장음표시 사용
141쪽
116 U L Y s s E scere solent Gallis, quam sua tarditate. Ideo qui cum Hispanis tractant,nisi &ipsit parem adferant patientiam , succum Dent. Neque vero raro Hispanis a tarditas nocer,dum praeclaras rei gerendae occasiones praeterlabi sinunt, &dum nimis diu deliberant,consilia fere post res adferunt. Magnifici Religionis Catholici defensores ac Zelotae videri volunt, Zc hoc omnium suorum bellorum generale quasi fundamentum est. Atque ea arte olim Galliam Iongo 8c miserabili bello involverunt, Germaniam 8c Belgium perturbarunt, Angliam spe devorarunt,& tamen tristi exitu nulli magis quam sibi ipsis detrimentum intulerunt,namque deprehensis, quas Religionis praetextu velant , frausibus non tam Religionem, quam Regionem ab ipsis quaeri deprehensum fuit. Praecipuus Hispanorum scopus est, defendere Italiam imprimis Ducatum Mediolanensem , ab invasione Gallorum. Nihil enim aegrius ferunt,
quam si Galli pedem in Italiam po
re de Monarchia Hispanica. Pari studio,& majori cum emolumento ab invasione
142쪽
Vasione Anglorum praecipue & Batavorum defendunt Americam, sive Indias.Quippe cum omnes Hispanorum opes inde dependiar, justo metu suam ruinam praesumunt, si exteris populis, Praecipue mari potentibus, navigatio in eam pateret. A quibus vel indigenae ad rςbellionem concitari, vel Classes Hispanicae opibus graves sive destrui sive capi possunt. Sed hodie res Hispanorum domestico cum Lusitanis bello involutae, in minori sunt potentia, ct ipsa Hispania opibus exhausta .ac longo bello attrita, aegre prisci nominis magnitudinem tuetur, neque levia imminet immutatio per mortem Philippi IV. qui jam aetate vergente, nulla vel impubere prole relicta , videtur
magnam allaturus rerum Conversio
nem. Atque haec & plura alia de Hispanorum peculiaribus observari posi
s. Hodiernum Regnum Hispaniae fundavit Philippus II.qui longe alia ratione gubernandi fuit usus,quam Pater ipsius Carolus V. Quippe Carolus V.
natione Germanus , vitam ducebat Perpetuo vagam, modo in Germania
143쪽
1Σ8 UL Yss EsAfrica, aut Gallia; omnium popul tum linguis, moribus & vestitu utebatur, facili insuper ingenio , nec adeo obnoxius consiliis Sacerdotum, unde sub ipso qualiscunque tranquillitas. A tvero Philippus filius ipsius totus erat Hispanus, Princeps melancholicus &asper,& qu i non marte sed arte feroces
populos volebat imperio premere, unde exosus Germanis, invisus Belgis, per ingentia bella fatigavit Europam, sed plus sibi quam aliis damni intulit. Quippe ab hac origine profectum fuit bellum Belgicum,quod totam Monam chiam Hispanicam concussit , & tenues has Provincias ad eam magnitudinem pervexit,ut superiorem nullum neque aequalem agnoscant. De quo via deatur Strada lib. I. Ac fatendum ess, Philippum graves errores in ea re
commisisse,quod populum liberum severitate edictorum & atrocibus suppliciis eo desperationis adegit, ut Professi fuerunt Batavi, malle se,perfossis omnibus aggeribus , &incensis urbi inhus potius submergere & perdere suam patriam,& maria depraedari,ac seria naves conjicere , quam unquam se
Hispanis iterum submittere. Ita tandem
144쪽
