장음표시 사용
201쪽
NAtum D Eonvalelaudendas pupillas, ne quid incideret, et ad Umriendas r idque providit, ut identidem fieri posset
cum maxima celeritate. Munitaeque sunt palpebras tam qua ui vallo pilorum: quibus et apertis, Oculis siquid incideret, repelleretur; et somno Conniventibus,
tamquam involuti quiescerent. Lalent praeterea uti. liter, et excelsis undique partibus sepiuntur. Primum enim superiora, superciliis Obducta, sudorem a Ca4pite et a fronte defluentem repellunt. Genae deinde ab inferiore parte tutantur subiectae, leniterque δeminentes. Nasusque 3 ita locatus est, ut quasi mucris
oculis interiectus esse videat Hr. Auditus autem se maper patet: eius enim sensu etiam dormientes egemus; re quo quum sonus est acceptuS, etiam a somno mci
tamur. Flexuosum iter habet, ne quid intrare possit; quod posset, si si simplex et directum paleret. Provi
sum etiam, ut si qua minima bestiola conaretur irrepere , si in sordibus aurium, tamquam in visco, inhaeresceret. Extra autem eminent, quae appellantur aures, et tegendi causa factae, I tutandique sensUS ,
Sie reete Buberius eensuit in terpungenitum. Vulgo quibus, et Myerilis oeulis, at quid incidirier.
2 Vulgo legitur tit qtii. - Qui in
Aseensiana editione non comparet. Lego ιι, vel hi, Irim rim inὐotiti quiescerent. D. - nestus primuin delenda eensebat verba tie qtii, postea
vero ad Davisti rationem se adplicabati Ma.
.ddidit He indoes e eod. Clog. Neque vero peior est Ea , quam codd. G. et X. repraesentant, lectἱoi Inoare possit, titi si simpleae et dis. poteret; immo illam pro interpretam et tra hu-iti, paullo d sileti I ris habeo. Ma. Ex horum e leum ieeliotae glossa lor;a additamentum erui posse vi. de ur ἱ scripserat fortasse ai; iu;s in margine alicuius eodicis quod posset inique si simplea ele. Fluidior sane oratio, his omissis, exsisteret. A
202쪽
eine adiectae voces laberentur atque errarent, priusquam sensus ab his pulsus esset. Sed duros et quasi eorneolos habent introitus, multisque eum flexibus;
quod his naturis relatus amplificatur sonus. λ Quocirca et in sidibus testudine resonatur aut cornu ; et ex tortuosis locis et inclusis soni reseruntur ampli res. Similiter nares, quae semper propter necessarias utilitates patent, contractiores habent introitus, ne
quid in eas, quod noceat, possit pervadere; humo
remque semper habent ad pulverem multaque alia depellenda non inutilem. Gustatus praeclare septus est: ore enim continetur, et ad usum apte, et ad incolumitatis custodiam. Omnisque sensus hominum multo antecellit sensibus bestiarum.
LVIII. Primum enim oculi in iis artibus, quarum iudicium est oculorum, in pictis, fictis caelatisque formis, in corporum etiam m0tione atque gestu multa 4 cernunt subtilius; colorum enim et si gu-
Tarum venustatem atque ordinem, et, ut ita dicam,
decentiam , oculi iudicant: atque etiam alia maiora. Nam et virtutes et vitia cognoscunt; iratum, propitium; laetantem, dolentem; sortem , ignavum; audacem , timidumque cognoscunt. Auriumque item est admirabile quoddam artificiosumque iudicium, quo iudicatur et in vocis, et in tibiarum nervorum-
minutivo. Ste item dἰeitve suraestis liber pro ἐά ius vitiretis. Meto. a) Qi Ihus naturIs 3 IIoe est, na. uralibus qualitatilius, duritie scilicet, qualis est in eorneolo introitu, et flexuosa obliquitate. Lxse L. 3ὶ Ualherus malebat mutio. Da
rescripsi pro vulg. eolia iam etiam. legendum: Extra tem eminentes quae appetian res et regem i eatitia δε-
e e d. Glog. Bed. Eliens. - αν. neotia . . . I introistis. Est enallage ἡ ἱ- minutivi. aeu ligura, qua Ea duo snominaeua altεrum in dimἱnuit vo wallum pro altero eastat: vehit h. l. dieendum arat, mretitis introilua cor rima , et immittis erat ponendum diis
203쪽
2Oo DE NATURA DEORIMque cantibus varietas sonorum, intervalla, distinctio, et vocis genera permulta: candidum, suscum; laeve, δasperum; grave , acutum ; flexibile, durum : quacthominum solum auribus iudicantur. Nariumque item, et gustandi pariter et tangendi , magna iudicia sunt. Ad quos sensus capiendos et perfruendos, plures
etiam, quam vellem, artes repertae sunt. Perspicuum est enim, quo compositiones unguentorum, quo Citiorum conditiones, quo corporum lenocinia processerint.
