장음표시 사용
111쪽
Sed ut ad Cruces quae in nostris Pontificiis Nummis conspiciuntur redeamus, singularis mihi semper visa est Joannis Uignotii sententia si , qui quum observasset in
Nummo Hadriani i I. Crucem solito loco signatam , eamque inter duas ansulas seu commata si1bi invicem adversa Comprehensam , velut in quadam parenthesi, suspicatus est unum ex illis Arcubus aureis argenteilue ibi designari. qui ad recondendas forte Sanctorum reliquias in Ecclesiis saepe offerebantur, quorum non uno in loco meminit Au
ctor libri Pontificalis 0. Est quidem hoc ingeniosum
magis quam verum , quum nullam Arcus formam praese-serant praedictae ansulae , quae dumtaxat ad sejungendam Crucem a litteris utrimque paullo infra adscriptis appositae sunt . velut cuique inspicienti patet. Ad eandem enim caussam distinguendae, ac, ut ita dixerim, interpungendae Crucis a sublequente inscriptione , pro artificum lubitu modo unum Vel plura puncta , modo binae claves, modo rosa aut stella utrimque essingebantur, prout ex O Nummis
alii deinceps . Aliam Inseriptionem Α.s3 2.1 I. P. Cor I amrad.i S Orestis Indici. xt . notatam e se et Geoigius in notis ad Baroianium M. Liae s. hoe amM . plutes aliae exsam apud Mu. a. mum Th f. Iu orici. V. p. a s o, r. I. De hisee Indicti nibus plura diximus superiori carite
gnari non potes . Attamen quarto fle sequentibus s.culis usque ad undeeimvm d es Solis, Indictio κH. . de Kalenda Decembris nunquam simul occurrerunt , praeterquam Annis ε ρε , 6 1 3 . ε 3 8 . 8e 7 3 , s a septembri Indictionum initia instituantur, velut ita prasertim temporibus obtinebant. ceterum Indictionum Periodus in Italia maxime frequentae eoep et saeculo sexto. I iidem usus est Theodoricus in suis epist
112쪽
Nummis Pontificiis a Vignotio, Floravante ac Muratorio editis manifeste apparet sa) . Immo in extremo orbiculo unius ex Clementis VI. denariis, quindecim Cruciculae eL finguntur, quarum singulae per binas hinc inde ansulas separantur b). VIII. In adversa parte nostrἱ Nummi loco Crucis signatum conspicitur in extrema ora Sidus octo radiis distinctum , quod & in aliis Gregorii IV., ac Benedicti ΗΙ. itidem apparet c): quibus in rebus, quae ab artificum potius ingenio aut saeculi more pendent, nihil juvat ullum mysterium investigare. Sequitur deinde S. Petri nomen , quo semper sum Inopere gloriati sunt Romani Pontifices , qui illud idcirco in Nummis aliisve id genus Monumentis honoris caussa
praeserre solebant, velut praecipui tum Romanae Urbis tum Ecclesiae universa: Patroni. Quae idcirco Donationes Rom. Ecclesi .e fiebant, omnes S. Petro oblatae dicebantur; ideo isque affirmabat Pipinus quod per nullius hominis fuυorem sese certamini sepius dedisset, nis pro amore B. Petri se peccatorum Uenta d), Donationemque suam a B. Petro, atque a
Sancta Romana Ecclesia, vel omnibus in perpetuum Ponti ibus solita Sedis , misit possidendam H : ubi obiter notat doctissimus Thomassinus . Reipublicae Ecclesiaeque Romanae jura in unum conjuncta confusaque suisse. Respublica enim in idem corpus cum Ecclesia B. Petri paullatim concrevit , non alio Defensore multo antea tempore usa , non
alio capite conspicua, quam Pontifice Romano D. Adest in medio Nummi Monogramma, quod BENE- dicti PAPAe nomen implicitum habet, de quo supra n. VI.ct vis.
