장음표시 사용
331쪽
1 Pradisule virtutum hominis Dei conscio,
non audirentur , coitione saetati tabido populo impetu inuitur in turrim , senestrae revelluntur, ut vir innoxius lapidibus obruetetur. Sed Deus seruum suum tutatus est, ita ut conspicari immobilem, pro calumniatoribus suis preces sun- dentem,eurbulentissimi quique, cicorati illico sint, eius innocentiam & agnoscentes, & celebrantes. Et Deus coelestibus operibus, innocentiae Sancti sui est attestatus. Scribit enim Ioannes Trithemius in Chronico Hilsavgiensi aἀ annum xo s. quo S. Simeon animam effarie,
tantos miraculorum imbres transitiuneius esse consecutos. ut Poppone Treui
tensi Antistite, sillo ipso qui simonem
incluserat,ὶ exposcente ; Benedictus IX. statim ab obitu , S. Simonem canonismo decorauerit , adeb liquida ic omnibus comperta fuit innocentia illius ; quem paulo anth o iudiciorum humanorum mutabilitatem l lapidibus obrurem,tanquam pestiferum re exitialem voluerant.
sERIES III. Da ealumniis quibm falsὲ imponitur tabes stectans laeum ipsum cus
infertur. A L v M N I ae de quibus hactenus,spectarant Alias noxas in Deum , aut proximum- Quae supersune spectant illum ipsum , qui calumnia grauatur , ita ut quamuis actio interdum terminetur ad alium, tamen Iabes de macula quae filiab imponitur,sistat in illo , nee foras prosiliae. Sicur enim dantur virtutes aliquae morales, quae dicuntur esse ad ipsum operantem , pura Temperantia atque krtitudo : ita vitia
his. virtutibus opposita , sistunt in v
nte, eumque commaculant. Item sane quaedam moralite non mala, quae apud homines sunt probrosa,videfcctus --hum,vel humilitas generis, moibi monstrosi,mors horienda, aut cum extraordinariis quibusdam adiunctis,aptis ad mouend. im suspicionem , Dei in homnem sic defunctum exacerbati. De calumniis ergo quibus omnia haec probra falso Miscui imponuntur,agendum superest.
nataliam GEsem More hic appellarer, exortus
ex copulatione vitiosa , cuiusmodi est natorum ex non coniugibus: praesemrim si exadulterio,vel incestu, aut sacci-laga commistione sine editi. Item sordis genuseorum qui oriundi sunt ex aliquo damnatae memoriae , vel,qui ultore gladio publicae potestatis ceciderint, &qui
de gente non sancta sunt procreati, qu les, sene qui Mairram audiunt. Omnia ista, secundam aestimationem hominum, notam generi inserunt, bc probro dum tur, nec leui, iuxta Molinam nact. . . de Iust. d. LGn. s. dc Aetorium t. a. I 3. cap. I. qui putant evulgationem huius m culae , ii vera sed occulta sit, esse mortalem , quantb magis si salso impingatur.
Existimatur ergo esse graue probrum,nec absque iandamento saltem plernnque. . Nam spuria vitulamina, i ut plurimum, ' caea in quibus sunt concepta redore. Non nego quin aliqui fuerint sp tij illustres,&virtute clari, acetiam San-α, ut S.Theodorus Siceota , qui scorri' filius sui ride S.Eustochium Paruuin filia Monachae de qua Bernardinus Scard rius La. de antiquit. Paraviensi classe s.
332쪽
tus ; 8e in antiquo Testamento Iephte, qui meretricis ni ius diserte a scriptura
prodituti& eleganter in hanc rem proserintur a S. Hieronymo episto. contra errore S Ioannis Hierol. Item admitto , hoc non es le vetum liberorum vitium. Quin tamen plerunque parentibus respondeant sic procreati liberi, negari non potest , &pulchre traditur 1 Serario in c. ita Iudic. q. 3. eam ob rem huiusmodi liberi ubi ais, de omni tempore ignominiosi ac dedecore operti, ut diset tEdocet S. Chrysostomus hom. 24. in epistol. ad Rom. iu morali. Apud ipsos Ethnicos arcebantur a sacris,ut lath Casaubonus l. 6. in Athen .c. c. Iraque verum comprobatur, quod dicitur Sap. 4. Ex iniquusmnia si dest ex commixtione quomodolibet illegitima μθ qui suntur , isti sunt nequuta aduersum parentre, in interrogatione Da;cum scilicet quaeritur, quod sit eorum genus. Et probrum parentum,ut cautarum, n eLfectum refunditur,iuxta prudentem aestimationem. Esto re ipsa & coram Deo,aliud sit, vi bene statuit Palaeotus I.de nothis c. ss. Uiliras item maiorum, ut plurimum nocet posteris. Est enim in iuuencis , est in equis, patrum virtus. Et sicut tras sta-duntur cum lemine morbi, ita plerumque & mores morbosi ac pronitates; nihilque facilius quam ut liberi,uiis parentum insistant, inqiram rem latissimε dis
