장음표시 사용
251쪽
zi V N I v v R MD D I C l N AE 's. LIII. omnia, quae de cembro nobis proponenda erant, expedivi mus, solum restat, ut de sanctione & usa e)usdem aliqua adjiciamus. Vt id melius & distinctius peragamus, notandum est, id & vegetat ra, ae sensiti-ra, atque ratio=ialι anima iubesi c. Prout cerebrum anu gerat a subjacet,
nutritur, 3c ad determinatum te in augetur. In quibus operationibus nihil observandum peculiaris, nisi hoc,quod cerebrum in prima conformatione proportione reliquarum partium valde magnum sit, ut ita non valde augeri necessum habeat. An id contingat propterea quod haec cerebri natura sit, ut propter temperamenti sui debilitatem non possit multum alia mentum conficerc,&ita augeri,aut quia ob densitatem substantiae suae non ita potest. distendi An vero potius id faetum est, quia cerebrum ita ina
gnulis jam in pueritia requirebatur iLIV. Dum vero cerebrum mittitur ex menta quoque aliqxa in eo 'congeruntur, atque ex eodem expurgantur. Excrementa hic notantur trium generum, nempe tenuia, crassa, & mediocria. Tenuia per futuras undique exhalant : Crassa dehinc nares depalatum expurgantur ', mediocria autem partim per ures, partiriper oculos exonerantur. Circa haec omnia quinyam' dubia excurrunt , Oea eum Deo in posterioribus, ubi de excrementis agemus: nodabiritus. Impraesentiarem tamen id notandum est, Anato eam 1ἀspectionem docessis retriculaturiari primos tres, maxime autem Das secrememnum crastrum exo=in ioni in os se dicatos. Nam &ex
m-ο Rhuc ventriculos illos esse spiri- Ei 16s. Nam absonum valde est credere, M'. M Mivitie omni collectioni , quae in iis notantur, de Dirituum minianum, 'cibus' quaeeunque impuritas adversa es , gener fuse a 4natura destinatos. Imo quomodo ex illis ventriculis in ne ρducuntur, cum nulla sit cum p Incipio nervoriim horam Nemriculo cohaerentia Z Aut quomodo non iri os regurgitant, quandoquidemta in exlius patet tam crassis excrementis
F. L V. Prout cerebrum anima rasiti subest, diversa munia obit.. Nam initio elaborat stiritus animalis: deinde per eosdemsensuum interiorum operationes escit r porro eosdem adsensuum externorum o malinanimalis organa di--ttit, adeoque sic nostrum corpus suo modo regit. Cceterum hic nobis diversae quaeitiones expendendae occurrunt. Prim illarum cst anelai
ratio stiri taum animalium fit actis vitalis; an alii mala I Ratio dubitandi est, , quia
252쪽
quia instar vitalis aliquid iacit beneficio cotaonis; aut aetionis ad coeti
nem pertinentis: & vicissim non obitur nisi in animalibus, di animalis. stinctionis causa. Ego ςxistimo actionem animalem dicendam effriob posterioris rationis efficaciam ; quantum autem ad primam dubitandi rationem dico, quod non necessumsit, omnem coctionem a facultate via tali proficisci, cum coctiones quaedam sint, quae a non iventibus etiam obiri queant,& multo magis etiam a sentientibus: idque multo in is cum.
