장음표시 사용
181쪽
biectum, cuius partes, passiones per se principaliter , considerantur in illa facultate. Secundo Notandum est, quod multe sum
conditiones, quae necessario requiruntur, ad hoc ut aliquod dicatur subieetum ad equatu, in . . liqua facultate Prima quod sit ens, quia de non ente non Ariaret. s. est scientia. pos . Secunda, ut sitens reale, vel saltim habeat fundamentum in re, ut eras rationis in logica .
Tertia quod sit intelligibile, unde materiales, ut pure matcriales, non potest esse subiectum, cum non it intelligibile sed cadat solum sub sensu. Quarta ut sit uniuersale, quoniam de singularibus non est scientia Quinta quod sit unum, vel unitate viri uoca, vel analoga, scientia enim ex Arist. est unius generis subiecti, unde de equivocis vestalia 1unt, non est scientia Septima sit definibile eo modo quod est v-num, quia definitio subiecti , est medium demostrationis, per quod passionem demostramus inesse subiecto. Septim Quod itinuariabile,& per se, unde de casualibus,&fortuitis xcotingentibus non est scientia, ut talia sunt. Octaua ut habeat passiones distinctas ab eo perii ssaltim formaliter. Nono quod sit primo notum in illa scietia, ct comuniistinum consideratum in ea.
182쪽
Decima sit adequatum, ut nec excedat, negexcedatur a scientia.
Vndecima quod omnia considerata in illa facultate, habeant ad eum attributione in iureeto, vel in obliquo
Duodecima Quod de tali subiecto supponatur,quia est quid nominis. Ex ijs facile erit anima aduertere, quod nasit iubjectum in Medicina
Et dicatis quod Homo nullo pacto potest
esse subiectum , cum passiones hom: nis ut est risibilitas consideretur a philosopho,ta non a medico: Secundo vel homo, ut homo , si su bieetum, quatenus illud o reduplicat rationem formalem hominis, aut homo sinere duplicationes non secundum, quia ac homo non esset subieetiim ad equatum medici-ns quia excedit, cum de homine consideret
etiam phylosophus mon primo modo, quia sic speetat simpliciter ad phylosophum,cum ratio sormalis hominis, qua homo est, sit intellectus, vel humanitas, quae ad phylosophum speetant.
Tertio in omni subiceio ponenda est ratio formalis illius subiceti, eo quia omnia considerata in illa scientia, conliderantur secundurationem formalem, illius subiecti, sed dum dicis hominem esse subieetum, nullam ponis rationem sorinalem, ergo non potest esse subi edium. Et ad rationes probantes, Hominem esse subiectum, facile st respondere: ad primum dico
183쪽
lico ad minorem, fallam esse, quoniam med rus ampliciter non operatur circa hominem nisi prout arte sanabilis, egrotabilis. A d Secundum ego maiorem, quia noni sullicit illa sola conditi, ad tertiam ratione Acchillini nihil dico, quoniam idem est dicere Homo ut arte sanabilis sit subiectum, ac lidicamus corpus humanum lanabile,&aegrotabile Sed an sanitas possit dici subiectum medicin , considerandum cst dicatis primo quod cum sanitas nullas habeat passiones, non potest dici subieetum. Secundo Sanitas est sinis medicinae, ergo non est subiectum Antecedens est Aristo t.&Gal. Auic. consequentia tenet, quoniam finis scietitiae non potest esse subiectum, ratio est quia finis, forma coincidunt ex Aristo t. a. phylicorum, lubiectum autem habet ratione materiar, sed materia, Miarma numquam c incidunt, ergo ubi eccum non potcst ei testinis eiusdem facultati S. Tertia Definitio sub em in scientia, est medium denion strationis, per quod demonstrantur palliones in eis proprio subieri , sed per sanitatem in medicina, non demonstramus
aliquam passionem inesse subiecto, ergo non erit Subieetiim Et si dicatis, de subiecto debet prs cognosci quid, 'uia, sed de sanitate , quid sit adhuc est ignotunc, quid sit sanitas, aliqui volunt usse qualitatem alia ad aliquid,&c. Sic dicit
184쪽
cit Gal. Dicatis hanc rationem nullius essenio menti, cum supponat de subie dio. Praecognoscendum esse, quid rei, quod tamen est fal1um, cum sit precognoscendum solum quid nominis nam si quid rei esset notum,cum hoc sit illud, quod queritur in scientia, de hoc amplius non est et scientia, nec ars, cum tota scietia, ars versetur ad inuestigandum quid rei ipsius subiecti. Ad rationes Manardi facile si respondere&ad primum dico verum esse , quod corpus sanabile est ens per accidens, quando dicis, ergo non est subiectum dico, quod de ente per accidens, quod non habet causas per se, Heterminatas non est scientia, ut est de fortuitis.&alijs, sed de ente per accides, quod habet causas per se, laeterminatas , ut est corpus humanum, arte sanabile potest esse
scientia. Ad Secundum concedo, corpus humanum
esse speciem specialissimam, ergo non potest esse subieetum in scientia, hoc nego, quando dicis, scientia est unius genetis subiecti.
