M. Tullii Ciceronis Opera, cum delectu commentariorum, in usum serenissimi Delphini. Tomus primus nonus .. Tomus quintus, qui Orationum secundus. 5

발행: 1753년

분량: 626페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

curtum rectum regnum tenere non potuerunt , nunc tetris te

nebris & caligine se Alexandriam perventuros arbitrati sunt ρAtque illud circumspicite vestris mentibus, unaque lega

tos nostros, homines auctoritate tenui , qui rerum privatarum causa legationes liberas Obeunt , tamen exterae nationes semre vix possunt. Grave est enim nomen imperii, atque id etiam in levi persona pertim eicitur , propterea quod vestro , Non suo nomine , cum hinc egressi sunt , abutuntur . Quid censetis, cum illi decemviri cum imperio , cum fascibus , cum illa delecta finitorum juventute per orbem terrarum Vagabuntur ξ quo tandem animo , quo me tu , quo periculo miteras nationes futuras 8 Est in imperio terror : patientur . Est in adventu sumptus : serent . Imperabitur aliquid muneris : non recusabunt. Illud vero quantum est , Quirites , cum is decem vir , qui aliquam in urbem aut expectatus, ut hospes , aut repente , ut dominus, venerit, illum ipsum locum , quo ve

nerit , illam ipsam sedem hospitalem , in quam erit deductus, liublicam populi Romani este dicet P Quanta calamitas popu-i , si dixerit ξ Quantus ipsi quaestus, si ne3arit Z Atque iidem,

qui haec appetunt , queri nonnunquam solent , omnes terras Cn. Pompejo , atque omnia maria esse permissa . Simile vero

est ,

s emini probabitur. asiletis sit, est, eum hi quiescant , qui ante palam figyptum petebant , 6c decret uin senatu, in hanc rem abstulerant. Qui illi fuerint , obliteravit ten

i Tetris te, ιν is 3 Callirinem & tenebra id retulit, quod tribuni clam se obiailre si per caliginem petebant, ad navi etationem alludens, qua peti solet figyptus. Turate tr. a Una ue J Hic est lacuna . t ato autem , post , que , tale quiddam deiiderari,

fide νε . Lauredanus autem nihil deesse putat, tantumque ex, unaque, iacit , a uinaisque. Lainbinus . Amicus meus homo doctis. fimus putabat locum hunc, ut RPparet, Inutilum, restitui in integrum posse , si legeretur , Namque pro tinaque , vel nam stramur sed eum videamus Tullium esse in cursu enumera inli ea , quae populi Romani publica facta sunt L. Sylla, Q, Pompeio Cossi postea-ue , vel iure belli , vel hereditate , neque enumerationem peregi me etenim in Africa , Hispania , Gallia aliquid invenisset , quod

enumeraret , & ut enumerarit omnia , ni n

ita trant di et nullo apparatu , nullis interpositis querelis ab enumeratione ad insolentiam cuin decemvirorum , tum lepatorum liber rum fateamur necesse est hic multa deesse rtransit enim postea ad vectigalia populi Romani . Uinu. 3 Loratio res I ras I De quibus supra .

orat. in Rullum I. cap.

utres in o quantum est , Quiriter , cum is dece num , cte. ' Ostendit porro decemviro , si dixerit seiam illam publicam esse, sociis calamitosum et si negarit, ipsi fructu sum. Nam si dixerit, socios sede spoliabit: si neς rit , pecunia augebitur , quam socii decemviro , ne dicat , facile dabunt . Lauin

is anus .

152쪽

DE LEGE AGRARIA. I sest , multa committi, & condonari omnia Τ labori , 8c negotio praeponi , an praedae , & quaesiui Z mitti ad socios liberandos, an ad opprimendos ρ Denique , si quis est honos singularis,

nillil ne interest , utrum populus Romanus eum , cui velit, d ferat : an is impudenter populo Romano per legis fraudem

surri piatur PXVIII. Ita tellexistis, quot res, Sc quantas decemviri, legis

permissu , vendituri sint . Non est satis. Cum sese sociorum , cum exterarum nationum , cum regum sanguine implerint ;incidant nervos populi Romani, adhibeant manus vectigalibus vestris, irrumpant in aerarium . Sequitur enim caput , quo

capite non permittit quidem , si sorte desit pecunia , quae tanta ex superioribus recipi potest , ut deesse non debeat i sed plane , quasi ea res vobis taluti futura sit , ita cogit , atque imperat , ut decemviri vestra vectigalia vendant nominatim . Quam tu mihi ex ordine recita de legis scripto populi Romani auctionem : quam mehercule ego praeconi huic ipsi luctuosam & acerbam praedicationem suturam puto . AUCTIO. Ut in sitis rebus , ita in republica luxuriosus est nepos , qui prius silvas vendat , quam vineas . Italiam percensuisti :perge in Siciliam . AUCTIO Nis PARs EA , QUE AD SICILIAM