nec omnis virtus forinatrix simpliciter ab anima vegetativa, verum etiam
in animalibus a sensitiva procedat. Sin haec responsio non placeat, valde mihi probabile videtur, actionem eam proficisci quidem ab anima veget liva, coeterum prout dirigitur a sensitiva, atque propterea animalem v candam esse a causa principaliore, & ita de virtute sermatrice dici potest. s. L VI. Secunda quaestio est: qua ratione cerebrum ex stiritu vitali sa-ιiat stiritum o Hemi Censeo Aristoteli aliisque summis viris assentiendum esse, id fieri refrigeratione, atque etiam attenuatione. Nam cerebrum minus calidum esse, quam cor compertissimum est, atque superius quoque digitatiun, quod sanguis spiritu vitali impraegnatus aliquantum intra cranium munitatur e atque operientia quoque ostendit, quod a calore operationes cerebri turbentur, ut liquet ex sebrientibus, & vino repletis. Attenuari autem aliquantum spiritum vitalem, dum in animalem secedit, videtur indicare ejus propagatio celerrima per cerebrate substantiam intra nervos &in cranio contentam,licet quomodoid fiat,obscurum sit.Interim
probabile est id fieri vel colatione & depuratione a sero, vel rarefactione ac modica calefactione. Hinc liquet verum esse, quod ab Aristotele proditum est ,cerebrum cordis refrigera di cassa tenditam se,nan quidem univerμυ- ter, & respectu omnium ejusdem fun&onum, quemadmodum id accepisse videntur Medicit sed parncniariter respectu sunαonum animalium persecte edendarum. Nam cor concipiendum est tanquam membrum absolute
princeps, in quo anima primo & originaliter radicatur: &spiritus vitalis
tanqnam proximum & primum animarinstrumentum piat vero cum multiplices sint operationcs animae, ille spiritus non debet esse ubique aequabiliter dispositus r & maxime in funirionibus animalibus magis moderatus esse debet, quam in vitalibus. Talem ergo cii meum reddat cerebrum, quid est, quo minus dicamus id cordis refrigerandi gratia conditum esse, quatenus primum sanguinem, dehinc vitalem spiritum calidum magis, quam pro functionibus animalibus conveniebat, remittit, & ad me octitatem reducit. Ita patet quoque neutiquam urgentia esse Medicorum argumen-
253쪽
1 6 VNIvERSAE ME DI Cl Nnta, quae ex Cal. adversus Aristotelem producunt. Primo aiunt, nimis dissitum elise cerebrum a corde, quo minus possit remittere servorein cum, qui in corde continetur: & dehinc refrigerio eo cor non habere opus, cum id pulmones praestent. Nam quia non omnem sanguinem in corde, nec calorem in corde existentem cerebrum refrigerare debet, sed eam porti nem tantum , quae ad cerebrum mittitur, ad eam tunctionem non incommodum situm habet. Neque eam operationem officium pulmonum antc- vertit. Nam illi universaliter sanguinis fervorem temperant pro corde,atque id antequam sinistrum cordis thalamum intret: non autem particulariter, prout cerebrum eam portionem temperat, quae per arterias carotides
transmissa peculiari usui destinata est s. LVII. Tertia quaestio est: An in hac sunmone cerebruma corde dependeat ' Iudicamus omnino ita esse. Quippe & spiritum vitaloen influentem ipsi cercbro cor tribuit, & insitum ejus spiritum conscreat, sine quo functio haec obiri non poterat, & amplius materiam ipsi suppeditat,ex quo spiritum animalem conficere possit. Proinde vel subministratione ea cessante aut imminuta labascit ea operatio, vel vitiata depravatur.Hoc patere potest ex animi deliquiis secundum varios gradus, somno naturali, sebribus, temulentia, ut suis locis parebit, S: hic superstuum foret recensere. s. LVIII. Quarta quaestio est: In qua parte cerebriilla stirituum anumalium generatio contingat ' Iam supra nota vimus u ventaculis prioribus tribus non fieri, nunc addimus neque in quarto. Ratio illa universalis nobis sussicit, quod neque suffciens inco virtus, nec debita ejusdem cum principio emissionis spirituum connexio sit. Quid enim virtutis speres ab
eo ventriculo, qui cxlcrno tantum contactucerebri de cerebelli suis membranis tecti efformatur λ Aut quid prosit, spiritus animales ibi generari, si