bus fuse Chrysosto. hom. s. in Matth. Praeter hanc veram natalium vilitatem, corrupta sensa mortalium statuunt aliam: qua quis scilicet, ex patentibus valdὸ t nuis fortunae natus est. Nam quod Saluia. l. 3. de prouid . pridem expostulabat, ijdem passim habentur diuites & nobiles. Et vetb tenuem fortunam interdum deficiunt media rectὸ educandi & promouendi ingenium & nativas dotes. Sunt
igitur haec omnia materia si talis aliqua macula , t talem secundum
sensum communem mortalium , ) salibali cui imponatur ; ut non raro sane imponi contigit , quod exempla monstrabunt. Salomon a multis , reserente nec improbante Palςoto l.de nothis & spuriis c. s. n. II. spurius est habitus. SuSagari videtur, qui coniugium Dauidis & Bethsabee improbant, & nefarium ac contra legem vocant, ut Theodoretus quaest. a F. in 1. Reg. 6c Procop. 1. Reg. l I. qui coniugium lic initum , tetrius anteriore adulterio pronuntiauit. Ridicula autem
est excusatio a Georgio Veneto adhibitat. I. sech. 9. probi. 47s. affirmante Bethsabeam ex diuina destinatione aeterna. His se legitimam. Dauidis sponsam, ab Uria bona fide occupatam ; atque ita nuptias cum ea rite esse celebratas. Hoc dico eia
se ridiculum. Sic enim ii Dauid abstinuisset caede Uriae, non peccasset iungens se Bersabee , superstite Uria ι sicut nemo
peccat,vsurpans rem suam, occupatam ab
alio bona fide. Periclitatur itaque Belsabee, nisi aliud afferatur , audire scortum Dauidis,etiam post mortuum vitam.
Et ea ratione Salomon habendus esset spurius, siue Maneter , ut eum Vocat S. Hieronymus in tradit. Hebr.ad a.Reg.&
tione qua significat natum ex commixtione illegitima. Caetersim omnino statuendum est, Belsabee ex quo a Dauide ost Uriam defunctum traducta est in pa-atium, isse vete ipsi uxorem, ut diterie dicitur a. Reg. I I. Atque ita Salomon, a iam marito genitus est, de propria uxore ; nec sultiquomodolibet illegitimus, quamuis fuerit filius eius quae aliquandorruerat adultera , quod unum voluit sanctus Hieronymus, si ipse vetὶ est Autor eris de traditionibus, quod Bellarminus dissile tui lase scriptor.in Huraumo. Pugnat latὸ pro hac nota a Salomone reis Mada,Puieta l. I .de salom.c. s.
333쪽
Christus Dominus, qua fuit erga nos charitate, eo demissionis venit, ut sustinuerit Deus gloriae , a vili scalaeo audite quod abique veniae praesitione referre, pollutio sit. Celuis est quem dico, homo Epicuraeus, quem sub Iudaei persona Christo oblatrantem rese It Origcnes, sic scribens t. i. f Facit cum I E S V disse rentem Iudaeum, & multis in rebus vel ple putat, in illum coarguentem : S in
primis , quia finxerit se ex virgine genitum. Eidem praeterea exprobrat, quod in vico quodam sit Iudaico natus:& ex imiliete lotdida de rusticana, quae vel victum manu quae setit : S ab eo cui denupserat, qui faber lignarius esset ; adulterij criminis iniimulata , repudiata sit. Ait etiam eiectam illam , viro,& turpiter errabundam , obscurum Z spurium risse Iesum , qui postmodum necessitate coactus in AEgyptum secesserit, ubi mercede duxerit vitam,ex opere diurno conuenta. Ibidemque cum virtutum quai undam periculum fecisset, quibus AEgypti; admodum gloriantur ; Ic tandem cum fama rerum & mirabilium, Deus est
habitus. J Duplicem hic blasphemus, labem Christo impingit huius capitis propriam : nempe quod spurius fuerit , &quod obscuro loco natus. Priorem blasphemiam, nequam ille , motistroso ortu ex Panthera adulterante de Virgine corrupta cumulabat, ut inferius refert Origenes; qui omnes has impietates potenter excindit , monstrans cum corporis structurae de temperiei, animi mores iste
respondeant ; debuisse Christo dari orium nitentillimum & maximE purum, quandoquidem erat futurus sanctorum morum magister optimus. Itaque iuxta prophetias quas adducit, ex Virgine viii nescia,& supia solem nitente, fuisse pro-cteatum. Quod multo minus mirum videri debere contendit Origenes , cum aliqui inter Ethnicos , sque ullo coitu
humano sati dicerentur ex diuino semi- III. caput I.
ne; ac nominatim Plato ex Apolline. Immensis molibus disputationum quibus Patres, Iudaeos & Ethnicos circa Christi
ex Virgine natiuitatem ilia. pugnarunt, obruere liceret impium Celium , circa hanc calumniam. Videndus nominatim.
