Amati Lusitani Medici ac philosophi celeberrimi In Dioscoridis Anazarbei de medica materia libros quique enarrationes eruditissimae, quibus etiam tum simplicium medicamentorum nomenclaturae graecae, latinae, italicae, germanicae, et gallicae proponun

발행: 1557년

분량: 555페이지

출처: archive.org

분류: 약학

401쪽

DO AMATI L v s I TA NI co MMENT.ticante,ssore odorato,candidoq;. Iumentis herba non alia gratior, siue uiridis siue in foeno siccata,tunditur aspersa aqua, Succum quoque eius in Parnasso excipi tradunt,propter ubertatem, dulcis enim hic est. In uicem eius in reliqua parte terrarum succedit decoctum, ad uulnera conglutinanda,

quod di ipsa herba tufa praestantueturque,& ab inflammationibus placat. Decocto adiicitui uinum ac mel, ab aliquibus & thuris & piperis mydirhaeque tertiae portiones et rursusque coquitur in aereo uase ad dentium dolores & epiphoras. Radix decocta in uino torminibus medetur: & urbitae difficultatibus, ulceribus uesicae . calculos frangit, semen uehemetius urinam impellit,aluum, uomitionesque sistit,priuatim autem draconum mori sibus auxiliatu r,& subdit: Quod e graminum genere septem internodia

habet, efficacissime capiti contra dolores adalligatur, Quidam propter udificae cruciatus decoctum ex uino gramen ad dimidias e balneis bibi iubet., uleisic Sunt qui ct aculeatum gramen uocant trium generum, cum in cacumine grame triti aculei sunt plurimum quini,dactylon uocant, hos conuolutos naribus in-σβ' 'φ' serunt,extrahuntque sanguinis ciendi gratia. Altero quod est aletoo simile, ad paronychia & pterygia unguium, di cum caro unguibus excreuerit illutur cum axungia,ideo dactylon appellantes,quia digitis medeatur. Tertiugenus dactyli, sed tenuius nascitur in parietibus aut tegulis:huic caustica uis est, sistit ulcera quae serpunt. Gramen capiti circundatum sanguinis enaribus fluxiones sistit. Camelos autem necare traditur in Babylonis regione id quod hixta uias nascitur: Hactenus Plinius. Nos uero graminis primam speciem communissimam, ac ubique uulgarem esse nouimus, ct qua iumenta optima pabulantur,& ex ea aquam per campanam in officinis paratam pharmacopolae habent, quia angustiis urinae prodest, & lapi, los frangit: frigida enim aqua ista est,ueluti aikakeng in summo pretio hanuelis, is benda,quum perpaucae sint medicinae natura frigidae, calculos frangentes, rat. & urinam elicientes. Caeterum perperam dixerunt, Leonicenus & Rueb '' ' ' lius, quod gramen aculeatum in quinque diuisum penulasi & quo pueri ei nariistis sanguinem prorritant,coronopus est, quum ut diXimus, corono Pus, herba cornu cerui,uel stella maris,appellatur. Na de aculeato illo graua uis sa mine, abunde Plinius citato loco meminit. Non minori quoque errore, misereat. olim a me comprehesus est,Otho Brumphelsius,quum in suis Tomis, grariss Z Vss' men polygonion esse putauerit. Harundinaceum uero gramen unlgatissimum quocii est,nascitur autem ad ripas fluuiorum,praecipue Eridani, PDdi dicti,qui Ferrariam praeterlabitur. Dulce autem hoc gramen est, ct it Pahi, eae li mentis gratum,ex quo in farinam redacto, panes deficientibus frugibus, Dis scobe parari possimn& multo meliores illis,quibus Brasilii homines, ali solent, v dym' non nisi ex puluere cuiusdam arboris apparatis, ac pistis, ad quam:xegi- rq - utpote nobis nouam,quum Lusitani nostri, longa nauigarione sta'

