장음표시 사용
591쪽
homc in vita corporali dupliciter.
Uno modo per se, aequirendo scilicet aliquam vitae persectionem, alio modo per accidens, scilicet removendo impedimenta vitae, puta aegritudines, vel aliquid huiusmodi. Per se autem persicitur eorporalis vila tripliciter. Primo quidem per generali 0-num, per quam homo incipit esse elvivere: ei loco huius in spirituali vita est bni 1ismus, qui est spiritualis rege. neratio secundum illud: Per lara erum regenerationis i . Seeundo per augmentu m ,quo aliquis perducitur ad persetiam quantitatem et virtutem; et loco huius in spirituali vita est constr-mntio. in qua datur Spiritus sanctus ad robur. Unde dicitur discipulis iam bapti ratis: Sede e in civitate, quonitisque induamini rirtute eae aIIo i 2 . Tertio per nutritionem, qua conServatur in hominμ vita et virtus; et loco huius in spirituali vita est eueharis in: unde dicitur: Nisi mandueareri is carnem Filii hominis, eι biberitis eius sanguinem . non habebilis
ruam in robis 3ὶ. Et hoc quidem
sussice rei homini, si haberet et eorporaliter, et spiritualiter impassibilem vitam. Sed quia homo incurrit interdum et corporalem infirmitatem et spiritualem , scilicet peccatum :ideo necessaria est homini curatio ab infirmitate; quae quidem duplex est:
una quidem est sanatio, quae Sanitalem restituit, et loco huius in spirituali vita est poenitentia, secundum illud Psalmi: Sana animum meam, quia taeeenvi tibi. Alia autem est restitutio valetudinis pristinae per convenientem diaetam et exercitium. Et loco huius in spirituali vita est Mirmnia unctis, quae removet peeeatorum reliquias, et hominem paratum reddit ad sinalem gloriam: Ει si in pee-
casia sit, dimisi fur ei si . - Persi- eitur autem homo in ordine ad lolam communitatem dupliciter: uno modo per hoc, quod aecipit potestatem regendi multitudinem, seu exercendi actus publicos . et loco huius in spir, tuali vita est sacramentum ordinis, secundum illud 5 . quod sacerdotes hostias offerunt non tantum pro Se, sed etiam pro populo. Secundo quam tum ad naturalem propagationem, quod sit per matrimonium tam in corporali, quam in spirituali vita, ex
eo quod non solum est sacramentum,
sed naturae ossicium. Ex his etiam
patet saeramentorum numerus, secundum quod ordinantur contra desectum peccati. Nam baptismus ord, natur contra carentiam vitae spiritu lis, confirmatio contra infirmitatem animi, quae in nuper natis invenitur, eucharistia contra labilitatem animi ad peceandum, poenitentia contra actuale peeeatum, post haptisma commissum, Mirema unctio contra reliquias peccatorum, quae sei licet non sunt susticienter per poenitentiam sublatae aut ex negligentia, aut ex ignorantia, ord0 contra dissolutionem multitudinis, matrimonium in remedium contra concupiscentiam perSonalem, et contra desectum multitudinis, qui per mortem accidit. 1 Sic ergo dixinus Salvator per Septem sacramenta totam nostram vitam ab exordio us-
quo in finem gratiae suae auxilio munivit, illisque etiam statibus consuluit, a quibus spiritualis nostra et
phrsi ea vita, totaque generis humani salus pendet f6 . 4. S. Bonarentura in Breviloquio triuens de distinctione et numero sacramentorum ita disserit: e Phinei- pium nostrum reparativum, et turativum nostrorum morborum Christus
592쪽
Dominus, Verbum inearnatum , cum sit Dei virtus et sapientia, et misericordia nostra, sic potenter, sic Sapienter, sic clementer , sic decenter sua debet instituere sacramenta in lege gratiae, ut nihil prorsus desit curationi nostrae, quantum compellislatui vitae praesentis. Ad persectam
autem curationem aegritudinis concurrunt haec tria, scilicet empulsio aegritudinis, introductio sanitasis,eteonserrasio introducisse salutis. Primum igitur, quoniam ad persectam curationem persecta et universalis requiritur morbi expulsio . elmo rhus est septiformis, triplex culpabilis. scilicet culpa originalis, Ino talis et venialis, et quadruplex poenalis, scilicet ignorantia, malilia, infirmitas et concupiscentia, et non Sanat oeulum, quod sanat calcaneum.
