De spectaculis theatralibus : christiano cuique tum laico, tum clerico vetitis dissertationes duae : accedit dissertatio tertia De presbyteris personatis

발행: 1770년

분량: 296페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

E SP ECT ACULIS CAP. XXVII.

eorumque testimonia rescribit. Unum ego ex multis, quae adducit, exhibeo .

Nomin atim mus Brochmandus inquit Pag. ω apud eumdem Grabowus ) 1. Nortim est, Mem ludorum istorum δε ι-

rum esse et Irtutes, in vitia ad viυumoxhibere. Certus autem sum, non pupe , nec debere quem quam inter Chrisianos

guntur , no ivare sue de e statione s tantum abes, ut liceat uli; personam induere , tu qua viva scelerum effigies reluceat . Utaeantur haec scriptMrarum didia . Ephes 3. impuritas ne qui em nominetur inter Uos. I. Thest l. 3. U. 22. ob omni specie mali ab Gete . a. Notum es noupo fe Comoedias exhiberi cum applausu

populi, quin futilium hominum spurci ,

vani , ν diculi sermonei toti Theatro ad vivum repraesententur. Quod , ut Chrisianus homo faciat, nou permittit Dei SV iritus. Nota enim Dut hae admonitiones Apsolicae Eph. F. q. Nec uomine-sur inter vos obscoeuitas , suitiiο-quium, o scurrilinio, usu couveniunt , sed Eratiarum adito. Ol. U. 8.Deponite αἰ χρ λο δεν ab ore Vestro. 8. ω- tum es requirere scenicos hosce ludos , viri Diduant habitum muliebrem. At no

bis Urui. 22. U. 3. Vir non induat habitum muliebrem e Nam abominationi eit JEHOVE , qui facit illa. . .

tum es concurrere ad ijtis Iudos plures , qui υitiose , ut, quam quos re ii suisti. m infammet. Unde graude pericu- Ium es , ne piu es scenica Uitiorum re

praesentatione corrumpantur mas S, quamem, leutur. Ivimica enim tenacius hae

rent. Et hic iure utaeri potes illud Apostoli I. Cor. 14. Corrum ut bouos mures

Iloquia prava. 3. Nullibi Spiritus Dei

di υitiosos mores , sed scripturarum faerarum assertioues sunt . Lucerna pedibus meis verbum tuum, Domine. Habeutheto m Prophetas , auuiant illos e Scriptura utilis es ad dostrivam , ad redargutionem , ad corre)tionem, ad iussiturionem , quae es in iussitia, ut perje iussit Dei homo ad omne opus bonum perfecte inserutitus. Hactenus Brochmandus tom. II. Iussit. Theoloaic. artic. de lege

N. IJ. quaestiou. 6. U. Pauca animadvertaS , Velim . I.

Optime eruditus hic Lutheranus docet , ipsam Scripturam sanctam damnare ho ἀd ternas Comoedias, quae turpiloquio , discurrilitate mon Vacant . a. Penes Luthe, ranos putidillimam corruptelam feminarum prodeuntium in scenam non serpere e atque adeo damnari alteram corruptelam Hiitrionum, qui muliebrem vellem induunt. 3. Reiicit somnium illorum , seu verius delirium, qui Comoediarum magisterio emendari mores con tendunt , cum ethnicum hunc modum revocandi homines a vitiiῖ suis, Scriptura sancta non indicet. Hac hironia veili at Theatrorum defensores. UΙ. Pergit vero Grabovus pag. 7. suis verbis rei est ere Correotores Comoediarum . Quis enim quaeso Conmaeulas ad iliarum praescriptum follicite, o accurate tinctuam inuituit Z Quis multas ab omni bus supra recensitis incommodis vocum

uispiam specitariis i suis audiυit ullam

ne otioso verbo de quo tameu tu nomissi mo die re cienda erit ratio ) aut quod majus sue scurrilitate , quae non minus a Comae iis, am a Chrisianis lanei μme absit , oportet Quis uoa reperit multa tu illis absurda , multa alienioma ab eμ υeritate, simplicitate, sancilitate , fraUitate , qu e Chrisianis olim ud-Buc tu spirituali Regno Chrsi domina tur Quis persaepe non υidit virilem δε-xum , iam uxoris, iam virginis personam muliebri vesimento fustinuus contra Dei expressum interdictusn P . . . Quibuε de causis omnes Chrisiani scenicis spectaculis ades non dele Mentur , contra det entur ea , m ne intersui quidem , multo minus praesul, ut se participes noG D-ciant at euorum peccatorum , ad exemplum tam veterum Chrsi auorum, quam piorum Theologorum nostrae Ecclesiae . Nam scribit Dosior Mei erus , nos ipsi illicitas, & abutu constitutas Comoedias serio improbamus, & detestamur.

Pag. IO. Propterea nemo ianus eos ni

mii Patrum rigoris accusabit : sed omnes potius boni exoptabunt , ut illorum spiritum ad hoc aυ perpetua retinui fel pos ritas . Hoc enim facto nos pro fetis in

e Tertuli auus , C rIauus , Lastantius, Gregorius Naniaudeuus, Ambroseus, Hi ronymus , Chios omus, Augustuus, aliique , tam Gricae, quam Latiuae Ecclesiae Itos temporibus. Quippe hodierna, maxime autem Britarisca, ister e ipediasula

162쪽

DISSERTATIO PRIMA

.ihil vssimi D. Danuha meri iu-ἀieto ab ethnicis differunt. Plena enim sunt inendiculis , plena oriosis verbis , plena sultis quaesionibus , plena iudicris, di prois colloquiis, plena solidis Mimorum gesticulationibus , rus corum vociferationibus, plena illiberalibus, petu- Iantibus , atque obscaenis iocandi generibus , plena inhonesis, improbisque voluptatibus , plena voluntariis vitiis, ac peccatis quorum suasor, auctor, & adjutor est Diabolus. pleniora multo Suam

ethnicorum. Inter persa namue ea volu-

is talis lumen postea tanto iucundius exi-

,, Verum e tot ρersistat maDr parsis errore suo i u buo tamen ferius infra mis 'N . Haec enim dependetis neque R Judicio hominum , neque ab

