장음표시 사용
121쪽
EPIST. AD ita vitam cultui Des destinata res esse vita in
deatur. Hic enim finis creaturarum est,ut cum piis serviant, in laudem creatoris ci 'idanti a
Haec proponens fratribus, frahonus eris Iesu Christi minister, ii enutriens eos sermonibus fidei '
8 bonae doctrinae,quam sequuta
tuSAES. 'Iait Quo spectent ea, quae hactenus disso mi oruit, aperit, nimirum, ut ea fratribus pro facitis: Ponat Timotheus, cui rei rationem addit Papatu ab ossicio boni Iesu Christi ministri, h.est, dat a Episcopi, quod est enutrire fratres sermo Pen trinibus fidei, quos bonam, Hest, Vtilem salutarem doctrinam definit. Et vissimu los sponte currenti addat, amplificat ab istia anteactis,inquiens, Qtiam sequutus es, ac uetiis diceret, Tu hactenus sequutus es doctri' ipsa s
nam, id nunc maxime facere oportet,cum ivllast t
minister Christi ad ipsius regnum propa topliani gandum per sanam doctrinam lis electus, it ,24 Potest etiam participium G τρεφόμvino et iii passive reddi, hoc pacto, enutritus sermo stilus nibus fidei Zec ut ad Timopheum resera ti tu attrita significat ministri Euangelii ebs in
122쪽
Wimiam. si, in doctrina fidei perpetuo occupari, ut eam veluti versans saepe ac quasi rumsenans,salutem sibi & aliis inde hauriat A que haec expositio est Chrisostomi, prior
tamen interpretatio conteXtui magis quadrare videtur. Ex hoc loco primum colli gamus munus fidelis Euangelii ministrielscenutrire Ecclesiam, non traditionibus humanis, non ficta religione, sed sermoni bus fidei tonae doctrinae. Et contra in Helem malum esse Christi ministrum, qui abiecta doctrina Christi, humanis mnia inculcat auditoribus, quemadmodum in Papatu fit,praeterea epitheton,hΟ-nae, significat minime esse honam doctrinam, quae verbo Dei de fide non nititur.
Prophanas autem Maniles fabulas devita.
Quemadmodum, quid docendumst, Episcopo praescripsit: ita quam doctri
nam vitare debeat, admonet. Vocat atr-tem prophanas de aniles fabulas, quae nec in verbo Dei undantur, nec quid vilit iis habeant ad aedificationem, sed tantum imperitum auditorem ἐουμορε veri, rum deliniant. Observemus moiudicium
Spiritus sancti,de doctrina hominum,qusH a sane
123쪽
E PII T. I. ' Amsane in Ecclesia Christi nihil nisi vanitateni profiteri potest, imo turbat aquam sentia viventis, unde haurire vult Deus omnes, qui salutem sitiunt.
Tertia pars huius capitis est, continens paraenesin,qua Timotheum hortatur ad pietatem,ac alia cum pietate coniuncta officia, ut quae vocationem eius attin gant. Ac primum hortatur, vi exerceat se ad pietatem, 5 Hus est verbo a palaestra sumto,quo significat, non ocio indulgendum ted toti viribus connitendum,Vt ii ipsa pietate crescat ac proficiat. Est autem Pieta spiritualis Dei cultus, quo Deo nos rotos iuxta eius verbum approbare studemus. Huius partes duas facit Chrysostomus, nempe fidem puram Sc rectam vitam,qua dc Deo Sc proximo Sc nobiseipsis reddimus quae debemus, proinde recta vita consistit in iusticia bonae conscientiae.
ad purum utilis, at pietas ad 0
124쪽
mnia utilis est, promissiones hasbens uitae praesenti SN futurae.
ProYimae paraenestos ratio a compuratis sumta. Confert enim hic pietatem S corporalem Nercitationem, quae in aUstera vivendi ratione sita est,id an viris ussi effectibus Corporalis exercitatio sponte accersita, modo absit superstitio, ad parum utilis est,sed pietas,id est, verus Dei cultus ad omnia est utilis. Nam ut promissiones temporalium aeternorum bonorum additae sunt obedientiae Deo eX fide praestitae: Ita corporalis exercitatio, si quid commodi adfert,id fit propter internam animi pietatem, neque enim inedia spontanea, nec longae vigiliae, nec cu'bationes asperiores per se quicquam V lent, Sed interdum nonnihil sine superstitione adhibite prodesse videntur, id piarum admodum, si conserantur cum vero Des cultu Finis etenim exercitiorum corporalium ad corpus pertinet domandum d refrenandum, sed pietas per se animum nutrit, dc plurima bona corporali ad spiritualia, temporalia de aeterna adfert. 1e observemus testimonium de remuneratiaone pietatis id est obedientiae cultus a Dei
125쪽
E PII T. I. Amspiritualis ex fide facti. Hanc remunera tionem, quia Deus eam promittit,fideam plecti debemus certo eXPectare. Praetorea notetur discrimen inter verum Des cultum,d corporalia Mercitia.
Asseueratio epiphonematica est dictorum,ed pertinens, Vchacas eueratione magis ad obseruandum discrimen pietatis c corporalis merciti exercitetura, motheus.
In hoc enim & laboramus& probris afficimur, quia sperasmus in Deo uiuente, qui est fabuator omnium hominum, ma xime fidelium.
