장음표시 사용
971쪽
nec verba nec gestus eius moribus & personae illius congruerent. Post paucos autem
' dies morbo eum grauissime infestante,&fratribus pro illo orantibus, illa Cnice con signatus est quana Emertus Trevirorum Archiepiscopus Eginundanae ecclesiae dedit, cuius virtutes crebro experti sunt & commemorare solent eius loci fratres,& plerit laici. Ab ea consignatione mox sensu integro,Crucem illam reuerenter sese inclinas, salutauit.Nec multo post totus curatus est. Multi tum in ea seere sententia. idcirco castigatum eum fuisse quod tam audacterminusque cauia sacras reliquias tractasset: vidiscat homo putredo& vermi eiusmodi se rebus non temeia ingerere, sitis cum tre. more & summa reuerentia tractare diuina.
MARTYRIVM S S. IOHANNIS ET PAULI,
ITEM GALLICANI VIRI CLARISSIMI, A' TEREM tiauo co/ifcriptum. nsmittunt anti quissima Mart oluta Ado Epy copiis . maximam eius potem fere ad verbum habet ii ho Martyr Algio. Nos aliiquot loca nonnihilnimauimus.
VB Constantino Augusto, dc Gallicano Duce Romani
exercitus, Persarum gcias, quae Syriam inuaserat, victa χprofligata est: cumin idem Gallicanus triumphalibus in sulis sublimatus. acceptus esset Augusto Constantino dccharus,siliam eius sacratissimam virginem Constantiam sibi poscebat uxorem: idq; non mediocri instatia tum efflagitabat cum gens Scythica, quae Thraciam occupaue. rat,immineret. Et quia magna erat authoritate, Comites omnes&praesecti cum uniuerso populo Romano, ut lfieret, postulabant. Constantinus vero Augustus magno coepit animi dolore assici, quod sciret filiam suam insis.cto proposito manentem facillia soccidi poste,quam vinci . QSaeciam patris solicita dinem studio sanctitatis conaretur excludere dixit ad cuna: Si certissimum non hab: rem, quod me non deserat Deus, recte&formidini meae, & solicitudini tuael saliquis daretia r. Clim vero certa sim de Deo meo, pone pater omnem hanc solicita.dinem tuam, teque me illi coniugem daturum promitte ea conditionc ut si Scytha. rum gentem superauerit, me victor simul &Consul accipiat: porro sponsionis huius gratia duas filias virgines quas ex amissa coniuge suscepit, usq; ad nuptiarum dieapud me esse sinat: atq; ipse Iohannem Praepositum&Paulum Primicerium meum apud se comiter habeat: ut & ipse me per familiares meos alloqui & cognoscere possit, stego per eius filias votum, mores,institutumque illius cognoscam. Facta sunt omnialis sicut virgo disposuit,& quasi instar arrhabonis cuiusdam datur Gallicano duo istatues cunuchi ex parte Augustae.&duς sorores, Gallicani filiae, ipsi Augustae traduntur qua ita erantliberalibus studiis eruditae, ut vix in virorum sapientium numero illis parci scientia inueniri possent. Altera ex iis Attica,Altera Arthemia dicebatur. Quas cum Constantia ad se venire didicit, expandens manus ad Dominum, sic orauit: Domine Deus omnipotens, qui incorationibus tuae martyris Agnae a lepra muri.'' dasti & semitam mihi timoris tui propitius ostendisti, virginitatisque thalamum rese' rasti ubi tu sponsus, tu filius manifestatus es: tu genitus ex Maria , tu genitor probanaes Mariae tu lactatus uberibus Mariae tu omne sicculum nutriens, simul etiam illam,iqiia Iactatus es dc nutritus: tu infantulus crestens aetate, tu omni seculo incrementa
tribuens tu sapientia proficiens, cuin ipse sis sapientia: tu ita magnus, ut te magnil centius nihil sit: tu erus homo ex matre editus in temporc tu verus Deus ex patris
ne matre genitus in aeterilitate Deus de Deo secisti quae non erant: ex matre sineptit carnali editus, quae lapsum incurrerant reparasti: tu susus in lucem, illuminativo, cum iis ille.qui iliuntinat omnem hominem ventcntem in hunc mundum. Te depit
cor credens quod iussisti,te quaeso petens, quod ipse promisisti cum diceres: Amen di co vobis si quid petieritisa patre in nomine meo,dabit vobis. Peto itaq; Domine, rilias Gallicani filias tu lucreri ipsum quoque Gallicanum, qui me tibi auferre cona nu
972쪽
tur tuae fidei adiungere digneris. Aperi Domine os meum auribus earum, & aperi au res cordis earum sermonibus incis, consensusque illarum mihi pande ianuam &tai tam verbis meis vim largiaris,ut carnis commercium respuent , tibi consecrari de siderent, atque ex hoc desiderio tantus amor in earum pector xistat, ut sementer inhiantes ad thalamum illum tuum caelestem,plenis oleo lampadibus,sciuae charita ii, splendentibus stam mis ad eum pertin si ut loco ipsis inter sapientcs virgines at tributo de tua misericordia gloriantes,nihil terrenum appetant.sed te solum integro viscerum suorum aste tu concupiscant. Hane vero orationem fuisse Constantiae, Lpla narrante didicimus quana etiam ab ea scriptam legimus. Vti vero Atticam & Ar. themiam ad Dominum conuerterit, quod ad Gallicani martyrium explicandu properem studiose praetereo. Igitur veniens Gallicanus ouan a Constantino,ciusque liberis, atq; ab omni Co mitatu & Senatu excipitur nec prius ingrcssus est urbem Romam, quam ad sacra Pe iti Apostoli limina perrexisset. Dixit aurem ad cum Constantinus: Cum ad bellum proficiscereris in Capitolium oc templa ingressus daemonibus immolasti: dciam inde lvictor redies Christum adoras S. eius Apostolosὶ Qti id vero isthuc rei sit, mihi nosse cupienti pande per ordinem. Gallicanus eum adorans. ait: Cum Scythica gens meia Thraciarum Philippopoli conclusiit et stragesque noli rorum plurimascdidisset,i ormidante me cum illis confligere quod exigua esset mihi militum manus illorum at tem innumera multitudo, in iis lebam sacritici js & varias Marti victimas offerebam,& quid multis moror3Creuit tandem obsidio, & omnes tribuni & milites mei se ho stibus dedidere. in autem cuperem ego fugae aditum reperire, Paulus& Iohannes, quorum alte 'praepositus alter primicerius eii domina meae pietatis vestrae filiae, CG stantiae Augustae, dixerunt mihi: Nuncupa votum Deo caeli, ii te liberauerit, fore te Giridanu, Christianum: sicque eris victor amplitis quam fuisti. Fateor, sacratis lime impeta . tor simulatque vorum hoc ore meo prolatum est, apparuit mihi