장음표시 사용
261쪽
Verumenimuero Ilias simul, at* Odyssea una tantum Tragoedia, duabus ad summum claudi possunt: contra Cyprica, non nisi pluribus, tum parua fias ex octo amplius constat: ut sunt Armorum iudicium, Philoci ctes, Neptolemus, Eurypylus, Emendicatio, Lacaena,sij excidi/um, Reditus,Sinon:Troiades.
Rec ita uertit Pacius. rumentaureb Illas mul, ars obgeu uita tanti vi truciatu LasMassummum constat.Verba Graeca ita fonant apertius conuersa. Quare exiliade, Cr Odassed una tragoedia ex alaterutra ipsi separatim conficitur i ducassumi .Rursus Paccius illa ita uertit. Contra caprica nonnis pluribus, tum parva Ilias ex octo amplius constat. Ego autem fisi ex oniacis multe, σα parua Iliade plures octo . ut armorum iudicium, o quae sequuntur: Laudauit Homerum hactenus Aristoteles, tanquam summum artificem poematis Epiri, alios uero reprehendi qui curiacusiripserunt. Iliadem paruam: ille enim unam actionem bi proposivit, hiueia plures. Haec autem comprobat huiusmodi ruatione. Si quRuelit Epicum poema Iliados Homeri redigere adfrmam trunca: Asanepositisprosuo iure:
nam cum in tragoedia inplex, tr una actio constitui debeat: σ in iliade idipsum fit G Homero factum non distae uerit id essem: sublatis utis Episos', ite multu augent Iliadem: item sublato interuallo, stario multorum dierum, ais annorum, qui illi calfiuntur riserti, propter magnitudinem poematis, quibus Ablatis remanebit nuda ipsa actioprimari quam sibi in eo poemate proponit Homerus: quo locope pici potest, exfingulis Epopoeiae Epipolijs singulas confici posse tragoedias. Quomodo autem id feri
posit demonstrarem pluribus, ni putarem satis esse notum. Sumenda enim una particula est actionis E picaedit pote si dicas.TV R NI nec apud Vergilium Patrocli ex in apud Homerum: postea uero proalogus,chorus, i folium, alias sunt apte excogitanda,nomixa praeterea personis imponenda: servanda demum ea methodus,quam si perius ipse explicauit. Sic igitur possunt ampla,Cr grandia poemata redigi ad unam tragoediam, quia ex una actione tantam constant artificiose connexa. Id fieri potest in Od 7 .Hbmeri, ut si tragoedia inscribatur Penelope, vel vidisses reuersus: et fui histo Electrae Sophocleae, in qua Orestes perimit Aegisthum, excidit noram: c in hac VI les procos. Agnitio uero erga Penelopen lugent .necesse igitur esset uolenti inde dramata tragica desumere lartiri in octo, aut in noue argumenta. Dicatuliquisfrtasse. At nonne,eudem quoque nouem,e multo plura desumi posunt ex Iliade Hori rica seu Oi Iea: er Aeneide ver L Ropondeo tamen, posse quium: sica non ex ipsa primaria actione, quae una est,cr inplorat ex Epi fodi s ipsis, quae instruiunt, Cr cohaerent actioni, ut amplior malo' 'at In Iliade vero parua, patet nullam esse actionem primarium orbori propostium: nes Gam rem Hilbfod j loco poni: sed omnia locum obtinere primariae actionis. Enumerat Arint cles Armorum iudicium. Philoctet , illa tragoedia adhuc extat a sophocle scripta. Neoptolemum, quam citat Athenaeus, Neois phili libro decimotertio crrestri lapidi fimum hune uersum. 1 πι ο θέοριυς δε et ρ νιο ολεμω ἰφη.
opa iam', de qua tragoedia in init cicen in os quaest. irationem, cum HUesse me
262쪽
quo Ioco estim is etiam poetae atrii ficium considerandrum est,qui eam rem in illati praeter Riiinu am non omnis complexus di ,std unum tant- uti diximus actionem, ad qiram adaptauit Episodia, quae ipsi maxime cohaererepose cum dignitate liqua uidebanturio ram causimila extat Euripiis Heliana, ibi excidium quam tragoedia citat Athenaeus ex Acm Argivo libro decimoquarto. cas ιλιου ἀροσιν. Reditum. ἡπιπλουν scribit in contextu Aristoteles, de quo etiam superius mentio ficta est Eusera argumenti fabulam scrip t Euripides Iphigeniam in Aulidoquae extat.Sinone quam abulam a nemineus uescriptum legi. oades,quae tragoedia extatapud Euripidem.
Iisdem praeterea generibus Epopoeia, quibus Tragoedia constet, est
necesse: etenim uel simplicem, uel complicitam, uel moralem, uel pa/thcticam hanc esse oporici. Cui totidem, eaedem* partes, praeter har moniam, S apparatum respondent; ut quae peripetiis, agnitionibus: affectibus: adhuc etiam sententia Ndietione: egregiis quidem omnisbus indigere uideatur.
