장음표시 사용
251쪽
S. v. Ad suscipiendum hoc sacramen Repetimus etiam quod omnibus detum non est necesse in adultis proedere eontessionem, sed sufficit contritio, ne mortaliter peccet, quia ut iam dictum est, suseipere, vel ministrare
sacramenta In mortali, mortaleest, ut ait Daho. 3.p.q. 72.art. 7.ad a. T Here autem puerum ad hoc sacramentum suscipiendum, non est de essenistia, sed de precepto, si adsit facultas. t exhibeti baptizatis a viris , qua
taminis, tamiaruulis,quam adultis,&monstruous,4 hermaphroditis. D.Thom. I Ps.7 1.art. 8.vi Summa sacra de Conhr. F. 7. atque etia infirmis, Λ statim morituris, domutis,& surdis dari debet, tum quia imminet pugna inuisibilis contra hostem, tum etiam, ut in die Resurrectionis 5.Tho. 3.p. q. 72.art. Io Verum quod perfecti appareant. Exi,Tho. 3.p. tenet, si ipse non est confirmatus,no '. 7 Mart. 3 ad 4. De amentibus d contrahitur affinitas, licet sacramentum si Peccat tamen nisi necessita tis casu. Et qui tenuit ad baptismum, non debet tenere ad confirmatione. nisi cogete necessitate, ut habetur de
conlacr.dist. . Si autem aliter fieret,
non e reditur Me mortaIe, es tam is Quantum ad unum, vel duo, vel bet ficti sicut diximus de Baptismo. Dicit D.Tho ibidem, quod pueri cofirmati decederes maiorem gloriam
consequuntur. Et hic maiorem Obtianent gratiam. Character Cofirmationis praesupponit characterem baptis male,sicut characterordinis presupponit characterem Confirmationis. Sed inter haec duo differentia est ga
plures qui possint esse ad tenendum fiat Confirmatio ante Baptismum, eade regula obseruari possit, sicut in nihil est Verum si Ordo uiscipiatur baptismo Et posito casu, quod plures tener ent eundem icontraherent amnitatem eandem cum confirma in ut bene notae Sorus sent dist. 7.q. I ara Io.4 elicitnrevis ex Co-OLGid. sessi Μ.e. 1. de Retormatione matrim de ut dictum est supra L finitas spiritualis in hoe sacramentό ante Condrmationem, tenet uta susceptus, sed peccatur, non tamen creditur tale mortale, nec ullam censuis ram incurrit,qui non confirmatus ordinaretur, cu nullo iure id caueatur, nisi ex contempta tiaret ut habe lux
dist. a q. I.art. 2. Sol. 4.distin. fit Mur,&in baptismolitavi per hec q. ι .art. . Siquis conhrmeetur caduci sacramenta Baptismi, Monta Chrismate non illius anni,ni rustomb. mationis affinitas spiratualis contrahitur. D.Thom .senndist. 42 q. I. artia Diximus etiam,quod hoc sacramentum dari potest omni tempore, sed congruentius ici Paschateuctic- tecoste fieri solebat fie vitam in quocunquesloco, sed in ecclesia mas decet, sed extra suae Die sim fieti nonnus tamen sacrametum tenet, sed fit contra praereptum,cum ecclesia instituerit chrismari cum oleo cynsecto eodem anno: Chrisma cnim vetus μει; quolita anno comburi intra secteta an qui contrarium faceret.