sie ut dicit Hieronymus: hinc est, quod oportuit adhiberi contra haste Septenarium medicamentorum ad hunc septiformem morbum plenius expellendum , scilicet contra originalembuptismum, contra mortalem poeniten iam, coulra venialem eatremam unctionem, contra ignorantiam ordinem. contra malitiam eueharistiam, contra infirmitatem eonfirmationem, et contra concupiscentiam matrimonium, quod eam tem serat et excusat. Rursus, quia persecta curatio non potest esse sine restitutione integrae sanitatis, et sanitas animae integra consistit in usu septem virtutum, trium scilicet theologicarum, et quatuor cardinalium ; hine est. quod ad harum
usum sanum restituendum , institui oportuit septiforme sacram senium. Naui baptismus sanando disponit adsidem, confirmatis ad spe iri, euchu-ristia ad charitalem, poenitentiu ad iustitiam , unctio eaetrema ad per- Severantiam , quae est sortitudinis complementum et Summa, ordo ad prudo aliam, matrimonium ad te minperantiam eon Servandam, quam ma
xime persequitur infirmitas carnis, sed honestas remediat nuptiarum. Postremo, quoniam persecta curatio esse non potest sine conservatione salutis introductast, et salus introducta conServari non potest in Gussieluceriaminis, nisi in acie Ecclesiae, quae est terribilis ut castrorum acies
ordinutu l); et hoc quidem sit per
septiformis gratiae armaturam; hinc
est. quod necesse est, Septem esso Sacramenta. Nam ut haec acies sit persecte et continue iuunila. cum
constet ex partibus corruptibilibus, indiget sacramentis munientibus, relevantibus, et renovantibus; muni stulibus pugnantes, relevantibus eadentes, et renovantibus morientes. S
gramentum autem munien S, aut nimnit ingredientes, et sic est buptismus, aut stantes, et sic est consirmatio,
aut exeuntes, ei sic est trema Ductio. Sacramentum autem relevans
aut relevat a casu veniali, et sic est eucharistia, aut a mortali, et Sic est poenitentia. Sacramentum autem rε novans aut renovat in esse spirituali. et sic est ordo, cuius est administraro sacramenta; aut in esse naturali, et sic est matrimonium, quod, quia renovat multitudinem in esse naturae,
quod est omnium landamentum. ideo primo fuit ante omnia institutum siva introductum, licet propter morbum
concupiscentiae annexum. Et qui iminime est sancti stativum, quamvis signi sileatione sit sacramentum ma gnum, inter medicamenta spirituali 1 ultimo collocatur, et locum Sortitur extremum. Unde quia baptismus est ingredientium, confirmatio pugilantium, euehariSlia vires resumentium, poenitentia resurgontium . extro maunctio exeuntium, Druo Ii0 milhius
593쪽
introducentium. matrimonium novos milites praeparantium ; patet ex his sufficientia et ordo medicamentorum
sacramentalium et armorum. χC. Ad ara umenta haeret leorum responsio.
I 518. Protestantes, quamvis Se iactent, quod merita Christi maxime extollant, inedia lamen Salutis coarctare. et saeramentorum numerum re-
Stringere non verentur, atque ideo addeturbandam doctrinam eatholicam varias cavillationes proponere solent. Obi. I. Septenarius sacramentorum numerus neque ex S. Scriptura, neque ex Traditione probari potest. In Ss. Bibliis enim nullibi dicitur seplem esse N. L. Sacramenta; neque hic numerus ab antiquis Patribus expressus et determinatus invenitur. Resp. Quisque videt, hoc argumentum non esse nisi negativum, quod non infringit positiva quae adsunt. S. Scriptura etiam nulli bi dicit, duo usti tria Esse N. L. Sacramenta, quae tamen a Protestantibus admittuntur. Porro in Ss. Bibliis uultibi dicitur, quasi ιor esse Evangelia, et tamen hunc Evangeliorum numerum Protestantes nobiscum tenent, quoniam divina istorum inspiratio aliunde probatur. Quomodo aegre ferre poSSunt, quod septenarium sacramentorum numerum statuamus, quamvis in S. Scriptura nolis arithmeticis expressus non sit, cum eorundem septem sacramentorum existentiam aliunde probemus ' - Εt sane, ut ex dicendis in tractatu sequenti apparebit, non solum baptismi et eucharistiae, Sed