Rustinus ad tertium Symboli articulum. Alio icti su , Chritius a Iuliano Apostata dictus est nothus, ut refert S.Cycillus l. 1 . nempe quoad diti initatem. Quam blasphemia bene ibi iei scit sanctus Cyrillus. Posterius probrum a Celso illatum Christo Domino , quod scilicet esset humili loco natus , dccx vico , ac ex matIgmanibus victum tibi parante,probrum est hominis ex carnis spiritu pronuntiantis
de rebus ; cum reuera splendor patriae non plus homini conferar gloriae , quam asino decedat de asinitate, ex eo quod in magna ciuitate si editus, ut philosbpha tur Naz. orat. de Episcopis . Addit Origenes libro illo i. & late expendit; The mistoclem , cum quidam Seriphius eius triumphos retulisset ad patriae praecellentiam, respondisse; nec tu si Athenis natus elles , heri Themistocles potuisses. Quo responsos gnificabat Themistocles, a propria virtute, non a loci praecellentia, expe&ndam et se claritarem. At Christus , ut ibidem expendit. Origenes , etiamsi natus in vico, potuit uniuegum
ortam commouere : & vero conimouir, ac pertraxit ad sua instituta. Iam verb eius mater , non erat adeo tenuis fortunae
quam hic blatero comminiscitur, si audire lubeat recentiores , qui Virginis facultates satis amplifica iunt , quos inter Pora l. 2. tract.' .cap. I. Ac 2.ac Spinellus I. de Throno Dei c. I 8. ac Morales i. .in Matth. Ego ut mendicitatem ac sordes
Virgine ablegaui in Dyptichis Matianis
parte I .p. l. n. q.& s. ita de amplum illum censiain ac dotem piaepinguem .Ea tamen
mediocritas quam ibi Dei parae concessi, sussicit ad euertendam Celsi in hac Pinc
334쪽
Clitistiani per aliquot e primis Eccle-sq saeculis gnobiles rupicesque,ac petrones, & stre egeni, nec nisi ad fece in populi pertinentes, sunt habiti. Ita passim
legimus in Actis Martyrum , quoties vir aut mulier paulo honestiore loco nata, cogitabat capessere nostra mysteria , cx- problatam illi ignobilitatem de vilitatem Cluistianorum. Videsis nonii natim Acta
S. Agathae , in quibus impius Praeses Quintianus exprobat S. Agathae, quod
magno tuo dedecore , ad seruilem ac vilem Chiiltianorum sortem se abiecillet. Elpidius Iudex eandem cantilenam S. Sabulae obtrusit , cum eius constantiam labefactare omni studio niteretur.Caecilius quoque apud Minutium , inter catera quibos grauat primos Christianos, non omittit eorum imperitiam, & ruditatem, ac vilitatem. Tametsi vero latcndum est cum Apostolo I. Corinth. I. vocationem Christianorrum siue activam, siue
passivam ; in primis initiis non sitisse
multorum nobilium secundum carnem,
de in eo magis splendore gloriam Christianae religionis, quod per tales operassit plantata, ut S. Auguitinus serm. 39. de verbis Domini, de D. Chrysostomus homil. quod Christus sit Deus , optime aduerterunt:Tame quod ad Christianam religione, etiam primo seculo, non sit aggregata nisi faex populi, do plebs impetita ac paupertina ', est plane fit sum. Iam enim ab ineunte Ecclesia, fuere Christiani nobiles cuiusuis sere ordinis , ut ex tabulis Ecclesiasticia est compertum Fuerunt item viri locupletes non pauci, de Doctores insignin, ut monstrat S. Hieronymi Catalogus Scriptorum. Itaque ad calumniam pertinuit, quod iactatum maligne ab Ethnicis est , de tan ta ignobilitate . paupertate , dc imperitia omnium primorum Christianorum.
