장음표시 사용
451쪽
te ne er siem, oe fortiora te ne scrauatinfuem ,sed qua p cepit tibi Dem , ista cο- sita semper, ct in pluribuι operibaia eius ne
steris curiosin. Non enim est tibi necessarium , ea qua abscondita sunt, videre oculis tuis. In superuacuis rebus pisti scrutari multipliciter, o in pluribus operibineim non eris curiosivi. Pluνima enim super sensum hominum onensa sunt tibi. Mutioseque stippianiauit suspicio istorum, ct in v nitate detinuit sensin illorum. Sulpicionem eorum vocat sapiens , tenuiuamam
ει coniectione inferiorem notitiam supernorum , quae in vanitate 3c inani spiritus diicruciatione tenet defixos, qui illas subtilitates conlectantur , taeiantes cerni in eis exercendi ingeni j materiam.& prodi acumen quo quis polleat: cum tamen, ut de similibus tricis aiebat Sen ca, nihil sit acutius arista. Quaedam inutilia & inessicacia, ipsa subtilitas reddit. Legesis eundem epistol 88. in hoc argumento exspatiantem. vel potius Basilium
orat . in lanctum Mamantem & Nazian Zenum Orat. 26. quae est de moderatione in disputationibus de Deo teruanda. Ibi tantus Theologus , praeoptat curiositati in tam abditis rebus, ignauiam . Sobrietatem item inquisitionis de certis diuinta mysteriisl epe commendant Patres, improbata de eis curiositate penitius scrutandi. Ut de Trinitate sanctus Athanasiu pistola ad Serapionem, de saepe sanctus ili latius in opere de Trinit.De pM- destinationis mysterio sanctus Chrysostomus homil. 8. in 1. ad Timoth & sanctus Fulgent in s l. de praedestinat. de gratia cap. 16. De Incarnatione bene multi quos pro sero l. i. de Christo sech. i. cap 3. cauti an e 3. De Eucharistia item vult adsucti in prologo ad Candelabrum sanctum lepti lust te. t Nobis igitur ut cum Tertulliano dicam l. de prae .
scrip t. cap. 8. curiositate Opus non est, post Christum I a s v M. Cedat curio Ariositas fidei, cedat siluit , nihil
scire , Omnia scire est. Jt Hanc Theologorum Scholasticorum
sugillationem , elle meram calumniam; nec eorum de mysteriis nostris sobri Escruiuidis sollicitudinem, infimulandam esse curiositatis , sed commendandam canquam diligentiam studiosam iis argu
mentis dignam, graues DD. demonstramne,&bene Canus l. 8. de locis c. 2. Franciscus Hotantius lib. s. locorum Caritho Iicorum cap. 3. Tadne rus I .part. di putat. I. quaest. I. dub. a. Gillius i. r. Iractat. I. cap. 4. Hieronymus vi et inius libr. I. pro S. Thoma pag. 4o9. Dionysius Petauius in Prolegomenis ad Theologica dogmata cap. 3. 4. F. & 6. San λ& pulchre ratiocinatus est Gulielmus. Patis. l. de virtutibus in ino fine , fune qui accuratam 5e diligentem argumenti alicuius sacri scrutationem , curiositatis& superfluitatis insimulent, quia sic uedicit Aristoteles , tanquam imperiti res tam magnas, tamque sublimes, de to ge speculantur , non attendentes, quam pia sit, quamque salutaris in talibus curiositas: neque quantum temporis ipsim et rebus in utilibus, aca pietate aridis, vanissima curiositate, incestanter impendunt. J vere profecto ac sapienter. Quem
enim latet, quanta aceriratione Philologi , literis humanioribus nauantes operam , rimentur omnia spectantia ad negotium quo distinentur: quanta sollicitudine antiquar ij, mores ac usus & ritus, antiquos retadiant, mal mora, nummos, veteres picturas consulant. Historiarii m profanarum me reque hinnanarum contextores, fibras omnes rerum de quibus disserunt, per uestigent, plerunque inani& casso labore nec utilitate adeo magna. Et tamen exerceri iis scrutandis inge- 'nium, nemo improbat, dummodo rem peratio debita adllibeatur. Quomodo C
go improbari potest , sobria Schol isticorum diligentia in icrutandis Christianis ni meliis,& insimulari curiositatis vanae,
452쪽
aut etiam noxiae;cuni in argumentis inanibus reprehensione careat 3 Imb vero vel ipse conatus in dissicilibus qiuestionibus de verbis sacris, indignissimus est commendatione ; etiamsi deesset ea inlustratio quae desiderabatur, ut praeclare tradit et editus Prosper in prologo ad librum I. de vita contempl.& notaui in Theologia supplice libello instructig i I. Purgaui tamen ab impacta curiositatis ealumnia, solam sobriam disquisitionem. Nam iusto profundior scrutatio , oppresisonem a gloria reportat ', ve dicitur Prou. 21. dc ipse ApostoliisRoman. I 2. monuit ad sobrietatem sapere. Quod ide amplexans iam