252쪽
Apostoli in confirmatione non sunt A quidem agere contra se nitam sp vis chrismate respondetur, quia o culatiuam, non fi contra scientiam Ieum ponitur in confirmatione prosin visibili, sed tempore Apostolorum, fiebant signa visibilia miraculose super his, qui confirmabantur,ac ideo eonfirmatos ito ungebant. Item propter irrisiones infidelium uitanaas,fuisset autem ridiculum apud insideles, si unxissenti confirmatos, ideo solum confirmabant per ma- pracstica. Vnde Iudex, qui secudii legitime allegata, de probata idonea te 1timonia condemnat sibi alias i nocentem, non male agit quia liat cet agar contra istam scientiam spe-iculativam priuatam, quia est innocens, non tamen agit contra scientiam publicam, de practicam, quae dictat illum tote occidendum , quianuum im sitionem.Cessantibus au B est legitimis testimonijs conuictus. tem illis lignis visibilibus miracul se factis, usi sunt materia Chrism
tis. Et elicitura S.Thom. s. p. q. T . attic. 2.ia r. Summa Sacramenti de Confirmat. F. q. 4etus in A.distinctio. 7.quaestio I .art. a. signa autem,quae tunc videbantur,erant linguae igneae, idcira Spiritus sanctus descendens super illos,scut descend
rat prius super Apostolos, quando saVnde damnando ad mortem illum innocentem legitime probatum n
centem, non agit contra conscientiam,qui agere contra coscientiam, non est agere contra speculativam, ted contra praeticam scientiam. ri namque ratione, licet agere conir speculatiuum dubium, non contra
practicum, ut pater in muliere, uue bona fide nupsit, postea veto dubi-cramentum Confirmationis suscepe 'tat, an interuenerit impedimentum rant in die Penteeostes . Vnde dicut Doctores, quod pariter Apostoli per manuum impositionem,eudem Spiritum sanctum conterebant visibilitet descendentem sicut super eos descenderat. Ex S. Tho. 3.par. questio. 2.artic. 2.ad primum. Et Sotus in .dist. 7.q. I. art. a. Is L. Quaeritur, an agens contra em-
dirimens,unde rursias amhigit, an ille vir sit suus Ista mulier, iuxta nonicas sanctiones, exacta tenetu reddere debitum poscenti, ut i RsI
nuatur de secundis nuptijs , unde reddendo sic debitum non agit contra conscientiam,quia licet agat contra istud dubium peculatiuuin, an iste sit suus r tamen contra nullum dubium praeticum agita quia non scientiam possit aliquo indoexcusari dubitat an reddere debitum in tali Zpeccato D spondetur ex Soto de Iustitia, 1 , iure, lib. s.quaestio. . attic. a. dicente: Quod agere Contra Conseientiam,est intrinsece malum, quia haec agens agit id, quod aestimathia se malum.Secundoaddit, quod licet
casu teneatur, imo de hoc celeta est ι
quod ad id astringatur obligatione
in conscientia Mam Ludovic I pea prima par. cap.3.
253쪽
si aris , an ad coa tritionem A seut nec timor Dei ob poenas non re iratur amor Deisuper omnia esset malus, secundum suam substadtiam, licet non sit adeo firmus, sic ut timor Dei filialis.Αt vel quia amoe raesupponit spem, ideo amor Iequi
tus ad contrationem requiritur, ut sit cum spe veniae , saltem vi Haee Lopea c. I 3. I. Par
I.ar. a.dicente,quod satis erit, si
verba hic subij ciamus: Contritus tenetur in generali, vel pati magis qua
Cianquel nam, quam peccare. Et hoc ideo, quia contritio non potest elle sine caritate, per quam omnia dimittuntur peccata, ex charitate autem plus homo diligit Deum, quam seipsum Vnde charitas hoc requiarit, ut quamlibet poenam homo con tritus praeeligat culpe, sed in speciali descendere ad hanc poenam, vel illam,non tenetur,quiaterribilia,sicut
etiam desecta talia plus mouet in particulari considerata, quam in communi, imo stulte faceret si quis super his particulatibus penis se solicita- Tm,aut alium, quia stat quod aliquis D. I 83. 'eritur, an damnati recta ratione,possint appetere potius non esse . quam semper jummas pena νιuendo
Iubire qIdetur id non possit appeti, quia melius est esse. qui non esse, ait D.Th. omne'; eius sequaces, qui multi sunt, ut in addita 3 p. C. pe
nu l. ar. . tractatur, in qua node lunti