PERTINET . Nihil est in hac provincia , quod aut in oppidis , aut in agris majores nostri proprium nobis reliquerint, quin id venire jubeat . Quod partum recenti victoria majores vobis in sociorum urbibus, ac finibus, & vinculum pacis γDνυmpant in ararium I iod vecticalibus venditi spoliatur & exli auritur . Itaque eum vecti lia vendunt , quae aerarium replent , perinde est , ae si iti aerarium impetu factii , claustrisque retiactis , quicquid

pecuniae est raperent. Irim. 6 Ut in suis νebus , ata in re'. luxuri

sus est nepor, qui prius fluas ouilat , quam vineas I Hunc locum Petrus Ramus mutilatum eme existimat , cum tamen dilicenter attendenti satis appareat , nihil desiderari nisi verba legis , quiliu iuliebat Rullus , ut silva Mantia venderetur. Cuius silvae nomen ubi audivis Cicero , sic st. lim subseqiiuin est i in in suis νεβωε , 3 c. quibus perbelle

setat luxuriosam Rulli vitam , qui dis lutus , Se intemperantia perditus res a mai tibus ad dignitatem tuendam relictas , tu pium voluptatum exolendarum causa, pros derit. Ret quo concludit, quod is de re privata secit L idem de publica eiis facturum. Locus est communis in prodigum, &in eum, qui publica siecunias distrat. Fides fit a rei privatae administratione . Qui enim in suis rebus prosusus suerit, is in alieni , Se in ipsa re'. moderatus , euec parcus nunquam e rit. Vinositati, porro eum a ouit , cum sta dio bibendi vinea amarit magis, quam sit vas, atque ii is vendat, illa, ad postremum relinquat. Lauret.

7 Per te in Siciliam 4 Expleta reditati ne praeconis, laec subiicit orator. Lis .

153쪽

1so ORATIO ILeis & monumentum belli reliquerunt , id vos ab illis acce

pium , hoc auctore , vendetis Z Hic mihi parumper mentes vestras, Qtiirites, commovere videor, dum patefacio vobis, quas isti penitus abstrusas insidias se posuisse arbitrentur contra Cn. Pompeji dignitatem . Et mihi, quaeso , ignoscite , si appello talem virum saepius. Vos mihi praetori biennio ante, Quirites, hoc eodem in loco personam hanc imposuistis, ut, quibuscunque rebus possem , illius absentis dignitatem vobiscum una tuerer . Feci adhuc , quae potui , neque familiaritate illius adductus , nec spe honoris atque amplissimae dignitatis : quam ego , etsi libente illo , tamen absente illo per vos consecutus sum . Quamobrem cum intelligam , hanc totam sere legem ad illius opes evertendas, tanquam machinam , comparari; Rresistam consiliis hominum , & perficiam profecto , quod ego video comparari , ut id vos universi non solum videre , verum etiam tenere possitis .

XIX. Iubet venire , quae Attalensium , quae Phaselitum , quae Olympenorum fuerint, agrumque Agerensem , & Orindicum, & Gedusanum. Haec P. Servilii imperio & victoria , clarissimi viri, vestra facta sunt . Adjungit agros Bithyniae regios, quibus nunc publicani fruuntur: deinde Attalicos agros in Che 1oneso 'o in Macedonia, qui regis Philippi, sive Persae suerunt: qui item a censbribus locati sunt, & certissimum vectigal . Adscribit idem auctioni Corinthios agros, optimos, & ser

tiles ; & Cyrenenses , qui Appionis fuerunt ; & agros in

8 Et vinetium pacie I Hic vinculum pa- selitarum dixit et aut usus est genitivo Φου- cis est , quod i opulus , qui populo Roniano λια. , id est , Phaselitum. PIia selis est urbs bellum sederat , hae eoi illitione in dediti Pamphyliae , etiam Olympus . Idem . Atta-

