장음표시 사용
71쪽
frumentorum operi proprio adhibendorum discrimen: .
ut therapeutice in dictam,pharmaciam,2 chirurgia, alias ob adtionum varietatom , Ut tertia in f 80la - , citi cam Er analepticam. Ista labentes in morbum reuocat:haec ab eodem liberatos confirmat. Porro tres alias artis parici exercitationis medica necessitas,rerumque ab erudito laudatoque medico noscendarum varietas
inuexit: P siologiam tum de similarium corporis hamani partium temperie , substantia, facultate,actioneo usu. Tum de organicarum conformatione, murisIM-dine, numero, figura ct situ. Pathologiam de mo=boram generibus ct dissereni's eorumque causis snternis eκ-
iernisque st esse iis est tomatibus. Et Simiotica de signis statu, cuiuslibet flubris,neutrius S insalu
bris, tum prateriti, tum prasentis, tum etiam futuri. I iam igitur partium medicina diuisionem constanti sime semper coluit, authore Hippocrate, erudiissima Dogmaticorum familia. At vero Methodici Laodicas quodam Dro duce qui Galeno aqualis fuit, ab eoque
corrupta artu nomines , e vexatus dum tantum medicina partes celebrarunt, υγιεινὴν oe θεραπευΤιμὴν h cque ex tribus tantum curatiuu indicationibus constituerunt: qum e totidem morborum grateribus eduxerut,relaxatione,astrictione, ct mixta quada a 'editus L=ecie,e que communitatum nominibus vocitarunt: quod in omnium morborum speciebuι apud eos quidem versarentur. Nullam vero aut caus rum eriternarum inιernammque , aut partium laborantium rationem habuerunt, quarum notionem ad therapiam. ct idoneorum remediorum inuentionem nihil prorsus icon erre putarunt. Non enim causas illas utrasque, nec paris etiam agra3,sed morbos tantum partibus induin
72쪽
tes;Equo veloci, superbo, pugnaci, longa crura, promisse iubae, Jc praestantes ungulae lepori,& ceruo timidissimis eursus celeritas: sic reliquorum animalium moribus Congruo pallium apparatu natura consultum est ; quem Aristoteles libro de pari. animal fusissime enarrauit. Non enim talia animalia sunt ob talia instrumenta; sed potius talia instrumenta ob talia animalia. Nam neque Taurus ferox , quod cornutus sit ; sed . qu bd ferox, est cornutus: neque lepus quδd inermis , est timidus: sed quod timidus , est inermis& velox. Non enim sunt eaedem omnium animalium animae squod Anaxagoras falso putauit ) sed ,
singulis istorum speciebus propriae obtigerunt,audaces, timidat,gregales, solitariae, quarum diuersis moribus,& actionibus , diuersa ab iisdem accommodata sunt organa, a quibus mores etiam lipsos roborari, mutari, & debilitari contingit. Ut enim hi, mosqubd audax st)ensem arripit;eoque arrepto audacia crescit: sic pusillus vitulus nondum protuberantibus cornibus fronte tamen obuios incessit Idem grandior cornibus resectis natiuam ferociam deponit; sic ceruus deciduis cornibus delitescit ignanuS. Parit igitur diuersos animalium mores animarum cuiusque generis di uersitas : quos idoneorum organorum Opportunitas confirmat;penuria debilitat,eneruatque. Neque vero istae brutorum animae ante ipsorum colpota seorsim v v m consistere, vagarique cogitandum est : clim ne sint quidem tum,smninoque e potentia materiae corporean
73쪽
cipiis semine & menstiuo brutorti hominu q; delitescere: in quibus a temperie ipsa nihil disseri e ple- 'riq; sapietu opinatur: quae hos, vel illos mores, hςc vel illa instrumeta utrisq; a iungat. Neque enim ob hac parte procreatricem anima humana a corpore separabilis, & aeterna , sed ob mentem , statuitur. hoc verb alia disputatione nostra luculentius explicabitur.