etiam caelerorum quinque sacramentorum existentia tum ex Scriptura, lum ex Tra ditione abunde demonstratur. Obi. II. Saepe quidem S. Ecclesiae Patres de sacramentis data opera scripserunt; at haec septem esse, nulli hi tradiderunt, sed contrarium potius a Iussit. Theol. rol. IV. ART. VIu. Maseruerunt. Nonnulli enim Patres tria tantum Sacramenta esse contestati sunt. Si e Cyrillus Hier. in suis c leehesibus de baptismo, eucharistia ei confirmatione ea tradit, quae rudi populo instruendo erant necessaria, de caeleris Sacramentis ne verbum quidem. S. Ambrosius in lib. de in tiandis, et in libris si de sacramentis, eadem tria sacramenta commemorat; et lamen lib IV, cap. 2 se nihil de hoc argumento praetermisisse Significat. dicens: c Ergo accepisti de sacramentis, plenissime cognovisti omnia. 2S. Gregorius M. non solum de septenario Sacramentorum numero nihil habet in suo celebri sacramentario, sed nonnisi tria recenset apud Gratianum in cap. Multi saecularium, dicens: c Sunt autem saeramenta bapti- Sma, ehrisma, corpus et sanguis Domini. , Alii Patres duo tantum Sacramenta admittunt. Ita S. Iustinus M. Apol. I I de baptismo agit et de eueharistia : de caeteris Sacramentis ne verbum quidem profert. Passim etiam Patres docent, materiam Sacramentorum profluxisse ex latero Christi: ex hoc autem, ut legitur Io. XIX. 3ι, lautum sanguis et aqua profluxerunt, baptismi et coenae dominicae materia, ut locum hunc exponunt S. Ambrosius. S. Chrysostomus, S. Augustinus, S. Cyrillus Aleae. Theophylaetus etc. lino S. Augustinus pluribus in locis aperte tradit, duo tantum esse N. L. Sacramenta; nam Enarr. I in Ps. CIII, 14, reserens Sacramenta ob disciplinam arcani profanis abscondi-ia fuisse, duo tantum profert, dicenS: Quid est, quod occultum est et non publicum in Ecclesia' - Sacrameniatum baptismi, Sacramentum eueharistiae. Opera enim nostra bona vident et Pagani, sacramenta vero occultantur illis; a et lib. III de doctr. rhrist.
594쪽
5M' PARS iv. SECTIO II. cap. 9, Sacramenta N. L. cum Sacramentis V. L. comparans, ait: ε quai
dam pauca pro multis, eademque sa-etu facillima, et intellectu augustissima, et Ohservatione castissima, ipse Dominus et apostoli ea tradidii disciplina, sicuti est haptismi sacramentum. et celebratio torporis et sanguinis Domini; , et ad Iamrar. seri-hii: et Christus sacramentis numero paucissimis, ohservatione satillimis, significatione praestantissimis, societatem novi populi tolligavit, siculi est
haptismus et communicatio corporis et sanguinis Domini. x Resp. Testimonia, quae ex Ss. Patrihus nobis opponuntur, iterum negativum duntaxat argumentum Constituunt, quia dum in illis tria, vel
duo sacramenta commemorantur, reliqua relicentur quidem sed non negantur. Neque est mirandum, quod prisci Leelesiae Patres distincta ο-mnium, et singulorum mentionem non secerint, partim quod eorum Scopus id non exigebat, partim eliam, quod necesse non habuerint, de rebus notissimis verba latere, ac demum
quia quaedam occultiora palam fieri vetabat diseiplina areani. Sic Cyriι- Ius Hier. ei A mbrosius sibi non proposuerunt in laudatis operibus plenam si delibus instruetionem de omnibus
Sacramentis suppeditare ; volebant tantum sta dolere Catechumenos, quae spectabant ad iria illa sacramenta, quae simul ipsis tradebantur, nempe ad baptismum, eonfirmationem et eucharistiam. Ideo auctor librorum desaeramentis squi incertus est, instructionem catechumeno traditam, plenam et sufficientem dicit: eaelerum
s. Ambrosius, ut testatur Paulinus s23
assiduus erat in excipiendis conses
sionibus, et pol hstatem elavium aeriter defendit contra Novatianos. - S. Gregorius M. in sacramentario ea potissimum complexus est, quae perlinent ad saeram liturgiam in celebratione missae solemnis: salsum autem
est, eum tria tantum sacramenta commemorare; nam in eodem sacramentario ritum exponit administrationis
olei infirmorum e verba autem, quae a Graiiano reseruntur, non sunt S.