X. Scio equidem plerosque interis uium & abusum distinguere e sed quisse poteit asserere, quod comoediarum usus D in acriptura lacra uspiam laudatus ',, non assirmabit potius , quod ab ., Ecclesiae Christianae Patribus inter Dia- is boli opera numeratus ῆ Quid , quod is bacrae coenae usu fericos A lares Eccleis Ira 1Ila Uere Catholica prohibuit Quisse trutinatis omnibus non potest non fa- is teri, semper obfuisse magis , quam prosulue publicis privatisque rebus, si-

ne cῆussa autem reclamatur : Toliaturis ab us Z Hic uamque ita insitus, at- ,, que in Veteratus, ut penitus hoc rerumis ita tu eTtirpari nequeat. Nam si abutiis est est autem ) re aliqua, vel ma-

,, Ve1 ad suum finem non recte uti, se abusus sine dubio est, sacram Scriptu- ,, ram in ludicras Comoedias con Verte- ,, re. Abusus est, tempus Poetarum nu-- gis, Ethnicorum fabulis, aut aliis ve-- ris quidem historiis , sed inutilibus , ,, nomineque Christiano indigni ssimis

,, conterere. Abusus, veritatem mendari cris contaminare, sacra profanis con-

,, spurcare, honestam materiam scurrili- . tate, facetiis , aliisque turpissimis re- bus commaculare. Abusus est, irreliis giosos ludos magnis sumptibus apparare. & apparatos effusa malitia lacris commendantur, frequentantur VII. In medium promit Lutheranus scriptor, ut ea, quae dixit confirmet, testimonia Salviani, Chrysostomi, Augustini , Tertulliani , quae ego brevitatis studio praetermitto. Deinde pag. 19. sic

,orationem resumit.

VIII. si Neque hic quicquam valet, auctoritas eorum , qui Comoedias ad

se popularem auram accommodatas mor

,, dicus defendunt . Etenim multitudo errantium errori patrocinium nullum si sacit. Errare autem illos partim volu- ,, pratis pravitate , nemo ex mediocriter ,, eruditiF usu animadvertit , nemo ex itavi lAminatis non videt. Laudant in Co-M moediis, quae mura Vituperat Ecclesia, si & amant quae Spiritus S. in sacro Co- se dice detestatur. Cave autem dicas id is nostros ad unum omnes Theologos fa- ,, eere. Multi siquidem egregii viri tori ierant, quod tollere nullo modo purant. ,, Multi iurentem illam impietatem , is qua de agitur, Verbis improbant , cum

si re prohibere non liceat. Quidam deis impudenti illa audacia copiole scripse ,, runt, alii libere adhuc loquuntur, pluia is timi pio, ac justo dolore queruntur , ,, sed mordacismεrum canum N. B. is metu , tacent , sinemque exoptant , O magis quam expectant. Non pauciis falia persuasione, alii aliorum menda is ci Informatione, aut magna vi longae

se n locis, ne dicam in religiosis temis plis

163쪽

DE SPECTAC

is pIis agere. Abusus est, omne inge se nium atque studium, non ad Dei glo-- riam, sed ad suam laudem N. B.

se vel acquirendam, vel augendam con-

ferre. Abusus denique est, vel sordiis da egestate , vel insatiabili pecunia is aviditate officium suum habPre qua si stui, hoc est turpissimum lucrum, ne se scio.quo titulo , cupidissime quaere

,, re . . . .

se Porro dixerit aliquis : ea omnia co

se moediis abesse debent. Debent omninori ex praeceptis Theologorum, sed nondum , A quod sciam , abfuerunt , neque imposte- rum , quavium praevideri potest , falsori earum uatu, aberuut . Sunt enim ceris to modo essentialia, imo anima coisse moediarum. Sunt adjuncta, quae me is lis 'quidem separatione abstrahuntur :M re tamen tu separabiliter coniuncta mari nent. Sunt ex eorum genere, quorum

se alia perfacile . alia difficulter , alia ra- ω ro, alia numquam , sine earum jnt ,, ritu abesse poterunt. Nam sublatis it M lis illecebris, descient spectatores, de se frientibus spectatoribus deficient com-- - a : deficientibus autem. commodisse deficient Auctores cum Actoribus. Hoc M autem facto, accidentia cum substan is tia, abusus cum usu, adiuncta cum

si subjectis mi serum peribunt. Quod

,, nonnulli ex perspicacissimis ethnicisis prospexerunt Idcirco maximis qui- ,, dem, sed indignis laudibus comoedias extulerunt. Nam scribit Cicero lib. 4.- Tusc. Quaest. O praeclaram emendatri se cem Uita foeticam , quae amorem fi lii, leυitatis Auctorem in Concilio,, Deorum collocandum putet. De Coma

si dia loquor. Quae , - flagitia nonis probaremus, uulla eqset omnino. Idem se illud nostra aetate quidam , Christianiis icilicet, tamquarn eX specula prospe-- Elant. Hinc Andabatarum more pu- is gnant, atque Templi Ephesini Maje-- statem Demetrius tuis sociis vociferan- ,, tibus . Magna Diana Ephesiorum Quod profecto minime facerent , si is comoedias, non dico, illuminatis, sed ,, tantum eruditis, simplicibusque oculisse intuerentur.

si Nam, si Deo non displiceant, nec si Christiano populo indignae sint , Co- , , moediis absint profani Actores, absit

irreligiosum argumentum, absit omnis

k -wn in dictis, & factis. absit vana

II LIS CAP. XXVII Iag

is & inanis ostentatio, absit fictus & si

se mulatus vultus, absit propriae laudisse captatio, absit Omnis vana oblectatio, si absit hodiernarum Comoediarum causisse ita, nec non primariuS finis , crum is narum emunctio - Contra ea nonis nomine , sed re Christiani sint Au o ctores, Christiani Actores . Christianais materia , Christianus modus , Christia- ,, nus finis , Christiana adiuncta, Chri , , stianus denique FRUCTUS . Siqui se dem actionis bonitas non ex solo fine,, aestimanda verum etiam ex princi

is pio, subjecto, objecto , aliisque requiis sitis, quae testibus Philosophis, omnia