Post v vii Aristoteles ostendit Epopoei boc commune habere cum tragoedia, quod una constat dis actione persequituralia,quae communia utrique sunt, dieitum est ante, tragoediam sim spe impiis Maam rite perplicita ex agnitione, peripetia praeterea aliaes morat ametrassini κ : his omnes qualitates habet etiam Epopoeia. Partes quos quantitatis exae in Epopoeia sunt, quae in travedia praeterbis imoniam, Napparatum. Postr operu)ctiam continet Initione et perturbationem, Horum omniumreis rum exempla acile inuenias in Oog Homeri Cr nos inde agnitione, deperi petia loqueremursus malta protulimus. Nes uero minus requirit sententiolim, ac uerborum omatum epopoeia,qua,n tragoedia ob ad ornatum, celassententiarum,G uerborum: te dixit Ariistoteles oportere, ut bene siese bis dum accommodata sint ad rem. καλῶe-δει inquit non autum eundem esse oportere,qui in re taedia nam alio quodam modo ornari disci iicroicum poem quam tragicum aliud. requirit sententia. ingemis, Cr non uesti diuersum:concinnus req*irit sententias Epopoeia,Crsinons pergraues cuti tragoedia. Grandis Cromata inquit cice. in Oratoro uox estpoitarum: dis maiorem licentia habent faciendorum, iungendorums uerborum uoluptari enim imperviunt aliquando magi quam rebus.Uatitisi densum poeta Epico, ut non insenteni3s soli sed etiam in uerbis elimatussit nec omnem aut . id,
nec omnem honorem,nec omnemyrtunam,mcomt in aetatem, d genere uerborum, sententiarum
tractet quanquam haec illi communia sunt cum tragico. Habent sane inuti upolinatumsuum praculiare dicendi genus. Hinc ciceriin libro de Optimo genere Orataiit. in tragoedia comicum uerbum ponatur, petiit tofum,Cr in comaria turpe esset rugicum .eos s modo in ceterissuum esse cuiuis certum, Idmon, er quandam intelligentibus notam uocem Idem cic explicat quales sententiis,qualia. uerba in ota, ration poni debeant, et quamuis ad Oratorem illa accommodarit, possunt tamen etiam ad Epicum poeta, ma tros seri Ne a junt haec. Quoniam Eloquentia constat ex uerbis, Crsententi js, perficiendum est, ut, pure,cremendat eloquentes, quod est Latine: uerborum praetcrea C propriorum, ertranslatorum et, gantiam persequamurim prop*s ut tu lima eligamus:In translatis, ut militudinem secuti ierecunduutamur alienis.Sententiarum totidem funigenera,quot diximus esse laudum.Sunt enim docendi acutae: delectandi quo irruis comouendis rauci, sica Crucisorum Hstructura quaedam ditas res et Diras. numeam; et lini utrem Ilo illlaquae diligentorpido unici pest,est oti,
263쪽
siquidem utroq; poemate haec omnia complexus cst. Vt cnim Ilias fim plex, atq; pathcticum continet sciatis, sic Odysica complicitum: ut quae 'agnitionibus constet,& per totum morata sit. ad haec quoin dictione, at/
que sentcntia, caetcris mirum in modum uatibus antecellit. . .
Omnia,qvie supero merata si in demonstrat Arist.esse in poemate utros Homeri illatio Oiso gdigni limum uero ostendit Homerum,qui ab omnibus extollaturi habeatur j plane admirabilis, ac diuinus: quodprimus id quod ummifuit ingenij tale excogitarit artificii atq; ita excogitarit,ut cum nihil in eo praetermisis et apo steris nitit potuerit postea tinquum addi id quod raro contingeresalit non enim facile rosunt primi artium inuentores eas usolutas ab omnipaerte tradere, Adpaulatim assoluuntur, c expoliuntur. Nurus uerb*it qui artificio Homeri ne tantillum quidem addiderit: at quam plurimi postea fuerunt poetae,qui cum arti iam illud summu non persticerent,luuiem iii scribeta non fuerunt alistiscuti quant. enim quisq; ab histituto, Dina Homerici poematis longius discedit: tanto ita longius abesta summo aerii scio. Ars ego Die satis mirari non possim antiquorum ignauiam, et socordiam,qui Epicura poema scriberent,Homeri artificia m, de quo loquor, non considerarint, quale ei: omnium certe diis
Ident fimus in eo perpendendo, exprimendosest Vergilius ametsi nes is est omnia fortas assecutus.
Ilias simplex est,quia nullam habet agnitionem peripetiam tantum, Crinultis quidem in locis saepe enim Troiani inictores,Graeci uicti: I rsus Graeci ictores, Troiani uictidmonstrantur: hoc vero quid aliud est,quam peripetis,er commutatiostlicitatis in inflicitatem,c insilicitatis in filicitatem Est praeterea Ilias pathetica, ubiq; cctis, vulner certamina, beta narrantur. Oos a veia non simplex est:sed complicita praeter enim g quod eas inst habet habet etia agnitioncm qualis est libro decimosexto ubi η Telemachus putrem VI Fem agnoscitnet libro insequenti altera: ubi canis herum agnoscit: mox alio libro
altera cum ictum ex cicatrice agnoscit Euoclea,dum pedes ipsius lauaret,itidem alia lib.N NIII.cum italum Penelope uxor agnosiit ultimo quos libro alia ubi a Lucri e patre agnoscitur 1 Iirumsane,quantum hae agnitiones poemata exoraunt, Maias restant Nec dubitarim ego hoc constanter asserere, q:ιanto tragoedia, quae peripetiam habre, ex agnitioncm,caeteris praesta quae pathiticae tantummodosunt tanto Epicum poema essepraestantius astem,quod nutam habet agnitionem: habet enim in stagnitio multum adis mirationis,c voluptatis ars quod summum est ex ea magna animorum, frtunae commutatio pendet.