Respondeo dupliciter primo modo, quod
per genus intelligit Arist. uniuersale, ut dicat unius subiecti: uniuersalis, quia scientia considerat res in uniuersali sic tam genus quam species specialissima est uniueriale Vel secundo dico, quod ibi Arist. loquitur de scientia uniuersali, disic dico, quod medicina considerat sanitatem, aegritudinem, non solum homi
185쪽
nominis, sed etiam animalium,& sic subiectu totius inedicinae erit animal sanabile, fgrotabile, quod est genus ad bruta, ad homine sed haec nostra medicina est scientia particularis, seu pars plius medicinae, que cotiderat sotu corpus humanum,&ideo habet subiecium p rticulare; nempe Corpus humanum quod est species specialiis uia, nec est contra Arist. quia loquitur de scientia totali Ad rationem secundi dieti dico, quod omnia tractantur in medicina propter sanitate quia est scopus, seu finis medicinae, non autem subiectum. Tertio dicatis , quod nec anu in prout est quoddam uniuersale, quod dicitur de homine fano,&de urina sana&c est subiectit ira in
medicina, cum non querantur nec palliones,
nec eius principia,et ad locum Arist. dico ex illo loco colligendum esse sanitatem esie subiectum, non sanum, cum ibi dicat Arist. sic se habet sanum ad sanitatem sicut omnia entia ad ens, sicut omnia entia referuntur adivnum cras, ita omnia sana ad sanitatem, sed in sero minorem,& dico ens est subiectum in Metaphylica, non omnia entia, ergo in medicina sanitas erit subicesum, non omnia sana.
Dicatis secundo ex illo textu, non posse nos colligere subieetum medicinae, sed 1blum habet ibi Arist. pertinere ad unam scientiam disputare de omni ente, sicut ad medicina pertinet agere de omni sano.
186쪽
Nec laudo Tertiam sententiam, quod subiectum gratia cuius sat aetio naturalis cum ex sententia a l. iit sanitas, ex Arist. O .part. probi problem. . sa nita, sl finis pri mos perfectissima una bonum, absolutissimia, propter qWa medicus os cratur, qua habita quie-1cit medicus,&ars, nec amplius curat de aditone naturali, vel despulcritudine, cum haec ota inuito medico Osequuntur nec sario ipsam sanitatem, quavis adtio naturalis dicatur ci-ie Iim primus sani, vel aegri, non tamen ipsius
Hinc ultimo Notandum est,falsam eis il-
ThomeAue lorum cntentiam, a flerentiu in medicina nogri Argen ς' dati subicctum , de quo lucrantur passione , 'ij, ἔρη libet pia, Ne cum in medicina fiant demon strationcs, Susq; ad inde monstrabilia leue niamus, cΣ al. I. meth. c. .c passiones de subie dio demonstrantur, ut sanitas, vel morbus lus sunt palsiones corporis viventis, nec per hoc, quod ad opus ordinantur, dici non debent de moniliationes ut docet Auic. Immo Conciliator dii f. . satetur in medicina fieri demonstrationes , ut est ista, omne corpus animatum anima rationali participans, est
sanabile, ted corpus humanum est tale ergo est sanabit Pro resolutione igitur huius diri cultatis, sit prima Conclusio,Corpus Humanum sanabile, aegrotabile, ut tale est ministerio artis est subiceium ad equatum in medicina ,st sententia Gal.&Auic.
187쪽
Probatur etiam ratione, quoniam ei competunt Omnes conditiones subieeti, cum sitens reale, intelligibile uniuersale cum dicatur de omnibus, quae sunt in medicina , in recto, aut in obliquo, liabeat sub se tria corpora distincta, ut corpii fanum, aegrum , neutrum habet passiones, ut sanabile, aegrotabile , quae qua ruiarur in medicina, ut patet apud Galen .est etiam ad equatum, cum ii nulla alia scientia consideretur , nec exceditur ii medicita , cum omnia in medicina conliderentur, c cundum eiu rationem formalem, Omnia ad cum liabeant attributionem, S de ipso supponatur quid, quia . Et ii dicas , cur potius dicimus corpus hu-nianum esse subiectum, non hominem Rei pondeo quia medicus non considerat . animam lio minis, ediolum eius, comple
Complexio , ut docet Auic est Qualitas i. dorι.
quae prouenit ex aetione, pastione ad I ivt. inuicena primatum qualitatum. S. caliditati S. frigiditatis iccitatis,&humiditatis inuentarunt in elementis, quorum s. elementorti pax tes,rc laete lunt ad tantam paruitatem, ut plurimum cuiusq; earum,contingat. i. simul tangat,plurimum alteri u S. Pro maiori declaratione huius definitio nis,eius verba sitiit ponderanda, atque consi
188쪽
deranda,&primo ly. Qualitas. Secundo illa pars, quae ex aetione, passione,&c.Tertio quorum parte ad tantam paruitatem redacte sunt c.
