Doctissimi viri Nicolai Gruchii Rotomagensis, De comitiis Romanorum libri tres. His accessit rerum et verborum in his memorabilium copiosissima et accuratissima diligentia conquisitus index

발행: 1558년

분량: 330페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

382 DE COMITIIS ROM. F nis non posset ratum esse decretu Senatus de prouinciis. At Iege

Sempronia effectum est,ut decreto Senatus de prouinciis Conosularibus intercedi no posset: quemadmodum Cicero ostendit in Orat. De pro . Cons. his uerbis: Facia,inquit,illas Praetorias,ut Disoni & Gabinio succedatur statim.Si hic sinat.Tum. n.Tribunus intercedere poterit:nunc non potcst. itaque ego ide,qui nunc Cosulibus qui designati erunt,Syriam Macedonia p decerno,decerna easdem Praetorias,ut di Praetores annuas prouincias habeat, & eos quam primu uideamus, quos animo aequo uidere no pos G sumus. Sed mihi credite,nunquam succedetur illis,nisi cum ea lege rcferretur, qua intercedi de prouinciis non licebit.Ex iis Ciceronis uerbis apparet, intercedi non potuisse decreto Senatus de prouinciis Consularibus,at Praetoriis prouinciis decernedis potui se intercedi. Tu illud intelligi potest,Colulares prouincias nosuisse certas quasda eta Romanis prouinciis, quae no possent nil Cosulares esse:sed pro Senatus uoluntate Consulares fiebant, in quas cu imperio Consulari miliebantur: Praetoriae, in quas cum imperio Praetorio ita ut uicissim quae Cosulares suerant, PraetoH riae fiereni & quae Praetoriae ante fuerat, Cosulares fierent. Adeo autem in arbitrio Senatus hoc erat,ut interdum ignobiles admodum prouinciae Consulares fierent. Suet.in Caesare: Eande ob causam opera optimatibus data est,ut prouinciae suturis Consulibus minimi negotii,id est sylve callest decerneretur. Porro autem solebant postremis illis teporibus Consules sere tolum annu sui Consulatus in urbe consumere,nec sere in prouincias proficisceobantur,nisi ad fine anni praesertim si nulla esset in prouincia bellum quo ad naturandii urgeret. Qua ratione sebat,ut cum anno I Consulatus continuarent & alterum annu Procosulatus. Nec stocut prioribus temporibus terminato anno Consulatus, rogadus

erat populus de prorogando imperio, sed absq; ulla rogatione, propter decretii Senatus habebant in prouincia impetiti , finito

etiam anno sui Consulatus. Erat aute hoc comune omnibus prouinciam magistratibus,ut tandiu obtinerent imperium . quandiu

successor non mittebatur, squidem ipsi in prouincia esse uellent peracto tempore Senatusconsulti r nec singulis annis serendum erat ad populum de prorogando imperio,sicut prioribus tempoL 1ibus fieti solebat: sed semel obtentu imperiit eo usis retinebatur,

du successor mitteretur. id uero,ut ita esset, lege Cornelia caueba tur Cuius meminit Cicero in epistola nona ad Lentulum lib. i.

Epist.Ea lege cicero indicat suisse,ut quam primu urbe egressus

182쪽

tr AER SECUN DV s. 3s 3 esset is cui prouincia decreta esset, imperium haberet, quoad in Aurbem repedasset.Ex quibus perspicuu est per legῆ Cornelia es sectum esse,ut quod superioribus tpibus extraordinariu erat, ob idi populi auctoritate interuenire de derabat,ordinarium se Tet, ut i a rogatione de prorogando imperio opus non esset,si successor non mitteretur. Nec repugnat iis quae diximus rogatio

