장음표시 사용
611쪽
clesiae, maior fi ura est. Cum venerat Mesaias, inquit, eabit nisis Exod. -m per .ssiem v omnem locum montis Saon. Alludit ad nubem, di columnam ignis , quae illi populo data fuit. Accepit enim eos Deus sub sua protectione d tutela , in cuius signum columna illi, cedebat, quae tempore diurno nubes erat ab ardoribus protegens , nochurno vero . ignis illuminans esse ipse Deus com venerit, inquit, Ecclesia sanctae suae erit multo gloriosior pio tectio:protcget enim per diemin per noctem tem-So.ἰntὸν poscit Uspiritati α duersita is Septuaginta reddiderunt: Ee
smnia qua maιrcuitu e ιus, obumbrabit nubes per diem. Cuius loco
D Π, . f. m Hierou ymus cx Hebraeo vertit: Super Ecclesiam vel confre-.ὰΗ.b Ἀ-0-- - , in xelligamus,protectionem hanc Ecclesia sis s. l. arita promitti. Et haec protectio longe maior et it ea, quam, b,hA Synagog b4buit, quia erit tabernaculum defendens per diem chri as a. stu,& in securitatem & absconsonem a tui bine de a plura, , .h ura lina Maica Paraphiasis habet Ut si iis,mbja ui ab
Iiu in domum, fugi , etiam ad protegendum a turmeo a plu-nia. I quo maniuste ostenditur quod protectio nostia sit pia stantior. Populus enam ille sollim nube, tabernaculis pro gebatur in itinere, neque per quadraginta annos domum aliquam litabuit, qua se a tempestatibus pluuiis protegere pos set ac nobis domus refugii promittitur. Domus haec Deus
T domum fui 3. Isaiae capite 8 ubi dicitur: Dominum exercii iuum, sumsanctificatε. σι γεris vobis in san ti eationem strans- pisuiuis, tulit P/guinus,erii Vobum palatium, de potest verti, erit vobis m sic Itiaraum , hoe est, in domum tutamin munitam , in asylum&locum refugi j. Est ergo germanus huius loci sensus. Si Deum timueritis,& in eo fiduciam & spem vestram posueritis nihil vobis erit timendum, quia ple vos recipiet&ab- scondet, ei liquo vobis inexpugnabilis arx Haec igitur do- mus, aut labe inaculum erit in absconsionem a turbine, rapluuia, quia ab omnibus mali imminentibus , cultoribus
suis seculitatem promittit. Sicut enim in aree,vel refugi domo , diuersa armorum cnera a seruantur ad protegendum se i. vatiis inimicorum telis, sic in Deo reperiet homo, contra omnia daemonis iaculari machinamenta sussicientissima auxilia dc opportuna remedia,quibus protectus, nihil ei sub coerci.' nocere orerit 'si i spectat Psalmio qui incipit
babitat in adiutorio allisi,mi, in protectιone De coeli commora ον rhis 'MG Dauidis utentio ita hoc Psalmo,colligitur ex Theodore-
to inquiente Psalinus illa docet inexpugnabile robur spei
612쪽
in Deo eolloeate. Nam cum David Piopheticis oculis ea quae Beato Ezechiae accidet unca longe prospόxillat:& videns quomodo spe in Deo fixa Assyrio tum profligaue iit exercitum, hunc conscripsit Psalmum omnes homines docens, quantam bonorum assiuentiam habeant hi qui fit mam spem in Deo constituerint. EZechias enim videns pericula sibi imminentia, in inici potentiam , ciuitatem obsessam & blasphemias a Rabsace prolatas, ad Deum toto corde se conuertit, eius auxilium implorans,& in eo spem suae victoliae constituens, te ab omnibus euasit liber. Hoc attendens egregius Vates, ut doceret nos spem nostram, non in alio quam in Deo collocare, hune cecinit Psalmum : Sui habitat in adiutorio Altissimi, protἴctione De cael commorabitur. Ille, inquit Cassiodorus, in Cainod. adiutorio Altallis habitat. qui totam spem , non in se , sed in Deo semper constituit. O seelix promissum, beata secutitas, 5 mira dignatio charitatis, omne hominum meritum excedens. Quid ei nocere poterit, eorumque sub coelo sunt, inquit