Quoad primum hoc est genus complexionis, ut genus, ipsa Qualitas ponitur in definitione, si dicatis qualitas est genus generat illimum,male ergo Auic posuit genus adeo remotum in desinitione. Dicatis quod licet dicat qualitatem esse complexionem 4 reuera tamen qualitas sit genu remotum , tamen clarissime patet, ex tota desinitione, 9 non accipit, hic qualitatem, prout est genus generalissim una, sed pro una specie,seu uno genere sub alterno pilus qualitati S.
Et si rursus dicatis vos, de qua specie qualitatis intelligit, dicatis de prima specie, quae est habitus, seu dispositio, dili queratis an complexio sit habitus,vel dispositio , dicatis
esse habitum, eo quia Complexio est permanentia quaedam in corpore. quare dum hic dicit Ausc. compi cxio est qualitas, hoe lac est intelligendum, quasi diceret, complexio est habitus, seu qua ita habitualis:&per hoc,quod complexio it qualitas distinguitur a forma mixti, quae est substantia. possurnus etiam dicere, quod ideo per genus adeo remotum definiuit coplexionem Aut quia voluit ut haec definitio complexionis competeret omnibus opinionibus, quae de temperamento habet tur, cum allida cant, complexionem esse ha bitum
189쪽
bitu ira, alij naturalem potentiam, alij passibi lem qualitatem c. ideo definiuit per qualitatem , prout qualitas ii communi sumpta potest competere ijs omnibus. Et si dicatis , Primae qualitates sunt in tertia specie qualitatis, ergo,' complexio, qui ex illis, re-
Rel pondeo negando consequentiam, quia complexio cum specie distinguatur a primis qualitatibus, non est in eadem specie. Quoad secundu in ostendit Auic qualis habitus sit ipsa complexio. Respondet Auic .est Habitus qui resultat ex mutua actione, passione primarum qualitatum, non tamen Κquacunque mutua ac ione,&passi ne primarum qualitatum , resultat temperamentum,
ideo non suficit, sola mutua adtio, di passio primarum qualitatum, ad hoc ut fiat temperamentum, eo quia si ponatur terra'. aqua simul inuicem agunt, patiuntur, Ont men ad hanc mutuam actionem, lassionem sequitur complexio, ideo adiungitAuic. tertiam partem dcrinitionis , quod. s. est necessarium, quod fiat permixtio , quae quidem fit, si miscibilia dividantur ita, ut plurimum unius, contingat plurimum alterius. Proculus rei decia ratione notandum est, quod ad hoc ut fiat Complexio, requiritur, ut elementa adeo inuicem permisceantur tanta fiat elementorum diminutio, laudiuisio, vel permixtio, ut nulla pars alicuiu Selementi, a quocunque sensu quantumcumque
190쪽
vivaci percipi valeat, separata. non permixta , partibus aliorum clementorum, sed necesse cst, ut minimum formale unius clementi, tangat minima tormalia aliorum elementorum, intellige autem per minimuniformale, illud minimum, seu illa parua por lio clementorum, tu sui icit saluare formam elementi, ita ut si diuideretur in aliud minimum, seu in aliam partem, non starct forma elementi sub illa, sed corrumperetur. Hic tamen unum notandum est , quod Avicenia hic non dicit in complexione deueniendum esse ad id quod minimum unius elementi, contingat minimum alterius elementi. Sed dicit, quod plurimum unius, tangat plurimum alterius , ratio est quoniam non quodlibet minimum formale cuiuslibet element , potest tangere vel tangia quolibet minimo formali alterius elemen' ii, quoniam cum terra in aqua in generatione mixtorum , an in maiori quantitare
te, quam aer, ignis , ideo ad plura minima diuiditur terra aqua quam ignis aer , ergo non quodlibet minimum tangit tangitur ab omni minimo , tangit tamen , Qtangitur, secundum plurimum licet forsan contactu virtuali fieri povi minimum unius clementi , tam formale quam materiale tangat, tangatur a quocunque alio minimo aliorum elementorum,prout omnes partes elementorum in mixtione