Constantinus Magnus, a Zozimo Jc aliis quibusdam, nominatimque a Bodisio in Methodo iustor. cap. 7. pag. milii
3o2. nothus statuitur. Sed hoc per calumniam statui, monstratum satis est supra, cum ostensum est, S. Helenam nonfuille Constanti, patris Constantini Scortum, sed veram uxorem I tametsi adigente Maximiano , Theodoram eius pri*ignam& adoptione filiam, accepturus. impetiumque pro dote sortiturus , Iepudiate ad tempus visus sit Helenam Quod neque re ipsa iacere potuit post tit c ini
tum mattimonium,lieque ex animo rentauit ficerc, ut euentus monstrauit. Nam
non modb cum latis potens visus est . Helenam pro uxore habuit, ita etiam genitum ex ea Constantinum , omnibus aliis filiis luis ante tulit, di haeredem diaxit. Igitur per calumniam astingitur Constantino Magno, quod fuerit nothus: de Zoetimus qui id contendit, repellendus est, a serendo testinionio in causa Constantini, cuius se semper prodit iuratum hostem. Homo quippe Gentilissimus, excisam a Constan tino Magno Ethnicam superstitionem ferens acerbissime, id xhique omni studio connititur, ut Constantinum mordeat aut laceret. Sed en comi oqi iocunque superior Constantinias, hanc muscam morientem nihili ducit Euin vero ab hac labe late pulgat Michael Alfordus in Bittannia illustrata cap. I. sech. a. s. 6. dc 7. Sanctus Ioannes Damascenus ab impio Constantino Copronymo Manῆe. est cognominatus, lenia Iudaico, ut notat Theophanes in Miscella anno Copronymi II. Christi 7 2. Iudaicum autem sensum illius vocis petere licet ex c. 23. Deuter. ubi Manet er id est natus Scorto,
prohibetur Ecclesae ingressu. Videndus in eam rem Palaeolus i. de spuriis de nothis cap. I 6. niim. 9. Calumniam vero
fuisse, qua vir sanctus, de patre viro sanctissimo procreatus, Maneter audiuit, ex eius actis perspicuum est .Per eriorem autem& viciniam vocum, in actis S. Stephani iuniotis S. Damascenus qui Man-
335쪽
die edus erat,resertur dictus Copro- cum abiit, & vitam monasticam est pronymo quod significat redeptum ut
Theophanes iup. notat Non enim impius Copronymus tam mentis inops,quam virulentae de maledicentis linguae homo,ut in itidem Actis habetur , honorifico redempti nomine virum lanctum honestare voluit, sed dedecorare infami probro natiuitatis ex scorto. Et dabat fortassis aliquam maledicentiae eius ansam cognomen auitum , quod futile Asansur aieTheophanes , & Suidas V. Ioannti Damascenm. In aliqua enim vicinia corticis vocis Hebreae , Maneter cum Syriaca Mansir, belle sibi vi ius ludere in eo tetro & calumnioso scommate, censeri potest spurcus Copronymus, cui tantopere exosum fuisse constat S. Ioannem Chrysorroam Nepotem Mansuri ita nominat Theophanes anno I 3. Imperi, Constantini Jut quotannis eum anathematizare propter eminentem eius orthodoxiam. Gregorius VII. antea Hildebrandin, non nemine, scribitur infimo ac pene sordido loco natus , & fabri lignarij filius. Estque qui addat, puerulum in patris of
sicina, allii las & scandulas tractant , &vane commiscentem effecisse eam ex lignis affabre compositis lententiam; dominabitur a mari usque ad mare. Quod conspicatus quispiam, Patri dixit, puerulum
illum sole aliquando orbis totius moderatorem. Ita non nemo apud Onuphrium lib. . de vana creatione Romani Pontificis; qui inter fabulas haec omnia recenset, imis inter calumnias ab iis confictas,quibus propositum erat depreciare Gregorium, ut Principibus quorumiple malleus erat , gratificarentur. Revera autem
Gresorius , nobili genere ortus erat in Tuscia,ex familia de Pitiliano, euius oppidi principatus penes eam gentem aliquando suit. Cumque esset Gregorius magnae indolis adolescens , petiit aulam Imperatoris,in qua ob virtutem, collegitin'idiam non levem: cui cedens,Cluni; fessus. Tam subitae patria in aulam profectio,& in ea prouectio, non redolentadeb humile genus , & fibri lignatii
filium. S. Bonitus gente Aruemus, posteique Claromontanus in eadem prouincia Episcopus, calumnia grauatur natalium valde infamium. Dicitur enim natus ex Abbatissa, pia quidem & religiosa muliere, sed callide a drei fero suo oppressa, cuius
honori ut consuleretur, Angelus in se tem matris utero fusum, dicitur ad Anachoretam deportasse , qui eum per annos septem aluetit,& pie educarit. Haec tamen est fabula portentosa. Nam autor
anonymus S. Boniti aequalis,qui ei uidem S. Praesulis a descripsit, diserte cap. I. parentes eius his vestis consignat. Inclyta Bonitus progenie Aruernicae urbis oriundus fuit. Cuius patet Theodatus, mater verb Syagria vocitata est, e senatu