qui existimant, nullo titulo praeseru-
non refugeret mortem pati pro Chri dum esse, non ess , ipli esse, de pro tot Ilo,qui si descenderet ad consideran hoc pacto ,cu non esse sit maximumduni singulas gnas, magis retrali retur. Ideo descendere in talibus ad singula,est in ij cere hominem in tentationem,cla praebere occasione pe candi. Quare satis est iste amor, sine quo contritio esse non poteli, sit maior,quam cuiuscunqueret,quantum ad firmitatem, non tamen necessa- omnium malorii, nulla in eo est, aut
potest apparere ratio boni in ipso aute esse,etiasi sit miserum, aliqua ratio boni, nepe ipsum esse, etiamsi sit miseru, ut dictum est,ergo quocunqὲ modo sumatur 4se, ei omnino pr feredu ipsi no esse, ut multi affirmat. Respondetur in opposita smam,que Iio requiritur,quod sit maior, qua tui est D. Hieron. super illa verba Male ad intensionem. Quare Sotiin .do dicta dies in qua natus sum. Vbi ait: dolor poeni re te . contritionis, procellae debet ex Del amore . Amor
autem Dei, quando absolute sum itur, sine comparatione ad aliud dicet non sit amor Dei super omnia notamen ideo est malus, secundum Nauartum, eo,quod no sit adeo firmus;
Melius est n6 esse, qua semperesse. Et confirmatur ex sacra Scriptura.Malis,&danatis melius fuisset noesse natos. Sic.n. Christus dixit de Iuda. Melius erat ei, vinosuisset homo, ille. ibi aula natu no itelligito mortuu in utero matris, sed nuq fuisse et coceptu, nec natu: ergo. Vnde Ap
254쪽
rat. ρ di dedamn Mis: Desiderabunt A est ablati uir penalis, vel miserae vitae,
mortein. i. anni hi lationem, fugiet melius cst danatis, no eme, i male Lab eis. i. non coceditur eis tale nu se, dcfm hoc ,da nati possunt Elig. Et Ecclesiast. I Ddr: Meliorestinus, re noessi secud deliberaliua rone.
e vita amara. Ro huius sententiet est, Ergo secudia recta rone, id fieri potiquia non et Te, licet simpliciter, Ma tolute nullam heationem boni, nec I 8 . Quaeritur. Respoηsi,m bo easu. ita sit eligibile, quia est merum nihil Debeo ego Petro c-um,oe ipse debet
in damnatis in patientibus gra ratidem Ioam. uissimas calamitates, est remedium,
quo ab illa summa miseria eripiatur Vbiu est,an ego liberer ab oblia quae modo het reuera ronem boni, tu si gatiove soluedi Petro per hoc., xta illiad Arist. I. Phys Carere malo, quod ea centum soluam Ioani. Non quoddam bonum est . Similiter esse, loquimur de eo, quod fiet in foro enti icet simpliciter,&absolute sit bonii, teriori, sed de eo, d debet fieri inesse in in summa miseria, de calami foro conscientiae , , recte intellia late, cilia alum,& quod natura resu gaturi sit casus quem assignat Mediis git riuo fit, ut in his, in quibus esse na,q. I. causa s. Ego debebam Petroiuirimam miseriani habet comitem, decem, ε totidem debebat Petrus melius sit non esse, cum hoc in discri Ioanni. sed loanes ob defectum p
mine. Nam non elsci aut pol esse per bationis non poterat iuridice, nec anni issationem ad euadendam mi se lavia sua decem recuperare Dei r in aeternam, aut per mortem in hoc Cisus est Petrus, cui ego decem debe curi ad euadendas calamitates hi bam,quod me si dubitu occultu erat,
ius vitae, vel citius fruedum Deo. No quia clam illa decem a Petro abstuleesse primo modo, quale desiderat da a sed ego stiens Petrii tantumdemnati, re uera melius cst,d esse eorum Ioanni debere: lolui Ioanni illa dece, cum tanta miseria, ut probatum est, quae Petro debeba. Dubiu est inqua,&docet D. Hieron. Haec Salon. χ. a. trii potueram id salua oscientia a D. ThIm. quaeli. . artici . Cere, manens liber ab obligatione re