LIX. Iam vero animum ipsum mentemque hominis , rationem, consilium , prudentiam , qui non divina cura persecta esse perspicit, is his ipsis rebus mihi videtur carere. De quo dum disputem, tuam mihi dari vellem, Cotta, eloquentiam. Quo enim tu illa modo diceres Z quanta primum intelligentia, deinde consequentium rerum Cum primis coniunctio et
de υμε in eadem aenientia loeulum esse; alaiueique priora verba el in υ eis Iocum non suum occupasse. En totum loeum eo modo, quo scrIpsisseCἰeeronem eredor Atiritimqtie iteme,t admi ιιti quoddam a tis elommisque iudieitim a quo iudientur ea in ii. 8iarum nemorumque e silua υarietas a norum, inter atia, diuinetis; ot in
elione. Vulg. cano m. - Suetonius, Nerone, e . 2υ : Quamquam exiguae
Doeia et suae. Quintilian. lib. XI. e. 3, p. I se ne etiam ea illa Dor, vilem ciereo fuisse in Antonio dicit. mire seu Cianorum tameti, ut reeievὲ dii Lesealoperius, haud commodestiuo potest opponi: nee lamea in C ceronem, sed in librarἰos, eulpa
videtur reiieienda. Logo itaque ean dirim, faetim; et tum demum uiraque vossi, ut par est, a Gloribus erit ad sonos translata. Plinius, Ilisior. Natur. lib. XXulsi, cap. st Venere
pariter tangendi. 53 Ernestius dis Iem .... velim. Neind. contra ex eod. Bed. reeepit divinarem .... Dellam , quod unice verum existimat. Ampliandum videtur. Na.
204쪽
2O lLIBER SECUNDUS , CAP. comprehensio esset in nobis : ex quo videlicet, quid ex quibusque rebus essiciatur, idque ratione, concludimus; singulasque res desinimus circumscripte que complectimur: ex quo scientia intelligitur quam vim habeat, qualis sit; qua ne in deo quidem estres ulla praestantio P. Quanta vero illa sunt, quae vos Academici infirmatis et tollitis, quod et sensibus,
et animo ea, quae extra sunt, percipimus utque Comprehendimus I Ex quihus collatis inter se et comparatis, artes quoque ossicimus, partim ad usum vitae, parti in ad oblectationem necessarias. Iam vero domina rerum ut vos soletis dicere eloquendi vis, quam est praeclara, quamque divina8 quae primum
esticit, ut ea , quae ignoramus, discere, et ea, quae scimus, alios docere possimus. Deinde hac cohortamur, hac persuademus, hac consolamur amictos, hac deducimus perterritos a timore, hac gestientes comprimimus, hac cupiditates iracundiasque restinguimus; haec nos iuris, legum, Urbium societato devinxit; haec a vita immani et sera segregavit. 4 Adu Sum autem Orationis, incredibile est, nisi diligenter
attenderis, quanta Opera machinata natura sit. Primum Enim a pulmonibus arteria usque ad os intimum
pertinet, per quam Vox principium a mente ducens percipitur et funditur. 4 Deinde in ore sita lingua
ex quibus e reias essetatur idque spuria esse videntur, cui tamen haudassentior.
a) Cod. Glog. quam praeelara est quod recepit He indors. 3 Eliens. hahel, hare aratem silam
humanam et seram segreg u si hule Ieeliotii plures faverent eodd. refert.berem , lineo μiιam humanam a fora segroga, M. Vide Ciceronem de Oeal. lib. I, eap. 8. At quum reliqui libet
vulgatam servent, nihil novandum censeo. Dav. - Servandam existimat se ind. vulgatam , nisi quod ex eod. Glog. ubi est haeo eadem miram manam et feram segri pro eadem eon. iieii domtim. Na.