iuuenis statura ex celsus serens in humero Crucem, dicens: Sume gladi iam tuum,&ssequereme. Cinciis Filio. que ego sequerer illum,apparuerunt mihi hincinde milites ar mali confirmates me atque dicentes: Nos tibi praestamus osticium tu ingrcdere castra,& dextera leua etenens gladium evaginatum, respice donec ad ipsium regem peruenias. Ad quem cum peruenissem prostratus ille ad pedes meos,rozauit Ut sanguini ipsius parcerem. . Ego flexus pietate.nullum penitus ex illis occidi, nec occidit uili ab alijs. Atque ita ri niuersa Thracia a Scythis liberata cit, dc Scythae facti sunt tributarii. Tribunt om nes qui ad me cum suis militibus reuerti volucrunt nisi fierent Christiani. timem in me recipi potuerunt. Eos autem qui in id consensere gradu sublimiori ai feci. caeteris militia priuatis.Porro meipsum iam Christianum ei fectum,ira Deo deuoui, ut etiam a coniugio promiserim abstinere..En habes quadruplicatum exercitum, habes Scy- . thas tributarios,&omnem Thraciam in libertatem vindicatam . . Mihi, quaeso, propitii, succedi iubete.ut libere possim vacare religioni quam didici, & in veritate per stare,quam prosecto cognoui. Haec dicete Gallicano, i mpctator misit se in amplexuscius reserens uniuersaquς gesta sunt circa filias eius, quemadmodum virgines Chrsesso eon iecratae essent,& per illas sua gratia Christus a lias duas acciuerit, v tque doctri nae summam complexae. ad persectionem contenderent,& inter ipsa rudimenta que persectionis sunt consectatae litu . Deinde cum Augulio Gal l .anus intrauit in pala. tium: cui beata Helena cum Constantia & duabus eius filiabus occurrit. fundeban tur Ne lachrymae gaudiis plenae.Nec permittebatur ad domum suam redire Gallica nus, sed quasi gener Augustorum in palatio morabatur, cernens filias suas stentes insatidibus Dei.Cum vellet autem priuatiis abscedere rogatu ab Augustis, Coni ut pro Manumiticeuit,& in fascibus positus, quinque millia seruorum libertate donauit, dcciues Ro trianos feci praedia quoque& domos eis largitus est: Omnes , facultates suas, ijs ex eeptiis quae filiarum erant,distrahi dc pauperibus erogari iuuR: mancias i, in urbe Osti eo si sancto viro Hilarinose adiunxit, eiusque aedes auxit ad suscipiendos peregrinos, Quos permultos recipiebat. Adhaeserunt autem ei multi ex scruis citas, quos manu mi&rat:diuulgataOeest fama eius per totum orbem, ita ut ab Oriente & Occidente .enientes, viderent virum ex patritio dc consule, qui ei set Augustis amicissimus la- vides. Cui liaritem pedes, ponentem mensam . aquam manibus citandentem, languentibus so licite ministrantem de caetera sanctae seruitutis osticia exhibentem. Ipse primus in O nierisii urbe extruxit ecclesiam,&ditauit ossicia Clericorum. S. Laurentius Levita ei
apparuit, adliortans eum, v in ipsius nomine cissi natabricaret in potia, quae ho .
973쪽
dieii, Laurentia nuncupatur Rogatus autem,ut ibi instititeretur ipse Epistopus non
consensit: sed ex sua voluntate quendam,qui ordinaretur,elegit : tantam me gratiari ei largitus est Dominu ut pleni daemonibus, mox ut in eius conspectiam venissent, ni undarentur,oc multa in eo esset curandotum morborum vis & emcacia.
Cum autem decedenti Constantio Iulianus successisset,legem is tulit ne Christia ni quicquam in hoe mundo possiderent . Porro Gallicanus in pago Ostiens quanici
casas habebat quarum pensiones in eos,quos diximus,conserebat usus, adeo .minum meruit habere defensorem, ut quicunque in eas ingrederetur ad fisci titulos constituendos aut pensiones exigendas, statim a diabolo obsideretur:&quisquilia rum eius esset exactor leprosus fieret. Tum vero consulti daemones responderunt nisi ad sacrificandum cogeretur Gallicanus, exactores proventuum eius hac pericu laminime euitaturos.Sed cum nemo ad hoc scelus ausias esset hortari Gallicanum. mandauit ei Iulianus, ut aut sacrificaret diis, aut e finibus Italiae excederet. Tum ille mox relictis omnibus Alexandriam petiit,& ibi per annum integrum iunctus est co seilbribus Christi. Postea mox secessit in erem si ibiq; a Rauciano Comite teplorum, dum cc eretur sacrificare S contemnere percussus gladio incorpore Christi tityrem fecit atque ira gaudens cum triumpho perrexit ad Dominum. Cui statim Llicam sui nominis construxerunt, in qua exuberant beneficia martyri j eius ex eo, aenunc. & usque in secula seculorum, Amen. Hilarinus autem.qui quondam Gallicanum in urbe Ostiesi sis ceperat, cum cogeretur a fidei Christianae persecutoribus sacrificare,&nollet,sustibus caesiis martyr etactus est .eius': corpus in eadem urbe Christiani honorific. tumularunt. porro vero Iulianus captus cupiditate sacrilega.auaritiae suae Euangelii sententiam praetexebar. Facultates enim & patrimonia Christianis auferens,dicebat: Christus; cister dicit in Evangelio: Qui non renunciat omnibus quae possidet, non porcst mira esse discipulus. Peruenit autem ad eum Paulum & Iohannem quotidie turbas Chiustianorum pauperum recreare ex ijs opibus, quas sacratisti ina virso Christi Constan. tia reliquisset. Itaque misit ad eos qui dicerent illos debere ipsi adhaerere. At illi respo. derunt: Homines Christiani sumus. Augustae memoriae Constantinus oc eius libricum Augustae dignitatis apicem ornarent & sc Christi seruos gloriarentur, nos illori imperio famulabamur. lui enim ςiintcs in ecclesiam, posito diademate, ad adoram dum Deum proni se in terram prosternebant.At postquam mundus dignus non sat tales habere Augustos,& caeli eos inter Angelos susceperunt, tibi vcro a Constantor regni solium traditum, tu religionem virtutibus plenam deseruisti,& ea scchtaris, qua optime nosti Deo minime probari. Ea igitur causa te salutare noluimus, scd a societa. te Imperii tui nos penitus subduximus. Sumus enim non pseudochristiani, sed veri 2 radian . luissem, ad primum Ecclesis gradu peruenissem Sed consideras vanu esse, reli res necessariis de utilibus inertiam sectari & ocium, ad hollicas res animum appuli &d sacrificaui quorum fauore ad imperii fastigium perueni. Vnde perpendcrc debeti set quum non