nem ieceotuc e set, ut acro, aut acri parte lea, urbs Lyciae. mulctarctur . Aper enim ite datus vincidum 8o Attalicos aενον in Cι --ue o I Id est , erat pa is , pacemque conciliabat δε astri, nuos Attalu rex Pergami possederat in Chergebat. Eratia mi, nunentia in belli. Argumen. loneso r qui auri , postquam Asia provinciatum enim e. at Miti ab illo populo cum Ro- facta est, publiui populi Romani facti sunt. maὲ is Lest , agrortirn m.. satio , aut vecti- Sic Horat in dixit: Ra.., impositio. Nam a ovibuς in bello ad- ---- Aetalcis eo Huloni ν. Lauret. iuvat ititur Romani, meum a: ros liberabant, si Applanis 3 Ptolemaeus coenomento Ap fines a M. .ificabant , uibri contribuebant . pio rex Cyrenarum, moriens heredem posu-Finer autem utim dicit . , & , ut vul- lum Romanam reli, uerat . cuia, regni civi. y dicimus , territorium liuelligit . 6νο- tates libera. esse senatu iusserat. Hoc factum bus. Cn. Domitio , C. Cassio Cossi anno CLVII.

154쪽

DE LEGE AGRARIA. III Hispania propter Carthaginem novam ; & in Africa ipsam

veterem Carthaginem vendit; quam videlicet P. Africanus non propter religionem sedium illarum '' , ac vetustatis , de conia filii sententia 'Τ , consecravit , sed ut ipse locus eorum , qui cum hac urbe de imperio certarunt , vestigia calamitatis ostenderet. Sed non fuit tam diligens, quam est Rullus: aut

fortasse emptorem ei loco reperire non potuit . Verum inter hos agros regios , captos veteribus bellis , virtute summo

rum imperatorum , adiungit regios agros Mithridatis , qui in Paphlagonia , qui in Ponto , qui in Cappadocia fuerunt , ut

eos decemviri vendant.

Itane vero ρ non legibus datis , non auditis verbis imperatoris , nondum denique bello consecto, cum rex Mithridates , amita exercitu, regno expulsus, tamen in ultimis te ris aliquid etiam nunc moliatur , atque ab invicta Cn. Pom

peii manu , Moeotide , & illis paludibus , R itinerum angu

stiis , atque altitudine montium defendatur et cum imperator in bello versetur : in locis autem illis etiam nunc belli nomen reliquum sit: eos agros, quorum adhuc penes Cn. Pompeium omne iudicium & potestas , more maiorum , debet esse , decemviri vendent Z Et , credo , P. Russus is enim sic se gerit , ut sibi jam decemvir designatus esse videatur ad eam auctionem potissimum proficiscetur Τ . Is videlicet antequam veniat in Pontum , literas ad

Cn. 8a motis religisnem sedium Πυνum I Maelii , Flacci , Saturnini dirutae simi. Ci-Atqui dubitat oratione superiore, cap. a. num ceronis non diruta solum , sed etiam conse- oblatam aliquam religionem Africanus eam crata. Laiaredamus.

consecrarit. Sed id de quo dubitavit, hic a. 8s δενωm iotare Videtur hie I perte nenat . Illic Iuno sanctissime coleba- eus mendo x. Nam non satis Latine dictum tur , ut inquit Maro fineid. I. I9. Coleba- videtur, is it intre ιMaενοι. Quid si sietur Saturnus , cui etiam liberos suos immo- legamus erum interim ad arras , &e. labant , ut & fiscula ius , sed omnium re- Lambλων. ligiosissime Glestus . qiu etiam heres , ut Noa Iet bus MD J Cum illae regiones Ulpianus scribit, institui poterat. Ἀνnebus. nondum in provinciae formam redactae sint , 83 Da re istii sententia I Solebant Roma- nondum sint pacatae. Turn. ni , bello consecto deeem legatos mittere, 8I auditie verbis maperatoris I No qui conditionet maeis dicerent, qui leges da- dum audita conditione pacis , quam ei fi serent , resque ordinarent . Sic Siciliae bello rebat imperator . Quid enim , si agros e confiso Rupilius de decem legatoriim sen- rum non publicet quid, si Iliaret Sentem tentia leges dedit , quas Rupilias vocarunt. tia est, cum illi nondum audiverint, quam Idem . conditionem pacis imperator proponat . I 84 V suia ealamitatis J Ut Romae domus dem.

