장음표시 사용
231쪽
talem tecum eijcis. Qita voce audita, vir egregius discedendi cupiditatem repressit, tantispcrque se apud eos imansurum recepit, quoad Episcopi, quorum adiiciatus in spe & expcclatione erat aliquem Episcopatu dignum elegissent, sibique curis liberato potestatem ab elidi lectilent. Atque ita dimiis sunt, nihil omnino dubitantes, quin ille pro iii a grauitate morumque constantia promissi sui fidem, licet nullo iureiurando confirmatam, expleret. De pulsis itaque periculis, & quiete rebus restituta, Trinitatis dogma rurius effulgebat. ac beati viri doctrina & laboribus fides ad omnes porrigos. si ς ii buur: qiram pulcherrime excolebat, praestantiusque quim ut agricultura Noe cum :. QP ca comparari possit. Ecclesiae enim aruum cxcolens, animas quasdam vclut aratro ciuia cla perstringebat, impietatis spinis eas liberans: alias, ut Prophetae verbo utar, compi nopolu nabat,aliis diuinum verbum inserebat: aliae recens enaiccbantur,radicesque agebant, ali. t iam herbescebant, ac velut geniculis discingebantur, aliae ad culmum insorin bantur, aliae maturescebant atque ad messem paratior erant, aliae in arca erant, aliae in aceruo quodam, aliae viles & contemnendas dogmatum paleas per ventilationem excutiebant, Christoque purgabantur: aliae iam domi crant, horreoque condebantur, aliae denique in panes iam claboratae erant. Hic enim agriculturae finis est, qui P. pe quae alimoniae pcrceptionem pro scopo habeat, ob idque labores suscipiat, intassemque prompte & alacriter colligat. Ac labor quidem hominis Dei tantus erat, tantaeque multitudinis saltitem sibi
proponebat : caeteium tructus nequaquam labori respondebat. Non enim agricolae more fructus percipiebat, sed gratuito benignus crat : labores quidem serens, verum sine sumptibus Euangelium sibi constituens. Ex quo hoc assequebatur, et ardentius amaretur, atque ex ardentiori amore libentius audiretur, pluresque ad Deum adducerct, non iracunde feriens, sed lenitate sua ignorantiam de rusticitatem euellens,ani nusque plenam sanitatem oratione aiserens. Alij enim verborum suauitate capiebantur, alij accuratam &exactam dogmatum pertractationem amplectebantur, alij ob simplicem & inelaboratam philolophicamque vitae ratione arctius ipsi adiungebantur: alij quod ipsum acciuissent, velut praedam suam consertis manibus retinebant, ii, i, ζ' eoque tuendo iudicium suum fouebant. In hoc porro clarius lucebat ipsius solertia
dirimi animique pcrspicacia,qubd non omnibus omnia committebat: verum uniuscuiusq; 4res, non sectis ac prestantill imus medicus aegrotantium habitudinem, explorabat, congruentem cuiusque morbo medicinam distribuens, eamque rationem tenens, ut nec profanis aut infirmis auribus persectissima mysteria concrederet, nec persectis quicquam occultum haberet, quasi ipsorum utilitati inuidens. Alios publice arguebat, nimirum quibus poenitentiam pudor exprimebat: at js rursus priuatim errata commonstrabat. Alios obiurgabat, cum id e re ipsorum cste arbitrabatur: alios contra, quos officio fungi videbat, paterne consul teque laudabat. Nec cnim hoc agebar, ut eos adulatione permulceret, sed ut riam virtuti strueret, ac recte factorum approbatione virtutem eorum proueheret. Hoc quippe nomine Rhetorica a Philolbphia differt. Illa enim sbrdida& cauponaria assentatione ac laudatione ad beneuoletiam hominum irrepere solet: haec contra eorum utilitatem spectans, laudibus quasi mel
le sermonem edulcat, ac laudum voluptate ad virtutem auditores trahit.
Dogmatu porro sublimitate ac Theologia usqueadeb excellebat, ut qua nuti pe multi viri, do rinae laude celebres,varijs seculis Diuinitatis doctrinam explicarini,hic tamens bius post Iohannem Euangelistam Theologi nomine insignitus sit, atque hoc εόὰ Σάρ inentiam ipsi velut proprium & peculiare attributum. Enimuerb quemadmo ' dum alias omnes laudes atque virtutes animi complexu tenebat, ita ne a Prophetiae quidem gratia deserebatur. Nec vero dubito quin apud vos, qui ipsius sapientia ira
iorem in modum oblectamini, fidem haec oratio inueniat. Sed tamen operaepreci uim fuerit, hanc laudem ipsius et verbis, rerumque ab co gestarum conscriptionc oria ri. Sic autem ad verbii habetur in ea oratione, quam in praesentia cetum quinquaginta Episcoporum pronunciauit: Talis ante hic grex noster erat, talisque in praesentia tamque iucculentus lateque porrectus, ac si non dium perfectionem assecutus, ad eam tamen quotidianis incrementis progrediens, atque Ctiam, Ut auguror, progrcssurus.