t si enun pro viriabus suis alatur infans , fiet ut crescendo plus capiat. Si autem vires suae capacit alis excedat, deficiet antequam crescar.JAd eum locum Ludoviciis Vives aliam -- QuintiIiano similitudinent ad trabet, non contemnendam. f vaseula inquit olis angusti , lupersiliam humoris copiam respuunt et sensim autem iussuentibus vel etiam instillantibus complentur. J Itaque adhibeatur sane diligentia & scruta. IIo, χd temperata : nec praeceps , sed lenta 3c matura. Et cum scintilla quae piam veritatis emicuerit , Deo gratiae agantur : si penetratio per intellectum negetur, prudens scrutator non immittat cornua ad ventilandum, sed uibmittat caput ad venerandum. Uerba limi filii α- Anselmi, hanc ipsam cautionem quam eradimus , proponentis, lib. de Incarnat. Verbi cap. a. Eadem monet Gille ruinin Altercat. cap. 4. iob initium. , . confestarios, non semel audire memini, notatos curiositatis, quod aliqua expiscari vellent i, poenitente, qtiae iose explicata nollet ; sine pudore victus, siue quod alij non tolerent interlogare de t
libus. Cui Consessariorum sugillationi, mirum Mantum fauci noxia doctrina, quod Consessarii munus non se in te rogare ; sed audire, de de auditis a poenitente serte sententiam. Ossicium potio ConfesIarij non esse interrogate, sed audire poenitentem, eradit Soto in . dist. 8.quaest. a. arric. . f. quando vero. Et idem videtur habere additio ad suminam Ro- sellam V. Confessor 1. num. 3. Saltem si agatur de Confessario non se ingerente , ted requisito ; quae est inutilis distinctio, ut liquebit ex dicendis. Iuxta eam itaque doctrinam , Consessarius interrogans de iis quae poenitens non ex Ponir, haud abs re videtur notari curiositatis, plerunque illecebrosae, nec periculo vacantis in quibusdam materiis:Adde etiam coniunctae cum graui onere poenitentis, quod non ita pridem accidit, non absque stomacho in Confessarium : qui audito flagitio , percunctari ausus est an tunc primum contigiiset ea prolapsio , quod enitentem nahemuit, curiositati id
Non licet tamen dubitare, 'pin haec sit calumnia Conseisiariis impacta, si modo prudenter iii terrogariones adlii beanr; nec nisi tam eas exigit vel poenitentis ignorantia , vel verecundia , per qua vGret ut necessaria quaepiam materia reticeretur. Ad haec enim duo capita, iustas Consessari, interrogationes, arctant synuester v. Confessio i. q. 17. & Grassis l. i.
decis. cap 2s . n. eoque reducuntur
quae Nauarius in cap. i. de poenit. dist. duisonter, de Veginaldus de Pia, Conseil. capa & 3. proferunt ad tuon strandum, quanta debeat esse Consellaria temperatio in inquirendo. JAbsolute tamen loquendo, teneti Con- sellari uinterrogate prudenter poenitente, cam censet id esse necessarium ad plenam peccatorum mortalium expcessione, adde etiam ad pernoscendum statum pinnitentis, ut Luctuosa sit confessio, ex praecaueatur recidivum, .non puto esse dubitandum. ouia quamuis pes se , munus
Apostoli monitum au tiis Augustiniis l. i a fine rationem subiicit.
453쪽
Consessari j non sit interrogare, sed audire, ut SorO aiebat: tamen ut idem fatetur.
ad hoc ut Consessarius plene audiat, sicut nec tale est ad sanandum & debite iuuandum poenitentem DPortet in euentibus praetactis, Consedari iun adhibere interrogationes, idque illi piastribunt sacri Canones, cap. omnis viri rue δε-xus de poenit. de remissi. de cap. i. dist. 6. de poenit. diligenter: quibus locis Confellarius iubetur diligenter inquir re , de subtiliter inuestigare, conicientiam poeilitentis. Et ut silerent Canones, Confessarius plane ad id tenetur vi suscepti muneris, quomodocunque i IIud lui ceperit: id est sitie togatus, siue ultrb se ingerens. Ex quo enim illud suscepit d bet praestare quae necelsaria sunt, ut m nus illud obeat fideliter. Q vis enim serat
Medicum corporalem , qui aegrum non nisi prout tulerit notitia quam ex eius ore comparauerit, curare velit, cum ea men plerumque aeger prae ignorantia,aut perturbatione, reticeat aliq . de quibus nisii Medicus interroset ex notitia ab aesto solo nihil discusso lubna inistrata praetcribat pharmaca, peribit aeger. Idem est
de Iudice temporali, quem constat malEfuncturum tuo munere, si praecise de auditis pronuntiare semper vellet ; nec unquam reum de re vlla interrogaret. A ditor item rationum dati & accepti, qui nollet aliud referre in tabulas, quam quod ab aliis ultro referentibus audiret, infideliter erga dominum se geterer, cuius pleraque damna non aueiceret, gerens se ad eum modum.
