장음표시 사용
151쪽
t o CONSTITUTIONE sMAXIMILIANI L IMPERA
DE CONTROVERSIIS LUTHERI, Missum ex Conventu Augustano Anno M D XVIII.
Eatissime pater, Domine reverendissime: Aecepimus non adeo multos ante ales, quendam Fratrem Augustinianum, Martinum Lutherum, nonnullas Conclusioties, in materia indulgentiarum, Rholastico more discutientas disseminasse i necnon in Geoncionibus suis S de ea re, Ae de vi Apostolicarum me in municationum plurima doci iste, in quibus damnosa di Haeretica pleraque videantur; atque ea nunc per Magistrum sacri vestri Palacii notata esse. Quae res nobis eo magis uisplicuit, quo pertinacius dictus Frater, ut ed cti sumus, doctrinae suae inhaerere, atque complures errorum suorum defensores Ze patronos, etiam potentes, consequutus esse dicitur. 1. Vertim cum suspectae adsertiones, he periculosa dogmata, a nemine melius, rectiu 8e verius diiudieari queant, quam a Beatitudine vestra; quae sola, ut potest, ita debet, vanarum quislio- .s, '' num, sophisticarum rationum, de verbosarum eontentionum autores compescere. quibus p. sti- ita, , . y lentiores Christianae pictati nulli contigerunt, huc tantum spectantes. ut, quod ipsi didicerunt, id solum habeatur in precio. Quod praesentis seculi, & eruditiorum eo sensus, de pie antea in Christo desunctorum candida di solida doctrina . comprobat. 3. Extat pervetustum Pontificii Senatus Decretum, de constituenia Doctoris, , in quo de So phistica, nusquam unquam quicquain cautum est. nis quod illa in Decretis vocantur in dubium, Utrum sis si ea discere, necne; atque horum studium a multis S magnis autoribus improbatur. Patrum aucto- 4. Cum igitur, quod pontificum autoritas iussit, neptigitur,&de quo dubitatum, imo impro-rit . batum est, id solum recipitur, necesse cst interciam hallucinari, somniare &caecutire Magii rogistos, quibus debetur, quod non solum hactenus Doctores ab Ecclesa recepti solidiores non lecti,tia . .. V sed plerique depravati sunt, atque mutili redditi. ii .a. 'l' s. Taceamus, iis autoribus pullulasse longe plures, quam unquam damnatas fuisse, haereses.scholasti ei Taceamus Reuchlinianam infamationem,& nunc praesentem hane periculosissimam de Indolpin-Naeretici non tiis atq; censuris Apostolicis disceptationem, his perniciosis autoribus in mundum emanasse. Qui Dinnini. hus nisi Beatitudinis vestrae, S reverendissimorum Patrum, auctoritas legem finemque imposuerit, brevi non solum imperitae imponent multitudini, sed N prineipum virorum sibi auram & favorem in mutuam perniciem comparabunt. . s. Quibus si conniventibus oculis campus apertus atque liber dimittatur, suturum est, ut quod omnium maxime in votis habent, ut pro optimis & sanctissimis Doctoribus, istorum naenias praeoculis habere cogatur totus mundus. . Haec pro lingulari nostra in Sedem Apostolieam reverentia Beatitudini vestrae sgni se avimus, ut sinceritas Christiana hujusmodi temerariis disputationibus, & eap8Oss argumentis, non laedatur & scandalizetur Nos enim, quicquid super his sancte statuerit; in Imperio nostro, ad laudem de honorem DEI Omnipotentis, & CHRISTI fidelium salutem, ab omnibus observati faciemus. tum in Civitate nostra Imperiali Augusta, die quinta menss Augusti, Anno millismo. quingentesmo, decimo octavo: Regnorum nostrorum, Romani tricesimo tertio, Hungaria vero
UMAXIMIL IA NU P inassense ei mensia ROMANORUM REX
suas naenias obtruserunt Eeclesiae.
152쪽
PACTA SIVE ARTICULI OBLIGATIONIS
FRANC FURTI IN ELECTIONE, ET AQUIS GRANI
Ueatur Rempublicam Christianam, pontificem & Ecclesiam Romanam, cuius 1. Jus aequaliter administret, flepaei consulat. P.R-3. Leges omni s Imperii, praecipue quam Auream vocant Rultim, non modo I. -eonfirmet, sed de ipsorum consito, cum res ita seret, ampliscet etiam. N . senatum in Imperio constituat, ex Germanis delectum, qui Rempublieam
s. Jura. priVilegia, dignitatem principum& ordinum Imperii minime convellat aut imminues. 6. Eleehoribus liceat, cum crit opus. inter se convenire, deque Republica deliberare: nullum autem ipse, quo minus id faciant, impedimentum eis inferat, nee in malam partem accipiat. . Multitudinis N Nobilitatis foedera vel societates initas adversum Principes, aboleat, & ne ta les in posterum sant, lege prohibeat. 8. De rebus Imperii nullum foedus aut pactum faciat cum externis, nisi de scptemvirorum assensu. s. Facultates Imperii neque distrabat, nec oppignoret, nec alio quovis modo deteriores saeiat:& quae sunt ab aliis nationibus occupata, vel ab Imperio divulsa bona, primo quoque tempore reeu
perci, se tamen, ne quid fraudi sit illis, qui vel privilegio vel jure nituntur. io. si quid etiam vel ipse, vel ipsus familiae quispiam possideat, quod sit Imperii, non acquisium
legitime. reddat interpellatus a scptemviris. ii. Cum vicinis aliisq; Regibus pacem de amicitiam colat, neq: pro rebus Imperii, nis de edi num omnium, praecipue Septemvirorum voluntate, bellum suscipiat ullum intra vel eqtra sue, Im perii. Peregrinum quoq; militem nullum in Germania adducat, nisi consentientibus illis. Quod si aute in bello petatur ipse vel Imperium, liceat uti quibuscunq: praes diis. ri. Conventum Imperii nullum edicat, neque vectigal aut tributum imperet, nis de eonsensu Electorum. Conventus etiam non agat extra fines Imperii. 13. Negociis publicis praeficiat non exteros, verum Germano ex Nobilitate delectos. Eteon- sciant ut litora: omnes Latino vel populari sermone. t . Extra fines Imperii nullum Ordinem in ius vocet. iue. Quia Romae multa sunt adversus pacta quondam inita cum Pontificibus, det operam apud Pontificem, ne quae fraus privilcgiis sat& imperii libertati. i5. Quom do mercatorum monopoli i valde perniciosa Germaniae. coherceri debeant, ratio nem ineat cum Electoribus, ac rem se pe deliberatam ad exitum perducat. 17. Ρortorium nullum autoctigal imponat, nis assentiantur Electores. neq; literis commen dat itiis Electorum, qui sunt ad Rhenum, vectigalia deteriora faciat. s. si quam habet actionem in aliquem ordinem, legibus experiatur: vim autem nullam adhi beat iis, qui se eognitioni legitimat sistunt. 19. Neminem indicta causa proscribat, sed iuris ordinem in eo sequatur. ΣΟ. Imperii bona, quae sorte vacabunt, nemini conferat, sud ad publicum patrimonium
ai. Si quam alienam provinciam auxiliis ordinum acquiret, Imperio coniungat. si publicum quid suis copiis atq; marte recuperabit, Reipublicae restituat.12. Quia Interregni tempore Palatinus atq; Saxo publice egerint, ratum habeat. 13. Consilium nullum ineat, quo dignitatem Imperii, suae familiae peculiarem &haereditariam ηε veneribusaciat, sed liberam de integram permittat Septemviris eligendi facultatem, iuxta Caroli Quarti te gem de iuris ' Pontificii praescriptum. Quod secus Actum erit, irritum habeatur. Relect potest. 14. Ubi primum licebit, in Germaniam sese eonserat inaugurationis causa, s extra Cermaniam D.