113쪽
is VII. cap. II. Utrum autem recto vel obliquo casu idem explicari ac pronunciari debeat, incertum relinquo. Qua misvis enim Vignotius observa tu dignum censuerit, quod GR FII , seu Gregorii I v. nomen in ejus Nummo, secundo casu expressum , designet monetam ipsius Pontificis esse, non vero Hludo ici aut Hlotharii Impp. qui recto casa in adversa parte signantur μὶ, attamen quum animadverterim in ceteris Pontificiis Denariis hujusmodi nomina modo recto , modo obliquo casu expressa suisse, omne Vi gnolii argumentum plane concidit, ac liberum cuique relinquitur, legendi in Inscriptione nostri Nummi vel recto casu Benedicitu vel obliquo Benedicti. Quod si veteres
constanter consuevissent omnia elementa, quibus verbum aliquod componitur, in monogrammatibus implicare, minime dubium esset , quod in nostro Nummo Pontificis nomen obliquo potius casu expressum fuisset, eo quod ibi desideretur littera S, quae ultima eli ejus nominis re sto casa expressi. Sed cuique notum est, in hujusmodi Monogrammatibus modo omnia , modo opportuniora tantum alicujus nominis elementa fuisse implicita . Ceterum Hadrianus , Nicolaus, Sergius. Anastasius, Ioannes , Agapitus 8c Leo recto casu in eorum Nummis scribuntur h) . Co tra vero nomina Gregorii, Sergii , Marini obliquo casu
exprimuntur d. Quocirca nihil certi hac in re definiri posse ex illimo. Ex altera Nummi parte post stellam illam, de qua supra sermo incidit, sequitur I LOTHARII IMP. nomen , qui adhuc in vivis existimabatur id) , ex more jam supra O a indi-
114쪽
indicato, ut Pontifices hoc pacto Imperatores suos tanquam Romanae Ecclesiae Advocatos & Uesensores honorificentius colerent. Et Hlotharium quidem summis honoribus a Pontificibus affectum demonstrat primum Auctor Eupplementi ad Paulli Diaconi historiam, a quo traditur, A. 8a 3 Paschalem Papam eidem potesatem, quam prisci Imperatores habuere, sper Populam Romanum concessita; id quod de Privilegio circa Pontificias consecrationes inteuligendum venit. Fidelitatem ei a Populo Romano, permi, tente tamen Sergio II., praestitam fuisse, tradit Pontificis hujus Biographus sa) . Idemque Patrocinii sui in Urbem di Ecclesiam Romanam peculiare argumentum praebuit in Constitutione A. 824 facta , quam ex Collectione C nonum Cardinalis Deusdedit edidit Lucas Ηolstentus b) . Leonem IV. in Anastasii caussa se), di in aedificatione Lemnia nar Civitatis plurimum adjuvit H. Quare propriam imaginem super Altare B. Petri collocari, si fu uram meis moriam sve mercedem persona Deo cara per cuncta secula veneranda so , promeruit; & quum Leo profugam Cors ruin Gentem summa pietate in Urbem excepisset , ob serenesmorum Lotharii ct Ludovici majorum Imperatorum .puam que mul mercedem, perpetuamque memoriam f) , id se praestitisse assirmavit: nonnulla de Imperialibus Capitulis observandis eidem promisit seu , Missos ab eodem ad Iustitiam faciendam petiit η , & Privilegium denique circa Pontificias consecrationes contulit si) . Quum tantis igitur ii noribus Hlotharius a Romanis Pontificibus fuerit affectuss
a) Liber Pontificalis in sergio 1 I. 93 Lἱbee Pontifiealia in Leone Iv.
