Iter per mundum Cartesii

발행: 1694년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

118 ITER PER MUNDUM

privatum, S interea adeo rect8 omnia Cura- it, ut corpus pro more regionis comburere- νtur, ante reditum animae, ita ut illa deinde coacta herit alias terras quaesitum ire. Alter spiritus erat Senator RomanuS Vocatus Lamia, quem sua uxor sit mili dolo deluserat, qui tamen tantum non successu caruisset. Etenim , ut ille nobis narrabat, anima reduXCorpus, quo loco reliquerat , quaerens, nec inveniens, omnemque domum lugentem con- ispiciens, suspicabatur aliquid de eo , quod factum esset. Ε vestigiose contulit ad locum, tibi pyra erat exstructa, ad illum comburendum , ac ipso advenit momento , quo ignis incipiebat rogum lambere. Haud opus judicavit , ut se corpori denud uniret, ne teneretur omnino viva ardere, movit tantummodo linguam , ita ut plurimi eorum qui aderant exaudierint ore ejus egi edientia bis haec ver-ha: Non sum mortuus, non sum mortuus. . Verum illa videns , praefectos funebri pom-Pae, qui sine dubio ex conlilio agebant istius UXOriS, ea re non moveri, sivit illud cremari , ac sedem sua infiκum ivit in globo Lunae. Tertius. quem nanciscebamur duobus milli- .hus ulterius in horrendo specu, erat celebris ille Iohannes Duns Scotus , vulgb dictus Scotus , vel Doctor. subtilis. Hactenus Pro mortuo habitus est , atque etiam hac occata ne rumores admodum ridiculi fuere dispersi. o admodum nocentes famae hominis adeo honesti, quique optimε confutati sunt. Verinsimum autem est ipsum. non esse mortuum ἔchm reperisset verb lubtilitate sui ingenii secretum, quod tot alii habuere , pro mortuo ejus

152쪽

nis imatum fuit corpus , ac humo manda-Im alasente sua anima , quae se etiam prori-ciit in globum Lunae. Stipatus erat exiguisuibusdam, nescio quibus, quae entia non sunt, erom quae Formalitates adpellantur. Is estile , qui primus mundo philosophico illas co-ν noscendas obtulit, iisque famam conciliavit. Uihil est aded elegans, tenue ade6, atque oblite : tantum non nihil est. Quoniam nos hilosophos noverat, videbatur nobishumanum se velle praebere , exordiebaturque rinnando nos, quid sentiremus de UniwGHi a Arte rei, atque an non staremus pro Praecisi nibus objectivis. Seneκ noster , quem Praeterideas suas Cartesianas in Philosophia adhuc hilis nonnihη urebat ab Aristotele commota, ferociter respondit, numquam nos istas ineptissimas ineptias admodum curasse: esse illud Hibernorumpulpamentum, neminemque nostrum adspirare ad elogium a Buchanano olim exhibitum Philosophis istius regionis , alioquin hominibus ingenio praeditis, S bonis. Gens ratione furens , et mentem pa a chi-

maris.

Qui ineptias & chimaeras , resert Scotus p 'Vah l sunt hae pulcherrimae S solidissimae . quaestiones totius Philosophiae. Earum Ope nostro nos tempore excesiuimus: ac ob subtilitatem, qua istas quaestiones tractavi, ad quivi intere incepi dignitatem Doctoris subtilis. Ineptias & chimaeras . Heusi vos Philoso-phi Galli, nonne historiam Universitatis Pa

tiensis legibist Qubd si non legistis, legite 'F s , illam; .

153쪽

ITER PER MUNDUM

illam : atque videbitis num olim istae res pro ineptiis sint habitae. Videbitis sub regno Luis' dovici Iuvenis, Rousselinum quempiam Ar

moricum, ducem Nominalium, armata manu in Parisiensi Universitate disputantem -- versus eos, qui proUniversali a parte rei stabant. ventumque ab argumentis ad gladios, ita ut hominis caedes inde evenerit. Videbitis, quod factum mihi dixerunt, postquam vestrum ego Mundaen reliqui: sub Ludovico Undecimo, Aulam & Partamentum sese immiscuisse ph, Iosophicis dissidiis, quae vos pro ineptiis exsestimatis : jussu Regis catenis vinctos & religatos fuisse libros Nominalium cum intemdicto numquam in posterum illos aperiendi; utinam verb Deo placuisset, isthaec Decreta non fuisse revocata artibus protectorum in nis istius Philosophiae, quae Universalitatem non concedit nisi nominibus & conceptibus: solus ego profecto nunc temporis inMnoia r