Gregorii M., sed S. Isidori liis p. sad,
qui certe non loquitur sensu exclus,vo; alibi enim de aliis sacramentis disserit. - S. Iustinos M. non ad instruendos, sed ad defendendos Christianos Apologiam scripsit. Huius igitur seopus erat, duplicem criminationem avertere, qua Christi fideles tanquam alliei, atque antropophagi tradueebantur. Ut igitur utramque dilueret ealumniam . palam professus est, Christianos Deum unum in sul, stantia colere, trinum in personis, quarum nomino conserebatur baptismus, ipsosquρ in eucharistia non a
se occisorum hominum carnes eo medere, sed corporis et sanguinis Christi participes fieri. Quod altinet lo- eum Io. XIX, 34, non omnes Patres in allata mysti ea illius interpretatione conveniunt. Aliqui enim, ut S. Ambrosius ιj. S. Leo ibi, et ipse S. A t gustinus l6ὶ per sanguinem intelligunt prelium nostrae redemptionis.
Alii, ut Tertullianus ir), S. Cyrillus mer. 83 et S. Hieronymus I9 intelligunt de dupli et baptismo stuminis elsanguinis, quia per martyrium baptismus in aqua collatus suppletur. Quod si aliqui Patres per aquam baptismum, et per sanguinem eveharistiam denotari dicunt, nullatenus ideo reliqua sacramenta exeludunt, sed duo illa
595쪽
saeramenta in citato loco adumbrata dixerunt, sive ob analogiam baptismi ad aquam et eueharistiae ad sanguinem, sive quia praecipua haec sacramenta sunt, baptisma quidem propter
summam suam ne essitatem, eucharistiam autem ob summam Suam excellentiam et dignitatem: ideo Patres
mysticam significationem sectantes, haec duo sacramenta quasi ex corde Iesu prodiisse, dixerunt, quin lamen etiam reliqua sacramenta a Christo instituta esse negarent. Nam Patres ei latos Sacrampnia reliqua noluisse excludere, quod iidem caetera sacramenta alibi commρmoraverint, ex infra dicendis patebit. S. Augustinus in eaedem Enarr. iam dixerat: c R spico ad munera ipsius Ecelesiae: munus sacramentorum in baptismo, in eueharistia, in eaeleris sanctis sacramentis; γ ergo alia innuit sacramenta proprie dicta, praeter duo recensita. Quinimo cuncta septem sparsim eum designare, res certa est. Ille enim praeter baptismum et eucharistiam numerat S. chrisma et exiremam unctionem lib. V de hapt. cap. 20,
n. 28; item de poenitentia disserit,
qualenus est sacramentum tib I de adult. conivg., cap. 26 ; agit de ordi ne lib. II c. Parmen. , cap. 13; ac denique in matrimonio sacramentum agnoscit lib. de hono conivg. c. 18, et lib. IX de Genesi ad liti. tap. 7, n. 12.- In sequentibus loeis adduciis S. Doctor dicit, sacramenta N. L. numem panciora esse, quia Aul, nomine sacramentorum V. L. multiplicia intelligit saeristia, et plurimas caeremo niaS praescriptas. Ideo etiam S. Thomas isti ait: e Sacramenta in veleri lege plura suerunt numero, propter diversi talem saerificiorum et caeremoniarum. v Ideo vero in ei talis lo- eis baptisma tantum et eucharistiam
in exemplum adducti, quia haec salis erant ad ostendendam maiorem sa-cilitatem sacramentorum nostrorum prae sacramen iis veteris Testament , prout sibi proposuerat. Obi. III. Argumentum praescriptionis I 5lsi allatum nullius roboris
eSi, quia solum a saeculo XIlI repeti potest. Etenim n luna est, nonnisi post saeculum XII coepisse Latinos se.