ci se,ut vos in aula regia nutriti, desitis lateri meo, sed potius iacongruere, Ut primos vos habeam in palatio meo. Quod si contemptus a vobis fuero,necesse nulli erit agere, ut cotemni non possim. Paulus &Iohannes dixerunt: Non tibi hanc u cimus iniuriam, ut qualemcunque hominem tibi praeseramus. Dominum tibi me i, ponimus qui fecit caelum & terram, marc & omnia quς in cis sunt. Idcirco autem tes, ab ista mortalis amicitia declinamus, ne in Dei immortalis inimicitia incurramus. ityium. Nosse igitur te volu mus,nunquam ad te salutanduin Vel colendum, nunquam ad a. latium tuum nos esse venturos. Iulianus respondit: Habetis a me decem dierum inta. ci .ut animum vestrum componente; prudentiori usi consilio non coacti sed ultro ad me venire maturetis.Quod si ita non seceritis postea vel inuiti facietis, quod si a te non vultis Paulus & Iohannes dixerunt; Iam illos decem induciarum dies puta terijsse & quod te illis elapsis facturum minaris hodiξ facito. Iulian' ait: tatis, quod martyrum loco vos Christiani habituri sint 3 Et cum hoc dixisset, surrexit iratus, descens: Post diem decimum ad me sponte venientes, amicos vos habebo : nolentes arutem tanquam hostes publicos vos puniam. Tum vero sancti viri Iohannes&Paulus Christianos ad se inuitantes, ordina ...zic ' de omnibus quae relinquere poterant,ac totos decem dies diu noctuque eleemo retibili. synis insit stebant. Undecimo autem die intra domum suam constricti sunt, minus in
ca Terentianus Campiductor ad eos cum militibus hor coenandi. Qui ingressus, v
974쪽
DE ss. Io II ANNE, PAULO, ET GALLICANO MART. 93s
em vidit orantes, dixit: Dominus noster Iulianus stariinculam auream Iouis ad vos misit,ut illam adoretis,& thura ei incendatis quod si non feceritis ambo gladio feria mini. Non enim vos in palatio nutritos, publice occidi par est. Iohannes , t 'alitus re sponderunt:Si Iulianus tuus est dominus habeto partem cum domino tuo. Nobis i alius dominus non est ni si unus Deus pater & ii l ius & spiritus sanctus, quem l l le n e sare non timuit. Et quia semel 1 facie Dei proiectus est vult etiam alios secum trahe re in perditionem. Haec dc his ii milia multa cum illi dicerent Terentianus, volens placere Iuliano, a quo in mandatis habebat, ut sine strepitu eos puniret. postquam eos ad
adorandum Iouem dc thura cremanda compellere non potuit. post tertiam noctis horam intra domum illorum foueam iussit fieri liqOm,ipso iubente, capite caetbs Gladio eri&mox inuolutos deponi mandauit, eiusmodi sparsa fama iussu Caesaris eos in exiliu duntur imrelegatos esse.neq; enim ullum caedis eorum vestigium extabat. Non diu post Iuliano in bello aduersiis Persas intersecto.&louiniano Christianis. Cir. c. smo Imperatore illi subrogato,apertaesunx ecclesiAdc Christiana religio gaudere coepit. Daemones autem ex obsessis corporibus intra domum Iohanis dc Pauli eij i baim tu confitentes sanctam passionem eorum ita ut unico filio Teren tiani,qui eos nocte decollauerat in illam domum veniente, clamat et daemon per os eius. a Paulo dc Iohanne se inflatii mari. Tunc Terentianus veniens prostrauit se in faciem . clamans,
quod nesciens quid faceret homo paganissimus iustas Caesiaris paruisset. Atq; ita. dato nomine suo ad proximum Paschae diem percepit Christi gratiam. Cumque deinde multum dolens assidue preces dc lachrymas tanderet in loco illo, in quo sanctorum corpora quiescunt ab illis filius eius curatus est. ipsc vero Terentianus scripsit hanc sanctorum martyrum passionem ad laudem Domini nostri Iesu Christi qui cum pa tre dc spiritu sancto vivit dc regnat in secula seculorum, Amen.
VITA SANCTAE MEMORIAE ANTHELMI,
EX PRlMAE CARTHUSIAE PRAEFECTO EPISCOPI N
ΡVDei linicos antiquitus more comparatum fuisse nouimus, ut maiorum suorsi qui fortiter dc praeclare se gessistent,imagines siue sculptas siue pictas statuerent ut earum cotemplatione, posteri ad expetendam virtutis dc probitatis gloriam virorum sortiu exeptis admoniti incitarentur.At vero fideles unius veri Dei cultores.multo & solidius 6c conuenientius atq, dignius tum beatissimoru mar tvrai mi ictissimos agones&illustrissimos triumphos, tu sanctora Consessis tu praeclara certamina & cu saeuissimo hoste diabolo conflictus diuturnos, egregiam, virtutes& stupenda miracula scripto copraehendere, Mad posteritatis notitia transmittere voluerunt:quod nemo dubita tuni pictura, tum sculptura longe esse praeitantius. nec sane immerito id illi sibi facienda putauere.Si. n. ei linici illi vel potentia vel rebus fortiter & ad virtutis praescriptu gestis insignes lati de digni videntur multo potius martyres & conscii res Christi comemorandi laude α praedicatione efferendi, multoq; honore assiciendi sunt, idq; in praepotentis Dei, et in illi & per illos operatus est.laudem gloriam & honore. Illi enim hostes suos, ho mines mortales & infirmos isti totum mundum & hostes inuisibiles multa vi & vera sutia iii structos vicerunt.illi opes di facultates perituras: hi thesauros indeficientes ®num sempiternum obtinuerunt .Qtia ex re facile potest animaduerti, quam sit nolais necessarium eos omni qua possumus deuotione venerari, & precibus agere apud '' a: illos ut velint nobis semper & ubiq; esse patroni & protectores, ut etiam nos in aliqua eius regni parte adscribi mereamur. Laudemus igitur Deum mirabile in sanctis suis. cici, gratias agamus, qubd nostris temporibus B.Anthelmum Bellice sem Episcopum sanctorum suorum meritis aequatum perspicue declarauit luculentis signis crebris miraculis illum longe late celeberrimum efficiens. De cuius vita re sancta conuetasatione,ne negligentiae arguamur, ego N.qui nomen meum modestiet causa latere cu
pio,licet exili insenio & tatae rei impar, amore tamen illius, & ut eius mihi patrocinia
975쪽
936 i IVNIVS. conciliem, impolito quide stylo, sed bona fide ac deuota inente,ex multis pauca scit u= . '' benda sit sicepi non meis fretus viribus, sed illius virtute & benignitate, qui bruit ibi. mantis os verba edere docuit,&infantium linguas disertas facit. .
