장음표시 사용
71쪽
pλχris i. Tiru Lus Io. v mento Hierosolymitani ad quod observandum quilibet eguml ungariae, priuSquam suum Caput sacro diademate coronetur, facramentum praestate solet) declaratis, & expressis contra- Venire attentaret, tunc sine nota alicujus infide. litat is , liberam illi resistendi , & contradicendi habent in perpet uum facultatem. A s. 7. Per Nobiles autem hoc in loco generaliter universus DominoS Ρraelatos, BaroneS , caeterosque Magnates, & alius Regni hujus Procetes intellige, qui scuri pra narratum est una,ejusdemque libertatis praerogasiva semperi muniuntur. B
/egitimus μccesser M. TITULLI SO Ui dictum est silperius, quod omnis Nobia
litatis , S possessionariis collationis plenaria potestas in principem nostrum translata sit :ideo advertendum , quod Princeps ipse noster universorum Dominorurn, Baronum, &Magna tum , ac aliorum Regni Nobilium , possessionatorumque hominum, in casu, quoquis eorum E a sinu, 687,
72쪽
68 PAR Tis L Ti Tu Lu S. Io. sine haeresibus, & pcsteris deccsserit, Verus , S legitimus siecei sor sit. f. I. Omnia enim bona, & Jura eorum possessionaria ab ipia Lacra Regni Hungariae Corona, virtute translationis praenotatae, orginaliter dependent, & ad eandem ὰπ per rei piciunt, devol vunturque eorum possessore legitimo defi
a Unde inolevit ista Consuetudo dudum app obata, quoci uniCa , & singularis persona exist S, troCue, nec non legitimo successore carens , ac destituta, super Juribus sui poses stionariis sine consiensiu Regio nil quidquam Jare perennali disponere pocest. Imo etiam pignoris titulo nullam de eisdem fassionem iu cra commνnem instimationem A eorundem, faciendi habet facultatem, B prout intra latius suo loco super ea retractabitur. 3. Praeterea cunctorum quoque Dominorum , Praelatorum , & Virorum Ecclesiastico. tum Princeps ipse noster Verus pariter, & legitimus successior est: Non quantum ad Bonorum , & Jurium possessionariorum ab Ecclesia ablationem , ct sequestrationem , sed quantum alteri Vacantibus Praelat urarum Sedibus, & Ecclesiarum Rectoratibus) ad gubernandum cum Ecclesia coliationem: Salvo jure confirmationiSArchiinpiscopatuum S Episcopatuum , quNjuriM
73쪽
elesiae subesse dignoscitur. uod Papa in collationibus Seneficiorum Ecclesiasticorum tu hoc figuo nudam jurisdictionem retiuuit, prater cous ruat Iouis auctoritatem.
TITULUS II. SCiendum autem , quod licet Papa, seu bummus Pontifex utramque jurisdictionem , temporalem scilicet, & spiritualem habeat; iacollationibus tamen Beneficiorum Ecclesiasticorum pro tempore Vacantium in hoc Regno Summus ipse Pontifex nullam jurisdictionem exequitur, pr ter confirmationis auctoritatem: Echoc quadruplici ratione. f. I. Primo, ratione fundationis Ecclesiarum: Quia Reges Hungariae, cum stoli fuerint omnium Eccletiarum , S Episicopatuum, Abbatiarumque, & Praepositurarum in hoc Regno sunsacoreNper ejuscemodi fundationem omnem iacultatem juriS patronatu S, nominationiS, electioniS, ac collationis Beneficiorum sibi ipsis acquisierunt, & vendicarunt: Qua ex Causa, Juris videlicet Patronatus ratione, pertinez semper ad Reges nostros hoc in Regno Ben ficiorum Ecclesiasticorum collatio. f. a. Secreudo, ratione fusiceptae Christianitatis: uia Hungari non per praedicationem Apo stolicam , vel Apostolorum , quorum Princi-
74쪽
7o PAR Tis I. DTu Lus Ir. pis vicem , & personam in terris Papa gerit, se lper institutionem propriiRegis eorum, Sanctissimi videbeet Stephani Regis, de quo & superiuS