Iam vero si temperies principiorum conformatrice corporum facultate valeat, dubitandum sane non est, quin corporum partiumque conse Imatio,& figura occultos cuiusque mores , propriamque
indole prς se ferat: sitque quod Sextus philosophus
dicere solebat)to tu corpus velut queda animς Imago, scilicet sentientis, irascibilis,&. concupi bilis. Quare veram este physiognomiam signorum primum argumentum ex figuris partium constat: quas qui in brutorum genere sedulb obseruauarint physiognomi quasque qui mores comitari soleant in itidem accurate notarint. Illi certe de hominum moribus dii terere ex vultu, manibus totoque habitu verissimc possunt. Alterius argumenti, quod ex aspectabilibus caeteri lue totius habitus sensibilibus qualitatibus primis,& secundis: ut calore, odore, diuritie, mollitie, hirsutie, nuditate, leuitate, asperitate ducitur, dubia fides qui possit effeὶ Clim enim istarum Omnium in omnibus tam exoticis, quam vernaculis animalibus, sexibusis, ex una temperie origo fluat: quis ex earum similitudine : in eadem praesertim animalium specie; temperiei morumque similitudinem affirmare non audeati Postrem I
74쪽
32 De Prognosi Medica, Postremo cum animalium omnium naturaliare quaedam sint sympto mala; a quibus non humores tantum , spiritus, Sc viscera, sed externae quoque partes quodammodo permovetur:hominum profecto otiosorum, nullaqne de re cogitantium spontaneus gestus, incessias, motusque naturalibus suis passionibus similes sepissime incidunt. Vt iracundorum,etiamsi ira careant, toruus aspectus : moestorum cum non moereant, demissus, δc abiectus: omninoque ex vultus & oculorum agitatione spo-tanea hilaritatem,vel tristitiam et mansuetudinem,
vel serociam; libidinem, vel pudicitiam; liberalitatem , vel auaritiam ; caeterasque sentientis animae, partiumque eiusdem irascibilis,& concupiscibilis Innatas virtutes & vitia praesentis re, physiognomis tuto licet. Quamobrem clim tria sint physiognomonici iudici, de tota hominum indole: tum ex abditissimo naturae sinu expressa; tum ex principiis per se
notis demostrata; tum ex Crebris, certisque experimentis confirmata argumenta : quis physiognomiam artem esse naturalem,veramque & constantem non statuatῖUerum id quidem est, certiorem multo, &cian-
stantiorem in brutorum, quam hominum genere physiognomiam esse : illius enim unica vitae dux morumque magistra natura praeest: in his educatio, disciplina,religio, simulatio denique dissimulatio, totam naturae vim peruertit Sc naturales Cuiusque impetus tam valide refraenat: ut nulla hominum natiua studia , & spontanea consilia detegi
75쪽
Notus est Zoopyri salioqui physiognomi prae- ' 'stantissimi) errori qui Socratis habitu deluius libi- ὶ
dinosum illum, S lui prasim lege prosellus est sina- lgno Alcibiadis cachinno) a quo nullum estismodi lcrimen tu Socrate, simili axi tuo, i tali M'agni fuerat nim Iium naentiu suae Vitia,eo inii laIrritii virlhudioi, & vigilauta ksqippi silerat: narmos liae ex naturalibus cauilis I 8 ius,indRlbula o x Ponthanti Volunta e resecara tinςdenim tax en. US 'uΩna od inaequ e n . tu rar vi in Hii ii yge ud 1 s eat ij b his, m ribusque: neque physi qgia Omin sic illa sit in nido explorandis labefici ariς0 ηgins une X se simultorum 'n eo um Kqm in. c uirentium signo rumphisiognomicinum citer, Itydiose in .s le ci ferantur, ut 'uae intelis contegi trans, uri ideiurui: quae idem et diuertunae p-endant. : quaedemque quibus significando: prςposeant, Cedarussae, accura te per spiciatur: ut si vel Mamis, vel plurima, vel efficacissima, in eandem ligniscatione Moonspirare videantui: nos illam ungi; tepudi aps reliquis, amplectamur& comprobemus, sin vitae, strii O. jquam quisque antea agitarit,quae studia coluerit, incomperta nobis sint iudicium su spendam ut, donec coperta nobis sint omnia quaeu'e .eΣ γli is lGturae muntatio accesserat. Ergo aio lsgihim, fio ibusα praece, piis circunseripta physi goynua, eἰuiqi dri I. at Ius non in fallacibus Jc praeitigios , sed in i 'l ,α asstificiosis vaticina js num claudo est . .