Bernardus,quem Deus coeli protegere Leon seruare, nil uerus Bern τὸ Porro sub coelo sunt quaecuque nocere possunt sub coelo sunt aereae potestates, sub coelo praeseps saeculum nequam, ea Ioaduersus spiritum concupiscens Optim figitur dictum est, in protectione Dei coeli commorabitur, ut nihil eorum, quae sub coelo sunt,timere possit, quisquis protectionem eius tabere meruit Alia versio sic habet Quae quoniam diuinam protectionem magis exaggerat eam referre non sinam. Qui posuit majestatem suam in secreto Altissimi, in umbra nubium gloriae omnipotentis commorabitur. Majestatem appellat hominis robur fortitudinem,& omnium rerum stelicem euentum in inquam, haec omnia reponit in secreto , adiutorio AL Vmbra
ptura, Dei auxilium intelligitur, Isai. 49. I umbra manus sua signis Hi absiondit me. Et Ps alni 16. Sub umbra alarum tuarum sterabo, da Ua - 4'. nec transeat iniquitas. Vnde commorati inter nebulas gloriae si λύ.idena est, quod ab omnibus periculis liberari. Fingitur aliquando in libris confictis qui vulgo dicuntur de cauasierrat, quod dum aliquis dux aut princeps circundatus est leonibus, 'λaut serpentibus dumigantes immanis magnitudinis eum in uadunt,& in magnis constitutus et periculis, quae naturaliter effugere est impossibile. nebula quaedam eum cucundat, facit- 'ue inuisibilem, Lab inimicorum,&bestiatu conspectibus auteri,& sic ille de cuius salute desper .ibatur,tospes, incolumis
maner. Sic patiformiter, qui spe firma in adiutorio Altissimi habitar,
613쪽
habitat, licet in magnis versetur periculis Hicet tentatio. num monstra, Daemonumque serpentes ex omni parte illum circundent tamen cum Dei auxilio .gratia, ab omnibus liber euadet, quia in umbra nubium gloriae, id eli, in diuina protectione suscipietur. Hinc nascitur iusti securitas, coit fidentia , qua considit, nihil sibi nocere posse, cum talem patronum laesensorem habeat. Et sicut sonitus terroris semper in aure peccatoris insonat,in eum pax sit, insidias suspicatur, quia propria conscientia eum accusat M terret sic ivltias in medio tribulationum xcalamitatum positus , secui us est Malacer, summaque pace perfruitur. Vnde, P pro eo quod nos legimus Psalm s 6. Anima mea in medro
V sol catu rum i num dormiu conturbatus. D. Hieronym.exHC Hιerem iraeo vertit Amma mea in mediὸ lecnum dormiuit feroete rium Quie maior securitas exco 'itari poterit quam inter ferociali in os leones accubare& dormire Hoc ad verbum Danielpi xititit, qui in lacu leonum millias fuit in spiritu tamen hoc ipsum praestant viri sancti, qbi inter Daemonum cupiditatum auultus positi, in pace dormiunt,& requiescunt. Describit M.q.; hoc mirificis quibusdam verbis Ecelen asticus, cap. 34 dicenS:
dius Q uid maius quid diuinius Foelices illi qui sub tali
mdcmptores protectore degunt peret ergo anima, a cupο-dia, at utina, Vi ead noctem in Domino auia apud Dominum m sierιcordia μι υιo a apud eum redemptio,id est, pronus est, propinquus semper ad succurrendum. Habet enim ad manum auxilium redemptionem, ut ab omnibus malis iericulis redim&t. Et copiosa apud eum odie. Vere magna copiosaque redemptio, quae uniuersum mundum in tot flagitiis ieccatis reden ut Mirabi is sui redemptio illa, qua populum Israeliticum de AEgyptiae manu liberauit quando illum de dura seruitute cduxit:at illa noluit tam copios, uniuersalis:redemit enim populum, sed Pharaone mi exercitum eius inter aeuientis ciri undas abnegauit. Notam fecini in populis virtutem tuam redemisi in brachi tu populum tuumflios Iacob
614쪽
adse; tu Psal. 6 Filios, inquit, lacob& Ioseph, qui iusti eranti sal. 6.