Quid est enim vox humana 2 eogita. llo, ut ita dicam, sono vestita. An.
205쪽
singit et terminat; sonosque' vocis distinctos et pressos essicit, quum et ad dentes, et ad alias partes pellit oris. Itaque plectri similem linguam nostri solent dicere,* chordarum dentes, nares cornibus iis, 'qui ad nervos resonant in cantibus. LX. Quam vero apta S, quamque multarum artium ministras manus natura homini dediti Digitorum enim contractio facilis, facilisque porrectio, propter molles commissuras et artus, nullo in motu laborat. Itaque ad pingendum, ad singendum, ad scalpendum, ad nervorum eliciendos sonos a C tibiarum, apta manus est, admotione digitorum. Atque haec oblectationis: illa necessitatis; cultus dico agrorum, exstructionesque tectorum, tegumenta corporum vel texta, vel suta, omnemque fabricam aeris et serri: ex quo intelligitur, adiuventa animo, percepta sensibus, adhibitis opificum manibus , omnia nos Consecutos, Ut tecti, ut vestiti, ut salvi esse possemus; urbes, muros, domicilia, delubra haberemus. Iam vero veris , ho-
Sie Lambin. - Quae sonos Moeis. Sie omnes libri; nihilominus lamen haud ita scripsit Cieero. Non male quidem D. Lambinus, verbis trans inpos;tis, edidit: terminat, sonos e sm eis. Optime vero reposuerist terminat, atque sonoa vocis. In Velerum nauis numentis saepitis aecidit, ut ex syllabis repetitis omitteretur una. Dav.
- Wophensius . Leeti. Tvll. 2, 33, multis allatis eaemplis id proba lumi.ii de quo nemo dubitabat, apud Latinos saepe pronomen relativuminet, re periodos; distinetionem igi. ue maiorem poni vult post terminor, ut quisa ait id. quod haeo. Quod me.
His displi=hai ue indorso, qui vix
ae absiἱDuisso ait, quom nus Invitis libri, omnibus Da, isti lecticinem reisciperei, quae sane optima videtur. Na.
206쪽
m; num, id est, manibus, cibi etiam varietas inventis
tur et copia. Nam et agri multa serunt manu quaesita, qua o vel statim Consumantur, vel mandentur condita vetustati. Et praeterea vescimur bestiis et terrenis, et aquatilibus, et volatilibus, partim capiendo, paPii in alendo. Essicimus etiam domitu nostro quadru-Ρednm vectiones: quorum celeritas atque vis nobis ipsis assert vim et celeritatem. Nos onera quihusdam bestiis, nos iuga imponimus; nos elephantorum acu
lissimis sensibus , nos sagacitate Canum ad utilitatem noStram abutimur ; nos e terrae cavernis serrum elicimus, rem ad colendos agros necessariam; DOS ueris , argenti, auri venas penitus abditas invenimus, et ad usum aptas, et ad ornatum decoras ; arborum autem conseetione, o innique materia, et culta, et
hilvestri, partim ad calefaciendum corpus , igni adhi- ibito , et ad mitigandum cibum utimur , partim ad Bedificandum , ut tectis septi frigora caloresque pella
mus. Magnos vero usus assert ad navigia facienda, quorum cursibus suppeditantur omnes undique ad vitam copiae : quasque res violentissimas natura genuit , earum moderationem nos soli habemus , maris Rique Ventorum, propter nauticarum rerum Scie tiam; plurimisque maritimis rebus fruimur utque utimur. Terrenorum item commodorum omnis est in homine dominatus. Nos campis, nos montibus fruimur; nostri sunt amnes, nostri lacus; nos fruges
vermis. Nanns enἱm eum operis a. ministris e m parantur. - Davi,ius
vulgalam exemplἱs lateit. T. I. e. quae iradatitur vetustati, i. e. serventur condimentis. Dubium videri possit. Dirtim hie legeogum ait eo ita an Andita, l. e. reposita, servata. PHiis lamen verius vἱdetur. quia Veleres ad servandos liuetus vel cibos eos condire soletant vel sale, uel melle, vel alia materia. Wor.