Et Petrus de Arragona sup D. h. stitutionis: Ad quod omissis varijs di l. 6 .ar. 3.air, o damnati no errates, cendi modis, breuiter respondeo aiaed recte intelligetes cupi ut o me. - firmative . Probatur, quod ego sec Nam licet non esse absolute sit malu Petrus facere debuisset reinoue eius siderat uncin tam id medium ad c utiliter gessi, ex quo id ad salute alae uendam si inma miteria, est bonum ipsis expediebat: in hac solutione Magna. n.portio stlicitatis est, carere per me facta, vel cosensi Petrus, vesultima miseria . Et D. August. in ser saltem consentire debuit, si sciret me de murmuratione, ait Melius est. n. pro illo suum debitum solvis ergo fiat res mei carere esse, qrpetuo cru nec peccaui, nec maneo oblisarus ea clari, vel sternaliter affligi. Et D. Th. iterurestituere, siquidem in forti coci in A. d. O.est, o non else, in quatum scientiae iniussum ell, ut semel sol in is tum Disitire by Orale
255쪽
tum iterum soluatur . Secundo per -istam solutionem res est iam ad aequalitatem redacta, sumpta securitate, quod secudus creditor,non aget contra priorem ergo iam non est, quod amplius Perrestitutionem adaequalitatem reducitur.Nam secundus credito habet iam quod sbi a priori debebatur,4 prior est rara debito, quo secundo tenebatur, liberatus:debitor etiam reddit quod debebat ergo omaei sunt ad aequalitatem redacta. Haec Petrus de Arragona super D.
28s. Quaeritur, an derisio sit pece
E spodetur, tune derisio est pec
a catum mortale,quado malum, quod ex se graue est, seu notabile, minimatur ita leue,tone personet,quam parui facimus, ut de eo non sit curandum sed quas habendum pro ludibrio. Si autem hoc fiat, quia multum est paruum ex se , solii erit peccatum veniale quod Alexander Alensis limitat,& benei, dummodo proximus ex tali parui criminis obiectione non perturbetur notabiliter. Nam qui vitium non adeo per se magnum ait xi illudendo obiicit, sciens talem irrifionem eum grauissime laturum, proculdubio peccaret mortaliter contra charitatem. Est autem huiusmodi peccatum dcrisionis grauius detrachio ne,AE contumelia,nam licet contumeliosus deprimat honorem,& de Iractor famam neuter tamen ad tantum personae contemptum peruenit,
ad quantum venit derisor, pro facto, aut nihilo habens in haberi volens
eum,quem irridet, Vterubescateoni parere inter homines. Et siquis obiiciat,contumelia est contra honorem. deriso vero contra reuerentiam sed praestantius est bonum honor, quam reuerentia ergo contumeIia grauius peccatum videtur. Respondeo,quod viriorum grauitas non inde semper
desumenda est, unde specie distin suuntur, quamuis haec sit potissima, sed etiam ex multis alijs, nempe,vel
ex dignitate eius. qui peccar,Vel per sone,'n quam peccarur, Vel ex intentione voluntatis ic affectu peccati vel ex nocumento illato proximo, quando est intentum, aut praeuisumant etiam sequitur per se ex peccator
vel denique ex in inria, quam ipsum
peccatum inuoluit,vi docet D. Tho. in materia de peccatis per multos aeticulos: sic dico, quod licet finis estumeliei, qui est laesio honoris, a qua
ipsa speciem sumit, si deterius, quannis derisionis,qui est erube centia,& pudor, adhuc tam derisio est grauius peccatum, propter maiorem c
temptum in illa inuentum. Sicut insuperioribus diximus de contumelia respectu detractionis: non obstante, quod sinis detractionis est peior, uam finis contumeliae Adde, quoderisio habet semper adiunctam contumeliam, qua in praesentia irrisi eius vitium improperariu quamuis si sulari modo . Quando autem dicimus,peccatu derisionis esse grauismmum, loquimur de illo formaliter; hoe est quando fit ex intentionei ridendi. Qualis fuit in Thobia Α- monite, dum Iudaeos aedifica reieci rideret,ac diceret: s ascenderit,uia pes trasiliet mutu eorum lapideum Conisa Diyitia ' Coosl
256쪽
Contra quem Nehemias libro L. EL A septies in dies, ut habetur in diuitis dies, cap. . in hunc modum loque Seriptura, ideo parvipenduntur hu-hatur Audi Deus noster, quia facti sumus despectui, conuerte Op
probrium super caput eorum . Et paulo post subditur Ne operias inlinquitatem eorum coram acie tua , peccata eorum rota deleantur
quia irriserunt aedificantes. Est autem hoc peccatum tanto grauius quanto de virtute maiori δή perseiusmodi venialia in consequenter non videntur derrimentum famae inducere, nisi leue propterea non esse de se mortale ea propalare , ut ait
Nauarrus in Manuali, cap. l8.nuna. 2 . Sic ex natura rei iudicatur.