402쪽

ct appulissent,deficiente pane,ac omni genere cibariorum, coacti sunt sarinam illius arboris,pro pane, more incolarum in uictu gustare, sed non sine eorum magna iactura,quum ex multis perpauci euaserint, ct in patriam reuersi sunt.Gramen uero Babylonicum aut Parnassi a me hucusque uisum Craingsason est.De uiribus tamen graminis ita meminit Galen. lib. c. de Facultati. . bus simpl.medic. Graminis radix, modice frigida est & sicca ordacitate Graminit quandani exiguam,& partium tenuitatem obtinens: At herba ipsa primo D q/ quidem recessu refrigerat, in humiditate uero & siccitate existens quam moderata,&subdit; Graminis esculenti radix, modice frigida & sicca est, proindeque cruenta ulcera glutinat:ipsa autem herba illita non uehementer refrigerat,in medio costituta humiditatis & siccitatis. Radici porro mordacitas & tenuitas quaedam exigua inest, qua nimirum lapides frangit, si quis eam decoctam bibat: At semen alterius quidem, imbecillum est, eius uero quae in Parnasso nascitur, urinam ciet, ac fluxus uentris & sto inachi resiccat,uis enim eius est exiccatoria,tenuium partium, & subacerba.

De Sideritide. Graece, mAJM: Latine ,sideritis,uerumllum oti Irum .

Enarratio. 3 .

CONSPICITV R sideritis haec in nonnullis vallibus, rolio aspe s*d Ahis .ro,salutae magnitudin tanquam marrubii al bicante, & per circuitum tam hi ruontur quam quercus dentato, quod fricatum,ex se odorem, qua lem ex citoniis optime maturis oriri videmus,emittit,que Dioscorides subintelligit quudicat,gustu non iniucundo cum adstrictione aliqua .Hanc uero Fuchfius, Fueb ius. in suo Herbario,nouisse uidetur, quanquam Mathiolus oppositum con- Matiuolus tendat:sed reuera Mathiolus eam nunquam uidit, quia si eam cognoui fit,illius odorem suauissimum nunquam praetermisisset. Porro Ruellius hanc Iudaicam herbam appellari contendit, quum tamen Iudaica herba 'apud Auicennam.erui herba sit.Est tamen,ah era quoque herba Iudaica sis iugla; is ue Pagana dicta,cuius caulis bicubitalis S maior est,colore subrufus, luciae he ba.dus,& tersu in quo folia oliuae per circuitum minutim serrata apparent , Nam storcs quoq; in herba ista,facile evanescentes sed aurei coloris sunt; unde Aurea uirga dicta quoq; est,qua chirurgici, & empiric cruenta uui A requiranera glutinant,& fluxus compescunt. At de fiderite ita traiit Galen.libro octauo de Facultatibus simpl. medic.Sideritis nonnihil abstergit, sed plurima pars eius est humida & mediocriter frigida, cum exigua astrictione, qua phlegmonemsedat S glutinat, Sideritis autem Achillea , dictam stipedirans astrictionei sanguinis eruptioni, dysenteriae,& muliebri profluuio est aptissima . S

403쪽

De Soderitide tertia, Heraclea Asia.

Enarratio. 36.3T sudis, , SIDERITIM secundam hucusque nunquam uidi,tertiam uetos, cunda et Heracleam dictam, sub praedicto obseruaui nomine, & ea mulieres, pro R cruentis glutinandis uulneribus utebantur.

De Achillea. Graece,' : Latine,achillea,supercilium Veneris.