Noratu uero uni poemata Homerica, quod facile unusquisque perspicere potest :ernos de hac re paulo
Dissert autem Epopoeiae contextus a Tragico longitudinc, metrosi , itaque
264쪽
,, itaque longitudinis pra finitio sit: de qua a nobis satis cst dium in. ut prinis cipium, simul in sinis conspici queat. hoc autcm sucrit, si contextus ipsi ueo teribus quid cin minorcs crunt plurcs ucro Tragoedias ad unam auditio is nem dispositas complcctentur.
Post quisn enumerauit Aristotcles O omniquae communia Epopaeis es ut braturrim tragoedis: recei nunc ea quibus di Arunt, uni autem duo longitudo, C metaram. Et quatervis ad langitudi rastellat fieridum Epicum poma multo longius esse tragico, quia non baset praescriptim temporis spatiatim tarn breue. Quia si quis quaerat, quanta ἐ Lm debeat esse Epicis ora tis multitudo restondet Ariastoteles tantam essedcbere u uno intuitu tota actio percipi posit: muli conlpici principium, Cr Cest, non secus, assolet in pictorum imaginibus,quae paulo maiores fuerint, quam conaeniat, uno vi ita αmul comprehendi nequeunt: π quia incerta, π obscura ratio haecpraecipiendi nidebatur, rem aliquanto apertius declarus Aristoteles,ingeniose, uti solet, Cr a te. c. poematis constitutio, ac confictio, brevisor fumatur, quam a ueteribus sumi solebat, quiplurimum in hac re peccarui unum Homerum smpere ripio facile erit iustam pocinati ignaremagnitudinem huc resimi debent ea, quae superius de longimudine tragoediae dicta siue de ubi antiquos poetas, qui Heracleidem, erThcstitim ignorato omniarii focis,scripserunt Ireprehendit. Alia quos ratione longitudinem praescribi Heroico poemati potest: quod apertius, ercrufiore quoda,ac magis uulgari modo explicat Ari tot lex est enim, si constitutio pomaris Ηἰ irico Us producatur, ut pertingat, peruenissul longitudinem multarum tragoediarum, qu s mul eodem tempore,altera post alteram recitatae uerint hanceius iusta fore longitudinem dictum nobestsi perius ad cleps ram recitariesim tragoelias multas consecuisse. colligi igiturpotest ex hoc loco uno heroico poematiadaequari multis iis ordias: σμηό id ualde probabile est: nam longiore t ioco tinctures oporta, quam tragoedia, quae egredi non potest periodum unius solis, uti te est dictum coiisse
'' Quippe proprium Epopoeiae est posse plurimum in magnitudinem
A cxcrescere , id quod assequi Tragoedia non potest , quandoquidem is haec plura simul facta imitari nequit, sed id solummodo, quod insccnais tunc, atque adco penes histriones cst. contra in Epopoeia: ut quae me/υ ra cnarratio fit, plurcs ueluti partcs transactas conglutinari permissum
' est: quibus sanc, pcrinde ac siui propms, poematis ipsius quasi grauidus
, , ita uero sic protulit Paccius. QMippe proprium Epopoeiae est posse plurimum in magnitudine exaecrescere.At ego ita uenerem. Habet autem Epopoeia in se proprium quiddam ex quo longitudinem murore accipere potest. Explicat Aristotcles in Epopoeia incle quiddam innatum, ac peculiare, exquo longis magnitudo ipse producitur, ne quis sorte putaret aliunde augeri, quam e lapsa: nam flextrinsecum ais liquod usum et incremat tum es surdum id quidem esset: C praeterrem,de qua agitur,minimi conuoniens poematis artificio: existim enim rebus apte compactum esse oportet. Hoc uero in tragoesia est non potest: quae non habet tam multi insit undeproduci, ex amplificari post: neque enim in tra dia imitatio sit multarum rerum,quae simul, eodems tempore in diuersis fani locum tantiim earumquaeis histrion:bus aguntur infrena histriones autem,cum imitentur agentes uoce,uultu, habitu, qua isti ipsi gerent actioncm totum in scena reserunt oportet sicuti uri s.let inter homines: Sed Epopoeia, cum narrationem longa habeat ut ipsius poetae, aut alterius cuiusiu'multa coplectatur necesse e Crabuna nam tione alteram petransfrax.q refit, ut totum poema magnopere augeaturi. Adnotanti uero diligenter sunt ea uerba,ac perpendenda,quae uni ab Atistoteleprolata ἄμα Greesie is redigi cauit enim Aria
fotcles quiddam,quod planesium num est in aenisicio Epopoeiae, ars utfacilius res tota perspiciatum. cm.. plo Homerici poematis pars iam . uideres in Od stra libro primo, narrari procorum labo civium, ais B
265쪽