memini, Con Verii sunt adCatholicam Fidem: qui primus s innium Epistopatus, Abbatia S,Praeposin turas hoc in Regno fundavit,& harum omnium Ecclesiarum Prael at uras, Rc Beneficia stolus ipsie, ex laritu Summi Pontificis , quibus maluit ido' Dei S tamen, & virtutibus probitatum insignitis contalit. Si uti Ecclesia de eo solenniter canit γHic videlicet Sanctus Steph nas ad arGDuronis , struae Templa, ditat douis, orua gemmis , re corouis cruces, tr altaria. Epi nox sabinfertur: Ad regeu mi b eo, ProetotoF iνιros ponit iste AEtos, ustus , As, ae probosos , adro lur fidelium. Sic talevium bi datAM . DEO reddens dolica uin, obnotervo priarpsi μενω sibi ,sitauit surum. Ecce pertς descri. bjzur, quod ipse, non alter quiSpiam ad regens, da templa per eum constructa, donisquo ditata, Pranatos justos, & fidos posuit, prout ex eju quoque historia, & pluribus privilegiis super Eccletiarum fundatio uibus, & dotationibus conse clis liquide patet. Itidem & plerique Caesiarii, ac Pontificii Juris interpretes suis commentariis consscriptum prodidere. 3. Unde etiam Rex, in Apostolus dici
meruit, eo quod Vices Apostolorum in terriS, praedicatiisne, & bonorum operum, atquO CXemplorum exhibitione gessit. Et propterea duas quoque cruces per collationem Summi Pontim
75쪽
PARTIs I. TITI Lus. II, 7 Ieis in signum siuae sanctitatis, quod scilicet Rex, & Apostolus juste diceretur, digne meruit ha-l bere pro armorum insignibus. LInde ab illius tempore gens Hungarica duplicatum L Vceml Pro armiS . ac insignibus babene pariter, & gesta re consuevit. Insignium namquc quattuor stu-
minum; sicilieet Histri, seu Danubii, ac Thy bisci, seu Thyciae, nec non Zova, & Drauin, a Regno Pannoniae, quod modo Hungari incolunt , atque inhabirant, pro sie VendicaVir. I. 4, Dertio, rario: C lsigitimae priusicriptao- m S ; quoniam Rege Hungarivi a tempore regiminis ejusdem Beatissimi Stephani nostri Regis, qui aiano Dominicae Incarnationis prjmo supra millesimum in Regem Hungaricae gentis felici ter inunctus pariter, S coronatus est, ad b*c usque tempora sςmper in reali, & pacifico usu, ac possessione collationis hujusmodi beneficiorum Ecclesiasticorum plus quam per quingentos annoS persistentes, Pempus praescriptionis Jurium Ecclesi isticorum, eti m sianctae Sedis Apostolicae, iter ei, vicibus dudum erat sice
s. Quarto , quia ista libertas Regni,
qu*ntum ad beneficiorum collationes , olim Lem
pore Domini Sigismaendi Imperatoris, & Regis nostri una cum complurimis libertatibus hujus Regni in generali, ac celebri Concilio Conitantiensi cui triginta, & duos Cardinales , demptis aliis virisEcclesiasticis,& multis Principibus Christianis praefuisse confiat corroborata, jurisque
76쪽
7α PAR Tis I TITu LuS II. iurandi religione firmata fuit: Prout in Bulla
superiende consecta clare contine Lur. g. 6. Hoc autem Concilium c ut summarie, brevissimeque tangam) per quadriennium duravit: Nam anno Domini millesimo quadringente, sino decimo quarto incepit. In quo Concilia tandem anno salutis mil. csimo quadringentesimo decimo septimo Papa Otἔo qui Murtivus quin Lus appellatu S est, electus extitit. Postea Vero anno i quenti, videlicet millesimo quadrin . gentesimo decimo octavo, idem Conclium sipsius Martini Pontificis, praefatique Sigismundi imp racoris jussu dissolutum fuit. Et in eodem Concilio Ioaunes vigessinus tertius se Pontifica tu licet iuVitus ) abdicavit, Gregorius Vera sponte cessit, & renunciavit. Sed Bevedictus
pene resistens, & cedere nolens, decreto Coacilii reprobatus, ac Pontificatu privatus extitit.
Et in eodem Concilio Dannes Hus, & Hiero vinui Pr Ue is ejus condiscipulus haeretici combus , di lucinerati fuerunt. A Schisima Vero, pro quo tollendo, & dirimendo Concilium ipsum Spiritus Sancti gratia movente
congregarum pari Ler ,& Celeo rum eras, no
Vem , S triginta annis durasse recolitur λ Quod tandem opera ipsius Sigismundi imperatoris sub latum excitit i atque pax, ct tranquillitas per optata DEI Eccleuae idiciter resti ita est.
77쪽
PARTIS I. TITHLus I 2. 73 uod Oiuves Domini Praelati perseum Eccle- sin ieis Regi nostro ad fidelitatis homagium pris 'andum obligentur : Et quod ratione bonorum temporalirem coram Pudicibus scularibus Furi stare teueuutur.