,, bene se habent . . . . . An Vero spe-- randum & expectandum , his praese tim temporibus , quibus omnia , vel ,, irrevocabiti errore, vel irremedicabili ,, malitia in peius ruunt, fore aliquan-- do, ut ex sententia Theologorum nota si strorum sublata omni vanitate agam ,, tur , t O , Chrissiane Lector , iudicisis committitur. Quantum mihi cernereis datur, verum manet illud Christianio Poetae Tanta molis erit Chrisianos edere ludos , Ut nemo prorsus tollere possit eam. Neque admodum magna deliberationem atque consultatione opuς erit . Non ,, enim drammata Christo necessaria

si sunt : Quandoquidem omnia ejus Re se gna sine ullo Comoediarum Actoreis administrari queunt. Non ianctissimae si Christi Ecclesiae , quoniam illis iecu-- lis maxime floruit, quibus nullus in is ea Theatricis Spectaeulis locus fuit. XI. Quae sequuntur, serio meditentur Collegiori in Rectores , Discipulorum Magistri . Pergit itaque Graiams par

28. , , Quae autem de Comoediarum fine,, asseruntur, illa aperte contra commu- ,, nem eXperientiam sunt. Quippe interis Omnes constat, quod comoediarum sic se pus non sit Dei gloria, aut morum is correctio, & emendatio , multo mi- ,, nus, quae de earum commodis gloriori se praedicantur . Potest enim longe ,, meliori ratione, quam scenicis Arctiis bus Discipulorum intellectus in orma i ,

D Uoluuias confirmari, or memoria coufimis mari. Potest studiosa juventus sine ul- D lo periculo in Historiarum, aliarum

164쪽

DISSERTATIO PRIMA

is que antiquissimarum rerum notitiam se perduci, multo breviore via gratioreis voluptate , & majori fructu. Potestis Vocis correctio, potest: actionis dignitas, cum dicendi libertate, crebris de- , , clamationibus, vel quibus. Gymnasiisse nihil convenientius eis, oratoriis actibus, sine Comoediarum molesto sua is pluoso, ac periculoso apparatu felicisse si me acquiri. Potest animorum rela- se xatio, A. debet quoque tutius, ere,, brius, ac melius fieri . Miseri enim ,, Praeceptores sint qai nulla alia re , qtiam Comae.iarum inanitate , di i los recreare norunt .. Miseri d buli ,

, , quorum animus non prius, quam au-

,, nuis spectaculis reficitur . Misera quς,, que. morum corres loquam eius generis, , , scenici ludi conciliant. Hi enim plusis vanitatis , atque futilitatis, quam Ueri ritatis, . & utilitatis habent . . . Plerique corrumpuntur magis , quam corri- gantur . . dum indulgentiores, imia oderi stiores, insolentiores, nequiores fiunt . se Hujus rei testis est quotidiana eXpe- ,, rientia, nec probati minus ille Theo- is logus, qui referente D. Harrat anno die. Comoedi. s ita disserit &c. XIL Rescripta prolixa declamatione alterius, Lutherani Theologi Te thonico diomate exarata rursus sic insurgit Gra-bovUS pago 33. Indignum enim Chri- , stianis est non renatos in sten armes producete , ut renatos doceant , ut

D non renatis spectaculo& deridiculo,, sitit. Indignum, vana utilitatis 1pecie is Scripturam sacram in ludos, & jocoς- zon Verse e. Indi nud, , caecorum ethnicorum Comoedias in Christianorurn ,, icholis repraeten rare. Indignum , rena-- tis diicipulis virtutes ethnicas ad imiri tandum proponere. Indignum , capta- is re plausus, .& commovere cachinnos .

., Indignum, inrdidi lucri gratia annuos , ludos instituere. Indignum, ex alio, rum , ut solent , iocommodis suum is comparare commodum. QMod si enim si haec res ut pervulgata utar formiis la a de. pane lucrando non effet, timsi mo certe illorum in solius DEI gloci A riam tantum molestiae susciperet, nemsi mo in salutem proximi tantam pec nite summam impenderet. Indignum, se Dei nomen profanare, & Sauctorum A sacta in ludicras actiones conssertere.

is Iadignum , quorum nomina sine de te ,, statione appellare nefas est, Deorum . - Dearumque dicta & facta ad vanam se spectatorum oblectationem proferre ψ& prauentare. Indignum est, Satanae se oculos, & aures aperire; cum profe-- cto satis rinasi sit per unam senestramis intrare , & occupare animas . Indi-- gnum, publice proponere, quae a se si ieratissimis homilaibus turpissime pem se petrata , ut furta , adulteria , stupra ,

,, & id genus alia &c.., Nihil autem juvat vulgarem diuti-

,, namque consuetudinem praetexere is

is Musta siqv dem jam inde a principio se reformationis in Ecclesia fuerunt , &is ast nostram memoriam per Venerunt νquae Fidei nostrae minime con Veniunt . ,. o circa non Videndum , quidnam

se fastum antea , aut adhuc fiat sel,, quid iure, ac merito fieri debeat. Arse dicis : Christiani sunt, qui Comoediis, , praesunt , Christiani , qui intersunt se Christiani . qui ex circumsedentibus Ris circumstantibus adsunt. Utinam vere se diceres Tantum autem abest, si eos se diligenter examinaveris, ut sint veri ,

, , ut plurimi ne Videri queant . . . . .

,, Quamdiu autem solo nomine sunt tamdiu neque illorum Comoediae per se omnia Christianae esse, neque Chri-- sto, & Christianis digne exhiberi , spe-- ctarive queunt. Sed manenti impietata si tis Υheatra, intemperantiae gymn a si a , is malorum irritamenta , impudentiae spe ct acuta, Religion s ludibria, nec non , lubricae iuventutis offendi Cula . . . . , Hoc denique v6lunt, hoc intendund,, piissimorum Patrum vota , consilia , si monita, & praecepta. Nam ait A . A brosius &c. Lastantius &t. Salvianus se &c. Tertullianus M. Augustinus &c.-XIII. Omnium istorum Patrum docti menta v il de prolixa transcribit , quae cum superius dederim , milsa facto . Concludit Vero pag. 32. se Quid ergo nobis si Christianis faciendum , tu i ple L circumo specte Lector, iudices velim . Agitur , DEI gloria , & Christianae Ecclesiae se salus . Quantum mihi divinare licet

se nos tuo arbitratu comoediis vel app si ratissimis tanto infestiores simus, quan se,. to magis a Diabolo suam traxere oria,, ginem & quanto pleniores jam Dia-- boli coeribus, quam fuerunt umquam. 'tantoque promptiores ad delendum ea

is rum nomen , Danto Christianis india

165쪽

DE SPECTACULIS CAP. XXVII.

