장음표시 사용
101쪽
uia mathematica considerantes utranque assertionem; no quMilla fuerit maxima parallaxis, quam cometae eidem Tycho ascripsit. quoniam itaque nunc me sua te igiuersatione ad id prouin .ingress. cat Keplerus. age videamus quanto maiorem parallaxim illi tru sei buerit Tycho. primo autem procedo ex comprobatione eiuSse
cunda pag. IaO. ubi ponit parallaxim trium minutorum ex eaque colligit cli stantiam 3 . 1emidiametrorum terraecometae a centro vialiter sit die a 3. Nouembris posta ergo distantia cometae ab uniuersi centro semidiametrorum terrae 3 . erit maxima parallaxis, nempe parallaxis ad horizontem, seu in distantia grad. . a vertice minutorum I I. 3 o. proxime: in distantia a vertice grad. So. erit parallaxis minut. I I. I 6. in distantia grad. 7O. itidem a veritice erit parallaxis min. IO. 7. circiter. Vnde multo maior parallaxis cometae adsuit tribus minutis etiam supra horizonteni pluribus gradibus na in altitudine usque grad 6o. ab horizonte hoc est distantia grad. 3 o. a vertice erit parallaxis proxime minut. 6. . Progressi. 3. At procedendo ex cap. 9. Vbi Theoriam motus cometae de- ό signat suum illi assignando orbem, maximam ibi parallaxim fa- ' cit minut. I p. 32. in tabula pag. 2 6. ad diem p. NollembriS, pinnitque distantiam tum eius ab uniuersi centro semid. terrς I73. in qua distantia a centro phaenomenon remotum a vertice solugrad. 3 o. patietur parallaxim gr-d. . min. 1 O proxime ut multo maior fuerit ex Tuchone parallaxi Scometae anni 77. minut. 3. Non ergo in sensibilis, non exigua adeo ut cotem ni debeat, non ad unicum minutum sere redigitur ut vim argumenti effugiens simulat heplerus. neque cisam concessit hanc parallaxim quasi gratuito. & non serio, neque ita sentiens Tycho, ut quandoque etiam dicit callidus aduersarius quia, dc ex progrestu per Obseruationes &demonstrationem deducit, & ex eadem suppositione ordinat Theoricam orbis eius atque tabulam motus ex varia eius relatione tima ad Solem, tum ad perigeum; tum adisclionem eclipticae cum circulo motuS
Pro Conclusione ergo hac tria coiligamus.
s D Rimum, Parallaxis cometae anni . multo maior fuit ex Thac chone minut. tribus idque non raro, ac paucis in lociS .
102쪽
secundum Parallaxis itaque illa fuit sensibilis, & non ob exiguitatem contemptibilis . Tertium Parallaxis, fuit tributa illi cometae a Tychone non in gratiam aduersari , sed serio, utque pars suae positionis .
6. Vt hinc constet exorbitationem lineae flexuosae a circulo maximo, de qua diximus proximE cap.7. n um. 6. fuisse interdum magnam ob parallaxis magnitudinem nunc magis detectam.
. ritet etiam effugium illud KepIeri evanescere quod nu.a. cap.eod. ad sextum ponit illis verbis, vero semicum totus -- tum, quod Claramontius ipse coninendum putat de declinatione minori iam repetito caeculo plusquam viginti minutis promouetur sectior Noniam in ablatione unici minuti consistit negocium: plerunque decem numero 1hperabant. s. At promoueri uno detracto minuto plus viginti minutis sectionem nulla demonstratione firmatur a b eo,neque demonstrari in lineae incertitudine potest, sed hic est Iepleri mos, in stie tiis praesertina mathematicis vituperandus, multa dicere absque ulla probation .