non pateat ex eo in principium nervorum transtus λ Proinde probabilius reputo,generationis spirituum animalium sedem constituere spinalem medullam clongatura, S per vertebras dorsi dedustam, cum ex ea nervi prodeant, & spiritus animales accipiant, atque in morbis quoque advertamus animalem vim confortari, si illi parti roborantia remedia applicentur. Haec etiam pars satis magna est, ut gcnerationi spirituum animalium sufficiat, quod ventriculo quarto Omnino deesse videtur. Exiguus cnim valde est, ut in eo suffcienter spiritus animales generari non videatur probabile. Sic ergo ex hac spinali medulla in nervos, atque etiam in reliquam medullam
celebri & cerebelli distribui censeo, ut animales functiones in suis quaeque orgauis debite obcantur. Aliqui cxistimant reliquam quoque cerebri
254쪽
CONTRACTAE LIBER PRIMu S. 2I7 portionem spirituum animalium generationem praestare , quia Hiisdein cum altera parte est naturae. Id neque negare simpliciter ausim, attamen non pro certo habere possum. Non enim consorinitas naturae susscit , nisi& inlluxus a principali parte idem, & materiae quoque suppeditatio suffciens illi parti obtingat, quae an hic inveniatur, certis documentis comprobatum non habeo. g. LIX. Quinta quaestio est: qua virtute cerebrum ad eam functionem concurrat y Iudico maxime id fieri temperie primarum, & moderatione secundarum ae propriarum facultatum. Nam advertimus calore nimio, de humiditate superflua operationem eam laedi, sicuti etiam vel a crassitie , vel laxitate. Interim non negandum videtur, quod magnitudo figuraque conveniens ,& debita aliarum constitutionum habitudo etiam non parum
g. LX. Sexta quaestio est: an facultra sentiens in cerebra radicaliter o
originaliter refideat, an eam a corde dependenter obtineat Nos posterius verum esse ornamur, atque id exinde confirmamus, quod quando cor vel non immittit, vel retrahit spiritum vitalem operationis illius advertatur imminutio, sicut id liquet ex animi deliqivis gravioribus, somno, metuque vehementi. Imo exinde quoque, quod quando concitatius cerebrum
spiritum vitalem immittit, pariter aliquo modo illa operatio laedatur. Maxime vero illa operatio laeditur, quando spiritus animalis, aut rius vehiculum sanguis arteriosus prave se habet, ut apparet ex febribus multis, me lancholia hypochondriaca, & aliis deliciorum speciebus ex consensu inferiorum partium originem sortientibus. Praeter ista plura etiam alia documenta afferri possunt, ut quod carotidibus ligatis aut alio modo obturatis subito aut brevi post sensus & motus pereat, itemque quod pro ratione & habitudine sanguinis mutetur interiorum sensuum operatio, itemque quod cum a calore operationes sensuum dependeant, cerebrum agnoscere debeat id pro principio, in quo calor primo radicatur, & hujusmodi
plura. Novi equidem, quod his obviam ire conentur Medici, sed rationes illorum non sunt ita solidae, de prolixum nimis seret, eas omnes adducere. Itaque suffecerit solum ea experimenta solvere, quaecontra Philosophos adducunt. Sunt ea praecipue ista. Primo id urgent, quod ipso Philosopho teste testudo erepto corde ambulaverit. Cui experimento id simile est, quod 1 Gal. l. I. de placit. c. 6. est notatum, in laetis iis observatum esse animalia quaedam, postquam iis cor Arcipe ereptum sucrat,
adhuc clamasse & fiigisse. Quibus etiam id congruit, quod abseeto a
255쪽
118 VNIvER sal MEDICINAE trunco capite, tamen os aperiri claudique aliquoties visum sit. Secundo id urgent , quod vulncrato cerebro statim sensus & motus pereant, at corde vulnerato non diem, nisi mors succedat. I crtio urgent historiam Galeni, quam proponit sect. 6. Aphorism. i8. ubi docet quod in Smirnia Ioniae juvenis quidam fuerit vulneratus penetrante vulnere ad cerebri ventrici Ios , cui cum labia vulneris deducerentur ab invicem sensus & motus periit, sed cum rursum ad se invicem adducerentur , rediit , ut ita palam appareat cor minime huc conspirasse. Quarto loco ex juvamentis de nocumentis experimentum deducunt. Quippe observamus, inquiunt, quod in imminutione & abolitionc intcrnorum sensuum levamen adveniat, si remedia capiti applicentur, non autem si admoveantur cordi. Sic etiam observant, si noxia capiti