Hortari coepit Timotheum ad pieta tem, nunc id confirmat suo adeo totius Ecclesiae testimonio. Hic tria simul obseralia Primum, Ecclesiae externam speciem, quae est, sub cruce laborared probris ais, Ci. Secundo, causam, quia sperat Ecclisi in Deo vivente. Vult enim Deus Ecclem
126쪽
peccatibin,crescat poenitentia Sc inuocatio. Tertio, euentum laetum praesentium cala
mitatum, quibus vivens Deus suos liberabit. Sed quid vult haec distributio qua dicit, Deum saluatorem omnium, Sis rime fidelium. Est igitur saluator infidelium Cum dicit,omnium hominum, ad propositum volutatis respexit, vult enim omnes homines saluos fieri, Sc ad agnitionem veritatis venire. At cum addit, in xime fidelium, illos pronunciauit ac di stinxit, qui fide oblatam gratiam recipiunt,alios sua culpa perire significans. Nos igitur, si oblatae gratiae participes esse vo lumus,eam verbo Sc sacramentis oblatam fide amplectamur. Sunt qui generalius verbum, saluandi, accipiunt, pro tueri Scconseruare dc argumentum munt a minore hoc modo Deus est totius naturae adeo p omnium hominum saluator, multo magis pios salvabit, quorum praecipuam curam habet. Sed priori plicatio ma gis contextu quadrare videtur.
Repetitio admonitionis, qua monen-
127쪽
Nemo iuuentutem tuam contemnat. Hoc cum ad auditores,tum ad Timotheum ipsum referri potest. Ad auditores quidem Vt revereantur Episcopum su-Um, non eum propter iuuentutem aspernantes. Ad Timotheum vero, ut iuuenselem aetatem senili grauitate ornet,quo aliis
speculum grauitatisis honestorum mo-xum esse possit. Discant hinc auditores magnifacere Euanget a ministros, discant deministri morum dexteritate 5 grauitate sibi animos hominum conciliare.
caritate, in spiritu, in fide, in cal
stitate. Modum 'rationem, qua minime
contemtui exponatur iuuentus Timothei, exponit, nimirum ut se typum omnium virilitum statuat. Est enim hoc doctoris munus, ut non tantum verbis, verum etiam moribus doceat. Porro numeratio' nem
128쪽
Tam o m. item specierum pro genere ponit maenim ut Pastor in omnibus rebus hone statis spectilum sit sui gregis Spiritus vocabulo lenitatem in corrigendis moribus intelligit. Caetera vocabula notae ligni. cationis sunt.
Donec uenio, attende lectisoni,exhortationi, doctrinae.
Tria hic commendat Timotheo, at pade omnibus Euangeli ministris, nempe lectionem, eXhortationem, doctrinam, de
quibus pauca quaedam Praecepta colligam.
DE LEcΤIONE. Quia lectio scripturae eis pertinet, tinde aquam de fontibus saluatoris hauriamus, ante omnia pium pectus ad lecti nem scripturae adferri oportet. Deindeli heralem in artibus d linguis quantum id conceditur,doctrinam. Hisce rebus in structus, Theologiae studiosus in lectione scripturae obseruet tria,Historiam, doctri nam, modum discendi quae legit. In Historia sex sunt obseruanda Primum, series temporum, cuius obseruatio ad intelli gendum scripturam plurimum conducit.
129쪽
Secundum, propagatio doctrinae Tert, tim, miraculorum varietas, quibus veritas doctrinae stabilitur. Quartum Crux externae Ecclesse forma. Qiunium, Liberatio Ecclesi a variis periculis. Sextum, Exempla poenarum, lapsuum,Pinnitentis, fides,patientis,consessionis S aliarum virtutum. Haec obseruata,accommodabitabligens lector ad praesentis Ecclesiae statum, ut inde doctrinae, admonitiones, consolationes petantur, cum ad fidem piorum confirmandam, tum ad metum terro
rem impij incutiendum. DE EXHORTA VI O N E. Exhortatione accommodatur doctrina ad usum auditorum. Sunt enim alijs gnes,alii pusillam mes,alii contumaces, alii infirmi. Quare subinde opus est stimulis, hortationibus,obiurgationibus4cio solationibus, quibus doctrina audito, hus accommodabitur. Xempla multa extant in Mose, in Prophetis, in concion, hus Christi, Si in scriptis Apostolicis Uerum in hac re opust rudentia, ne aliena ingeras,neue intempestiue,non habita doctrinae de auditorum ratione, excurras inanie
130쪽
anilem loqliaciratem, unde fit, ut reprohensionis si udio magis quam emendati ni desiderio laborare videaris.
DE DOCTRINA. In do strina quatuor potissimum obstruentur. Primum, doctrinae praecipua capita, seu loci. Secundum, docentium varietas 5 conuenientia. Tertium, inter pretandi ratio. Quartum, doctrinae ad usum accommodatio . Locos doctrinae
seu capita praecipua ad quatuor ordines resero. Vt primus de spirituali Christir gno sit. Secundus,de generali vivendi, gula Tertius,de Ecclesialc eius gubernatione. Quartus,de rebus politicis de oec nomicis Philippus tres ordines lacit. Vt primi ordinis loci sint rustματικοὶ Secundi, δο oet,id est traditionis Tertii politici Zooeconomici. His tribus ordinibus subiecit XXIIII. locos,videli cet,de Deo,de peccato dcc.Possunt Sc duo capita statui,ut primum sit de Lege, Alterum de Euangelio, sed ita,ut illorum appendices, sub illis intelligantur Tametsi ante viai uersa scriptura ad Deum tanquam uniα