Confessarius ergo cum in domo Dei gerat persona Medici erga spirituales aegrotos, Iudicis erga reos coraDeo,dc ratione
ponetis cum villicis & seruis Domini sui; quando res fert, dc probabiliter iudicat ita esse necessarium, ut plena sit quoad materiam necessariam Confestio, & verite prospiciat deuitationi recidivi in poenitente, sicut vere saepe est necessarium in cereis peccatis quae si inolita fine
aliter curanda sunt, quam si tunc primum sint admissa ;) tantum abest ut in. terrogando debeat dici citriosus, ut potius nisi ita se gerat peccet, non modo contra charitatem poenitenti debitam, sed etiam contra religionem , obstri gentem ad curandam Sacramenti indeinis nitatem. Estque ea obligatio tanta, ut possit ad mortalem culpam sufficere, si videtur ι ut tradunt Angelus U. Interrois Iclutones, de Nauarrus ad dictum g dilia genternum. I. ac Reginaldus cap. illo a. n. 1. Quanqiram non nisi de culpis , ut plurimum in eo statu admitti solitis, i terrogandus quis est; nec nisi qui scie tiae est inops, aut pudore vinci praesumitur: cauendaque est diligentia nimia vi S. Thamas admonet in A. d. 36. q. 3. Iraesertim vr ait) circa venerea: de quius praeter numerum & speciem, nihileth inquirendum, vel audiendum. Hac temperatione lemata, intolerabilis Comstisaraj grauatio, quam aliqui nostraesententiae impingunt, ita subleuabitur. vi ferri non difficile possit ac debeat.
De Ignorantia. M Arar curiosi raris est ignorantia ,
cuius idcirco probrum nunc annC-ctam. Non ago porid de ea ignorantia quae dicitur prava disput ilonis, estque id ipsum quod error, sed de ea ignorantia quae dicitur pura negationis, nec aliud est quam inscientia δι desectus cognitionis , etiamsi homo posititio errore vacet. Haec ignorantia, prae veritatis dissicili petuasione, tam humanitatis propria est, quam dklinitatis scientia , iuxta Lactantium l. de ita Dei cap. I. ubi de veri latebris Se operosa penetratione rei belle
agit, sic iit & Philo initio libri de somniis. Qui item libro de Gigantibus, iun
454쪽
εmentum crassissimae ignoratiae qua gra---u, statuit elle carnes, quarum larcina nos p. ope ad terram astigit ι & pronos cet uice d. milia , ibi e vetitatis conspiciendo auertit; unde tanta apud nos scientiae peniti ia dc ignorantiae ubertas, in quam tem egregie Arnobius initio libri lecundi. Deplorat quoque S. Augustinus 22. Cliti t. cap. 11. horrendam sue vocarin piofunditatem ignorantiae, Omnes filios Adam tenebroia quodam sinus ulcipientem. Est e uim ignorantia, unum in villam bus mentis humanae, eiusque veluti exoculatio. Nam ratu etsi intellectus est oculus animae iuxta Philonem I tamen ociatus ille abi ite scientia
est quid emortitum, & videndi secultatem nisi sciendo non exerit. At interuentu peccati multipliciter impedita est scientiae comparatio per intellectum non
Noa plaga lanciatum . ut Bellarniamis l. s. de statu peccati c. s. eleganter Proie-quitur: quia quamuis omnia natili alia mani erant notis integra post peccatum, tamen subtractione multorum donorum
indebitorum multiplicis prouidentiae. extrini ecae per peccatu primi hominis in poenam subsecii tam nobis permissi ; --quenter dc uriiltipliciter impingimus : oc saltem l quod ad hunc poti4s locum spe chat , quia de sola purae negationis ignorantia est hic sermo, o non comparamus scientiam miliarum rerum quam ad p. dicitam modum aditui comparare potui iacimus, longe expeditius, atque lectarius.
Hoc igitur est ignorantiae probrum , cui magnaeers generis humani infelici tecsubiacet aetiam iis non exclusis . qui aliquid se scire putant, qui eo ipsis ignorantes sunt habendi. Quod enim recte dixit Naa. Orata a. de Theol. ignorare quim pauca sciamus, est ipsam ignorantiam ignorare. Tunc tamen peculiarit evignorantia probris accenici ut, & alicui fuso impacta est vera calumniae materia, Litu dc est icientia eorum quae quis scirctenetur, aut quorum profitetur cogni tionem. Et hac ratione aliquos Sanctos, calumnia ignorantiae grauaros, hic producemus, atque purgabimiis.
Moyles a Iuliano Apostata derisus est, de ignorans rudisque literarum, ut habetur ex S. Cyrillo l. I. & i. Iuliano mastygis. Nec aliter cum Mose egit Galenus lib. a. de via partium, de ali) quibus simplex oc absque demonstrationibus Molis narratio vita est insu Ila, dc rusticum potius ac idiotam redolens, quam peritum. Audaciils etiam Celsiis apud Origenem l . . Mesem omnium mortalium fatui Gsimum de imperitissimi im dixit. Haec tamen mendacissima filii calumnia Nam Moysem fuisse eruditissimum, δc omnis
sapientiae, non diuinae tantum , sed et itan . humanae refellissimum , constans est omnium peritorum assertio. Ago de Graecis de Latinis, praeter Hebraeos , qirorum testimonia possent fortassis haberi suspecta; Philonem inquam, Iosephum , dc supra omnes Rabbi Moysem AEgyptium
l. de symbolla fidei Iudaeorum arric. 7. Genebrar I Rerprete. E nostris Clemens Alexandrinus I. i. Strom. praesitur ex
Numenio Pythagoraeo illud protritum , quo Mosis sapientia simul & elegantia inlinuatur ; .id est Plato, nisi Moles qui loquitur atticeὶ Tum addit.