Enarratio. 38 ,.sitia. HAEC merito sideritis quarta species appellari meretur,quae millefolium officinarum non est,quia millefolium stratiotes altera est, ut suo loco huius libri dicemus Nec uero Achillea,vulgaris,& hortis familiarissima est herba; quia haec Dioscoridis Achillea tenui S minuto ornaturiolis, Aebi ea adeo ut Ruellius eam uulgatum millesolium esse dixerit:uulgaris uero murum Pirit, chilleabherba bicubitalis est,hodie pro hortotum ornamento habita, lio rotundo, diuiso,flore uero uario,aliquando albo,aliquando purpureo, nonunqueam uero subnigro, quae quoque pro agglutinandis uulneribus, ac constringendis membris dissolutis usurpatur.Est igitur Achill a haec Dio: scoridis,herba pratis uulgatissima,& quae a uulgari millefolio paruabest. serapia i Hallucinatur certe Serapio, i ex Constantini authoritate credidit,sangui, halluctva nem draconis liquorem, huius herbae succum esse, quum re uera Sanguis Draconis,procerae arboris,apud insulas Ma derige,& Canarias,olim Forti ebui, quid. natas dirus,crescentis liquor sit, quam arborem Hispani nostri Dracona.riam,vel Draconem appellant,& illius rubrum liquorem,sanguinem, uinde sanguis Draconis liquor iste dictus est. Quod ignorans Plinius,ueri draconis animalis sanguinem esse credidit,ut quinto libro, capite de cinabari, Caput aqui iureius fauentibus gratiis, uberius dicemus . Caeterum,quum de Achilleau hqr - agebam us, ad nos her ba quaedam aduecta est, caput Aquilae dicta, caulis subtilis,quadrati, dodrantalis altitudinis,in quo folia stricta,oblonga,hysmpi modo sunt, quibus a latere alia duo solia a caule orta haerent, insut mitate uero caulis, flores stechadis modo plures sunt, in quorum infima parte alii flores nascuntur, cum albedine rubricantes, per medium diuisi, ut unusquisque illorum flos, serpentis caput referre uideatur, uel potius Achillis caput unde nomen traxisse uidetur . Haec autem astrictoria herba est,& ut sapore percipitur,frigida temperatura .

De Sideritiae ecunda.

404쪽

car Lesita me, diluetra, flua: Italicurosto: Gallice, des rosi

Enarratio. RUBUS mora ferens , in omnibus fere sepibus uidetur,dc ex illius tabui moris diamoron parari debet. Curent tamen pharmacopolae ea immatu- 'r' ra,veluti ipsius rubi flores in officinis seruare:ssuxus enim constringunt,&decoctiones omnes constringentes ornant. Viide Galen .haec noscens, de rubo ita lib.6.de Facuit .simpl.medic .inquit:Rubi folia,germina,flos, fit cius,& radix,qualitate astringente neque obscura participant. Sed folia germinaque recens nata plurimum in se habent substantiae aqueae, parum uero astrictionis,quare uulnera glutinant: At fructus maturus, .non parum habet succi calidi temperati,qui existit dulcis, ob idque & ob modicam astriactionem non est insuauis gustui: At immaturus acerbus est & ualide exiccatorius,ac sane uterque reconditur, ualidius quam recens desiccans, flos eandem uim fructui immaturo possidet. Vtraque ad dysenterias, uentris profluuium robur deperditum, sanguinisque expuitionem sunt idonea re inedia.Radix praeter astrictionem, non paucam habet substantiam in sese tenuem,per quam & lapides renum comminuit.

De Rubo Idaeo. Graece, stabe l ae: Latine,rubus Idaeus entu Idaeus: His vice, sarca sin sinas, fluerea sim lymbos: Italice, romideo Gallice, uet 'ambo siem: Germanice,bromber ideo.

DIC IT V R Rubus Ideus, quod in Ida monte multus nascatur,quia praedicto differt, quia spinis careat, & eius mora rubra plerunque sunt,

quandoque uero alba di odorata,nonnunquam autem nigra, quae paucioribus granis constant,gustui perqua grata,ut ea ad ripas Pad uiginti quinque milliaribus a Ferraria gustauimus, praesertim,quum Ariostum uirum Amst doctissimum,&grauissimum,ac Herculis illustrissimi ducis Ferrariae negotiatorem,Milliarii oppido a morbo liberau imus. Sunt praeterea fragra fru rasimvj.ctus,moris simillima,sed rubra,quae in herba trifolio magno humi serpen Fragra te nascuntur,de quibus Virgilius ita cecinit. ovi legitis flores , ct humi nascentia 'agra. Quae Seruius eo loco,ob praedicta,terrestria mora appellat, &ea Hispani iuxta ac Lusitam,muranga os,uel muranganos,vocant. Galli autem,deshayses.Gustui autem grata sunt fragra,quae apud Germanos inferiores, uico dc saccharo mixta,incontinuo uictus usti stuat,ueluti quoque apud AM

405쪽

AMATI et v si TA NI co MMsNT glos, ct alias nationes,stomachum enim refrigerant, & deiectam appete tiam incitant.