dem Philippus III. ad inducias peteridas fuit adactus. Philippus IV . toti cau. sae ac bello renuntiare hanc Rempublicam pro libera in omnibus agnoscere, & cum illa aeternam pacem inire,
postquam bellum duxisset Octoginta
I. Siquis omnia contraria Hispanis animo concipiat,is haud multum aberrabit , Gallorum Politica quantum e vim illi deficiunt lentitudine,& inepta gravitate, tantum hi excedunt praecipitantia & facili levitate,adeo quidem, ut levitas Gallorum proverbio locumdedit, quam & lingua, & gesticulationibus corporum & vestitu,& omnibus actionibus testamur. Diu autem Galli ab Hispanis circumventi fuerunt sub Regibus Francisco I. Henrico ΙΙ. Francisco II. Carolo IX. Henrico III. donec tandem emersit Henricus IV. qui primus Galliam fraudibus Hispanorum fere eversam, iterum composuit, ac ad eam magnitudinem produxit , qua hodie primum in Europa locum
145쪽
I3o U L Y s s E sGallorum regula fuit , in omnibus se opponere Hispanis. Sicut igitur Hispanorum suprema lex esst , unicam Religionem Catholicam propugnare, ita Gallorum contrarium studium est, Protestantes, sive, ut vocant Haereti Cos defendere, neque pati ut Hispanus praetextu Religionis Catholicae suam Potentiam augeat. Quo quidem unico
fundamento, omnes Hispanorum c
natus facti fuerunt irriti. Ac propterea Rex Galliae sanctissimum semper foedus coluit cum Protestantibus Germaniae, & Republica Belgica ac Helvetica, neque pati voluit , utin potestatem Hispanorum redigerentur. Praecipue autem Politica Gallica, a duobus illis magnis Ministris Cardinale Richelio&Mazarino fuit certis quibusdam fundametis statuminata,ita quide ut hodie regnum illud ditissimum & florentissimum censeatur promotis usque ad Rhenum limitibus, magna Belgii parte occupata ; Rege ipso in flore aetatis S pleno ingentium destinationum.
De Politica Germania. i. Hujus gentis sicut ingenium in-
146쪽
PEREGRI NANS . I 3 Iter Gallos & Hispanos est medium,ita utrorumque & virtutes & vitia possidet. In consiliis Germani confusi potius quam lenti , semper deliberantes,
dc raro vel nunquam eXequentes. Imperatorem , nisi quantum coguntur,
Vix agnoscentes , divisi ut Religionibus, ita familiarum & Ρrincipum ae-- mulatione. Caetera si communi consensu regantur, ac eadem velint ac nolint, sine dubio reliquis omnibus populis superiorςs. Imperatoris is praecipuus scopus est, ut familiam Austri cam in Imperio continuet , ac Protestantum potentiam quantum potest infringat. Sed Principes praesertim Protestantes auxilio praesertim Regum exterorum , sese huic Austriac rum conatui gravissimo triginta ann rum bello,se opposuerunt,ita tamen ut Pace Monasteriensi firma concordiae in Germania fundamenta posita fuerint Religionis libertate in solidum restituta, & Prinsipibus reddita sua authoritate, ita quidem ut hodie non nisi a Turcis periculum sit,quorum ingruens per Hungariam & Transilva niam potentia haud levem Germaniae terrorem incutit, quamquam si a-
147쪽
nimus sit concors haud dissiculter robore mi itis Germanici potant repelli ; sed ad id requiruntur Comitia, lentum in Germania opus, & propter innumeras Principum inter se controversias haud parum intricatum.