153쪽
AD DOCTOREM Gar ARTINUM LV-ERUM, Quibus ad Comitia vormatiensa vocatus est.
AROLUS V. DEI gratia Romanorum Imperator semper Augustus, dcc Honorabilis, dilecte, Devote i Quoniam nos & sacri Imperii Status, nunc hic eoneregati proposuimus & conclusinus, propter doctrinam N libros aliquandiu nactenus abs te editos, scrutinium de te sumere, dedimus tibi adveniendum huc,& iterum hinc ad tuam securam tuitionem, nostram di Imperii liberam, directam securitatem & conductum, quem tibi circa haec mittimus; desiderantes, ut velis te statim accingere itineri, ita ut in Daviginti unum dies in huiusmodi conductu nostici nominatis omnibus modis hIc apud nos sis, & non domi maneas. Neq; ullam vel violentiam vel iniuriam timeas. Volumus enim te in prasito nostro conductu firmiter manutenere, di nobis persuadere te venturum. In hoc namq: facies nostram severam sententiam. Datum Ubrmatiae, die VI. Martii, Anno Domini millesimo, quingentesmo, vigesmo primo, Regnorum nostrorum, Romani tertio, &c.
Ad mandatam Domini Imperatoris propria manu Abstri se
Honorabili nostro dilecto devoto Doctori MARTI LuTA suo, Augustiniani ordinis.
An Donues CAROLI V. IMPERATORIS' AUGUSTI
OD ORDINES IMPERII IN COMITIIS 'ORMATIAE CONGREGATOS
On clam vos est, me genus ducere a Christianissimis Imperatoribus illust in Na tionis Germaniem,a Catholicis Hispaniarum Regibus,ab Archiducibus Austriae, Ducibusq; Burgundiae: qui omnes ad supremum usq; vitae diem se s deles Roma in Ecclesae declararunt, semperq; Catholicae fidei, sacrarum caeremoniarum, d cretorum, constitutionum, sanctorum morum . pro Dei honore, pro sdei incremento, pro animarum salute propugnatores suere. Qui vita seneti, nobis ta n tutae instinctu, &jure quodam haereditario sacra, quae diximus, Catholica instituta quasi per m nus tradita reliqueret ut eorum vestigiis insstamus, & in iis etiam mortem oppetamus. Et nos qui dem, utpote majorum nostrorum non .llaces imitatores, Deci nos bene juvante, in hune usque diem eo pacto viximus. Itaq; stat sententia, tueri S propugnare quaecumq; tum antecessores mei, tum ego ipse hucusq; observavi: id autem vel maxime, quod per antecessores meos tam in Conis stantiens, quam aliis Synodis, sancitum est. 1. Cum vero in aperto st, unum solum Fratrem hallucinari, privata opinione deceptum, quae quidem cum totius Christianitatis sententia pugnet, tam eorum qui ante mille annos nos praecesserunt, quam qui in praesens vivunt et eaque prae se fert, Christianos omnes hactenus semper in errore suisset eam ob rem plane deliberatum mihi est, Resna mea Omnia, Imperium, ditiones, amicos, corpus, sanguinem, vitam deniq; ipsam,& animam impenderc, ne improbus hic eo natus longius progregiaturi quandoquidem in meam haud exiguam, itemque vcstram id cessurum est ignominiam, qui praeclara Reum primis celebris estis Germaniae natior quibus id in honoris, aut horitatis, praerogativae eumulum accessit ex privilegio, ut justitiae observantissimi, Catholicaeque Fidei defensores 8t propugnatores habeamur. Quod s qua igitur non modo haeress, sed vel suspieio haereseos, vel aliqua Christianae religionis imminutio in hominum animis nostra tempestate relicta erit, id posteris nostris perpetuae vituperationi fuerit. 3, Quin
154쪽
3. Quandoquidem ergo pertinax hesterno die Lutheri responsum coram omnes audivimux, mentem ego vobis meam aperio, poenitere me, quod tam diu distulerim contro hominem illum eiusque falsam doctrinam procedere, nee me possbac audire illum velle, quicquid etiam allaturus fit. Jubeo autem ut quam primum ex mandati praescripto reducatur, caveatque ipse ex publicaesdei, ips datae formula, ne palam concionetur, neve populo prava sua dogmata instillare pergat, ne denique ipsius opera novi quidpiam aut motus aliquis excitetur. Equidem, scut iam dixi, contra eum haud secus, atque contra notorium Haereticum, plane deliberavi procederer smulque a vobis reposeo, ut in istac causa ad statuatis, quod decet probe Christianos, & ut vos facturos recepistis. Scriptum manu propria, die is. Aprilis, Anno tueri.
