neribus illis de me ipso plura dicere uidebor , ignoscitote num c illam meam cladem uos, et x, omnes boni maximum espere . uulnus iudican is o P. Sextius est reus non suo,sed meo no- mine

76쪽

mim llii cum omnem in sui tribundius in me sali, te consumpserit, nece se est meum causim praeteriti temporis cum huius praesienti defensone esse coniunctam. Erat igitur in luctu senatus squalebat ciuitas, Ablico confli mutata ueste nullum erat Italiae municipium, natia colonia, nata praeferitura, ncilla Romae societ siectigalaum taxilum ccllegitim, alit concilium, aut omnino liquod comm Eneco rhum, ouod tum non honor centi Fime decreuisset de meus lute cum subito edictini duo consules, hi ad suum uestitum sensiores redirent quis linquam consul senatum ipsius decretis parere prohibuit ' quis tyrannus miseros ligere uetuit 'parum ne est Piso, ut om ritu Gabinium quod tantum homines fefellisti, At negligeres auctoritatem siendi sci optimi cuiusque consilia contenrnerent remp.proderes cense lare nomen a si geres etiam ne edicere audeas , ne moererent homines meum, fuim, reip. calamitatem ne uestinc stitim dolorem ueste mutata signiscarent siue illa uestis mutatio ad lucium ipsorum siue ad deprecandum alabat, qliis linquam tam crudelis fuit , qui prohiberet quenquam aut sibi

morrere, aut ceteris supplicares Commentarius.1VS LIBERTATEMQUE: ius libertatem sabinius eripuit ciuibus , cum eos suum dolorem uesternutatas x cantes, ad cpitum, quem deposuerant,

77쪽

IN ORAT. PRO SEXTIO. asredire i nil ANTE HUIUS TRIBUNATUMQquia Gabinius anno ante quam Sextius tribunus p fuit , di uti tum estpt. ILLAM MEAM CLA DENI imurtam iniqui sima clodi lege datam. NON SUO, SED MEO NOMINE non quod ipse delique rit,sed God me inique pulsum restit cierit . NECESSE EST MEAM CAUSAM 'c necesse, inclait, est, cum Sextrum debendo, de me ipso dicere murae multas defensonis meae partes ab litus tribAnatu cogor lutere; tribunat is in mea sui te totus est consumptus RSVS NON SUO, SED MEO N MlNE: accusatur enim a mersanrrnicrs, non qVod

se contra leges aliquid commisierit , sed quod in tribu

nutu de mea salute laborarit. MVNIClPIUM: inter municipiam, coloniam, praebeo iram hoc inter 2,

quod municipium si fragii serendi potestatem habet, et suis legibus uiuit colonia si frugi ius non habet, Romanis legibus utitur praefectura suffragi iure

caret, G Romanas leges obseruat. SOCIETAS VECTIGALIVM societates orirni, qE Lectigalia redimebant, equitlim R. omnes ei nn . COLLEGIUM: de codegis spaulo nisi dicemus. CONCILIUM: conuentus hominum, ad aliquid agendum institutus. O ATIO., QUI ' fua yonte homines incimicorlim periculis uestitum mutare non solent λ. pro te ip

78쪽

COMMENTILRI S

fortasse, qui uolent ciuis forentis imi benevo- lentia bonorum optime de salute patriae me riti periculum coniunctum cum periculo cilia D ratis lugere penatu non licebit isdem consules, in s appellandi sunt consules, quos, nemo est, qui D non modo ex memo ria sed ex foris euellendos: non putet spacto iam foedere prouinciarism,pro D ducti in circo Flamini in concionem ab illusu D ria, a pestepatriae maximo cum gemitu uestro,

D omnia, tuae tum contra me, contraq; re . di - aerant, uoce ac sententia sua comprobaverunt.

v Udem conpulibus sedentibus, atque instectan-

Μ tibus ala lex est, ne a sticia ualerent, ne quis D obnunciaret, ne quis legi intercederet, . om , nibus festis diebus legem ferri liceret, ut lex D Aelia, lex Fusia ne valeret qlia una rogatione, B quis est, qui non intelligat, uniuersam remp., esse deletam' isdem conpulibus ins ectantibus, seruorum delectus habebaturpro tribunal ιAE-D relio nomine collegiorum , cum vicatim bomidi ne conscriberentur , decuriarentur ad vim, , ad manus , ad caedem , ad direptionem incitu-

γγ rentur.