Hoc mihi vaticinatur Spiritus sanctus, si quid vaticinandi arte valeo, sutura que prospicio. Nec vero longo pbst tempore, quod prςdixerat, explebatur, Ecclesia nimirunt
arenae in aris multitudinem propemodum aequante: Propheticamque fidem penE excedentem, euentus miraculum comprobabat. Cum
232쪽
Clim autern pio Theodosio, cuius iam a nobis mentio facta est, Imperatore creato liberum Ecclesiae lumen affulsisset, quid commemorem,quot publicos conuetus orationibus fiuis exhilararit, quot orthodoxorum mitigarit iracundiam, qui veterem limreticis peruersiitatem iniuriamque rependere, atque eos, a quibus, cum rerum potiren- 'Mei is, tur, licti & excruciati fuerant, conuersis iam temporis vicibus, ijsdem acerbitatibus siras. calamitatibusque mulctare contendebant. Qua igitur oratione vir beatus utebatur 3 Non haec, o grex, Christus postulat: non ita nos Euangelium docet. Hoc tempore aberrantes in viam reducere conuenit. Curandum, ut peccata sua intelligant, Domini pedibus aduoluantur, impietatem prodant,gregique admisceantur. Hoc ego pro vitione habeo, ut ij,a quibus iniuria lacessiti fuimus,falutem cosequantur, praeclaraque ea esse confiteantur, quae no ita pridem insectabantur.Aequanimcs cstote, iiij.Vir aequanimis amuit prudentia. Beneficio assicite eos, qui vos oderunt,ijsq; omnia delicta con- Matth.1. donate. od si nimium ira inseruescit, nec coerceri ulla ratione potest, quod secuim dii est,praestate: Christo haec relinquite, atque ad tuturum tribunal transmittite. Mihi enim vindictam, ego retribuam, dicit Dominus.Hac illi oratione permoti,conqui uerunt. Cum autem bellum illud,quod cum occidentalibus barbaris gestum sucrat, sopitum atque Imperatori ex animi sententia consectum suisset,ab ijsque ille,quas eorum audacia merebatur, poenas peti j silet, captiuosque cepisset, & victis tributa impositisset, ad imperatoriam urbem adsuit, triumphis elatus & gestiens. Ac tum pontii. m. os Gregorium pro eo,ac laboribus illius dignum erat, honorifice accepit, prolixio- Imper. ergarique alloquio suam erga eum benetiolentiam animique alacritatem declarauit, ae iv postremo haec ad eum verba habuit: O pater, Deus tibi tuisque sudoribus per inc Ecclesiam committit. sacram aedem&thronum tibi trado. At beatus Gregorius mirifica laetitia perfusus, cum Imperatorem alutasset, ac votis precibusque remuneratus esset, pedem aula extulit. Arriani autem, qui ad hoc usque tempus sacrosanistam domum tenuerant, sicariorum manum parabant, pro ea cum beato xtro armis decernere constituentes. Itaque ab Imperatore quidem precibus contendebant, ne tem- iplum sibi eripi sineret,qubd videlicet ipsius imperio resistere vererentur: caeterum pio m Mi civiro, ijs iis qui partibus ipsius studebant, mortis metum intentabant, tum publice armis instra tum priuatim subornato quodam,qui ad pontificem accederet, ciusque pectivense traiiceret. Atque haec erat hostium conspiratio. Postero itaque die cum illucescente die populus Dei simul cum pastore ad sacram domum recipiendam perrexistet,non minus grauis, quam si ciuitas laostili impetu expugnaretur,tumultus excitatus est, plerisque hominibus in vicis tectis ue cum armis stantibus, mulieribusque & pueris grauem eiulatum permixtim edentibus. Ipse quoque Imperator templum una cum beato Gregorio ingressus est. Vt autem multa in rebus humanis casu euenire ibi ent, nubibus Solis orbem sub diluculum subeuntibus.
tenebrae repente coortae stat. Quae res, Ut a scito atque huiusmodi laetitia aliena, Arria os non parua laetitia assiciebat, perinde acsi Deus templi translationem minus gra tam haberet: pias contri animas intolerabili dolore cruciabat.Verum simul atque 'Episcopus M Imperator sacras valvas inhressi sunt, atque omnes unam eandemque laudationis vocem substulerunt, manusque cum lachrymis extenderunt, conseili in
Dei prouidentia subducta nube, fulgentes Solis radii sacrosanctam domum splendore
perii derunt aereque collustrato,homines animi moerorem in laetitiam comutarunt, principemque obsecrare atque obtestari coeperunt,ut Episcopum in throno collocaret. At Gregorius clim ab illa sede abhorreret, nec prae Vitae continentia & corporis infirmitate vocem in tanto hominum numero mittere posset, per quendam his verbis multitudinem aifatur : Ofilii, nunc tempus est, Vt beneficium a Trinitate acceptum agnoscamus, gratiasque ipsi agamus. De throno alias agemus .Haec verba audiens populus,mitescebat: Imperator vero hominis modestiam ad stupore usque mirabatur. Si e concio λluta est. Christo laetitiam summam securitatemque amerente, ita vi dc armorum apparatus consopitus fuerit, & furoris ardor extinctus, atque unus duntaxat ensis exertus,sine ulla cruoris effusione rursus Vagina conditus. Caeterii mei ad extre-.s.chisori mum usque obsistere non licuit,quo minus throno insideret. Pontificum enim multi m creatur indo eum,quanuis nolentem Vehementerque recusantem, in Archiepiscopali sede collocauit: sed haec aliquanto posterilis. Interea Imperator hominis consilietudine delectabatur, eumque pro parente coa nus.' lebat. manuis enim doctrinae expers esset, pius tamen vir erat, morumque lenitate
233쪽
pntditus,ut si quispiana alius. Verum Gregorius Deo quam Imperatori operam dare
pneclarius existimans haud stequenter in aula versabatur, eos, qui principis latus climgebant,auaritiae morbo teneri,atque ri eos, qui nitunera afferebant,charos habere, ita
siti si iiiij es admodu aspernari perspiciens. Quocirca precationibus & peruigiliis aegrotisque curandis & in uisendis incumbebat, Deo sese his rebus grcgemque purgans: interdum etiam ex urbe in agros secedebat, solitudinc expetens, eaque perpetuis laboribus amictum corpus recreans, ne ad sequentes labores fatisceret. Ad aulam autem Prouer.is. raro commeabat,illud Prouerbiorum recte congrucque permeditatus: Raro pedem tuum inser ad amicum, ne sorte satiatus, oderit te. Amplissimae porro ecclesiae prauulM - ς μ' institutus, prouentusque & infinitam omnis generis eximiamque supellectilem conopes domi secutuS, ne unica quidem drachma hinc facultates suas auxit, cum tame maximam i
neutra. lentorum copiam, si ita ipsius voluntas tulisset, colligere potuis let. Ne redituum qui dem & administrationis rationem ab ijs, qui Ecclesiae negocia procurauissent, repctbuit, nec supellectilis cacrae descriptionem: cauponum verius, quam Ecclesiasticorum virorum id esse stat tuens, ac praesectorum, non Episcoporum: atque his rebus omnes erudiens, i conscientiae puritatem potius Deo offerrent, quam ut rationibus referem dis muneris sui administrationem hominibus probare niterentur. Tandem assiduis laboribus & senio, corporisque imbecillitate Dactus, urgente vi morbi grabbato se tenebat. Ac multitudo populi ingens cubiculum, in quo iaceba repente ingressa est. Ipse igitur, ut solent,qui strepitu aliquo commouentur, conuersis in sella pedibus in pauimento sedebat, quid sibi eorum ad uetus vellet,percontans. Illi autem cum &ob ea,quae acciderant,gratiam Deo egissent,ac pro Imperatoris salute,
ob receptum templum aliasque aedes sacras,Orthodoxorumque ecclesi. ina vota iecissent,ipsunuiue omnium harum rerum authorem dearchitectum professi fuissent, laeti cubiculo excellerunt. Adolescens vero quidam relictus,manibusque suis beati viri podes comprimens, ab co cum lachrymis & lamentationibus sceleris veniam stippi postulabat. Gregorio autem sciscitante, quid sibi hoc sermone vellet, nihil re j iidabat, sed tantum lugebat,ac veniam petebat.Tum quidam ex ijs, qui adstabat, ita I cutus est: Hic est ille carnifex tuus, o pater, qui a nonnullis sit bornatus, serrum tibi in praecordia defixurus erat, nisi Christus perspicue tibi auxilio suisset. Quod aute ademrum voluntat cm attinebat, facinus perpetratum est. Proinde nunc ad pedes tibi priraei ieiuno. cumbens, clamat, suscepti sceleris poenitudine affectus. Confestim ille,ut patre ς quumst L sic ii , erat,adolescentem ita alloquitur: Propitius tibi Christus si Giuuenis charissime, tibi quis u missi esu ignoscat,qui me quoque scruauit .Hoc solum ad facinoris excusationem & purga. erat. tionem a ic peto,ut haeresim execretis meusque fias, atque ad Deum accedas, ipsique ynceram& voluntariam seruitutem seruias. Cuius tam lenis responsi quum certior facta est et ciuitas ardentiori crga eum amore inccnsa est.