gnarem. -

Verdm, pergit ille animos capiens, nomne vos estis ex iis PhiloQphis, de quibus i audivi non ita diu , quorumque nonnulla vidi opera in quodam itinere , quod seci ad Aristotelem, qui proauctore agnoscunt certum quendam Nobilem Armoricum, qui adpellatur Cartesius 8 Prosectb inquit senex , ac honori nobis ducimus. Apage, refert iule plane commotus proripe te hinc, Haere lice . qui honori tibi ducis istam Sectam profiteri, quae eκ suis Principiis , cogitur nuntium mittere fider, quam adhibems sanctis

mis nostris Mysteriis. .

154쪽

eterminatam esse de essentia corporis, ac ubi

arpus semel praeditum est magnitudine pedis

abici, aeque magnam contradictionem esse, Iud eam eviensionem perdere, quam conciere montem absque valle. Contradictio itaue erit, corpus Servatoris Mundi , quoalurimorum pedum magnitudine gaudebat,omprehendi vel exiguissimae consecrata Iostiae particulae spatio. Denub, apage texcommunicate, ac quoniam hic me invitoeianere vis, cedo tibi locum, atque e vestigio biit Ille Zelus non vulgaris movebat nos, at-imen oblectabat : maximo autem adficie ar gaudio, clim, inde ubi prosecti essemus, iderem binas illas animas Aristotelicas, quas Loetius nobis comites adjunXerat, occiperenter proficiscendum resussiere argumentum coli, & sortiser urgere P. Mersennum & ὰ- em meum , qui omnem lapidem molebant , sub se huic negotio extricarent: verlim illi ar-: amentum iis proponebant contra modum

suo Cartesius , & post eum Rohaltius in

his Disertationibus, conantur explicare myterium Eucharistiae, absque accidentibus ab

olutis, quod sani mihi indignum non visum, tuod hic ad serretur. D. Cartesius in responsione, quam dat affJuartas Objectiones propolitas adversas ejus 1lethaphysicas Meditationes, eXplicat mysterium Eucharistiae hac ratione. A si corpus; f. C. post consecrationem esse eodem in loco , quo ante panis fuerat; verum esse aded praetisε in eodem spatio, ut quocumque in locis

ναὶ ante consecrationem dici potuerit, hiσ

155쪽

mi ITER PER MUNDUM

est panis, verε post consecrationem dici ponsit, hoc est I. C. corpus. Ita ut . si concipiamus , ante consecrationsm , fuiso, vel insuperficie, vel in profunditate panis Pyra Midalia quaedam spatia , cubica , triangularia , occupata a particulis pIramidalibus, cubicis, triangularibus panis, gebeamus concipere, cuncta isthaec spatia, post consecratio-Dem, eXactε occupari a corpore I. C. Unde iuxta ipsum sequitur , ubi dicimus, corpuS DC. contineri iisdem dimensionibus, eademque superficie, praecisε qua panis, intelligere

nos i sthac voce luperficiei, non tantlim illam eAteriorem superficiem , quae totalem panim figuram terminat, verlim illam quoque , quae. terminat omnes partes, quae sunt in profunditateri ab invicem separatae poris quibusdam S exiguis intervallis, ubi aer reperitur, vel Peregrina quaedam alia corpora : ita ut, si insensiles partes nonnullae . panis in motum, redigerentur ab aere, vel alio quodam corpore , nova substantia , locum insensibilium. inarum partium occupans, simili ratione e

tiam in motum redigatur. .