Commentarius. AD LUCTVM pSORVM sive inquit vestem mutaverant, ut meam pariter insuam lugerent calamitatem, siue ut meam salutem deprecarentur neu

tram ob causam facere id, ptio fecisti, aequum fuit:

79쪽

IN ORAT PRO SENTIO. Selim nemo linquam tam crudelis sum , qui prohibe retilien quam aut moerere in suo dolore, ut ceteris in amici periculo pupplicare I 'MO

1 ostrophe ad Pisonem absicivem nam hoc tempore Macedoniam proconpulari imperio administrabat quod significant illa uerba a 4 cum strat, illa duo re .pe ne fata, Gabinium, Pisonem, alterum haurire ciliotidie expecutrissimis atque opulentis imis 3riae rudis

innumerabile Ipondus auri quae seclliuntur . xiii tum rationem mittam 3 quod hae oratio pro Sextio habita est Marcellino bibis Iro cos. Piso autem sequenti anno , Pompeio crasso cos redVt e prouincia quod in a limento orationis in ipsum Pedianus probat. Apparet di terti in hoc loco , Pisonem ante consalutam reum fui quo crimine , incertum est . loquitur enim circero de hs , quorum in periculis amici, litum litare solent. S. C. cum antea, cia inprovincias ibant egatos, quos Iecu ad ducerent, penatu petere consiue ent quam consuetudinem primis neglexit P. Vatinius, post eum anno proximo Pso Gabinius legis, ut opinor, Clodiae priuilegio sunt enim in ea in Vatinium G. haec uerba Ct is legatos uno uam audiuiis ne S. O ante te nemo, post continuo fecit idemcin duobus prodigils reipublicae Clodius. idem in hac ipsi pro Sextro S segni t catar. lijs, inquit, prouinciam, quis pecuniam, dis legationem ab senatu petebat HOMlNIS DESPER ATI, uti reo te agat, aut sientiat sperari non potest eodem sensiudicebant, homo perditus quas, qui

80쪽

COMMENTARIVS

re fiam mentem prosus mi spe . LUGEBUNT FORTASSE addidit,fortasse, ut dubitari posse indicet , an aliquis ninino in hominis des erati 'ο-ditoris reipublicae casu lucr mus daturussit. EX FASTIS: libris, in quibus conpulum nomina scribebantur. ad Atticum lib. II H. O PACTO IAM FOEDERE PROVINCIARUM : ut proisincias accipereta Clodio tribuno pl. quas uellent, ea lege sit si prius etpermitterent, si, que uestet, in rems fesceret, hoc est ut leges reipublica perniciosi pimas perferre

posset. 8. lRCO FLAMINIO tres erant Romae

circi, Maximus, Flaminius, qui Appostinaris dictus est, item circus Neronis . TUM CONTRAM M c. confert, opinor, in duos constules , plied ad linum Gabinium pertinebat. si con ut talem orationem habitam esse, iam dixit, qualim nunqliam catilina ιiclo habuisset. sic insta, quod linius erat, iurique conpuli adsicripsit. Cum , inquit, equester ordos consulibus citaretur . LATA LEX EST : ciliatuerleges reip. perniciosus tulit P. Clodius in tribun ps de annona, ut populo frumentum, Vod antea be- missibus cir trientibus dabatur, gratis daretlir alteram,st codegia restituerentur tertium, ut infirma cesserum potestas esset quartum hanc de pia hrc cicero loquitur . vide in ira in Pisonem Pedian Dionem lib. 8. NE AUSPICIA VALERENT: fgniscat Dio lib. E. au iciori ni posui se genera, linum ne obnunciatione, alter in cum ob nunciatione utroque genere potestas agendi cunis

fuli

SEARCH

MENU NAVIGATION