장음표시 사용
121쪽
ios ULYss EsGuelvi& Gihellini, in Gallia Hug notae & Ligistis; in Hollandia Huckii .ec Cabellavi. Quarum factionum haec
natura est, ut perpetuo inter se luctentur, vix unquam illa odia extingui possint, quae eo sunt graviora, quod Plerianque proximi sanguine& amnitate in partes discedunt, adeoq; omnia, quassi vincula humanitatis abrumpantur. Et hic locum habet illud, quod Seneca inquit lib. 2. de Ira : Contraria castra ex una parte contraria, & parentum liberorumque Sacramenta diversa. Et Lucanus lib. p. Videre rarentra Frontibus adversis raternar e com
. Atque haec est quasi generalis via perdendi Rempublicam , ut jure dici possit .
In se magna ruunt laetis hane numina
i Crescendi posu/re modum. AC certis demum cuncta temporibus nasci, debent crescere, extingui. atque haec in genere de mutationibus Rommpublicarum dixisse lassiciat. Sequitur nunc ut ad varias species Re- ' rump. accedamus, di de Monarchia, s ' . Ar
122쪽
PRREGRINANS. I 27 Aristocratia & Democratia,earumque natura ac differentiis agamuS.
Formae Rerumpublicarum sunt vel ordinariae vel extraordinariae. Extraordinariae sunt duae, Theocratia,& Stratocratia. Theocratia peculiaris fuit populo Israelitico, ab exitu ab AEgypto, ad Captivitatem Babylonicam. Quan quam enim Iudaei haberent suos Magistratus, Judices Reges,supremum tamen imperium erat penes ipsum Deum, qui per Prophetas, vel alia r velatione significabat, quid fieri vellet. Videatur Cuneus de Republica Hebraeorum, & Seldenus passim in operiobus suis. Stratocratia est imperium militare, quando summa potestas est pQ .' nes exercitus. Talis forma Reipublicae fuit apud Romanos, ab excessu Neronis, usque ad tempora Conliam1nIMagni. Hodie apud Turcas, & nuper apud Anglos tale imperium 'militare
Σ. Ordinariae sormae RerumpublI- Carum e numerantur tres, Monarchia,
123쪽
1og U L Y s S E SAriitocratia, & Democratia. Haec distinctio pertinet ad triplicem distinctionem hominum. Alii enim sunt natura servili, alii libertatis amantes,&alii mixti, qui nec totam libertatem, nec tota servitutem possunt perferre. Qui sunt ingenio servili, illi delectantur Monarchia. Nam est res fere irreconciliabilis Principatus & Libertas , sive imperium unius & aliorum aequalitas. Et quo magis ad servitutem inclinant populi eo fit adductior Monarchia. Quemadmodum Tacitus in libro de moribus Germanorum illos Monarchiarum gradus distinguit, dicens: Populos quosdam adductius regnari, nondum tamen supra libertatem.Contra vero populi libertatem retinentes, vel Aristocratiam vel Democratiam amplectuntur. Qui autem sunt miXti, alli formas Rerumpublicarum solent permiscere,& ex Monarchia, Aristocratia dc Democratia temperare. Et talis est Respublica Venetorum. Ubi Dux repraesentat Monarchiam, Senatus, Optimates, Reliqui vero totum Populum. Eadem mixtura est apud Anglos , quoium Supremus Senatus ocatur Pari amistum, astans ra tri-
124쪽
PEREGRINA N S. IC'bus partibus, ex Rege, ut Monarcha: Domo superiori sive Procerum,qUI repraesentant Aristocratiam : & ex Do-mo Inferiori, sive communi,qui totius populi nomine res gerunt. 3. Antiqua quaestio intor has tres Rerumpublicarum formas est. Utra sit praestantior & magis conveniens si tui humano p Ac in genere quidem dici potest singulas multa excellentia habere , adeoque in pari gradu dignitatis consistere. Nam quid magis inaturale, quam unum aliquem habere Ducem .di gubernatorem p Quid meliusquam optimos & praestantissimos imperare λ , Ac denique quid sequius,quam CX pro miscua multitudine civium liberis suffragiis crestre Magistratus)Igitur hominu vitio & diversitate naturarum inter tres sormas oritur differentia. Videmus Gallos non alius Regiminis esse capaces quam Monarchici , quod si quis apuu Helvetios vellet introducere, is idem ageret, ac si aquam igni permiscere vellet. Et ita quidem de caeteris quoqSe formis judicandum est. Experientia tamen docuit statum Monarchicum raro esse felicem , ac maxima insommoda in eo reperiuntur, si