occasione Corestarij mei ad calcem cap. c. in me evomat hepterus: sue artificiosa peroratio eius huc quedictorum s
i Epletus obtentu Corellarii mei ad calcem rapitis 6. quod Corellarium ego exscripsi in proximo cap. Io.num. 3. a tificiosissimam perorationem peragit hucu squc dictorum. Α tisichs sophisticis , dum quae concesserat, recantat, exiisque comtrarium
103쪽
trarium quam illa inserant; concludit, ac iurgia miscet; iungit
Rethorica artificia; Tum quod crimitiationis locum in peroratione esse statuit Aristoteles eundemq. criminationi in me suae nunc dat Keplerus; Tum quod acrimoniam adiungit figurae frequentationi S, ut illa vocatur in quarto ad Herennium. quod in Par. - praefatione praedixi, id nunc totum exprimit reipsa in hoc epilogo . audiamus coruscantem cplerum.
xepl. nu s. 'a I aque in eo res est, Vt Clara montio pro corollario suo ad claram. c. 6. sane quam insolenti. Corellarium meum reposui proximo cap. num. 3. inde repetat lector, & consideret quae in eo sit insolentiae, vel minima repraesentatio. dictio simplex, & plana abique cuiuspiam iniuria colligit cometam non eme motum per lineam regularem quia per flexuosam perquam motum esse non negavit Keplerus. &nic mox concedet: colligit rursus Corellarium cometam nota perstitisse in eodem tenore velocitatis semper.id ipsum Tycho 1atetur. non decreuisse velocitatem ulla analogia. calculi hoc demonstrati ab aduersario,vel inuito, suscepti,demG- utant. de motu fluxus,& rcfluxus iam dictum, dc ruritis dicenduin quo regularitatem ines te quampiam neque aduersarius negare test & modo regularis , Stipse sit etiam si non magis quam
cometa fuerit, satis est ad instantiam stip. cap. . num . .) Vindique ex hoc motu fluxus, & refluxus insolens reddi queat corellarium . quaenam ergo hic arrogantia 3 quaenam insolentia 3 Quod si nullus hic insolentia caracter ne minimus quidem,appareat, quid aliud dicendum restat, quam quod arquato omnia arquata prarent Repler. QDd tamen retexueris hactenus claram. in feliciter retexueris, de quam e tuo usu patuit capite proximo prccedente nostro.
2 plςr, Nectatura Ilud corollarium flosculis in uersis. ut nimirum ex hucusque dictis constet hanc Claramoniij inquisitionem in ea, quae bene sunt a Tychone demonstrata. Claram. Pape demonstrata , non ne rationes huc usque Tychonis suma reprobabiles 3 id tu iterum, & tertio dixisti. at rationes probabi- ad ne 3 tu ipse negas. chepl. Domi quidem laudabilem: foris autem superuacuam esse. claram. Immo exteri laudauere meum Antitychone viri docti Io.Camillus Gisonensis publicus olim in Gymnasio Patauino mathematicus lib. 3 .de Cometis cap. s. num. 2I. hoc de praesenti hac indagine testimonium protulit, Imis, inquit, cometas a Tychme, σ
104쪽
abali 1 temporis aftronomis obstruatos neque exact/ circulos maximos absoluisse neque regulariter motos fuisse satis euidenter deducit claramontius
Et Thomas Dempster Scotus vir eruditissimus cum Rauennae viderit Antitychonem apud Illustrissimum Cardinalem Cappotitum cius ciuitatis Archiepiscopum summopere commendauit,&sententiam,&librum. fuisse celeberrimos ha Italia mathematicos qui eundem probauerint tute ipse nosti: at postem adducere testimonia P. Blancanii cum adhuc viveret, & Cata Lit B notaiensis mathematici, & virorum aliorum illustrium quos, ct breuitatis, dc modestie cau sa Ommitto. 4. Assertiones Tychonis oppositas temeritatis eme plenas . hepter. Si de assertionibus Tychonis haec scribis ut verba soliant, eris Antitychonis no Tychonis hyperaspistes: si vero pographus . tuus errauit, ut in aliquibus alijs locis obseruare licet, dc choni non Tychonis legendum siti quomodo temerariae erunt assertiones oppositae Tychonicis cum non nisi probabiles illae sint. nupropositio probabili opposita est temeraria, cum si probabilis sit