Cum aetate esset grandior, Arithmeticam ω Geometriam, Rhythmicam , dede. Harmonicam, & praeterea Medicinam
ut de Musicam doctus est , ab iis qui
erant insignes inter Egypra os: & p aeterea eam quae traditur per symbola seu
signa philosephiam, quam in literis
ostendunt hieroglyphicis. Alitim aurem doctrinae orbem, tanquam puerum Regium , Graeci eum docuere in . Egypto, ut dicit Philo in vita Mosis. Didicit aurem lirrias AEgyptiorum,& rerum coulestium scientiam. Chaldaeis, de ab AEgyptiis. Vnde in ei iis rebus gestis dicitur, in omni
455쪽
m. Eupolemus autem in libro de Iu- Euthrmius tit. I s. & Ir. Panopitae, daea: Regibus, dicit Moy em primum Nicephorna leg. I 8. cap. so. N passim
futile tapientem; Se Grammaticam pri- Haeseleologi. Ignorantiam item Cliti stomum tradidi Ise Iudaeis,&Phoenices acce- assictam este a Liu hero, Caluino, Bera. pisse , Iudaeis, Graecos autem a Phoenici- passimque a nouis Haereticis tradit Bel bus.JHabetClemes alia de Mole illustria. luminus lib. A. de Christo cap. I. . Praedicat quoque eius sapientia Constan- Uerum haec calumnia adeo male marinus Magnus orat. ad lanctorum coetum reriata est, ut non confutatione, sed exe-
cap. i . ubi primum de eo sic habeo. At cratione egeat. Confutauit eam iam olim quid de Mole nodigέitate latis dici po- S .Eulogius teste S. Gregoriol. 8.epist. i. teth, J Addit, eum tanta praecellitiise la- qui S .Eulogi j laborem commendat,& reiapientia, ut sapientes & Philosophi a gen- sedit ipse quoque breuiter hanc propu-tilibus plutimum praedicati , eius lapien- diosam calumniam, qua secundus Adam . tiae aemuli & imitatores existerent. Ia dejicitur infra primum: qui in primo or- , quod de Anaxagora , Pythagora, Socra- tu tuo plenus fuit sapientia: contra quam re , Platone , allitque dixit Theodoretus Christus iuxta hos impios, & infans Mi. ζ. contra Graecos , vocans Mosem eam glandis natu sapientiam habuit ignota-- ob causam ac Theologia Ocea- tione dehonestatam. Scripturas & Patressem, a quo omnia septentra maria, σφω- variaque argumenta contra hoc dedecus
na profluxerun/. Copiosus est in Mosis Christo afficium adducunt Scholastici s. sapientia illustrada inter Neotericos, Pose pare. & Bellai minus I. . de Christo cap. iii mis in Apparatu sacro V. IIyses , dc a. 3. 4 . F. Valeat vero Leontius qui l. de l. 1.Biblioth .lele stae c. 3. 4.& s. Sed mit- ssectis actio. Io. ait, propemodum unito alia proferre, qubdex paucis adductis, uersos Patres ignorantiam Chiisti agnoucalumnia Itiliani de Mosis ruditate & cere, M Scripturam astipulati, agnoia ignorantia, fatis superque disiecta & cenrem, profectum Christi in sapientia; eversa videatur. discentis id scilicet , quod ignorabat. Igsus Christus Dominus noster. Nos e contrario testimoniis Parum &igilorantiae multiplicis insimulatus est ab Scripturariam obrui polse Leontium di impiis Haereticis Themistio quodam pa- cimus, & in opere de Cliristo, abunderente egitis: unde etiam Pro more Haere- monstrauimus. Hic obiter tantum attin-ticorum omnium, nomenclationem ab genda sunt contraiij erroiis fundamenta,
authore sumendi, denominati sunt Nae- quae sitiit plane nulla. Ex eo enim quod mistiatii quos item Christum ignaviae Christus ab Apostolo dictus sit nobis aia& timiditatis arguisse , refert Damasce- smilatus per omnia, & ab Euangelistanus in haeteston lγllabo Agnoitae autem dictus est proficillia sapientia, & ex eo dicti sunt, ob assictam Christo isnoran- quod ipsemet dixerit se nescite diem iu-tiam, ex ipsius mei Christi assertione, dicit, calumnio se grauatus est probis dicentis se diem Iudicij ignorare. Itaque ignorantiae. At hoc postiemum male vrcam Christus per omnia nobis similis eia geri, & seni um dicti illius cum Christiset absque peccato, ignorantiae passionem icientia α ignorantiae exclusione remita Christo inhaesisse aiserebant hi Haere- cohaerere, dictum est in opere de AEqui istici, vi non pliis sciret quam ferret hu- uoc. cap. I O. n. s. & cap. 12. n. I. N a. manae naturae capacitas, atque adeo om- Itaque ex eo loco , pciperam inscrtutnino multa ignoraret. Veriant ista dissu- ignorantia in intellectu Cluisti humano.su, Leontius i. desectis actio. s. α Io. ςriam si S. Eusta tuus Antioclienus l.