125쪽
ipsam populi utilitatem spectes. Quapropter plerumque plebs in Monar- Chia quam gravissi me opprimitur. Soli Nobiles de Aulici florent. Ac videmus in Germania quanto praestantior sit status Civitatum liberarum Imperialium , quam Civitatum quae sub Principibus vivunt. Principes enim suos subditos raro ditescere sinunt, sed si quid lanae succrescat , statim aton
dent. Contra vero Civitates liberae,sive Aristocratice,sive Democratice gubernenturi, maximis opibus affluunt. Igitur si recta ratione rem aestimemus, status Popularis omnium videtur esse praestantissimus.Sed quia homines tanto bono plerunque abutuntur , hinc
paucissimae hodie reperiunmr Arist Cratiae perfectae , ac sola Respublica Belgica hodie dignitatem Aristocraticam florentissimo statu iustinet. Sed honi Civis est ac Subditi, in praesenti
statu Reipublicae acquiescere , neque temere quod majores statuerunt, immutare ; secundum illud Taciti lib. I 2. An n. ferenda Regum ingenia, neque usui crebrae mutationeε.
126쪽
I. Monarchia inter formas Reipublicae,si non est optima,saltem splendidisssima censetur. Nuspiam enim major sese extollit magnificentia , quam ubi unus imperat. In Aristocratia,maxime vero Democratia omnia gerun- 'tur simpliciter, Neque externa pompa oculi subditorum praestringuntur: Peculiaria Monarchiae haec sunt. Primo; Quod non ferat Socium, secundum illud : Omnisque potestas impatiens consortis erit. HincProverbium,ThΟ-rus de Thronus non ferunt Socium.Et
illud Alexandii Magni. Neque coelum posse gubernari duobus Solibus,neque unum Imperium duobus Regibus. Quapropter hoc peculiare est perfectae Monarchiae, quod est insociabilis. Se- ,
cundo , Quanquam Monarchia non possit perferre socium sive aequales, Plerunque tamen perfert aliquem sinperiorem ; Plerunque enim habent Heges aliquem a quo ipsi reguntur, & . cui civiliter sunt obnoxii. Et tales plerunque vocantur Primarii Ministri.
Qualeo suorupi apud Tiberium, Seja-
127쪽
mus. Ac nostro tempore tales Monarchiae fuerunt in Hispania, Gallia &Anglia, ubi Reges admiserunt quOGdam, quassi Paedagogos,a quibus gubernabantur. Tertio, Sola Monarchia admittit etiam infantes & foeminas,quod
maXime naturae repugnat, Unde etiam
de imperfectione Monarchiae judicari potest. Nam qu id absu rdius,quam in
fantem etiam nondum natum gubernare Rempublicam λ Et tamen Persea coronarunt Regem suum Cosroen, cum nondum in lucem editus fu i sset, Corona utero materno imposita. Rursum quid absurdius,quam unam foeminam tot viris imperare., & cum illam servitutem,ne quidem oeconomia perferre possit, nihilominus Monarchici Contra regulas naturae etiam foeminis concessaunt supremam Majestatem
Deinde quis probare possit imperium hominis furiosi aut stolidi, aut mani. feste flagitiosii , & tamen tales solent esse in Monarchia: Furiosus fuit Caro as '. Rex Galliae 3t UVilhelmus Comes Hollandiar, S tolidus fuit orolus Simplex Rex Galliae. Ignavus & iordide flagitiosus fuit mencestias ReX BO- hemiae:
128쪽
hemiae r aptior profecto, qui porcos
pasceret, quam homines gubernaret. Et tamen omnia haec incommoda tolerare cogitur status Monarchicus,pro pter alia quaedam emolumenta,quibus haec mala compensari existimant.