affirmatio, probabilis etiam sit opposita negatio: praeterea vero quibus tu ipsis dedi sti manu, &mox dabis, eas temerarias vocas 3 sed audiamus rationes temeritatis. Non tantum quod nodum in scirpo. impersectiones motuu Kepler. in figura, dc tempore causatae, notas aeque, ac contemptaS ab omnibus, & omnino tantulas ut maiores in astronomia diuinissima scientia tolerare cogamur. quod qui nescit, usum eius disciplinae non habet. Causae temeritatis a Keplero adductae sunt; quoniam maiore claram. quam Oporteat subtilitate res pendo, dc considero: at contrarium erat dicendum nam temeritas ex inconsideratione nascitur non ex pensiculatiore consideratione . caeterum quae d cit iam sunt plene reiecta at id de cxiguitate subiungo, quae in appendice capitis proximE praecedentis planius adhuc multo facere . quam a falsum sit effugium,quod ex ea sibi parat atq; Tychoni heptertas. interim du fatetur impersectiones motus cometae esse notas omnibus,adeoque ab illis concestas consequeri ter admittit eas; motus irregularitatem attestatur. iamque illi exceptio cxiguitatis non prodest. s. Sed, & quia superfluctuatione motus cometae ad scriptam heplar. se ipsas faedillima contradictione coarguunt. Nulla contradictio authoris ut supra cap. 8.partia. n. I a. at flu- curam.
105쪽
ctuationem illam motus constare ex tabulis ipsius Tychoris ibi.
dena ostendi. 6. Quia adestructione alicuius regularitatis, cuius assertionεI ychoni per summana iniuriam tribuunt ad negationem regularitatis omnimodae per amyllogisticam intollerabilem caeco impetu ruunt.
Per beneficium no per iniuriam trabuitur ea assertio Tych ni ut supra cap. s. pari. a. num. 6. 3c non ex confutatione 1blius analogiae sescuplae,1ed ex destructione analogiae iuxta proportionem motus diei Iq. ad motum die I s. in consequentibus diebus deduxi motum cometae nullam analogiam perpetuo retinuisse quae est demonstratio non asyllogistica deductio supra cap. . nu. .ubi hanc eme imposturam Kepleri demonstraui. . Denique quoniam de elemetarium motuum regularitate maior, talia iactanti quae nulla unquam exempla prςsta repossuntraue vel ipsis pro exemplo allatis Oceani fluctibus, quibus isit, receditque plenior in interluniis, & plenilunijs, remis sor in quadris ne tunc quidem semper constanti modulo) facile diluitur. Defensa ita est Tychonis ratio ut disputator memorat secunda.
obiectioni de regularitate fluxus & refluxus maris pristinae iarespondi cap. g. num. .at nouae ac nouiter nunc allatae res ndeo non me latere aquas maris ut vulgus nautarum vocat)interdum vivas dici interdum mortuas,quas nostri portus incolae dicunt sellis aquas cum mare ferE in eodem statu aquas retinet.quaque die tamen naturali tum quoque bis fluxus maris,&refluxus hi senis scit. horis pari inter se proportione, licet si diuersae dies inter se coserant modo pleniorinus aquis Hare feratur modo minoribus.
106쪽
De instanti, hae titych. in tertiam rationem T chonis replicationibusque lepleri ei queo temonibus f considerationibus Antitych.
cap. I. lib. a. hepl. ad cap.7.pag. 26,
i A D tertiam rationem Tychonis meamque eius solutionε uix deuenio quidque replicet pro chone , & quid mihi
obijciat heplerus. Ratio Tychonis resoluta est in cap. 7. meo a. lib. Anti*ch. inde repetatur. ego insteti maiori. Quo remotiora hil. existunta terra sidera, ct octauae sphaera proximiora eo tardiores motus
obtinere nobis videntur, ct contra quo propiores terra eo celerius agitari.