,, gaiores, quantoque minus hocee ma

o gno , diuturno ac desperato Ecclesiae morbo vel exoptandae , vel expecta ,, dae , quae Omnibus suis numeris Chri se manae . . . . Nostrum itaque est , qui Vera Ecclesiae nolirae membra esse Vo-' lumus , Comoedias istas veluti opera si tenebrarum fugere . Nostrum est , qui ,, Christo nomina dedimus dedimus auatem omne; in Baptismo ) avertere sis culos ne videant Comoediarum vanit

tes. Nam in via Dei qui es sunt verba Ambrosii 3 vanitates non aspicit . si Via per fensa. Chrsus es . Qui igitur in , Chri tu es , quom do potes trauitates

respicere, cum Chrsuy cmues t auitates huius mundi tu carne oa crucifixerit PAPertamus igittir ortuos a vanitatibus , , ue quod octi ius Vi erit , animus concu-- piscat. Homi'. I 6. in psal. II L Nostrum eii , Comoedias illas tanto matagis detestari , quanto nos deteriores,, reddunt , quantoque majus damnum re-

' linquunt. Nam utor verbis Salviam

lib. 6. de Guberra. DEI pag. I97.).... si munulla etiam maxima felera lucolumi ho=iestate referentis , Homiuari ,

- argui post ut , ut homicidium , la-

,, trocinium , adulterium , secrilegium , ce-- teraque tu hunc modum. Solae Theatrorum impuritates sunt, honese nonis possunt vel acci ari , in coamis gueuda karum turpitudinum probrosita- ,, te res eUeuit arYuenti , absque

,, dubio horesus sit , accusare ea Ue-- iit , honesate tamen integra ea loqui ,

, accusare uou possit . quoqueo omuta mala ageretes polli unt , non υι dentes. Siquitem etsi blasphemum quom , audias , facrilegio non pollueris , ,, ramite ut sientis . Eis tuteroanias, latrociuio , inquiuaris adlu , . se abhorres a uiuio . Ded laculorum,. fmpuritates sunt , uuum admo- ,, dum faciuut , agentium conspi-- cientium crimen . Nam dum spectautes,, haec compri baut , libenter υideut , is omneS ea Usu , auditu , ,, ome u Muu , ut vere tu eos Ap υli-- cum illud peccilioriter ca lat e quia di- ,, s ii sunt morte , non solum qui faciunt se et , seri etiam qui consentiunt fac ent - . BreViter: nostium est, ea omnia facere quae Spiritus Sanctus in sacris. lirieris praecipit, Ecclesiae Patres quon-

is iste monuerunt in solius DEI GI riam, nec non Ecclesiae salutem.

g. UNICUS.

Confestarium serio meditandum. I. T T aec manu tremula , oculis maia

dra didi; , animo & totius corporis

artubus con tremi icens rescripsi , &. inter scribendum saepe numero mecum inter suspiria & gemitus colloquebar: qua se moniS gravitate , qua ratiocinii soliditate , qua eruditionis copia , qua pietatis specie . qua insinuationis vi Haereticus Lutheranus hodiernas comoedias insecta

tur, detestatur, labefactat ' Ad Scripturarum , & Sanctissimorum Patrum , Sccommunis sensus, & ianae mentis Trib nal caussam revoca , ut eam efficaciuς confirmet . & luculentius demonstret .

Quid sit Lutheranus ille mihi objiciebam Catholicos illos , quos purgare Rcrimine Theatra hodierna non pudet. )η qui Scripturarum oracula, & Patrum testimonia eludere non dubitant, hoc pacto adoriretur P Uos Catholici, ut fidei dodimata, de quibus nos inter, ' vos dim-di a fervent, eo in sensu , quo vos illa interpretamini, credenda evincatis , p rennem Sanctissimorum Patrum domi nam opponitis , totiique lateribus inclamatis : Patrum Traditionem : Patrum T raditionem . Nos autem Protestantes a vobis percunctamur : Num Patres consensu adeo unanimi , & ampliore argumentorum eopia aliquod fidei dogma a Luthero nostro in discrimen adductum confirmaverint , & validiore eloquentiae

efficacitate munierint e num ardentiore

impetu irruerint, & tot fervoris tela jaculaverint in eos, qui eiusmodi fidei dodimata inficiabantur et ac in eos , qui h netiam propugnabant Theatrorum frequentiam ' Edisserite . Admittenda nee i in Fidei articulis , necus in morum praeceptis , Patrum doctrina λ Eamne e

villari in istis , secus in illis permissum est i Responsum perspicuum exhibeant

Theatrorum Patroni. II. Dum haec mecum seria meditatione revolVebam , haec menti occurrebant.

Morum dissolutio, Disciplinae relaxatio . Corruptelarum pravitates usquequaque grassantes , Ecclesiasticorum plurium fatius, ambitio, tripudia, simoniacae nund

166쪽

rdis D ISSE RT ATIO PRIMA

nationes , supina ignorantia, scandala publica in caussa sueriant , cur Eutherani , atque Calviniani ab Ecclesia nostra C tholica secesserint . Quid si eadem nunc vitia grassarentur tum in populo , tum in Clero P Quid si eadem in Clero ignorantia , eadem voluptatis & deliciarum sitis, idem praeter propter fastus , & l xus λ id si laxiores nunc opiniones &doctrinae perniciosiores serperentὶ Quid si Moralis Evangeliea immanis Rigori simite terrima nota inureretur , ejusque intrepidi defensores tamqnam Rigoristae , &Jan senistae traducerentur λ Quid si pere uniculos, per fas & nefas , Magnatum indignatione9, & persecutiones in eosdem concitarenturὶ Quid si nec libertas nunc pateret plena , Theatrorum corruptelam improbandi P Quid si nunc ad Sacramenia Christi Mimi, & Μimae , eorumque auditores, & spectatores admitterentur