ΕLS A magna ij progenie claris inmundo paretibus ti ii prole beatis, patre Arduino, ex Allobrogum sauthotSauoiae habet j castello Signino, matre nailissimis sui
patriae hominibus orta, a tus Anthelmus editus est: cui ea cura fuit, ut Deo, cui placuit,seruiret:&ita quierat nobilis genere, Christi seruitute inulto factus est nobilio .
Diuina autem prouidentia,cuit scutae erat, id agente, in rentum voluntate adhuc puer sacris discendis literis in dirus est. Postquam autem adoleuit, egregia indole luit tantaque diuinitus gratia persu sus est, ut esset omni gratus. & ab omnibus, qui cu nossent, charus haberetur. 1 iii aut in iam U Eo quoque gratus esset, ut arbitramur no tamen ilico ad religi sana vivendi rationem se conferre voluit arridentis ipsi seculi blandimentis ille iii neque enim adhuc accurate versabatur in commemorandis nouissimis, quorum sue, ς', 7 cogitatio retrahit a peccatis. Facile autem mihi persuadeo diuinae sapientiris ita factum esse dispensatione quae sortiter suauiterque omnia disponit: Vt quo illita Muridii, illi magi secundae magis mad voluntatem fluercndeo a patre caelesti tractus ad Christ
blandi iur. maioribus sanctitatis meritis cumulatus videretur. Itaque in Gebennensem
licensem ecclesias asscitus, bretii magnis est auctus opibus& prouentibus, honoribus quoque dc dignitatibus ecclesiasticis, ita ut prouectioris aetatis viris, atquectiam pr uissimis senibus anteferretur. In Gebennensi cnim ecclesia Praepositus&Secretari us in Bellicensi secretarius creatus est: quae illic praecipuae dignitates habetur. Qiti m ii l tae ei essent facultates, non id ei studio fuit, ut opes colligeret dccoaceruaret, scivi liberaliter&honeste cas expenderet. Delectabatur enim fauoribus Sc laudibus D. minum, ut solent illi, alii in precio haberi volunt. Praetereuntes vel aduentantes illa stres viros, tam icligios os quam seculares reuerenter accipiens, immore pertrahm honorifice tractabat,& obsequia opportuna ollicio sillime exhibebat. ita itebat ut sciri, his is, i/pienti, sententia, regno utilius meritis innumeros sibilo late liparatri ei, in Fau. amicos. Habui sic Vero fertur aliud quidda longe praestabilius erga pauperes scilicet a re es. amiciosa nimii pium dc benignum. Certum est ausiunam aliqua virtutem, si inlitia homine etia ad alias cu pcrducere, quod quidem vel maxime facit charitas, sine a caeterae virtutes nullae sunt. Charitatis a sit eximia proles est eleemosyna cuius qui ita pia ii . diosi sunt, amorem Dei dc thesauros inaestimabiles sibi acquiri , tuctia bona presta.
tis vitae dc aetatis annos plurimos, amicos certos,fidos, magnos atque sempiternos. p.r. Etsi autem, ut diximus, Anthelmus vanis dc caduciscitet rebus implicatus, atta menti immo perEcauebat,ne quid flagitiose,impure aut turpiter admitteret. labae
quidem pauca de seculari eius vita praemisisse sui liciant nunc ad ea reserenda accedi anus quae illum ciliciunt vere beatum. Appropinquante tempore illo, quo ad Chri ei imitationem se crat copositurus,dc felici mutatione in alium virum abiturus neni periectum, dc inmensuram aetatis plenitudinis Christi, coepit hominum religioso runa, inprimis Catthulianorum, loca inuisere, vitam corum cxplorare, libent et illorum sermones audire at necdum tamen magno conuersionis desiderio, sed qiu. dam potius curiositate. Admonebatur interim ab iis, quos adibat, seruis Dei. sesquis illius iacilem sibi conuersionem ausus esset polliceri, cui tana prosperi essent te. rum succcisiis tanta felicitas, tantae etiam maiorum honorum pio sitae spes ὶ Da autem inuisente illo cum quibusdam coaetaneis suis Carthusiam , quam Porta nim, Ae: Vocant,ut Christo illic seruientes accederet, cu dominus Bernardiis venerabilis P or suillhu, Verba salutis ei loqueretur , cuius sanE opera innumeri a deuiis vitiorum callibusadegi egio. Deum conuersi sunt,d in diuersa loca ablegati: itemque nonnulli ex fratribus aisi in opere ad conuersionem hortarentur Christi gratiam od vitam aeternam suaumamq; selicitatem dc amplissimos in caelis honores ei promittentes: no tum quidcni statim assensit, sed petens ut pro ipso Dominum orarent, atque illorum precibus se
commendans,ijsq; valedicen' abscessit. Cunal ad inferiorem eius Carthusiae domi
976쪽
DE ANTHELMO EPISCOPO BELLICEN. sa
venisset,ea nocte retentus est a fratribus & Bosone Procuratore, mirabilis industriae viro.eius: cognato. Mane iterum asscendit ad domum superiorem, fratres denubadit illorum domicilia & caetera omnia perlustrandi copia ei datur. Vt sensε re autem. fratres emollitum animum eius tempus nacti opportunia, de contemptu mundi sero mones repetunt, hortatur ut exigua pro magnis, pauca pro multis, talia pro veris. pro sempiternis fluxa dc caduca, pro salutaribus noxia pro vita mortem, pro Deo mun- . .