2 Peo titimur. Vid. De Inuent. II, 2. Laelani. Div. Insul. I, 6. T.
207쪽
Serimus, nos arbores; nos aquarum inductionibus terris secunditatem damus; nos flumina arcemus , dirigimus , avertimus; nostris denique manibus in rerum natura quasi alteram naturam essicere conamur.
LXI. Quid vero hominum ratio 7 non in caelum usque penetravit 7 Soli enim ex animantibus nosnstrorum ortus, Obitus, Cursusque Cognovimus : ab
hominum genere sinitus est dies, mensis, annus; desectiones solis ot lunae cognitae , praedictaeque in omne Posterum tempus , quae, quantae, quando suturae Sint. Quae contuens animus, accipit ab his cognitionem deorum; ex qua oritur pietas : cui Coniuncta iustitia est, reliquaeque virtutes, e quibus vita beata exsistit par et similis deorum; nulla re, nisi immortalitate, quae nihil ad bene vivendum pedit in et , cedens caelestibus. Quibus rebus expositis, satis docuisse videor, hominis natura quanto omnes anteiret animantes. Ex quo debet intelligi, nec figuram situmque membrorum, neC ingenii mentisque vim talem estici potuisse sortuna. LXII. Restat, ut doceam, atque aliquando pero
rem , omnia, quae sint in hoC Inundo , quibus utan- tuo homines, hominum Causa facta esse et parula. Principio ipse mundus, deorum liominumque causa factus est; quaeque in eo sunt, ea parata ad fructum hominum et inventa sunt. Est enim mundus quasi Communis deorum atque hominum domus, aut urbs utrorumque: soli enim ratione utentes, iure
ac lege vivunt. Vt igitud Athenas et Lacedaemonem,
aler ut aliquando perorem et doeeam omnia. Est autem peroras e finem imponere orationi aliqua clausula,
quae inde dieitur per vito. UITT.. 23 Ilein dorsio verba quae e in eoatine, ea parata Mixtiettim hominum ei in Mema sum, a librario ex praeincede olibus inculcata videntur.
208쪽
Atheniensium Lacedaemoniorumque causa putandum est conditas esse; omniaque , quae sint in his urbibus , eorum populorum esse recte dicuntur: sic, quaecumque sunt in omni Inundo, deorum atqucthominum putanda sunt. Iam vero circuitus solis et lunae, reliquorumque siderum, quamquam ad mundi cohaerentiam pertinent, tamen etiam spectaculum hominibus praebent: nulla est enim insatiabilior spe .cies, nulla pulchrior et ad rationem sollertiamquo
praestantior; eorum enim cursus dimetati maturitates temporum et varietates mutationesque cognovimus: quae si hominibus solis nota sunt, hominum
se gibus, et vario leguminum genere, quae Cum maxima Iargitate scindit, ea ferarumne, an hominum causa gignere videtur 2 Quid de vitibus olivetis quo dicam 2 quarum uberrimi laetissi iniquo si iactus nillil omnino ad bestias pertinent. Neque enim serendi, neque colendi, nec tempestive demetendi percipiendique Ductus, neque condendi ac reponcndi ulla
pecudum scientia est; earumque Omnium rerum, hominum est et D sus, et Cura.
LXIII. Vt fides igitur et tibias eorum causa iactas dicendum est, qui illis uti possunt; sic ea , quae diximus , solis iis confitendum est esse Parata, qui utuntur. Nec si quae hestiae surantur aliquid ex iis,
aut rapiunt, illarum quoque causa ea nata esse dicemus. Neque enim homines murium aut sermica.
