장음표시 사용
581쪽
non ex crimine, sed ex moribus qus, qui arguitur, Po derandum esse, monet. Anne ergo hic Papa, ut nomine, ita re quoque fuit Bonifacius e Imo omnium hominum,
quos sol vidit, pessimus & flagitiosissimus fuit, procella Ecclesiae , turbo & tempestas Reipublicae Ciastianae, idemque gurges profundissimus & insatiabilis, aurum undiquaque conquilitum plus quam dici potest siticiis. Hoc enim praeclaro scilicet testimonio a Sabellico, Nauclero,Platina, aliis mactatur. Ex mera igitur auri fame, omnium malorum radice, ingeniosus Bonifacius novum aucupium isthoc excogitavit, & hominibus superstitione occoecatis, purgatoriisque terriculamentis dementatis obtrusit. LVIII. Ingeniosa res quaestura est. Lucri enim odor bonus eX re qualibet est,&M brevis Crescit amor nummi, quantum pecunia crescitri, j.-ι. Sic plane Romani Pontifices subindh alia & nova excogiataverunt pecuniarum aucupia, ut indulgentivum quaestum, cujus jam suavitate mire afficiebantur, retinerent, Mconfirmarent. Quae igitur Bonifacio jubilaei centesimo quoque anno instituendi, eadem sequentibus Papis ci dem ad brevius temporis spatium contrahendi causa niti. Quid enim Clementem VI. ut hanc festivitatem centesimo quoque anno secundum Bonifacium celebrandam, ad quinquagesimum reduceret induxit Z Auri sacra fames, μoffertoriorum ex indulgentiis amplissimorum magna spes, qua sic elatus & dementatus est, ut in Bulla sua Angelis Taradisi mandaret, ut animas morientium in itinere a Purgatorio penitus ab lutas, in Paradis gloriam introduceret. Neque intra hanc sanctionem res stetit. Nam quaestus dulcedine allectas Urbanus VI. Jubilaeum ad trigesimum tertium quemque annum, prietextu similis artatis Christi, reduccre conatus est. Sed cum fato ille praeoccuparetur, Pro eo quaestum hunc accepit Bonifacius IX, reclamante in
582쪽
Daudibus tam manifestis conscientia, quod de eo testatur
Platina, scribens, quodaliquoties is constituerit profusionem plenariarum indulgentiarum revocare ,sed ob agnatos locupletandos coamus fuerit ad aucuplam iEud maxime compendiarium reverti. Hic ergo quaestor callidissimus, Crangio lib. xj. .,gratias S
indulgentias fecit inauditas: lis quam facilὰ dedit , tam
revocavit leviter , obvias excitans in orbe Chrisiano , qu)dauro expleri nongosset. Adeo impudenter ab eo venditas esse indulgentias, Platina testatur, ut eriluerit clavium & literarum Apostolicarum authoritas. De eodem
sic Theodoricus a N ycm, consiliarius ejus scribit: Pglia quando clyuaesistores stis in uno Regno seu in una Provineiabuissenodi venditionibus ultra centum millia forenorum reportaruvi , quia omnia peccata , etiam sne poenitentia confitentibus relaxarunt , super quibuslibet irregularitatibus disensando interventu pecuniae. Sed cn Sacram Piscatoris hujus Romani sagenam i Non contentus enim Jubilari hujus proventu Bonifacius post paucos exactos annos, nimirum A. MCCCC. alterum Jubilaeum, quod Pontifici nulli contigit, celebravit. Denique ad quintum& vicesimum annum nundinas hasce Sixtus IV. restrinxit, auri sacra fame dc concitus , tam avarus quippe, &impurus, ut aedificato lupanari publico, ex meretricio etiam quaestu plurimum emolumenti aerario suo accumulaverit. Atque intra hanc Jubilaei ordinarii desinitionem res stetit stabitque, donec novum Papam aliquem libido mutandi inccsset. Neque enim unquam praeteXmS dcerunt. Qiuidni enim argutulus quispiam, Nepotibus suis velificaturus eo praetextu , quod apud Judaeos veteres annus quisque septimus remissionis annus fiterit, concludere poterit , apud Christianos aeqvh convenire , ut annus quisque septimus sit annus remi ionis
583쪽
data, aliis I ' modis erasis prospexit.
