장음표시 사용
151쪽
r 6 P RoscEN. VITAErii. alteri: bis sunt duo Raadium milliae, ad Don Ioannem inorium spectantia. M nui insuper i sorte in illa in qua tria d
catorum millia erant capsula alia esset scedula, illa ablata, solam meam reli queret. alteram vero illam de duobus Regalium millibus certo cuidam immi teret sacculo,quem ille certis mihi notis descripserat, bc in quem quotidie adve titiam pecuniam reponi dixerat. His onustus mandatis discedit Aquilera, eaque nocte ad unguem omnia exsequitur. Certior factus ego sequenti die ad
tabernam mercatoris lento admodum
gradu eo , pone me sequente Sajavedra. Credo illum; ubi me vidit, magna exsulatasse laetitia, ut qui tria illa ducatorum de quibus dixeram millia in sua jam potestate habere sibi videretur. Atqui ego illa non allatum , sed ablatum veneram. Postquam consalutavimus , audientibus qui aderant serant vero non paucifraves & honorati viri aio: Famulum
unc meum cras ego huc mittam ejus quod scis caussa. tu velim ne in moraisque ad me quamprimum remittatur.
Hoe ille quidem ita intellexerat , sequenti die famulum a me missum iri ut tria illa scutatorum millia apud me
eponereti eoque hoc tantum respon
dit: Fiet quodcumque jusserit Vestra
152쪽
Dominatio. Taberna egressus vix vuginti circiter confectis pallibus, redeo, aio, dum abirem in mentem mihi venisse , optimuQ fore si num os illos
meos in praesentiarum statim mecum auferrem: eoque petere me ut iamiam illos mihi redderet. Admirabundus ille, Quos, inquit, tu num os a me petis i Ego , Omnes, inquam. omnibus enim mnunc onus habeo. ille, Quos omnes Z Iratus ego, omnes, iterum aio, quos a me habes, tam aureos quam argenteos. Ego ne sille a te ullos num os aureos vel argenteos habeo3 nescio,& sorte ipse ni scis tu quid dicas. Per Deum immortalem, inquam ego , ecce belle excogitatam astutiat Ille: Quaenam astituti a3Tui ego quidquam nec habui nec habeo. Egor Satis iam est nugarum immo multo niam is ei cui nugae eiusmodi vel seaudes potius non placent. Ille: Uade cum Deo. Ego, Lubenter id faxim modo pecuniam meam mihi prius reddas. Quam, ait ille, pecuniam 8 Eam, inquam, quam apud te deposui: in auro & argento. Ego, inquit nullum aurum vel argentum habeo quod tuum sit. O pulcrum , inquam, hominem l nunquid paullo ante audientibus his dixeras, Famulo te meo
illud quidquid est daturum, iam mihi ipsi negas ὶ An tibi memoria
153쪽
excidit, ante octiduum me tria ducatorum millia in auro , &duo millia Regalium in argento apud te deposuisse tIlle: Tune quidquas apud me deposueris i quem ego nescio quis vel cui assisl Ego ad adstantes conversus, Hic, ait, jam me non novit. atqui paullo ante noverat. nihil habet quod meum sit. nempe suum lubenter velit esse. Sed puto Mediolani quoque administrari justin tiam .8tu quidem antequam hinc pedem
moveam, tam aurum quam argentum
illud meum una cum pulvisculo reddes. vitam tibi prius ipse eripiam quam tu mihi meos istos num os. Hac duran- te altercatione, dici vix potest quanta turba undique ad tabernam conflux rit : inter quas de unus fuit de publicis ministris, qui aperta sibi via , ubi litigantibus intervenit, elata voce sic circumstantes sum affatus: Jam vos, domini mei, vidistis & audistis quae internos acta sunt: in primis illud quomodo pessimus hic homo depositum mihi negarit. Sed ut veritas elucescat, age, iubeat libros proferri rationarios, quibus inscriptum proculdubio, apparebit id quod a me depositum dixi. Age , videatur qui bona fide agat, qui minus.