456쪽
aduersus Arrianos , loco quem moseit Facundus i. II. pro tribus capitulis c. I. videtui dare manus, &alis pauci Patres adducti numero illo 3. parum apte eum nodum expediuerint . Christi tamen
ignorantia prortus exclusa ; Profectus in sapientia , non fiat nisi quoad opera auctiorem sapientiam prodentia. God vero Paulus dicit ut statuisse Chri itii mnobis per omnia assimilatum, praeterquam in peccato, non ex fide allegatur. ve I Bellat minus recte monuit t. q. de Christo cap. s. Apostolus enim tantum dixit, Christum nobis esse per omnia al- similatum, quoad naturam ; de alibi dixit , Christum tentatum esse per omnia pro sunt litudine absque peccato : quod longe aliud est quam tribuere Christo ignorantiam. Quae item a Christo depelli potest, quatenus est consectarium peccati , quod prorsus , Cluisto exulauit ; &fuisset potius redemptionis nostrae impedimentum , ut bene perspexit Cornelius
S. Paulus a quodam Ethnico quem S.
Chrysostoinus homil. 3. in I. ad Cor. se auditiisse testatur, rudis At indoctus est habitus. Item a Nerone ignorantiae est notatus, ut quidem refert Petrus Cluniacensis ad arti c. I. Petrobrusianorum.
Praelocutus enim D. Pauli Epistolas ab omnibus haereticis fuisse susceptas summo cum honoie, addit. Sed quid de haereticis loquor λ Nonne & ipsos Pag nos , imo & cos qui inter illos magis studere sapientiae videbantur Philolophos, haec Apostolicatum epistolatum sui legiturὶ lectio praecellebat Nonne ipsi Paulo, famolus ille Philosophus Seneca dixit, nullas se credere suffectitras aetates ad literarum illarum altitudinem capiendam λNonne illa crudelis bestia Nero, his eodem Philosopho recitante auditis, m rati te dixit, unde homini, s ut dicebar, indocto, tanta scientia in ei se potuit JHaec ii Neione dicta elle, undς
habuerit Petrus Cluniacensis, me latet. Cuiuscunque tamen sint, certum est talis sissima esse, & calumnia sordete. Nam tantum abest vis. Paulus indoctus, fuerit& ignorantia laborauerit, ut E contrario, Festus homo Ethnicus, sapientiae hum nae minimὲ vacuus , Paulum prae exuberantia doctrinae, insanire diceret. Et vemagis sobria reseram , Christianus cum Ethnico certans ex sancto Cht y o stomolio init. 3. in I. ad Corinth. non dubitauit, quin quoad doctrinam, S. Paulus Platoni, suidam veluti Deo sapientiae Ethnicae , esset anteferendus. Neminem fligit, quantus B. Pauli laudum buccinator fuerit S. Chrysostomus. At in Paulinae lapicntiae exornatione perpetuus est,& copiolus. Nominatim vero homilia A. de laud. Pauli cum appellat, mare sapientia purisit num ac profundissimum. S. Hieronymus q. I I. ad Hedibiam , non dubitauit pronuntiare, S. Paulum virum
suisse doctissimum , quippe eluditum ad pedes Gamalielis; Et Epistol. Is r. ait quod Apostolus nesauit, se imperitum
scientia esse, crebro te verum agnouisse,& tunc etiam id se approbare fatetur. Quanquam autem nolim neg.re , Apostolum humana diligentia palasse sibi eximiam sapientiam ad pedes Gamalielis;
ac ex allegatione Poetarum Graecorum, constet eum externae quoque eruditionis
fuisse participem, quam in patria Tario , literarum humanio tum de philosophiae
insigni altrice, ut Strabol. 6. memorat, potuit anteis vocationem ad Christum
combibisti: Tamen nihil haec prae lapientia di uinitus communicata B. Paulo, ad totius orbis eruditionem : 1 qua S. ipientia B. Petrus epistolae a. cap. 3. celebrabat B. Paulum. Et prae hac coelesti eius Sapientia , Patres interdum humanam B. Pauli eruditionem depretiant , quasi pro nihilo habentes , quicquid humanae literaturae, aut etiam sacrae.para-ἷς potucrat , ptae indita ipsi diuinitus
457쪽
ALTO IL Ser ris III. caput XVI.