ab eo sistit en r de reditu patris ibi longa habetur collocutio. o lea lib.UI. lim. suadente Nestore, costendit limachinus Menelaum, d decausi, ibi rursus imi Iussermo inter eos habet iuri quem summo artificio pertexuit Hotu rusint explicaret partes qui dia beri Traiani, italis est ista libro quarto, ubi de Durum, Troiano equo mentis it: nam σsi nihil praete, uiuendus utabat doctus, ingeniosus potta, qμod ad Troianum bellum Oectaret nida tamen o luti poematis artificium, ut per Epi odia oppo tunc multa etiam alio in poemate explicaret. cum iu serie poematis iliados longa inseri non possent, neu deretur historiam potius, quam poc inscribere, quod summum est uitium: debet enim ut ante diximus poeta unam complecti actionem tantum, simplicem.Sed redeo unde digressus sum. Item Homerus post. quam multu Epi folia deduxit ex itinere, collocutionibus Telemachi: mox ab eo digrediens narratio ς cistam tram; diri ad VI spem,quem inducit: dum apud Alcinoum regem esset onusta narrantem, quae ante gesta suerant. Hoc uero artificium unum ια-χ, iri te belle est imitatus Vergilius rursi sub Vriled rediens st trans Hrt ad procos, Penelopen, Telemachum.Haec unt ἄμα πραέημα, quibus loquit μr Aristoteles illa enim mulliebant, ut diuersis in loci dum igitur poeta animum, modo ad haec,modo ad inexprimenda appulit: miris modis totum suum poema amplificauit. Hoc uerὸ non est in poemate Virgili nornam nunquam a uo discedit Aenea, neque certe omnia Vergilius est assecutum. Perpendenda illa dictio. γ Ora lux translate ponitur prograuitate orationis, ta soli nitate. Arijstoteles libro Rhetoricorum
bus quoque in Hom.παγα δὶα cie οσου πραγμάτων, - λογαον L, II. . rsu; perpendenda essiti uerba quae sunt in contextu ταααμάρν δγω ποιῶν ἄμα ηὐπιυμ re. In Epopoeia id mul citaepariesiimus actionis conficiuntur. Disodia partes actionis sunt: singula actionem perseper Mant, integramq; babent: ut patre in Obs . de res phemo, procis, Menelai, floris collacutione. Singula enim bolia integra dici possunt, quia exit*m habent, conficta junt. Acus verὸ in tragoedia, nam Epia fodia impersectasint,c antequam conficiantu , si e coniungunt cum prima id actione, quaesola integra
est,e conficitur sicuti satis etiam metarente ac nonprostrenteexempla itent cinnientipaterepotest.
Quapropter hac praerogatiua cum polleat: tum facilem ad magnifico tiam aditum habet, tum ad auditorem subinde leuandum, neque no di se smilibus Epistodiis cuncta ad peragendum. Etenim Episodiorum uni/ formitas, ut quae cito satietatem afferre soleat, in causa est, cur Tragoedia ad finem festinet.
TYta recen et commoda crornamenta Arillotcles poematis Heroici. Primὸ decentius uidetur esse, crmius, quam taetera, praese reis dignitatem quosam ada rubilcm er plurimum in se habet decoris, crmaieitatis. De inti propter plurimarum rerum uarietatem, quae in eo inest, satietatem, fastidium. tollit, relaxatq; sepe, renouatanimos audientium, seu ligentium postrem)pro suo iure uti potestd imi libis
Episiosis,quae res facit At magis magiss semper excrescatis enim milia essent ubique Epipodia i m ApD
petentibus rebus ubinde nouis, properaret ad exitum, Crquam celerrime clauderetur totum pocina,quod
licet intueri in t a dia, quae quia di similia habere non potest episeosa reuis ut sit necesse est, G citio ad
uicisin deducatur .potest hoc aperte demonstrari tum rationibus,tum exemplis: nam tragoedia imitatur
manes cut sepi lime est a nobis dictum quasi tunc agentes: necesse est igitur omnia cofici circuitu unius solis, sicuti ante declaratum fuit. Quare longioribus Epi bda sannem tragicum amplificare non licet: quia longe repeti non possunt ea sumenda sunt e proximis rebus,quae ad finem ipsius actionis reoiciunt. Exemplum esto, quod superius retulimus ex Sophocleo Oedipode, nam Ernoli in crepi fodia omnia il licui dere est coniuncta cum ipse actione, nes longius repetita praeterea milia e ,erpauca: nes iis plora esse potuisse satis enim erat rem deducere ad agnitionem operipata .
266쪽
. , Heroicum uero carmen ex ipsa quidem experientia cogrvcns esse ap/., paruit. Etenim, si quis alio quolibet metri gen cre, pluribus ue inter semi/., Ati S. enarrativam facere imitationem aggressus fuerit, praeter ipsum des, , cens factum uideri poterit: quandoquidem numerorum omnium stabibis lissimum, atque turgidissimum Heroicum est: quo sane fit, ut linguas, atari que translationes potissimum admittat.