An ego is sum qui postulem quod
meum non est ξDeus hoc nunquam sive-
154쪽
Η u M A N AE , L i g. I I r dirit. In capsula illa, quam digito demonstrabam, in tali sacculo quem certis describebam notis aurum illud meum,
nempe tria ducatorum millia, quorum' pars dupli,pars quadrupli;& inter omnes decem sunt decupli, vidi recondi. Tum
in alteram illam squam &ipsam digito demonstrabam ) in qua ille mihi ipse
dixerat circiter septemdecim Regalium argenteorum esse millia, duo illa millia illata sunt. In rem praesentem ergo Veniat. quod si falsius deprehendar, non recuso quin debitas luam poenas. tantum cautio mihi adhibenda est , ne ille interea si sorte ego abscessero, sua in
transferendis aut immutandis sacculis utatur malitia. Et conversus ad publicum ministrum, Tuum, inquio, erit, auctoritatem hic tuam interponere , operamque dare ne mea ego defrauder pecunia.' i
Collybista , Agedum ergo, inquit, adferantur mei libri. inspiciantur. si quod ille dicit , in eis scriptum in venatur nullam poenam recuso. Tum circum stantes: Haec una optima litem decidendi ratio fuerit. Jhibet collybista ab Aqui-lera ministro aportari principalem librum , in quem accepta & expensa accurate reseruntur. Eo viso, exclamo, oscelestus homo' non hic est qui litem nostram possit decernere 3 sed alias qui dam
155쪽
iso P RoscEN. VITAEdam minuscula forma. Poscit ille alium. quo allato, iterum exclamo, Quid tantis tricis opus est8 non hic est; sed alius qui, dam, oblongus, strictus. Tunc Aquilera, Credo , inquit, illum esse librum in quem singulorum dierum rationes
consignantur. neque enim alius ea sorma est, quod ego sciam. Reversus, illum ipsum mihi demonstrat. Hic ille ipsus
est, ajo. evolvatur : ut veritas tandem
appareat. Adstans ego, ubi folium illud vidi in quo scriptum erat quod volebam sistite, inquam , hic illud ipsum de quo lis est scriptum invenietur. Id ubitam publicus ministet quam alii circumstantes legerunt, Collybista mille crucibus se signans, Quis hoc, inquit, stetipsorit, equidem nestio : nisi sorte diabolus scripserit. Jovem lapidem ego iuro, . de hoc omni quod hic scriptum est tam
me scire quam qui numquam natus sit. Erant vero omnia eo quem supra Miximus modo scripta. Exclamans, Ego,' inquam , hoc omne quidquid est scripsi, hac mea manu, te ipso vidente. At tu, pessime , cur cancellas quod nondum solutum Z Nondum vero solutum ess efres ipsa convincet. Age tu, si recepi egonum os istos depositos, mentiris tu pergulam qui paullo ante his audientibus dixeras , ne teruncium quidem te a me
156쪽
accepisse Haec quomodo conveniunt Sed quid opus ambagibus 8 Aperiantur capsulae illae . statim deprehendetur veritas. Diu contra nitcbatur Collybista: sed instabat publicus minister: iurans nia si claves sibi darentur, se publica auctoritate usurum. Afferunt ut diversae: sed ego notam mihi designans, Haec illa ipsa est, inquam, in qua nutu i mei asser-Vantur. Aperta capsula , statim scedula prodit quae illam quam depositam dixeram summam designabat. Ea lecta. Videte , inquam , mendacissimum hominem. Paullo ante dixerat nullos decuplos ducatos sibi in capsula esse . at quid haec sceda loquitur 3 Numerantur nu- mi. illa ipsa quam dixeram summa ad unguem, di quidem eius quam designaram monetae, reperitur: in primis ducati illi decupli, quos ille penes se esse tam pertinaciter negarat. Quid ego vobis de nostro dicam homine 3 Certe tam suitatioqitus, ut aliquamdiu apud se non fueriri in primis illud mirabatur unde decupli illi ducati in arculam irropserint, quos a se nunquam visos, per omnes deos deasque iurabat. Sic quiritantem & Dei hominumque fidem implorantem quaecumque excogitare po teram onero conviciis 3 unum illud use
gens ut tam capsula quam sacculi quos desi-
157쪽
a sa PROSCEN. VITAE designaveram inspiciantur. Quum ille ducatos suos esse pertenderet, facile illum resutavi quod paullo ante audientibus qui aderant stibi decuplos essen gasset ' O perditum te, inquam , qui tua ipsius confessione proditus, negare tamen depositum pertendis i jamque . etiam quod statim habere te negaras, tuum esse contendis i Sed proculdubio