peccatorum, adeoque Jubilicust Hoc unum scilicet re
. stat.1- ηiD-- LIX. Non omnibus tamen datum filii , vel datur etiamnum adire Romam. Ne ergo non adeunr adire ποη - abirent , & ab cxpilationibus ejusmodi immunes essent, a bonum factum Papae visum, vel negotiationem Istam perrumi , alios exercere, vel facultatem exercendi cum certis limi- μ ηι ' lationibus aliis vendere. Leratos enim sum per Varias
plenitudine potestatis concedendi Papae nomine plenarias indulgentias ad instar Iubilaei. Sed & certis Ecclesis, Collegiis, Monasteriis, Capitulis, Conventibus, Hospitalibus, Confraternitatibus, V niversitatibus privilegia &facultatem concedendi indulgentias plenarias, certis c limitationibus vcndidit. Sed poterant sic prostantibus passim indulgentiis Romae Jubilaei nundinationes Digescere. Ut ergo incommodum hoc Pontifices averterent, imminentibus J ubilaris venditas prius facultates & concessiones suspenderunt post jubilaeum usque, Ves ad beneplacitum, saeptiis etiam posteriores Pontifices indulgentiarum m-vilegia a praedeces cibus vendita, revocarunt, ut de nomcariore pretio redimeremtur. iod a moderno etiam Pontifice Innocentio XI. factitatum fama fert. Alexander vero VI. Polydoro Vergilio teste, ut spuri suos locuplet ret A. MD. stationes Jubilaei non in Romanae Ecclesiae Basilicis duntaxat, sed in longinquis etiam Provinciis ubia me gentium vicatim ferh constituit, ut & absentes data pecunia plenarias Jubilaei indulgentias mercari possent. radiatis,ia LX. Haud postremum pecuniarum aucupium fuit deis animia indulgentiis plenariis in articulo mortis conferendiS. Nam is quidem mercatus plinariam indulgentiam, Pote
584쪽
animam Prorsus metu vacuam redderent, confinxerunt nundinationum. indulgentiarum in articulo mortis conferendarum ut acceptis pro illis pecuniis, anima defuncti sola mor- ilico superas ad auras evaderet. Hae indulgentiae carissimo pretio distrahi sueverunt, Eugenio IV. Pontifice maxime, circa A. Mccccx L , licet ante ipsum etiam Gerson earum meminerit. Coeterum 8c hoc aucusium va- imposturas peperit, ut eo luculentior quaestius esset. prum enim est disputari de articulo vero & praesum S, enu a quis moriturus praesumeretur , & convalesceret, indulgentiae concesse gratiam expirasse,novasque adeo indulgentias redimendas esse , placuit. Eugenius vero IV. accepta pecunia hanc declarationem addidit, valere il--n indulgentiam. in articulo mortis vcro, non praesum in , dc non expirare etiamsi anteae .recitata stet. Cumque in Nentinis casibus saeph Sacerdos ves Clericus in promtu non sit, denuo pretium numerandum sitit, ut v
latet etiamsi laicus indulti formam pronimitaret. Cumis primum in bullis talibus addita fuerit haec exceptiorio cedo tibis ora iam in Igentiam omHumfleccatorum praeter ω squae ex con dentia buseae induisi commisisti' novo contractu opus V, ut illa clausula vel omitteretur,ves expungeretur. Demummagno studio disceptatum est, tanquam pro socis , si non pro aris: ,an illi, mulo mortis indulgentia taliscollata mU aii H seMagiis opus sit. Ne igitur proptes ejusin 1 indulgentias Sacerdotum exequias curantium culinae al- rent, illis etiam indulgentiis varior additae limitationes de peccatis oblivione praetra itis, clim tamen indul-ssentiae de peccatis talibus non loquantur, sed de conres. tis & conmilis ,neci non de peccatis veniaturus, ad quae se contritio non extendit. Sic una indulgeatia in foecunda ramitatione ista, non alteram, sed ter gemnam semper
585쪽
