장음표시 사용
251쪽
acillime decipitur, circa proprium obiectu idest circa prima qualitates, quoniam habes manus frigidas, si tangat corpus temperatum iudicabit tale corpus, lapsum esse a temperie, per excessum caliditatis, quod tamen non est verum, Respondeatis non cite mirum , si decipitur ille tangendo corpus temperatum , cum non habeat organum adlusi cne dispositutia, quare tresac quia untur conditiones ad hoc, ut sensus non accipiatur, circa propriuobieetiim,prirno ut organum iubene dispo- satum Secundo ut obiectum: medium codem modo se habent tertio agens, repatiens sint indebita distantia, quibus seruatis, sensus nunquam decipitur , ratio vero cur ista ligna essentialia inicertiora,cst quoniam suntiensata, sensu tactat sciuiuntur. Sed non laudo hanc sentcntiam, eo quia ligna sumpta a primis qualitatibus no positi ni
nobis ostendere an italcm nisi partium externarum, noti autem partium internarum, quoniam earum temperamentum non sentitur 1ensu tactus, cum internae partes, ut cordis
c patis, c. non possint tangi, non ergo ex signo umpto , a primis qualitatibus , possumus certe, cognoscer sanitatem totius corporis, quia non valet ex temperamento partium externatum, iudicare in m peramentum internarum partium Confirmatur, quia temperamentum O-
stri corporis, non potest sensu laesus cogno
252쪽
gatur ab homine male temperato decipitur ut probat argumentum, sed dissicile,&forsan impollibile est dare corpus adeo temperatum, quin non excedat in aliqua qualitate,ergo dii ricile est nuticare sensu tactus, corpus eis optime temperatum, ianum. Dicamus igitur quod ligna sumpta ab operationibus, certius nobis indicant corpus esse sanum 4 bene temperatum , quam alia signa, hoc autem probatur, quoniam sicuti corpus, non iudiatur esse aegrum a medico, nisi ex sensibili, manifesta laesione operationum, quia ubi operationes in Socrate sensibiliter laeduntur, statim iudico Socrat emaegrotare, ideo morbus non definitur nisi permanifestam laetione operationum cli morbus nihil aliud sit, quam Allectus praeter naturam, ledens sensio iliter adtiones, primo per se, ita ubi optime sint operationes, iudico illud corpus esse sanum ergo primo per se,& principaliter sanitas is orbus, cognoscuntur ex operationibus. Confirmatur,
quoniam esto, quod corpus ad laetum appareat calidum,vel frigidum plus iusto, si tameo perationes non ledantur, non dicitur aegru , ut contingit in his, quae ab igne, vel sole, aut ex motu , labore vel ira ex calefacti, aut ab ambiente refrigerat , non tamen dicuntur aegri nec aegrotare, cum operationes sensibiliter non laedantur, similiter in febre pestilenti,quandoque corpus in primis qualitatibus, apparet ad laetum temperatum , tamen quia laeduntur
253쪽
laeduntur operationes, a medico, non iudicatur fanum,sed aegrum, quare concludendum crat, operationes nos certimine ducere incognitionem, an corpus sit sanum, vel aegrum ,
quod na umpta ab operationibus certiora sintdocci etiam Aule. z-1. MI I
reperiatur bonio temperati mus quoad AIliatiam, os datorian que, dii det ab extremis Cap. VIII. Licet humana complexio , inter caeteras
supersectius ina, optima, quaeritur tamen, an reperiatur aliquis homo, habes perfecti itimam complexionem,&adeo proportionatam pro exercendis operationibus,ut nihil poenitus excedat, sed ii temperatissima, ruri ratio dubitandi est,quoniam negat Galenus, zdari tale corpus temperatum, iudicit, quod emp. c. r. omnia corpora si iudicentur, non secundum sensum, sed secundum naturam rerum semper sunt aegra,cum nullum detur corpus adeo temperatum, in quo una vel plures qualitatestion excedant,&non recedant ab optimo, cxquisito temperamento, licet secundum sentium iudicatur fana,eo quia excessus illaru qualitatum non est adeo magnus, ut sensibiliter, R manifeste laedat actionem. Contrarium docet SaL contra antiquos, r/9-λdari hanc temperatissimam complexionem, quaesit metrum,&mensura aliarum comple Gm xionum, in comparatione ad eam, caetere P a com-
254쪽
coplexiones denominantur magis,aut minus temperatae: hoc idem dicit Auic reperiri hac perfectissimam complexionem, in indiuiduo humano pro resolutione huius difficultatis notandum est, primo, quod complexi cst triplici differentia, prima absoluta tersectissima, in qua primae qualitates sunt ad ii uicem adeo proportionale quoad iustitiam, pro exercendis operationibus hominis, ut nihil penitus excedant, ab optima proportione, Lista complexio, non reperitur a parte rei, quia non datur aliquis homo habens ista complexionem, sic docet Gai. quod persecta sanitas, quae certissima habeat eucrasiain&proportionem, uel nunquam fuit in rerum naturam, aut si aliquando reperiatur, durat in istanti, in ictu oculi, eo quia somnus: uigilia,motus, quies cibus, 'otus animi accidentia dic similia perpetuo alterant
immutant temperament ina, ut numquam
consistat in codem esse,& idco ista optima coplexio, aut non datur, aut si aliquando daretur, nullaeni postet Labere latitudinem, cum duretio instanti, sic etiam docet Hali. Altera est complexio, qua licet non sit persectissima,parum tameia distata prima & deo parum, ut sensu non possit iudicari differentem esse a prima , adeo est ei propin qua , sed solum per discursum a sapientississimo , exercitato viro ratione probabili
cognosci possit a prima, persectissima complexione parum distare o homo hoc.