Promui Iam rem mariae in Commis, Anno β' D XXI. AROLUS V. Dei benignitate electus Romanus Imperator, semper Augustus; Germaniae. Hispaniae, utriusq; Sicilia derosolimae,Hungariae, Dalmaciae, Croa tiar,&e .Rex: Archidux Austriae; Dux Burgundiae,&e. Comes Habspurgi,Flandriae, Tirolis,&e. Universis fle singulis, Electoribus, Principibux Eeclesasti e tum vel Seeularium potestatum, Comitibus, Baronibus, Equitibus, Proceribus, Militibus. Praesectis, Praesdibus, Gubernatoribus, Locumtenentibus, Praetori-hux, Assessoribus, Consulibus,Judicibus, Civibus, & Communitatibus: item Rectoribus & Ma gistratibus I biversiarum, exterisq; nostras 3e sacri Imperii subditiς, dilectis ac si delibus .erius naque dignitatis, praeeminentiae, conditionis, ordinis, quibus hae nostrae Caesareae literae, aut earum eΨempla vel transsumpta, manu fgillove personae alicuius in Ecclesiastica dignitate constitutae, aut publiei Notarii, subseripta seu munita, exhibitae vel ostensae suerint, salutem M prosperitatem cum
denunciatione clementiae nostrae.
i. Reverendissimi, dignissimi, charissimiq; cognati, propinqui, religios de sdele, Ctim ad no
strum, id est, Romani Caesaris osseium pertineat, non solum provincias, orbem, terini nosq; saces Romani Imperii, quod Maiores nostri Germanieae Nationis, ob defensionem saerosanctae Romanae de Catholicae Ecclesiae, divina adiuri ope, multo sanguine vulneribusq; suis pepererunt, repressis belloq: domitis infidelibus pro virili proferre, augere ac promovere; verum etiam juxta regulam .eanonemq; hactenus a sacrosancta Romana Eoclesia observatum, prospicere ac providere, ne qua Iabe,, haeresis, minima deniq; suspicio in Romano Imperio Religionem nostram viciet atque inse steti aut si quid huius sorte radices agere & virere contiserit, omni diligentia adhibitis mediis, re medii, rationibusq; probatis & moderatis,pi out negocia magnitudo postulat,evellere ae extirpare. r. Proinde reputamus nobiscum, si cuiquam ex Maioribus nostris hae in re bene mereri de no mine Christiano non fuit recusandum, a nobis quoque longe pluribus de causs idem muneris one tisq; Aehere suscipit postquam omnipotentis DEI bonitas, ad propugnationem & incrementum sacrosanetae sdei suae, nos tot accessione regnorum, provinciarum, maiorisque potentiae, quam ali quot tetro seculis quemquam in Imperio x Majoribus nostris, ampliscavit, ornavit de ,rmavit
Cumq; gente quidem a Christianissimis Caesaribus, Archiducibus Austriae & Burgundiae Dueibu, stirpe vero a Catholicis Hispaniae, Siciliae, Jerosolimae Regibus, noster descendat ortus, quorum de facinoribus egregiis, pro tuenda Religione Christiana domi militiaeq; designatis; nulla eonti
3. Quocirca s haereses quasdam vix abhinc triennio in Natione Germanica spargi coeptas,& an lebae per sancta Concilia Pontis cumque decreta, cum Ecclesiae Catholicae ccinsensu, vere condemnatas& eiectas, jamque denuo velut ex profundis Orci saucibus retractas, altius radiculas dissun dere ac propagare pateremur, iacgligentesq; connivere, indulgere, dissimulare pergeremus, primo conscientiae nostrae quas contagione pestilentissimi carcinomatis adflatae plaga gravior insideret deinde sempiternam nominis nostri gloriam, in tam scelici florescentis inperii vestibulo, ceu cali ginosa quaedam nebula inumbraret in involveret. . Cum itaq; sine dubio nemini vestrum si obscurum, quam procul errores haeresesq; a Chri stiana via recedant ae declinent, quas Augustinianae sitniliae quidam Martinus Lutherus in ordine R Reli ione Christiana,in primis autem in illustri Natione Cermanica,utpote indefatigabili haereia
sium impiorumq; dogmatum deletrice, violenter introducere, virulenterque disseminare conatur, tanto cum pro diu, ut nisi mature celeriterq; tam Promptae occurratur audaciae, postmodum uni versa Germania, his morbis inveterascentibus, miserabilem ruinam & interitum omnis virtutis ho
nestorum morum, pacis, si deiq; Christianae sit passura.
155쪽
s. Propterea non immerito sanctissimus Pater LEO X. saerosanctae Romanae & Catholier Ecclesiae summus Episcopus, qui praeter caeteros in ea quas vigilia stationeque collocatus est, ut diligenter &naviter attendat, ne quid Respublica Christiana labis detrimentique aceipiat, rei atrocitate periculisq; permotus,initio Lusterum paterne coepit & benigne admonere, aque parum seu proposito dehortari, &ut errores a se ὀivulgatos revocaret, instare. Hic ille eum ressteret,&plura pejoraq; misceret indies, experrectus Pontifex contra sibi nitendum non inusitatis, sed aequis de convenientibus modis viisq; putavit. 6. Proinde semel atque iterum Cardinales, Episcopos, aliosque praelatos, nonnullos etiam ex ordine Regulatorum, Priores, Generales, &Ministros, praetereaque multos praestantes 5 honestos homines, omni laude virtutis, eruditionis, prudentiae cumulatos, tum aliarum quoque Nationum Doctores ae Magistros convocavit S accersivit: ad eundemq; Conventum Martinum Luth rum citavit. Quo contumaciter absente, omnia eius scripta Latina & vernacula, quae vel jam emisti vel adhue emittet. tanquam perniciosa, sdeis & unitati Ecclesiae prorsus adversaria damnavit. . Deinde potestate autoritateque Pontificia,dictorum Cardinalium consilio & voluntate, maturaque pensatione Episcoporum, Praelatorum, Doctorum, N Haereticae pravitatis Inquisitorum,
illa ubique comburi penitusq; aboleri mandavit. Tum ipsum Lutherum, nis praestituto definitoq; tempore, secundum determinationem Decreti suae sanctitatis, cistenderit errorum se poenitere, eosq; abiecerit& revomuerit, velut laobedientiae inalitiaeq; filium, schisiratis haeresumq; aut rem, . ab omnibus vitandum sugiendumque juxta legum pondera constituit & ordinavit, sub poenis in Bulla Pontiscia comprehens s. Quam Beatitudo eius nobis, tanquam Christianae fidei vero summoque Defensori, sanctaeq; Sed is Pontificiae & Romanae atque Catholicae Ecclesiae Advocato, per suum Romanaeque sedis Oratorem & Nuncium, a Beatitudine ipsius peculiariter hanc ipsam ob causam ad nos ablegatum, curavit exhiberi, adjuncta cohortatione postulatisque, ut pro ratione muneris, oscit, legitimaeq; procurationis Caesareae Majestatis nostrae Beatitudini suae,in hujusmodi perturbatione. gladii civilis auxilium, ad Religionem gloriamque Christi vindicandam,impertire, di quod Christianissimo Catholicoque Rege ac Prinei pe dignum est, in nostris haereditariis Re gnis, Dueatibus, ditionibusque, praecipue vero in Germania, edicere atque sancire velimus,ut universa, singula, quae in Bulla Sanctitatis suae continentur, inviolabiliter indispensabiliterq; servet tur, & in his executio legumq; voluntas administretur. 8. Et quanquam nos eam adhortationem, post allatam Bullam Ponti sciam, tandemque ipsam Lutheri eondemnationem, in pluribus Cermaniae locis annunc lari celebrarique iacimus, ejusq; in nostri, in serioribus Burgundicis regionibus, ac praesertim Coloniae, Treveris, Moguntia, Leodii,
executionem adminis rationemq; severe mandavimus: interim tamen Martinus Lutherus non sollim non ad meliorem fiugem se recepit, nee errata revoeavit, aut a Pontiscia sanctitate absolutio nem,&rursus in sancta Catholica Ecclesia remissonem veniamque petivit: verumetiam depravati animi sui perversaeque intelligentiae plures malos fructus atquc effectus, ceu rabiose manifestam
oppressionem Ecclesiae machinans, multis acervatis voluminibus. quae cum Latinatum vernacula, non recentibus novisque tantum, sed jam olim quoque reprobatis autoritate Conciliorum haeresibus blasphemiisq; scatent, a se genitis aut certe nomine suo publicatis, quotidie dissipavit. .