Trebonia, qua latum est ad populum,ut Caesari imperium in Gallia in aliud quinquenniu prorogaretur. Hac. n. lege uolebat Tre bonius Popeio, & Crassis auctoribus Senatui potestatem de caProuincia decernendi tollere, ut ne liceret ante quinquennium B

successorem mittere. Nam si succes rem misis et Senatus omnino ei decedcndum fuisset. Lege enim Cornelia triginta tantii dies concedebantur magistratui ad decedendum,postquam successrem in prouincia ingressum sciebat:Vt docet cic.in epist. ad Appiu sexta lib. 3. Epist. Erat igitur ordinaria ratio decernendarum Consulariu prouinciatu illa ψ exposui In qua ad creandos magi γseratus X uinciales populi suifragiis opus no erat, sicut nec prius,cu nihil extra ordinem fieri contigisset. illud sane non m gaue. rim, lege Curiata,& adumbratis quibusdam comitiis Curialis O, C pus fuisse prouincialibus magistratibus, ut nos postea octendemus. Verum Tributis comitiis aut Centuriatis nihil opus suisse affirmo in illa ordinaria prouinciarum decernendarum ratione. At s prouincia decerneretur extra ordine,tu uero populi suffla

giis opus erat ad creandos magistratus prxsertim post lege Cornelia a C. Cornelio Tribuno plebis perlatam: qua lege,ut scribit Dion libro 35. cauebatur,ut esset qui de in Senatus potestate imperia eXtra ordine dare,omnino legibus soluere:sed ita,ut post rogatio ad populum ueteri more de ea re ferretur : quam toga, Diionem omnino a populo iuberi necesse esset.Hoc enim idem est cu eo, quod Asconius de hac lege Cornelia scribit: Cautu in quIsuisse,ne quis in Senatu legibus solueretur,nis duceti adiuissent neue quis intercederet, cu ea de re ad populit serretur. Haec lex lata est Q. Calphurnio Pisone& M. Acilio Glabrione Cossanno Vib G Sp.Ac Senatus quide praeter ius antiquu ea sibi auctoritatem iamdudum usurpaverat,ut legibus solueret quos uellet noconsulto populo clam antiquo iure cautum esset, ut nemo iij. bus Iolucretur nisi per populum. Cum ergo certum sit, extra or Sdinem prouinciam dare nil aliud esse V praeter morem legibus

receptum,imperium alicui decernere, dubium esse non potest, prouinciam nemine extra ordine obtinere potuisse, nis legibiis

M 4 solutus

183쪽

i 84 DE COMITIIS ROM.

F solutus esset.EX quibus perspicuum est, quandiu non licuit quD qua legibus nisi per populum solui,tandiu non potuisse omnino

Prouincias extra ordinem obtineri ab que rogatione populi. At postquam id iuris totum ad se transtulit Senatus , tum uero ere traordinaria imperia decernendi adeo Senatus potestas fuit, ut sere non aliter a populo ea obtinerenturinist praeter Senatus uo luntatem,rogaeione alicuius magistratus a populo decernerent. Postquam aut e C. Cornelius eam quam dixi legi pertulit, tu uoro planum est , nullam prouinciam extra ordinem obtineri po/G tuisse absq; rogatione populi. Vnde fit,ut post eam legem extra

ordinariis imperiis obtinendis semper aduocatis comitiis opus fuerit, siue Senatus decreto obtinerentur, siue a populo praeter Senatus decretia. Extra ordinem autem aliquid fieri dicebatur, quocunque modo ab illa ordinaria ratione discedebatur. Ac primu cum oporteret cosulares prouincias dari iis qui Consulatu gererent,si quando iis decernerentur qui in magistratu no erat, eaetra ordinem fieri aliquid dicebatur. Hoc autem euenire pote/rat multis de causis. Nam si Cosules ipsi in prouincias ire nol/H lent: ut Hortensius in prouincian profectus no est,teste Cicerone in Bruto,& Bibulus post consulatum in urbe mapsit, & Cicero ipse Galliam pron inciam sibi decretam in concione deposuit. &Pompeius & crassus post primum consulatu in urbe maserunt, tu si eX iis,qui magistratu non gerebant, aliquis in prouincia cuimperio Colulari milteretur,extra ordinem prouinciam is obtinere dicebatur.Veluti cii in Ciciliam multo tempore post Consulatu Cicero Proconsul missus est:& Bibulus in Cyriam L. Domitius in Gallia. Neque enim priuati homines tam eis Consula