applicentur, pariter laedi aegrum, non item si cordi. s. LXI. Ad illa solvenda brevibus haee adducimus. In primo expe-fimento id falso suppositum est , quasi Aristotcles aut ejus assectae opincntur , cerebrum vel quodcunque aliud membrum ita a cerebro dependere , ut eo non conspirante,ne momento quidcm sunctionem illam obire possit. Id enim illis in mentem non venit , utpote qui norunt singulis partibus etsi dependenter a corde tamen instam virtutem convenire, & cor quoque cum illis partibus conspirare influxu materiali spirituum. Licet ergo non commode &diu, tamen aliquamdiu posse virtutem in illis retineri . nec spiritum momento discuti, non negant, utpote cum experimento norint, & ratione edocti sint, tolli primum debere ea, quibus aliquid conse vatur , antequam alicujus destructio sequatur. Sic solvi potest primum experimcntum, quanquam nec satis mihi certa illa Gal. narratio de ania
malibus clamantibus & fugientibus in sacrificiis , non solum propterea. quod multa falsa de hujusmodi narrari solent, verum etiam quia plurima alta diabolico ad homines fallendos adhibentur apparentia miracula. Ad
se dum dicimus principio, non satis verum esse, omnia vulnera cerebri afferre motus & sensus imminutionem aut abolitionem , cum saepe observatum sit, etiam intefra frusta cerebri citra talium symptomatum obventum fisisse ablata. Deinde nos non stringit, utpote qui non mFamus cerebrum proprium organum esse, quo hae functiones obeuntur, sed id praecise insemus , cerebrum non esse organum in ea actione independens. Quod vero urgent, corde vulnerato non statim sensus motusquc aboliti nem fieri , id ego dico non mirum csse, si supersciaria vulnera indigitent , quia iis non impeditur cordis cum ccrebro communicatio: sin vero intelis
256쪽
CONTRACTAE LIBFR PRIMus. 2I9ligant etiam profundiora, quae ventriculos subeunt, mors flatiin subsequitur, ut ipsi falcntur. Itaque nos ad cordis primatum supra alia experimenta adduximus , in quibus ostendebatur, affecto corde secundum ventriculos , ita ut vel retraheret, vel non immitteret spirituin vitalem, notari adtionum illarum in cerebro imminutionem aut depravationcm. Tertium experimentum codem modo sol vi potest, quanquam non prorsus videtur vere narratum, interim hoc agnoscimus, accidere quandoque monstra sicut in natura ita in arte quoque, ut ita Gal. fidem non in dubium vocemus. Quartum itidem manifeste eadem distinctione tollitur. Nimirum cerebrum est organum illarum operationum proprium & proximum, sed non independens. Alii eodem sensu distinguunt inter nianifestati
νum & oraginarium. Ccrebrum vocant organum manifestativum, quia per id aperte seu mani seste exercentur illa: aetiones: sed cor nuncupant organum carundem originarium, quia non citra cordis con irationem illae functiones a cerebro obeuntur, sed ejus influxu ac conspiratione. Im
quia obeuntur per illum spiritum, qui alteratione aliqua a cerebro illis functionibus fit proporitonatus. s. LX. Quaestio septinia est: An in toto cerebro, an in aliqua parte cerebri ita functiones obeantur, o qua illa partes sint 8 Non in toto cerebro colebrari illas stinctiones exinde mihi manifestum fit, quoniam aliquando portionibus quibusdam cerebri ablatis nihilo minus functioncs eae debite celebrantur. Vnde consequens est, fieri in aliquibus cerebri panibus. Sed quae illae partes sunt Ex prioribus, ubi probavimus in ventriculis cerebri non elaborari spiritum antinalem, deduci potest, quod neque in iisdem ventriculis fiant operationes internorum sensuum: atque etiam concludi, illam pariem cerebri, & cerebelli illis iunctionibus esse destinatam, in quam ex spinali medulla adhuc intra cranium existente patet spiritibus animalibus ingressus. Haec autem pars medulla cerebri est, ut inde judicem corticem foris eidem esse circumjectum, ad coercitionem spirituum
animalium meliorem. is. LXII. Quaestio octavaesti qualiscostitutis cerebri necessariasit, ut. illa sanctiones sensuum interiorum debite exerceantur Praecipue requiritur debita qualitatum primarum, secundarum, & propriarum habitudo,