Huic suppositioni innixus D. Cartesius hoc modo argumetitatur. Quod impressionem in. sensus nostros peragit, nihil aliud est, praeter, Superficiem corporum. Igitur onme corpus eadem qua panis praeditum superficie , ea iadem, quas panis, in sensus nostros peraget pressiones. Igitur, sicut corpus J. C. Praegis E ita est in eodem , quo panis, spatio, ut e-Nacth eandem reserat superficiem , easdem. debet excitare impressiones in sensus nostros

156쪽

ut faciebat panis, atque iisdem inum modificationibus: quapropter eundem colorem &eandem figuram cernimus. Debet versiis centrum terrae premi, Conatu ejusdem materiae,

quae antea panem eb premebat, ratione habita figurae partium, ex quibus compositus.erat: ac exinde est, quod eandem sentiamus

gravItatem. Linguae nostrae nervos agitare

debet, & se poris insinuare eadem ratione qua insensibiles panis partes ;. ac proinde eundem percipimus saporem , Sc. Unde concludit , rectissim ε hoc mysterium pose explicari , licεt non recurramus ad accidentia absoluta, quae manent sine subjecto. En igitur unam inter plurimas alias dissicultatem , quam nostri Peripatetjci adversdshanc explicationem proposuerunt. Demonstramus , illi dixerunt, juxta hanc hypothesin, panem non posse mutari in corpus J. C. in Eucharistia , verum post consecrationem

panem tantummodo in Hostia dari . Ut itaque suam facerent demonstrationem, rogarunt P. Mersennum & senem i. An in Principiis Cartesiit, omnium corporum ma teria, in se ipsa .cons derata, ac independenter a diversis modificationibus suarum. partium . non foret ejusdem generis :. res on- sum fuit, sic rem se habere. 1. An differen tiam specificam corporum juxta ipsos non constitueret diversa configuratio , diversus situs , diversi motus partium istorum corpo rum : concessum fuitia His .suppositis , in-Ziunt illi, evidenter conclusum imus su antiam , qpae reperitur in Eucharistia . post consecrationem , esse merum Panem .. M

157쪽

r 3 ITER PER MUNDUM

teria enim, vel substantia, quae eandem Configurationem partium habet, & eundem motum , ac, uno ut dicam verbo, omnes easdem modificationes , quae essentiam panis confi-

Ciunt , panis est, juxta principium conceGsum. Iam verbsubstantia, quae reperitur in spatio Hostiae post consecrationem , Omnes illas modificationes habet, & non nisi virtute istarum modificationum concipimus , illam eandem quam panis habere superficiem, sumto vocabulo superficiei eo sensu, quem ipsi dat Cartesius: nec, nisi virtute istarum modificationum , ista superficies easdem in sensus nostros impressiones agit, quaS ante con- .secrationem panis : ob illam tantlim rationem , illa reflectit lumen praecish ad eosdem angulos, ad quos panis; recipit omnes eas dem impulsiones quas panis, ac easdem determinationes materiae illam verssis centrum propellentis : easdem communicat agitationes cum nervis Linguae, quas panis. Ergo substantia , quae reperitur in spatio Hostiae post Consecrationem, ex principiis Cartesii, forma gaudet, vel essentia panis. Ergo panis esti Quod erat probandum. 'Atque exinde Peri patetici noliri concluserunt, non sine ratione recurri ad accidentia absoluta, in explicatione hujus mysterii. Alteram praeterea animadversionem secerunt in additamentum quoddam Cartesii ad hanc responsionem , quodque illam dein ,, struit. Interea, inquit, Corpus J. C. PrO-

, , priE loquendo, non ibi tamquam in loco ,, est , sed secramentaliter. Quid pe adju aerunt illi. Quid est in loco esse, propriό lo-

158쪽

quendo. nisi persectε implere spatium, aliis

corporibus transitum non concedere sese offerentibus , ut in illud transmeent spatium, reflectere lumen , propelli verssis inferiora, in motu esse&c. Iam vero, juxta Cartesium; haec omnia eorpori I. C.' in Hostia conveniunt. Ac e contrario idea , quam vulgo habemus exsistentiae sacramentalis , corpori quod in eo statuest omnes illas proprietates non tribuit. Nemo enim ex iis qui de corpore I. C. locuti sunt in sacro Sacramento, contendit illud reflectere lumen, Sc., contrariumque omnino adfirmant. Tandem concluserunt, deridendo plausus.