plenarium sacramentorum numerum
propugnare, qui per Hugonem Vict., Petrum Lombardum , et reliquam scholasti eorum turbam in Ecclesiam latinam introductus suit. Porro ea ipsuae tale Latini expeditiones ad orientales orbis plagas instituerunt, Constantinopolim, Pales linam imo et syriam
occuparunt; unde factum est, ut a Latinis eandem de septum sacramentis doctrinam tum Graeci, tum orientales populi mutuarentur. Aliam enim ante hoe tempus in Driente doctrinam viguisse, testatur Cyrillus Lucaris Patre. CPlanus, qui in sua silet consessioneari. 15 dicit: e Graecorum perpetuam et constantem esse doctrinam, duo tantum sacramenta, haptismum et eucharistiam , a supremo legislatore Christo sancita. v Nonnulli etiam ex missionariis catholicis contestati sunt, Graecos. Aethiopes et alios orientales populos quaedam Sacramen
Resp. Non obstantibus adversariorum cavillationibus argumentum praescriptionis firmum persistit. Nam Εγclesia semper septem Sacramenta R-gnovit et administravit, et scholastici de his solum nova methodo irae tare coeperunt. Quaemadmodum enim in reliquis fidei nostrae articulis laclum est, ut per scholasticam methodum incertas classes redigerentur ac propugnarentur, idipsum conligit in fidei articulis de re sacramentaria: at aliud
596쪽
est, novam methodum adoptare in iradenda ac propugnanda doctrina catholica. aliud vero novam doctrinam obtrudere. Novam de sacramentis doctrinam introducere, scholastici. pietate conspicui et genuinae fidei do-etrinae addiciissimi, non voluerunt, et etiam si voluissent, non potuerunt, quin plurimas contradictiones, disceptationes imo et turbines excitarent, de quibus tamen nec verbum legitur. Septenarii sacramentorum numeri
auctores non eSse scholasticos iam exinde patet, quia extant libri rituales
Latinorum. et euchologia Graecorum ei Orientalium, quae longe superant aetatem schol ticorum, et in quibus
septem Sacramenta recen Sentur . et
cuiusque administrandi ritus deseribitur. - Nihil porro minus verisimileos l. quam Graecos tunc a Latinis aliquod doctrinae noStrae caput acce-plasSe, quando Latini ipsis maxime
invisi orant, eo nempe tempore, quo se a Latinis iniuste oppressos esse conquere hantur, omnemque dabant operam, ut Latinorum iugum excuterent. quod ipSis landem pro voto Suc-eessit. Non enim illud Latinorum imperium admodum longum fuit, quia duravit tantum ali anno 120, quo a Galli solVenetisConstantinopolis capta fuit et direpta, usque ad annum l26l, quo Ralduinus II a Caesare AlexioStrale opulo ab urbe pulsus fuit. Ilis accedit, quod hoc ipso pausorum ann rum intervallo maior Graecorum pars in Vallachia. aliisque in ullis Europae provinciis, quas Latini occupare non potuerunt, suis legibus ac consuetudinibus vivebat: reliqui autem in Α- Sia, quo Theodorus Lasmris imperium orientale transtulerat, procul a Latinis erant separati. Nihil ergo magis a vero alienum est,quam, duranio bel- Io sacro Latinorum, doctrinam de Sacramentis suisse in graecam Ecclesiam invectam. His addo. magnam esse inter duas Ecclesias in aliquorum Sacramentorum administratione
rituum diversitatem. quae manifeste ostendit, nec Latinos a Graecis, nec rursus istos ab illis Sacramenta accepisse. Sed omnes ab antiquissima Α-postolorum traditione, habuisse quan-lum ad substantiam; cui postea ad maiorem his mysteriis reverentiam conciliandam multae successivis temporibus additae sunt caeremoniae, et quaedam in utraque ecclesia admodum diversae. - Nullius auctoritatis est testimonium Cyrilli Lucanis, calviniana lue insecti, et Legati Hollat. diei opera et pecuniis ad Sedem CPtanain evecti. Ipsi enim Graeci calvinianas blaspheinias. quas impius vir avitae orientalium fidei substituere conatus est, detestati sunt, omnesque facto agmine contra eum insurrexe runt, eumque Semel atque iterum condemnarunt. - Frustra denique nobis opponuntur testimonia missionariorum et aliorum Scriptorum . qui laetio decipi potuerunt, vel quod viderentritus, in administratione sacramentorum a nostris longe diversos, vel quod errores quorundam imperitorum
toti genti iniuste adscriberent, vel quod a testibus ignaris, et Deile credulis innocenter decepti fuerint. Talia testimonia penitus enervantur per monumenta multo liriniora, quibus de recta Graecorum et Orientalium