amici: at caeteros ita rogi essu maris perire permisit, sed isdemptio haec quae per Chiasium facta est, qua te demit nos de dura tyranni sui iurule longe copiosior fuit , multoque piae stanti Oi, qua non hunc, aut litim populum , sed uniuei sum mundum redemit, ii on. mum piccatisin sceleribus quantum ad Cillicientiam satisfecit inquit, redιme Ii , ex Ommbus inre urtatibus ιMs N illa est iniquitas, etiam possibilis, quae in Chialto non fuerit sui scienter redempta, saltem quoad sumcientiam, licet quo ad efficaciam solum electos rede- metit, sic it adnotauri Incognitus super illud Psalmi s . Red et Incognit. --H ammas seruorum suorum , . non delinquent omnes qua super si erant neo. l. Et ipse redιmet Israel. emnibus iniquitatibus eius. Non mouicam consolationem vel ba haec animis peccatorum inferunt: quod redemptio Chiliti per sanguinem eius facta, quae ruit valoris infiniti: ad omnes iniquitates Israel se extendati Non enim tantus esse potet peccatorum numerus, etiam si arenam maris,aquae guttas, momenta temporis superassent: quae in Languine Chia inicie dimi non possint. Fuit opinio Hobiae o- Ium, Mut super caput, I Amos, Lyranus adnotauit quod si peccauerit homo codem genere peccati, bis, vel ter, remitti - . Iur,non tamen si hunc numerum excessierit Armeni etiam et Refit Tauerunt. dicentes, aliqua peccata esse iriemissibilia, quae a ne CALr iniue possent absolui quasi,utus Dei, inius summa miseri contrAE cordia aliquibus limitibus coarctaretur. Contia quos videt ut ii 'Linuehi Isaiae Piopheta, capite quinquagesimo sui vaticini): x φει unquid Abreuiata Cr paruula facta es manu mea,v mn sim pecc*ivm redimere auι non es m me virtus ad loerandum te quando urea AErui. 6.m mano sea hebbo Brecba,corta, firmitata,para saluar,redimir, βοῦ
que est ironde, uasobase para ego Et capite quinquages S '
mo nono, rursus inquit. Ecce non est abbreviata manus Domini, ut saluare nequeat, neque aggrauata es auris erus, ut non exaudiat. I tirecte. inquit non est abbreviata,aut paruula: paruula enim es set mi icta manus,quae duo, aut tria peccata eiusdem generis. non amplius caperet ad saluandum. Neque aggravata est auris eius ad audiendum peccatorem , quandocumque ianuas miserico idiae eius pulsauerit, quia non solum septies paratus est audiret remittere debitum , sed septuagies septies , sicut D. Petro fuit dictum cibi numerus limus M limitatus proiiali initato, infinito sumitur, id est, toties quoties , sicut Diuus D. Ii Hic IODym. D. Chi Isost. adnotatu iit. Et ad hoc propositum . Chus posita
615쪽
posita fuit a Domino talentorum parabola, ut ut habetur Mat. Mati. Is cap. II., b decem mιssia talentorum peceator dimissabunt Ubii. D. M. Augusti inquit ideo dicendum est, quod quia lex in decem de ,er praeceptis commendatur, ille debebat decem millia talento-bis Do rum, per quod omnia peccata significat, quae secundum legem mmi fiunt. Itaque, si talenta nomine peccatum lignificatur, iuxta ilis lud Zachar.cap. s. n. quitas Ieriba super talentum plumbi, cum hic peccator decem millia talentorum debuisset: manifeste se quitur,qnod contra quodcumque piaeceptum, non duo . aut tria,sed mille peccata commiserit eiusdem generis quae tamen C si ἱ--mnia liberaliter ei dimissa sunt. Quare tantis testimoniis Eeti clesia commota capite firmiter, de summa Trinit., fide Catholica definiuit, quod si quisquam post baptista um prola plus fuerit in peccatum, per veram poenitentiam semper reparari D. Chk, potest Cui decreto contonat D.Chrysost de reparatione lapsi: dc refertur Cano. Talis, de poenitentia.distinct. . Talis, inquit, mihi erede, talis est erga homines pietas Dei, nunquam pernit paenitentiam: s ei sincere& similiter offeratur, etiam si ad summum perueniat malorum, conuersum ad libertatis viam, libenter amplecti rur. Quod si aliqua peccata irremissibilia audieris in Seriptura sacra, ut est peccatum contra Spiritumsanctum, meccatum ad mor-L Ioan.ue tem pro quo non es orandum I. Ioan s. non omnino irremissibilia esse credas, cuni nullo tempore in hae vita peccatori ianua coe-Nollis lis clausa, neque via salutis praeclusa esseda tremissibilia di- peeeutum cuntur hujusmodi Peccata iuxta Doctoris subtilis interpreta. esse me tionem, non quia ii vere de ills poeniteret, non remitterentur, missibi quia nomina pium esset assere te, sed ideo, quia grauitas illo.
