Hesiodi Theogonia librorum mss. et veterum lectionibus commentarioque instr uxit David Iacobus Van Lennep

341쪽

Ε , Terrae suasa sv. 626.ὶ solvit Iupiter, socios habiturus

in bello contra Titanes. Itaque haec Centimanorum mentio sponte mutam ducit ad enarrandam dehinc Τitanomachiam, in quo arguineuto, ut Praecipue ad mestra accommodato, diutius versatur, multos et ancipites pugnae casus reseretis, ad extremum tamen Obrutos lapidibus a Centimanis detrusosque in Tartarum Titanes, unde, invitante

materia, accuratius Tartarum et res Tartari locorumque adiacentium naturam describit, redeunte tamen subinde Cen- limanorum mentione, quippe custodum ab Iove Tartam, Τ itanum carceri, adpositorum, qua mentione adeo concluditur IOCUS.

Versus 617 partem, sod corrupto, citat Schol. Victor. ad Il. A. 403. Versus 619 tria priora verba, cum explicatione verbi in λενος, habet Elym. M. p. 15. 40. In eius veΓ-sus postremis καὶ εiδος advertendum neglectum digamma. Fortasse antiquitus fuit ηδ' ἄρα εἰδος.

v. 620. Dro Uονος, in Erebo. Vid. infra v. 669. v. 626. φραδμοσυνησιν) Apollod. I. II. 1. de Iove

ac Titanibus, tu πχομένων δε ράτων ενιαυτοι e δέκα sinfra v. 636.ὶ η Γῆ τω Διὶ εχρησε νικην, τους καταταρταρωθεν τας αν ἔχη συμιμ αχους, ubi tam Centimani intelligi, quam

Cyclopes Possunt, quamvis proximo sequatur tantum Cyclopum liberatorum mentio. v v. 629 seqq. In coelo orta inter Titanes ot Cronidas lis περὶ τιμαων v. 882.) nonnisi diuturno bello diremta est. Cum Iove statim secerant Dalres ac sorores v. 624 seq.634. , quos impius in liberos Cronus pariter omnes ab se alienaverat. Studuit autem Iupiter etiam antiquiorum D iii rod by Corale

342쪽

Deoi iam quosdam ad suas partes Pertrahere Promissis, quorum mentio fit v. 392 seqq. diserteque v. 397 seqq. in eius Partes transiisse narratur Styx cum liberis ZiNίκη, Κρατει, Bi31 sv. 383. 384. . Favisse quoque ei cori ira CPO-num, ut antea Rheae vi anus atque Terra intelliguntur oversibus 470. 626. 884. 891. Idem probabiliter colligi potest de aliis quibusdam antiquioris ordinis Diis, tanquam Hecate, Metide, Themide, Oceano, Nereo, Prometheo. Attamen Titaniam Plerique, ut videtur, iuniorem Deum sequi detrectarunt. Itaque cum Crono steterunt hi contra Iovem, quorum tamen ab Hesiodo mentionem factam non videmus. ut ne ipse quidem Cronus hic diserte commemoratur. Cum Crono Iapetum memorat Homerus Il. Θ. 47s., alii alios, ut Coeum, Atlantem . Menoetium. Versu 632 seq. describitur scena pugnae. Olympum tanquam arcem tenent Cronidae, Othryn Titanes. Cum ossct certis de causis factum, ut Olympus Coelestium sedes haberetur, facere eaedem Causae debuerunt, ut de regno Coeli v. 520.) pugna circa Olympum commissa videretur, inter quem montem ad septentrionem et Othryn ad moridiem Inedia sita Thessalia vid. Lucanus VI. 339 seqq.) et per se dignus videri campus Potuit, in quo concurrisse ad pugnam crederentur Dii ac Titanes, et habebat sorte, ut ab altera Olympi parte campi Phlegraei, multa, quae videri possent quasi mon

menta esse ac vestigia olim ibi eollisarum inter se maximarum Coeli terraeque virium, sparsa hic illic saxa immania, quondam terrae aliquo motu vel subterranei ignis

vi de montibus deiecta ac devoluta, sed quibus mythical raditione usi pro telis Briareus aliique ferrentur v. 650. 675. 715 seqq. . v. 634 uncinis circumscripsit Wolfius, quod videri possite v. 625 repetitus. Facio equidem cum Mueisellio p. iis.,