De Helialle Graece, u: Latme, bestine arthenium, parietares, et is muralis, herba urceolaris,herba vitri , perditium: Histonice , dierua dei muro , alfaba quilla dei muro , alfaba quilia deculebra, parietaria: Italice , Parietaria,la vitreola: Gallice,

Enarratio. glis

pa uia . COMMVNIs herba Helxine est, muralis, siue parietatia dicta,

quod muris S parietibus adnascatur,&haereat,quam Avicenna quoq; herbam uitri appellat,ob viriditatem forsan quandam,qua ueluti uitru splendescere uidetur,uel potius, quia ea vitrea uasa lauantur. Qua de causa Scri- svre .lari, bonius Largus eam urceolarem, quod tergendis urceis idonea sit, uocare turba. non dubitauit. Hac iam medici in initio dolorum, tam frigidorum quam calidorum,tanquam praestantissimo remedio utuntur:nec sane absque ratione quum omnis dolor attrahit & sua attractione inflammationem plerunque minatur,quod opus parietaria,sua stypticitate, maxime materiam propulsando,ac locum roborando inhibet.Vnde Gai. de ea ita prudentet lib.6.de Facult.simpl.medic inquit:Helxine, quam parthenium uocant,abstergit,constringitque cum humiditate subfrigida, unde phlegmonas incipientes usque ad augmetum sanat,maxime si calidae fuerint, incipientibus etiam phygellis cataplasmatis ritu illinitur, ad auriumque dolores phlese lmonosos succus eius instillatus,sicuti ad paris limia gargariZatus coducit.

Graece , ithli 3 ghωηmm: Latine, helames semelos , uitu hederacea , conuolaesumstarum, volubilis parua: Hi panice, campaneia dierua: Italaequilucchio minurola: Gallae, hetet vil

ne Me eas REPIT herba haec,&uitibus ac sepibus circumuoluitur. unde cys

406쪽

iN DIOS CORI P. LIB. MARTu M. is sempelos idest hederauius appellatur vi quae dubio procul alia noest,quam eonvolvoli species quaedam parua,flores albos,campanaru modo in aesta de ferens,quam quoque paruam uolubilem appellamus,& de ea Plin lib. et rcc .sermonem fecit,sub conuoluoli nomine dicens: Est flos non disse, milis illi in herba, quam contioluolum uocant, nascens per fruteta, nullo

odor nec crocis intus,cadorem tantum reserens,ac ueluti rudimentum na

turae lilia sedere condiscentis. Hanc quoque Servius Grammaticus non si ne errore ligustru appellauit;de qua breuissime Gal. lib. 6. de Facuit .simp. medicamentorum,ita tradit:Helxine altera cyllampelos dicta, digerendi obtinet facultatem.

De Elatille. Graece,-: Latine, elatine.

NISI elatine altera syssampelos species sit ; quae illa sit herba ignora- Elatia .

tur. Ruellius porro in Gallia reperiri,& rapistrum campestre uocari tradit, quam rustici inter oxypora quoque miscent, & ea uescuntur,de qua Gal. libro sexto de Facult.fimpi medic.ita succincte dixit: Elatine modice tum refrigerat, tum astringit.

Eupatorio. Graece,C-ά - : Latme,eupatoris agris sum, Gri, mollia: P spanice, Lusitanice, agramonia: Italice, agrimo nia: Gallice, delevatoire sua remonae: Germanice, Oderme

rum g , bructuurtet .