115쪽
BENEDICTI III PONT. MAX. IO'ctus, quid mirum, si Gregorius IV. , Se igius ι I. , Leo IX. ain & Benedictus III. ejus nomen in propriis etiam Numismis inscribi voluerint pIX. ΗLOTHARIUS ex orthographia illius seculi
cum Adspiratione initio vocis in notiro Nummo signatur, velut in authenticis plerisque Diplomatibus pluribusve Nummis etiam in Italia cusis η scriptum invenitur. Sol bant cnim barbaris iis temporibus Francicae& Germanicae Gentes,ex ingenita ipsis quadam gutturali oris asperitate, verbis per L incipientibus Adspirationem praeponere: qua de re omnino considendus Schil terus in suo Thesauro Antiquitatum Teutonicarum so . Haec nimirum oris asperitas in caussa suit, cur Germanorum nomina sepe ab Italis, Teutonicam pronunciationem minime callentibus, varie deformata fuerint. Exemplo esse potest Hlotharii II. nomen , quod apud veteres Scriptores & Monumenta Luderus, Letido, Leuterius , Eleutheritu H, & Lauterius st) , semper scribitur, qui tamen in suis Diplomatibus se Lotha rium signare solebat. Apposite Ekkehardus in vita B. Not
heri Balbuti f) de Germanis & Gallis, qui sub Carolo
Magno Ecclesiallico Cantui juxta Romanum morem di iaficiliter sese accommodabant: Alpina siquidem c nyora vocum suarum tonitruis altisone perfrepentia, suscepta modulationis
116쪽
dΡlcedinem proprie non resultant; quia bibuli gutturis barbaragi cistas. dum insexionibus repercusso nibus θ haph uiarum d phthongis mirem nititur edere cautilenam , naturali quodam s More, quasi plaustra per gradus confuse sena via , rigidasetoces jactat , sicque audientium animos, quos mulcere deberent, tales exasperando magis ac obstrependo conturbant. Nos in Hloth irii nomine scribendo orthographiam illius sarculi, quam& Nummus noller aliaque monumenta praeselerunt, sequentam duximus, quum praesertim Nominis illius origo Italica non fuerit, sed Teutonica aut Francica, juxta quam duplici adspiratione exarari debet. X. PII cognomentum Hlothario additur, in monogrammate Nummi nostri contentum . Hujus quidem tituli ipsi solemniter adscripti nullam apud Scriptores mentionem habemus. Satis tamen constat honorificas hujusmodi appellationes communi potius populorum consensu, quam solemni aliqua acclamatione paullatim attributas su isse . Et Carolo quidem , dum viveret , Magni titulus nondum peculiare ejus cognomentum evaserat. Idem de Pii titulo,quo Hludovicum I. Imperatorem donamus, asserere videntur Mabillonius sa) & Pagius ; sed , ut ob servat Vignotius noster , hunc titulum etiam dum viveret meritus eiu nam in duobus Nummis, a Gregorio IV. percussis, solito monogrammate Pi Us appellatur b), quo nempe communiter ob egregia pietatis facinora donabatur . Hinc in elogio , quod supra ejus sepulcrum in Metensi S. Arnulphi Monasterio inscriptum suit, ita legitur: Rὸχ Lodovicus PIETATIS tantus amicus,
αuod PIVS a POPULO DICITUR ct TITULO.
117쪽
Hild ard fboles, Caroli Magni PIA proles , Impacis me as colligit hunc PIETAS a). Hic quidem Pii titulus inter cςteros Regiae Majestati debitos jam tunc habebatur,velut ex formulis libri Diurni Romanorum Pontificum b) & ex Datis Diplomatum aliorumve Monumentorum colligitur , ubi Pii, Plissimi, Serenissimi, Pacisci, Magni, a Deo corovati Imperatores Regelve dicuntur: qui omnes non meriti, sed Dignitatis Tituli evaserant; ideoque nil mirum si & Hlothario, Principi haud pio . PlΙ cognomentum datum fuerit. In ejus Epiataphio legitur :Continet hic tumulus memorandi Caesaris qΠHutharii magni Principis atque PII c). In Nummis Romanorum Pontificum Gregorii IV., Sergii 1Ι. Q , & Benedicti III. Pius etiam appellatur ; eoque nomine donatur quoque Hludovicus II. Imp. ejus filius in aliis Nummis Benedicti DI. sc . Adeo enim hujus aetatis Principes eximio hoc titulo oblectabantur . ut libenter ipsis vel ex animo, vel ex assentatione, ut plurimum fieri solet, ab omnibus tribueretur .
118쪽
I. Nummi aIli editi s inediti ad Tenedictum III. spectantes
recensentur . II. Sancti Titvltim tinica Sigia S. notari consuevisse . etiam ante saec. XI., probatur . III. Ex adscripto in Nummis Pontificiis S. Petri nomine evinci non p te s Protomas in iis expressas. S. Petrum representare. IV. S. Petri Imaqines sumina cura in P mana Ecclesiis , servata . V. Protonia munimorum Pontificiorti in capite fere semper nydo exhibentur . VI. Aliquando etiam mitrato.