in hae rum peccatorum meretur excaecationem is quod a peccavita ore gratia auferatur, Mauxilium speciali mimum ei denege- Scotus in tur,quibus positis peccatum fit irremissibile, quia homo nun-,ocm, quam redit, ut cognoscat illud, sed semper, maiora prola-Psal ό g. bituri.iuxta allud Psal. 68 ubi de Iudaris hi istum persequentibus agens,inquit: Fra mensa eorum coram apsi scin tu queum , m retribuιιones, C in scandalum obicurentur ocul eorum ne videant, dorium Eortim semper incurua Deus enim neminem caecat, aut positive incuruat, sed priuatiue, non illuminando,
aut dirigcndo: quia licet nulli auxilium speciale sifficiens deneget, tamen aliquibus propter immania eo am stlitia, specialiis muniis essica denegat. ex quo fit, quod peccatum eorum sic missibile dicatur: quia licet possint, scd nunquam
616쪽
Quapropter,hoc unum hie pritermittendum non est quod A.Auguit.adnotauit, ut peccatores audientes terreatur, neque D. Aug. sibi tam latam licentiam in peccatis sumat:esse quasdam pec do ita catorum periodos,i terminos quo mala deuenire possunt,in Chr ea. Vbus deserit Deus,& dei lituit homine, auxilium efficax illi .is 4.egando vitamque ab illo auferendo. Et forte huc spectat illud Dauidi eum νινι sanguinum ρο olosi, non ιmidiabunt sal.s .dios suos: Lillud Priusiquam ιntelligerent θma vestra rham Psal. 17.num,sic triara absiorbet eos. Itaque,peccatorum suorum deme Iride Aiaritis numero illo a Deo praefixo completo & sua ipsorum ma drianumn uactouea effossa: Dpraesens vita pariter,& futura illis eripitur. 4 ripae Et ad hune sensum aliqui Doctores interpretantur locum it nil qu.I. lum difficilem Amos cap. I. Super tribu sceleribu Damasci, is super quatuor non conuertam eum ut intelligatur,quantum ad flagellari necem temporalem , quae ibi comminatur Dorninus non autem quantum ad remulsionem culpaeci si tamen Damascus,aut quicunque peccator vere poeniteat quia misericordie Dei Dcopiosae eius redemptioni nullus terminus aut limes praefiniendus est: Et pie inquit,rerimet Urael ex omni-b- iniquitatibi 'im.Quapropter homo,si peccasti,diuinamque maiestatem olfendisti: si peccata tua super arenam maris multiplicata sunt,noli obsecro desperare cum Caino dice xe:maior est iniquitas mea quam ut ventam merear nolit pec Gen. A. catorum tuorum multitudine & grauitate deterreri, quin potius a pereatis abstine,& deinceps peccare noli,& accede eum fiducia ad thronum gratiet Christi,apud quem niuei icordiam & peccatorum indulgentiam copiosissimei inuenies,conseque
617쪽
Domine eYaudi orationem meam, uribus percipe Obsecrationem meam , rn veritate tua, exaui me an iu
At non intres in iudicium cum sierii tuo: Qiιia non iusti iacabitur in conspectu tuo omndis vivens. I vri huius Psalmi sic habet Psalmis David quando per=quebatur eum*ι- βασAbsalon.'Qui titulias licet in aliquibus versionibus, praesertim Septuaginta incerpretum inueniatur:ramen neque habetur in Hebraeo, neque in D. Pheron versione. Quare credi- ranus rii est Lurano quod ab aliquo Doctore fuerat apposuus,quia maxime cum ipsius Psalmi litera consonat.Vbi de graui Absalonis persecutione agitur, quam in proprium parentem molitus elui cu 2. Reg. s. habetur. Haec enim fili sceleratissimi persecutio valde grauis fuit, mult6que tempore durauit, in quo non unum aut alterum , sed quamplurimos composuit Psalmos, ut,vel sic, non solum diuinas aures ad misericordiam inclinaret,sed etiam, plusquam adamantinum filii sui pectus, carminum suorum concentu, larmonia tactum , deliniret. Lxistimabat forsitan vir sanctus,quod Psalmi ab eo compotati ad manus fili essent perueturi,quibus indomitus eius animus, LVat sit aliquan tim persuasus. furorem suum temperaret. Habet CDimniiscAE hoc peculiare musica, quod incompositos animi motus fraenatvει coercet allicit ad pacem, lardentes indignationis ignes, omnino dissipat, extinguit. Tantum enim virtutis, atque potentiae apud musicam ne existimarunt antiqui, quod apud eos exploratum fuerit,mutationem eius, morum etiam muta-F-ι- tionem in rempubl.inducere. Nana Boetius lib. I.de musica,tic