c. ista. tempus Q Oia ni Romanoruimpcrio, praeterquam ex Aegypto & O is i i. m. ciduis partibus,sancta Episcoporum centum & quinquaginta si nodus coacta est, turis
ut pium praeli item imperatrici ciuitati praeficerent, tum ut haeretes, quae interim, dum Arriani rerum potirentur,exori. xsuerant, incumenici concilij decreto ab Ecclesia e truderentur. Enimuero quae ad haereses profligandas pertinebant,mul tb ante Grem rius praestruxerat, veli:t insidiotas bestias ab Ecclesiae ovili arcens: atque in ipsa etiam sacrosanct i lunodo pari animi conteiuione cum alijs decertauit. Sancta aut e lunodiis eum Episcopum constituit,sententiae suae ducem & antesignanum habens magnum in Iuni Antiochensium pastorem Meletium, virum fidei probitate insignem, quique florentibus Arrianorum rebus Ecclesia pulsus fuerat,multisque calamitatibus exhausti Melesti diuturno exilio mulctatus. Quibus autem moribus prςditus es et, quid reserre necelle episci viriu- estZIdem enim & mansuetus crat & industrius, moderatus, iustus, riis, sapiens, atque omni virtutum genere perpolitus .Huius consilio atque hortatu, Gregorio regis obis Episcopatus Concilii decreto coiirmatus est. Ipse aute,quanuis alioqui ab Episcopatu alienum animii haberer,gregis tamen amore,&quia futuru existimabat, ut si imper
tricem ciuitate teneret,contentiones,per orbem terrarum Ob orientes, vesiit c specula
quadam perspectas extingueret, diissidentesq; Ecclesias ambabus, ut dicitur manibus ad unionem concordiamq; adduceret, Episcopatum accipere non recusauit. A t vero Meletius extremo xj taedie Constantinopoli perfunctus, adeo celebri atq; honoritico funere estertur,ut ad ipsum urbs tota sese estunderet, maximamque lachrymarurn vim profunderct,ac tum inprinais,quanta ciuium multitudo esset, agnosceretur.
234쪽
DE s. GREGORIO NAZIAN ZENO. ips
tilis itaque de throno contentio excitata est, atque inter se pugnabant Episco- Coistra iispi Alij enim, quae sustragiis statuta fuerant, iusta esse iudicantes, firma ea manere volo Co-bant. Alij iis,quae iam recte decreta fuerant,aduersabantur.At Gregorius,ut qui semel cathedram admisisse eam vendicabat, atque huiusmodi oratione utebatur: Ego, pastores sacri & venerabiles, primum regiae urbis praefecturam accipercrecusabam, ac li- est haec Ecclesia laboribus sudoribusque meis coagmentata atque amplificata suisset, - mihi tamen satis superque erat haec Deo thesaurizare, atque ab co mercede expecta-- re. st litam autem & gregis amore,& communibus vcstris calculis catlicdram accib pere coactus sum,mihi haudquaquam recte agere videmini,qui quod ipsi incistis, coim uellitis atque abrogatis: ut interim taceam,qubd ne inter omnes quidem satis conii - illa: verum alij ea, quae iam constituta sunt,rata esse debere censent: alijs sectis videtur.
Necvero haec eb a me dicuntur,quod vel opes vel stublimem cathedram expetam, vel imperatricis urbis Episcopus nominari concupiscam: sed primum siliorum orbitatem a tranquillo animo ferre dii ficillimu est, nec nisii vecordis cuiuspiani hominis planeque shqridi. Deinde illud metuendum,ne inuidia quadam aut leuitate res nuper decretasi immutare videamini. QDd si vobis praeseptia magis cordi sunt, ac res haud pridem constitutas velut obsoletas & Diuolas cotemnitis, haud moesto animo Episcopatu mea abdico. Consilium inite,res vestras agite, & quicquid vobis in mentem venerit. Mihi a quidem Glitudo & olim chara fuit, dc nunc est. Non enim a Deo quoque nos arcebur, a qui thronum eripuerint. a Hae oratione habita, clim plerosque in alius Episcopi creationem studiose incum- bere sensisset,ipse domo ea, in qua manebat, deserta,aliam ab Ecclesia procul dillitaina circunspectat,ut tumultus molestosque & importunos hominum congressus e ge-z DLPermulti quippe ex plebeio ordine illuc confluebant, cum lachri mis eum orantes Plu imis. atque obtestantes, ut gregem, que tot tantisque laboribus ac sudoribus aluerat atque, prouexerat, iniseraretur. Da hoc es arillimis tibi hominibus, inquiebant,& quibus vit forem prius impendisti, ijsdem quoque,quod temporis superest largire: ut qui doctrib na tua collustrati sumus, tui etia corporis reliquias habeamus. His verbis molliebatur x quidem indulgenti stimus pater, caeterum ancipitis erat animi quid ageret, Deumqueli supplex orabat,ut quod sibi maxime conueniret, procuraret. Quae cum ita se haberet, et affuse Episcopi tum ex Aegypto, tum ex Macedonia Byzantium vocati, cum adhuc s supradicta synodus in urbe ellet. Et quidem illi, q uonia Gregorius citra corum senten-- tiam throno impositus saerat, humano affectu obsess,electioni obsistebant: n O qubd eum odio haberent, quemadmodum ci occultis significationibus confirmabant, sed, ut eos, a quibus creatus fuerat,vlciscerentur, ut qui sine eorum sententia Archiepiscor pali sede Gregorium donassent.