1nsto ergo ex Mercurij,&Veneris orbibus,qui pari sunt cum Instantiar. stle velocitat laetipsis iii feriores . . - a. Replicatio hepteri est rationem esse probabilem, proinde- Replicatioque illi sussicere, si inductionem in maiori parte 1uffragantem, ηςPi Π nacta sit. 3. Quod ad consessionem probabilitatis ea mihi sumeit, nee quicquam amplius a xeplero peto. quod vero de inductione ad
eliciendam probabilem uniuersalem dicit verum sene est ubi no Colatatio. sit contraria instantia; tum enim necesse restringere propositi nem ut excludatur, seu quousque excludatur, instantia ex Arist. lib. 8. Teisic. num. 28. nunc ergo cum instantia fit in orbibus idisis coelestibus de quibus est propositio,necesse est restringere propositionem adoroes supra Venerem, Mercurium, Sc Solem, dc nos orbes excluders ad excludendam instantiam, eritque propinsito restricta. omnia sidera supra Blena quo propiora sunt oci uae sphaera eo sunt tardiora; quo remotiora,eo velociora: at falsa eritium minor, scit. cometa anni 7. fait supra solem, erit saltem a Tychone aliena qui infra istem reposuit.
4. Replicat secundo obi jciendo auctoritatem Aristotelis qnimaiorem a Tychone sumptam prior admiserit, quasi scit . ego nunc scribam ut in Aristotelis verba iuratus.dissimulat quae protestatus sum in praefatione Anti ych.&in nuncupatoria quoq; epistola ad Serenissimum Vrines Ducem,me ex rei principiis no . L ex cuius
107쪽
ex cuiusqua auctoritate scripsisse. attamen facilius est tueri AtDstotelem qui phisice ibi loquitur & ad aliam scientum 1e remi
a.de coelo. tendo, ad astronomiam scit.&ad astronomos)non ipse ex lave ' ritatem eam rimando. unde vocat rationabile id ipsum, qus de Imotibus coelorum ibi ex propinquitate,&remotione sancit: M lTycho ex se loquitur, dc tanquam indagator ipsemet ierum
hEui tibi. Tertia demum replicatio est. Τychoni non tres esse orbes s. repL Veneris Mercurij, ac Solis sed unicum orbem esse, qui tres eos planetas contineat, 'proindeque unum H pundem motum ainnuum illorum. claram. At certe mirum est in quas se & Tyclionem tricas hic homo iconiiciat. Tycho dum eius positionem attendimus fictilis pla. netarios orbes arbitratur,& unicum esse spatium atque indistinctum ad octauam usque sphaeram saltem, neque astra orbibus affixa esse, neque ideo ex eorum ductu moveri sed instar auium ibhera ferri aquam opinionem keplerus infra ad lib. 3.cap. I. nu . confirmat,& astruit. cum ergo ex hac positione Mercurius, Ve- . nus,& Sol suopte nutu non communis orbis ductu serantur, sintque illi di spar is longe altitudinis quid nunc comminiscitur OP ponendo illos instantiae meaequari ab uno,& eodem orbe serantur 3 Verum vero semper consonat: at lalsa plerunq; dissonat. 6. Secunda instantia mea est ad eandem maiorem ex voces- deris eiusque consideratione quam vocem in subiecto propositionis sua: reponit Tycho, vir roxime vidimus. Astrologi ergo qui scit . iudiciariam tractant, Dderum duo genera faciunt; aliud primorum nempe caelestium & affixorum; aliud secundorum siderum, in quibus cometas reponunt. At quoniam Κcplerus latetur se non intellexisse hanc meam secundam instantiam ideo necesse est eam clarius huic homini edisserere. Astrologi ergo cometas,&id genus impressiones vocant secundas stellas addico unum pro omnibus Escuidum in summa Anglicana v cata. hic ergo I .dist. II .cap. I . haec habet verba, iam in bae disimmo. ne intendo determinare qualiter sit pronostisandi accidentibus mundi per fecundas uellas scilicet per cursum siderum in aere,σρον sellas cometas,or per alia similia, Haec ibi. cum ergo vox, sideris, usurpetur ab astrologis in ea latitudine, ut etiam cometas ampIcelatur. Tum uaer' in maiore Tychonis,quo in sensu vox cadem , sideris, stluscipienda vel ut restringitur ad sidera prima, vel ut extenditurm iecunda; ad cometas scit. dcci si ut restringitur ad prima, ac