Romano dum nobili prosapia 4His eueμtitur fabula calumniola de S. Boniti matre Abbatissa de patre da fero. Tres pij, Sc luo iaculo clati viri, Gratianus Monachus, Petrus Lombardus, de Petrus Comestor, iactati sunt Latres ex adulichio concepti. Eoque nomine a
Tilaquello i de nobilir. cap Is .num. 3 2. accententur illa sitibus nothis. Fuerunt enim singuli in suo genere insignes. Quod de Gratiano monstrat Decreti cominpilatio De Petro Lombardo, liber qua druplex sententiarum Theologicarum;&de Petro Comestore opus Historiae Scholasticae, quorum operum in Dei Ecclesiam utilitas primi praesettim ac secundi,
est omni commendatione superior. Hos ergo tres ins gnes viros , iactatum est isse gemianos, ea adulterio concepros,oc matrem cum ad extrema venisset, scelus suum Confessario aperuisse, sed abique dolore; quδd tametsi non ignoraret ingentem esse adulterij malitiam, tamen uisuci non posset, quδd vel ea via. tam
336쪽
claros, tam Dei Ecclesiae utiles filios pro- serente Erasino, adag. a Scapha in trium- creasset. Addunt vero teposuisse Conses sarium, quod mulier ex climine illustres filios suscepisset, fuisse munus diuinum: quicquid autem ipsa mulier adhibuis Iet,
fitille crimen magnum, atque adeo dolore dignissimum : Quod si eam dolor plane deficeret , at dinret saltem quod
dolere non potici; id enim ad Sacramentum , dc peccati abstersionem satis fore. Refert ista S. Antoninus s. pari. summa histor. titulo i 8. cap 6. Et in particulari de Gratiano spurio , memini d Ioannes Corratius Tractat. de beneficiis parte cap. 1. & Auctor vitae Gratiani. Haec tamen plane fabulosa sunt, de nullo modo cohaerent, ut recte supra statuit S.. Antoninus , & Bellasininus l. de scriptor. Eccles. in Gratia io, ac Baronius anno II 6
de diserte Hugotio, antiquus decreti Interpres , adductus a S. Antonino. SanEvel sola abiunctio locorum in quibus tres illi Scriptores sunt editi,dedocere potuit protritam fibulam Gratianus enim Clusi, in Tuscia natus est , vvliquet ex iis quae de eo adducit Posseuinus V. Gratianus. Petrus vero Lombaidus , Nouariae apud Insubres hausit lucem primam. Ad Petrus Comestor , Trecis in Campania Galliae, est editus. Quis ergo non rideat, si audiat stataesdici, homines adeo disiunctis regionibus editos Hebetem vero admodam faciunt matrem tot insigniumvirorum, quae centeret opus nefarium
ex bono euentu posse expurgari, & reddidignum quδd non defleatur. Nec admodum etiam peritum statuunt Consessarium , quem volunt censiillso, ad structuram Sacramenti poenitentiae , pol se
sufficere dolorem de defectu doloris peccatorum ; cdm tamen certum sit.ad compactionem Sacramenti praedicti , exigi dolorem in ipsas culpas immediath --
dentem. Videsis Suarem tom. 6. 3. Parr. distinct. 2o. sect. I. num. L.
phHem quadrigam, obscurissimis natalibus dehonestatus est. Illud enim adagium exponens, quod a Synesio de Andronico fiterat prolatum, addit. Efferri potest idem adagium de quouis e faece
hominum ad magnas opes dignitatuique prouccto : quemadmodum Iulius Ligur, post ledentariam operam in ducendo scaumo diu nauatam, Sixti Pontificis beneficio , insignibus Ecclesiasticorum honorum Ornatus, tandem ad Pontificatum
Maximum emersit. J Et exponens adasium a remo ad tribunal ;. Dici inquit,
solitum , ubi quis repente ab infima conditionc prouehitur ad honesti muneris admitti stiationem. Id quod haud iscio an ulli contigerit felicius , quam Iulio secundo. Nam fima est , hunc iuuenem, ad stipem, scalmum remo subigere solitum tamen a remulco non ibium adtribunal, verum etiam ad summum illum terum humanarum culmen euectus esti
Nec contentus hoc fistigio, Pontificiae ditionis pomoeria,multum protulit; longids etiam producturus, si per mortis it clementiam , iram illi producere lichiil set. J Haec Eras mus,qui bene habet quod posteriore locol, non ablolute Iulium secundum ex remige Pontificem dixit;sed ita esse famam retulit. At f natura famae omnibus nota est, J ait Tertullianus c. 7. Apolog. J. an verb famae credat, nisi inconsideratus 3 J Credidit vero in hac re,.samae Erat mus, saltem priore loco annotato. Fuit igitur , qualem Tertullianus
depingit famae credentem. Et quide si dare luberet, Iulium II. iis fuisse n
talibus , quos ei mendax fama, di famae credulus Era: mus assingit; eisu cur potius inde cumularentur olus decora,qudd
a tam humili sorte, beneficio ingeni, is
fuisset, qui tantopere prouehi potuiuet. Nec deellent exempla subuectionis ali raim Pontificum a forte infima ad supremam: acatominatim Alexandri
337쪽