618쪽
licit Plato cauendum exiitimat ne de bene morata musica aliquiis permutetur. Nulla enim magis ad animum disciplinis via,qua in auribus patet. Sed quod musica ad peimul ad os mo- testam mutue pertu ibationem sedandum, si valde potens aliquibus exemplis illustrare nota gravabor. Primo enim refertia umtillianus lib. I cap. I 6. Seneca lib. .de ira Poenus lib. I.de Ouintil. musica. cap. I. D. ThOm. lib.4.de regimine Principis cap. LI.ex Seneea. Alistis Tullio ruuenem quendam Tauro minitanum, ad mu Le.tius. lietis aedes expugnandas, vino calidus amore percitum cum . o. tibiis S culiaris venisse sonantem, ibique furentum perseue- Laliaci donec Pythagoras ythmum mutare,&, ei sus spondia- .cos ad phrygium modu canere citharistam iussi quibus mansuetis versibus iuuenis mansuefactus, ab incoepto destitit,& re infesta domum i ediit. Refert etiam Plutarchus de magno illo pl.f. Musico Timotheo, quod animum Alexandri magni nunc ad pacem, nunc ad psa lium carmine,& musica prout volebat inclinabat Homer. Ibadum Achillem memorat, carmine cithara Obtum suas Has faena te xcopesce: c.Et lib. 3. Odisseae ς tr Agamemnonem rotam pergentem, tradit, uxoris suae pudicitiam, cuidam peritissimo mulico custodiendam , commisitse: Qui carminein musica ipsam cori tinebat ab adiitteris Dat mu-heo illo vita D:acto, facile illam proci expugna: unt. Quin Orpheum, Amphionem in huiu rei conrii macionem memo-tem. De Primo enim O lid .lib. de arte amandi, inqui Ois LSaxa seras bra mouit Rhodopeius via us. De secundo velo HoratiuS. Dic usu, Amphion Ibebana conditor urbis,
Saxa mouere seno testudinis o prece blanda.
Quid autem haec significent idem exposuit Horatius.
Salue Bris bomιnes sacer interpreis De urum, 'Cadibus 4 , victu aedo deterruit Orpheus, Ditius ob hoc linire trires rapadockl nouis.
sed Philosophorum dicta missi facientes, ad Scriptura sacram deueniamus,ubi, vel ad oculum intueri licet quanta sit musicie vis Dellicacia ad aliquid, vel ad suadendum ves ad di suadendum, mores que hominum perinutandos. Habetur namque in
Danielis prophetia,ca 3 quod cum abachodonosor Rex B, Danu.
bylonicus praeciperet, ut omnes statuam illa auream qua conflauerat, adorarent: fecit, ut tempore quo duraret adoratio ipsa, nullum instrumentum musicii non insonaret, quo facilius adorantium permulceret aures, cordaque ad adorandu in chnaret.
Laban alud Genessi. generum suum Iacob arguens, q0od eo Gen.I
619쪽
incosulto. ad patrii decreuerit remeare, dixit eruaeuare ita egisti, ut eum ma abigeres silias meas. uasi captiuasgiada ' Cur ignorante me fugere voliιsi,nec ιndicara mιμι, ut prosequerer te cum gaudι canticis, Fumpanis, is cithar M. Quid autem
haec sibi volunt 3 aut cur Iacob cum musicis in lirumentis erat insequuturus nis ut animum eius attraheret,in vi musicae ab incoepto in patriam redeundi proposito abduceret: sicque ad propriam domum redire cogeret. Sed quas vires csica non Iob. I. est adepta Si quidem, illum de quo scriptum in libris Iob reperimus , quod non est pol vi super terrAm aua possit e com-1. Reg. Is parari, multoties vincit sup r i Dicitur namque I Reg. 16. quod cum in Saulem spiritus nequam irrueret, Dauid carmine .cithara daemonem propulsabat, quod quidem non soli; mdiuinae virtutis ope factum credendum est , sed virtute etiam musicae, quam ad daemonem propulsandum habet, sicut atri r Iosioph. mane Iosephus libr. 6. antiquita. cap. 9. M. Augustin. Io con- D. Aug. selis cap. 34Jacob de Valentia prolog. in psall. tracst. I. cap. 3. Iacob de Burgen . in suis ad Lyr.addit. I. Reg. 16. Daemon igitur qui Pur Valentia verbis Iob viari decidet vibrantem hastam, durissimos mal- Burgen Ieos