D. Clirylostomus, Paulum imperitum de illiteratum flusse agnoscens hom. 3M 6. in I. Corinth. & homil. in h. ad Ti. moth. Agunt de praecellenti B.Pauli Sapientia , apte ad calumniam de qua agimus euertendam , Iustinianus dat put. 3. proe m. cap. 2. dc Cornelius Proemio in Paulum cap. 3. Chiistiani, a Celso ex sensu Ethnico. rum, imperiti ac ignorantes pronunciantur, apud Origenem libro contra eum
tertio , ubi etiam refertur illi id Clitiae nis assidium. Nemo ad nos eruditus accedat , & sapiens nemo. Haec quippe sunt apud nos lege sancita. Si quis veroi ineruditus, si quis insipiens, aut iii s, fidem non adeat. J Fatas Christianos, tales solos Deo tuo esse dignos, addit ibidem Celsus , indeque rudibus tantdmstultis, cuiusmodi sunt seruiles personae & ignobiles , aut sceminae ,& pueri; potuisse de voluisse Christianos Doctores , committere doctrinam sitam. Nec abnuit Origenes, potuisse sucum aliquibus hac in parte facere locum Apostolia. Corinth. I. affirmantis vocationem Christianorum non multos tui ille sapientes lecundum carnem , non multos
nobiles: sed Deus stulta huius mundi elegi Ise , ut confundat Sapientes. Has Celsi calumnias , diffuse eo loco, proterit Origenes , negatque inprimis. voces illas excludentes a fide Christiana petitos &doctos, ulli qui res nostras calialeret , excidisse. Quinimo sicut in veteri Testamento probatur sapientiae studium Sc eruditio. ita& in noua lege con a tingere. Ad Paulum vero rei pondet oti- genes, eum non improbasse eruduionem, di sapientiam quae vera esset M lolida; neque dixisse, nullum esse inter nos sapientem ac eruditum; sed tantum dixisse,. multos tunc tales non fialue, quia doctii, de sapientes, iustati vento terrenae docti nae , aegrius adducebantqr ve humi
Christi doctrinam admitterent, ut sit sctus Chrysostomus ad citatum Apostoli
locum admonuit. Caeterum tantum abest, ut Apostolus repellendos afide ceu fuerit doctos ac eruditos; ut potius Episcopum velit doctrina praecellere , deicientia valere , ut obsistere aduersarii rupossit, eosque retundere. Neque ver initia illa praedicarionis Christianae plane excluserunt eruditos,ut ex sancti Uionysiis Areopagitae accessu ad fidem liquet: Tametsi haud ita multo post, longe plures de insignes in Ecclesiam confluxerunt: e quorum lucubrationibus sanctus Hieronymus Catalogum Scriptorum Ecclesiasticorum coniscit, ea mente ut hanc. calumniam repelleret, ut liquet ex hac. praefationis clausula fDiscant ergo Celius , Porphyrius, Iulianus, rabidi aduerias Christum canes .dilcant eorum secta res, qui putant Ecclesiam nullos Philolbphos de eloquentes , nullos habuit in Doctores ; quanti dc quales viri eam fundauerint; dc desinant fidem nostram, rusticae tantum simplicitatis arguere, suamque potius imperitiam agnoscant. JCatholici, a primis Haereticis , ignorantiae sunt notati: cum ipsi e contrario a praecellentia scientiae, Gnosticos, id est, sciente, se dicerent, ut Michael Medina s. Pa n. cap. a. pluribus tradit. Eorum parentem sanctus Hieronymus, Basilidem statuit in opere de Scriptoribus, Phila-strius veto Ec Augustinus a Nicolao Diacono eos derivant , quibus adlcribitur. Lindanus Dialog. L. Dubitantij. At saniactus Irenaeus qui eorum tempora attigit l. I. cap. 24. Carpocratem stat Gnosti colum parentem. Vt visit, Gnosticos damnalle Catholicos impetitiae , ac pro rudibus literarum de idiotis habuiste lanis
ctus Iremos testatur l. I. contra haer. . cap. I. Et revera Catholici erant exinpertes. illius salsi nominis scientiae , quaist, eurgebant: quamuis aisb dc calumniose inirco dicerentur indocti. Non im
458쪽
enim qui deliramenta dc exploratas nugas ignorat , idcirco indoctus habetur. At qiue Gnostici iactabant,de pro magnis
mysteriis obtrudebant, merae nugae erant di fabulae,quibus perperam nomen scien ita tribuebatur. Apostolus I. Timoth. c. fas nominu scientiam nominauit, ad hos ipsos Gnosticos iam tunc nascentes re i- ciens, ut ibi obseruarunt lanctus Chrylo stomus de Theodoretus. Quanquam Uincentius Lyrin. cap. 26. Comino imor j, quod ab Apostolo de primis Gnosticis dictum eo loco est, transseti ad eorum osteros et a quibus aeque notari Cathoicos imperitiae, suam autem scientiam iactari, affirmat.,Et tamen inquit Vm-centius, approbans Apostolum falli nominis scientiam iis tuo ipsorum praeconio doctissimis tribuentem. IVere fallum nomen apud doctrinas haereticoriim , ut ignorantia scientiae,& caligo serenuatis, ει tenebrae luminis appellatione iacentur. J Non puduit tamen illos , nouam n eicio quam ignoratamque doctrinam venditantes, his ipsis verbis compellare
doctos a Domino. LVenite o insipientcs& miteri qui vulgo Catholici vocitam in i ; & discite iidem veram quam praeternos nullus intelligit, quae multis ante saeculis latuit, nuper vero rei elata de ostenta est. J Diceres Vincentium, nostri temporis Gnosticos dei cribere , qui&ipsi sapientes sunt in oculis tuis, Catholicos autem in tenebris esse & ignorantia opprimi, praefidenter confirmanr. Nec male Vincentius, ad sui temporis haereticos transatum voluit dictum Ap stoli de primis Gnosticis , quos item an aeui nostri Sectariis reuiuiscentes, trans fudit se ad istos probra quibus 1 Patribus sunt dehonestati ,.nemo iure dubitarit.