Quid si Theologi ipsi consulti , num licita sit Viris Ecclesias ficis Comoediarum

frequentia , etiam tum , cum peculiari Episcoporum edicto vetitum illis sit, reis ponderent : Pergat , pergat Dominatio velira, omni, etiam venialis, & levicu-lω culpae scrupulo posito , quia Edicta Episeopalia poenalia sunt ὶ Nam ire adipectacula , quid mali est ΙΙΙ. Si artatis nostrae flagitia, cum sceleribus conferantur seculi decimi sexti quo Lutherani, & Calviniani desciverea Romana Ecclesia , id forte discriminis

apparebit, quod illa crassiora, horrendi ra , impudentiora : nostra vero delicatiora, exquisitiore arte sucata . & veluti artificiis eruditiora evaserunt Si doctrinae aequiparentur , domor est & eruditior aetas nostra'. Uerum doetrinae non pau- eorum quae spiritum E vangelicum ipe antnumquam laxiores scelera tum liberius prodibant larva posita 2 phalerata nunc ,.. incrustata , calamistrata , & honestatis su eo inita immanius saeviunt, & impotentius Christi vineam depopulantur. Numquam tanta Sacramentorum profanatio ,& sacrilega administratio. Numquam adversus sinceram germanamque Christianae Moralis doctrinam tanta persecutio. Pri-rnis Ecclesiae se culis , ut distam alias ,& dicendum saepius est, Fides , nunc morum praecepta persecutioni , eo trucuIentiori subjacent, quo majorem praeferunt pietatis speciem. Si omnes haereses a pravis

Catholicorum moribus suam arcessunt oriaginem, Catholicorum quoque pravitate seti offendiculis adolescunt, firmantur, amplificantur ..

IV Ineptissime Lutheranῖ , Calviniani, ceterique ejusdem furfuris homines ex corruptelis, quae in Catholica Ecclesia serpebant . & latius grassabantur , dulterandorum fidei dogmatum ansam a ripuere . Numquam enim, Vel ipsis primae aetatis seculis , Christi vinea absqucttribulis & gietaniis fuit , eritque . Sint plurium Catholicorum , pluriumque E clesiasticorum depravati moreS , proptereane minus Vera , minus firma Fidei dogmata, an minus sancta motum praecepta, quae Romana Catholica Ecclesi x docet, proponit, defendit ὶ Nonne ipsi sancti 'limi Patres , quorum nobis Protestantes doctrinam objiciunt, suorum temporum vitiosos Catholicos reprehendebasst, & increpabant λ Nos quoque in praesentia Ecclesiae nostrae graviisima maIa lacrymantes, & gemebundi fatemur . Adversus tot Catholicorum , & Ecclesiasticorum corruptissimos mores vocis lonitum

emittimus , inclamamus , & senescentis Matris vulnera sanare pro virili stude

mus a.

V. Illud varo ex superiori capite con sectarium sponte fluit , reformandos Catholicorum mores , exterminandas plurium Casui starum laxissimas opinationes , re primendam illorum incredibilem , & Ecclesiae Catholicae perniciosissimam audaciam, qui laxitatem fovent , qui corruptelas manifestissimas honestatis fuco incrustant , qu, sanioris moralis assertores infamare, persequi, & in odium , invidiamque traducere , saetacissime adnituntur. Nisi tantorum malorum torrenti asegeres adjiciantur , funestam crisiim , &quemdam suppliciorum cataclysmum, mihi videre videor non adeo longe imminentem . A morum iniquitate ad haereses , ab haeresibus ad impietatem transitus semper contingit . . Imbecilles 'vident& increduli sellarum dissidia , errorumque portenta. Vident depravatos Catholicorum mores, dissidentes opiniones , , laxiores praevalere in dies: audiunt molliorum doctrinarum vindices silentium &pacem iubdole promoventes, ut , n ain. contradicente laxitatis veneficium benignitatis velo obtectum liberius procedat. Inter tot fluctus & tempestates constitu

ti inserunt . nihil, nihil stabile , sed o

mni a

167쪽

DE SPECTACULIS CAP. XXGIL 127

mnia vana esse , & arbitraria humana- miramidis Sofonisbae . &. similium he rum mentium commenta . Ergo nihil cre- rOi narum, suorumque heorum, & istorum dendum, sed pro cujusque genio, &mo- ipe iratoribus & approbatoribus, amatissi ribus vivendum . En f unde impietatis , mis lacrymis tanta defluenda perversio est quae continenter crescit, & amplificatur, atque sacrilega profanatio . Similes non monstrum sua capit exordia . Percurran- reperiri in Ecclesia Catholica Confessa tur omnia Ecclesiise secnia e nullum pro- rios eredere expedit. At si forent, Chri

secto occurret , in quo liberius, latiusque, sti Mysteria proderent . Margaritas por- ac in nostro Incredulitas, Epicureismus , cis distribuerent , ia proprii Ministerii Indifferentisimus , & Atheismus manave- praevaricatores indignissimi & se, & poerint . Quodnam extremo m3rbo reme- nitentes suos praecipites aeternum darent .