s. In quibus a sancta Ecclesia tot observatum receptumque seculis leptem Sacramcntorum nu
merum, institutionem di usum dissipat, convellit, descedat, atque pervertit, indisset ubilesque sa-eri matrimonii Canones variis & mirabilibus modis indigne polluit. Ads rimat item, sacram Unctionem rem inescacem & commenticiam esse. Usum quoque S inenarrabiem sacrosanctae Crenae Domini fructum ad morem consuetudinemque Boemorum damnatum accommodare studet. Tum Consessionem, quae conscientiis mole peccati gravatis contaminatisque omnium saluberri
ma existit, adeo implicare & involvere coepit, ut nulla sundamentalis inde informatio, nulla idonea consolatio sumi possit&hauriri. Postremo minatur se porro tot de Consessione scripta prodi- . turum, ut si hoc concedatur,non solum plerique ex talibus eius insanis libris dicere snt ausuri,Cona fessionem inutilem &infruct nos esse, verum etiam paucissimi suturi, qui non clamitent prorsus: Consessione abstinendum. io. Quid quod de sunctione & ordine sacerdotali non irreligiose tantum leviterque sentit; sed Imperitum quoque piosanorum Laicorum vulgus concitare& permovere nititur, ut manus suas cruore Sacerdotum respergant λ Ae summum sacrosanctae fidei nostrae Pontiscem, Divi Petri suo cessorem, verumque Christi Vicarium, foede, scurriliter, contumelioseque nominat, nee eessat in
eum debachari multiplicibus & inauditi, hostilibus famossq; maledictis.
D. Confirmat etiam ex Ethnicorum Poetarum fabulis, nullam esse libertatem naturae hominis, eo quod determinatio divina sit rata di immutabilis. Docet item adplicationem in Missa pro aliis impie fieri. Praeterea abrogat stataJejuniorum Orationumu e tempora, & initio a sancta Ecclesia tradita, & eonstanter hactenus retenta. In primis autem contemnit sanctorum autoritatem
Patrum, qui ab Eeelesia recepti sunt, tollitque funditus obedientiam ac politiam Ecclesiasti m. Denique universaliter nihil aliud spirant eius scripta, quod non seditionum, distractionum, bellitum, caedium, rapinarum, exustionum, & occasus fidei Christia , materiam causamque praebeat. Quemadmodum enim emeris permittit habenas laxare omnibus animi cupiditatibus, di dissolute effiactis legum repagulis pecudumque more vivere : scipse homo praefracti & effrenati ingenii, omnia veterum instituta legesque repudiat, conculcat& opprimit. Velut nuper a Decretis Sceor
156쪽
stitutionibus Eeelesiasticis publiee cremandis, nullo pudore, metu, reverensaq; deterritus est: Nnisi civilis gladii aciem magis quam fulmina, execrationes, poenasque Pontificias reformidasset, in digniora longe in Civilia iura commisset. 11. Nec erubescit palam petulanterq; sancta Concilia perstringere, proque animi siti morbo ta
vare, deformare, laedere. De quibus singulariter Constantiense Concilium ubiq; lutulento & ima ' sedi eo ore conviciis exagitat, quod appellat aliquoties Synagogam Satanae, gravi assciens dedecore& ignominia Germanicam Nationem, omnesq; eos, qui Synodo interfuerunt, ae Johannem Hus, propter haereticas ejus machinationes vivum ardenti rogo adiudicaverunt: nempe Sigismundum Caesarem, antecessorem nostrum, sacriq; Imperii Principes, atque senatum publicum, quos Antichristos. Diaboli Apostolos, parricidas & Phariseos nominat. Aseverat item omnes errores Hus in illa Synodo condemnatos in Evangelio Christiq; doctrina contineri, hocque se probaturum defensurumq: prostetur. Tum ad eam intemperiem animi dementiamq; progressus est, ut apertὸ glorietur, si praedictus Hus, semel haereticus fuerit, se merito decies pro haeretico habendum esse. 13. Ne vero caetera, studio brevitatis, innumera Lutheri flagicia ordine persequamur, constat
hune unicum non homi dem, sed Daemonem potius fgura & specie humana,cuculloque Monastico indutum, complurium Haereticorum extreme damnatas haereses, quae jam diu obsoleverant, initianam quasi Lernaeam paludem coegisse, multasque praeterea recentes atque novas excogitasP, hoe praetextu, quod sdem praedicet, quam proeterea sedulo inculcat omnibus, ut veram sinceramque sidem destruat & labefactet, ac sub nomine fucoq; Evangelicae doctrinae, omnem Evangelieam pacem & charitatem, bonarum rerum harmoniam atque constitutionem, ipsam deniq; pulcherrimam Ecclesiae hierarchiam extinguat, evertat, dissolvat, & Obruat.1 . Haec omnia mente cogitationeq; complexi, pro potestate atq; fastigio Caesareae nostrae sun et ionis, ad quod divinitus evecti sumus, proq; sngulari amore &propentionc voluntatis, qua cum Religionem Christianam nostrorum exemplo Maiorum asserere, tueri, propugnare, tum Romani Pontificis sanctaeq; Sedis bonorem dignitatemque cumulare di stabilire mirisce cupimus, expendi mus nequaquam nos, praeter supra commemoratas Pontisciae Sanctitatis exhortationes atq; postu lata, sine inlisni vituperatione nostri, contumelia detrimentoq; Ecclesiae,in tantatamq; atroci eausa, negligentia peccare posse, sicut nec sacere debemus,nec hactenus unquam iaciendi nobis fuit , ni must verum potius Caesarum Romanorum, Maiorum nostrorum, vestigiis inhaerere, eorumque
praeclare pro salute & defensone Catholicae Ecclesiae gesta imitari, laudatisq; constitutionibus quae
in perniciem, ultionem, & extirpationem Haereticorum factae sint, pro virili parere studebimus. rue. Re peculiariter hujus negocii causa nostros sacrique Imperii Electorcs, Principes, & Staitis, iam aliquoties hῖe Wormaciae ad nos venire iussimus, totaque controversa, ut evidens necessitas i ruirit, aceres meservestigata, ponderata, & examinata, communi de unanimi consilio consensuque