Vcruntamen, si verbi gratia ego dicam illum esse mendacem , quamuis illa mendacia non sint nociva, na maiori irridetur , ut cum deride B tamen aliquo modo illi derogat in faeap. a. loquens de illis, qui Chri Ciatione etiam personae, illud venia- deridentes dicebant : Propheti le posset esse mortale, ut sit dicatur retur ivlli simplicitas, aut persona posita in exemplum Ecclesiae , ut Diuus Tho m. in fine secundi articu- .li declarat. Si vero in Deum, Sanctos tuerit facta derisio , grauius erit peccatu . Sed non est tunc simplex de cilio, sed blasphemia, ut docet Caiet.
in sum. vcrb. Blasphemia, colligitur ex sala, c. 37. Vbi derisores Dei Israel blasphemi appellantur. Et Lu-
sto deridentes dicebant o)ropheta nobis, quis est, qui te percuulit Subdit statim . Haec Malia multa blasphemantes dicebant in eum Har Ariagona super Diuum Tho
186. mitur, an dicem peccatum veniale proximi possi mortaliter peccare. Quod est citarere, an ad hoc, ut detractiυst peccatum mortale semper
requiratur quod fiat propalatio peccari mortalis proximi e
sunt varia Doctorum sententiq. Hoc enim regulariter est tenendum, quod cum peccata venialia sint par-
ου' HUUulenti, cum homo in ea cadad
.; Pars Secunda. n a praecipue si affirmet eum sie solitum esse , torte mortale esset: si in facie serio , ex ira fiat, certum est tunc mortaliter peccare : Quia inter homines sic loquendo, magni rescri,ac saepe alapa, vel fuste id vendicatur. Si ver,notorium est, non erit mortale: ut si quis a plurimis prornendace habetur. Qui autem salso talia imponit, grauius peccat
de Episcopo frequenter mentiri, ac de Religioso homine, esset mortale, non solum cum demendacio, sed etiam de verbis otiosis, ac varijsdc- lectationibus, nugis , ac similibus actibus non semel, sed crebro in illis esse solitum delectari, proculd bio putarem mortale peccatum eia se, ut dixi ratione personae , dedignitatis, quia eos non decent talia, quae alijs hominibus pro nihilo habentur. Ducere enim coreas homi nibus vulgaribus, nullum est peccatum regulariter loquendo rapiscopis vero esset valde indecens, cmortale. Atque idem est de oculo rum petulanti . Narrare ex hus naturales alicuius, ut sunt defe-
257쪽
desectn I corporis, vel mentis verbi gratia, esse caecum, surdum, Sisimilia. . regulariter non est mortale,quamuis enim turpitudinem quadam, ac defectum proximi importent,ex quo fit, ut eorum reuelatio sit tantum veniale, quia non auferunt bonam famam, maxime autem, ut plurimu sunt manifesti huiusmodi desectus Secus autem era dedi fectu nataliu ut siquis diceret de aliquo esse ortum ex pretentibus Ilidaeis,& huiusmodi. Et si etia dicat quod est sicubinarius,vel sur, peccat mortaliter: si etiam dicat esse nouum Christianum,cum multo grauius, a grius serat, uusquisq; hoc, qua illud notabiliusque eius famam denigret. Dixi regulariter non esse peccatum mortale, quod quis de aliquo revelet defectus naturales. Nam ratione damni inde subsequuti bene potetit talis detrachio effemortalis tunc scilicet quando ob manifestatio ne occulti defectus impediretur quis ab aliquo bono, vel habitum perderet quia tunc id contra charitate cuset quod est intelligeriduo limaenia
do ad informationeis riterrogatus o requisitus id non se, lati, quia tunc etiam in malis culpae veritate in dicere tenetur, ut alias diximus. Si veto hos defcctus naturae quis dicet et in facie alicui per modum contumeliae, est peccatum mortale ex verbis Christi dicentis Q iii dixerit fratri suo, Fatue,dignus erit gehennae ignis.Nonnulli etiam aflirmant de his nomini bus,4 infinitis alijs etiam turpitudinis naturalis, non potest dari certa regula,an sit mortale, vel veniale sed