eo pirutiexe ait Ara telis. Sic etiam cicero meo libro qui inscribitur orator, cum ait: Vt igituria poetica, Cruersus inueruire est terminatione aurium,Crobseruatistuprudentium sic in oratione ammad , , uersim multo quidem feri sed eidem natura admonente, pὶ quoslam certos cursim, conas ones . uerisborum.Ilaec iti. Experientia igitur magistra didicerunt homines, uel hoc uel illud metrorum genus ad disversa poemata accommotire: c quos intellexerunt no alio metro melius resgestas tractari posse, quam hexametro squκ igitur aut iambico arat trimetro,aut elego, ut alijs inter se mistis uersibus id genus rara complectatur, plane perperam facia praeteri; omnem consuetudinem, obseruationem prudentum. Aristoteles libro tacta I Lais iambum conuenire orationi humili, quae milis si sermoni, quo inter se collo. quuntur bontines Trochaeum uero saltationibus, uersit illis enim Aher ideo olim in tetrametris locum hobebat Heroum autem amplam esse,ergrandem, ideos non conuenire oratoribus, quos paeane uti uult in sua oratione illudenda Si igitur iambus humilior est,patet non potuisse adaptari ad hoc poematisgenu quod grande esti multo mitias Trochaeum, ob nimiam velocitatent, cr mobilitatem: narratio enim Herois carum rerumgrauitatem requirit necesse igitur fuit Heroum retinere, quia amplus est, πρnorus. verba Aristotelis sunt haec: δερυθμῶνόμιαροι πιιιriciri λεκί. Et, in h. oriae δεομz γυ
a λεγοm e. 7ἀAσεμ α ιω P. , s ἐκ σα. ἐδετραχύ me 'απικω ros .δν uiri τὰ ' γαμ τραδδε γουτροχερόρρυθμόρυ οπάμετρα:λωπιπια οππιιω. -- tilianus libro nono licet enim paeonem sequatur Ephorus,inuentum a Thras macho, probatum etiam ab Rri totele, da blanis ut temperatiorem breuibus: Miat 1pontium, Trochaeum alterius tarditate, auterius celeritate damnata CT Herous qui idem est ea iesus, Aristoteli amplior, Iambus humilior uideatur. Trochaeum ut nimis currentem damnet,eij cordacis nomen imponat. Ex quibus Quintiliani uerbis sic reperspicere Henum, quoniam amplus est, ideo reqci ab oratoribus, tr accipi a poetis Epic et ' uesuperi: is est declaratum saltationis erat nomen. Ocheus autem propter mobilitate saltationi illi aptus ,, hincq; ita vocatus cri se, de quare etiam cicim oratore meminit bis uerbis. Longe Aristoteli uideturρ- cus, qui iudicat Heroum numerum grandiorem, quam desideret soluta oratio. Iambum autem nimis esse ei, vulgari sermone: ita neque humilem neque abiectam orationem, nec nimis altum,cT exaggeratum probare,, plenam tamen eam es uult grauitatis, ut eos lui audient, ad maiorem admirationem posit traducere. ori chrum autem, qui in eodemstatio, quo choreus, Hacem appellat: quia contractis, cx breuitas dignitatem non habeat, ita paeana probat. Haec ille.Peropportunum igitur seit res gestas eo genere metrosi enararare,quoi iam grauitate celeritati mistam habet propteripondium,er Heroum petis, quos recipit. HimQnintiliantis libro nono ueri tae ait Plurimum igitur utilioritatis cur dixi er ponderin babent longe, Meritatis breues,quaeli infentur quibusZam longis, currant si continuantur, exultanta es, quae ex breauibus ad longis insurgunt leniores, quaea longis in breues distendunt. Quatenus uero ab experietis id bomines didicisse ait Aristoteles uidere quoque est ciceronem non disimili ratione idem dixisse in Oratore, D his uerbis Esse ergo in oratione numerum quendam non est discite cognostere,iudicat enim sensus, in quo iniquum est, quod accidit non agnosteres cur id accida reperire nequeamus, neque enim ipsi uersus rua tione est cognitus sed natura ars fessu, quem dimensa ratio docuit, quid acciderit, ita notatio naturae, Cranimai resio peperit artem.Duplex igiturratio esse uidetur, quare Heroo uersus Mant Episi poetae res gestas. Prima est,quam exposuimus. Altera est,quia nullam genus metri magis recipuuarietatem languorum, C translationes I Heroum cognosti uero hoc potest ex Homero, qui ubis uarietatem uetera lingua maptemfuit. hac re plutarchus ita ait: MIci Emiti motae δμ λα-
267쪽
tia norationi quiuis lat igiti conueniunt iste Heroico poemati, arrode quis prae puerunt, i noli iudignita rebia, multot vulgaria.Hineca filo.s.translatio, in qua uel mximus est mutus, ut a non uis rebus acamodat Ilia restarchus Homerici mustartificium perpendens, ait: μετα ραδε πια ἡ σκυριωρμυγὰδ ἀμφοῖν ωαλόγου ὁμοιότον, 'Mil α , - πιλν δε αντῶ. Nee Meia pauciores. t minus Quoi res habet translationes vergilius apud Latinosin ua Aeneid quod alibi nos commodius, Vergiliam ortiatum cum Homerico constrentes,considerabimus, dis explicabimus. De translationum xencribus, earum ustu, quipluralegere uole ideat apud ArtillatG.Πl. et: ni Quin in lac peris prolato, et ciceratim libro tertio de Orat.er in eo libro qui inscribitur Oratori
Z κρύω. ' Γοωθ ciet'Marieti ni u φυens διδαπιι Υ-is rata Psia citara. εε Nam modus ipse enarrativus prae cunctis aliis excellens est. iambi uero, atque octonarii mobiles quidem sunt :ucrum, ut hi saltationibus, sic agendis rebus illi aptissimi sunt. Ad ham illud etiam magis absurdum, si quis. ut ipse Chaeremon, hos miscuerit. are longum contextum alio,
praeterquam Heroico metro rite panget nemo, nimitia id congruere sici ut diximus in Natura docet.