tem, atque ab unione Catholicae Ecclesiae separatum, manifestumque Haereticum, ad cognitionem admittere, omnia jura excipiunt; ta incn ut ansa maledicorum seriar num praecidcretur, praesertim cam aliqui palam contendant, multos Lutheri nomine libros componi & excudi, ab ipso nee lueu bratos nee editos,alii quoq; existiment aequitati consentaneum csse,s antequam in Lutherum atro. cius aliquid statuatur, prius acce situs, salvoque conductu munitus, a nobis audiatur: ideo eum ad Aulam nostram citavimus, & per caduceatorem datis literis de securitate huc proficisci euraVimu inq: nostra & supra dictorum omnium nostrorum Imperiique Electorum, Principiana de ordinum praesentia interrogavimus; An libellorum,quos illi tunc proposuimus, alioruinq; similium,qui no mine ejus passm circumseruntur, autorem se fateatur λ N an in huiusmodi scriptis contra sanet, Concilia, Decreta, morem consuetudinemque a Majoribus nostris usque in hodiernum diem reli glose observatain, disceptata revocare, supplicitet q; ad gremium de unitatem Ecclesiae redire velit 3
nitionibus, haec illi commemorata sunt, ut periinacissimum hominem de rupibus Caucas duriorem merito sectere, mollire atq; permovere debuerint. Is autem horum opusculorum Acta mentione, quam primum suos esse partus assirmavit, sines'; protestatus est, nunquam se hos negaturum. Prae terea adiecit, plures a se libros conscriptos fuisse, qui cum ignoti snt nobis, hie non enumerantur.
jure optimo denegari potuisset, eo quod contra novas corruptelas N sanatica deliria in fidi absque cunctatione continuo procedi oporteat, &quod ipse cum ex nostro superiori Mandat silerisquesbi inscriptis certoque redditis, clare intellexerit, cuius rei causa ad nos vocatus esset, nis praeparata meditataque responsione in nostrum Statuumque Imperii conspectu in prodire non debui siet, ni hilominu g tamen illi benigne &clementer: indulgentes diem unum cogitandi tribuimus.
luculenter admonitus est, ut se colligeret, di quo progredcretur etiam atquc etiam videret, adiuncta pollicitatione nostra, si quae viciosa quaeque condemnanda essent, insibollis suis retractaret. nos illi rursus sanctissimi Patris nostri Papae benevolentiam 3c amorem conciliaturos, daturosque operam,
ut Beatitudo illitis e, lingulis Christiani nominis gentibus ac nationibus binos ocellentes viros, probatae vitae, exquisitaeq; doctrinae eligat, qui de libris ejus censuram agant, errorest expungant; reliqua veto, nulla haereseos labe insecta, ut Pontiscia Sanctitas approbet.
157쪽
1o. Itaq: post tot ohtestationes, adhortationes, ore ces, nce in revocationem consentire, nec u
berrimas pollicitationes nostras amplecti voluit, sed omnino respuit ac detrectavit,idq; tam inconia silerato larmone, tam indecenti vultu atq; gestu, qui suae mentis consiliiq; compoti, ae religione si cristi; initiato&dicato homini nequaquam convenit. Tunc enim manifeste cum dixisset,se in luta brationibus suis ne verbum quidem mutaturum, ac nobis Statibusq; Imperii praesentibus impudenter de flagitiose s. Concilia deris stet, abiecisset,& aspernatus suisset, in primis autem Constantiense, quod Nationem Cermanicam cum aeterna laude atq; honore climat lavit,tuni pacis, Otii, concordiaeq: vinculum fuit, bae tandem se conditione obligavit, si in disputatione, quam fictus nostri, de securitate promissiis expetivit, non ignorans id humano liv.noq; iure prohiberi, succubuisset. ri. Etsi a. hac contumaci responsione,non exigua nostri Procerumq: molestia & offensione, po puliq: seandalo audit probabilib. de causis induxeramus animii,continuo severisis eum cohcrcere,
rectaq; domum ex conventu dimit cre, quemadmodum hanc nostram voluntatem postero die ma
nu nostra perso iptam revelari secimus: prssatorum tamenElectorumOrdinumq; intercellione saesitationibusq; adducti sumus. ut triduum illi ad liberandam isto quas stupore mentem larei remur. 11. Sed interea duo Electores, duo item Ecclesiastici,duoq; secularcs Principes,duo postrei mimex nostris Imperii m Civitatibus adhibiti, delecti, destinatiq; sunt, qui mandato & nomine congregationis totius Imperii Lutherum ad se vocatum similiariter & amanter admonerent, adhortarentur, erudirent, nec ullam rem idoneam accommodatamve ad eum de sententia deducendum inter mitterent, cum intcrminatione, nisi fanaticas opiniones abjiciat, quam graves di acerbas tum a nobis, in m a sacro Impcrio poenas, approbantibus Canonibus, expectare debeat. Σ3. Ac ubi tam seria diligensq; cohortatici irrita frustraq; si scepta fuit,quid arn ex nostris Electo
ribus assumptis duobus placido ingonio nobiliquedoctrina praeditis Doctoribus&una eum illi Α, &separatim ipse, non modo innia obtestitione speciosaq; demonstratione multiplicium ejus erra torum persuadere I uthero conatus est, ut pluris Patris nostri Papae, si niliterq; nostrum,& omnium Imperii ordinum, aliarum item Catholicarum Nationum, cons. nsum, ritus, & consititudinem. tot seculis iuxta Ecclesi x constitutioncs, tanquam per manus traditam, quam proprias speculationes, suiq; commenta cerebri saccret; hac adieetione, si pertinaciam inorositatemq; deposuerit, di ad meliora se eonverterit, re ipsa illum intellecturum, hoc illustri multorum sanctorum Patrum exemplo, di ad conservaticinem corporis, animae, existimationisq; suae seri. 1 . Adhaec,ut bona fide nobis rcnunciatum est, Martinus Lutherus respondisse sertur, se non se
sum omnes iam dictas personas,sed etiam generale Conciliuin s quod tuturum sto pro suspi cto hepartiali habiturum. di quod in libris suis ne minimam quidem hilabam velit mutare, quod antea