I) Ila selibendum esse vidit Iloin- dors. vulgo quamquam etiam adnatindi eohaerentiam pertinent, tamen et smela iam ete.
MIminum Dela esse catisa. Idem pro vulg. iudieando sunt dedit itidieandum est; quod habent eod. Glog. ed. Marai et Ase. omisso lamen est.
209쪽
vum causa frumentum condunt, sed coniugum et li- herorum et familiarum suarum. Itaque bestiae surtim,
ut dixi, fruuntur; domini palam et libere. Homi
num igitur causa eas rerum Copias Comparatas esse fatendum est: nisi sorte tanta ubertas et varietas pomorum , eorumque iucundus non gustatus solum ,
sed odoratus etiam ct adspectus dubitationem assert, quin hominibus solis ea natura dona erit. Tantum quo abest, ut haec bestiarum etiam causa parata sint, ut ipsas bestias hominum gratia generatas esse videamus. Quid enim oves aliud asserunt, nisi ut Earum villis consectis atque contextis homines vestiantur 3 quae quidem neque ali, neque sustentavi, neque ullum fructum edere ex se sine culta hosti. num et Curatione potuissent. 4 Canum vero tam fida custodia , tamque amans dominorum adulatio , tantumque odium in externos, et iam incredibilis ad in. vestigandum sagacitas narium, tanta alacritas in ve .
nando , quid significat aliud , , nisi se ad hominum commoditates esse generatos 2 Quid de bobus 4 lo
quax quorum ipsa terga declarant non esse se ad onus accipiendum figurata; cervices autem natae ad iugum ; tum vires humerorum et latitudines, ad ara -
At id ipsum, quod non ita dixit e. iam dudum me male habuli
quamquam sine librἱa eam voee in delere non ausim. Na. - d. RM. Reg. Passim ecdiees tal; perminan. lue, ut nescias uter ait intelligo idus. Vid. notae Initium. T. a
210쪽
tra trahenda. Quibus quum terrae subigerentur sissione glebarum , ab illo aureo genere, ut Poetae loquuntur, vis numquam ulla asserebatur.
Ferrea tum Mero Proles exorta reρente est,
Auraque funestum Prima est fabricarier ensem , Et gustare manu Dictum, a domitumque iuuencum. 4Tanta putabatur utilitas percipi ex bobus, ut eorum visceribus vesci scelus haberetur. LXIV. Longum est mulorum persequi utilitates et asinorum; quae certe ad hominum usum paratae sunt. Sus vero quid habet, praeter escam 8 cui quidem, ne Putresceret, β animam ipsam pro sale datam
dicit esse Chrysippus. Qua pecude, quod erat ad vescendum hominibus apta, si nihil genuit natura foecundius. Quid multitudinem suavitatemque Piscium dicam 8 quid avium 2 ex quibus tanta percipi-
iam domitiamque tu enctim. Iunctus autem i-enetis is est, qui iligum passus est a qMemadmodum itinerus
otium apud Columellam, lib. II. e. 22. Sulpieius Severus, .il. Martini. eap. 24 r Itinetis aeuiere M s dum
magis arridet. Ma. η) Ilaee sunt ex Arato conversa.
noviss. Paris. ). IIeindoesu, dadii piaesceret quod est in eompluribus 31ss. - Pisiseere . Non infelio illud dicium vἱdeatur in sue, animum ill ἱpecudi datum pro sale, ne pulticeret. Et sane plures Mss. hoe in loeo dant Ptitesceret, quod eodem redit. Ego lamen eum Cl. Buherio in Do edicastra transierim qui, lib. XVII Emendat. eap. 3 , legit ne pialreueis rei, prout exhibent nonnulli eodiees. Nam Graeci τω σαπῆsera rem desiis gnant, quod non malum odorem, sed putrefactionem denotat. D v. Q IIaee omnino pulabatur esse caro maxime ad nutriendum et vices augendas apta, itaque etiam sub Cae.