quemadmodum concordi voto Medici asserunt: non tamen solitarie. Nam magnitudinem cerebri quoque co conserre, patet, tum ex vulgat axiomate: In majori quanto est major virtvi; tum ex experientia, quae inOnstrat in iis, quibus parvum est cerebrum, funetiones interiorum sensuvin Ee a fieri
257쪽
rro VNIvERSAE MEDICINAE fieri peius. Pari modo figuram quoque cerebri non parum eo conducere patet ex Physiognomonicis, in quibus docetur, pro variatione figurae corporis variare etiam illas actiones. Multum vero debetur quoque debitae constitutioni meatuum seu cvidentium seu latentium, unde viis illis obturatis aut male dispositis pariter illae sunctiones plurimum laeduntur. s. L X III. Quaestio nonaeli: In hacsentensia, cerebrum est functιο- ruin sensuum ιnternorum organum , pugnet cum illa, qua docet stiritus animales esse earundem instrumentum ' Neutiquam. Nam cerebrum cum dicitur esse illairam actionuin organum, intelligitur . prout spiritibus animalibus sufficienter instructum cst: cum autem de spiritibus animalibus idem asseritur, indigitatur, quod illi praecipue sint id, quo cerebrum est habile, ut illa sunctio in illo obcatur. Hoc cit, quod aliqui distinguunt inter organum quod, seu totale, & organum quo, seu partiale primarium. Cerebrum igitur est omanum quod seu totale, quatenus nimirum una cum spiritibus rumitur: sed spiritus animales sunt organum quo, seu partiale primarium, utpote cum per & propter eosdem cerebrum sit organum. Neque solum liocin his iunctionibus locum habet, sed ut ii versaliter in omnibus, utpote cum omnes spirituum opera peret antur, sed in crassis partibus debita ratione existentibus.
I. LXIV. Quaestio decima elli Anycut sunt diversa functiones sensuum
interiorum, ita quoque dipersa in cerebro sint partes, in quibus illa obeantur' Αα-bes Medici ita concluserunt, eontra qui Graecorum Autoritatem secuti sunt eos acriter reprehenderunt. Verum non scio, amion iisdem argumentis , quibus illi contra Arabes pugnarunt, oppugnari queant. Nam id initio apparet, aliam cerebri, aliam cerebelli esse constitutionem, &aliud quoque temperamentum, non quidem secundum speciem, sed tamen secundum gradum. Imo quoniam spinalis medulla a duabus radicibus, altera cum cerebro anteriore parte, altera cum cerebello communia
cante exoritur, & utraeque illae partes late sumpti cerebri internis sensibus inserviant, liquet ea ratione , quod cum diversae & disterentes partes sint, . internis sensibus differentibus debeant aptari. g. LXV. Quaestio undecima est: isis cerebrum polleatsensu. ct quorOccasio quaerendi inde derivatur , quod Philosophus & asseelae ejusdem
e. quoque arsumento utuntur , cerebrum non esse originarium organum
sentium, quia ipsum non sentitia Id fident aliqui Medici, tanquam ineptum, cum cerebrum etsi non sentiat sensu externo, tamen sensu interno
praeduum sit. Non male, si qui id assertum Philosephi quidamita universaliter
258쪽
CONTRACTAE LIBER PRImus. 22 Isaliter uigeant: sed judicem Philosophum hoc intellexisse de sensu primo& ingependenter insito. Quoniam enim non negat in cerebro celebrari sensuum interiorum operationes, nihil causae est , quare Philosopho illud universale assertum invertens priorem concessionem attribuamus. Sed
quaerat quisqtiam: quis est ille primm sensu Respondeo, quod sit quae dari
vis cognoscendi objectum interna, antecedens sensum omnem internum vulgo appellatum. Talem aliquam vim dari, ostendemus, tum ubi de sensu, tum ubi de foetu ejusque viribus agemus. Sin hoc tamen non Placeat , 'per primum sensum licet intelligere sensum tactus, utpote qui communisiimus, & omnibus aliis sensibus substratus est. Atque eum est e priorem sensibus vulgo internis vocatis, exinde concludere quoque licet, quod dentur quaedam animalia, solo hoc sensu praedita. At nune id dubium surgit: An cerebram obtineat sensum tactin' Multi inter ipsos Medicos negant, quia cerebrum non dolet, ut hinc aperte deduci possit, saltem ad hominem non malo argumento Philosophum usum esse. In rei autem veritate ita existimo, cerebrum non prorsus destitui illo tam. Sed ecquid dolore quoque ascitur cerebrum Iudico nec prorsus dolore expers esse.