76쪽
Tractatus. II Earundem linearum multas constituunt differentias : tum magnitudinis , quod aliae amplae vel angustae: tum situs, quod aliae profundae, aliae superficiariae: tum coloris, quod aliae rubentes, aliae pallentes vel liuescentes : tum origine, quod aliae Corporibus connatae sint: aliae absolutis itidem supernatae: tum denique durationis quod aliae vigetibus niteat, laguetib flaccescat, moribu dis ex tabescat Harum autem differentiarum omnium origo este vario cutis nexu , cum subiectis in culis & tendinibus , in quarum partium intervalla subsidens
cutis , filstiras illas rimasque constanter exprimit illis enim arctissime cohaerescit. J Neque vero temere rmas illas, contractis in utero foetuum manibus, indeque Iugata earundem cute effictas esse putandum est. Hae enim omnes adultis exolescerent, neque in totam vitam producerentur.Sed sapienter a natura complures cuti inseruntur: dum haec musculis eorumque tendinibus obducitur, Matctissime cohaerescit. Quidni igitur manuum ista
. lineae corporum. compagem densa ne sit, & solida, an laxa, solutaque declaret: aut cur corporum temperiem actionumq; robur, aut debilitatem , omninoque ad sanitatem vel morbum procliuitatem,
non portendata. cum Venarum , arteriarum, neruo
rumque propagatis finibus perfundatur , a quibus viscetum principii facultates excipiat, referatqueZItaque Aristoteles primo de histor. animal. scis. suras manuum longioris , vel breuioris vitae elle indices acutissime dixisse videtur : ilhe enim ad formationem spectant : haecque rursus ad tem
periem: bonusque vel malus tiabitus sermatione &
77쪽
' θῖ , De Prunasi Medica , temperie constat,quae vitae spatium definit. Μ Rationi suffragatur experientia. Obseruat enim si penumero est a lineis angustis fissis & mul-l tipliciter aliarum insertione diuulsis vitae breuita- tem: sicuti ab integris iisdem ampliique diuturni talem verissime fuisse significatam. Incumb t videlicet natura,in corporum pei sectis mam formam, quam linearum integritas & amplitudo , multo
magis, quam qngustia&exilitas incisoque decet:
quod si sorte ex materiae vel facultatis ipsius vitio formae perfectionem, summumque decus in opini- .. mis istis linearum vestigiis, non allecuta sit: multo minus in grandioribus partibus, totisque corporibus assecuturam illam esse,credibile est. .
Nisi vero a propi ijs finibus , atque a. verissimis ad vanissimas,& fallacillimas Astrologoru diuinationes transiliat: ut cum singulis manuum thorulis, singulos planetas improbi artifices alligant. Unde Ioui ales quosdam, Saturnios alios,aut Mercuriales, aut Martios nuncupant: iisque Planetarum ipsoru aut benefice ut iam pollicentur, aut maleficentiam minitantur. Sic enim alios igni, alios incedio, sub
melsione, ruina, suspendio, insidijs,& pluribus alijs
mortis generibus peritutos: alios orbos, vel paucorum, aut multo tum liberorum patentes: alios unius Vel plurium mulierum maritos: allos locupletes,vel nolles, erud tos, vel ineruditos decelluros elle de ierare audent impij dc nugaces nebulones. Ha Cprodigia sunt Astr , logicarum ptaei ictionum falsissima, & a naturalibus artibus, ac demonstrat tui Sphysiognomia Sc chre romantia , una cum Astrolo-Piad: ulnatrice, e culitatibus bene moratis longe, t a lateque
78쪽
Tractatus. 3 lateque explodenda: cum nullis in naturae caussis Constare, sed tota e mendacijs impudentissimis co- sata videantur. Quae enim ars coniugiorum , aut liberorum multitudinem,uel paucitatem,ex manu hominis cuiusquam praesagiat, cum eiusmodi ea-sus omnes, mulierum diuersa constitutio cepissime Conuertate Quae ars necis formulam, ignoto necatore,eiusque odio & ferocia, praesenserit Z Quae ars oppressionem cuiusquam , improuisio tegulae, vel parietis casu, non temere coniiciat ξ Neque enim quisquam tam amens unquam fuit, qui idem astruopprimendo homini & praecipitandae tegulae, vel parieti dominari, tam constanter putet: ut eodem momento tegulae casum, hominis clue unius magis quam teliquorum eaedem moliatur.Quare physiost nomonica & chesto mantica de vita, moribus & stud ijs hominum, vera fortasse, certaque sint, at de fortuitis casibus omnibus, eadem
improbabilissima , fallacissima, maximeque impia dc scelerata, sunt hac benda.