I res essent,prouinciam obtinere poterant, priusqua ex priuatis saeli essent magistratus. Quod uero Cicero eam prouinciam habuerit,no modo a Senatu sed etia a populo, uerba eius indicant quae ad C. Cassum scribuntur lib. i s. epist. Fam. De me autem idem tecum his ago liter: s, quod superioribus egi, ut oes tuoS neruos in eo contendas ne quid mihi ad hanc prouinciam, qua& Senatus & populus annuam esse uoluit, temporis prorogetur. Quod. n.Cicero sacit mentione populi,ad rogationem pertinet, quae de eius imperio lata est. Neque. n. populi iussum hac in re interuenisse,aliter intelligere possumus. Alio modo priuatis mox tra ordinem prouincia dccernebatur, si qῖ Rei p. tepora require. Te uideretur,ut praeter eos qui magistratus gerebant,aliquid siningulari uirtute Imperator subgercha in Euincia mitteretur. Qua

184쪽

vat Ione Popeius prouincia obtinuit, cu aduersus Pyratas Proco Asul est missus. In quo multa emtra ordine saeia sunt. Primum φυ ni eκ priuatis prouincia Italia dabatur,deinde st trienni Procosul esse iubebatur, tu ci, impertu ei aduersus omnes ab si prouocatione: po I remo cl, impertu ei tata amplitudine dabatur , ut non modo totius maris interni imperium ei cederet sed etiam in ommbus omnium prouinciis ad quinquagesimum usque stadium equa ratione fiebat,ut nouo more omnis fere Romanae prouin inciae simul eius imperio, ad ora maritima attinet, subucerctur.

Hanc prouinciam Popeius lege Gabinia habuit praeter Senatus Buoluntatem. Vnde sequitur comitia, quibus hoc tantum impe

riu Popeio datu est Tributa suisse:ut quae ab A. Gabinio Tr. pl.

habita sint. Hac eade ratione Popeius,cum rei frumentariae pra, se Rus est prouinciam obtinuit. in quo haec omnia suerunt extraordinem: q, nominatim Pompeio data est: φ priuato: q, procuratio frumentaria MN. Clodio, lege D. Clodii superiore anno habuerat detrahebatur: ψ imperiti ci multo maius dabatur, quam quod solebat esse praefecti annonae,nempe Proconsulis non modo in Italia, sed etiam in omnibus Romanorum prouinciis , ut cait Dion lib. 39.q, in quinquenniu ea prouincia dabatur. Hanc prouinciam a Senatu obtinuisse Pope tu scribit cic. in oratione pro domo sua. Qu*d tamen rogatione etiam populi Senatus decretum confirmatu sit, uel hinc intclligi potest, ' non potuit leκ Clodia nisi lege abrogari . Poterant etia plouincia extra ordine dari his qui in magistratu erant: ta iis qui in urbe erant, quam iis qui eXtra urbem imperium habebant. Quando in Hispaniam aduet sus Sertorium missus est Pompeius,erat cu imperio ad urobe non dimisso adhuc exercitu, quo Lepidum oppugnauerat,ut ait Plutar. in Poptio. Fuerunt autem omnia haec extra ordine :quod nominatim et,que priuatu esse absoluta prouincia priore , oportebat: quod adolescenti, qui nondum magistratum in urbe

gessisset: q& imperiti colatare ei dabatur: quod i a saepe imperium in prouincia habuisset. Quando etia lege Manilia data est Dom/peio prouincia,extra ordinem haec sues uni quod ei, qui iam to/ties in prouincias missus esset & qui adhuc in imperio esset eius prouinciae, quam superiore anno lege Gabinia habuerat, decerneret alia prouincia, qY imperiti ei dabatur in Bithynia,u Pro/ Scos. administrabat M. Glabrio,& in Cicilia,q; Q Martius Reri

185쪽

185 D E COMITIII ROM. F potuerunt.Vnde erroranterpretis apud Plutarchii manifesto deprehenditur qui clam uertere debuisset perlatam esse legem omnium tribuum suffragio,vertit promulgatam omnibus Centu/xiis. Ipsis etiam Contulibus extra ordinem dari poterant prouinciae. Veluti clim lege Vatini a Caesari Gallia prouincia data est,

quia nominatim & extra sortem .praeter Senatus decretu in quinquennium ea prouincia data est,idcirco extraordinaria dicitur.