pro nitulo pendit, cui in stipulam versi sunt lapides fun- Iob i. dae ad sonitum cithara tremefactus recedit,& quem nulla vis, sola harmonia superat. Et ne hoc meritis ipsitus David solum Glusa ex attribuatur, refert glossa ordinaria in explicatione huius loci, Boetio. ex mente Boet ij, quod philolbphus quidam tactu cithara ab obsesso corpore daemonem pepulit. Si ergo ut ad rem deueniamus' tauta est musicae vii, quod natui aliter ad illius sonitumi consonantiam paveant daemonia, mores hominu componantur, atque permutentur, si fraenat iras,omnemque saeuitiam ab hominum animis tam potenter dejicit, atque profligat,si hoc , inquam , naturali conceditur consonantiaeela harmoniae quid de illa quae diuinitus inspirata est, qualis diuini nostri citharoedi creditur existimandum erit 3 Quae daemonia non expellet quos ira: indignationis non extinguet ignes quos barbarosis Tramatos animos , instar mansuetarum ovium mansuescere non faciet Legitur enim I. Reg.cap. I9. i. Reri'. qued cum Rex Saul ministros suos mitteret, qui Dauid ap- praehenderent, ut illum ducerent in carcerem forte illum onfendentes psellentem cythara , hymnos,in psalmo Deo canentem repererunt qui dulcedine melodiae attracti,4 deliniti omni saeuitiari crudelitate deposita ad Regem suum Saulem sunt reuersi, qui, eum alios ministros mitteret, idem illis
contigit. Tunc Rex ira Lindignatione accensus, iter arripuit ad
620쪽
ad illum apprehendendum audita tamen psalmorum melodia redulcedine, mutatus est in virum alterum , assumptaque cithara,c epit simuli ipse illam percutere, psallere in prophetare. O mirabilis musicae, stimul in inini ve ibi ad per mill-cendos animosin delinienda corda virtusci quae Saulem tanquam leonem furentem &contra Dauidem ignem spirantem sic potuit temperare. Considerans igitur Regius psaltes emeacissimam psalmoru virtutem qui ei metricein sili- mice conscripti sunt ad sedandos animos, feritatemque coirigendam, vides etiam Absalom charissimi filiisui uinina auitatem, quae Hircanas lygrides superabat, qui quide nullum non mouebat lapidem , attentabat medium ut illum vita priuator, psalmum hunc mirifico spiritu, summaque eruditione polluntem,composuit: ut si ad manus filii forsitan deueniret, ius in dignatione mi rabiem contra genitor in conceptam com pestetetin mitigaret. Haec de titulo, iam ad liteiae explicationem accedamus. Donune exaud orationem meam,&c. Videns immanissimam
fili j sui persecutionem , qui contra illum conspiraucra a pro prusque sedibus repellere attentaverat, ad Deum ultorem
auxiliatorem suum, toto mentis assectu, animique deuotione. per orationem conuersus , inquit Domιne exaudi era tonMurneam, d ne repellas humilem deprecatione meam, quin imo
auribus tuae misericordia illam percipe in me a praesentaneo periculo liberare non dedignetis:quoniam filius meus qui de utero meo est egi essus, mutatus est mihi in crudele, factus est acerrimus hostis que itquc animam meam ad perdendam eam videtur mihi David initio huius psalmi licet transcursim obiter constituere differentiam inter Deum verum de vivum in illos qui ctim ij existimentur, non tamen fiant, sed lignat lapides, argetum laurum& opera manuum hominum .Qui licet habeat oculos, sed non vident, os mon Io-quuntur,aures mon audiunt. In quo peioris conditionis esse
beluis manifeste ostenditur, ut perpulchre in expositionei fit. Aufή-D3.deducit August. quia bruta animentia sensuum pitui legio rersaudent. At Deus noster oculos habet ad videndu nostras ca O . Iamitates, miserias,os ad loquendum nobiscum quia non solum per Prophetas multifarium loquutus est, sed nouissime diebus istis inito prio filio, manus etia habet irberalitate non medior donatas, ad nobis succurrendum it aestandum auxilium,auresque ad nostras exaudiendas preces, vet ex innume
ris sacrae scripturae locis facillime omluobari potest. Diritur P enim