343쪽

conMENTA RIVS tales repetitiones ab horum poetarum aetate et ingenio minimo alienas cenSente.

vv. 63 637 manifesto respicit Scliol. ad Aeschyli Prom. v. 349., ut item supra vv. 501-506., ubi de Cyclopibus, v. 624 seqq., ubi do Centimanis ab Iove in auxilium adsumtis agitur, et infra v. 638 seqq. , ubi nectar iis praebitum , et secula hinc Iovis eos ad pugnam hortantis Oratio memoratur, denique locum V. 674 seqq. , in quo pugnae μιξτα κροτου commissae versorumque in fugam et καταταρροταρωθεντων Titanum mentio sit. v. 636. δεκα πλώους ενιαυτοῖς) Itaque totidem ac Pugnatum ad Troiam, cuius sortasse rei memoria poetam induxit, ut hunc numerum annorum Poneret.

v. 638. ιπον δε τελος τέτατο πτολέμοιο) Apud Homerum Il. O. 413. simili sententia dicitur ἐπὶ ἶσα τέτατο, πτωμος τε. Nam τέλος πολέμιοιο nihil aliud est, quam πολεμος, bellum, quod agitur, peragitur.

v. 639 seqq. Iupiter, cum trahi bellum videret, Terram de eius eventu consuluit, quae victorem ipsum futurum esse dixit, si socios adsumsisset Briareum et fratres. Vid. supra v. 526 seqq. infra 646 seqq. Apollod. l. c. Itaque liberatos vinculis Centimanos Iupiter ut magis etiam benevolos sibi redderet, epulis liberaliter accepit, iisque παρέσχεθεν αρμενα παντα, omnia accommodata usibus eorum. h. o. cibum et polum convenientem. Cons. M. 84. v. 640. ταπερ θεοὶ αυτοὶ εδουσιν Hesiodus igitur nectar et ambrosiam pariter cibos habuit Deorum, unde otiam mox επασίωτο dixit, et infra sv. 797.ὶ eadem βρωσιν. AtDj iii od by Cooste

344쪽

Homerus νέατα , ut polum, memorat Il. Δ. 3. et alibi,

πιαβροσιαν sere, ut cibum Vid. Il. E. 777. Od. E. 93.), quamquam de hac dubitant O. DD. ad Il. T. 347. 353. v. 641 citat, ut Hesiodi, Chrysippus apud Galenum de Hippocr. et Plat. Dogm. III. 2. p. 300. Κ. in Ed. Basil. Τ. I. p. 166δ. v. 642 Guyeto et Heynio insititius visus est, Goetilingio in priorO Ed., mutato δ' in τ', inter versum 639 et

640 transponendus. Cons. Varr. Lecti. Putat Hermannus in Cens. Goetiling., duas fuisse recensiones, in quarum unu . versum 640 continuo exceperit versus 643, itaque παρε-

σχεθεν in v. 639. haud dubie ad Iovem pertinuerit; in altera post V. 639. , παρεσχεθεν ibi passiva significatione

sumto, fuerint v v. 641. 642. et in hoc νέκταρ τ' λαταντο. Equidem, neque versu 64i lubens Caream, cuin, ut recte in altera Ed. animadvertit Goetilingius, ibi causa indicetur, cur nectar et ambrosiam dederit Iupiter, neque sequento versu, cum oratio Iovis haud dubie decentius ad Centimarios habeatur post sumtum ab iis cibum, quod disertius indicatur hoc versu. Fateor tamen, iis servatis versibus, durius παρέσχεθεν ad Iovem reserri: sed, quod G tilingius in altera Ed. PPO eo repositum vult παρεσχεθον, ea sic lenis medicina est, ut nihil nos iuvet: nam darius etiam memorati in v. 626. Dii intelligantur. Aequo lenis, sed esticacior milii videtur prius ab eo proposita medicina, ut παρέσχεθεν exponatur παρεσχέθησ- et in v. 640. Iegatur

eontatum ait Wolfius. Dubitare de hoc mihi liceat. 'Hμετερας βουλας omnino requiri videtur, ut appareat,