quoq; in nostra statuum': Imperii praesentia protestatus fuisset, praeterquas a viro excellenter eru dito convinccretur, idq; secundu sua duntaxat Regulam,nec ex Conciliis,aut Caesareis Ponti selis mDccretis,aut ullius Patrum autoritatibus quantumlibet sancti,sed tantum ex resti modiis verbi Dei: quae vult ad suum arbitrium suasq; inextricabiles tu spinosas opiniones,inssccti,dctorqueri,ae enarrari redin pateat atq; in promptu sit,illis autoritatib. id, quod in utroq;Testamento aut non ponitur, aut minus clare exprimitur, supplentibu hactenus sanctam tholicaEcclesiam fuisse gubernatam. 23. Quandoquidem igiturnaec ita gesta sunt, di Martinus Lutherus tam obstinate ac perverse in opinioni b. manifeste haereticis perseverat, ideoq; eum omnes pii S intelligentes tanquam furiosum di aDmino ne correptum fugiant 3e esccrcntur, Nos juxta nostrarum tenorem literarum de securi tate die proximo mensis April. 23. abire illum e conspectu nostro justimus, caduceatoremq: rursus adjunximus, ut secundum hunc vices dium quintum diem Aprilis adhue viginti dies consequentes conductu salvo muniatur, hisq; transactis nihil a nob spraes dii defenso isq; habeat amplitisi inde nimirum opportunis remediis contra hanc exulceratissimam pestcm procedi debet, ut sequitur. 16. Principio, ad laudem gloriamq; omnipotentis Dei,&propugnationem Christi an fidei,son liscis quoq; Romani de sedis honorcio debitum, autoritate ac potcstate nostrae Caesareae dignitatis atque ossicii,praeterea unanimi consensu & voluntate nostroruin sacriq; Imperii Electorum,Principum, Se ordinum bόc jam congregatorum, Nos ad perpctuam rei memoriam, praestandamque De creti, sentcntiae, ac condemnationis Bullae, quam sanctus noster Pater Papa velut ordinarius Judex controversiarum Religionis edidit, exccutioncm,supra memoratumMartinumLutherum tanquam membrum ab EeclcsaDei separatum,pcrniciosi scitismatis autorem,manifestu in pertinacemq; Het. reticum, a noli vobisq: universis di singulis existimandum detestandumq: renunciamus S declaramus : idq; publice testatum his literis volumus,edicentes N imperantes vob omni & uni euiq: sub sponsione atq: juramento,quo nob.sacroq; imperio devincti estis,ad effugiendam item criminis is saMajestatis poenam nostramq; &Imperii prolariptionem ac cxcomunicationem,praeterea sub privatione, amissione, despoliatione Omnium Regali una,Felidorum,Privilegiorum, imi initatum, quas ad hoc usq; tempus ab Antecessorib.iaostris,Nobis, S s Imperio ulla ratione concessas obtinuistis. 27. Imperantes, inquam, Romana Caesareaq; potestate severe hoc Edicto, volumus, ut elapsis praefatis viginti diebus, qui ι . huius mensis Mai j terminabuntur, praedictum Martinum Lutherum nemo vestrina hospitio, tecto, lectove recipiat ae vcat, nemo cibo potuq: alat& sustentet, nec quisquam verbis ac seistis, clam palamve, consilio vel auxilio juvet aut pro inseat: sed ubicunq; locorum in eum in Aderitis, si tantum habebitis virium, vin tum comprehen auiis, diligentio; septum custodia nobis ussadducatis ipf, vel adduci curetis, aut saltem ovestigio nobis ubi captus fuerit, indicetis, intereaque carcere clausum providenter asservetis, donec quid porro illi inserendum si, in structionem nostram acceperitis, vosq; propter huiusmodi sanctum de pium opus,ad compeia lationem laborum quom de sumptuum, benigne remuneremini. 28. Verum
158쪽
18. Verum eontra illius neeessarios, eoniunctos, thiasotas, patronos, altores . fautores, coibsentientes, aemulos, atque imitatores, horumque mobilia vel immobilia bona, debetis in vigoresan. constitutionis, nostrae & Imperii proscript ionis N excommunicationis, hoe ordine procederer videlicet, iter facientes prosternete, prehendere, fortunas diripere, ad vestrem dominium transfer re, nemine obstante vel impediente: excepto, si verismiliter probabiliterque constarent, se hae seopulosa via deserta Pontis eiam absolutionem impetrasse. . Praeterea mandamus vobis omnibus & unicuique privatim, sub ante eriptis poenis, ne quis quam vestium iam saepe nominati Martini Lutheri libros a sancto Patre nostro Papa, ut supra indieatur, condemnatos, ejusdemque alia multa scripta, quae seu vernacula seu Latina lingua componit hactenus , tanquam impia, foeda, suspecta, diluta, & a notorio pertinacique Haeretico edita, amplius smere, venundare, sereare, describere, imprimere, describi vel imprimi sacere, nee ipsus opinioni suffiagari, adhaerere, aut praedicare, defendere, asserere ullis modis, qui ab ingeniis humanaque s tertia exeogitari usurparique possunt, praesumat. 3o. Nee vero quem ficile moveat, quod haee interdum aliquid boni a)aeeip;endos impestos adamixtum habete videntur. Nam si a saluberrimis epulis unica veneni guttula insectis sani omnes a horrent, quanto magis huiusmodi libri & scripta, mille venenis animat leti serisque pestibus imbuta, non solum a nobis omnibus refugienda, sed etiam ex memoria hominum tollenda, penitusq; obrueniada sunt , ne cuiquam damnum aliquod aut aeternam mortem asserant ρ Postquam omnia, quae libris Gjus rect/ae laudabiliter inserta sunt, multo ante a sanctis Patribus, ab Eccles a Catholica receptis&approbatis, frequenter usurpantur, introducuntur, & explicantur, ubi absque sollieitudine, si1-spicione, aut ullius mali periculo attingi, legi, tractarique possunt. 31. Insuper decernimus, ut universi & snguli, cuiuscunque dignitatis, gradus, ordinis, condit;o. nis suerint, ac praesertim gerentes Magistratus. &superiore vel inferiore iurisdictione armati. stibincursone poenae supra expressae, in omnib. sacro Romano Imperio subiectis ditionib. in nostris item haereditariis Dueat ib. atque territorio, de facto severe ordine ne, poenas irrogent, imperent atq; procurent, quoscunque tales antedictos Lutheri virulentas commentationes, libellos & lucubratio. nes , ingentium tumultuum, damnorum, dissipationum, haeresum in Ecclesia Dei administiti, igni comburendas, & his aliisque megiis funditus abolendas, extirpandas, ad nihilumque redigendas. Si militer Beatitudinis ponti sciat Nunciis, ipsorumq; dalectis Commissariis, in his ad illorum petitio nem & requistionem, summa voluntate atque promptitudine animi adesse, obsequi, moremq; ρο- tere . ae nihilominus iis absentibus ad haec universa & singula administranda, exequenda, perficienda,
nostro iussia mandatoque accedere, operasque conserre debetis.