At vir beatus omnibus Episcopis in unum mactis,in medio concilio stans,ad hunc P elata s. i modum verba facit: Viri collegae & compastores sicrosancti gregis Christi, turpe fue- , E iit, prorsusque a vobis alienum, si qui pacis documentu alijs praebetis, intestinum ipsi istat . t. bellum inter vos excitetis. Qimnam enim modo alios ad concordia adduxeritis, ipsi a circa sententias vestras & decreta discrepantes 3 Ac vos per Trinitatem etiam ipsam. Obsecro, ut mutua vestra negocia praeclare & pacifice constituatis. Quod si vobis ullo ii modo dissidij causa sum, Ionam Prophetam vim integritate non stupero: prOij cite mc ibis. i. in mare, & tumultuum tempcstate agitari desinetis. Qiiicquid vobis viliam suerit, ta- metsi a culpa immunis,libenter perpetiar, si quidem hac ratione concordia vestra r praesciatari ac resarciri possit. Throno exturbato, urbe cij cite: tantum veritatem & pa-
. cem, ut cum Zacharia loquar, amate. Valete sacri Pastores, meorumque laborum in raesi a.
moriam perpetuam conservate. Haec eo prolocuto, pudore quodam ipsi tenebatur, , eius oratione compuncti Tum ipse in Cappadociam perrecturus,e Concilio excessit, voluptate simul & moerore affectus: illud, qubd laborum requiem inuenisset: hoc, a piopter gregem,quem quo modo relinqueret,incertus crat. In aulam aute prosectus,
beneficium ab Imperatore postulabat, his verbis prilis eum affatus: Tibi quidem, o
Imperator, pro tuis erga Ecclesiam meritis retribuat Christus in die retributionis: bo itis, i .' nescium autem, quod nunc a te peto, potentissime princeps, dare ne graueris. Non i pro pecunijs tibi sum supplex, non preciosa altarium tegumenta concupisco,non co-
gnatis dignitates ambio, sed ut laboribus liberer, obsecro. Cessct ctiam inuidia, pa- cem colant Episcopi: tu maxime in eam rem adnitere: sacerdotum bellum comprime, qui Barbarorum audacia compescuisti: maxima imperij tui trophaea una re exor- R a na,
235쪽
na nimirum Episcoporum concordia. Hoc ego donum a te peto, hoc beneficium ubtimum porrige. Hac oratione Imperator,& qui senatorij ordinis erant, in admirati nem rapti, utpotE acerrimo ipsius amorc contabescentes, vix discedendi potestatem ipsi fecerunt. Nectitio ei Caeterii in co adhuc Constantinopoli agente, Nectarius quidam, Tarso Ciliciae ei; subrogato, uitate ortus Eccletia ipsius a Synodo Episcopus constituitur. Ipse autem ciun clerum Rh ' P -praestantissimu quenque ex populati multitudine aduocasset, eosque ut fidei det mr'μ' Η' seruarent, Deique praecepta exequerentur admonuister, complexusque suisset, multasque omnibus lachrymas extorsisset, itineri se dedit tandemque Arimatum p c uenit. Cappadociae autem is locus est, quem ex paterna haereditate ad se deuolutum possidebat. Cum autem multum temporis fluxisset, ex quo Basilius Magnus ex hac ubia ad Deum euolarat, ac praesentia cum sublimiore vita commutarat, sunebri orati ne in ipsius laudem conscripta, sacram Caesareensium metropolim adijt, Ecclesiaeque nuncupata ac dicata ea oratione,domum se recepit.Sed cum perdiu ipse a patria propter Constantinopolitanam comorationem abfuisset duodecim nanque ipsum Byzantij annos egisse seruntὶ accidit,ut quidam Apollinarii discipuli in secunda Cappadocum praesectura sermonibus suis multos instaude inducerent, eoque audaciae progrederentur,Vt ad hunc quoque accederent, atque Episcopos in ea regione crearent, ne ipsi quidem Naaianeto parcentes. Ipse vero Nananaum hoc piaculo quam celerim ReeusitFpi niE purgauit. Cumque obnixis precibus rogaretur, et patriae antistes esse vellet, adduci istop xv N non potuit, 't Episcopatum acciperet: stranquillam enim vitam mirisce consectab x φης' μ' -veruiat Eulalium quendam,quem, ut sui cultorem moderatumque hominem, in primis charum habebat,Naziami Episcopum constituit. Ipse autem infirmitate pressus,Arianai corpus refocillabat. Cumque iam iter sic re non valeret, Cledonium presbyterum, pium virum minimeque fictum Dei civit rem, aliosque nonnulloS per literas admonuit, ne haeresiis pestent susciperent, verum Electiones Apollinaristaru electiones, ut nefarias & ab Ecclesia Catholica alienas, pro irritis ii T. ... berent.Nec vero satis habebat nuda & simplici cotestatione ad eos uti, verum plenius iiiiii, et se. uberiusque scribebat,siingula abortivae Apollinari j haeresis impietatisque capita eue tens atque opprimens: quemadmodium liquido ostendunt tum duae illae ad CledoniuEius poeis epistolae,tum praecipue tractatus poetici, quos reliquit. Porro in poeticis lucubrationbbus, quarum etiam ante memini, duplex illi scopus propositus erata alter, ut impiam tyranni Iuliani legem,qua Christiani a profanis disciplinis arcebantur, puerilem atque infirmam & ridiculam csse ostenderet: alter, quoniam Apollinariti multos libros vurijs carminum generibus perscripsisse, iisque, utpotE eruditum hominem dicendique ricultate praestantcna, naultos ad haeresim si iam illexisse perspiciebat,necessari sibi fociendum putauit, ut Arianai post reditum sitiuna quiesces, atque ab omnibus negocijs occupationibusque feriatus, cudendis versibus animum adisiceret. Atque hinc uberribinaniihi huius orationis materia collecta est. Cum autem nonnillil temporis illic quietus egisset, vitamque philosophiae opera purgasset,speculationique animum impensius adduxisset, in extrema tandem senectu- sancti viri te caducam lianc vitana cum incliori dc praestantiori rerum statu, cuius hic pertenues 'h R ' etiam species vix reperiri queant, permutauit. Ac commendationis quidem Gregoribadae munere pro virili mea perfunctus sum,quantum ad id attinebat,ut & boni patris.& eorum,qui vitam illius audire gestiebant, cupiditati satisfacerem, atque ut exiguam quandam vitae descriptionem breuiter compraehensam haberemus.Nam omnes illius laudes vitaeque ornantcnta exponere, aut pro rei dignitate tractare, adeo difficile atque arduum sucrit, ut haud sciana, an quisquam eorum cliam, qui summa eruditionis laudem consecuti sunt, hoc pr stare possit.Tu vero pater beate, verique illius tabernaculi spectator dc coscie, in quo exultationis dc salutis voce angeli ac sancti diuinas laudes canunt, Gregorii tui, qui exiguam hanc oratiunculam tibi elaborauit, memor esto. Qirauuis enim ob virium imbecillitatem virtutibus tuis parem orati nem non attulerim, idque de te Verba ficiens, promptitudinem tamen animi haudquaquam accusabis. Tua enim
vox illa sacra est, Deo id gratum esse, quod viribus respondet.