Vnus enim atque idem Spiritus erroris ac tenebrarum , in omnibus operatur, qlii aeque omnes ignorantia imbuit , ita ut
omnes fa nominis Gnsiet , iure sint dicendi. Eoque nomine sanctus Irenaeus
i. I. cim. s. donat primos illos haereticos. pleni mam suam icientiam, Catholicorum verb impetitiam iactantes : de quomitati se pro tetur Clemens Alex. I. paedag. cap. 6. insine, cum Apostolus Philippeni. 3. neget te cognitione perfectum, quales se ipsi itulae celebrabant. Patres omnes & Doctores Catholici, per primos annos quadian gentos , quod a Christo ad Nestorium v Me fluxetunt, ignorantiae notati sunt a Neliotio Pa tria icha Constantinopolit noli: Quod eius dictum ex Concilio Ephesino refert his verbis Christophorus Gillius' i i. t iactat. 7. c. I 3. num .io. Inuecti sumuLin Nestorii sceleratam praelumptionem,qubd iaciam Scripturam se primum de
solum intelligere, & omnes cos ignora se Iactarct, quicunque ante i e Magisteri j munere praediti, diuina cloquia tracta- iiii sent. Totam etiam Ecclesiam nunc errare , quae ut ipsi videbatur,ὶ ignaros Doctores seqiteretur. Refert ista ex Concilio Ephesio Gillius i quae ego neque ita antiqua illius Concilia editione, neque in plenissima emissi a Peliano , neque in
nupera Romana deprehendere potui: nec abs re, cum non sint rei aera Concilis verba , sed Vincentis Lyrinensis in aureo Commonitorio cap. 42. qui in breuem summam redigens quae distulius tractaue arat in iecim do commonitorio quod intercidit, memorat damnatum elle Nest rium . prae fastu de luperbia, qua omnes ante te Ecclesiae Antistites & Doctores, tanquam ignorantes de iterat;& in eam praeiumptionem, liniectum te esse prodit Vincentius. Quanquam autem prael umriptio illa Nestorij , omnes retro Patre Satque Doctores contemnentis,damnantis que ignorantiae, non reseratur in Conci lio Ephesino , illi liuet verbis quae tanquam Concilii allegabantur; res tamen
ipsa non semel in praedicto Concilio ex primitur. Nec sic solus aut primus inter Haeteticos despuit Nestorius ea cum
459쪽
constet, omnes Haereticos ea se in r.scabie laborasse , & ptae se despexit se sanctos Patres , veluti ignorantes, nec allectitos scientiain de verit stem , quam
sibi illii xii se tenebrione ricaliginosissimi
profitentur. cap. 7. Ducis viae, &de n. peris Haereticis Flo- Iimund mii l. o. historiae haeret. ac Feuat dentiu adl. 2. Irenaei c. 29. n. 2.
de optime Urili laeum de Scriptis esi Actis Lutheii a O i 322. ubi Theologos Doctores, a fece Lutheranae plebis spiritu
Luith rei imbutae, ac etiam a mulierculis, ii tos ignorantiae prae ipsis testatur , dictosque Sophiolin, asinos , porcos, aut malia ventru σ inutilia terra pondera, ignaros imo hostes veritatis confirmat. Iustinianus Imperator , tametti nonis fuit, cui inter Sanctos & Deo probatos de quibus fere actum hoc opere , locus sit tribuendus; quippe qui prurigine
omnia etiam sacra regendi , turbauerit
Ecclesiam,&in ipsos Christi vicacios
atrociter iniurius fuerit, ac denique a suo Treboniano dementatus, in haeresi sit defunctus : tamen qu bd inter multa mala bona etiam nonnulla superstes secerit, oe nisi Herodiadem Theodoram ,&Graeco tum Patriarcharum aliquos audi-uisset , inter Magnos imperatores numerari potuit let, purgandus hoc loco est , acalumnia qua eum grauauit Suidas histucinis. Iustinianus Romanorum Impe rator , imprimis Orthodoxus, litterarum omnino expers fuit , atque etiam
quod aiunt, in analphabetus. J Quod
eum imprimis Orthodoxum vocat, est apertum mendum. Nam quamuis nolim dicere fuisse Nestorianum , de Euryclitanum , ut ei tribuit Nicetius Treuerensis epistola 7. inter Francicas tom. I. Mi stellae Quercetani, quod in tanta viri ut que illius haereseos pugna , constat e sibfal. una'; Tamen certum est , Iustinianum aliis haeresibus sorduille , eumque frustra dealbar Fe: ndius in dida: hamultis. cap. I . Esse autem haeresibus immor tuum,est verisimilius. Itaque Sitidae hal. lucinatio ex hac parte, non est obscura. Insuper verb impegit Suidas, Iustinia-ii um faciens analphabetum . qui imposuit bene multis, etiam Iurisperitis, sit minae imperitiae damnantibus Iustinianum, ita
ut ne legere quidem sciret; Id quippe est
essa ana habeιum. Fia Floridus Sabinus i. de Iuris Interpretibus , Aymarus Rivallius l. 4. histor. iuris ciuilis nutri. 38. Sebastianus Monticulus ad i. Ωιmus Iam duas Cod. de iure de libet. n. s. aliique