108쪽
eertό caelestia,tuna dico in minore petiturum principium Tychonem:nam esset minor propositio cometa anni 7 .suit sidus tae-ste, cuius motus lunari tardior, supponereturque ita in minore cometam anni 77. fuisse caelestem quod colligere in conclusio ne contendit: si vero in ea amplitudine sumatur, in qua ad sublus nares etiam impressiones extenditur, tum dico non habere in illis locum, c vim rationem quod quae sidera magis ad primum
mobileaccedunt, magis etiam ab eo retardentur, ne contrario motu ferantur: non enim haec concipiuntur assixa orbibus vica
lestia, sed soluta feruntur, quo casu non impediuntur a motu diurno. haec est summa instantiae, quam primo, sibi in intelligibblem asserit; postea praue intellectam patefacit. nunc ad Kepleri colloquium venio quod ipse expetit. audiamus hominem. Ita enim intelligemus quam male,redis orto obiiciet huic meae imstantiae
m. Sed libuit peripatetico meditatione propositionis huius -- Dple noebulare diutius. - Λmbulatio diuturnior, quam hic vocat, est secunda instantia cla=a modo declarata. Vellem equidem cum eo ambulare auditurus ab eo coram heple quis sensus esset eorum,quae toto 'lio Is 3.verbis profert obscurissimis, & quibus aut meae mentis tenebrae aut Typographi sor
te atramentum contagione nocuerunt.
Non sunt verba mea obscura sed satis plana ut proximen. ) claram'. nec Typographi adest error adeo insignis, ut possit ψbscurare senten tiam praeterqua i n ea proposi tione, culiamin Us, o imitatio,σsequacitas, superiorum, debet vero legi, Nulla est inc lenibus vis: at imitatio,ear Θaelias superiorum,restat ergo ut mentis tenebrae intelligentiam omascauerint. . s. In fine hoc capite Io.quod negat inductionem a veris sideri. vepler. Sus ad cometas procedere cum adhuc sit in controuersia, sint ne cometae ora, haec et caelestia sidera principium air Tychonem
Non cap.ro. sed . ego dixi ; quod vero dicit me negare indu- claram uionem a veris sideribus ad cometas non videtur satis distingum re inductionem a syllogistro,& a demonstratione. est inductio a singularibus ad uniuersale. est syllogimus ab uniuersalibus ad niuersite, interdum ad particulare. Ego itaque nullam hic nego
inductionem sed nego a syllogismo Tychonis constructo ex dua bus propositionibus uniuersalibus modo memoratis colligi conL a ciuitiin
109쪽
clusionem,quam intendit: quia vel maior prorsus ineerta, ves in minore principij petitio admittitur . non dixi autem principij petitionem simpliciter admitti, sed si vox, jsidus, restringatur ad
vere caelestia sidera ad quae tamen quod a Tychone restringatur sunt validae coniecturae,at earum cosiderationem dimitto ut non necessariam ad rationem soluendam. xes. m. . s. At ipse imperitius finem petit - hoc est consequens maliquod non est di1putatoris legitimi nam nisi aut destruatur ante. cedens cometam fuisse rarctiorem Luna aut dissisluatur conisquentia, quod tardius & idem est superius esse proculdubio consequens ipsum cometam esse Luna superiore consequetur idest obtinebitur citra controuersiam lege Salastica. clarum. Te emo Keplere tam iniquum disputatorem perhibes 3 quo modo tibi venit in mentem dicere admissis propositionibus nogare me conclusonem 3 iud age sedate rem consideremus . consequentia Tychonis,quam tu dicis pag. 94.2. progim .hae eius propositione continetur, Quo enim remotiora existunt a terra sidera, σsctaua y bara pνοximiora eo tardiores motus proprios obtinere uobis apparen o e contra quo propiores,eo celeriins agitari conpiciunt- .