236쪽
EIUSDEM BEATISSIMI PATRIS, GREGO
RII NAZIAN ZENI VITA CONTRACTIOR, AP tb e Ruselaopresbytero in Praefationein eius Apologeticum.
R OFICISCENTI mihi ex Vrbe,magnopere iniungebas Aprin niane fili charissime, ut tibi absens quoque aliquid operis impendes rem, ne vos ii collietis studijs necessitas meae prosectionis inhiberet. in Petebas ergo Gregorium tibi in Latinum verti, virum per omnia ine comparabilem qui & verbo dc operibus clarus, splendidissinnim lu- men scientiae Christi Ecclesiis praebuit, dum ea docuit,quae fecit, nec seipsum condemnauit agendo contraria,quam docebat. is Cappadocia, domo, episcopo patre, matre quoque satis religiosa oriundus fuit, Athenis & alitus & eruditus, ut pauci: nec tamen in conuersatione scholari, vel aetatis SqGregori. vel sodalium illecebris cedens,perdidit pudicitiam: sed tanquam a Deo sibi comissum thesaurum, ad domum castam reportauit integrum signaculum castitatis. Devique elim Philosophiae studijs apud Athenas vacaret,vidit per soporem seden- viso iuti sibi legenti duas decoras fatis dextera laevaque foeminas consedissς. Quas ille cxso M. nitatis instinctu oculo toruiore respicies, quaenam essent,vel quid sibi velitat, percoim tabatur.Atillae eum semiliarius & ambitiosius complectentes,aiunt: Ne moleste accibrio uuenis: notae tibi satis & tamiliares sumus. Altera enim ex nobis Sapientia, altori Castitas dicitur: & missae sumus a Domino tecum habitare, quia iucundum nobis dc satis mundum in corde tuo habitaculum praeparasti. Huius viri neque vita aliquid probabilius dc sanctius,neque eloquentia clarius dc il- Eius vita, lustrius, neque fide purius oc rectius, neque scientia plenius oc persectius inueniri potest. solus sitide cuius fide ne dissidcntes quideminter se, ut fieri solet, partes di stimesa disputare potuerint: sed id obtinuerit apud Deum Sc Ecclesias Dei meriti, ut qui 'cunq; ausus suerit doctrinae eius in aliquo refragari, ex hoc ipso, quia ipse magis sit limreticus,arguatur. Manifestum nanque indicium es non esita rectae fidei omnem, qui in fide Gregorio non cQncordat.
AGNVS hic Gregorius Theologus vitam ipse suam exposuit in iis iunebribus orationibus,quibus Basilium Magnu, Gregoriu p
trem, Caesarium s atrem,& Gorgoniam sororem ornat. Ac proinde qui vitam illius conscripserunt, no aliunde, quam ex ipsius ope 'ribus dicendi argumentum acceperunt. Hoc unum iacccssario di- r imulaui cendum, quod si quidem apud homines existere neces Icerat ensimu giem quandam Sc columnam,ex omnibus virtutibus sonstantem, hoc erat Gregorius. Nam ciun vitae splendore eos, qui actionis laude florebant, superasset: e. rursus contemplationis progressus est, ut omnes illi sapietiae doctrinaequς laude cederent, tam eius,quae in vobis, quam quae in fidei dogmatibus versatur. de etiam Theologi cognomentum adeptus est. Quantum autem ad corporis formam roma ς attinet, statura mediocri erat, pallidus aliouantum, non tamen citra venustatem, dzneso nase, supercilijs in rectum protentis, adspectu blando dc silaui, altero oculo, nempe dextro, subtristis, quem etiam cicatrix quaedam contrahebat: barba non promissa,densa tamen. Qua parte caluus erat, nam sub caluus erat, albos crines habebat : summas item barbae partes velut fumo obsitas ostem ι debat.