in Creta insula'. expositus a pio Franc scano ex charitate sulceptus ,-bonis literis imbutus, euasit denique in Ecclesiae uniuersae Rectorem : necnon Adriani texti ; ut taceam Sixtum V. quorum natales non videbantur commensi tanto splendori, quantum sunt assecuti. Haec tamen anchora non est nobis necellatia incauta Iulis II. quem magnanimitas δίerectio animi, stirpem redolens generosissimam, aduersariis quos habuit plurimos de potentissimos , denigrandum obiecit, hac in parte planὶ mendaciter. Fuit enim Iulius, cui ante Pontificatum nomen Iuliano de Flauere) nepos Sixti quarti Pontificis Maximi,cui antea Rau cisco de Rumere nomen ; At Sixtus I U. falso iactatus est E plebeiis & plicatoribus editus cum patrem haberet Leonardum de Ruuere,Equitem nobilissimum, vi obseruauit Anastasius Germonius, cxponens indultum Hieronymi Cardinalis de Ruuere M. Sixti num. 28. qui etiam M. Magnis , de gentis Ruuereae antiquo,
etiam ante Sixtum) i plendore,agit dita fusissime. Debuimus hanc qualemcun que grati animi significationem Iulio, cuius hic Auenione dum Legatus &Archiepiscopus esset, tot publica usurpamus oculis, beneficentiae ac munifi
OTij dedecora latὸ prosequitur Pe
trus Blelensis epist. Sanὸ otium eisse praeter hominis naturam, ad laborem de opus factam , tradit S. Basilius in cap. I. Isaiae . ad illud, Neomeniam ct s. tbum non feram. S. Chrysostomus homil. 16. in Epistol. ad Epties. & ho- mil. I .in illud Mutate Prisciliam in fine, necnon homil. 7. in a. Corinth. ac ho- mil. 3 s .in Acta, valdE otium damnat.Ec
praeter caetera , vocat otium omnis a
causam-radicem. Sed nihil haec Partum dicta, ad oracula Spiritus Sancti, quibus
in variis scripturis otium ac otiosos conis figit. Salomon sanE Prouerb., i. sectatorem oti j, fore ut egestate repleatur. Si incides verδ cap. 3 3. ab hoc malo Magistro, multam uue omnem malitiam doceri confirmat. Legesis Hipparchum de religioso negotiatore num. 06. Si ex sae
culari penu aliquid in hanc rem est y tendum , Iulius Celsinus apud Gellium l. I9. cae. Io. ex Ennij Iphigenia, haec
otio qui nescit mi ,p- negotij habet, .stuam cum est negotium in negotio. Ham eui quod agat institutam est, natilo negotio Id agit; studet ibi, mentem atque aviamum delectat suum. Otioso initio , animis nescit quid velis ;Hoc idem est, neque domi nunc nos,nec militia humus. Imus hue, hinc istae r eum istuc ventum
Incerte errat animus , proer propter vitam vivitur.
Quid illud sit aterpropter in quo Gran maticus frustra sudauit apud Gellium, ex versuum acoluthia perspicitur. Signi cat enim , ita vitam exigi , ut videatur non exigi, quod ingens est otii dedecus. Non est itaque dubium, quin hoc ut Themistocles scite appellabat, vivi hominis sepulchrum; nam vivit quidem cum necdum obierit; nec vivit sed sepultus est, qui non agit quae sunt homianis ,) se probrosum & notam inferens, ac proinde possit esse idonea calumniae materia ; & fuit reipsa quoad aliquos
Christiani olim ab Ethnicis , nomine inertiae atque aded infructitostatis traducebantur. Idcirco enim inutiles 3c infructuosi,
338쪽
Luctuosi, & Ethnicorum iudicio habebantur ; quod otiosi ellent, nec se comia munibus aliorum muniis aut opificiis addicerent. Refert hanc calumniam Teris tullianus cap. 42. Apolog. Et sine dubio eius calumniae notaIe volebat plauium Clementem S. Domiti ita patrem, Domitianus eius patruelis, cum Illum comemptissetis inerata damnatum,lusiit interimi. Ita quidem Suetonius in Domitiano c. I S. At DIO in Domitiano, dilei te ait Flaui uiri Clementem Athei lini insimularum elle , de cum multis allis qui in mores Iudaeorum transierant , morte affectiam. Quibus notis niani festissime indicantur Christiani, quos & Atheos a plurium numinum reiectione. S Iudaeos ab oligine prima denominatos esse,lii praest annotatum. Radix huius calumnue fuisse videtur, quod Christiani ei anquillioris vitae cupidi nesotiis saeculi non le dicerent, cum ea tutacatione lpiritusci immediata sollicitudine , quae Echnacis erat pessetua. Inutile etiam ad promouendam calumniam potuit, qti Oium dam mendicitas, siue ex virtute, siue ex desidia. Ethnici quippe , aduertentes aliquos e Christianis, lanos & bene valentes mendicare , uniuersiim nomen
Christianum damnabant desidiae, de omnes Christianos vocabant Christemporos. Audi Chtylostomum homil. 6. in I. ad Thesialo. Neque ab aliis accipiendum, neque otiandum , sed operandum , de aliis dandum est.2 Beatim enim est dare,
an quit, accipere. Et operemim, in inquit, mambiu vestras. Vbi lunt qui opus requirunt spirituale vides quomodo illis
omnem occasionem huius abstulerit, cum dicit, mambm vestro. An ieiunium quis- quain manibus operatur An manibus peruigilia fiunt Aut x, pus cit manuum,