dium P Illi, qui praesunt , quibus durissi- II. Verum ineptissime obtruditur qdo. mum, & tremendissimum judicium fiet , rumdam , si qui revera sun , Confest

recogitent, meditentur . Ad majores no- riorum praevaricatio . Quandoquidem ,

stroS, eorumque gesta, molimina , cona- non quid agant nonnulli Ministri ineptitus, labores, tormenta, sanguinis effusio- & imperiti, sed quid Ecclesia sancta praeianem , angustias , quibus Ecclesiam Dei scribat, spetiandum est. Ρatrum, praeser- aut purgarunt a vitiis , aut a fundamen- tim Cypriani , Chrysostomi, Salviani tis excitarunt, animum intendant . Divi- & C9nciliorum , & Eccletiae Canones , no splendidissimoque lumine illustrati illi qui ejusmodi peccatores arcendoς a Sacra-

fuere : eorumdem ergo Via unice Vera , mentis decernunt, superius adduxi . Cy-

solaque ad portum ducit . Indolentia illa, prianus Episcopus ad Encratium Divinar quam prudentia Carnalis suggerit , om- Majestatis iplendorem offuscari , Euan. nium malorum funestissima est , Deo & gelicam infringi disciplinam & honorem Ecclesiae infestissima . Primum omnium Ecclesitae foedari testatur , dum Histrioni ergo Spiritus fortitudinis excitandus est , bus, eorumque spectatoribus Sacramenta Dei armatura arripienda , Zelus Evan- administrantur . Cypriani Chrysostomus, gelicus succendendus . Quid Z Hostes in- & Chrysostomi dourinam confirmat Au fensissimi tamquam Leones rugientes cir- gustinus de FL bon. Oper. c. I 8. cujus tuunt, ut Christi gregem devorent , ut Verba, quoniam supra rescripta, sicut dia vineam Domini Sabaliet devastent , ut la Cypriani, & Chrysostomi, non sunt , Religionis nostrae fundamenta iubmoveant, ob oculos traduco . Tu doctrina bona, in& Christi Regnum penitus diruant ex- quit, Θ bouus potest esse , qui audit , terminentque & Christianae militiae Du- , 1acit, s malus, qui audit non faces, & Imperatores a Deo constituti bel- cit : iu doctriua vero mala , o qui eam. lum vident , & arma non capiunt ὶ ut υeram putat, quam Uis ei uou obtemperet,

commissas sibi oves , ut propriae salutis malus es, o, qui obtemperat, peior es. Iι negotium , Religionis decus, Dei gloriam, Iud faue mirabile es , quod Fratres , qui Christi Regnum defendant, atque propu- alimr sapiunt, cum debeant ab tua , υelgnent Absit, ut tantam indolentiam re- nova, vel Vetere, perniciosa tamen opiniο-

formidemus futuram . ne discedere ; ipsi insuper dicunt uoυam.

esse dostrinam, qua nequissimi homines imCΑ Ρ U T XXVIII. suis flagitiis se perfer eraturos iu propatulo profiteutes usu admittuntur ad baptiis Aliud sophisma repeliatur : Conjessarii mum o quasi, uescio ubi, pereeriueutur , abfol ut Mimos, Mimas, Saltatrices, quando meretrices HISTRIONES, ubi Cantatrices, Comoediarum spectato- solutis , aut disruptis talibus υiuculis ,res: Quid ergo mali es in Theatrorum ad Chrsiaua Sacrame uta non per mittu frequeutia ' fur accedere e qui utique fecundum illorum

sententiam OMNES admitterentur οἰή aπ- I. I Confessarii sint, qui Christi Sa- tiquum cir roboum morem sancta Eccle-cramenta administrent Histrioni- sa retiueret , ex illa hilicet liquidi sim

bus, & feminis Mimis , quae professionem veritate veni.ntem . Quoniam qui talia excercent in Theatris taliandi, lascivien- agunt Regnum Dei non possidebunt i di , canendi, recitandi fabulas poetarum, nisi egerint ab his mortuis oper bus por repra tentandi amores Cleopatrae , Scia niteutiam, accedere ad baptismum uou

168쪽

ntur : s autem subrepserint , nisi, Dei

posea mutati egerint, salvi e se non posssunt. Hanc sanctissimi Parentis Augustini dominam serio, altiusque meditentur lectores , & defen lares nonnullorum laxioris ethices Casuistarum , qui more illorum , quos improbat sanctus Doctor, lanam doctrinam , qua a Sacramentis ar-ςentur Histriones , & Theatra frequentanteS , criminantur, ut nOVam , rigidam Jan senisticam . Dicunt noυam e se do trinam, qua nequissimi homines non admittuntar ad baptismunis . Sicuti a mundo eondito, post lapsum Adae, semper fue-Iunt , eruntque peccatores : ita semperfuerunt , eruntque Magjstri conluentes pulvillos sub omni cubito . Ita clamant Scripturae sanctae . Surgent Pseudo-Chrsi, inquit Matthaeus 24. In vobis erunt με- si mi mendaces, lubdit Petrus vis. 2. c. a. Ab lvunt Confessarii non pauci amasiunculos, & amasiunculas, quae vicissim, lustris , nedum annis , amore reciproco ludunt: ab lvunt foeneratores , absolvunt ingentem pecuniarum tum mam ludis fortuitis exponentes: A quos non ablolvunt Quid inde λ Veriam ne videamur talis antiquis Patribus damnare & ignorantiam& praxim illorum Confessariorum , qua ab lvunt Comicos, Comicas, Cantatrices, & Saltatrices, quin artem ejurent , lubet & recentium tum Theologorum ,

tum Sanctorum auctoritate tantum errorem profligare . Et ne sim longus, rescribam, quae docet Ρ. Hieronymus Florentinus loc. cit. pag. 827. ubi haec habet . Omnes Theologi tractantes supradictos te rus nihil omnino de venalitate considerant ese conveniunt , huiusmodi personis deneganda esse Sacramerita ea sola ratione , quia ipsi recitantes comoedias notati litero caereas peccant mortaliter. Jam e Videnter demonstratum eli, & a nemine sanat mentis Dogari potest, comoedias esse notabiliter , immo gravissime obscoenas , quas Mimi, & Μimae ut amasiae, & amasti repraesentant ad spectatores demul.