hanc regulam dari posse ego existi--:quod quo uestuq nomen, quod
alteri in faeie obiicitur, tale est i l si notabiliter fratris cor,tristativum, mortalo est, quia contra charitatem proximo debita est, etiam si desectus naturalis est, atque notorius. Quod ex circunstantij personae obij cietis. duellis,cui obijcitur , atque etiam ex modo tolerandi perpendendum erit. Quare qui hominem literatum aD pellaret fatuu ex ira, mortale est, ita etiam, quis minam alias probam,igrauem, deformem, aut luscham appellaret,etia si ita esset, eadem est, tio, ac tandem de eo, qui, quem scitralia couitiorum genera aegre ferret. Dico quando scio illum moleste serre semper est mortale. Ut tamen con munirer ista nomina ex leui quadam ira , siue intentione notabiliter iniuriandi dicuntur, non puto esse peccatum mortale aliquem fatuum, aut imprudentem,aut coclitem,aut claudii.
aut gibbosum, aut magni nasi appellare. Quod arbitrio prudentis consessarirrelinquitur iudicandum, attentis O mnibus circunstantijs, Petrus de Arragona super D.ThOm. 2.2.PTI.
I 87. Quaeritur, an voluntaria delectatio de is piactra muliere, sit compκ-tanda inter peccata mortabadela Ia-timis morosa V Idetur affirmative esse respodendu simile enim iudicium de dein lectatione omnis sensus videtur sed voluntaria delectatio de mulierest cla spectat ad delectationem mor sam: Ergo etiam cse visa. Respodetur,& dicitur, quod cum nulla laniatio naturalis sit lacundum
258쪽
si peccatum, cum sit a natura ipsi, cali nexa pericula iudicandum est, iuxta canones periculoruri Multi . n. ex aspectu mulierum, corruerunt,ut patet de taliud, euc Gaici. haec dicit in DPIIlc. ζOm. I tract L .dub. 3. I 88. Quaeritur cur daemo mulierem
vocali locutione eam tetauerit, ct non
tentaverit interkrisuggestione et Espondetur , quod permittente
Deo,diabolus holem tentavit,ia primo mulierem. No enim audebat vir u ad horiri , cum sit sapientior, dc
prudentior, sed Kmina est aggressus, quae infirmioris est conditionis. Atq; ipsa lapsa, facilius virii eius amore ardentem, alliceret, non quiesceret, donec ei persuaderet, ut ipse et vetiato cibo vesceretur, ut re vera probat si est. Potuisset quide daemon tent
Isa: visus autem minime. Et propte re interiori suggestione, sed permittea sicut sensibilis desectatio osculo Deus, ut teli aret apparetia exteriori, ut sic latente ei malitiae conditione per lingua proderet, sis maniteste,&conuenienter primis parenti b.e hiberet: in specie serpentis magis, si ceteroru reptiliit,vel animaliu apparere, dc loqui voluit, quia interoia genera serpetium virulentoria, ut dicit Alberi. Magnus, lib. I .animaliv. Serpens. n.est calidior, & astutiosissicete et Scriptura: Sed e serpens erat calidior. i. prudentior caeteris animatibus terrae Addebat et ad prudentia,& malitiam serpentis,quia, ut dicit Aug. a. sup Gen. Diabolus serpentem illu impleuit , ei spiritu suum
commiscuit. D.Tho. I. par.& a. senta
ait,qd ct diu superior pars alae mansit in hole Deo subiecta, nihil inordinaM tum
cum consequente delectatione procul dii bio, nisi mulieris visus, aut tactus sit mortaliter malus , delectatio voluntaria de ipsa visa,aut tacta,rior est mala Uerum inter tactu r, S alios