255쪽
U Secundo modo temperatus reperibilis est aliquando inuentus, licet valde raro, cuius meminit Gai. dum dicit prompte enim est co Ab de vi. gnoscere optimam corporis temperiem,&4a qtv cs si nitatem &si rara lite ius generatio nam hae in paucis indiuiduis repetatur,&in eis non nisi longo temporis interuallo, eo quia ad hanc optimam complexionem, requiritur optimus caelestis influxus, seu aspectus, ut scilicet coniunctio saturni, Iouis in principio Arietis, alii speetus, Mideo ne dum plures sed nec forte duos simul conuenit produci. Tertio modo dicitur temperatus secundusensum eo modo, quo dicit Auic. rc periri in indiuiduo humano in aetate iuuentutis, cuius a se 1 temperat complexio , durat spatio duorum G
aut trium annorum in aetate triginta triti annorum in circa: ista complexio, temperata non multum distat a secunda labet latitudinem. Hic tamen notandum est , quod prima complexio,cum nullam habeat latitudinciar, non coli deratur a medico, quia medicus non considerat complexionem, niti prout est principium operationum , sed illa cum durat in istanti, non potest esse principium operationum, cum operationes fiant in tempore, ideo non coli deratur a medico Ad rationes in oppositum adductas, facile est respondere, si dicatis ad primum loqui de sanitate, temperamento, primo modo non datur, concedit autem dari secundo tertio modo
256쪽
Ex his dicamus, quod Homo primo modo
temperatus, non reperitur, nec unquam fuit reperibilis, aut si daretur non permaneret, nilsi in istanti in tali temperamento, cum corpus nostrum continuo alteratur, mutatur
Sed homo temperatus quoad iustitiam Secundo modo aliquando inuentus est ,
inuenibilis, sed valde raro . Homo vero tem peratus Tettio modo sepe reperitur, qui secudum sensum,& seriato inter api'arcat temperatus, cum medicus it artifex sensatus, ciudicat omnia secun clum sensum, ideo iudicat tale corpus vere esse temperatum, Secundo quaeritur, an istud corpus temperatum aeque distet ab extremis ita ut non sat
magis calidum, quam fragidum. Respode cycomplexio humana temperat illima quoad institiam tertio modo, non est media per aequid istantiam ab extremis, quoniam cum complexio humana, prae dominio sit calida,&humida, ideo magis distat ab extremo calido , quam a frigido, magis ab humiditate, quaa iccitate, quia ponamus, quod extrema totius latitudinis humana complexionis, sint caliditas ut sex, frigiditas ut sex, tunc dico homo temperat iliamus, cum a pr dominio iit calidus, humidus, magi scalidus, qua frigidus, ita magis distat ab extremo calido, quam a frigido Vnde si sint duo corporae quae temperata, e qualiter labantur,unum
ad calidum aliud ad frigidum, dico, quod deterior est , lapsus ad frigidum , quam
257쪽
ad calidum, deterior ad siccum, quam ad humidum δε operationes magis e lutur perlapsum ad frigidum, quam per aequalem lapsum ad calidum, quoniam calidit is,& humiditas, sunt magis proportionatae, conuenietes vitae,& nostris operationibus, quam frigiditas,& iccitas, ex quo sequitur, quod mus distat gradu aliter ab ipso temperamento frigiditas, quam caliditas, adeo homo temperatus proximior est extremo frigido, qua extremo calido. Quod si dicatis docet Aui c. complexione hominis temperat illi mi esse mea iam, NYque
distare ab extremis Respondeo, quod non intelligit de honinae temperato quoad iustitia
Tertio modo, ut perperam communiter creditur, sed intelligit de complexione ex coalternatione omnium membrorum . Nam dicit Aui. quod homo temperat iisimus est vicinus aequalitati ponderati non per unam complexionem uniformem illi vicinam, scd soluier coalter nationem omnium suorum membrorum, adeo subiungit, quod per hanc complexionem ex coaltet natione, est vere medius aeque distans ab extremis, quare dico, quod si reperiretur cx parte rei, ista coplexio ex coalternatione omnium partium, aeque distaret ab extremis, aeque esset calida, ac frigida, sque humida, licca, quia i a membris calidis hominis temperati, remoueatur excessus