Quarto.In sola Monarchia admittitur haereditas, vel saltim successio. Est igitur hoc quoque peculiare, quod cum Aristocratia & Democratia omnem haereditatem & Successionem Magistratuum repudiet , sola Monarchia id tanquam stogulare privilegium admittat.De quo conqueritur apud Tacitum I. Histor. Imperator Galba, dicens: Hactenus unius familiae haereditas δε- mus , instar libertatis erit, quod eligi co
a. Monarchia est triplex. Electiva, Successiva, & Haereditaria. Hic vulgaris illa quaestio occurrit : Electio prinferenda an SuccessioJEt certe si naturam respicias, quid aequius quam Impera torem unum ab omnibus eligi. Et huc pertinet eadem oratio Impcratoris Galbae apud Tacitum I. Hist. Cap. I 6. ubi eleganter inquit, Optimum quem que electio inveniat, nam generari de nasci a Principibur fortuitum, neque a ultra
129쪽
II . ULYss Esultra inimatur: sed objicitur, Fortes Creari fortibus & bonis. Quod cum in brutis animantibus obtineri possit,non negamus , sed nihil frequentius inter
homines sallit ; Ubi plerumque, H
roum filii noxae. Sed fortasse vitia nativitatis poterunt corrigi educatione.
Atqui quae poterit in corruptissimis Aulis, proba esse educatio. Quid proficit Neroni praeceptor Seneca. Ita ne gari non potest rem esse imprimis absurdam talem Regem admittere qualis nascitur, nullo habito delectu,an aptus sit an vero ineptus. Sed in hoc quoque
Cassi maluerunt populi potius aliquid incommodi accipere , a Succussione qualicunque Principum, quam se subjicere turbulentis Conciliorum suffragiis , ac mala factionum& interregni incommoda experiri. Unde hodie in
toto orbe terrarum sola Polonia libe- Tam electionem Regis obtinet, quam
etiam armis nunc tuentur, ac summis
viribus obsistunt, ne vivo adhuc Rege Successor sibi obtrudatur. 3. Praecipuum,quod in Monarchia Caveri debet, est interregnum. Quod perinde se habet in Republica, aC CC clipsis in natura. Varia autem excogi
130쪽
PEREGR IN AN S. II 'tata suerunt remedia, contra incomismoda interregni,inter qu prςcipuum
locum obtinet, ut Prorex vel Guberis nator constituatur. In Germania va-
Cante Imperio obtinet vicariatus: quo hodie tres Electores funeuntur, Palatianus , Bavarus & Saxo. Voloni olim, tempore interregni, duodecim Palat,
DOS crearunt. In Brabantia Creabatur
olim Magistratus,quem vocabant Ru- tardum, quasii dicas, custodem publicae tranqui litatis. . Triplices autem repertur tur Monarchiae species. Haereditaria,Succeiassiva, & Electiva. Est enim differentia inter Regnum haereditarium & Suc cessivum. Ita Reges Galliae profitentur se esse Reges successivos, negant
autem haereditarios. Successiva autem est duplex, vel cognatica, vel agnatica. Cognatica admittit utrumque SeXum:& talis est in Hispania, Anglia,Suecia. Agnatica excludit foeminas , & solos. PrOXimos agnatos & talis succedendi modus est in Gallia. Uulgo dicunt,in minas a Regno excludi in Gallia per Legem Salicam , de qua tamen nihil Certi constat. Et huc quoque illud ex Euangelio accomodant, Lilia no nent. De