si de circa Septein Sacramenta convincimur. Huiusmodi sunt libri syna holici illarum gentium, nempe euchologia et catechismi , publieae Patriarcharum, Metropolitanorum, alioruinque Praesulum responSiones, Sinodorum etiam iteratae responsiones, imo et Scriptorum graecorum illustria testimonia, quales apud ipsos sunt Si inpon Thessalonicensis, lini suos libros de sacramentis ante
597쪽
Coneilium Florentinum edidit, Gabriel metropolita Philadelphiensis,
cuius tractatus de sacramentis impressi sunt Venetiis an io 1600; Gregorius Prolo-SIntellus in Epilome di- inorum mysteriorum, et Meletius Psessa Patr. Alexandr., cuius extant duae dogmati eae epistolae editae 1700. obi. IV. Ipsi seliolasti ei in adstruen
do sacramentorum numero non c0n
sentiunt. Nam Hugo Victor. et S. Boeturventura confirmationis et extremae unctionis sacramenta non a Christo, sed ab Apostolis repetunt. Aleaeander Aleri sis confirmationsem in siilutam esse dieii in Concilio Meldensi saetulo IX; Iacobus autem de Vitriaco et Durantius aliique ab ipso adducti, matrimonium a sacramentorum albo exeludunt. Resp. Uugo et S. Bonarentura censuerunt quidem extremam unctionem et posterior etiam confirmationem non fuisse a Christo immediate, interris commorante, sed solummodo mediate, seu a Spiritu sancio per Α- post OlOS, tanquam divinos legatos, instituta: altamen sacramenta PSSeminime negant, sed apertissime adstruunt et defendunt. Pariter Aleaeander A I ensis cum eaeteris convenit, confirmationem esse sacramentum, quod nobis satis est: quod vero institutam ipsam censuerit in Contilio Meldensi, peculiaris eius suil sententia, in qua graviter hallucinatus est, nec quem piam habuit seelatorem. Iacobus de Vitriaco et Durondus nunquam in- sietati sunt, matrimonium vere et proprie eSse sacramentum, ut ex eorum seriplis liquet; sed lantum voluerunt, matrimonium in remedium concupiscentiae praesertim suisse institutum, et ideo non univoce gratiam conferre, ut reliqua saeramenta, quae ad pec-
eata delenda et sanctitatem promovendam ordinantur si . Caelerum Di randus l2 dicit: et Tenendum est a solute, quod matrimonium est sacra. mentum, cum hoc determinet Eeel si a ; x et ibid. i3i addit: c Sacramenta expediunt nos ad actus virtutum, quae sunt septem, tres theologicae et quatuor cardinales. Ad actus ergo silet expedit nos haptismus, ad actum spei extrema unctio, ad aetum charitatis eucharistia, ad aetum sortitudinis eo firmatio, ad actum iustitiae poestilentia, ad prudentiae aclum ordo, adactum temperantiae matrimonium. B
II. Non dantur plura N. L. sacramenta, quam septem.
I 5l9. Ab Eeelesia damnantur non solum qui pauciora, sed etiam qui
plura sacramenta adstruunt. quam φωplem. Nain Contilium Tridentinum dieii: Si quis direrit, sacramenta n
Dae legis .... esse plura, reι pauciora, qurim septem . . . anathema sit l. . Ila
pariter Dositheus Patr. Hieros. in suo Enchiridio anathema dicit omnibus
iis, qui septenarium sacramen lorum numerum vel minuunt, vel augent. Dissicultates autem etiam contra hanc propositionem moventur, quas Solve re oportet.
Obi. I. In lotione pedum, quae deseribitur Io. XIII, 4 et seq., omnia requisita ad sacramentum constituendum inveniuntur. Nemo enim duhit bit, illam esse rem subiectam Sensibu S.
Constat porro de institutione Christi, de quo dicitur: Surgit a coena coepit Ianare pedes discipulorum etc.; et mox praeceptum additur: Debetis alter uIserius lanare pedes. Memplum enim dedi robis, ut quemadmodum egoμα vobis, ita et vos faeintis. Ex hibetur etiam significatio ei productio
598쪽
gratiae his verbis ad Petrum dieiis: louod ego facio, tu nescis modo, scies
autem poStea .... 1i non larem te, non
habebis partem nucum. Ideo Auctor sermonis de ablutione pedum inter opera Cypriani, S. Ambrosius lib. do Myster. si , idem vel alius auctor librorum de sacramentis 2ὶ S. Bernamdus Ser m. de coena Domini, lolionem
pedum sacramentum nominant, aut etiam asserunt, per eam remissionem peccatorum et sanctificationem con ferri; ex quo Sequitur, lotionem pedum sacramentis N. L. adnumeran