345쪽

cuius φιλοτητι factum sit . ut liberarentur Centimani a Vinculis, quae perpessi orant υπo ζόφου ἡερόεντος. V. 664 seqq. Habere nos iiic fragmentum e vetere Tita-Homaclita statuit Hoynius ad Il. Y. 64. et 395. Non repugno equidem, quominus fuerint de hoc argumento ante Hesiodum carmina, ex quibus proficere hic potuerit. Sed, quae hic leguntur, ut Hesiodo potius, quam antiquiori metae tribuamus, sacit ipse loci splendor atque cultus. v v. 671-673 uncinis inclusit Wolfius, utpote e versi- . hus 150 seqq. repetitos. Sed recte iudicavit Goctilingius,

hic non praetermittendam suisse Centimanorum meritionem. v. 674. Τιτηνεσπι κατεσταθεν, stetere Titanibus ore ui

εν δαὶ λυγρη, quod posterioribus magis est καθίστασθα εις πΩεμον τινί. Sic Euripides in Here. Fur. li68. sit Ti.

ες πολεμον υμῖν και μαχην καθιφατα. v. 676 Goetilingio ab interpolatore additus videtur, ne Titanibus suus derogaretur honor. Hermannus in Goetilin-gianae Censura tuos fuisse statuit vocensionos; in una fuisse

θ' ἁμα εργον εφανον Ἀμφότεροι - quae r ensio nec Ver sum 668 habuerit; in altera fuisso versum 676 continuo post 66 667.; in tertia de imo v. 676, ut post v. 666 continuo suovit v. 668 et in hoc finem habuerit certantium nuncupatio. Causam equidem nullam video, cur non locum, ita ut so habet, a poeta P sectum putem. Post ετερωθεν utique commode sequitur ae οτεροι i. o. Cmnidae et Titan . Ceterum V. 677. Post προφρονεως distinguendum et om duxi cum Boissonadio. Diqitiam by Corale

346쪽

v. 678. περιαχε per crasin dictum pro περiίαχε docet Choeroboscus apud Elym. Μ. p. 92. 9. seqq. , citatis eX h. V., ed sine auctoris nomino, tribus postremis verbis. Cons. Huctgeli. p. 170. v. 681. ριπη υπ' α&ινριτων, ab impetu Deorum, ut sunt ὀπεμ ν ριπα sientorum impetus. Mox iungendum αιπεῖα τ' ἰωὴ se πετου ἰωχμοιο ποδων βολαων τε κρατερα .vv. 687-712 Goetilingio seriem narrationis turbare et postes, no Iupiter honore suo fraudaretur, illati esse videntur. Mihi quoque videtur eorum auctor honori Iovis consulere voluisse: at nihil esse causae puto, cur Hesiodo consilium illud abiudicemus. Cons. infra v. 820. Significat autem Poeta V. 687., Iovem antea vim suam quasi cohibui se, ut illam omnem exsereret in hac postrema bellum conficiente Pugna. v. 691. ἔκταρ - ποτεοντοὶ Fulmina ita volabant, ut Pervenirent, quo missa erant. Est enim iaταρ ab ἔκω, si voLω. Cons. Ruhnkenius ad Timaei Lex. iv v.

v. 697. Τιτῆνας Uονίους Terme fisos interpretati sunt Guyetus, L. Baulaeus, Wolfius, I. H. Vossius, ut Uονίους Tragici saepe τοὐς αυτόχθονας dixere. Sed θεος Uονιος, infra v. 767., Zεος χθονιος, 'Eργ. 465., dictus Hesiodo non

ab origino, sed ab habitationis loco, et tartasse poeta etiam hic magis locum respexit, in quo tum Titanes versabantur, de terra adscensum in coelum et olympum molientes, quamobrem, missis in hos de coelo atque Olympo fulminibus, ardem cum sylvis suis terra dicatur v. 689 seqq. 694 seqq.ηέρα δῖαν intelligo Dubes et caliginem Procellae. Cons. Il. E. 864. P. 644.