dum contemnere ne dubitet. Quid multaὶ Diuinitimoris spiritu correptus , consilii & sortitudinis spiritu confirmatus, repentina mutatione ia alius effectus, amicus Dei couertitur. haud vulgaris propediem futurus omnia quae mundi sunt, prorsus respuit &a se abdi cat,vni Deo inhaerere constituit eiusq; cultui & serui tuti totum se addicit mox ille in is ratrum illorum collegium & sodalitatem admitti se postulans, ab illis comiter rece plus est. Hortantibus autem illum fratribus, ut propere res suas disponeret, ijsq; com possitis ocyus rediret, certumq; ad quem adesse debere diem illi praestituerent:ille noabsurde ratus, iuxta sententiam Domini Saluatoris, manu semel ad aratrum missa, non esse respiciendum retro, ne parum aptus esset regno Dei: Haec est inquit, illa dies, qua deliberatum est mihi perpetuo cum Domino permanere. Suppetunt, unde aes a. Fu Carth lienum di luatur, nec desunt amici fideles qui om nia exequantur. Itaque monasti '' coetus ordinis habitu hilariter suscepto,cum multa pietate, deuotione, seruore ani- loturo mi vixit inter illos atque disciplinis regularibus oc arrepti instituti obseruatia ita bret mbuiresiaui instructus est.vtiam perfectus videri posset. Per id tempus primaria Carthusia paucissimos habebat monachos. Quam ob φλ3. rem dominus Hugo Gratianopolitanus Episcopus, vir prudens oc eximia virtute, qui beato Hugoni successerat, dc postea Viennensis Archiepiscopus creatus est, multis precibus a Portarum Carthia naestatribus contendit: vinatrem Anthelmum, qui adhuc nouitius erat, Carthusiae magnae permitterent. Dimistiis ille ad eam Carthusi am, ubi Ordo Carthusianus primum coepit, adeo fuit propositi tenax dc monastici c.'sus Canonis diligens.constans & strenuus cultor, ut multas de seipso victimas offerret Deo, dc vita eius caeteris exemplo esset: quibus tamen certe id impossibile videba tur. ut eius studia imitarentur, cum ille supra vires humanas sese perpetuo exerceret.
Sed neque ille id potui me nisi diuina fretus virtute, per illum oc in illo omnia eis ci
ente. Erat crebroyernox in vigiliis: orationi, lectioni, sanctae meditationi, laudibus diuinis die noctuque vacabat: cumque scriptura dicat. Multam mali tam docuit ocimsitas: certumque sit ocium animae inimicum esse ne ullum tempus vacuum abscederet,etiam labori manuario incumbebat, sed multo amplius exercitiis spiritualibus. x i n. Lach y marum tanta illi copia fuit, ut in precibus dc meditationibus, qu rum ma gna illi erat assiduitas in suorum alienorumque peccatorum commemoratione, er ga amictos&quasvis hominum calamitates commiseratione , denique pro caelestis regni desiderio quidam lachrymarum rivuli ab eius oculis manare viderentur, inti inopietatis affectu expressi. In ecclesia subsblenni quotidianarum precum persoluatione. torrentes quidam ex eius oculis prorumpebant. Sub Missae sacrificio, ubi to. tum se Deo mactabat in holocaustum, totus erat spiritualis, totusque Deo inhaere bat. Frequentissimum id illi erat, nocte ac die verberare pectus, genua nectere , toto corpore se humi prosternere, terra exosculari, atq; ita humiliare dc abiicere sese coia 4ram Deo.Quotidie creberrimis virgarum ictibus caedebat dorsum dc latera plagas i, plagis cumulando , nunquam patiebatur carnem livoris expertem aut cutem in te gram manere Solitudinem, silentium,iciunia,Obedientiam, teraque ordinis insti
Clim his aut alijsq; maioribus, quibus nec commemorandis quidem sussicimus, α,... Dei seruus studijssete exerceret, Prior de fratres id consultum sore arbitrati siunt, ut eius industria in rerum externarum administratione, tanquam necessaria uterentur. Itaqι instituitur Carthusiae Procurator. Et illequide,ne inobedientiae culpa se obstrin rit pio... geret,id ministerium humiliter suscepit, prudenter. ac strenue executus est. Si qua M. noxia vel inutilia aut reperiret, aut fortassis existerent, ea mox profligauit, religioni contraria demolitus est, inhonesta correxit, fratres laicos ab illicitis compescuit. Si quem vidissiet diffolutum, vagum aut negligentem .arguendo,obsecrando, increpando, castigando eum emendatiorem ei licere conabatur, nec quenquam sinebat a regulae praescripto deflectere. Pauperibus&egenis pro diuinitus ipsi indita pietate dc hu manitate, multa exhibebat comiserationem,esurientes cibo recreabat, nudis praebe
bat vestes, ametis dc miseris non solum consolatione, sed etiam seipsum impedebat.