79쪽
umentorum operi proprio adhibendorum discrimen:
is therapeutice in diatam,pharmaciam,2 chirurgia, alias ob actionum varietatem, ut tertia in prop0lacticam ct analepticam. Illa labentes in morbum reuocat:haec ab eodem liberatos confirmat. Porro tres alias artis parici exercitationis medica necessitas,rerumque ab erudito laudatoque medico noscendarum varietas
inuexiι: Phasiologiam tum de similarium corporis humani partium temperie , substantia, facultate,actioneo usu. Tum de organicarum conformatione, magnιtudine, numero,sigura ct Au. Pathologiam de mo=borum generibus ct dissereni's eorumque causis snternis eκ-rernisque re essectissiue symptomatibuου. Et Simiotica de signis Diim cuiuslibet Flubris,neutrim ct insalubris, tum prateriis, tum prasentis, tum eriam futuri. I iam igitur partium medicina diuisionem constanti Eme semper coluiι authore Hippocrate, eruditissima Dogmaticorum familia. At vero Methodici Laodicaeo quodam oro duce qui Galeno aqualis fuit, ab eoque
corrupta arita nomines' e vexatus duas trinium medicinae partes celebrarunt, υγιειναν θh cque ex tribus tantum curatiuis indicationibus constituerunt: quas e totidem morborum generibus eduxerut,relaxatione, trictione, ct mixta quada a fictuου flecte,iasque communitatum nominibuου vo sta runt: quod in omnium morborum speciebuι apud eos quidem versiarentur. Nullam vero aut causarum erirernarum imernarumque , aut partium laborantium rationem habuerunt, quarum notionem ad therapiam ct idoneorum remediorum inuentionem nihil prorsus conferre putarunt. Non enim causas illaι utrasque,nec paria etiam agraου ed morbos tantum partibiu induis
80쪽
Dogmatici tam studiose amplexi sipi,qnas sine illa neque aegrorum curationi, neque 4 Medicorum dignitati
decorique satis tuto cautum esse posseι: id1 ex Praece
toris Antentia in prooemium prognosticum. Sedenim quorumdam Philosophiae procerum contra eandem testimonia citari flent, tum Aristotelis, qui libro de memoria st reminiscentia de progns υθάne 'dhbitasse visius est:e que s eranlii potius quam praesagiendi
scientiam vocare. ρ ιψ κ:uros rertim euemus sperare non praseire humanae sit facultatis. Tum Ciceronis, qui libris tribus diuinatrice vim omnem de hominum 'mentibus sustulit. V uinetiam eidem acci sationi probabilium rationum permulta bubsidia construnt. Ciuod
cum prognosis Aprologia propria sit, eiusdem Medicina ars nem8e diuersissima, non possit esse porticeps. Euod medici solo sinsisum iudicio rerum notitiam pro-ρquamur, quorum nudus ab lys quae venturasi in x pulsari 2 permoveri potest. suod denique si prognosis cemnet ver ue en sc tentifica fingatur,non ars illa quidem fissicientia vera sit. Sin incerta,*llax, or conis citHralis tantum ab arte excludenda. At vero praesagiendi ratio omnino duplex est.2 na a ratione omnsque arti scio vacua,quod causirum, S essemιum mutna coπ-siquutione non visatur: qualis fuit prophetarum olim uiuino a 'irante numine verisima: italis esiam ora