Sub qua consequentia assumptum debet esse. cometa anni 77 suit sidus quod tardius motum est luna &c. non autem simplic, ter cometa fuit tardior luna; non enim assumptiam vel sut enthi-mematice prosers)antecedens ita aptaretur consequentiae:at si in antecedcnte reponas vocem fideris) cometa anni . fuit sidus tardius motum luna. dum itaque de sidere caelasti intelligas: fit
petitio principii . intelligis adhuc 3 QDDd si utaris ea, quam prineonis, conlequentia nunc. Quicquid tardius luna mouetur est supra lunam, neque cim sequentia erit Tychonis; sed tua,&concludemus ex ea testudines quoque stipra lunam esse.i cita pro eo quod ego petam finem, admissis propositionibus negando comclusionem, tu adfinem deuenies summae ineptiae, at mox ex segisceris.
Iul. nii L IO. Ex hoc iam respiciens ad priorem parte di seminatis quod Scipio facit, pene capio quid id labi velit. Nimirum consequemtiam videtur n are non enim omnia promiscue phaenomenas subluna ponantur necessario & celeriora futura. Nam inquit si fixa aliqua reuulsa de lita sphaera poneretur in aere eXercCret hic morum sibi ingenitum non minusqtiam aues ibide suum clarum. Iam dixi secundam instantiam meam,primo nihil prorsus intellectam a Teplero, postea deprauatissimc intellectam. est, qua
110쪽
nune exprimisid rauata intellectio , & certe dum mihi tribuit commentum detractae a caelo fixae,& i ierem deturbatae,clarum est ex proxime dictis num. 6. plurimum ipsum abesse a sententia mea, & a verborum meorum quacunque tolerabili interpretatione. repetantur verba mea ex Antitych. dicto cap. . in Eluti ne rationis. versic, Secunda ad eandem maiorem consideratio, etiam patebitis sensus clarissimus quem dicto num. 6. in praesenti capite retuli patebitque stellas illas ab orbibus solutas, quas in aere vel hypecaumate moueri posui, esse secundas stellas ab astrologis vocatas ex assertione, scit. Scholae quam impugnauit Ty-D cho,&nunc Tychonem sequutus Keplerus, qui totonum.II. prosequitur ex distorta sua expositione refutare opinionem a se fictam Pro mea sententia.
L. . . Secunda pars errores Kepleri seiuncti
TRanseo ad errores Kepleri, extra cursum disputationis.
Primo ergo reprehendo eam falsitatem duin mihi imponit x. Error. tribuere astris, vivi propria motus suos persciant, uti aves per P ficiunt volatum. verba sunt,oit, quidem peripateticus Claramontius xi propria motus suos perficere , at ego id ne sisnaniam quidem. atquod egode cometis,seu de secundis stellis dixi hic ad caelestes transtulit praeterquam quod neque de secundis stellis id dixi, qu ipse refert at cum in loco meo intelligendo prorsus errauerit necesse suit ab eo fonte plures alios errores profluere. Secundo loco reprehendo ut defensi,ri non coniueniens; dum .Repreh. Opinionem quam mihi tribuit, licet faIso & reprehendit, dem tribuat Tycnoni: at non conueniebat propugnatori Tychonis , cui nisi in hoc assentire volebat,non erat necessarium dissentire,
cum neque necessarium esset inducere nunc eam controuersia. Tertio loco comparationis illius superbiam,&fastum repre- hendo. peripateticus oc. ait alius, cte. vii Aristoteles, ait RG
plerus. quem te facis, qui tuam auctoritatem AristoteIis auctoritati ponas 3 opinioni Aristotelis opponere rationem multi . id seceram; at suam auctoritatem cum Aristotelis auctori tate in ilibrio ponere est nouitis temeritatis inuentum. Sed etiami nepos Teilarus, nam postremum locum sibi sumpsit qui est