977쪽
Quanuis sitissarii id geniis aliis imisericordiae ossic diligente naua et opera alii
men studiosius ad amica Cellulae suae, tanqua nutricis & omnium magistrae eiet iiii& quietem atq; tranquillitatem assidue receptum habebat: atque ita Mari hae bonum quidemsed tamen in multa distractum,&actuosum curabat ministerium, ut potio. rem Mariae partem, qua sibi delegerat, nequaquam deserenda putaret: sic: erat soli citus erga plurima vi uni illi,quod necessarium ei cui vaca re coeperat , inhaereret in neutro deficiens. Nanque ieiunia, vigilias,corporis castigationes, Scarim, quae antimemorauimus auxit potius, quam quicquam illudeti axit. Mira quidem sunt hac quippe quae humanarum virium excedant facultatem : sed praepotens Deus, qui est norum omnium largitor & author, cui voluntatem dederat, etiam vires suggellit. Cum iam autem tempus adesset a De lyrastitutum, quo non uni sibi. se pluti
mis ad Deum adducendis eum intentiam cste oporteret vir Deo deuotiis naus dest te immo cogente illo,qui tunc primae Carthusiae praeerat,& fratribus. Prior creatus Fuerat eius loci Priosis empiterna memoria dignus Guigo, vir vencrabilis. quit hia. ' pro diuinitiis ipsi collata gratia mellifluae doctrinae. hanc obtinet praerogativam , t
Guigonia bonus Prior vocetur ab illis, qui de illo loquuntur. Is Carthusiensi instituto moduci certosque limites statuit. Regulam enim ipse conscripsit quam O nsuetudines vo luit appellari: subditos instituit verbo ct exemplo solerti x vigilanti cura, honelle. religiose ac sobrie, quae ad ipsum attinerent, moderabat a r qui ab co consilium I crent, ijs recte oc salutariter consulebat Cuius celeberrimi viri idcirco hic mentionem facere voluimus, quod seruus Christi Anthelmus Prior creatus, ad eius se imitatinem composuit,& subditos ita viuere voluit quemadmodum ille in si iis conlit icnibus praescripserat: si quid vero collapsum esset id mi laurare curauit. Inrepupra enim ordinis obseruantia post decessum memorati Prioris nec erat is, qui antea nitarat.religionis seruor siue seueritas disciplinae propter desectum virorum sortiu: qui inde accidit. quod beatus ille sanctorum conuentiis , paucis periculum cuadentibus uno die vel potius una hora pariter extinctus laboris sui praemium a Domino pcrcuepit: quando ab altissimis montibus nix , humus& saxa in Cellas monasterii ruentia fratres sua mole oppressere. Dedit igitur operam nomis Prior Anthelm: ita ram cijs quam moribus instaurandis, ut ii quid sancti ordini pristina religio dc obseruaa. tia accepisset detrimentii id ad pridem conscriptas constitutiones resorna. aretur. Ne gligentem si quem cernerct,autcontumacem admonitionibus, blandis verbis J mi 'nis praeceptis quoq; & obiurgationibus ad meliorem filige reuocare nite: atur quod
si quis nollet resis pisccre planeque obstinatus esset, e fratrum sodalitate illum extra.dere non dubitabat. Erant cnim nonnulli, qui fanas institutiones citis non serenita, clam citerit grandes in oculis suis , homines maligua mente dc incontcntiones princliues, illi sese opponere non vererentur. At ille non serens corrum arrogantiani se aliorum pacem & quietem interturbarent, e monasterio cos eiecit: Stib illius itaque manu& disciplina proficiebant fratres, sortiter ferscuerant in exacta in anaitatarum constitutionum obseruantia idq; non in prima Carthusia tantiam, sed etia in teris illo Priores extimulante dc adhortante. Li florebat tum Carthusiana religio G:scebatq; & multiplicabatur. Quantas autem pauci quida fortassis plus aequo sevcruat illum & rigidum in si ibditos arbitrarenturiat plures tamen,qui faniori curiri Iudicio, tali patre gaudebant,dc sanctorum delectabantur exercitatione studiorum. Dilige. bat enim suos vir canctus,& paterna beneuolentia coplectebatur, prouides eis de olanibus que modum solet mater, de filiorum suorum salute solicita. Gaudebat in gaudentibus cum lugentibus lugebat aliorum damna dc incommoda, sua putabat, tposset ipse quoinde suis dicere illud Apostoli: Quis infirniatur, dc otion infirino'
quis scandalizatur,& cgo non urori lebat singulos crebro in uilere, suaui eloqui mulcere non solum animabus, sed etiam corporibus res necessarias praebere, prout cuiusque moribus vel constitutioni congruere nouerat.Si quid aut admissum essetis aliquo,id lenitate ac ina suetudine potius.quam seueritate corrigere istudebat: & cumi nitebat. Ita si qua ab aliquo culpa esset per petrata, Veniam dabat poenitenti, cuncti, que fratribus ea, quae ad victum pertineat, s uoti & in ultivaria solatia atque beneficia con serebat. Insi rinis vel animo vel corpore aut qui tentationibus pulsarentur ingenti cura salutis & consolationis somenta adhibe bat Persectiores vero omni honore dignos existimabat, & tata quam Christum D mmum in illis venerans, multa reuerentia eos proseqfiebatur, ita ut etiam illis assu
geret modestiae causa, magister discipulis, pretpositus subiecti omne. sibi anta nec nulli
978쪽
nulli se iustitia parem sentiens.Sed clim erga morigeros & gratos talem se praheret,
ingratos duros rebelles,arrogantia tumidos siciteriter coercebat. Jc sub iugum super has ceruices mittens, humiliabat, uo iustitiae libramento singulis pro dignitate restituens. Poenitentiam autem agentibus & se peccasse dolentibus, mira humanitate &com miseratione propitius erat. Atque hoc pacto vir beatus in fratrum salutem cura peruigili intentus, vitia perse C p Lquebatur, virtutes fouebat& promouebat. Hortabatur eos, ut magis magisque profice rent praemia illis cum Christo im mensa & ineffabilia proponens. Dicebat cum bea tissimo Apostolo, ut quae retro sunt obliuiscentcs in anteriora se sena per cxtenderet. Neq. vero his paucis duntaxat sed permultis prodesse curabat. Fratrem etiam suum traxit ad Christum nam alius frater eum iam praecesserat.Traxit vero etiam Patrem. Felicem nimirum parentem, qui tribus filiis, magna virtute viris, praeeuntibus, ipse quoque, contem pio cu in suis Vanitatibus & mortiferis illecebris mundo, secutus est Saluatorem. Felicem plane,qui tales meruit habere liberos, qui rerum caducarum &instar sumi labentium spreta haereditate,& sibi & parenti aeternam semperq, mansu ram compararunt. Felix seliccs feliciter secutus csi non iam filios sed patres in Chri .