347쪽

v. 700. καυμια δὲ θε--ον κατεχρον Xαος Iaculatus est Iupiter fulmina tanta cum vi, ut pervenirent etiam ultra torrae limites. Itaque incendium corripuit etiam Chaos. laoc est, immensum illud inane, quod est infra terram, inter eam ac landum Tartari, quodque poeta mox describit v. 724 seqq. v. 740 seqq. Hinc v. 814. Titanes in imo Tam taro vincti degere dicuntuP πέρην Xαεος οφεροῖο.vv. 700-705. ἐισατο δ' αντα κ. τ. λ. Advectu et auditu res ita Midebatur se habere, ac si coelum et terna inistr se collidorentur. Talis enim maxime futurus esset fruor, huius quidem elisae, illius vero desuper elidentis. Est ἐισατο δ' ως οτε similiter Od. Ε. 281. Verba αυτως, λ οτε κ. τ. λ. initius beno Basileensis et plerique hinc Interpretes reddidere : itidem, ut cum olim terra et coelum latum suPernen Pstro Pinquabat. Poetam enim de re non facta, sed quae fieri possit, locutum esse, arguunt sequentia τοῖος γαρ κε μέγιστος δουπος ορωρει, non excitabatur, ut male vulgo versum est, sed excitaretur, ορωρει αν. Itaque ως 3τε recte

itidem, ac si terra et coelum latum superno πρruinquarent.

Neque magis ilic offendere debet ως οτε - πιλνατο, quam Od. Φ. 406. ως οτ ἀνηρ - ετανυσσε, uidem, ut Mir citharae et eanendi peritus facile chordam super paxillo tenderet vel tendat, non tendebat. Hermantius in Censura Goot lingianae duas fuisse recensiones statuit, quartim altera habuerit m τως ως εἰ γαα α τ. λ. , demto vorsu 705, aliora αυτως ως οτε γαῖα και οὐ πιὸς ευρυς υπερθεν ' ληλοις πιλναιντο, μάγαρ δ' ὐρὸ δουπος ορωροι' Tῆς μεν α τ. λ., quibus rei ctis Goetilingius in altera Ed. mire satis Mino ad. Xαος rotulit hac sententia: Ipsum Chaos diuinum arbitrabatur, it rum se an lexari Terram et Coelum ses. 133.3; nom, si Di iii rod by Corali

348쪽

Mel corruerent metam et tellus, non potuisset maior fru reacitari, quam tum excitatus est, quum Dii et Titanes inter

μεγιστον αν γένεσθαι κτυπον liquet, eum quoque Verba ως 3τε κ. r. λ. sic accepisse, ut acceperunt Schinidius ceterique supra laudati o. DD. v. 705 prorsus ex superioribus confictum censu it Heynius; uncinis incluserunt Gaiss. et Diud. Monot ille, exstare versum apud Homerum II. Τ. 66. Sed ibi est το-ος αρακτυπος ορτο θεων εριδι ξυνιοντων. Retineudum equidem versum cum G tilingio censeam. Hermarinus tu aliquar eus ne sic variatum cum fuisse putat: τοσσος αρ' επλετο δουπος αυτη τε ξυνιπτων.

v. 706. Venti quoque ἐσφαραγιζον, sonantes ciebant

ενοσιν, agitationem verum, pula Hubium, sylvarum, Paleae

cons. infra v. 880.) simulque pulverem movebant; ipsa

quoque Iovis tela, fulmina atquo et Onitru maiore Cum v homentia advehebaiit; denique tu medium advehebant utrorumque pugnantium fremitum ac fragorem. v v. 711--720. Cum prius aliquamdiu et γιροεως, sine remissione, pugnassent Dii et Titanes, ἀλληλοις επέχοντες, nisi Mersus se mutuo tendentes scoris. m. X. 75.), tandem iuvii- nata est Pugna per virtutem maxime Ceutimanorum, qui Per tot ipsorum manus missis si muciatibus tu Titanas saxis, sic denique, lapidibus obrutos, sub terram detruSerunt, victosque duris in Tartaro compedibus ligarunt loco, qui ac lo esset remotissimus, quod poeia significat docendo, tantum a terra, subditum ei, Tartarum distare, quantum ipsa distet a coelo. Duiliam by Cooste