31. Interim quoque praeeipimus omnibus aliis&sacri Imperii, nostrarum etJam haereditarIarum ditionum territoriique subditis ae fidelibys severe praesentibus literis, ut in praedictis ordinibus magia
stratibusque constituti pariter nobismetipsis auxilium. Obedientiam, alacritatem, promptitudinem que praestenti ae volumus transgressores prae satis poenis, mulctis, castigationibusque subjaeere. 33. Cumque evidens necessitas efflagitet praevenire ac praecavere, ne libri Lutheri, aut hine malὰ excerpta, vel suppresso nomine autoris edita, vel aliorum scriptis intertexta, caterorumque eiusdem farinae hominum opuscula, qualia magno cum dolore passim in Germania eonscriptati publieata, pernicioss dogmatib. exemplisque referta, percepimus, in posterum aut componantur, aut in vulgus spargantur, unde pii simplices horum lectione fasci nati, errores in fide eomprobare, honestatem vitae morumque negligere inciperent; quae res scandalorum, acerbitatum, odiorum in Ecclesia. eeu seminarium quoddam exiliit,quemadmodum hactenus perspicue vidimus, quod indies magis magis que in omni b. Regnis. Ducatib. populis , Nationib. conspirationes, schismata, factiones, confuso nesque metuenda erunt. propterea ad huius morbi saevissimi vim extinguendam, iterum mandamus, eonsilio nostrorum Imperiique Electorum, Principum & Statuum, subprafatis gravibus poenis, mulctis. eastigationibusque, vobis nostris & Imperii, nostrorumque haereditario rum Dueatuum at que ditionum subditis, universsti singulis, tanquam Romanus Imperator, legitimus haeres ae ordi. naria Potestas, ne quis vestium posthae ejusmodi famosos plenosque veneni libellos, aliasue chartas , aut exempla vel transsumpta, ut quae in Christiana Religione nefandos errores pariunt, ae ritus ti in
stituta Ecesesae pervellunt. 34. Praterea nequis insem maledicaque scripta in sanctum Patrem nostrum Papam, praelatos, . Principes, Aeademias, horum Facultates, aliasque honestas personas, denique offectura bonis moria hus,& Ecclesiae tranquillitatem turbatura amplius fingat, pingat, scribat, imprimat, vendat, emat, clam palamve servet, aut imprimi, scribi, pingive saeiat, nec aliis hae rationibus quomodocunque ex cogitentiir, fieri proeuret, conniveat, vel permittat. 33. Similiter imperamus severe, sub indieatis poenis, omnibus, qui ad ornandam tuengamque tuis sic iam in praesidiis Reipub. vel ad gubernacula sedent, ut talia scripta, libros, paginas, picturasque,
quae aut stib oeulos cadere hactenus potuerunt, aut deinceps cudentur, scribentur, pingentur, quem cunque habeant dominum, & ubicunque haec reperiemur per ambitum totius Imperii Romani no strasque haereditarias ditiones, vigore hujus nostri Edicti, ad se reeipiant, discerpant & insam ment. 6. Autores quoq; scriptores, impressores Spictores, emptores item venditoresque tali uin foedissimorum seriptorum, poematum, librorum, paginarum, picturarum,post factam promulgationem nostri praetentis Caesarei Decreti, perseverantes, aut de novo aliquid molientes, s notorium fuerit,
torporibus, sortuitis, pri ilegiis, ubicunq; eos assequi poteritis, plectatis, denudetis, possideatis, &
159쪽
qvie placue it, In eos statuatis. Hoc liberum vobis concessumque iure optimo putatote, nee ideire Iniuriam fecisse cuiquam arguemini, aut lege vel extra iudicium ad disceptandum eum hae de te expo stulanti hus obligati eritis.
3 . Postremo, quo eum praesentia mala, tum occisiones suturarum haeresium praeeidantur,penitusque removeantur, nee venena ab horum libellorum autoribus introducta latius dissipentur, at que celeberrima ars typographica deinceps tantum ad praeclaros di laude dignos usus adhibeatura Nos Caesarea Regiaque potestate, eonsulto, unanimique consensu nostrorum & Imperii Electorum atque ordinum, sub nostra Imperiique proscriptione, excommunicatione, & reliquis ante commemoratis poenis decrevimus, rursumque scientes decernimus, vigore hujus Edicti, cui autoritatem te ei 1 tribuimus , idque inviolabiliter servari volumus, Ne quis in posterum typographus, aut alius quicunque vel ubicunque suerit in Imperio Romano, aut in nostris haereditariis Regnis, Ducatibus aeterritoriis, ullum opus scriptumve, in quo fidei Christianae mentio seu prolixe seu breviter sat, aut primus imprimat, aut ab aliis editum recudat, nisi conscio Nannuente loci illius ordinario, vel eius Substituto, & a d hane rem ordinato, eum permissione saeuitatis Theologicae in Academia aliqua si niendi. Caeteri vere libri, qua de eunque facultate, prosessione, materia consecti, consensu di voluntate Ordinarii, nec aliter excudantur, venundentur, imprimi venundarique curentur& subor nentur ulli, impost uris. 38. Si qui vero, quocunque splendore, dignitate, amplitudine praediti, huiusmodi nostra Christiana & Caesarea Decreta, leges, statuta, ordinationes, mandata, quae per omnia firma, fixa, rata volumus, in uno pluribusue articulis commemoratis, Lutheri Aogmata vel osscinas t)pographicas perstringentibus, ullis modis, qui venire in mentem homini possunt, contumaciter attenuare, viciis lare, infringere, evertere, abrogare, praesumpserint, hi sciant supradictis & in iure definitia pinnis. secundum Mimam di processum Pontificiae excommunicationis, nostraeque proscriptionis, se iri missibiliter subjacere. Haec omnes proponant animis, quibus ut satissat, fidesque adhibeatur, praeis sentes Caesareo fgillo nostro communivimus. Datae ormacia , nostra di saeri Imperii Civitate 8. Maii, Anno a Nato Christo, M D XXL Nostii vero Imperii Romani anno secundo, aliorum Regnorum sexto. mundisium Domini Imperaroris proprium.