Et lege Clodia Pisoni & Gabinio prouinciae Syria 3e Macedonia datae sunt extra ordinem, quia cum alias prouincias Senatus G his decreuisset,nominatim & eXtra sortem eae prouinciae eis da/tae sunt. Et lege Trebonia Pompeio de Crasso iterum consuli/hus Syria & Hispania prouinciae extra ordinem datae sunt, quia nominatim,& in quinquennium datae sunt. Et Mario in primo Consulatu prouincia N umidia rogatione L. Manlii Tribun . pl. data est,ciam eam Senatus paulo ante Metello decreuisset. At L. Lucullo prouincia extra ordinem data est,Mithridatici belli, quia iam sortitus erat Galliam Cisalpinam: qua prouincia dimissa nominatim ei data est cicilia in locu demortui L. Octauit, RH muls iniunctum,ut aduersus Mitridatem bellum gereret, cum esset Proconsul Bithyniae Μ.Cotta ipsius collega. Haec uero a Senatu tantum citra ullam populi rogationem obtinuisse Lucullus legitur apud Plutarc. de cice. initio lib. Academ . quaestionii, qui Lucullus inscribi iurti qui tu lex Cornelia lata uo erat, ideo que Senatui legibus solucre Lucullum licebat absque rogatione populi. Vt ergo summatim de prouinciis Consulatibus dicam, suffragiis populi ad creandos Proconsules nunquam opus fuit,

nisi eAtra ordinem aliquid fieret. cum uero cXtra ordinem ali

i quid fiebat,ante legem quidem Corneliam interdum a populo ,

saepe a Senatu absque ulla populi rogatioue imperia etatraordi Naria dabantur: post legem uero Corneliam, necessario populi rogatione, sed interdum ex Senatus etiam decreto saepe praeter Senatus uolutate Proco sules creari oportebat. Id uero Tribulis comitiis fieri ,exempla quae a nobis proposita sunt, manifesto indicat. De prouincitis uero Praetoriis eadem aut non multum diuersa dici possunt. Nam ut ex iis, quae citauimus cx oratione de prouinciis Gonsularibus intelligi potest, 'raetoriae etiam pro Κ uinciae a Senatu decernebatur. Quas uero Senatus nominauerat,eas deinde sortiebantur inter se Uraetores. Sed hoc diuersum a prouinciis Consularibus erat, q, Consulare, in incertum decerinni solibant a Senatu, antem dctignatrissent .consules, ut Paulo: ante

186쪽

unte demonstrauimus:at Praetoriae decernebantur Ipsis Praeto. xibus,cum magistratum gerebant. Huius aut diuersitatis ea erat, ut opinor,ratio, ' oibus Uraetoribus suae erant in urbes uinciae in iure dicendo,quas necessario debebant toto anno lax Praetum administrare. Alius. n. urbana iuri dictione habebat,alius inoter peregrinos,aliud de maiestate alius de ambitu, alii inter scarios,alii denis alias qonespublicas exerceb2t,ut iuperiore libro pluribus ostedimus . itas statim designati Praetores sortiebant inter se urbanas istas prouincias sibi per leges iandudia decretas, ut nono Seuatus decreto in ea re opus non esset. Id quod Cic.2. oratione in Verr.ostendit his uerbis: Ecce autem illis ipsis die. hus,cum Praetores desgnari sortirentur,& Μ. Metello obtigi se set . ut is de pecuniis repetundis quaereret. Quia igitur duas simul

prouincias eisdem Praetoribus decernere non licebat,idcirco uincias extra urbem Praetoribus decernere no poterat Senatus, nisi eo anno quo Praeturam gerebant. Sic autem decernebantur ut nisi exacto anno Praeturae in prouincias non proficiscerent. In quo illorum temporum a superioribus disserentia obseruari Potest. Superioribus enim temporibus Praetores inito statim magistratu sortiebantur prouincias,in quas etiam statim pro fi ciscebantur ii, quibus extra urbem obtigissent prouinciae, aunii