TITULUS II. Cum igitur collatio Beneficiorum Ecclesiasticorum simul cum Bonis, S Juribus possessionariis ad Ecclesias DEI pertinentibus , ad Principem , & Regem nostrum spectare dignoscatur ; ideo omnes Viri Ecclesiastici cujuscunque ordinis, gradus, ac dignitatis existant, qui in hoc Regno Hungari e castra, castella, sortalitia, eiVitareS , Oppida, Villas, possessiones, Scpraedia, Vel etiam alia quaecunque iura possessionaria subernant, Sc possident, non obstance dignitatis, S exemptionis eorum praerogativa , dc
libertate, A) Regi, & Principi hujus inclyti
Hungariae Regni legitime coronato, instar personarum S uiarium ejusdem Regni, ad homil-gium fidelitatis praestandum siem per obligan-
si 1. Et ratione hujusmodi Bonorum temporalium , quae possident, quorumlibet etiam actuum potentiariorum,ac aliorum negotiorum indo emergentium ; in praesentiam quorumlibet Judicum Regni ordinariorum, ab eorum adVer
78쪽
4 PARTIO I. Ti Tu Lus I 3. veniri , & attrahi possunt: Coram quibuS mo re aliorum Secularium resipondere, jurique sι
O Ioniam omnes Domini praelati, Barones, Magnates, Nobilesque, & ProcereS totius Legm Hungariat, nec non Regnorum ei. clem incorporatorum , ac partium sibi subjectarum, cujuscunque statu S, conditionis, dignita. tisque, & praeeminentiae eae istant, universa eorum Jura possessionaria ex Donationibus Serenissimorum Dominarum Regum Hungariae habent, atque possidunt; in primis igitur de Donationibus Regiis, & earum speciebus in generivali dicendum Occurric., 1. Ubi sciendum est, quud Donatio Reogia duplex sit l, scilicet pura , & mixta. g. a. Pura DQnatio est jurium possessionariorum in Juris ij ctionem sacrae Coronae Regni
legitime redactorum perennalis per Principem cuipiam ob serVitia, vol praeclaras Virtutes fa cta collaLio. 3. Mixta vero Donatio dicitur illa, quae ultra servitium, etiam summam aliquampe λ) p. a. t - εῖ. 49. a. I 6. 364' . Principes Germaniae Ecclesiastici ratione Beneficiorum, & Bonorum Feucalium immediate Imperio sub ecti sunt. Gail tib I. Obi . 3 o. n. I. S sisqq.
79쪽
PAR Tis I. TITu Lus II. 7s pecuniarum complectitur. Et taliS usitato vocabulo inscriptio nuncupatur.
4. Regia enim Majestas ex ptaedeclarata jurisdictione sacrae Corona: Regni hujus, ungariae ) de & Guper universis Juribus pos
ieisionariis, q0or impunque decedentium, & s mine , vel haerodibus destitutorum , ac deficien xium , liberam prout Voluerit disponendi, pro se scilicet reservandi, Mel atreri, cui maluertz, A conserendi, aut inseribendi, plenariam siemper habet potestatis facultarem. S. Et ne praVorum hominum patratam litia, impunita relinqueretur , neve Nobili, tas, & rusticitas aequalis aestimationis censere. tur: rursus, no iidelitas, ac infidelitas simile pr/emium sortiretur. Ad conterendam igitur infidelium proterviam,& rebellionem, PraVO' rumque , oc flagitiosiorum hominum male agen- di licςntiam reprimendam , Majores nostri non solum Jura possessionaria aliquorum in semine ut dictum est deficientium; Verum etiam Con-xra statum publicum Regni hujus , ex eoque in despectum dignitatis Regiae Majestatis contuma cit*r siela orig*n ium, ac glios praeterJuris aequi-
xatem absoluLe, tem Crarieque turbantium, ad sa, i cram oronamdictiRegnil ungariae, consequen- xerque collation in Regiam, etiam stuperviven-l xibus illis devolvenda esto, tam Juria rigore
exibente , tum Vero Reipublicae utilitate exposcente, communi Decrcro san erunL, ac ita
80쪽
6 PARTIS I. Ti Tu LuS Iq. tuerunt: A ut exemplo punitionis sceleratorum alii terreantur, alii vero ad opera fidelita ti, exercenda, atque peragenda,si quibus forsitan tali abonacollatas uerint, ferVentius accendantur.
De casibus notam i delitatis osserentibus.
SVnt igitur casus isti, & voeantur notae infidelicatis , Bb in quibus Regia Mejestas bona aliquorum , eisdem superviventibus, cui Voluerit, He Jure, libereque donandi habeat f Cui tacem. C f. I. Primus est de crimine laesae Majestatis ; si quis videlicet impias manus in personam Principis nostri injecerit, vel capiti ejus gladio, aut Veneno insidiatus fuerit: sive murum , aut domum, in qua PrincepS ipse extiterit, violenter in Vaserit. D ) 9 et . Secundus casus, est, si quIs evidenter se erigit, & opponit contra statum publicum Regis, & Coronae: Haec tamen erectio, seipsum juste delendendo, notam afferre non intelligatur.3 lrEM , qui conficit falsas literas , E vel falsis liceris evidenter utitur in judicio. Aut qui sculpie, Vel utitur falsis sigillis.f- q.