ΙΙΙ. Aures tamen arrigant Confessarii omnes, audiantque sanctum Archiepisco pum Carolum Borromaeum in inseruo. Confus ita detonantem : Confessari rumeulpa s inerria factum videmus , ut inpleri que arsibas, promonibus in mera corruptelae, gravisima delicta possem vigeant. IV. Audiant S. Thomam Villanov num Fer. 6. p . g. Dom. Quadri altius inclamantem : suid Ecessum Dei hodie perdit , nis Confessariorum blandiens adulatio , deliniens demulce que assutatio . . . Vermen conscientiae extiuguunt, jsimulκm peccati auferunt , s suos poeniteNtes ad in erna demittunt . . . . Heu miseri animarum , non curatores , sed luteuectores , nou cousultores, seu deceptores , quid re spondebitis Domino pro grege, quem vestris

hianditiis decepissis, isseris co stiis iugi iustis '

U. Audiant iterum Confessarii Conculium Telonense anno I Oq. celebratum, cujus prolixum testimonium supra cap . q. num. IO. integrum rescripsi, & nunc pa ca in mentem revoco e Caelus Chrisiano

rum corpus A uicum dicitur, cuius Chr,sus caput O , Spiritus Saustus anima ; uitur, qui defendit Comoediarum o .cupationem di quam esse Chrisiana proe fisione , conferuenter docet, Chrisum in ei d.m sibi complacere, favesumque Spiritum ad exercitia b c Chri lauos uir ere: quod blasphemiam sapit. Porro, D. Paulo tesse

consc3ι cra cooseutientes multo magis , qui coop rautur , non secus , ac criniturem Austores , plectuntur. Proptere. r uos omniabus CONFESSARIIs mandamus, ut AB

SOLUTIONEM DENEGEAJΓ iis, qui pscorres ιquem nolleut a Comoediarum , Theaetrorumque frequentia abstinere. Haec disciplinii unice , ut mihi videtur, Vera, dein negandi Absolutionem illis , qui a freque irandis Theatris a ine descriptis non abllinent, viget, Deo miserente , in universa celeberrima Ecclesia Parisiensit , ut te latur Natalis ab Alexandro Epis 3I. Revocanda ob oculos iterum sunt Chryso tomi verba ex hom. q. de David , ASaule . Et quid hic, tuquiunt, adeo magni sceleris comm fum es , ut ab sis fa-cris cancelli3 arcendi snt Immo quod detis um hoc gravius quaeris tuo um , qui cum se ipsos plane adulterio contaminarint, impudenter, ac rabimitum more canum ad scram mensam irruunt. Guod si avetis adulterii modum cogetoscere , Noumea verba vobis referam, jed illi is , qui de tota hominis vita iudicaturus es. Qui viderit , inquit , mulierem ad concupiscendam illam , jam moechatur eam in

corde suo Matth. 3. suod se mulier spon-τε , ac forte in foro ohυia , is noel iusculta saepem ero curiosus intuontem caepip

169쪽

DE sPECTACULIS CAE P. XXVI IL

ipsa vultus a pectu: si qui non simpliciarer , neque fortuito, sed studio , s tanto

sudio, ut Ecclesiam quoque contemnant , in hac gratia pergunt illuc, ac totum thidesolentes diem in facies abjeEtarum semiamarum illarum defixos habeut oculos, qua fronte poterunt dicere, eas nρn vid

is concupiscendum PUI. Oro ego, obtestorque Confessarios Umnes, ut sacrosancta Jesu Christi Evana gelia humili animo legant, & meditenetur: & continuo intelligent, cum E Uangelicae legis spiritu hodierna Theatra iummopere pugnare. Μature expendant Chri Dianam professionem : Abrenuntio Satanae di omnibus pompis eius . Consulant Ρatres omneS, qui cum S. Cyrillo Hiero-I olymitano Catechin M UMS. docent . Imua pompa Diaboli es o in Theatris os Nactita, tu Dpodromo cursus equorum , set enationes, o reliqua omnis eiusmodi et amitas , a qua postulat liberari faustus ille Dei. Averte inquit oculos meos , ne

videant vanitatem . Non ergo H curiosus

an frequentia ortitaculorum , ubi conspicias Mimorum petulantias nunc addere,. Mimarum omni contumelia refertas , virorum e Emisiatorum choreas fedieris.

Plurima de Confessariis alibi dicta sunt.

CAPUT XXIX.

Thomae Tamburini, Germani B embaum, Leona di Colendat, Sanchen, Fiillucii , Tomb Imrtado, aliorumque Opiniones, refelluntur. I. Αtis minime est veritatem manife- itasse , nisi simul errores , quibus eamdem implicare, & obscurare non pau-Ci solent , refellantur . Vix est aliquod EVangeticae moralis praeceptum , quod , praesertim a duobus circiter seculis , Ca-1hiliarum aliqui detorquere, & accommodare humanis appetitionibus non attent Verint . Siquidem, cum reformare ad E-Vangelicam normam hominum moreS haudquaquam potuerint, alte perare hominum moribus Evangelicam legem ia- Iagerunt non pauci rei moralis tractato-IVS, ut saepe admonet Augustinus . Ita-

qtae , non animo Casu istis detrahendi , quod ablat a me scelus tantum , sed Chri-iliano Zelo servandi lectores meos ab emroris , &seductionis periculo, ex plurimis Paucas laxissimas, opinationes in medium

promam, ut cavere hinc qui ique sibi valeat. P. Thomas Tamburinus lib. 3. in

Decalog. cap. 7. 4. num. 18. haec d

eet : Non licet REGULARITER Hsri nibus repraesentare Ualde turpia, ex quibus moraliter scitur multos peccaturos e dixi

REGULARITER : s inim tanta es h

I rionis necessias, ut eo lucro indigeret ad υicitum , vel quid smile, non recusarem , semel, aut iterum licere sed sue pericu lo morali fuae delecitationis , quod caυere maxime in Hiserione turp1um, proh quam

dii enter conquirentI non aperiatur . Regulariter Histriones artis suae lucro indigent , sicut ceteri artifices , ad vitam . υel quid smile . Ergo repraesentare valde turpia licite valent, licet moraliter sciant

hinc multos peccaturos. Quoties haec valde turpia , repraesentare queunt , unde moraliter sciunt, multos peccaturos P S

mel, & iterum. Quid, si post unam &alteram repraesentationem adhuc egerent

artis suae lucro ὶ Quid tot molestis inter

rogationibus mentem torquest Repraesentare haec valde turpia, ex quibus moraliter iciunt. t multoS peccaturoS, possunt, donec alia υit endi ratio diligenter conquirenti aperiatur. Testantur Confessario Histriones, se , post unigentem inquiίitionem , aliam vivendi rationem reperire nequaquam posse . Ergo e Xercere artem valde turpem queunt, quoties indigent ejusdem lucro ad vitam, vel quid simile ,