peperit. Et tam multiplex forma fuit impostu-- iIIa rum , ut non ab alio , quam a Curtisano quopiam in os cina illa nundinationum probE exercitato , ac rath -- plicari valeat. Tot videlicet artibus, tot calidis callidi que inventionibus opus fuit, ut quaestus ille pinguis satis , de ex desiderio inexplebili negotiantium provenia
- ..ia, LXI. Indulgentiis fessimalia defationes ac patio
instrvivρ- narii inserviverunt. Non sufficiebat efficaciae erroris indulgentias vendere illo tempore & in locis illis , ubi Mquando publice prostabant ad remissionem peccatorum praeteritorum, sed ad futuros etiam casus; pro peccatis adhuc committendis emebantur, & vendes tur. Ergo pro numerata pecunia vendebantur Bullie, ut cum quis inposterum crimen aliquod perpetrasset, potestatem haberet eligendi, quem vellet, confestarem, qui de ipse via gore Bullae coemptae haberct potestatem sibi hac in parte commissam, ut vel in certis, vel in quibuscunque casibus posset confitentem absolvere,&plenariam ipsi indulgentiam conferre, vel semel in vita, vel bis in anno, vel toties, quoties, prout carius quis Bullas licitatus fuerat. Haec diplomata Conse unalium uomine veniebant , dia versa ab indulgentiis haestenus, quod indulgentiarum V lor, & mensura a Pontifice, plenam vel plenissimam P
eatorum Veniam Concedente, Se modo Contrastitis, m do latilis fimbrias suas expandente, nec reservatos Casus eodem semper numero exprimente, determinari suevit:
Consessionesium vero candidati ipsi petitionis suae m dum & rationem praescripserunt ,& signato, quantum sibi satis existimarunt catalogo Papae obtulerunt , nec Pe
catorum liberam tantum confessionem aut remissionem, sed etiam, ut peccatum in foro saltem Romano, P c
tum esse desineret, emerunt. Consessionalium ejusino-
586쪽
di diplomata aliquot Celeb. Hottingerus, His. Eccles
Tomo VII. pag. D 3. II . &c. repraesentat. LXII. Apud veteres mentio est Stationum , quae iis fuerunt statae feriae, quibus populus in certis templiS con- inprimit, veniebat ad auditum verbi, communionem mysteriorum,& preces. Mationum nomine venerunt, quia sanies die mmi=ὲ inprimis Dominico, & toto tempore inde a Paschate ad atecosten , quo in memoriam resurrectionis Christi non geniculabant, verbum audire, & preces fundere consueverunt. A militia, uti apud Rigallium ad Tertuli. in lib. y. ad ux. cap. 4. loquitur Rhenanus , tractum ei; urpatum hoc vocabulum ut alia multa , haesit in usu Christianorum. Faciebant stationem milites , certo loco
praesidium agitantes. Unde S stationarii dicti Christiani nune in hac Basilica , nunc in alia con veniente , nonnunquam apud Mart ia oc est , Martyrum sepulchra, Deum stantes precabantur. Stationis vocabulum in hoc sensu non ignotum urbi Romanae Apud Gregorium M. extant Homiliae ad populum in stationibus illis habitae. Sed indulgentiarum mentio , ne levissima quidem
est. Procedente tempore, cum exercitia illa pene obsol vissent,& maneret tantum opus operatum visitationum
Ecclesiarum illarum in quibus olim verbum Dei audire M precari mos erat, visitantibus promissae sunt indulgentiae , ut promtilis invitati in Ecclesiis seu.stationibus illis comparerent. Bonifacius VIII. privilegium hoc dedit Basilicae Petri & Pauli , Clemens VI. Ecclesiae Lateranensi, Status IV. Ecclesiae Mariae majoris. Primum autem jubdaeorum tantum tempore in Ecclesiis illis indulgentiae vendebantur. Post feliciter succedente negotiatione , additae sunt aliae etiam urbis Ecclesiae, & numerus indulgentiarum singulis serme diebus in infinitum auctus est, uti id ex tabula stationum urbis Romae, ex innumeris,
587쪽