155쪽

Cn. Pompejum mittet: quarum ego jam exemplum ab isti compositum esse arbitror . P. Semilius Rullus , tribunus plebis, decemυir , S. D. Cn. Pompeis , Cn. F. Non credo adscripturum esse , MUM : non enim Videtur , id quod imminuere lege conatur , concessii rum verbo . Te volo curare, ut mihi Si nur praeso sis , auxiliumque adducos , sim eos agros , quos tuo Loore cepisti, ego mea lege vendam . An Pompeium non adhibebit '' 8 In ejus provincia vendet manubias imperatoris ρ Ponite ante oculos vobis Rullum in Ponto , inter vestra atque hostium castra, hasta posita, cum suis sormosis finitoribus auctionantem .

Neque in hoc solum inest contumelia , quae vehementer &insignis est , & nova , ut ulla res parta bello , nondum legi

bus datis , etiam tum imperatore bellum administrante , non modo venierit, Verum etiam locata sit D . Plus spectant homines certe , quam contumeliam : sperant , si concessum sit

inimicis Cn. Pompeii , cum imperio , cum judicio omnium rerum , cum infinita potestate , cum innumerabili pecunia, non sbium aliis in locis vagari , verum etiam ad ipsus exercitum pervenire: aliquid illi insidiarum fieri, aliquid de ejus exercitu, copiis, gloria, detrahi posse. Putant, si quam spem

in Cn. Pompejo exercitus habeat, aut agrorum , aut aliorum commodorum , hanc non habiturum , cum viderit, earum rerum omnium potestatem ad decemviros esse translatam .

Patior non moleste , tam stultos esse , qui haec s perent :tam impudentes, qui conentur. Illud queror, tam me ab iis esse

88-ero jam exemplum oris J Magnus eonsalutatus est . Alii diei int illud Demostheites Philippi, Cicero Antonii literis επι- 'm a suisse militum , quod postea trans in corcione recitatis, invidiam saepe in eos latum est in eoinomen 1 quod , ut Cicero quaesiverunt, cum sinstula verisi perpenderent, lib. ad Attic. secundo ait, praebuit antam atque inde aliquid ad excitandum populum increpandi Pompeium comico Poetae Diphilo. elicerent . Callide illi ouidem , & aretine , Pilitarchus autem , cognomen suisse nisi hoc si multo callidiuς , fingere litera , Liem. quas verisimile sit , aduersarios nostros esse sto An Pompeium non adhinbit J Hoe ilis scripturos , atque illiΑ recitandi maximum lud est quod supra dixit, Non audi iis invidiae in eos incendium excitare . Hane imperatoris. Manutius. si uram Graeci ut ιτόκου- , & κΘevet M v - or Verum etiam uesta I A Censoribus cant. Lauredam locata sit publicanis . No. modo autem pro Pompeius vulgo Malnus di- non modo non, ut alias non raro. ν nebus.cebatur iam inde , ex quo ab Africana vi- Vide Muret. Les. X. '

soria rediit, vivente Sylla Dirutore, a quo

156쪽

DE LEGE AEGRARIA. I 33

esse contemptum , ut haec portenta , me consule , potistinuimeogitarent . Atque in omnibus his agris aedificiisque venden-His , permittitur decemviris , My vcndant , quibuscunque in locis Nideatur . O perturbatam rationem O libidinem refrenandam l

o consilia disset uta , atque perdita lx XI. Vectigalia locare nusquam licet , nisi in hac urbe ,

hoe ex loco, hac vestrum frequentia . Venire vestras res pro

prias , & in perpetuum a vobis alienari , in Paphlagoniae tenebris , atque in Cappadociae solitudine licebit λ L. Sylla cum

bona indemnatorum civium funesta illa auctione sua venderet, & se praedam suam diceret vendere, tamen ex hoc loco vendidit : nec , quorum oculos ossendebat , eorum ipsorum

conspectum fugere aulus est . Decemviri vestra vectigalia non modo ne vobis quidem arbitris , sed ne praecone quidem publico teste vendent PSequitur , Omnes agros V extra Italiam infinito ex tempore , non , ut antea , ab Sylla & Pompeio consulibus . Cognitio decemvirum , privatus sit , an publicus : sicque agro pergram de vectigal imponitur. Hoc quantum judicium, quam in tot randum , quam regium sit, quem praeterit Z posse , quibuscumque locis velint , nulla disceptatione , nullo consilio , privata publicare , publica liberare Excipitur hoc capite ager in Sicilia Recentoricus : quem ego excipi, & propter hominum necessitudinem , & propter sequitatem , ouirites, ista vehementer gaudeo N. Sed quae haec impudentia ρ qui agrum Recentoricum possident , vetustate possessionis se , non jure ; misericordia senatus non agri