sensus est,quoad propositu diuercntia in hoc quod visus mulieris pulchrae secundu in seipsum delectabilis, non est libidinosus, nisi ex parte videntis ad malum ordinetur: tactus aut per oscula, d amplexus, ut est secundu tactum talem uelectabilis, est libidinosus, sicut& concubitus, nisi coniugi bono honestetur. Quoniam delec .iti a sensibilis, secundum quenda ni laetum. coculorum, amplexuu,
huiusmodi, est secundum se a natura ordinata ad venerea delectatio aut visus, non est secudum se ad hoe ordinata. Hinc. n. fit, ut illa ob solam delectationem exercitata sint libidinosa:
rum, cec extracsiiugium,illicita est, secundum se, mortalis, ut incommentar. praeced. libri diffuse declaratum est ita voluntaria delectatio debuiusmodi cogitatis, mortale pecca-
id est delectationis moros . Et per oppositum, quia videre mulierem pul-cliram, non esse secundum se ordinatum ad venerea, ideo dele tabiliter videre mulierem pulchra, non esse se cudu se ordinatum ad venerea, ideo delectabiliter videre mulierem pulchra, Sex suo genere nullii est peccatu ac per hoc delectabiliter cogitare
de visa muliere pulchra nisi otiose, vel ob malu fiat peccatu est nullum. Ethee similiter intellige de huiusmodi actibus seu se, nam secundum
259쪽
iii costringere poterat in inferiorib A teriorem, verum etiam per immuta- partibus anim , ideo suggestione in tionem vultus. Et etiam medij alia teriori diabolus non tentauit. Possiet aliquis querere,quomodo mulier no expauit, videns serpentem sibi adhe rere,& mirata sit ipsum loqui. Respodetur sim D. Chrysost super Gen.
homo ante peccatum nihil pavebat, quia omnia ei erant lubiecta, credidit ipsa mulierJerpentem illii a Deo accepisse usum loquendi, non per coquas affectiones animi per pulsum
cognoscere possiliar, ec multo magis Angeli, vel etiam daemones, quanto subtilius huiusmodi immutationes occultas corporales perpendunt. Vnde Augustinus lib. de divin. dem. imo quit, quod aliquando hominum dia1positiones,no solum voce prolatas , verum etiam cogitatione conceptas, ditionem naturae, sed per ministerita cum signa quaedam in corpore exprispiritualis creaturae,nec cogitauit, an muntur ex animo,tota facilitato per- id fietet virtute angeli boni, vel mali, sed a Deo procellisse credidit. Praeterea serpentem non horruit, quia quem a Deo creatum sciuir, putauit a Deo usum loquendi accepisse Diuus Thom. 2.sent.occasionem diabolus accepit ad tentandum,cum audisset mulierem dixisse, ne serte moriamur,quasi dubitasset de verbis Dei, tunc ipse daemon victoriam habiturus credidit, quia maxima mordebatur inuidia, videns hominem inserioris se oditionis sua consecuturudigni tatem. Ideo . Sap.dicitur: Inuidia diaboli mors in orbem terrarum
I 8s. Quaeritur, o clamones homianum cogitationes cordium cognoscati R Espondetur ex D.Tho. I p.q. P.M.q. cogitatio cordis dupliciter cognosci potest, uno modo iii suo effeciti, xtile non solum ab angelis, verum etia ab homine cogn sci potest, & tanto subtilius, quanto effectus huiusmodi fuerit magis occultus cognoscitur enim cogitatio interdum, non solum peractum ex- discut quamuis in libro retracst hoc dicat, non esse asserendum , quom do fiat. Alio modo possunt cognosci cogitationes, prout sunt in intellectu & aftectiones,prout sunt in v luntate: sic solus Deus cogitationes cordium,& affectiones voluntatum eognoscere potest. Cuius ratio est, quia voluntas rationabilis crea-
- tutae soli Deo subiacet, ipse solus in eam operari potest,qui est principale eius obiectum,& vltimus finis.