id est ad congruum ornatum , & commoda opportunaὶ Flagitiorum ergo mercede alere vitam Histrionibus licet ὶ Si dixerimus horricula, immo horrenda haec esse laxitatis monstra , jure ne accusare nonnulli mollioris Ethices defensores more suo poterunt , quod celeberrimo , ut ipsi ajunt, Tamburino detrahamus i Dicent me truncatum, & adulteratum produxisse Tamburini testimonium. Millies testatus sum in operibus meis me promptum ad retractationem esse , si vel in apim erravi . Patefaciant ergo truncatos textus, & continuo Palinodiam cantabo, & quidem libenti illa e , quia ad id religione obstringor. II. Hermannus Bulambaum lib. 3. tr. q. cap. 2. dub. 1. 2. 8. haec scribit. Verba turpia , testio obscaeuorum , oecitatio comoediarum TURPIUM , cantiones inhonsae , glus, ii terae, dona amatoria , stantum sant ex curio litate , vel Uans fu-

170쪽

D ISSERTATIO PRIMA

jatio, non sint mortalia . Christiana Eathices haec, an Paganaὶ An in Terentio, in Marco Tullio, in Plutarcho, in Seneca tam propudiola occurrunt i Subdit tamen: Secus tamen, si aut vel animo inhoneso, me venereo , vel cum periculo ruinae spiritualis fui , vel aliorum . Sanchen de matri l. 9. d. 46..anu. Fil-liucius i. 3O. c. IO. q. l3. Distinctiuncula haecest laqueus imperitorum . Si cum periculo fiant ruinae ipiritualis sui, vel aliorum ὶ In dubitationem Vocatur, an lectio obscoenorum , pestatio comoediarum tum pium , , cantationes inhonesi c. periculum sui & aliorum inducant λ Si fiant animo inhonesto, cum periculo c. obscoena ergo , & turpia honesto animo repraesentari & spectari queunt 8 fieri ex vano solatio Θ Pervenuste i Quid prodit To vanum fontium in lectione obscoed norum invisione Comoediarum turpium , in Cantationibus inhonestis λ His distiuncularum fucis lues Venerea obtegitur P Lxxius confirmat ibidem n. 3. q. hanc suam opinionem P. Bui embaum . Et tametsi non de comoedia loquatur, clarius tamen eXponit, fortius ea roborat, quae de comoediarum inspectione docuit, inquiens . Oscula , amplexus, compresion manuum,

similia nou obseaena, si fiant tantum off-cii , amoris patrii , amoris hou si, vel benevolautiae augendae causssa , et , deletilatio Generea suboriatur mmdo in eam non consentiatur ) nou sunt peccata . Lusius num. 3 6. Filllucit s n. III. Si vero tua fant ex aliqua seniali vanitate , Dco , curio sitate , levitate, I)etulantia , IMMO ETIAM SENSUALITATE , SIVE AFFECTU SENSUALI ac naturali dummodo non cum deleesatioue V Nerea , ne e, cat pa , Θ si praeter intentionem suboriatur, repulsa, o absizendo ) venialem culpam non excedunt Mi υ. Fili urius, L As num. 62. Sauched loci cit. Diana p. q. t. q. R. 36. '' Contrarium tamen es tutius. Peregregje,& sapienter. Tutius ergo est ab his abstinere P Sed Tutiorismum cane pejus, &

angue eXecrantur communiter homines .

Unde quaelo arcessita est distinctio isthaee assectus sensualis , assectus venerei PUnde acceptae sunt trutinae illae ponde randi, & secernendi culpam venialem a mortali, praeserti in in materia adeo lubrica , & lutulenta P oscula, amplexus compresiones manuum , fimilia non ob dioeni, si fiant ex aliqua vanitate, curiositate, petulantia, immo etiam se ualitate, j e oldctu fen fusili, venialem culpam non excedunt, ut docent Fili luctus, Lessius, SancheZ, N. Diana Uin molliora & blandiora λ sed verius , graviuique dicamus. Docerine ab homine Christiano in hac bituminea materia laxiora& scandali pleniora possunt λ Sane , nisii

me meus fallat amor, horrorem praestata ingerunt, δc lacrimas potius eXprimunt , quam ad confutationem longiorem ur

geant .

III. P. Thomas Sancher I. 9. de Mandis 46. num. in se Ex his infertur priri mo , quamvis comoediis interesse non , sit mortale, ubi nec res turpes reprae- , sentantur, nec modus repraesentandi est

, turpis , VEL SI HAEC CONCUR-

-, RANT , audiuntur ob solam curiosita , , tem , absque peripulo probabili lapsus

se in aliquod peccatum mortale. At quanis do turpia repraesentantur , vel modus se est turpis , audiunturque ob delectatio- ,, nem ex ipsis turpibus rebus in surgentes

se modo exposito nu. 38. , aut Cum pro-- babili ruinae periculo esse lethale si Quod ex ibi dictis constat . Quod si

se roges, an saltem Clerici in saccis con-- stituti, peccent mortaliter, si illis in- si tersint ob illam solam curiositatem λ Respondeo, non peccare lethaliter cesse sante scandalo, quod hodie cessare cre- do, cum frequentissimum sit, Clericos , , illis interesse, ΙU. Ρ. Lucius Ferraris in Biblioth. Canonico juridica tom. 2. V. Cleri . a. nu. 17. se Verum si comoediae audiantur obse lotam vanam curiositatem , absque pro-- babili periculo lapius , etiamsi res turis pes repraesententur , & modus repraeis ientandi sit turpis, probabilius est non se esse peccatum mortale, cessante scanis dato, quod modo videtur cessare , quia

se frequentisimum es Clericis comoediis in- D teresse, V. Nimis porro inquit Pontifex summus BENEDICTUS XIV. lib. 7. de

lynod. cap. 6 I. ) laxa, ne dicam aperte emronea , scandalina elli dostrina , quam tradit Lucius Ferraris O c. An haec doctrina sit illa ipsa, quam docet P. Sanchea , tu Lector judex esto. Cedat scana datum , inquiunt, quia frequentissimum esClericis Comoediis interesse . Nae ista rotabuita ratio J Finge frequenti illimum esse

SEARCH

MENU NAVIGATION