237쪽
MARTYRIVM S. GORDIANI CLARISSIMI
VIRI, EX MS. EGREGIO CODICE DESCRIPTUM. Gustutiuut autem antiquisiima Martyrologia. DEIio ingratiam Lectoris 'asiim nonnihil expolita estper EG
reutium Surium. Emporibus Iuliani impijssimi Imperatoris, muli si Christianoruin delata sunt nomina .Furore autem perciliis Iuluanus, iuss4t cos coinpraehensos in publicam custodiam a duci. Inter eos filii etiam Ianuarius presbyter senex. Post diem tertiit impijssimus Iulianus vocavit ad se Gordianum vicarium,iussitque ei, ut Ianuarium presbyterum sibi sistet dum intraret. Itaque Gordiapus Ianuarium presbyterum Ecarcere euocatum, sibi iussis praesentari, aitque ad illum: Quis vocaris, aut cuias es secundissime orator ZRespondit S. Ianuarius: Si quidem partiam nosse cupis, Antiochenus sum: si verb genus, ex Christianis parentibus Christianus sum. Gordianus vicarius ait: Quid nos multis verbis in fraude impellere conaris3 Audi me,& E duobus alterum elige: aut sacrifica diis immortalibus, oc esto amicus inui simi principis nostri Iuliani: aut excipe sententiam nefandorum criminuim. Ianuarius Propy ςiψ dixit: Si mihi id privstiteris, ego quidem meipsum opto offerre Deo meo sacrificiunt. Alioqui quicquid propter peccata mea mihi intuleris, merito id patiar: propter p- initas. cata,inquam,mea,non propter iustitiam. Gordianus ait: Si pro maleficiis tuis, ut i pie fateris omnibus supplicijs assici dignus es, fiinde dijs libamina, ut dignus fas expiatio ne,atque a nobis conserueris. Ianuarius presbyter dixit: Ego quidem in nomine D mini mei Iesii Christi saltius sui, semperque saluus ero: atque insuper etiam alios per baptismum saluos seci, qui salutis adipiscendae desiderio tenebantur. Tu verb sila
res, toto corde illum expeteres, optaresque requiem inuenire animae tuae post tantas huius vitae tempestates,& ad vitam peruenire sempiternam
Tunc Gordianus praecepit eum domi sitae in custodia haberi, noctuque eum ad se accersiens, dicebat se eius velle sermonibus oblectari. Cui dixit sanctus Ianuarius precis buter: Fili, noli perdere icin pus tuum sed potius age poenitentiam propter trucidata corpora sanctorii, quos intersecisti, & baptizare, ut possis frui requie aeterna, & inam nis esse a tormetis ignis aeterni. Gordianus vicarius dixit: Iisne certus ero, si dictis tuis obtemperauero,immunem me fore a suppliciis illis scinpiternis 3 S.Ianuarius presse ter respondit: Ego tibi polliceor in nomine Domini mei Iesu Christi, si toto corde crodideris,& baptizatus fueris,omnlula facinorum tuorum sordes expiatum iri, adeo ut teipsum quoque Domino Iesii Christo sacrificium Osteras. Gordianus vicarius dixit: Presicribe ergo milii credendi formam quandam siue modum. Ianuarius presbyter ait: Confitearis in nomine Patris S Fiiij & Spiritus canisti unam diuinitarem, & agens puo
nitentiam, ostendas te agnoscere peccata tua. Tum Gordianus vicarius lachrynaansabijt ad uxorem sitam nomine Marinam dixitque ei omnia,quae S. Ianuarius eum ho latus esset facere. Eadem itaque noctis hora uxor Gordiani, tenens manum ei tuit cum illo ad s. Ianuarium presbyterum, pariterque se in terra abiecerunt ad pedes chas, rogantes ut ipsos baptizaret,iseque peccasse clana antes,& ci dicentes: Filice, ut libere mur a peccatis nostris.S. Ianuarius presbyter resi odit: Etiam atque etiam x idere, num toto corde credatis, num quod tegum etiam intus retineatis. Scio enim vos ab imporatore haberi in honore. Respondit Marina: Vnam Iouis euigiem habemus recondi tam, ab Imperatore nobis datam,propter quam sancti cruciabantur. De ea vero quid faciemus 3 Neque enim id te dominum meum celatu volui, ut increamur adipisci co ronam vitae ubi a nobis constata fuerit. Eadem hora adduxit Marina S. Ianuarium pro sbyterum in cubiculum tuum,&ostendit ei Iouis simulacrii maereum sed inauratum,& tripodem aeream. Sanctu au tem Ianuarius presbytcr simulacrum cum ara accensisco dimis igne cὀnflauit proiecitquc in cloacam: atque deinde cum ingenti gaudio catechiz cum uxoxe uit Gordianum &Marinam uxorem eius, atque e familia promiscui sexusqii inquagii
latreS,quos etiam omnes baptizauit.
talis' ' Eodem tempore post dies quatuordecim Iulianus impijisimus ad Gordianum vi
In aedibus Gordiani habetur in cui odia.
238쪽
DE ss. GLYCERIA ET LAODICIO. iuv
emum misit Clementianum tribunum, dicens ei: Abi visium, num tandem appulerit animum Ianuarius presbyter ad offerendum sacrificium magno deo Ioui. Quod si id iacere detrectat sub praeconis voce in Traiani soro fustibus caedatur. Et ita quidem ia- .ctum est,ut iussit Imperator.Dixit aut Gordianus ad Clementianum: O Clementiane, si cognoscas esse Dominum Iesum Christum, minas dc terrores hominis mortalis non timebis, sed potius vitam contemplaberis senipiternam, quam& ego mihi paratam intueor. Porro sanctum hunc presbyterum ego non silum non alticiam iniuria, sed honore etiam prosintiar.Cuius ego utinam Vel pedes osculari merear, per quem me sentio salutem assecutum. His auditis, Clementianus ad palatium sic confercns, vocis crabatur : O magum illum omnium deterrimumqui tuum Imperator vicarium Cordianum sitis magicis artibus dementauit, illumque & uxorem cius baptizauit, deosque
nostros publice constatos &in massam redactos abscondit.Tum vero Iulianus impij csinuas, iracundia instaminatus, iussit in scriptis damnari S.Ianuarium presbyterum dc beatum Gordianum cui ctiam successorem dedit Clementianum ut is loco cius esset vicarius: ipsumque Gordianum in publicam tradi custodia,& uxorem cius Marinam inpago quodam, quem Aquas Sylvias vocant,rusticorum seruituti addici praecepit, et ea set tute opprimeretur: denique Gordianum iudici Clementiano sistendu mai scordian dauit. Ita tigilii r Clementianus in tellure templi tribunal apparari,& B. Gordianum catenis vinctu sibi exhiberi, cui sic dixit: Adeone Gordiane contemnis praecep ta prin- is nostri semper Augusti, qui te dignitatis iunctione cohonestauit, ut magicis artibus imbutus, contra Reipub.& inuictissimi principis nostri salutem deos constes &abicodas 3 B. Gordianus respondit: inamb vero pro salute Reip .potius id feci: δc certes in mea potestate habere idola omnia, itidEm ea confringerem dc conflare .Et tamen dic, oro, quemnam potius adorandii tu censes,eum ne qui secit, an cum qui singitura Ego plane illum adoro, per quem facta sunt omnia. Clementianus vicarius dixit; Et quisna ille est, per que facta sunt omnia tB. Gordianus respondit: Christus filius Dei vibui Clementianus vicarius dixit: Si ille secit omnia, cura principe Rei p. Iuliano semper Augusto proiectus est i B. Gordianus ait: Imnati verb Iulianus potius a Deo proiectus est, qui Des timore contempto,adorat daemonum idola,cum quibus periturus est. Clementianus dixit: Sacrifica dijs immortalibus: alioqui iubebo tibi caput ampu- P dicen: istari. B. Gordianus ait: Nunquam bene sit tibi miser, nec principi tuo Iuliano, qui ad te. nebras damnatus est. Tum ira incentiis Clementianus, ius Iit eum plumbatis cis dircumque diu caederetur, B. Gordianus alta voce dicebat: Gratias tibi ago Domin e Iesu Christe. Q bd ut audiuit impijilimus Clementianus, praecepit ei caput amputari an- Caeditu ea te templum in iciture, corpusque eius proij ci ante Palladis aedem in locum supradi- piles co ctum, vetuitque illud sepeliri intra dies quinque, ut a canibus deuoraretur Cum autem
accurrissent canes,vlulatus edebant, nec ausii erant illud attingere, sed potius custodibebant Venit itaque unus ex familia eius noctii cum alijs Christianis, corpusque vene-
randum sanctimari Vis abstulit,&non longEab urbe Roma, plus minus milliario uno, via Latina id condidit in Cr, pia 6. Idus Maias,ubi iampridem S. Epimachus sepultiis suerat. Quo in loco beneficia eorum ac virtutes florent usque in hodiernum diem, ad
laudem di gloriam Domini nostri Iesu Christi.