divina ultione ablata tibi memoria est, ne meum mihi auferretur. Haec dc simi- .lia quum dicerem, aperitur quoque sacculus in quo Regales illi argentei erant reconditi, ubi quum similis scedula feci se set indicium duo numorum millia scilia
cet a me deposita ibi asservari, iam nemo e;at qui Collybistam non exsecraretur; & ut meum mihi restitueretur aequi stimu esse clamaret. Ego vero quid quam me, nisi re cognita di decisa, sumturum negavi : eoque publicum ministrum rogavi, ut omnium quae acta fuerant testis locupletissimus, eos numos qui mei comperti essent in tuto aliquo portu collocaret, nec in scelesti hominis potestate relinqueret. quod ille non gravatim fecit: & tam aurum quam argen tum apud vicinum, hominem probum,
deposuit ; frustra misero illo per vim dc fraudem sua sibi scrinia expilari, suum auferri clamante. Sed tanta laborabat invi-
158쪽
ΗuMANAE, LI B. II. iiividia, tanto odio, ut nenio esset, quin etiam injuriam patienti faveret. nunc in tam aperta , ut plerisque omnibus videbatur, causa, dici non potest quam ace bis dicteriis & conviicis, etia audientem traduxerint. Post unum & alterum diem
depositum illud milii ad judicatur; quod
ubi in hospitio ante oculos Salavedrae estudi, ille vix sibi ipsi credens, Hunc, inquit, hominem decet,auro expendi, huic decet statuam statui ex auros qui tantum hodie patravit facinus, tam opimis assectus est spoliis quae multum ac diu ju- ant. Ego, mi Salavedra, inquam,Tu ilium solum vere sapere puta, qui furatur sine periculo, & maximo cum lucro. Apage nugas illas, quasnu mihi in itinere narrasti. V item praedam non insectatur
aquila. Nequius nihil est quam fur egens consilii. nullus frugi esse potest homo nisi qui & bene & male facere tenet. Improbus cum improbis sit, harpaget: furibus suretur quod queat. Non multo post
venit ad nos Aquilera, narrat herum Omnem paene animi sensum amisisse,
adeoque tam verbis quam factis deliatum ostendere; illud pro certo statuere , meris praestigiis & malis artibus sibi impositum. Dedi tum Aquilerae promis fam partem. Salavedrae quoque dare volebam : sed ille ut pines me servarem
159쪽
rs P Rose EN. VITAE rogaviti Jam tum consilium ceperam
Genuam quam pi opere abeundi. dum veto die quodam aurifab una: cm um- eo tabernas , torquem video tam et panter elaboravum N politiam, ut quantic umque est, potiri eo constituerim. Rogo pondus S prvium mihi indicari: ex quo statim intellexi, non ex auro, sed η alia vili esse materia. Emo nihilomninS 'f' ' uuanti mihi indicatus fuerat. inde ad alium accedens, cadcm omnino forma alto ram catena ex auro fieri mihi curo tam illi similem ut lac lacti non magis cliet smile. Jam tum enim eius quod Genuae a me iactum postea,telam exorsus eram. Ut vero Salavcdrae commodius uti po sem opera, rcm omnem ei nario, quO- modo nempe olim a cognato quodam meo Genuae tractatus fuerim. quam in- , . iuriam quum ulcisci plane mihi conuis tutum sit, videri mihi consultum ut nomina permutemus. dc ego quidem
Don Joannes Gusmanus dici voluit quem titulum etiam Hispani opiliones& fiscellarum textores, ubi in Italiam aut Belgium venerint, affectant. Liberalissime mihi pollicetur Salavedra. sic - communi consilio Mediolano quam
iptimum excessimus , Genuam profecti.
160쪽
semel est imbuta recens servabis 2ci modorem Testa diu. Si meae vitae cur- ram emsus, occasiones, casus, amor & metus ρ V animum meum a vitiorum somno ex ea non citare non potuerunt, quis credat ullam Qua
in rebus humanis viri esse 3 Quod si retcur ς nonnulli humana industria excogitatis consiliis ac mediis ad virtutem S vitiis traducuntur non tamen id tam facile sit, quin prius necessaria sit quaedam mentis agitatio,qua homo utile a damnoso,honestum a turpi, malum a bono queat discernere. In hoc haerentem discrimine divinum auxilium numquam te deseret, nisi tu deseras te ipsum. Sed sunt quidam qui tanquam belluae omni dcstituuntur ratione, vel certe nulla utuntur, sed caeco impetu ad quaevis abripi se patiuntur.
Hi sane raro , aut numquam agnoscunt errores suos. quomodo vero non agnitos emendentὶ Alii male facere se non ΘιMaignorant; malefacere nihilominus vo- mali sulunt,eo tantum ne bene faciant. Fingunt