Iisdem--νum J Nullo iudicio damna- Lauredo rur. torum , sed ab iose proscriptorum. Mem. os P epire necesituit tem J Quae sibi eum os te uituν, OMNES AGROS J Aliud ea- clientibus suis Siculis intercedit . Neminem putest, quo lintestas i 'in utitur decemviri, iu- enim ignorare arbitror , Ciceronem quatit dicandi de antis omni lxi, extra Italiam, qui rem in Stellia fuisse, atque eius insuli iam publiei facti non sunt, in controversiain ta- inde ab accusatione Uerris patronum. Idem . men vocemur publicine an privati sint. Nam Propter aequitatem a Cur aequitatem ne-stiteriori castite vendebantur agri , qui pu- cessitudini subiunxit' ut mapix sese hi,nesta. blici facti erant. Hoc capite cognoscitur ex te rei, quam ullo osticio, adduci iudicaret. insinito tempore, qui publici , qui privati. Idem. Ita astri omnes eorum ditioni & iudicio R, pr Saeye υebemenrre Vel repugna iicien iit. Idem . tibus antiquis libris, sententiae, fle antiquae ex tempore I Haec non erant locutionis rationem sequutu , corrigerem I verba legis , sed est interpretatio oratoris . sane vc. uentre Idem.

157쪽

conditione defendunt. Nam illum agrum publicum esse satem tur : se moveri possessionibus, amicissimis sedibus, ac diis se natibus negant oportere . At , si est privatus ager Recetitoriis chis , quid cum excipis 8 sin autem publicus: quae est ista aequi tas , caeteros , etiam si privati sint , permittere ut publici judicentur: hunc excipere nominatim , qui publicus esse fateatur V ρ Ergo eorum ager excipitur , qui apud Rullum alia ratione valuerunt: caeteri agri omnes , qui ubique sunt , sine ullo delectu , sine populi Romani notione , sine iudicio 1 enatus , decemviris addicentur . XXII. Atque etiam est alia , superiore capite , quo omnia veneunt , quaestuosa exceptio : quae teget eos agros , de quibus foedere cautum est '. Audivit , hanc rem non a me, sed ab aliis agitari saepe in senatu , nonnunqua hi ex hoc loco , possidere agros in ora maritima regem Hiempsalem , quos P. Asricanus populo Romano adjudicarit : & tamen postea per C. Cottam consulem , cautum esse scedere . Hoc quia

vos foedus non jusseritis , veretur Hiempsal , ut satis firmumst , & ratum . Quid ρ cuiusmodi est illud λ Tollitur vestrum

judicium : scedus totum excipitur : comprobatur. Quod minuit auctionem decemviralem , laudo : quod regi amico cavet , non reprehendo e quod non gratis fit , indico . Uolitat enim ante oculos istorum Iubae regis filius , adolescens non minus

bene nummatus, quam bene capillatus . Vix jam videtur locus esse, qui tantos acervos pecuniae capiat .p3 Caeteros , etiam si pri ti sM , permittere t vel legenituiti eaeteri nam hic ordo verborum est, permittere , ut caeteri , etiam si privati sint , publiei iudicentur vel mo

re comico , seu Graeco potius , i utus est. Sic autem loquuntur illi. Plautus Asnar. ra N-- ωx em nes is qualir sies, pro, M- ωον mea mesicis Uaιιι fiet. Lamb.

Qui νublicus esse Dieatvr I Fareatlιν pactive dixit more antiquo . Gellius annotat dieπον, & veneror, consteis , & testor habita eiis verba communia. Re illud ex XII. labia M. it reusus , νebus ue 3tid eatis XXX. dies iusti sunto . aere interpretatur , de quo iacta est confessi, . Itaque falso quidam annotant , locum esse mendosum , cum ιμ- teor aeque commune ae eonfiteor esse possit .

Turnebras.