Prima illa uerba bane mihi uidentur prae se ferre sententio,abundat enim Epopoei enarratiua pora si etiam aliis tiam ait Aristotelis,non mirum est Epopoeia,Cr Heroicum eorum recipit uarietatem singuarum, Tmetapboris magis quam aliapoeniata, Cresi versus, quia aliis etiam multis rebus abund uepi poma, qu ae reliquis desunt it si enumerare uelio imaginibus,seu collationibus, vim ναρ Graeaci uocant riuales multae apud Homerumsunt, perbole, epithetis, alijs innumerabilibus, quae in alio poe nraus genere apte non inseruntur. Et quoniam posset aliqvis qu-rere, cur iambico uersu, aut tetrametricscribatur heroicum poenia: ropondet Aristotiles,utrunque optinia resione genus Disseresectu .nam iam bisunt πιτ 2 Uι, id est,potius apti sumsermonibus,qui inter bomines quotidie habentur, dum intersede aliqua re agunt,mcolloquunturiue ut breuius π apertius dicam, iambisiunt apti comoediae, tragoediae, erat s generibus mei natu in quibus bommes agentes exprimatur, ne cumus. trametra auat sunt in κακὰ,id est apta adsultationem,de quare dictum est copiosesuperiorequosam loco, ubi Aristoteles ex tetrametris trimetra facta esse assisebat,quod poesis minussultatione uti caepit, atque eadem de causa προχερα tetrametra idem Miltotelis cui in Rhetorilibro tertio: quae uerbasuperius retulimus. Musise habent .Patet igitur,cur Epicipoetae neque iambico teque tetrametro utantur uersu. QMd quis adhucputaret multis uersuumgeneribus misi isberoicum ema recte posse contexi, res iidet Aristot kooemulto magis absurdum Pre,ae ridiculum: erct aeremon isse enarrato apud ueteres.de quare quia uperius copiosie egimus,nihil est ne ut repetamus. Nimirum autem mili uersus multi ridiculalislat oportet nullum, praebe ferant leuitatis. Adde quod legentes nunquam satis eodem uestigio mentem sistere possunt.Quus quod cum alij mobiliores, alij tardiores sint, alij rotundiores, alij minus uolubilis. exiliat necesse est ex tali uersuum uarietate summa consio. concludis igitur Aristoteles, longipoeniatis constitutionem c Epopoeiam intelligit non alio debere genere uersuum scribi, quam heiao: ipsa natura monstrante,quam hoc deceat non strat quippe natura ex sono numerorum, qui iucundi auribus sunt. AD notanda veri illa uerba in contextu, δε αρμο μμ διωρῶλα, nam decorum ideo dignitatem obtinet,
quiasingulis rerum generibus separatim adaptatur tibii Aiadest is ἁρμο ῖν, quam dinibutio eris. quod conacrit, ta ligulas resproasnere diuerso aptese ita
268쪽
γάρ σrio moraemio strassi ν L α ι ρωπι ολπ α νι ονται, miras: Π ὀλύγα κῶθλιναπις.ο- πωμ ασα di , εὐθυρεισαγει αν ς , η γ Mi st, u α- m Gli πιώ - ' MO . Proin uates Homerus in hoc quo* quemadmodu dc in caeteris, prae cipua laude dignus est, quandoquidem omnium unus, quid ipsum deceat poetam, minime ignorat. Decet autem hunc ex persona sua pauca dicere: quod in m imitator non sitiitaque uates alij, dum hoc studio semper ceratant. pauca interim, paucis , in locis imitatione assequuntur. contra Ho/merus pauca admodum praefatus, modo uirum, modo mulierem, inter dum morcs aliquos induciti nihil enim unquam no moratum: at semper moribus praepollens,quodcunt confingit.
Homeriis multisti causis laudandus, extollendus. est: nam quicquid in vicopo te artificii mritur,id totum ineprimus demonstrauit caeteris: rationemj reae scriberusi. materius ad Heroicum bearia traras uersum, de quo paulo ante loquebamur, iam Horatius in Epistola ad Pisono,Homerum mon larus generis metrorum austorem folle ait: Bis gestae regum , ducums,er tri Ea bera. Quo scribi possent numero monstrauit Homerus: ac sii inde is in Horatiui ostendens, quomoso το ἄρ
GgοσΟ- fuerit insingulagenera acta di hosti octat aedis:
Versibus impariter iunctis querimonia primam. st etiam mesus est uoti siententia compos. Paulo post ibidem: Archilochum proprio rabies armauit iambo. Cr quae sequuntur. Obseruatione enim doctorum hominum,Crnumerorum terminatione uri ut iudicio si judicata fuerat vfingula uersuum genera, cui magis rei ibendae competerent. Hermogenes libro fecunio γοργότ de metris poetarum diuersis,uit: ia νιδια πιι moest Uis mwGκαι, υρ io , inet aeπαυσεις, διορ ML Gπων,οπι τὰ μενα. Is paulo post hexametrorum fretis ait esse uortas: ut mirum non siti sin Epico poematesribendo usios fuit se ueteres: A συμ πινει μόλις ei vh ιδ δε πλῆθο- ὰς idae μετρουχημάτων, γηρ ei χημιτοπνον τα,ωρ A άσκουσιν siliae ειψαμιαδικοι. Nagnum est,ma miratione dignum, nec tamenni βue imum, uos eodem loco de Homeriartificio is uersibus scribendisrecensit idem Hermogenes: nam si in Miquoram poetarum pos confideres hexametrorum genus umo tantum,complex reperiis, quia pro materie diuersa earum rerum,de quibus locuti sunt, ipsa distinguere, de uariare non studuerunt. Η merus autem ita in singulis animi asyctionibus,ex moribus exprimendis distinxit eruariaui ut quamuhexametri unum sit, ac propersi, quodlex donensionibus, acris iumst constat: uariae tamen pro diser testiae disimilitu sumpta rebus: satus Νrmae esse uideantur: nam si uel alterius cuiusuRperas Hermonem expristit, uel ipsemeta sicino aliquid nunciat quod proprium est epici poematis, in quo diximus,frpe esse Pr,inv εM-poetamin) ita conuenientes scit numeros, uter grauitatem, humilia tutem,eromatu Cr inplicitatem,sicuti locuspersinae, dignitas, erorationis genus postulat, prae siestro Verba illius sunt haec : οωμα ι ιὰ σιμ εμ-A, - λεγοσΟ- οῖσλάιό τπιννας, a
τας πασσαοῖς κ 'ἐκπσαμ μνελα Gret e ἄδα Nu/γωγαναπωσεις, sis Βάσεις, νωα υι, me, s I μῶροῦ τραχεῖα α ἁφελεῖς ἔπαν an, M. Quae uerba eo libentius apposai, quia declarant hune Aristotelis lacum, ubi ait Homerum etiam ob id est Emagnopere laudandum,quod pauca subsuae perso figura protulit: id enim debent in prim8struare γε tae, quia imitantur,atqueab imitatione nomen Lcunti quatenus igitur ipsi narrant, non imitantur, neque munus exequuntur uum. Quod statiorum poemata nitue nis inquit Aristotelis uideas ipsos multuri operae posuisse in narrationibus sub sua persona prostrendis paucia admodum in locis expresis laquentespersonas: atque eo modo, quo maximἰ tiberint, imitalcis illi hominum actioncs,er mores, qui madianti
269쪽
R ride uiliis peficiuntur quales est,qiam exsiermone. Flomerus uerbp uica praelotim imita sq: exprimere personarum mores ctiones prefremonem c intret unis poenia itius ubiq; moratum est, pila laquetutum aut utrorum, aut mulierum, aut aliarum huiusnodi perstnarum apparet risiac σι de qua superius,cum de Moribus ageremus, copiose lactati fuimus.
Sane conuenit Tragoediae ipsum praebere mirandum, magis aut Epo/ cepcciae, quod uidelicet proportione respondeat: ideo , mirandum maxi/ cerne huic conuenit,quoniam in ea ad ipsum agentem minime respicimus. ει
Nullasium, uti diximus, in quibus conueniunt tragoedia, tr emporia: conueniunt igitur etiam hac in re, qu)d oportet cuti in tragoedia admirabilem confine sermonem, nouos quodam lupo est f spensos tenere auditorum animos.Fortuita, quae tamen non ne fato quodamuccisse uidentur, admirationem irrunt hominibus, scutiante declarauimus, cum de tragoediae aertificio laquGemui . Talia quoq; Di Epopoeia inesse oportet.Vel non libet ex umioribus locum hunc ita explicare, dicendum est i pliaci quadam ratione Aristotelem monui se, ut narrationes Epicorum cuti etiam tragicorum sint ei nos, M admissilics uitiri possint,trum proptσres, quae ramuntur,tum propter amplificationem,quae grandiis m ipsas acta aestalmiores: non enim sicuti res gesta est, preest explicanda breuiter: sed quaerentidclitiae omnes,msuci, quibus m exornari possvi. sane magis recipit Epicum poema huiusmodi amplifcanono, quam tragicum,quia non exprimuntur agentes homines in eoicuti in tragoedia, licetq; poc praetin imitationcm loquentium personarum, etiam ex suo ingenio addere multa,quae ad actionem expria mendam, Crexornandam pertinent: atque hocsignificauit Aristote is, per illam dictictem - οινὰ - γον, quia alio modo admirabilem facit suum sermonem tragoedia, quam Epopoeia plureis rationes apopetunt amplificandi rem, Cr admirationis mouendae in Epopoeia: quia multa prostri ipse poeta: atque a id exemplostatim declarat.
π - τα π* esui ἴκτfWAωἱιρ ita σκ ους Am, γελοῖα eω ςογοκ,οἱ . . Porrb si quis illa, quae de persecutione in Hectorem sunt, in scenam asscra utio ridicula apparere fecerit: nam S illos stare, di hunc abnuere uidere est e id quod prorsus in ipsis carminibus latet.