Ut fratrum sororumque liberi, cum patruo vel avunculo in defuncti
patrui vel avunculi haereditatem in stirpes si accedant. Ptibi caram a Regmento Norim et οἱ LAnno M D XXLCAR OLUS V. Dei gratia Romanorum Imperator, semper Augustus: Rex German;ae,
Castiliae. Atragoniae, Legionis. utriusque Siciliae, Hierosolymorum, Hungariae, Dalma tiae , Croatiae, Navarrae, Granatae, Toleti, Valentiae, Galliciae, Maiori carum, Hispalis, Sardiniar, Cordubae, Corscae, Murciae, Gieni .is, Algai biae, Alperitae, Gibraltaris , Insularum Canariae, insularum Indiarum, Terrasimae, di Maris Oeeani, &e. Archi dux Austriae; Dux Burgundiae, Lottharingiae, Brabantiae, Stitiae, Carinthiae, Carniolae, Limpurgi, Wirtembergat, C labriae, Athenarum, Neopatriae; Comes Habspurgi, Flandriae, Tyrolis: Gorciae, Barei nonis, Arthesi,& Burgundiae. Comes Palatinus Hannoniae, Holandiae, Selamitae, Phileti, Eibutei, Na mutet, Rossitionis, Ceritaniae, B Tut phaniae; Lant gravius Eltitiae; Marchio Burgoviae, Cristant. tiani,& saces Romani Imperii; . Princeps Sue viae, Cathaloniae, Asturiae, &e. Dominus Frisidi, Narebiae Uandalicae, Porie noviae. Pitiatae, Molini, Salinarum, Tripoli &Mechliniae: omnibus aesinguli, nostris & Imperii fidelibus, in quacunque dignitate, statu & conditione existant. gratiam nostram & omne bonum. i. olim in generalibus saeti Romani Imperii Comitiis. Anno millesino quingentesmo Au gustae celebratis, inter alia de successione nepotum siti constitatum, ut ab illo tempore in ptisterum
stura. Antio ad avorum vel aviarum haereditatem, pariter cum patruo vel avunculo, amitavit matertera. inhonis Iroo.cap.-ae substantiis, seeundum leges civiles, admitterentur; non obstante consuetudine, sum nonnullis in locis contraria observabatur, utpote quae, tanquam clementiae iuris Nae qui tali repugnani S adver-
ut de iugaria, abrogata atque annullata suit, Omnibusque Iudicibus & justiciatibus, ab illo tempore inati tea seeundum talem consuetudinem huic constitutioni contravenientem, iudicare severissine inter
160쪽
2. Et quoniam in iisdem legibus civilibus provisum, quod fratrum sororumque liber; , destincto
patre vel matre, cum patruo vel avunculo, amita vel matertera, in defuncti alicujus patrui vel avunculi, amitae vel materterat haereditatem in stirpes succedere debeant: id autem vel ex ignorantia aut usu quodam multis in locis non observetur: N nos nuper Vormatiae in generalibus Comitiis cum Electoribus. Principibuς Statibusque Imperii deliberavimus, ut in hoc quoq; casu legum civitalium dictamen ubiq; teneretur: ideo ordinamus, statuimus, & declaramus, ut fratrum sororumque liberi, abhinc in futurum,cum patruo vel avunculo, ita vel matertera,ad destincti patrui vel avian culi, amitae vel materterae, haereditatem, secundum leges civiles & constitutiones Imperatorias, in stirpes pariter admittantur, non obstantibus quibuscunq; consuetudinibus, ubicunq; eae huic constitutioni adversariae reperiri aut intelligi possint. Quas consuetudines, tanquam iuri & huic constitutioni contrarias, juxta memoratam generalium Comitiorum conclusionem, & de Imperialis nostrae potestati x plenitudine, ex certa scientia, hic tollimus, derogamus, & annullamus. 3. Mandamus propterea vobis omnibus ae singulis, de praedicta nostra potestate, di districte praecipimus, ut supra seriptam constitutionem, in utroque posito casu, fideliter observetis, secundum eam judicetis, di in omnibus teneatis, ncq: vos ulla consuetudine, aut quacunque alia re, quae impedire videatur, deterreri patiamini. Qua in rc nostram facietis districtam voluntatem. Datum Norimbergae, die vigeseno octavo Novembris, Anno Nativitatis Christi millesimo quingentesmo vigesimo primo : Regnorum nostrorum, Romani secundo, caterorum vero
Remerenius is Dominis Caydnal bus Sieri cistetis CL storus divina favente cie mentia Rex Romanorum, dic.
x Agnitudo rei: qua pietatem in Deum, vcstram erga nos benivolentiam declara- si saeit ut cum summa vobis debeatur gratia, quibus verbis cam pro merito vestro habeamus, vix invenire possinus. Nam nulla dicendi facultas est, quae di-q vina studia vestra oratione aequare posset, admirabilem prosecto sapientiam ve- stram. Siquidem eum quo in statu R. P. esset, animo vestro proponeretis de , Mia Pontificeque designando ageretis, nihil aut publico commodo, aut Agnitati no irae aluetulistis. Libebat antea de R. Ρ. bene sperarer nunc secura omnia praestare posse videmur. Quid enim est, quod hoc Pontifice & in divinis S in humanis rebus constitui non possit λ Cum prae terea, quae in homine summa insunt, animum nostrum sanctissimis ossiciis ita devinctum habeat, ut homnibus fortunis nostris, non secus quam suis uti possit. Ergo quod 'ffragiis vestris salvam religionem voluistis: quodq; quantum potuistis, nobis tribuistis: quae universo ordini separatimque
unicuiq: debetur gratia, ea non solum a nobis habetur, sed ita cumulate refertur, ut nulla dies interia ventura sit, qum huius beneficii memoriam E sensu nostro evellat. Sed cum salus rerum perturbatis his temporibus eo vertatur, ut summus Pontifex quamprimum in urbean veniat rcgendum, quinavis suae clavum praesens vobiscum suscipiat, certos homines in Hispaniam cum litteris excurrere iubemus, praesectosq; ut omnibus ossiciis Sanctitatem suam prosequantur, monemus. Interim a vo bis petimus, ut pro virtute vestra curam sacrosanctae Sedis Apostolicae suscipiatis: quantumque potestis, caveatis, ne quicquam de amplitudine illius desideretur. Quae ad avertenda mala nobis in mentem veniant, ab Illustri Don. Jo. Manuel, probato fidei di virtutis hodie, cognoscetis. Hortamur vos ut concordi voluntate stis, salvaque ea curetis, quae a Leone decimo, viro nunquam satis laudato, sempiterna laude parta sunt. Hoc, qui de existimatione vestra bene sentiunt, non selum a vobis expectant, sed etiam pro debito exposcunt. Profesto nihil est, quo aut nobis gratius, aut summo Pontisce beatius accidere possit. Dat. Brugessis XXVI. Januar. M V XXlL Ego Rex.