Ut in publieandis agris excepit astrum Recenmricum t ita in vendendis agrum Hiempsali in Africa . De Numidi eo agro hic ne

scio qui scilicet Petriar Ramus halluci

natur. Idem .

I De quibus faedere easti m est I Consules& tribuni non raro solebant cum regibus &Tetrarchis foedus in Capitolio serire, & renna interdum dare . Cotta icitur Consul in Capitolio foedus eum Hiempsale serierat, Scaetros illos in Africa ei confirmarat . Idem . Cotta consul anno Θ

158쪽

DE LEGE AGRARIA' Iss

piat . Auget , addit, accumulat: AEurum , argentum ex praeda , o manubiis , ev coronario ad quin Ruq pc enix , neque relatum es in publicum , neque tu monumento consumptum , id profiteri apud decemviros , & ad eos reserre jubet . Hoc capite etiam quaestionem de clarissimis viris, qui populi Romani bella gesserunt , judiciumque de pecuniis repetundis , ad decemviros translutum videtis. Horum erit nullum judicium quantae cujusque manubiae fuerint , quid relatum , quid residuum sit. In posterum vero lex haec imperatoribus veltris constituitur , ut , quicunque de provincia decesserit , apud eosdem

decemviros , quantum habeat praedae , manubiarum , auri corona

rii , pr teatur . Hic tamen vir optimus eum , quem amat , excipit , Cn. Pompeium . Unde ille amor tam improvisus , ac tam repentinus ὶ Qtii honore decemviratus excluditur prope nominatim: cujus judicium , legumque datio , captorum agrorum ipsius virtute cognitio ' tollitur : cujus non in provinciam , sed in ipsa castra decemviri cum imperio, infinita pecunia , maxima potestate , & iudicio rerum omnium , mittuntur : cui jus imperatorium , quod semper omnibus imperatoribus est conservatum , soli eripitur : is excipitur unus , ne manubias reserr debeat. Utrum tandem hoc capite honos haberi homini , an

invidia quaeri videtur PXXIII. Remittit hoc Rullo Cn. Pompeius : beneficio isto legis , benignitate decemvirali nihil utitur . Nam si est ae

quum , praedas ac manubias suas imperatores , non in monumenta deorum immortalium , neque in urbis ornamenta conferre , sed ad decemviros , tanquam ad dominos , reportare

nihil sibi appetit praecipue Pompejus, nihil: vult se in coin V a muni ,

a Ex ωνοπμισ J Vide sit: ra , Agrar. I. silurum, an, I Drtim, an, nuur , tenenduin cap. 4. sit, non diiudico , veterum exeinptarium 3 torum erit nuli in J Unx nvia re destitutus. Laure.f. Ridiculus hic est Lamiam , sentetitiae reptaetraxi . Neque quid pro binuΑ , qui eitat editi imem anni issa. in ea reponendum sit , quod a sensu , & lite- qua invenerit illud vialis tum t uortius eris rarum similitudine non sit alienum , occur- illis . Ecquando enim, qtueso, te rit quicquam , nisi te a , , nune . Sunt , qui stimonium petitum tuit ab tam recenti a vi malint: S.Ireti m νυ reium , vel liberuis iant: otiio 3 Grur rus. dicrum . , si quis aliquid acuti u exco. 4 ce uitio J Captorum astrorum , Pro est gitabit, eius opinioni acquiescam. Interim, euitia de captis agris. Turnebus. 3

159쪽

156 O R A T I O ILmuni, atque in eodem , quo caeteri , jure versari. Sin est in i quum , Qtairites, si turpe , si intolerandum , hos decemviros,

portitores Τ omnibus omnium pecuniis constitui, qui non modo reges, atque exterarum nationum homines, sed etiam imperatores nostros excutiant ; non mihi videntur honoris causa excipere Pompejum , sed metuere , ne ille eandem contumeliam , quam caeteri , serre non possit . Pompeius autem hoc animo sit, ut , quidquid vobis placeat , sibi serendum putet :quod vos serre non poteritis , id prosecto perficiat , ne diutius inviti ferre cogamini . Veruntamen cavet , ut , Si qua pecunia post nos consules ex novis vectigalibus recipiatur , ea decemυiri utantur . Nova porro vectigalia videt ea fore , quae Pompejus adjunxerit . Ita remissis manubiis , vectigalibus ejus virtute partis se frui putat oportere. Parta sit pecunia , Qtiirites, decemviris tanta , quamia sit in terris; nihil praetermissum : sed omnes urbes , agri , regna denique , pol tremo etiam vectigalia vel ira , venierint taccesserint in cumulum manubiae vestrorum imperatorum: quantae , & quam immanes divitiae decemviris in tantis auctionibus , tot judiciis , tam infinita potestate ruriam omnium quaerant tir , Uidetis .