suae Praeturae in prouincia gesturi :quibus si laccessor non mitteretur,de prorogando imperio ad populum serebatur.Quae omnia ex lectione tertiae,& quartae Decad.T.Livii aperta sunt. At Ciceronis aetate Praetores iuri dicundo in urbe retinebantur toto anno lax Praeturae: nis sid accidisset tumultus, cuius ca omissa iurisdictione urbe exeundum esset: quo accidit in coniuratio/ne Catilinae.Ipso autem anno laae Praeturae sortiebantur eas prouincias, quas Senatus Praetorias decreuisset,in quas prosecti tandiu imperium habebant, quandiu laccessor non mittebatur: idq; per legem Corneliam,uti diximus. Vnde apud Suetonium ita scribitur de Caesare: Ex Praetura ulteriorem sortitus Hispania. Et de Oetauio patre Augustu Ex Praetura Macedoniam sorti. tus. Et apud Ciceronem, Verres eX Praetura ut bana sortitus Siciliam .Et L. Muraena in Praetura Galliam sortitus est. illa uero lege Cornelia Verres triennio suit Praetor Siciliae,& Q Tullius stater Ciceronis tres annos Asiam prouinciam Praetor admini. strauit. Neque his prorogatum imperium ab alio legimus, i a Senatu. Atque illa quidem erat Praetoriarum prouinciarum ordinaria administratio: ad qua nullis opus erat comitiis,quibus

. Pro uino

187쪽

t 88 DE COMITIIS RO M.

F prouinciales magi stratus crearentur.Sin extra ordinem decerneretur,ide hie dic edu est, quod paulo ante i Cosularibus diximus. Ante lege C. Cornelii qua legibus soluendi potestas inconsulto populo Senatui detracta est, fere Praetorias prouincias extra ordinem Senatus sine ulla rogatione populi decernebat. Post lege' ' uero Cornelia perlata omnino creandis eNtra ordinem Proprs roribus, necesse erat haberi comitia siue decreto Senatus, siue a populo praeter Senatus sententiam prouinciae darentur. Extraordinem autem decerni dicebantur eisdem de causis, quibus co

G sulares. Na si nollet in prouinciam proficisci aliqui Praetores, id eis liberii crat: ut Cicero pro Murena ostendit, Ser.Sulpitium alloques his uerbis: Postremo tu in prouincia ire noluisti. No possum id in te reprchedere,quod in meipso & Praetor, & Consul abavi. Tu uero respue libus prouincia Praetoribus saepe accide-debat, ut reliqui non respoderet ad numerii prouinciam,quas Senalus Praetorias decrevissct.: ideoq; necesse erat alio substitui. Quemadmodu aut Cosularibus uiris, qui in prouinciis non sui se sent, Cosulares prouinciae, quas Cosulcs respuissent, dema dati sopi libat misi quod interdum Praetoru sortitioni a Senatu relinqueis bantur Consulares huiusmodi prouinciae,maxime si nulli estent Consulares, qui in prouincias ire aut possent aut uellent: quomodo Gallia prouincia,qua cicero Cosdeposuerat, Metello Celeii Pixtori sortito obtigit,ut ait Cicero in epist. 2. lib. s. Ep. FLVi in qua in Cosularibus prouinciis fiebat, ita solebat poli Issimusubstitui ex proximo Praetorii collegio si qui essent qui cu imperio in prouincia non fuissent,& nunc prouincia acceptare uellet. Id quod perspici potest ex uerbis Senatusconsulti,quod est in Γ octaua epist. lib. 8 Ep. Fam.Verba S.C.haec sunt: Ite Senatui placere in Cilicia prouincia,in octo reliquas prouincias, quas Praetorii pro Draetore obtinerent,eos qui Praetores sucrunt, net in prouincia cu imperio fuerut.quos eoru eX S.C. cu imperio in PMincias pro Praetore mitti oporteret,eos sortito in Suincias mitii placere.Si eN eo numero,quos eX S.C.in prouincias ire opor teret, ad numeru non essent qui in eas prouincias proficisceretur,

tum uti quod collegi a primu Praetorii suisse neque in prouin/cias proiecti essent,ita sorte in prouincias proficiscerentur. Si hic ad numeria non essent,tunc deinceps proNimi cuiust collegii, a Praetores suissent, neque in prouincias pro sedit essent in sortem

coniicerentur. quoad iis nn merus cm eius esset, quem ad mamorum in prouincias mitti oporteret. At.n priuatus nemo poterat, ' prouin, '