Resp. In lotione pedum necessariae ad saeramentum constituendum conditiones non in eniuntur. Adest quidem res subiecta Sensibus, adest etiam institutio Christi, qualenus tum est eum Apostolis pedes lavisse; adnectitur quoque Christi praeceptum quod autem non ad aelum materialem ablutionis pedum, sed generatim ad exercitium humilitatis et charit iis refertur. Nunquam enim Ecclesia, quae est authentica et insallibilis S. Scripturae interpres, materialis pedum ablutionis praeceptum agnOVit. Nullus enim reperitur auliquus ca- non, qui huius praecepti observantiam inculcaverit. Et quamquam Pastores Ecclesiae et summi Principes soleant semel in anno exemplum Christi imitari, non lamen id tanquam praecepto compulsi, sed ex libera devotione suscipiunt: nulli bi vero legimus, hoc factum fuisse a singulis sit delibus, imo ne a singulis quidem sacerdotibus aliisque Ecclesiae ministris. Quis autem suspicetur, tantam fuisse ab ipsis primis Ecclesiae incunabulis negligentiam, ut divinum sacramentum, imo et praeceptum ubique contemneretur Τ - Praecepta
igitur generaliter humilitas. non usemen praeceptum fuit determinatumhoe humilitatis exercitium. Unda S. Augustinus sat scribit: e De lavan dis vero pedibus, cum Dominus hoc propter formam humilitatis, propter
quam Oeendam venerat, commenda, verit. . . . mulli hoc in consuetudinem recipere uoluerunt, nonnulli etiam de consuetudine auferre non dubitarunt etc. Hoc vero, si lolio pedum fuisset aacramentum, non tam unive saliber factum, aut saltem a S. Austum
stino et aliis pracsulibus acriter ω- prehensum esset. Exiam S. Clios stomus, S.Cyrillus Aleae. et TheophHIMιua docent, non maturialem toti nem pedum, sed geueratim humilitate in a Christo iii praeeipi; quod ebiam ex eo probant, quia conloutiones de primatu inter Apostolos praeeeS-serant, quorum iasium eliminare e plebat. - Denique deest e Liam 'romissio gratiae ad sacramentum constituandum requisita. Legitur quidem
Io. XIII, 8: Respondit ei Iesus: Si non
lavero is, non habebis partem nucum. Ista autem verba in sensu obvio non gratiae promissionem, sed poenam tantum aliquam, quam Christus Petro sibi resistenti et inobedienti minatur, privationem scilicet eueharistiae, ut quidam autumant, contine ul. Quod si, ut nonnulli opinantur, per illa verba gratia Petri conserenda exprimitur. ista gratia pro hac tantu in vice eum lotione pedum coniuncta fuit, non autem pro Semper; atque ideo in lutione pedum non iuvenitur ratio saeramenti, ad quod constituendum requiritur, ut aelus externus a Chri-Sto permanenter, Seu pro semper ad signifieandam et produeendam gratiam ordinatus sit. Ea quoque verba
v. 10: 0ui latus esι, non indiges,niri ut pedes lares: ita sunt intelli-
599쪽
genda, quod ille, qui gratia sanctificante ornatus est, antequam euchari-Stiam pereipiat, pedes lavare, id est, per humili talis et contritionis actus
animam a venialibus defeetibus purgare debeat, ut decenter et eum m gno fructu corpus Christi suuiat: quo Sensu sermo quidem est de quadam
peccatorum remissione , quae autem non ex opere operato, sed solum ex opere operantis perficitur. - Fatendum iamen est, ex sola S. Scriptura dolerminari non posse, an Christus ipsain materialem pedum ablutionem praeceperit, et an cum hae permanenter, Seu pro semper productio gratiae coniuncta sit: omnem autem dissiculi iem tollit Tradivo, qua constat, nunquam in Ecclesia vel graeea, vel Ialina, lotionem pedum sacramentis adnumeratam fuisse. Ipsi Protestantes hac in re nobiscum consentiunt, non tam S. Biblia, quam potius Traditionem, in aliis materiis a se vili-
pensam et reiectam secuti. Neque adigumentum Traditionis ex eo debilit iur, quod lotio pedum a nonnullis
Patribus sacramenti nomine insigniatur. Constat enim, Patres saepis V cabulum sacramenti aecepisse in la-liori significatu pro quolibet signo rei
sacrae. Auctor Serm. de lol. ped. , et S. Bernardus, si attente legantur, nondi eunt, lotionem pedum materialem
esse Sacramentum, quo homines Sancti sit centur; sed solum dieunt, lotionem a Christo peractam fuisse Sacramentum, quia per eam significabatur aliquid sacrum, nempe expiatio peccatorum venialium, quae in nobis quotidie sit per exercitia humilitatis, orationis, contritionis, cliari latis etc. Λuctor lib. de Sacram . l. c., ipsemet tinstatur: c Non ignoramus, quod elesia Romana hane consuetudinem non habeat, cuius trpum in omni rissequimur, et formam: hanc tamen consuetudinem non habet, ut pedes lavet. a Lisi S. Ambrosius i. c. dicit rideo planta eius abluitur, ut virerinditaria perevia tollantur, per haesinon intelligit peccatum originals :quod unum est, et baptismo deletur,
sed concupiscentiam, cuius motus P
belles ex peceaio Adami facti sunt nobis haereditarii; minuuntur autem hi motus piis humilitatis et charitati exercitiis, quae per lotionem pedum significantur. Ita editores Maurini haec S Ambrosii verba exponunt.