Enarratio. g DI XIM V S ab hinc multos annos,Graecorum eupatorium,ossi Eupatorii Tinarum agrimonium esse: id quod ita esse, hodie quoque confirmamus, '' Um qquum re uera,inter se maxime respondeant. Proinde quum medictis Graecorum aliquam copositionem descripserit, in qua eupatorium ingredi ne- /' cessum fuerit,pharmacopolam admoneat decet, ut agrimoniam uulgare, eupatorii loco iniiciat,quuta re uer officinarum agrimonia, Graecorum eupatorium sit. Describit porro Avicenna alterum eupatorium,foliis can Evatori nabinis,quo hucusq; omnes pharmacopolae pro uero eupatorio aisi sunt. A Nascitur autem herba haec prope riuos aquarum,altitudine trium cubitorum,solii ut dixi,cannabis,sub albidis,hirsutis,gustu amaris,cui caulis subruber est, rotundus, solidus,multis alarum catillatibus plenus, in summitate cuius,flos in umbellae modu ornatus,ex albo russescen cernitur,qui faci

407쪽

AMATI LusITANI eo MMENT. de plumae modo exhalat. Est proculdubio herba haec omnino medicinalis, obstructiones aperiens,& quae materias crassas, ac uiscidas incidit,& ait, vestis, ta .nuat,quam Ruellius sed falso, apud Dioscoridem, hydropiper esse cret, 3 qimr , dit,ut libro secundo meminimus. Hanc igitur herbam pharmacopola qua Atticennae compositiones parauerint,in quibus eupatorium ingreditur,accipere debent,non uero agrimoniam,aut eupatorium alterum. vocant a Eupatam tem Hispani simul di Lusitani Avicennae hoc eupatorium, Guasete.Me, ni u. .su e quoque at terum describit eupatorium,officinis quoque familiare, chao, . h. vis flores,auri modo in umbella lucent,quoiut mea fert opinio,ageratum Dioscorides appellat,& eo pharmacopolae, Mesues compositiones ornare debent,in quibus eupatorium misceri debet. At de eupatorio praesenti agrimonio dicto, ita loquitur Galenus libro sexto de Facultatibus simpl. medicamentorum. Eupatorium tenuium est partium, incidendique & eo tergendi uim citra manifestam caliditatem obtinet, quo circa obstructio, nes iecoris aperit, inest ei quaedam etiam astrictio, per quam robur ut dies ri addit.

Graece, mi et cx : Latine,pentaph llost, inquefolium: H Anice, caeco en rama: Italice,cinquefolio: Gallice, quia,

p hia=hu' NASCITVR aquosis locis,& secus aquarum canales,pentaphyllare. Ion hoc,folio mentae,sed minor per ambitum serrato,in singulis enim pediculis quinque folia nascuntur,unde& nomen illi; Quae a tormentilla differt,quia pentaphyllon quinque potissimum foliis constat,tormentilla uero septem; item pentaphyllum in aquosis nascitur loci tormentilla utario in montibus siccis; Pentaphyllon quoque,radice ornatur russa, helidiboro nigro persimili; tormentilla uero, ut capite de Symphyto diximus, Maereardis multis implicita nodis,ut eas inter se differre,certissimum sit,quod Manar

morat. dus Ferrariensis uir alioquin doctissimus ignorauit, porro de pentaphyllo Galen. libro octauo de Facultatibus simplicium medicamentorum sedimonem habendicens, Radix eius desiccat uehementer, nimirum in tertio ordine,citra mordicationem tamen, Minimum siquidem habet cum acti monialitum eonspicuae caliditatis.Verum,praeter quinque folium dictum, in pratis eius duo altera genera uidentur dimnibus ubique obtria.