VII. An Roma ui Pontifices se ipsos sub S. Petri insignibus
repraeseutari it Z Vlli. Claυes ad praeditas Protomas ad-djta S. Petrum facile designant. De f rma se Numero Cla- Cium S. Petri. IX. Barbatus vultus S. Petro potitis quam Romanis Pontificibus convenit. X. De Cruce S. Petro saepe tributa. X l. Littera RO in Bened. O l. Nummo qiud deji-gnent Z XII. De Symbolis qua in Pontificiis Numinis occurrunt . De Flore . Porta Urbis , Cruce , & Manu exispania . Xlli. Manus pro potesate , o Dei virtute aut ope. XIV. Manibus sublatis premes, vota, ct Magistratuum
electio olim febant. XV. Manus Iuramenti ct Fidelitaris Ombolum . XVI. & XVII. deua Fidelitas vel Iuramentum in Nummis Benedicti DI. ct Ioannis PP. designari possint. E proposito Benedicti HI. Nummo, cujus gratia hanc Dissertationem inlii tuimus. hactenus satis superque meo quidem judi-
1 cio loquuti sumus. Sed antequam opusculum noli rum concludamus, de tanti Pontificis memoria optime meritos suturos nos esse confidimus, si ad reliquos ipsius Nummos L quotquot adhuc innotuerint 3 illustrandos, animum advertamus. Unum porro Observavimus
119쪽
vimus in Musco eruditissimi Equitis Francisci Victorii,de
quo supra cap. a. m m. 6. , qui nondum lucem aspexit.
Hus autem etypum hic delineare supervacaneum ducimus , coquod si antica pars Nummi C quem hac Dissertatione illustravimus , & lronti ejus praefiximus 3 cum postica parte alterius Nummi in Tabula nostra delineat num. 7. simul jungantur , eundem plane 'pum reserant cum Nummo inedito Musei laudati. In altera igitur parte legitur SCS PETRUS.& in medio Monogramma constans ex litteris B. E. N. P. A. In adversa LV-DOVUICVS IMP. cum Monogrammate P. I. V. S. Secundum ponimus Nummum , qui in Tabula nostra num. 6. visitur , a Le-Blanco a , Vignotio , Flora van- te η , & Muratorio st) evulgatum . Apparet in co cujusdam viri Protome, media inter litteras S. P. hinc inde signatas.& circa oram legitur ' BENEDICT. P. In adversa vero parte conspicitur dextra quaedam manus expansa&erecta , litteras R. o. intersecans; in ora i LODOV-VlCUS . IMP.Sequitur in Tabula num. 7. Nummus alter ab iisdem eruditis viris jam editus, in cujus gyro legitur t SCS. PETRUS , in medio orbiculo B. N. E. D. R. ; & in adversa parte 'LUDO UVICVS IMP. cum solito Monogrammate P. I. V.S.
Quod omnes jam relati Nummi ad Benedictum HI. qui Pontificalem Cathedram tenuit ex ante diem 3. Kal. Octobris A. 8sq. usque ad Aprilem A. 8ς8. . pertineant, constat ex adjuncto Hludovici Imp. nomine ; Hic enim quum jam ab A. 849. Imperii consors a Hlothario Patre
120쪽
suini adscitus, & sequenti anno Augustea corona a Leone IV. Romae donatus, post Patris obitum se) Imperium& Romanae Ecclesiae Advocat iam solus administravit viaque ad A. 87s., quo pridie idus Sextile is ad Superos est translatus η . Possent sortasse hi Nummi etiam ad Ben diastum IV. referri, sub quo Hludovicus III. Imperium obtinebat ; At Nummi, qui eidem a Vignotio adscribuntur , diversam plane orthographiam , di Monogrammatum formam exhibent so . Η LUDOVICI Imperatoris nomen varia orthographia scribitur , juxta Regionum Populorumque diversitatem .
Francos enim cum adspiratione,&saepe etiam cum geminata V pronunciasse indicant innumera pene Monumenta,&quae praecipue in ipsius Imp. incellaria data suerunt. Idque ipsa etiam nominis origo suadere videtur; talo vis enim in veteribus nummis cum C & Η exaratur, quod deinde in Chi δευictim . Chlo υeum , Hlodρυυicum, & postremo in indisium evasit. De pronunciatione Septentrionalium Populorum , satis jam supra scripsimus num. 8. cap. 4. , ubi & de Pii cognomento snum. Io. J , & de Cruci culae seu stellae ornamentis Dum. 7.& 8.JRomani vero et ii motharium duplici adspiratione conscriberent d) , prout num. 9. Ioc. cit. jam Observavimus , HLLDici tamen nomen nulla praepolita adspi-
a Iurii, alius Imp. obiit d. a/. se picmbri A. sues. Vide sipra cap. a. n. 3. H Illudo .iei 1 I. Imp. tibi tum diei Iy. Kalend. Septembri a gnat Neerologium R mari eris, Monasterii , quod supra lau