MARTYRIVM SS. GLYCERIAE ET LAODICII,
AVI HORE SIMEONE METAPHRAST E.
NN O primo Imperatoris Antonini, Praeside Graseiae Sa . io blii . bino,inulta erat consensito Christianorum, qui habitabant mi' mi , in urbe Traianopoli: per singlos autem dies in viamia i cum convcniebant,dc multo labore ac studio a Deo p
cena petebant: pauci enim erant Deum. metuentes. Antoninus vero Imperator, cum Graecorum superstitionem Antonini
sequeretur, omnibus idolis sacrificabat, ijs videlicet, qui falso nomine dij appellabantur: sed multo diligentius ac frequentius Ioui Lacra faciebat, & in eius superstitionis e
rore assidue versari videbatur.
Qu'dam autem die in templo ipsius Iouis cum ex crandis illis sacerdotibus consultauit, & in omnes ibes, regiones ac prouincias misit, ut uniuersi homines accederent, & dijs sacrificarent, Ioui prauertim: ac quicunque
239쪽
diis ipsis sacrificia offerre nollet is acerba morte interfici deberet Cum edictum illud tam iniquum ubiq; diuulgaretur, in Graeciam quoque perlatum est. Quod cum Praeis accepisset,primum sacrificium in templo apud Maxianopolim offerebat, Imperatoris
legem ostendens,neminem vero adhuc cogens. Postero autem die mane Traianop
lim profectus,similiter & ijs, qui illic erant legem ostendit, & hoc edictum proposuit :Sabinus sortissimus Praeses,& valde illustris, omnibus populis S regionibus illustribus
salutem. Vna mente ac sentcntia omnes conuenientes, intra tres dies nosipsos purge mus,& in Iouis templum ingrediamur,atque Imperatoris natalem diem agentes, in gno deo Ioui sacrificium offeramus.Qui vero non obtemperauerit, neque lampadem tenens sacrificium obtulerit,grauibu Appliciis cruciatus moriatur. Tunc omnes in urbe illa Christiani homines Deum precabantur, pacem petentes.
Glyς i ii Gl 1 ceria vero quaedam Romanas mina, filia Μacarii ter Consulis, cum esset in urbe μ' i illa singulis diebus atq; horis in eam paruam domum ingrederetur, in quam homines' Christiani congregabantur,seipsam Deo & Christo eius purgabat, omnibus ita dicens : Fratro,sororcs, fili j,patres,& quaecunque matris loco mihi estis, ridete & vobis eauete ac diligentcr animaduertite,qualis est Imperator ille, cuius characterem habemus,& quali forma in stonte signati sumus,qualis denique monetae inscriptionem a cepimus. Haec igitur cum sciamus, demus operam, ut quamdiligentissime Domini nistri praecepta seruantes, apud illum ipsum aeternum Regem salute consequamur, ch racterem etiam, quem accepimus, ab omni labe Vacuum ac purum custodientes. Id cum scemina illa dixisset: Optamus, inquiunt omnes, horum omnium, quae cisti, compotcs fieri.Tum illa: Vcstrae igitur preces Deo ipsi offerantur. Poste1 verb,quam tres dira prςterierunt,ciues omnes cum lampadibus insanientes concurrebant.Venit autem & Glyceria,quae Crucis Christi signit in stonte inscriptilia habebat quo animam illuminare possiet. Ad Praesidem igitur cucurrit: cumque ante
Mix HM illum stetisset,sic est locuta: Clarii lime risscs,en sacrificiorum,quς Deo ipsi offerenda sunt, ipsa initium facia. Prima enim sum,&co patre nata,qui fuit tertio Romanus Com' sui .Et ubinam inquit Praeses, lampas tua est,quate id factura significes ' Cui Glyceria: In fronte scripta habeo lampadem mea, quae cum extingui non possit,h ncera nostra, quae Deo ipsi offerimus, sacrificia illiiminat,& aeterno Rcra offert. Tum Praeses dixit: Ase, lampade sumes Ioui sacrifica. Minime, inquit Glyceria, aeterno Regi & Deo lampadibus fumii emittentibus opiis est: sed iube ipsas extingui,ut sacrificium meum non labefactetur. Iumit igitur Praeses, &otin laesunt lapades. Quibus extinctis, sancta illa emina Glyceria, pectus teperantia dc sortitudine praecinctium habens,oculos ad c Ium intendit,&,manu ad populum extensa, Videtis ne, inquit, illustrem hanci pa demin stonte mea inscriptam 3 Cumq; haec diceret, Crucem Christi ostendi hac dixit: Deus omnipotens, qui per Christi tui Crucem a seruis tuis gloriose collaudaris, qui Dan.3. sanctis illis tribus pueris te ostendisti, cosq; ab ignis fornace liberasti, qui leonum ora Α -& seruum tuum Danielem victorem ejecisti, qui Belo euerso & dracone iam terfecto, daemonum imaginem constegisti, Iesu Christe, purissimus Dei agnus, veni, quaeso, dc mihi humili atque abiectae Deminae opitulare,& dannonem hunc arte litu na erectium, comminue, nouaque dc inania istorum sacrificia disperge ac dis spa. Cum sancta illa foemina Glyceria huiusmodi preces ad Deum misisset, repentEmagnum quoddam tonitru auditum fuit,& Iupiter ipse corruit atq; comminutus est erat enim lapide .Haec cum vidisset Prata, fit rore percitus una cum ijs sacerdotibus, qui cum illo erant,iussit Glyceriam lapidibus in eam iactis interfici.Itaque nefariorum Loiamr, hominum multitudo descendit, dc lapides in Glyceriam coniecit. Lapides verbipi
s 'φη tanquam in locum quendam repositi,cam circundabant quidem,scd non tangebant. Cum vero Dei beneficium hoc esse illi non intelligerent, pharmaceutriam,hoc est, v neficam mulierem cam csse dicebant,ob idque lapidibus non percuti Tum Glyceria: Recte, inquit, dicitis me pharmaceutriam esse: Christi enim pharmaca, per me vim suam operantia,vestrum errorem redarguunt, eiusque auxilium iniurias vestras dispergit. His auditis, Praeses dixit: Ad crastinum usque diem in carcere custodiatur mulier ista,nc sorte venefici js suis utens effugiat,& aDeo suo se adiutam fuisse dicat,& ita multos decipiat. Tum Glyceria: Stulte, inquit, excaecate atque impurissime homo, non