349쪽

u. 715 seq. vertit pene Elias Cretensis ad Gregor. Τ. II. p. 382. qui Titanas luidibus Obruerunt trecentis Petris a r bustia eorum manibus missis. Memoratae ab ipso Gregorio Or. III. p. 104. A. νῆσοι, insulae, β 1 oμου καὶ ταφοιτοις απαππαπι sunt confundentis cum Hesiodeis aliorum traditiones Poetarum, serentes, conditos sub insulis Gigantes. Gregorio adhaesit NO anus f. 73. p. 517. C. v. 720 seqq. Apud Homerum I l. o. 16. dicitur Tartarus esse τοσσον ενερθ' α=δεω, ουν Ουρανος εοπ' orarib γο ς, quo vastius fit spatium sub terra, nisi dicas, Homerum Hadens. in seros partem terrae habuisse. Minorem etiam a terrea coeli distantiam, quam hic Hesiodus v. 722 seq.), indicare Homerus videtur Il. A. 591. Scilicet in his suum quisque poeta sequi potuit ingenium. Itaque etiam Virgilius Aen. VI. 577 seqq. ita hoc de Tartaro variavit, ut diceret, ab ore eius, quantum ab Coelo esset, bis tantum ad insems palore. Cons. ibi Servius. Versu 722-725. accuralius Η siodo desinitur coeli a terra, huius a Tartaro distantia. Aerca incus, res gravissima nihil enim obstat, quominus ακμαὼν do incude P prio sic dicta accipiatur), si de coelo domittatur in terram, docimo demum dio illuc pervenorit: totidemquo diebus opus fuerit, ut eadem incus e terra spervastum, quod infra est, inaueὶ descendat in Tartarum. Vorsu in 721 stolidi Grammatici emblema censuit Buhn-kenius Ep. Crit. I. p. 98., cui suffragatus post Η uium Wolfius versum uncinis inclusit. Hunc secuti Gais s. et Dind. Visus etiam Goctilingio versus inanis osse et languore incredibiliter. At recte tuitus illum est Muolgellius p. 183 seq. lum, quod manifesto respicitu P ab IO. Diacon a p. 589. 16 seqq. tu iri, quod necessarius est ad absolvendum narrationis ambilum. Videlicet dixerat poeta. Titanas do- Duilirm by Cooste

350쪽

scriptus esset Iocus, nisi hoc Versu addito, constare vix poterat.

v. 723 et tres sequentes citat Leontius de Sphaera Arali p. 265. Εd. Bulilii. Vorsibus 726 - 819 continetur descriptio Tartari et locorum supra iuxtaque Tartarum. Circa eum, Titanum Carcerem, erat ductum ex aere Septum sv. 726.): a quo, non

dicitur. Itaque fuisse videtur αυτοφυες. Cons. infra v. 813. Sic tacta erat tanquam immensa turris scius. Virgil. Aen. VI. 554.), circa cuius ad terrae marisque radices v. 728. elatum verticem δειρν poeta dixit, ut est δειρας montis vertex, ut dicitur collum lagenad nox circumfusa erat triplici ordine tu. 727.), itaque densissima. Triplicem Tartari murum maluit Virgilius VI. Aen. 549. 'Eνθα, ibi, in Tartaro v. 729.) sub illa nocte, illii a Chaos s. tenebras Tartari inanes infra v. 814.), conditi erant Titanes, in imo Tartari lando vincti supra v. 717 seqq.), unde υ ταρτα ριοι dicuntur infra v. 851. Cons. Virgil. ibid. 581 seq. Iis exitus inde non patebat, cum et faucibus Tartari portas aeneas obdidisset Neptunus v. 732 seq. . Nam suisse PONtas ad fauces s. ad δειρην, ubi initium χασματος, tum versus infra docent 740 seq., tum quod iis adpositi custodes habitare dicuntur ad terrae, Tartari, ponti, Coeliquo πιπας κοίι πείρατα, fontes s. iuitia et sues tu. 734 seqq. 807 seqq.). Itaque poeta sibi informavit quasi cavernao in

summo monto obditas ostio fores, sive stantes, sive inclinatas. Hoc quidem e versu 33 constat, sic ad sitas fuisse, ut cohaerentem secuin murum, seu Parietem haborent. Ad posuisse illas probabiliter dicitur Neptunus, magnarum vi Disitigod by Cooste

라틴어 텍스트