si humi quisque dormierit 3 Nemo lane hoc dixerit. Attamen de spirituali opere loquitur. Est enim. reuera lpuituale, si quod operatus fueris aliis dederis. Ethule celth nihil aequiparari poterit , ut
eum decoro , inquit, versemini. Vides via de eos replehendat 3 Non dixit, ne inhoneste agatis mendicantes, sed idem quidem innuit, mitius tamen i pili in ponir, ut S percellantur,& illud non velle me nister fiat. Si enim qui noliti sitiit, illis offenduntur, multo magis extranei, qli Imille occasiones cominiicuntur, si qDando hominem corpore sanum de qua libi-ir si pollet ad acquircndum alii nisi usuis ei e mendicare, de aliorum Orci a nim plorare viderint. Propterea & Christemporos nos vocant. Quapropter & nomen Dei, inquit, Masphemistur. At nihil horii in potuit,led quod eos maxina E mordere poterat, nempe turpitudinem & m- decorurn. J Vidi isti ergo apud Ethnicos sorduis te mendicitatem Clirilliano tu in valentium , cic Christemporos per contem pium ab Ethnicis dictos. Eam denominationem usurpat S. Ignatius epist. ad Ticidianos ingens de vaniloquis & Christum mercantibus, Graece est
Nullum tamen ex praedictis capitibus, suffragatur calumniae propositae. Christianos enim uniuerse , quicqii id sit de aliquo non ex Christianis in lirtutis vitam exigente, inertes Sc inutiles ac in fluctvolos fuisse , mendacium erat, quos Tertullianus cap. 42. Apolog. valide his verbis repellit. Sed alio quoque initi riarum titulo postulamur ; infitiinuo ii in negotiis dicimur: quo pacto homines vobiscum degentes , eluiaem victus, habitus , instructus , eiusdem ad vitam necessitatus 3 neque enim Brachmanae , acie Indorum GrInnosophistae sumus . Sylvicolae de exoles vitae Meminimus gratiatrinos debere Domino Deo creatori, nullam fi uchum operum eius repudiam s. plane temperamus, ne ultra modum aut Perperam utamur. Itaque non sine foro. non sine macello, non sine balneis , tabernis, ossicinis, stabulis, nundinis vestris, caeterisque commerciis cohabitamus, Mrulli canaalli
339쪽
oc SeAlio II. Series III. Caput II.
rusticamur,& mercamur, proinde miscemus artes, Opera nostra publicamus vlui
vestro. Quomodo instuctuosi videamur negotiis vcstris, cum quibus, & de quibus vivimus, non scio. J Iustius Ethnicis ipsis sapientiae gloriam captantibus,
inertiae notam intuebat Seneca lib. 4. de bene s. cap. I . Iam amor tranquillitatis ,& moderatum studium in negotiis, perperam insimulatur inertiae: cum e contrario , nullum sit optabilius in vita bonum, pingui illo S adipali otio,quo homo sibi intentus, de humana non nisi ad modum rotae contingens, ut philosophatur S.Hieronymus in Piaim. 77. sub Anem,ὶ minus
sibi affricat lutum rerum terrenarum. San ctus Augustinus epistol. Iio. hoc sanctum otium a te captatum profitetur , dcate, in illo magnum haberi negotium. Non sane ex eo genere nugarum, quae in grandioribus negotia vocantur,ut idem ait l. I. Confess. cap. 9. Sed ex eo negoth genere, quod maxime probatum est& ferax bonorum. Synesius epistol. 99. huiusmodi otium , appellat maximum bonum, quod opimi instar&vbetis soli, Omnia bonorum genera producit. Gulielmus lanisti Theodorici Abbas,scribens ad Fratres de monte Dei,appellat hoc otium, negotium negotiorum. Petrus Blec epistol. raue. impibbato otio desidioso, pingue hoc otium sic celebrae. Non sitis
otiosiis nisi negotium,animae citium censeatis. Otium enim sine literis,Hieronymo teste, mors est,& vivi hominis sepul. tuta. Vacatio a sollicitudinibus saeculi, otium est, de quo Salomon dicit: Sapiemitascribituri iis, ct qui minorantur actu, percψiunt eam. Ideb discipuli Domini, in labbatho, in die scilicet oiij transeuntes per lata, fricabant spicas, & vel cebaniatur eis: Subtiliores enim tententiae de occultis educuntur in tempore cessationis, quibus animae saginantur. Porta , quae
in Ezechiele respiciebat ad Orientem , non aperiebatur, nisi in Sabbatho. Αnima enim sabbathi iue a concupisceritiis saeculi, sapientia Dei libet ius inquirenti te aperit. J Perperam igit ut & calumniosE , Christiani a contentatio noli uiusmodi otij, damnabantur inertiae. Nee iustius sic notabunt ut ob aliquorum valentium mendicitatem. Nam nec ea tabes c undecunque ortum haberet, erat reuera omnium, scd duntaxat paucoIum, ob quos uniuersum nomen Cluistianum similiter notari, non magis iustum est, quam si ob unius fabri culpam, omnes labri notarentiit; aut si ob unius Me dici errorem, omnes Medici vocarentur in inuidiam, ut rectedi Ilerunt Naa. Orat. I . Theodoretus l. I 2. contra Graecos, Didor. Pelu l. l. a. epistol. 3 2.lc l. 3. cpistol. a 2. Chrγlostomus hom. . de Per.