408쪽

Enarratio q6. TAM similis lolio, phoenix herba est, ut unam pro alia nisi quis in- phlaniae structus fuerit, facilljme arripere poterit: Differentia tamen est,quod phoe beris, uix foliola supra spicam non habet ; lolium uero habet,ut capite de lolio diximus :item,phoenix supra muros,et domorum tecta nascitur,unde murinum hordeum dictum est L lolium uero inter triticum potissimum ci discit: Constringens enim medicamentum est,ut eius indicat sapor, & ut tradit Paulus libro septimo suae medicincin uino austero pota, omneis Rubilos affectus sistit.

De Idaea rassice Graece, is in Ret: Latine, idaea radix, Radix e monte Idae.

N A SC I TVR Idia radix in Ida monte,apud Cretenses, quam nul Radiae lus mihi hactenus monstrare ualuit,& de illius uiribus ita ut solet tradit Ga I fg, lenias; Admodum gustu est acerba Idea radix,quare sanguinis effusiones,lientelias & dysenterias,mensesque fluentes supprimit,tum pota,tum eti

am extrinsecuS.

De Rhodia radice. Graece, est j - Latine , radix Rhodia.

A D FE R T V R hodie Rhodia radix e Germania.sic Rhodia dicta,

quod rosarum odorem pre se ferat. Porro in Macedonia eam nobiliorem nasci, Graeci testantur authores; Sed in Italia eam quoque non infeciliternasti,tradit Mathiolus Senensis,cui placuit subscribere,eo quod huius ram dicis ac plantae exacte prosequitur historiam delineationemve, quam ham cteniri a nemine descriptam comperio ;di eo magis quia illa in horto suo, Goritiae stam habere testatur: cui si es ampla habenda est, quum doctus,&harum rerum diligentissimus scrutator sit,inquit igitur: Radix Rhodia mihi ex se caules emittit rotundos,nonnihil concauos, ad summum cubitales, iisnin quibus folia cernuntur oblonga ; acuminata,tanquam portulacq crassa, sed per ambitum minutim dentata,in quarum caulium summitatibus,tam- bella quedam uiridis est,similis illi quam in tithymallo nasci videmus; quequum ad supremum maturitatis deuenit,& iam iam collapsura, rubra etiassit. Ceterum radix ista inaequalis est,crassa,costo similis,quae interdum uiridis e lenis & lucida in superficie apparet intus uero alba: Sicca uero,i

409쪽

3'8 AMATI LUSITANI eo MMtNT. M redditur, ae ex alba rubra in interiori parte effecta est, exterius veto squaminosa, quae masticata, uel pilla, ex se rosa ruin odorem spirat, unde

Rhodiae, ut dixi,nomen traxit. vivax mini radix haee est,adeo ut etiam lovgo tepore e terra eradicata permaneat,modo locis non admodum siccisset uetur, Si postea terra obruatur ac plantetur, illico repullulare, es ex se get-men mittere non dedignetur,tanta utpote illi inherens uiuacitas. Nascitui autem montibus altissimis,siccis,lapidosis, & locis quibus uix terra illam Maibulis, cooperire ualet. Haec enim Mathiolus lingua sua Ethrusca dixit,quae nos errat. in hanc utcunq; reddimus,qui procul dubio in maximo deprehenditur et rore, quum Rhodiae radici temperatam tribuat naturam,ex Galent autho, ritat atque ea de causa omni capitis dolori, siue calido siue frigidb ualete contendit,oblitus forsan,uir alioqtu doctus,uerborum Galeni, qliae paucii interpositis uersibus descripsit,in quibus Galenus Rhodiam radicem,non temperatam describit,sed calidam in fine secundi ordinis, aut in initio lethtii.Ita enim Galeni uerba ut studiosi uideant,habent, libro octauo desaculta.siimpi .medicamen . Rhodia radix,ea uidelicet quae in Macedonia nascitur,tenuium partium,& digerentis est facultatis:Incalfaciendo uerbos, cundi ordinis censenda est,aut certe tertii incipientis. Haec Galenus.Proin, de Rhodiam radice frigidis latum doloribus capitis mederi, credendu est.