quos D. Cartesius sibi isthoc in loco dedit, ob modum intelligibilem, quo vult se explicuis. se hoc mysterium , & ob beneficia, quibus sibi obstrictos reddidit orthodoxos Theologos , quoniam iis suppeditavit opinionem quae longε melilis convenit cum Theologia. quam vulgares. Atque illi plausus hauctfirmiori nituntur fundamento , quam prophetia illa , 'uam habet pauid post, juxta quam

dies veniet, quo postquam Mundus liberatus fuerit ab Praejudiciis Scholasticis, omnia veterum nostrorum Philosophorum Dogmata, veterumque Theologorum super isthac materia , commiseratione digna erunt, ac instarumbrarum sunt disparitura , ad praesentiam luminis , quo pulchra illa novat Philosophia Principia impletura sunt mentes omnium illorum . qui ea redhε uti norunt. Me quod attinet, dum hanc refutationem exspecto, videtur mihi Cartesius satilis fecis.

la, Fbd si generali xesponso suo fuisset con

159쪽

x16 ITER PER MUNDUM

tentus, quantumvis inepto, scilicet, ese se Philosophum, non verb Theologum, nec id operam dedisse, ut explicaret mysteria nostrae R ligionis ope principiorum Philosophiae. Hozetiam in loco miratus fui, ad istiusmodi res. pons a Cartesii non fuisse responsum denuo , praesertim clim hic ipsi res fuerit cum D. A . ., qui numquam libenter posteriores tulit in disputationibus , Sc libris. Versim credo me, postea reperisse solutionem ultimae illius di 84-- cultatis, in epistola quadam , quam Cartesius m m. I. dedit ad Patrem quendam oratorii Dbctorem RI' Sorbonnae , loquens de D. A . Ait ibi,

quantumvis ille iuvenis Doctor sit , se ipsius indicium unici pluris facere, quam vel dimidii senum Sorbonrue. Istiusmodi blanditia

nonne aptae sunt eXeutiendis armis animosissimi adversarii manibus, ' Interea dum lic disputatio protrahitur . in qua P. Mersennus & senex meus e re non judi- .carunt juxta formas praecisὁ se gerere, ubique , satis habuerunt eludere dissicultatem jocis, quos spargebant in accidentia absoluta , quae concludebant in exsilium mittenda esse ad de- sertum Scoti, ut ipsit praesidio forent, & comitum loco cum omnibus illis exiguis formalitatibus, trajecimus Mare Tranquillum: achrevi gyro inflectentes versiis deXtram, Hipparchum , Ptolemaeum, Peninsulam Fulgurum permeavimus, ac inde per Mare Nubium. Intravimus Peninsulam illam, de qua ab initio locutus sum, quam adpellant Peninsulam Deliramentorum: ita illa nominatur, quia ibi exiguae illae domunculae globi Lunae reperiun

tur, habitatae, magnam Pgrtem. a Chymi-

160쪽

CARTESII. PARS IT. eisi, qui ibi Lapidem Philosophorum quae

runt, cum in terra illum invenire non potuerint, ac plurimis Astrologis Iudiciariis , qui ibi non minus desipiunt, quam olim in nostro Mundo, omneque tempus suum collocant in conficiendis Calendariis, ac corrigendis, OpeeXactarum supputationum, falsa Horoscopia, quae in vita sua observarunt. Inter alios Cardanum ibi offendimus, qui, licet satis egregiam Terram possideat ad Orientem in littore Oceani Tempestatum, non potuit tamen non frequenter collegas suos visere. Admodum moleste ibi vitam suam agit , nΘndum se utpote qui potuerit liberare illo maerore, quo ipsum adfecit flamigeratum illud Eduardi VI. Regis Angliae horoscopium. cui praedixerat omnes praecipuos calus, ipsi eventuros ultra annos quinquaginta, quique, infelicissimo omnium infortunio , mortuus fuit anno artatis suae quinto decimo. Duae aliae ejusdem Commatis caussae semper i pilus promsandam illam tristitiam fovent. Prima est,

mors filii ipsius, cujus & ipsum sesellerat horoscopium , . iam non praeviderat , quod tamen evenit, fore ut ille Mediolani decollaretur anno aetatis vigesimo quarto, quia uXOrem suam veneno e medio sustulerat. Altera vero, parva illa charitas, qua Scaliger, & Thuanus erga ipsum usi lunt, in trubris suis in omnem posteritatem spargentes , fame semet ipsum enecasse. Iterum, inquit, prosectb mendaces sunt , videsque, qudd si mortuus essem , me hic non fore. Verum est, cum praedixissem diem meae mortis in ho- scopio meo, quod ipse feci, ac animadver

terem a i

SEARCH

MENU NAVIGATION