animaduertis me praeceptis Dei ligatam eme, & eius legi anixam, E quibus sislui non possium 3 Ipsius enim vinculum est indissolubile, quo superborum vincula distiluun- tur,&corum, qui Dco ipsi resistunt, consilia dissipantur. Haec
240쪽
Haecciniri dixisset, in carcerem abi j t. Ad quam Philocrates presbyter accesssit. Illi Ducitur in aute dixit Glyceria: Signa me Christi iligno, 6c precioso veritatis Chrismate me ipsam
exorna, & Deo illi atque Imperatori, cui tu militas, & cuius arma ipse geris, me com- menda,ut eo signo munita, prauissimi daemonis malitiam superem. Ad haec Philocra- . tes presbyter: Signum,inquit, Christi vota tua expleat,&preciosum Christi unguen- tum faciat,ut,quod cupis, id assequaris. Haec cum dixisset, pacem ei precatus, discessi. Eo autem die,qui corvecutus est, Praeses ipse mane ad domum regiam venit, ut Glyce- tiam sanctam illam foeminam ad se duci faceret, eamque interrogaret, an dijs cacrificare vellet. d si facere noluisset, pluribus tormentis assiciendam,ac morte denique condemnandam esse censuit. Ducta igitur fuit,& ante Praesidem stetit hilari vultu. Cui Praeses: Dic, inquit, Glyceria r Num adhuc persuasum non habes, ut magno deo Ioui sacrifices, cui & Imperator ipse sacrificat 3 omodo, inquit Glyceria,illi sacrificem, qui factus est, & in multas partes comminutus t Quique sibi ipse opem ferre non potuit huic ne me vis sacrificium offerre 3 Habeo notitiam illius magni Dei, qui sedet in caelis, quique mihi opem tulit,&nefariam vestram potentiam dis lituit .sti me sacrificia erre decet, illi me gratam esse conuenit. Cum haee audisset Praeses: Sacrifica, inquit, antequam te cruciem. Tum Glyceria: rve ὀsem At cruciabit me Deus meus, si te audiam. Ecquisnam, inquit Praeses, te a morte liberabit 3 Respondit Glyceria: Ego studeo dc propero corporis mei labore animae vul- netibus mederi. Tunc Praeses iussi Glyceriam crinibus suspensam ac dilaniatam in-- terfici. Illa vero suspensa dicebat: Gloria tibi sit Deus omnipotens, qui stolido huic Haesidi ostendisti,non alia illi esse tormenta, nisi crines illos a tua benignitate mihi da tos quibus caput meum circundatur. I S, inquam,crinibus, per quos Praeses me cruci- at, ipse redarguitur.Illi enim pro corporis tegumento, dc gloria tua mihi a te adiutorex meo dati sunt,&illij psi nunc aduersus bonarum rerum inimicum Praesidem hunc ad' hunento mihi fiant. Hse cum illa dixistet,iuslit Prases eam laniari. dum laniaretur: Nesarie inquit, dc omni malitia reserte minister diaboli, nihili sunt ista tua tormenta, Non senilii quae ipsa non sentio. Habeo enim omnium Dominum Deum,qui per Iesum Christum immania meseruauit, qui dc nunc mihi opitulatur. Para igitur maiora aliqua tormenta: haec enim nulla sitiat. Talia dicebat Glyceria,& carnificum manus ipsam laniando defatigatς iam erant. et Praeses vero clim se i stemina illa superatum videret, eam deponi iussit, & eius ocua los contundi. Tum Glyceria: Lux mea, inquit, Deus, oc firmamentum meum Chri- Tund iniura stus est,qui sua bonitate ancillae suae cogitationes confirmat. Te precor, Domine, ut vultum meum illumines,& ad iniurias, quae propter diuinitatis tuae conselsionem mi hi asseruntur, excipiendas paratiorem me reddas. Tu, Domine, in patientia tua mea corrobora: tu enim es Deus,qui per Dominum nostrum Iesum Christum sancti Spiria: tiis tui thesauros ijs conserre ibi es, qui nominis tui conseissionem oratione firma aes stabili profitentur Qui omnibus tuis vivis sanctis opem tulisti, per q uos & ipsa tui noti, tiam accepi, eamque amplexa sum, exaudi nunc ancillam tuam: quonia nominis tui, causa studeo E laqueis diaboli de ab ore serpentis liberari. Haec cum diceret a carnifici-hus verberabatur. Angelus autem Domini Dei repentE illic adstitit, & carnifices illos L s. . est ita prostrauit, ut mortui viderentur. Tum Praeses: Dic, inquit, Glyceria: Quare Impe- diuinuta. ratori non obtemperas 3 At illa: Cuinam Imperatori vis me obtemperare t Dico, inquit Proeses vi illi obedias, qui rerum habet imperium,& legem hanc seruandam iustit., Respondit Glyceria: Ego omnium rerum Imperatori Deo, dccius legi obedio, eam-due seruo.Tum Praeses: Obtempera inquit,& dijs sacrifica. Illi autem Glyceria: Nolos sacrificium ossierre quod iubes, elim inane illud sit: sed sacrificium offeram Deo meo, i quod ipse in Spiritu sancto requirit, quodque pater Abraham sacrificauit, chin Isaac Gen i a.
- filium sit uiri obtulit,& vero Deo gratus fuit, a quo beneficium accepit, ut esset pater se m 71 multarum g ntium .Fac, inquit Praeses,o mulier, quod dico,& sacrifica, ne sic decepta, 1 graui ac turpi morte pereas. At illa dixit: Christus nostri certaminis praefectus in spirituali stadio non silum viros certantes,sed etiam mulieres ipsas contra diabolum pa-i trem tuum praeliantes splendide coronat.Commune enim veritatis studium ijs,qui ini eo currunt, propositum est.Iussit autem ' ses ipsam in carcerem duci, neque cibos abi aliquo ad eam serti. Abiit igitur illa valdE laeta, & diuinam gloriam celebrans, in carcerem ingrcsta Ruisu, du. est. Custos autem ipse multo timore illam in carcere custodiebat, quae Deum ita lau- citur in cat-