188쪽

prouinciam cum imperio Draetorio habere,antequam ex priua Nio laetus esset magistratus. Post legem ergo corneliam,ad facie dos huiusmodi ex priuatis hominibus prouinciales inagistra/tus,Tributis comitiis populum rogari oportebat. Iam uero a nominatim & extra sortem,aut praeter Senatus decretum pro uincia daretur,extra ordinem dari dicebatur, non modo si priuato,sed etia si ei qui in magistratu aliquo esset,daretur . Vt cu Ca to missus est Propraetor in Cyprum rogatione P. Clodii Tr. pl. Cato priuatus erat ac Tribunitius tantum, non Praetorius, cui nominatim ac priter Senatus uoluntate data est ea Suincia. Sue tonius etia extraordinarium imperium appellat illud quod Caesar desiderabat sibi Aegyptum prouinciam dari, quia sbi Aedilitio tantum non Praetorio nominatim ea prouinciam dari uoleobat.Idem Suetonius scribit in caesare de Cn. Pisone: IdE Curio, sed & M. Actorius Naso auctores sunt conspirasse eum etiamcu Cn. Pisone adolescente,cui ob suspicionem coniurationis urabanae prouincia Hispania ultro eXtra ordinem data sit. Quod uero ait Suetonius extra ordine hac prouincia Cn. Pisoni data, eκ

Salustii uerbis quomodo accipiendu sit,intelligi potest i Dostea VPila in citeriorem Hispaniam Quaestor pro Praetore missus est, adnitente crasso. Hoc igitur extra ordinem erat, quod tametu magistratui daretur prouincia,id tamen legitimum non erat, ut Quaestor in prouincia esset pro Praetore hoc est cum imperio praetorio ac dignitate praetoria. Quod si tam extraordinarium est, Praetorem pro consule esse, ψ Quaestorem pro praetore,d biu prosecto esse no potest, quin Gallia Xuincia ta extra ordinEobtinuerit S co sule QMetellus Celer ex Praetura, qua Cn. Pi la Hispania Propraetor eX Quaestura.Quas ergo utriss his de cretas a Senatu has Suincia reperiamus, de Pisonis. n. prouincia ita scribit Salustius: Nes in Senalus ea Suincia inuitus dederate quippe laedum hominem a Rep.,pcul esse uolebat. De Metelli uero Suincia hoc idem testatur Cic.epist.2.lib s. Ep. Fa. quae ad Metellii Procosulsi scripta est,cla tamξ ia tu leporis lata erat leta Cornelia, necesse est,ut concedamus praeter Senatus decretuaccessisse,& iussiim populi, ut solui legibus possent. Quod idem iudicandum est de extraordinario imperio,quod per Senatu ob tinuit Caesar Octavianus. Verba Ciceronis ex Phili p. s. quae in se Senatu habentur haec sunt: Demus igitur imperia Caesari, fine quo res militaris administrari,ieneri exercitus, bellii geri no pol,

ae ut sit Propraetor eo iure quo si optimo.Adolesceu priuato, a nullum

189쪽

rso DE co MITIIS ROM. F nullum magistratum adhue gessisset, Praetoris impe Ium dari

ex legibus non poterat. Non potuit igitur Octavianus hoe imperium habere, quin ad Senatus decretum populi rogationa accessisse lateamur: si modo non abrogatam suisse tum lege Corneliam dicamus. Cicero pro domo sua scribit: Cui quidem eum Ciliciam dedisses mutasti pactionem, & Ciliciam ad Praetorem item extra ordinem transtulisti. Quia enim Clodius praeter Sonatus decretum nominatim eam prouinciam,quam fecerat Co/sularem,Praetori dederat,propterea extra ordinem data prouin/G cia scribitur. Sit igitur de postremi temporis Proconsulibus de Propraetoribus in summa hoc costitutum. Si extra ordinem in decernendis prouinciis nihil factum esset,prouinciales magistratus absque ullis populi comitiis eX Senatuscon ullo creabantur.