bitur: ut intueri utrunque, legens Homeri uersus,tibi uidearisiades apte rem ob oculos ponit. Hi dum Ad illas Flectorem insequebat figientem acula, telas contorquebunt in Hectorem. Achilles vero ne ritus, ne, si illi telis Hectorem oppresiissent , sibi tam magna laus praeriperetur, nutu capitis gnificauit Graecis, ne tria coniicerent. Haec quκ in scenam adlucere uelit: currentem. Achillam exprimere, σμῖν im Hectorem, rusus Graecos tela coni cient' crnutusignificantem Achillem, ne coni cerent: ridia ita plane tota fuerit actionishuius imitatio, cr repraesentatio: commodius igitur narrantur ab ipso x I rictu
270쪽
mitu, pris guti ob oculos ponit ora ron exum mutet explicat, sententjs, uerbino in melion ED A
M, e euidenter omnia exprinunt. Tragoedia igitur hanc uim non habet: quia agentes homines scios inaniaticum sit poema imitatur: facit tamen aliquando etiam ipse huiusmodi narrationes, quaei Nunario prostrantur: qualis ita est apud sophoclem in Ceila ubi quadrigarum cur in inibi js,Cr Oresta mora narraturi. omnia enim ornamenta,ac lenocinius coss uerborum in huiusnodi narrationibus estis genis quaerere olent tragici Poetae, ut rem ob oculos ponant amplisicent , cradmirabiliorem reddanti nullum autem locum comoliorem Deret Meriloquentiae ostentandae badient tragici Poctae, quam in muciorum Amoneexprimendo restrant enim Nuncij aliunde uenientes eu,quae acta unt: nec multum di βῆ mat aper a Poetae, qui in Epico poemate, is uos narrat resnstas nodums omnem exponit,et Ogystae fuerunt .Quis utro iam non uidre' re αναυγον, Emporiam multum loci Cimo ubis hoc 'plificandi narrandici: facultatem habere quanto igitur maiorhaec est, tanto magis exprimit in rebus m3 ω . Locus est Homeri in Ois libro giunto, ubi natantem exprimit in Pim undus iactat προ- Vberrima ira est, T longi ima narrationum quaecutis naristago homini in natatione cecidere possint, ea omnia exprimere in Vbs eo loco uoluit Hom s.nes quidquam pro mist, aut inperiti U friuotudine Vidi exponenda, avit ut undarum, aut iactatione, crmotione natantis explicanda. non apertius, clarius j ocii lisce e nos quin bominem ad littus incolumen mutantem posses: quam in i is uersibus
ligens cuncta,intueri,quastpraesens ad s.sed Gilciat se mihi istase hoc loco aliquis, dicats: si urea est Aristotelis praeceptio paulo ante realita: Poetam,tuc minime uideri poetam in epico poemate, cum narrat aliquis ipse, quia non imitatur sicuti in primis Dbem neque exprimit diuersarum preserarum mores, sermonem: cur nunc a te dictum est,ibimarii uirespuas π artificium ostentare poetam, admirabili Cr amplam facere orationem,ubi ipse narrat aliquid respondeoCum epicapessis It διυ ιια, 'nes agentre hominci exprimat, ac imitetur scd quomodo gesrint narret reo scp; diuersarum persona sic mones, plicem uelati campum latifime putentem habere, per quem exparietur, uiseres si s indicendo ostentet. Alterum quidem, cum moratos exprimit sermones diuersorum hominum, nam maximo opus est artificio in oratione morata conficienda, nes quiuis hoc emere potest, nam streomnes saris esse pio tantii rem narrent,uti gestu uerit,morum exprimendorum nudam cur suscipiunt,ieqssare Halicarnasseus in suis Rhetoricis hoc hominu genus reprehendens ait: οἱ λαπν λHiere MγM τπιον reissaum ms πράγματωπὰγ M. μα-9 se e πω mxs χλοι. cr qua uisas oratores nhoc ipsi restrat, potest tamen etiam ad poetis referri. Alterum campum pre quem excurrit, poeta epictabarit, in quo descriptiones locorum uestium, temporum, motionum,gesticulationum, atq; aliarum huius mos rerum quamplurimarum Osiriptiones facit potests pro ιο arbitratu exprimere is θαυματον illa de quo paulo ante laquebamur. Eiquaui quo loco has facit descriptiones, de narrationus I p soni,non imitaturiquid tamen necesse est multa in ijs explicari,quae in sermone personarum commode σα primi ac declara ino possunt licrepoetae epico tali uti narratione aliqua quam is siprostrat: maius p sonae imitans mores,c ermonem. IMcus in quo hoc obseruaripotest, est apud Homerum lib.v.Od subibi sunt umus,in quibus habitum Mercuri j is a lovis ad Calus ituri exacte describiti αυτω επcis Ur ἀδιλα λι ια κυσωα,τα μιν φερον , Ita Usta. αδ 'επ' at πειρονα γ, ω ἄμα πνοιή e m μιο. Crqui' nur. Et paulo post alij in quibus insiuiam caedis in eiust tum, summam amanitatem expiadn
ναι νευτα κ μ μζυ γ τρῖ ἰοῦσαν, πυριύ, ἰα ἐχιτ, ιιιαααS ,ταλο- ιη'οδμα κεὐ ουτ vij κε ιο. . quinuuntur. Rursu eodem libro ubi arborta Ruri caedentem facis VI pem, ut ratem, quam ei esurus con cenataret, ae caret: - α οἱ-λεκ- μγαν. . Pi fisson ri urimi enim uersus hin quibus Poeta ramos ipse mirifice studet ea exprimere, que dixi uno mi πον uoluptas ex tali descriptionenoptre illud, quod Graeci uocant - ὰκciat, percipiatur, quam in Nil ames: ubi persenas loquent effari eorum i morta imitatur. Vergiliusquos libroprimo Aenei subi Vcancris babitum, que gerebat tunc collocutura cum Aeneu,describit, ait: Virginis os rabituri gemis,erui is ama partanae. σε sequuntur. Paulo post