quae ibi sunt, principalium septem, Lateranensis, Vati canae, ad S. Paulum, S. Mariam majorem, S. Laureno i lium , S. Sebastianum , & S. Crucem majori privilegis privilegiatarum , nec non minus principalium nonnullarum , Cl. Chemnitus Exam. Concit. Triae pag. 738. dcc. demonstravit. Nos quoque supra Dissere. xiv. o. ex eadem tabula unius Ecclesiae Lateranensis indulgentias,
speciminis gratia narravimus. -
s..M.. - - LXIII. Omnium 8e singularum urbis Romanae statio 'num indulgentias numerarunt Quaestores Hospitalis Spiri, hi P . tus S. quod Romae est, summamque earum ad decies cen-vumeram tena millia annorum ,& plus quam quadraginta duas plenarias indulgentias redegerunt, praeter animarum illarum, nec trita quae ex Purgatorio liberantur, indulgentias. Quibus in-- is i. dulgentiis quomodo Vel hujus vitae, vel purPtota tem mi rempa, pus sufficiat, ipsi viderint. Nisi fortE illis placet conla
Dia ... vel illud Francisci Matronis recipitur, indula ammentum gratiae S goriae converti s vel deni-etoria, O que taxantur indulgentiae juXta proportionem non arithm geometricam , de qua disputatum video ab Adriano Florentino. Is enim objicienti: Si sternimam sobsidiam eleemo nam , quam quis datfabricae consequust remis o - νε- η με tertiae partis poenae totius debitae r pari ratione per fecundam consequeretur remi onem alteri, te tiae, is per tertiam eleemo Inam relaxationem novis intertiae Ursantis: S c per tres parvos denarios consequeretur remi nonem totius poenae et ut pro tunc decedens posset sine purgatorio volare ad Caelum s satisfacere conatur ex Glossatore Gratiani in eaput, Tempus , quaest. I. Q I3 . ubi sic
ille: Dico ouὸ imma eleemo dina tolgit centesima aenae: fecunda eleemo Tam eruam tantam loliis Iaenam , sed non tantam is quantitare , sed taπtam in profortio e , 'sic semper
588쪽
temper aliquid remanet de fama. Subiicit Adrianus: Et i solis iliud , quod objicitur de industentiis: quod pro
ster oblationem unius denarii tolgitur quarta sin's peccatorum mortalium S venialium , per oblationem secundi denarii tollitur tantum in proportione ,non tantum in quantitate, semper aliquid remanet icet N B) omne argenatum essunderetur. Satis aculei Et neget quis, indulgentiarum hiijusmodi nundinationi utilissimam csse Geometriami Profecto sic nunquam adeo multiplicari potcrii indulgentia cum indulgentia eleemosyna, nunquam ejus fructus in millenos annos promitti poterit , quin aliquod saltem minutissimum Purgatorio sit persit. Nam quaternis ele mosynis non, ut illi putant, consumetur tota poena: sed de ducentis quinquaginta sex partibus duntaxat centum Ieptuaginta quinque : atque ita purgatorio supercrunt una & octoginta ne extinguatur,& sic nihil frigidius, ut vulgus loquitur, Purgatorii culina fiat. Sed nunquam, dent veniam viri subtili illini, passurus videtur Euclides , dum S. Paulus candem esse rationem unius denarii ad quadrantem , quae est ad quadrantem dodrantis, & deinceps; utpote qui docuit, esse duplam,& deinceps. Neque haec subtilitas locum habere potest in indulgcntiis, quarum mensura sumitur a tempore, vel si quis non unam, duas aut tres eleemosynas successivh largiatur, sed simul semelque, vel si indulgentias plenarias accipiat, ubi una eleemosynasi abstulit peccata omnia, nihil residuum faciet, unde proportionalis fiat diminutio. Manifestum igitur est, nil nisi fraudes hic gras ari,& vel cornicum Oculos con-
LXIV. Sed de hoc quicquid se,cum stationum illarum insistisi indulgentias non amplius Romani & Itali curarent, alias gentes longilis dissitas ad suscipiendas ad illas Ecclesias& urbis stationes invitandas Pontifices putarunt. Atque