sto. Adventantes ctiam quos non raros habet ea domus, hospites, animarum suarum faluti consulere cupientes ad agendam poenitentiam dc vitae cincndationem inuita
bat, habita ratione morum & conditionis singulorum. Faciebat vero id indiscrimi natim apud Clericos Eclaicos, apud seculares&monasticae vitae professores : quippe
qui omnes cuperet salvos fieri,illam S.Iacobi sententiam animo versans: Qui con- lacob ,. uerti secerit peccatorem ab errore Viae suae,salvabit animam clusa morte. Erant auatem exhortationes eius nonnunquam graues quidem vel bis,sed charitate&beneuolentia refertae:& quan uis nonnulli eas grauiter acciperent & moleste ferrent,naitibus sane gratae erant & iucundae nec pauci ijs correcti sunt multi ad peccandum facti cunctantiores&tardiores,multi ad agendam poenitentiam adducti sunt. Castigabat ver Omniu vi- bis male viventes,'maxime literatos, nec illorum dissi inulabat vitia, omnis adulatio ' , 'οῦ. nis expers,& personas accipere nesciens nemini parcens, ne ipsis quidem negligent L stigii hus aut avaris,vel munera exigentibusEpiscopis non Abbatibus erga subditos parum
solicitis,uci non bona de se exempla prahentibus.non presbyteris foedae libidinis maci pijς, non denique quibuscunque sanctae Dei Ecclesiae praesectis vel ministris publice
peccantibus. Et certe reformidabant cum omnes, sed diuersa plane ratione:alij no si ne amore,alii cum indignatione &odio: alij beneuolentia eum complectentes, alij stomachantes: alij blasphemantes& conuicijs proscindentes, alij laude & praedicatione cum ci ferentes.Nec deerant fane,qui sancium virum rusticum dicerent dc importu num,nec tamen poterat vel ausus erat quisquam synceritati&aequitati geli illius sese
Interea vero multarum bonarum consuetudinum & institutorum ipse Carthu cap r. sae magnae author fuit. Instituit nanque,ut cx iis, quae monasticus Canon praescribit, nihil deesset fratribus. nihil illi unquam carum lentirent: sed praepararentur illis ea omnia non habita preci, ratione, statutis ministranda teporibus.Atque ijs alijsq; cona. modis hactenus suppeditatis,statuit non fraudandos esse fratres, ne,de rebus necessa- eii .rim, Terijs solici & anxii, mi talis vacarent diuinarum rerum contemplationi & regularibus exquisitis disciplinis.Terminos Carthusiae dilatauit & ita obstruxit ut sceminae, quae antea pro hiberi non poterantiquin in eos ingrederentur,iam se exclusas sentirent. Structuras quas lani prout expedire visum est,partim meliores reddidit,partim mutauit partim nouas effecit. Agriculturae pastorum gregum,denique omnium, quae cius monasterij essent curam gessit. Nec hoc silentio tegendum quosdam illum aquaeductus multo labore prolixis spacijs effecisse per quos ad cellas fratrum, ad culinam, caeterasque oniicinas tanta aquarum copia derivatur, viperpetuo decurrentium lapsu etiam mole dini rota postmodum illic constructa circumagatur. His igitur aliisque permultis quae nimis operosum sit omnia annotare, quae illius cap. s. prudentia&industria essecta sunt, Carthusiae primariae&spiritalium &temporaliu tam obonorum non paruae accessiones allatae sunt. Possunt autem monasteriorum prς secti hici,.es subeati viri exemplis edoceri,quemadmodum tum seipsos tum suae curae commissa, id commitas est,siubditorum corpora & animas,caeteraque omnia rcgere ac moderari debeant. Crat ille ita studiosus lenitatis & mansuetudinis, ut esset tamen etiam suis locis & tem poribus seuerus. Noverat vir prudens &grauitatem lenitate,& lenitatem grauitate temperare quanquam vincebat in illo,naturali quodam Dei munere ei insita, pietas
979쪽
dc misericordia Clim esset autem talis & tantus vir, ad cellae quietem scsolitudinem inhiabat,quod parum sibi praestare videretur, immo multam etiam iacturam secie
dum multis occupatus, non posset pro voto spiritalibus exercitiis inhaerere. Itaq; cum annis duodecim strenue ac religiosa Carthusiam illam gubernasset alio Asa; ii ci locum iusi subrogato, iubesse malens quam praeesse, obedire potiusquam impertiriolatu. re.ad Cellam, cuius ardebat desiderio, se recepit, eius gratissima habitatione mirifice delectatus. Laetabatur enim solitudine: nec tamen saepius ii Priore vocatus ad consi lium, si iam operam negabat neque etiam destitit unquam reprehendere, si quid ite rei praeter decorum aut ordinis honestatem, vel quod instituto Carthusiano mini me conueniret: immo vero quoad vixit, toti ordini Carthusiano corrigendo , comseruando, tuendo&propugnando suam operam qua sit communis quidam pares nauaui &nisi ille fuisset non tantus in Carthusia disciplinae monasticae vigor dc rigor perseuerasset,sed illaquoque instar aliarum laxo fluxisset sinu. Multis vero etiam a liis sanctis locis, permultis tum Clericis.tum laicis ad emendationem dc religionis in.
crementum non partim contulere eius struentes adhortationes & optima viuedi ei. empla. A ed iam ad alia pergamus.
P Per id tempus in Portarum Carthusia primi Prioris locum obtinebat eximius p sis bili ter Bemardus, qui quanti apud Deum meriti sit, qua memoriae celebritate dignus, Bernardi multa & praeclara, tam in spiritalibus quam temporalibus, eius opera & studia testa. PDori tum nempe eius monasterij amplitudo terrae spatia abunde si icientia, domus ipsa ---- aedificata Sc strenue gubernata plurimis iue reserta bonis,fratrum diligens cura, disciplinae monasticae intcgritas,dc boni mores fratrum puraque religio, larga manus in C hristo,& ad dandum de benigne faciendum egenis porrecta .alia etiam loca, quibus suae facultates non sulficerent crebris domagnis fota benefici, e quibus sane non nubia peruim ijssent, quae iam cius suffulta liberalitate consistunt. Dabat nanque ille in digentibus liberaliter, inprimis autem religiosis siue monasticae vitae cultoribus; αsuppetebat.quod largiretur. Atque hoc illi diuinitiis collatum erat munus, Habo. mnibus qui vel viderent eum, vel de illo audirent, mire diligeretur, non a vicinis modo sed etiam procul degentibus, adeo ut etiam plerique in loginquis regionibus, quicquid ille mandasset,libenter eius parerent volantati. p.ii. Innumeros peccatis deditos dc implicatos, ad bonam frugem dc vitae emendatio nem adduxi t d ad diuersa monasteria dc propinqua dc remota remisit, illic Deo sese uitulos. i autem senectute premi se sensit.ab externis laboribus quiescere cupiens, Ut posset accuratius uni vacare Deo simul etiam indignum se existimans. qui semper alis; dominaretur tandem apud se statuit alijs subesse potius quam pra esse. p. r. Abdicato itaque Prioris osticio, de alio substituendo solicitus, cum esset vir primdens nec vellet in incerto spem collocare talem sibi subrogareconatus est . qui dili gentia aut horitate dc integritate sita ordinis instituta diu illic sementi spiritu obser