XXIV. Cognoscite nune alios immensos atque intolerabiles quaestus , ut intelligatis , ad certorii in hominum importunam avaritiam hoc populare legis Agrariae nomen esse quaestum . Hac pecunia jubet agros emi , quo deducamini . Non consuevi homines appellare asperius , Quirites , nisi lacessitus . Velim fieri posset , ut a me sine contumelia nominarentur ii , qui se decemviros sperant futuros: jam videretis, quibus hominibus omnium rerum , & vendendarum , Sc emendarum pintestatem permitteretis . Sed , quod ego nondum statuo mihi esse dicendum , vos tamen id potestis cum animis vestris cogitare . Unum hoc ceste videor mihi verissime posse dicere :tum , cum haberet haec respublica Luscinos , Calatinos, Acidinos

S rimi ex J Sunt operae publicanorum, versarentur , omnibus hominibus odiosi fue- ui portoria redemerant a quae in portu sein re. Turnebut male public os interpretatur: ebairi , merces excutiebant , & portorium qui ei error eum multis communi, eli , he vigebant : in quo eum iniquius M acerbius ab Asconio haustus .

160쪽

DE LEGE AGRARIA. II dinos , homines non solum honoribus populi , rebusque gestis,

verum etiam patientia paupertatis ornatos a & tum , cum Grant Catones , Philippi , Laelii , quorum sapientiam , temperantiamque in publicis , privatisque , forensibus , domesticisque rebus perspexeratis ; tamen hujuscemodi res commissa nemini est , ut idem judicaret , & venderet, & hoc faceret per qui

quennium toto in orbe terrarum : idemque agros vectigales populi Romani abalienaret : Sc cum summam tantae pecuniae nullo teste sibi ipse ex sua voluntate secisset , tum denique emeret , a quibus vellet , quod videretur . Committite vos nunc, Quirites, his hominibus h aec omnia, quos odorari hunc decemviratum suspicamini . Reperietis , partem esse eorum , quibus ad habendum ; partem , quibus ad consumendum nihil

satis esse videatur .

XXV. Hic ego jam illud , quod expeditissimum sit, ne di

sputo quidem , Qtiirites, non esse hanc vobis a majoribus relictam consuetudinem , ut emantur agri a privatis, quo plebs publice deducatur : omnibus legibus , agris publicis privatosesie dedi ictos μ : hujuscemodi me aliquid ab hoc horrido ac truce tribuno plebis expectasse Z : hanc vero emendi & vendendi quaestitosissimam ac turpissimam mercaturam , alienam actione tribunitia , alienam dignitate populi Romani semper putavi . Libet agros emi ' . Primum quaero , quos agros Τ & quibus in locis 8 Nolo suspensam & incertam plebem Romanam obscura spe , & caeca expectatione pendere . Albanus ager est, Setinus, Privernas, Fundanus, Vestinus, Falernus, Linternus, Cumanus , Casinas . Audio . Ab alia porta , Capenas ', Faliscus

6 Aemis publicis privsissem I Cum 8 Libet emi I Hae tanquom a Ruruens nullo iure possiderent. Runiis autem eun- Io dictum accipiendum est . Constituitur e-tra maiorum consuetudinem e.nere agros a nim per bellus Rulli, & oratoris dialo s iaprivatis decemviros iubet. 3Iantit. sinetulis horum agroruiu conditionibu exa- Huiuscemodi me ali uid-έους ιγνHo minandis , ac reprehendendis. Laυrediae. ac truce trajtinst pubis ex perfosse J Rullum o p.rta Cayenas J A Flumentana me puralia ab antiquitatis exempli, uon es porta exeunti in Flaminiam non longe sunt se discessurum , nec quicquam innovaturum, omnes hi astri praeter venalianum & Allifa- praesertim qui ita vultu truculentus est , & Rum, qui stiperioribus potius annumerari de- vestitu ita itorridus & incultus, ut in do an. bere , ordiaemque confundere videmur . liquitatis imago , te maiorum severitas ap.

SEARCH

MENU NAVIGATION