Verum & ista lucem accipient, ex iis, quae insta de sensibus proposituri
s. LX VI. Quaestio duodecima est: An cerebrum obtineat etiam motum proprium y Plurimi Medici assirmativam tuentur, judicantes cerebro non quidem motum voluntarium , qualem inter eos aliqui accipiunt, sed tamen naturalem systoles & diastoles competere, idque ob tres causas, nimirum ut aerem externum attraherct pro restigerio, melius nutriretur,& excrementa exoneraret. Sed eorum opinio longe probabilior est, qui censent talem motum cerebro non competere. Nam nee fibris ita validis conflat, & molliries eerebri ei motui repugnat, & nullus quoque ejus usus est. Quippe si fistulam aere plenam naribus admoveas, nisi inspires, nullam aeriis attractionem deprenendes, ut sic appareat aerem non attrahi. Et ruare attraheretur λ Cerre non ita calidumesi cerebrum, ut restigerarie beat. Quin potius ab aere externo laeditur, ut ideo in vulneribus capitis ad cerebrum penetrantibus, aut alioquin in terebratione Chirurgi sedulo caveant, ne aer Usidus ad cerebrum appellat. Si autem propter nutriti nem illo motu cereorum opus habet, qui sit quod non singulis partibus ille motus tributus sit p Neque enim cerebrum speciali ratione commovetur. Idem assero de excrementorum cerebri expurgatione. Imo valide illorum sententiam oppugnat, quod spinalis medulla riusdem cum cerebro naturae
259쪽
cuin motum non hal eat, & quod ille motus , qui judicatur cise cerebri, praecise obta vel motum cordis. Vnde merito docti viri concluserunt,non es le eum motum tam cerebri, quam arteriarum, quae forte aliquam portionem cerebri secum elevent. Sed urgent, si ita ut . spinalem medullam quoque & lienem aliaque viscera eodem motu percelli debere, ad quae repono, spinalem medullam non ita multas arterias aut ita magnas accepisse, ut illa apparentia notari possit: in liene autem, quanqua in arteriae multae sunt, tamen per subitantiam ejus disperguntur, atque etiam tanta cavitas
pro iis lieni insculpta eli, ut propterea non opus lit, eum ex illis elevari. Interim in obstructionibus earum & validis pulsationi lius lien quoque advertitur ex illis elevari. Sed quare, inqui at quisquam, nisi propter hunc ipsummotum cerebri, dura meninx aliquantum a cerebro superiore parte amota est 'Dicimus propter motum arteriarum, & ne cerebrum nimium conitring retur. Verum rursum quis quaerat, quomodo cerebrum ad motum arteriarum moveatur λ Iudico, quatenus arteriae per membranam etiam tenuem productae sunt, quaecum cerebro continuciatur, aliquatenus portiones ejus movent. Hinc non censemus totum cerebrum, sed tantum portiones quasidam vasis illis vicinas ab illo motu affici. s. LX VII. Quaestio decima tortia est: quomodo cerebrum ad partes
mittat stiritum animalem nossensu ct motu ' Non scio, quod haec quaestio
fuerit a quoquam soluta, itaque meam solum opinionem afferam. Ccnseo ergo principio mitti in partes singulas animalembiritum propulpu, quatenus novis spiritibus aggenitis priores expelluntur in nervos, & maxime eos, qui pauciores habent spiritus, modo ne sint obstructi, aut alia ratione occlusi. Hoc ipsum confirmatur ex somno, in quo ob paucitatem nulli aut tantum pauci spiritus in partes immittuntur: dehinc in insomniis, ubi ob modicam copiam interni sensus vigent, at externi operari non possunt: &etiam ex aliis inditiis. Deinde arbitror directionem