589쪽
primiim illi incredibili numero confluxerunt. Sed Gω
vescente mox eorum Zelo, & peregrinis rarius adventantibus, aliud aucupium excogitatum est, ut indulgentiae illarum stationum absentibus pro pecunia in omnibus teriaris per legatos seu quaestores venderentur. Haec nundia natio, cujus ῆrmam supra descriptimus, adeo frequens impudens fuit , ut oppidatim , vicatim , templatim, ostiatim ab emissis 1llis a Papa quaestoribus indulgentiae sint adscriptae , ut, si quis hunc vel illum locum visitaverit, si Missam audiverit, ante imaginem candelam accenderit, tot Patres nostros, Aveque Marias dixerit , inprumis vero manus alutrices porrexerit , tot ille dierum,
annorum ab hoc vel illo Pontifice indulgentiis concessis potiatur. Ut vol uno specimine exhibito fidem faciam, Biturigibus in Templo Cathedrali D. Stephani, ad autare Cardinalis, lapidi antiquo inscriptum ejusmodi in men , Babylonicae negotiationis luculentum testimonium, repertum, & a Vecheldio, Reip. Lubecensis Consule descriptum , Clarissimoque Chemnitio exhibitum est: me des devote , Caelesibus associa tetanentes aegrotae per munera sunt tibi sitae. Ergis venitote gentes Mede remotae , ιi datis , estote certi de divite dote. Te precor , accelera, sargas his , dum potes aera. Et sc revera secure Cariscas era.
O situ scires , quantum data rosit ibi res,
Tu juxta vires donares , quoa dare quires. Te mi r ὰ poena , dum tempus habes , aliena, Ut tibi sit poenae venia , t aperta crumena 2
Consors Carissis fabricae , qui porrigit , est is ,
Ex hoesum resis , vos hsc mundare tests. Crede mihi. , Crede Caeli donaberis aede , miro mercede orso diceri mihi cede.
590쪽
Π datur exponiparadisus venditioni , Currant ergὸ boni , rapientes culmina throMi Vis retinermorum , mihisendas pauca obolorum Pro summa quorum reserabitur aula polorum.
e s largo des , in Caelo It tua sodes.
Gi serit hie parce ,parcὰ eomprendit in arce.
Cur tardas, tantum nummi des aliquantum,
Pro solo nummo , eaudebis in aethere summo. nia in Ecclesia S. Mariae de Angelis apud Assiilium asiae νεοαπM S. Francisco impetrata, quam in Rosatio suo Bernhardi- nos de Bustis describere,&posteritati mandare haud eru- uelisbiait. Referam Berialiardini verbis : Gm , inquit ille , Franciscus apud ilum locum in Celta sua oraret , appa- εν.κesse ruit ei Angelus , dicens , ut iret ad Ecclesiam , quoniam ristus S Beata Virgo cum Angelis eum exstentaret. distristiari Chrous autem dixit: Francisce ,postula quid circa salu- uiorum te tem animarum , qui datus es in lucem gentium. Fran-rii us dixit: Supplico , ut digneris facere hanc gratiam istis. generi humano , concedere scilicet omnibus S gulis v nientibus ad locum istum, veniam S indulgentiam omnium peccatorum rum universaliter Ugeneraliter. Etsupplico beatae Virgini , advocatae humani generis, ut pro iac petitione impetranda me adstuvare digneris, Sc. Chrisus vera respondit dicens: Satis grande es , quod letis
sed majoribus dignus es , ter Francisce. Admitto igia i tur Dpplicationem tuam: Aed volo ut vadas ad meum via
carium , cui dedi potestatem ligandi S solvendi in Caesiis terra, S petas ab eo ex sarte mea dictam indulgemtiam. Franciscus mane se contulit ad Papam Honorium, S petiit , ut ad honorem Virginis Mariae dignaretur in Tom. II. ' c c c c ipsis LXV. Horribilem illam in nocte illorum temporum Babylonicae nundinationis faciem prodit fabula illa puti-- edissima&blasphema, de plenaria indulgentia absque Pe-