uata tueretur. nec sinerct tepescere seruorem, aut fratres in deteriora prolabi. Nemo . autem moleste ferat,aut nos temeritatis arguat,quhd haec de sancto viro nostrae nata rationi attexere voluimus, quando sinciis non satis perspicuum esset, quid velimus, dc solent plerunque exempla exemplis adiuncta,non paruum orationi ornatum adadere. Elegit creto vir sanctissimus Anthelmum,eumque, uti par erat,reuerenter petes .a magnae Carinusiae patribus impetrauit. ν ii. Postqtiam autem eo venit Anthelmus, quemadmodum in illo exequendo nam Anthelmus nere segetierit cum sint eius morcs iam supra explicati .rct cxcre superuacancum at ci sua: bitramur. No est tamen praetermittendum quod domum illam plurimis bonis te . Miratum. rarin abundantem, siancto quodam laenore potioribus oc praestantioribus cumulauit. Nam clim inuenisset pecuniae non parum, frumenti dc diuersi generis annonae sue leguminum aceruosdc horrea plena, cogitare coepit, nulli ea usui sore, si sic congesta manerent. Statuit igitur pecuniam elargiri iis, a quibus cum usura eam reciperet, nempe egenis frumentum quoque mutuo dare potius, quam putredini aut vermi bus perdendum relinquere. Erat enim id temporis magna annonae caritas: sed messe aduentante, iam nouas fruges carpere licebat: cui tamen rei alia accessit calamita
in montanis locis grandinis tempestate omnibus plane perditis dc vastatis, quae minnachorum illorum agricolae seminarant. Nec habebant iam, quid vel ederent,vel una a ' sementem nouam faceren t.Aduertit ergo prudens dc pius scenerator, ex ijs quae haludiotibus bebat,posse se maxima lucra facere. Itaque maluit ea mutuo dare miseris, quam pro precio distrahere. Quae enim distracta sunt,non redeunt ad venditorem: mutuo veroes scri
980쪽
ci Ioenori data cuni multo lucro reuertuntur. Iussit ergo frumentum agricolis distri bai, aliis plus, aliis miniis, prout res poscere videretur:iaque sine ulla stipulatione, bonum habens fideiu rem, qui fallere non nouit, Deum, quem non dubitabat cum immens b foenore data restituturum. At pauperes illi ruricolae acceptis portionibus suis, laudabant Dominum qui perfidelem seruum suum tanta eis beneficia praestitis sci. Quotquot autem ex eo frumento seminarunt, eos plane confidimus uberum spe p una frugum minime frustratos. Deinde mittens etiam manum ad pecuniam: mille aureos, quos inuenit, di alia, sivi Ordinis &aliis religiosis locis clargitus est. Ita nimirum si delis seruus dc prudens nouit consulere ex scenore domui suae, thesauros nunquam defecturos acquirere,nempe temporaria sapienter dispergendo, spiritalia vero inte merata seruando,animarum potius quam terrenae si ibstantiae dolius lucra aucupari. Porro etiam si qua visa essent in ecclesiae ornametis superflua ea alijs locis, quae iis indigerent,imperiij t. idem secit de varia domus stipelleaile, qua abundabat. Accesssit ., vero etiam ad sylvas, quasilla domus amplas possidet, & magna arborum strage edi ta, spatia pratis Opportuna effecit.&agros accipiendisseminibus aptos. Curauit etiaminarium ingens constitui,& in eo diuersi generis surculos truncis inseri. Diligebant autem eum fratres quandoquidem non talem cum experiebantur,qualem eum fore existimarant, puta durum,seuerum & asperum. Placidum enim & affabilem se exhibebat, non praelati dignitatem prae se serens, sed ipsis quoque subditis humiliorem se praebens. Domino Bernardo praestabat reuerentiam, illum sibi anteponens. Idem craterga religiosum Christi struum Iohannem, cui aduentanti solebat reuerent et assurgere,nec id unquam praetermisit, etiam cum Episcopi, Abbates. aut cuiuscunque dignitatis personae adessent. Pietas vero & comiseratio ci' erga afflictos, quata fuerit, quanta erga omnes liberalitas, ab uno, quod memoratu dignum videtur, eius exeplo animaduertere licebit. Ea tempestate Comes Forensis dolo captum Lugdunum vastauit diripiens omnia, 'p in primis autem malignitatis suae rabiem in ecclesiam exercens, Clericorum euersis aedibus, cum illi Deo protegente salui euasissent. Itaque ipse Archiepiscopus Erasi us,& c teri magna dignitate viri, haud secus ac profugi & proscripti ad Portarum Carthusiam aduolarunt,ad quam alioqui conuenire consueuerant, de rebus magnis consulturi. Postquam autem eos consolatus erat vir magnanimus&fortis in Domino Anthelmus Prior, ista etiam addidit: Ne,quaeso velitis Domini mei hac illac errabun di vagari,vel alio vos conferre. Apud nos permanaete aut si pro expediendis negoti js interdum vultis egredi ad nos reuertamini. Nos enim, demptis equis vestris,& vos sumatium & presbyteros dc Clericos vestros quandiu necesse erit alemus. Erit id pergratum no ni se abis,& vobis nequaquam indecorum. Euntibus igitur& redeuntibus illis, quibusdam
etiam iugiter illic haerentibus,largis impensis cum multa gratia & alacritate ad victu pertinentia accuraia sunt subministrata,donec non diu post,non sine grandi miraculo profligatis hostibus Clerici ad sua reuerterentur. At cum vir Dei multis occupatu ab illis,quibus potissimum inhiabat, spiritalibus f R s studijs & exercitiis se distineri videret,vix biennii euolutis spatijs, Prioris ollicio, quod pacis resormandae necessitate,& Su periorum praecepto adactus susceperat, sese abG Pliotarii cans ad tutissimum semperque concupitum se in magna Carthusia Cellae portum recepit. Etsii autem solitudinis&secreti csset amans at crebro tamen magnorum virorum,Deum timentium qui eius amici erant grata visitatione recreabatur, &illi vi cissim sanctis eius colloqui js delectabantur. Aiaiebatur enim etiam procul nomen αius & cuncti eius constantiam nurabantur. At ille laudari se ferebat molestissi me, noab hominibus vanam&luboc eda Deo stabilem,veram, sempiternam h glori 1 appctens. Inter alias vi rtutes ei uibus erat egregie instructus, non mediocriter cucommendabat studium & zelus inui bis catholicae unitati eius ii aduersus schismati cos virilis&constans propugnatio.Cum enim Romanae curiae Episcopi & Cardina les,totaquecuria Alexandrum Apostolic Sedi&uniuersae Ecclesiae summum Pon. bis lificem Canonice electum prς sediisent,dc Octavianus,qui primus cum elucra malo daemone impellente & ambitione occaecate sedem Apostolicam arripui siet,&, quod est execrabilius, Ecclesiam illam in Imperatoris ditionem redigere non esset veritus, Erat enim potens de illustri familia multis fautoribus fretus,cum Catholico Pontili ci pauci quidem sed meliores,studerent) atq; ea causa uniuersa pene Ecclesia anceps vacillaret: ordo Carthusianus primus ante omnes in Ecclesia Occidentali, quemad ' π 'μ:-
modum satis constat, Alexandrum pro Catholico & vero Pontifice habendum , eiq; Kkλλ a praestan.