caliditatis,4 a frigidis excessus frigiditatis, addendo frigidis excelsum caliditatis,in ca
258쪽
lidis exeessiim frigiditatis,tuc fieret complexio ex ista coalternatione harum partis, ut
tu propinqua aequalitati ponderati, quisque distaret ab extremis; sed cum sit impollabile
ex parte rei, reperiri istam complexionem, ita
quoque est impossibile reperiri complexione
quae que distet ab extremis, cum omnis humana complexio a predominio sit calida, humida. An detur AEquale quoad Poudus cap. VIIII Vbitari solet, an detur aliquod corpus aequale quoad pondus,tam in Ot illis, quam in alterativis qualitatibus, iri movidendum erit,an detur in moti uis, ita ut in rerum natura, reperiri possit aliquod corpus, io quo grauitas,&leuitas, sint ii aequali mensi ra, in eodem gradu, ita ut non sit magis graue,quam leue, quod autem possibile iit, dari aliquod corpus, quod in se habeat tantum de grauitat quantum dc leuitate probatur. Primo ponamus aliquod corpus summe fraue, per uniforme acquisitionem leuitatis, neri summe leue,tunc sequitur, i tale corpus in medio instati horae,acquisiverit medietate totius latitudinis leuitatis,4 per consequens tunc erit deperdita medietas latitudinis grauitatis, eo quia quantum de uno contrariorum,acquiri rur, tantum de alio, expellitur,
ergo in illo instanti)llud corpus erit sq, gra
259쪽
situs de extremo in extremum sine suo medio ergo saltim dum erit in illo medio, erit aequale quoad ponduS. Secundo oleum est aequale quo ad pondus
in motivis, probatur, quia tot sunt elementorum spherae, in quibus naturaliter oleum descendit, quot sunt sphers, in quibus naturaliter ascendit, ergo non magis dici debet leue, quam graue, antecedens, patet experientia, quoniam ascendit in terra,&aqua, descen ut in igne, in aere. Sed dari etiam aequale Chio ad pondus in alterativis qualitatibus, ita tnon sit magis calidum, quam frigidum , nec magis siccum, quam humidum ii probatur. Tertio possibile est corpus summe calidum, per uniformem acquisitionem frigiditatis, acquirere spatio unius hora summam frigiditatem , sed cum non possit feta transitus de extremo ad extremum, nec Hile est illud corpus deuenire ad illud medium, in quo non it magis calidum , quam frigidum, sed aequaliter calidum,& frigidum. Quarto in quocunq; genere datur magis,
minus, datur etiam di aequale cum magis, Mininus, dicantur relative ad aequale, sed datur magis, minus caliduna,& temperamentum magis,& minus temperatum, ergo datur aequale Quinto concedit Gai dari aequale quo ad i. det O.
pondus in alterativis, exemplo quq mixtet cum cineres, probat dari quale quoad pondus in humiditate, taliccitate,sicut exemplo
260쪽
aquae, mixtione aqua feruentissimi cum niue,' probat dari aequale in aetitiis. Sexto intellectus est verorum,ergo ii datur aequale quoad pondus, per intellectum, ut docet Auic. ergo &dabitur ex parte rei. Septimo Gai dicit cutem volet manus, teperatam esse ad pondus, immo fatetur hominem quadratum,esse medium totius substantiae, constare ex aequali elementorum portione, qui est rςgula, mensura totius substatiar,&omnium animalium, plantarum. Od auo si unum contrariorum est in nat ra, ergo alterum ex Arist. sed datur complexio distemperata, ergo temperata.
Pro resolutione huius disticultatis, si ista concluso Non dari di quale quoad pondus,
in motitiis qualitatibusci probatur, ab Auer-roe ratione lumpta a textu Arist. omne mixtum moueri ad motum clementi praedominatis, tuc sc arguit, si daretur tale corpus aequa te quo ad pondus, aut moueretur, vel quiesceret, sed nec moueri, nec quiescere potest, ergo non datur, minor probatur quoniam nulla est maior ratio, cur debeat moueri sursum, quam deorsum, nec cur magis sursum quam deorsum quiescere debeat, cum non sit magis graue, quam leue est et igitur necessarium, ut quiesceret in medio elementorum, id est ii ter aquam, inerem, sed non datur tale cor pus, quod possit quiescere, inter aquam,&ae
rem, ergo impossibile est dari mixtum aequale quoad pondus, in motivis qualitatibus.