bis Elatae,& de Philosophis agens Epictetus l. 4. Arriani cap. 8. Etiamsi ergo aliqui ex desidia se addixissent mendicitati , ut nunc quoque usuuenire certum
est , non fuisset ea labes omnibus Christianis affricanda. Tantsim sane abest, ut Christiana instituta segnitiem illam con
probent, ut potius valde auersentur. que vel ex uno S.Chusostomo,qui hanc calumniam retulit, cernere licet. Nam& loco allegato improbat mendicabulorum vilium quaestuositatem per ignauiam ,& optime homil I. in illud Salutate Priscillam. Est sermo I7. tom. s. Graecol. Ibi S. Chrysostomus, expendens salutem a Paulo trans inissam cooperarii a suis in consectione tabernaculoIum, e que ex capite valde celebras Apostoli demissionem, simulque operandi studium, scribit, quae merito hic attexam tanquam malagma & calumniae & morbi satis vulgati. Haec igitur cum nos quoque ex hac salutatione didicerimus , operibus ipsis specimen eorum edamus, neque diuites temere beatos praedicemus, ne qu pauperes vilipendamus, neque nos pudeat artium, nec opificium probrum esse ducamus
340쪽
ducamus, sed otium, &nulli occupationi vacare. Si enim probrum esset operari, nec exercuisset artem eiusmodi Paulus , neque ea de causa magis gloriatus esset,
ita dicens. Si enim euangeliet auera , non
ol mihi gloria. est ergo merces meast
ut Euangelium praedicans sive sumptu ρο- nam Euangelium christ. Quod si probrum et set ars, nequaquam eos qui non operarentur, si iam manducare vetuisset.
Solum enim peccatum, est probrum: at illud ex otio nasci ibi et, nec unum, audduo , aut tria tantum , ted omnis simul improbitas. Propterea sapiens etiam quidam ostendens omnem malitiam docui Dse otiositatem, & verba faciens de letuis,
ait: Mitte illum in operationem , ne Vacet.
Quod enim est fraenum equo,id est opus
naturae nostrae. Si bonum quid est otiositas, omnia sine semente & agricultura terra produceret. Atqui nihil tale praestat. Olim igitur terram inaratam serre cuncta praecepit Deus: iam vero non ita secit,1 ed de boues iungere, & vomere trahere, de sulcuml ducere, Se semen iacere , ar-que aliis multis modis colere , & vitem, arbores ,& semina hominibus imperauit, ut operationis occupatio mentem eorum, qui se operibus exercerent, ab omni imprubitate reuocaret. Principio quidem ut potentiam suam ostenderet , effecit ut omnia sine nostris laboribus prouenirent. Geminet enim terra
herbam seni, inquit,'& statim cuncta
vernabant. Postea vero non ita : sed de nostrorum laborum opera iussit illae ter ra produci , ve discas , ob utilitatem &commodum nostrum, laborem esse inuectum. Ac audis, Infudore utilius tui,
vesceris pane tuo: in autem vera, quaedam
est admonitio, est eastigatio, & vulnerum , quae Peccatum infiixit, medela. Quam ob causam de Paulus operabatur perpetudi,non interdiu tantum,sed etiam ipsa nocte et quod & ipse clamans restaturCNocte enim oe die operavia,nς qum
vestrum grauaremin. Neque veto temere delectationis, aut recreandi animi causa opus tractabat, sicut multi fratres , sed
tanto se labore exercebat, ut & caeteris
subsidio esse posset. Ad ea enim qua mihi opim erant, oe iis qui mecum sunt ministrauerunt manus ista. Homo qui daemonibus imperabat, qui doctor erat Orbis te Iarum , cui omnium qui terram incolunt fuerat cura commissi,qui cunctas sub sole Ecclesias, de Populos, & nationes, &v bes , lumina ibi licitudine curabat, nocte& die operabatur, ac ne tantillum quidem ab illis laboribus respirabat. Nos ve-io quibus ne millesima quidem illius curarum pars incumbi vel potius qui mente quidem eas capere possumus, in otio perpetuo vitam ducimus .Qua verb digni
excusatione , vel qua tandem venia censebimur3 Inde cuncta in genus humanum mala dimanarunt, quod in eo maximum decus est e positum arbitrentur, ut suas artes minime tractent, de summo sibi crimini ducant, si earum petitiam prae se ferant. Ac Paulum quidem non pudet, simul & scalprum manu tractare , &pelles consuere, & viros alloqui in dignitate constitutos , sed & re illa gloriabatur, cum ad eum viri clari & illustres Ventitarent. Neque tantom haec illum agere non pudebat,sed etiam in epistolis suis tanquam in aereo cippo , quam pro fiteretur attem , diuulgabat. Quod igitur ab initio, didicerae, illud εc postea tractabat, idque postquam fuerat tertium raptus in coelum, postquam illi Deus ar
cana verba communicauerat. Nos velo
qui ne calceamentoruin quidem eius protio aestimandi sumus , nobis ea probro
ducimus, quibus se ille iactabat. JEx Christiano ergo instituto, non est labore abhociendum, & otium captan dum. Nulloque ex capite cadebat in
Christianos illud a Seneca in aliquos intortum l. . de benes cap. r 3. I Vobis voluptas est, otio assuefacere cor