plurimi. Neque allegari pro Iustiniano potest , qu bd ab Isidoro l. de Scriptor. ἡicitur ictipliise aliquos libros de Incarnatione . Plerolque enim libros nomine Iustiniani falso fuisse inscriptos, F cundus Hermianensis libro ad ipsiim Iustinianum I I. initio , liquido tradit. Nihilominus suisse Iustinianum analphabetum, ut Suidas est calumniatus , planὸ falluim est. Nam vigilius Papa epistola I .dilert meminit Iustinianum nouisse Iis teras ; cum dicat, eum potuisse sua manu literas exarasse. Et eum perlegisse scriptum quoddam Eutychij Patriarchae docet in huius Actis Eustachius. Sollicitidspto Iustiniani literatura agunt Alciatus
I. F. parerg. c. a. & Fetnandius in didasc. multiplici cap. 14. S. Bonifacius Germaniae Apostolus,ab Auentino l. 3. Annalium Boiorum damnatus est inicitiae ; ex qua accusauerit
S. Vigilium apud Zac iam Papam , eo quod inficiaretur dari Antipodes;cum tamen certum sit, non nisi per ignorantiam negari polle dari Antipodas:id quod
a duobus circiter saeculis adeo explor tum est , ut nemo quantumuis durae uicis possit refragari. Verum haec fatim Bonifacij criminatio , iniqua est Sc calumniola. Nam lanctus Bonifacius , Uigili umtunc Presbyterum, postea Episse pum, virum plane Apostolici im, non a
cuiauit Gb affutioncin Antipodum s sed quia Diuitiaco by Corale
460쪽
quia acceperat, eum asserere dari pluresnriindos, de alios homines: id est satos aliunde quim nos, atque adeo non ab Adamo propagatos: Item alium Solem ac Lunam, quae constat merito suille referenda ad caput fidei Romanum Pontificem , cum fini errores explorati, & pu
snantes clim sana docti in a. Deus enim fecit ex uno omne genus hominum , ut
S. Paulus dixit, neque plures mundos, aut toles, S: Lunas, eth fabricatus: quod fide sanctiuti ei te tecte statuit Ualentia I. p. dist. quaest. A. pari. 3. Haec igitur cum essent ad lamstum Bonifacium perta ea , merito ianctus Bonifacius, ad ii dei
Cynoturam , Romanum inquam Ponti- fidem, rem totam detulit, quamuis euentus docuit lancti. Vigili, criminationem Disse vanam , ut Baronius anno I 8. recte annota iiii. Non itaque sancto Boni
facio squod habent Natales S S. Belgij Se Iunii in ob assertionem Antipodum dii plicuit S. Vigilius, ut suae regionis Apostolo imponit Alientinus, qui item male eum notat ignorantiae, eo quod non agnosceret dari Antipodas .Etiam si enim daremus , S. Bonifacium non detectis tunc oris illis, quas Antipodes incolunt, non centuisse dari ullos homines aduersa
nobis vestigia urgentes : hoc tamen eo tempore non erat ignorantiae probrosae damnandum , cuius nunc meri
to insimularetur , qui Antipodas inficiaretur. Alioqui non modb Lactantius qui 3. institui. cap. 24. ex fi i uolis argumentis , Plinio lib. a. cap. 62. explosis & a Maci obio lib. a. in somn. cap. s. Iosepho a Costa l. hist. cap. 7. Mailrolyco dial. I. Antipodas reiecerat, sed etiam alii viri doctissimi, qui sit perioribus aetatibus , ob rationes haudqua- qiuam ineptas iustuleiunt Antipodas, es sent ignorantiae petulanter notandi, ut
sanctus Augustiniis lib. I 6ι Ciuit. cap.9. de sanctus Thomas a Meteor. , lect 9. vetiti ne homines terras adeo 1 nobis dis.
junctas incolentes , negarentur sati ab eodem primo homine, a quo nos deriuati sumus,ut negauit Agatan hides apud Photium Cod. 23 o. quem nondum varie expediunt vatij. Vide sis Torniellum anno mundi I9 3 I. a num. 46. Lipsium Physiol. dissert. 9. Iosephum a Cotta lib. I. histor. cap. 2 o. & seqq. & lib. q. cap. 3 . N s. Cornelium in cap. 8. Genes eos ad vers. II. Quae dissicultas nuper, deprehensa utriusque orbis continuitate, euanti Ir. Durandus in A. d. 44. num. 8.ob circularem illic aquae circuin postulo item ad terram squam circii inpositio item
gratis sibi fingit,) negauit Antipod .is, sicut Abulcnsiis in cap. I. Gene l. quaeli. 2 o. idcirco quod illuc non per u. ii et ine
Apostoli, quorum iontis in omnem LCrram liabitatam exivit. In quam rem legendus a Colla lib. I. de notatis. tempor. c. I 7. de multos citans Lorinus Ac . i. . ad v. 8. Num omnes hi, ob rationes tunc non
in idoneas inficiati dati Antipodes, ignorantiae Ze impetitiae notandiὶ Non exitii mo, Laltem de ignorantia probrosa agendo: qualem iis impingere licet, qui citra idoneam ullam Iationem , notitia rerum doctis viris non incompertarum , desit tuuntur. Itaque non ob hanc catilam, quod ex aliquo idoneo motivo negasset dati Antipodes, ignorantiae probrosae da nari sancimia Bonificium , lubens audirem. Et iam si non inficior, probabilius mihi esse orbem alterum quem Antipodes incolunt, innotuit se antiquis, ut videtur haberi ex 2. coeli tom. II i. & late
tradit Lipi ius i. physiol. diisectat. s. &Atias initio sui Phaleg. praei uerantque sanctus Basilii is homil. 3. Hexaem, δή S. Clemens Romanus Epistola ad Corinthios, adductus a sancto Hieronynao in cap. a. ad Ephesios , male 'ero intellectus a Photio Cod. I 16. Daqtie non sub scribo sementiae traditae a Panci roto lib. 2. it. I S, d Gun b Henrisu Sali nulli, qui orbem inostro. . duc sum , antiquis