I. Communis Scopus omnium Ita-Iorum duplex. Primo praecavere ne Italia perveniat in unius potestatem. Secundo , excludere transmontanos,
Germanos Gallos. Hinc Respublica Veneta, Magnus Dux Hetruriae, Papa Romanus & Rex Hispaniae,tan quam praecipui Italiae Domini,mutuose metu coercent, neque patiuntur, ut
inter quatuor quasi elementa Italica Unum vel alterum praevalescat; Nam ne Hispanus totius Italiae fiat Dominus,quod ipsi facillimum esset, quippe tenenti Regnum Neapolitanum, Ducatum Mediolanensem, & praecipuos littorum tra eius solus Rex Galliae obstat, qui se Defensorem,sive Protect rem Principum Italiae profitetur; Unde quotiescunque vel Galli vel Germa
ni transcunt Alpeo, tunc Hannibal re
148쪽
PEREGRIN A N S. I 33 ad portas, dc tota Italia trepidat: semper enim Italis exitiosum fuit Transalpinas nationes admittere. Quae enim terribilior fuit Romae spoliatio, quam quae contigit Anno Isaa. Cum Galli, Germani Zc Hispani eam impetu cepissent. Et recens est memoria eXpugnatae a Caesareanis Marituae,quod factum Anno I 629. Procul dubio per Italiam potentissima ac prudentissima est Respublica venetorum, in qua antiquae Romae Majestas residet. Haec Respublica per duocedim secula incorruptam liberis otatem dc potestatem conservavit, terra pariter ac mari praepotens , & quod praecipuum ac peculiare privilegium Aristocratiarum est, inexhaustis opibus gravis. Sola haec urbs omnes Imperatores 8c Reges spernit ipso naturae situ, quippe medio undique mari cincta, inexpugnabilis. Quis non miretur solam 8c ab aliis desertam jam per viginti duos annos arma Turcica sustinuisse, neque modo defendere Can-d iam , sed ipsi Constantinopoli, capta Insula Tenedo,terrorem & arma pro Pius admovisse, ac pleraque littora, de
149쪽
ca Veneta hodie praecipuum quasi spiculum perfectae Reipublicae censetur. Iam quod spectat Ducem Sabaudiae, is quasi Ianitor Italiae,Alpium angustias,& subjectas valles possidet, inter duos Potentissimos semulos Hispanum &Gallum,tanquam medius utrique Praeda, sive hostis, sive amicus collocatur. Eadem ipsius conditio, quae pinguis carnis vel ossis inter duos praegrandes molossos,quorum alter alterum mutuo rictu & terrore 1 devorando absterret. Sed in universum Duci Sabaudiae magis necessaria amicitia Gallorum quam
Hispanorum. Hispani enim potentia per Italiam est aequalis, sed ex Gallia Paucis mensibus funditus everti potest. Ita Franciscus I, Henricus IV, Ludo vicus XIII fulminis instar brevissimo
tempore totam Sabaudiam expugnarunt, quamquam propter asperitatem& munitiones locorum incredibile videretur. Ita tandem Duces Sabaudiae
experientia docti didicerunt praeserre amicitiam Gallorum pre Hispanis,neque hoc infeliciter illis uiccessit. 3. Quod spectat magnum Ducem
Florentiae iis in meditullio Italiae situs,
150쪽
terra marique inaccessiis, opibus insuper prς aliis potensesam per centum de amplius annos in pace degit, nisi quod interdum cum Papa Romano rixetur: ita ut inter omnes Principes judicari
possit felicissimus & qui suis opibus
Contentus, aliorum furores & vesaniam secure despicir. .
. . Reliqui per Italiam Principes,
sunt veluti stellae minores, sed quarum conjunctionem potentiores aegre aspiciunt. Dux Mantuae,Parmae,Mutinae, objectum potius bellorum & contentionum, quam pars sunt, ac pro lubitu Gallorum acHispanorum suas contromversias de quibusdam locis in Theatro Martiali exhihel, deposituri personam ac odia & prςtensiones,quam primum placuerit magnis illis Histrionibus. Sunt praeterea duae parvae Respublicae Genua & Lucca,quae Pluto po-ttur quam Marti sua studia consecrarui. Prscipue Lucca,quamqua in perpetuo metu Ducis Hetruriae versetur,ta Pru denter & tranquille tame degit,ut ejus in hac reru humanaru conlatione quasi memoria perierit. Illustrior &potentior Genua, ac quae interdu prodire in