Sin extra ordinem decernerentur, alio tempore alia ratio obser/uabatur. P ostquam enim legibus soluendi potestatem ad se totam Senatus transtulerat,extraordinaria imperia sere omnia Se natus dabat absque ulla rogatione populi, quemadmodum ea uerba indicant, quae ex Dione paulo ante citauimus, ubi de lege - cornelia agit. Ac maXima quidem Senatus potestas, ut in aliis rebus,ita in decernendis prouinciis suit ppsi SyllaeDictaturam, ut eκ omni historia apparet. Praeter id enim quod iamdudum Senatus legibus soluendi potestatem omnem usurpaverat, Syl. Ia plebeiis magistratibus ius agendi cum populo detraxerat.Vnde consequitur post illud tempus plebeiorum magistratuum ro/rtione nullam prouincia praeter Senatus decretum dari potuis: quemadmodum post restitutam Tribunitiam potestatem a Pomptio in primo consulatu, saepe factitatum legimus a Tri. hunis pl. Gabinio Manilio,Vatinio,Clodio,Trebonio. Vnde efficitur illo potissimum tempore extraordinaria imperia a Se natu data suisti absque ulla rogatione populi. At post eam lege, qua diximus a G.Cornelio Tr.pi perlata, necesse fuit extraordinariis imperiis dandis populum colati,sue Senatus decreto ob

tinerentur,sive praeter Senatus uoluntatem alicuius Tr.pl.roga tione. Haec uero comitia quibus prouinciales huiusmodi magi stratus creabantur, non Centuriata sed Tributa esse solebant, ut exempla a nobis proposita manifesto demonstrant. Quod i men omnibus his magistratibus siue ordine sue eκtra ordinem creati essent, leκ Curiata, quae comitiis curiatis ferretur, necessa ria esset, libro tertio docebimus.Hic uero obiter animaduertendum est,tametsi dicamus post legem corneliam no potuisse Se

natum

190쪽

natum Iolum dare imperium extraordinarium:ex eo tamen negari non posse, quin Senatus pro suo iure antiquo posset inconinsulto populo prouinciali magistratui negocium aliquod extraordinem dare. Suetonius in Augusto scribit de Octauio patre Augustit Ex Praetura Macedoniam sortitus, fugitiuos residua Spartaci & Catilinae manum,Thurinum agrum tenentes in iti/nere deleuit negotio sibi in Senatu extra ordinem dato. Qui a. n. prouincia suam bellu gerere magistratui non liceret, propterea dicit extra ordinem datum hoc negocium Octavio. Hoc uero non erat imperium extraordinarium dare, sed ei qui in imperio esset eXtraordinarium negotium imponere. Quod uero supra Dro quaestorum memini in enumerandis prouincialibus mari. Bratibus, ad eos pertinet qui in prouinciis erant cum imperio Q uaestorio post finitum etiam annum suae Quaesturae. Cum enim Syllae instituto uiginti essent Quaestores , ne otiosam se.

ciamus Quaesturam, necessse est, ut suum quodda munus omni bus attributum dicamus.Neque uero omnibus situm munus in urbe esse poterat. Quare necesse est,ut partim in urbe partim eretra urbem suas quasdam prouincias Quaestores tribuamus.Sortiebantur ergo Quaestores ex Senatusconsulto prouincias, ut eam quisque administraret, quam a Senatu decretam sors ei de,

disset. Et quibus quidem urbanae duae Quaesturae obtigissent, hi

Quaestores urbani erant aerario praesecti. Quibus uero consulares duae prouinciae obtigerant, ii consulibus ut praesto essent, una, in prouincias irent, prouinciam habebant.Sic enim Ciceγro loquitur tertio in Verr. Quaestor ex S.C. prouinciam sorti, tus es:obtigit tibi consularis,ut cir consules Cn. Carbone esses, eam p prouinciam obtineres. Similiter & quotquot erant pro. uinciae Romanae, quae Proconsulum , aut Propraetorum imperio administrabantur , hae quas quidem Senatus quaestorias decreuisset,in sortem mittebantur . Veluti in Sicilia duae erant sub uno Dropraetore prouinciae Quaestoriae: Lilybetana & SPracusana,auctore Asconio.In Hispania,quae duas prouincias clinteriorem,& ulteriorem habebat duae. In Sardinia, Africa,Bithynia, Asia, Achaia, Cilicia, Gallia utraque, erant etiam suae quaedasub Proconsulibus, aut propraetoribus prouinciae Quaestorii. Vt Ciceroni Quaestori altera eta Siculis Quaesturis , Litubeta. na obtigit: Caesari ulterior Hispania: Cn. Plancio Macedonia rL. Lucullo Asia. Sed quoniam uel illae prouinciae satis magno numero non erant,ut Quaestorum numero respondere possent, uel

SEARCH

MENU NAVIGATION