Et ideo ea, quae ex voluntate sola dependent, vel que, in voluntate sola sunt,soli Deo sunt nota. Manifestum est autem,quod ex sola voluntate dependet, quod aliquis actu conside re aliqua quia cum aliquis habet habitum scientiae, vel species intelligibiles in eo existentes, utitur eis, cum vult. Et ideo dicit Apostolus primae ad Corinthios secundo, quod quae sunt hominis , nemo nouit,nis spiritus hominis, qui in ipso est. Ex his distinctionibus intelli-liguntur dicta aliquorum octorum dicentium , quod daemones cognoscunt cogitationes cordium, strorum, scilicet,primo modo,vis praDiqitia ον Orale
260쪽
pradictum est per aliquem effectum A mendacia dc falsa: vel per illusionem
Extera rem,&mor alitor . . sensuum et quia ad fili ires inda, cuui Vera autet prodigia dicun- I9o. Quaeritur,and.emones miracu tur,quia ipsae res verae erui. Sicut M
iafacere pomi Pharaonis fecerunt veras ranas,
REspondetur,quod hoc,quod di runt cram miraculi rationem, quia citur miraculu. plerique homi tacta fuerunt virtute naturaliu cauis nummo percipiunt qιud sit, Ac quid sarum,addecipiendum hominum. significet Rustici enim multa mi Operatio autem miraculoriam, quae appellant miracular qui re verae attribuitur gratis gratis datae, fit solarant . Vnde Diuus Gregorius in B virtute diuina ad hominum utilitate homilia de panibus dicit Hoc mi dupliciter . Uno modo ad veritatis rantur homines, non quia magnum predicatae confirmationem . Ex quo est, sed quia rarum. Miraculum et sequitur,m ab his, qui falsim doctrigosa miro, mirando contine nam annuntiant,nunquam fiut mi tur Diuus Augustinus vero si e dissi racula,quia miracula sunt vera testi-nit. Est aliquid arduum expedios nia monia &a solo Deo,qui non potest Cultatem totius naturae creatae,ado et scies his falsitatis, cum sit veritas stensionem diuinae gratiae, veritatis, per ementiam,ut habetur Ioan.6. Et virtutis, ad utilitatem Ecclesiae fa in hoc poterut cognoscere clecta fal- um,ultra spem admirantis.Nam Ii sitatem prodigiorum, signorii Anoet fiat quotidie consecratio Eucha C tichristi, precursorum, ac compli-ristiGramen est miraculum,cum ex cum eius,&cauere ab eis,quia faciet cedat facultatem totius naturae crea sua signa ad confirmationem falsitatae. Quando Magi Pharaonis statim tis,cotra veritatem fidei Alio modo ranas produxerunt auxilio daemo facit Deus miracula ad ostesione sanruim per naturam subito factas,mul clitatis alicuius, que Deus vult ppoti appellarunt esse miraculum, de ita nere in exemplum virtutis. Et sic ali- demutatione virgae in serpentc,quae quando per inuocationem,aliquado vere suem ardua, de prodigia apud per tactam, ut de umbra Petri, quae pludentes,sed non miracula fueriit, sanabat infirmos. Et per sudaria Pe- cum non excederent facultatem to tri .quae super languidos ponebatur,tius naturae creatae . Ex quo patet, P de sanabantur. Ex quo patet, quod quod diabolus non potest faceremi nota debent calumniari Clicilliani,si racula, cum sit natura creata, ii vestes, S sudaria Christi,ac sancto-cet possit facere signa, prodigia, rum tangere desiderent. HaeMoan- sicut faciet tempore Antichristi ut nes Viguerius in materia de gratia, habetur secundo Thettalonicensiu. c.9.vers. i. de miraculi dirfinitione, In omni virtute, signis de pro de essentia, num. 97.
digij mendacibus, ut ait Apost Ius. Quae dici possunt dupliciter