De Hippuri, eguisto herba. - - : Latine , hippuris , e serum herba , sulti se in cauda eguin equi cauda: H Fanice , cola de mula dierna , rabo de mula hierua: Italice , coda ae cauallo , Uyressu: j

De altera Hinuri . Graece , i3 alamum: Latme, altera Appuris , altera cavida equina: Hispanice, ulla astra cola de mula dieruit, rabo de

uno hierua: Italice, unastra coda H cauallo , herba: Gadlice,

prela austra.

Enarratio. s. so

ui h. si V T R A QT E Hippiaris cauda equi dicta,in aquis nascitur, & ubi.

Upriata. que familiaris est, Dicitur uero earu una species asprella, quia ea plerunq; mulieres stannea uasa expurgant,friccantue. Vnde Germani eam hanten- l .raut appellarunt,constringit enim hippuris biliosum uomitum, & maxime exsiccat,ac scabie, uesicae malo intolerabili eam mederi,experietia disi

410쪽

tina compertum est.De qua Galenus libro sexto, de Facul .simpi medicamen .ita inquit: Astringentem cum amaritudine facultatem possidet, ac proinde ualenter exiccantem,sed citra morsum, itaque uulnera etiam mavixima glutinat,uel si persectos esse neruos contigerit; praeterea uocatas enterocelas glutinat, nec non sanguinis reiectiones,fluentes menses, dysent rus,ceterosq; alui fluxus coercet: Succus uero eius prodest sanguinis eruptioni per nares,& fluxui obnoxiis in uentre passionibus, ex austerorum uinorum quopiam epotus: ac si febre teneantur,eX aqua.

De Graiio quod tingendo eri.

Graece, R Us-: Latine, siccus bapticus , Pallum mi orium, grana infectoria: Hispanice , grana para telimr: Italae, grana da tingere: Gallice, vermes.

Enarratio. SI

N A S C I T V X hodie granum tinctorium primae notae, apud Lusi Vm'rummi nos,ut quoque Plinius retulit,libro nono capite quadragesimo primo, 'β'' quodientis magnitudine ex ilice quadam parua colligitur, & facillime ni

aceto irroretur,in uermiculum uertitur, ut saepe experientia compertu habeo.Ηuius grani duae sunt partes,altera medullaris siue interior,nobilior, quam grani pulverem appellant, duplo & triplo, quam dicenda ualens: hi era uero exterior corticosa,quam cascolliam Lusitani, uel ut Plinius libro decimo sexto, capite octauo,meminit, quisquilium uocant. Est certe granum hoc infectorium apud Arabas lihermes dictum, ut ex Serapione Cranahe dici potest,nam l:arbisinium quo floridus ille ruber color essicitur, longe mei '' alia res est.Nascitur autem ad radices saxifragi*pimpinellae similis, non solum in italia,sed Polonia,& aliis uariis regionibus: nec tantum ad radices praedictae nascitur herbae,sed ad radices farraginis,parietariae & aliarum herbarum,magnitudine,qua grana nostra,quod Ocyssime quoqtie in uermiculum uertitur,ni ut decet tractetur,unde quidam cocta scolecton dici apud Pliniu albitrati sunt, Sed hic stare decet,quod ab hoc sex tantum annos, ex insulis nouiter repertis Carbisinium in Hispaniam aduectum fuit, & im Carvnc. de in Italiam,tanti magisterii,& coloris supremi,ut illius uncia una supera Nisi uerit opus confectum librae unius uulgati carbi sinii qua de causa, Venetiis sericum carbisino infectum,uilissimo pretio habetur: imo nigrum,carbis

no, cariuS uenditur .De Cocco uero,siue grana nostra ita tradit Galenus liabro septimo de Facultisimpi .medicamen:Coccus baphicus, astringetem simulque amaram possidet qualitatem, Vtraque sine morsu miccat,proinde ad ingentia uulnera congruit,& ad neruorum uulnerationes. Hec Gati itam rem. Nos uero,medicorum omnium consensu,granam, mulieribus solitis abor dium.

SEARCH

MENU NAVIGATION