anima hic intervenire , unde in laetitia multi mittuntur, in tristitia vehementi autem subito remittuntur, in ira autem varie concitantur. Si quis judicet: partes etiam ob trabere quoque stiritin animales, ei non repugno. Naturalissimum enim est, ut quo quid cget, id attrahat. Viso eo, quomodo ex cerebroi nimittantur in partes animales spiritus, non potest esse obscurum,quomin spiritus animales in cerebro retineantur Nimirum ob paucitatem, necessitatemqtie cerebri, quia natu falissimum est sibi prius, quam alteri prospicere: deinde ob ligationem spirituum, quod a frigiditate, vaporibus humidis frigidisque, halitibus narcoticis, aut similibus exhalationibus fieri potest ritemque Dissiligod by GOrale
260쪽
CONTRACTAE LI BE R PR I Mus. 223
itemque ob quietem animae, ut in inno; ac denique ob viarum obsessum, ut pariter in somno , paraly si, pluribusque aliis symptomatis evenit. s. LXVIII. maestio decima quarta cli: motira,
per alios sensitiva vis iuuat Censent aliqui nervos duros esse motorios, at nervos molles esse sensitivos. Sed oppido falluntur, quoniam iidem nervi per diverses ramos & sensui& motui commodant. Itaque concedimus quidem influxu spirituum pcr nervos alios vim motivana, per alios vi in sensitivam vigorari. Iudico tamen hoc non fieri tam propter nervos, quam propter inscrtionem in diversas partes aut motui aut sensiti destinatas.
Nam nervi sola vehicula sunt spirituum animalium, & illi pariter cjusdem speciei. Et id quoque absonum esse post ostendemus, nervorum illorum
contractione aut extensione motum celebrari, & sensum nervorum immutatione a sensibilibus objectis. Hinc solvi potest quaestio: quomodo in partibin se in reι motus perire possit, Iincolumi altero Nimirum si diversa partes sint selisui motuique dicatae nihil dissicultatis hic occurrit: quoniam
nervo ad unam partem tendente obstructo, sed alio nervo ad alteram pergente salvo perit illa operatio, quae a parte ad quam obstructus nervus pertingit celebratur, altera incolumi. Cceteririn si in una parte utraqueopcratio celebretur, fieri non potest, ut pereunte sensi remaneat motus,
quoniam ad motum plures spiritus requiruntur quam ad sensem. Nisi judicemus seri quoque posse, ut diversa habitudo ad sensem, diversa item
ad motum exigatur: tum cnim non foret id impossibile. Vera enim illae regula est: Recipiem non reιipit ad modum imprimentu, verum ad modum receptivitatu sua.
g. LXIX. Quaestio decima quinta es t Anab alio pris cipio vis motiva, ab alia vis sensitiua pendeat in influxu per nervos Arbitrantur aliqui a mem branis cerebri vim sentiendi, at , substantia ejusdem vim movendi ter nervos cum spiritibus propagari. Sed horum sententiam judico esse filiasam. Nam id quo senuis & motus in partibus obitur, influit per nervos. At illud , quod per nervos influit, solum influit per porositatem ejusdem existentem in cerebrali subitantia per nervos produm. Hinc obstruetis nervis, perit sensus motusque alieubi in diversis, alicubi in iisdem partibus. Sed inquiunt cerebrum non sentit secundum suam Libstantiam, itaque
sensum partibus tribuere non potest: membranae autem cerebri sentiunt,& cerebrum ipsum movetur. Ergo ista vis ab illis partibus communicari potest. Sed hi male supponunt, vim ipsam a cerebro partibus communicari. Neutiquam vero. Sed illa in ipsis partibus est , sicuti anima cujus illa