obi. II. Triplex distinguitur baptismus, iustificans homines, et gratiam conserens nempe baptismus numinis, staminis et sanguinis; cum autem primus duntaxat in aqua eonseratur, e reliquorum duoru in materia diversasti, sicut tria baptismata, ita tria quoque sacramenta sunt admittenda. Et revera Terιullianus lib. de praescript. virginitatem, et martirium nominat sacramenta. Eliam S. Hieronymus , eodem nomine martyrium appellat et
dieit, ex latere Christi percusso haptismi, et mariIrii saeramenta stu-
Resp. Ecclesia equidem semper credidit, baptismum numinis suppleri posso per baptismum stamini rei sanguinis; haec duo autem , quae improprie tantum baptismata vocantur, nunquam pro sacramentis habuit. Nam quod vulgo appellatur baptismus staminis, nihil aliud est, quam
Volum . seu desiderium suscipiendi baptismi coniunctum cum fide, dilectione Dei et detestatione pe glorum. Cum autem in baptismo staminis per actus internos, et non per signum externum a Christo institutum, iusti sieatio persiciatur, ratio Sacramenti in illo non invenitur. Etiam baptismus sanguiuis, Seu martyrium pro Christo piusque s de toleratum ,
nequaquam vere et proprie Sacramen-
600쪽
600 PARS IV. lum est, cum in marterio nullii in sit proprie signum a Christo institulum, nec ulla verborum sorma. et minister eius sit erudelis et impius tarnifex. Errant autem, qui putant, Tertullianum virginitatem et marlrrium appellasse sacramenta; sed, cum ibi diaboli fraudes delegeret, quibus Sacramenta nostrae religionis superstiliosis suis ritibus aemulari studebat, solum addit, habere eum et virgines et martyres. S. Hieronymus improprio sacramenti nomen mari Irio imposuit ea tantum ratione, qualenus ah intensissima charitate procedit, quae animam plene iustificat. Gene
ratim vero nolandum Pst, nomen Sacramenti sappius in latiori signifieatione tributum fuisse quibusdam saeris ritibus, vel heroicis virtutibus, quibus gratiast Dei augmentum promeremur; ex nomine autem solo non sest de sumenda g rmana saeramenti nolio. sed ex omnibus aliis adiunctis. obi. III. Mullorum est sententia, praeter tres maiores, minores etiam quatuor ordines esse saeramentum ergo iuxta Catholicos plura dantur sacramenta, quam Septem. Resp. Saeramentum ordinis, licet plures continpat ordines specie inistrse diversos, tamen omnes illi constituunt unum dumtaxat sacramentum integrum, et in genere Suo comple tum, cuius sinis est administrarρ corpus Christi phrsicum et in Isticum. sei licet conseerare panem et vinum , t absolvere a poetalis. Cum itaque plenitudo ordinis sit in solo sacerdotio, in reliquis vero ordinibus quaedam huius partiti patio; unum solummodo datur sacramentum ordinis plenum atque perfectu tu . Ita hanc difficultatem iam solvit S. Thomas dicens: e Divisio ordinis non est totius
integralis in suas partes, P e lotius universalis, sed totius polentialis, cuius haee est natura. quod totum Secundum completam rationem est in uno, in aliis autem est aliqua parti-eipalio ipsius. Et ita est hic: tola enim plenitudo sacramenti huius est in uno ordine, scilicet sacerdotio, sed in aliis est quaedam participatio o dinis . . . Ei ideo omnes ordines sunt
obi. IV. Antiquiores thhologi mullo
plura Sacramenta retensuerunt quam recentiores. Sic Hugo Vittorinus aquam lustralem , cineres in capite ieiunii henedictos, cereos Pasrhales, i item alios cereos, quos Agnus Dei vo camus, aliosque similes Ecelesiae ri-lus saeramentis adnulneravit. Resp. Neque ex graeca, neque eItalina Ecclesia adduci possunt theologi, qui plura sacramenta stricte dicta adstruxerint, quam septem. Quod si veteres seri plores aliis quandoque rebus sacris nomen sacramenti tribuerunt, id in sensu improprio, seu in significatione latiori suetum est, quia etiam in ipsa S. Scriptura vox Sacramenti in vario sensu adhibetur.
Ipse Hugo Victorinus l23 expresse, septem esse docet sacramenta, quae in Ecelesia ministrantur; et quam quam alias quoque res saeras aliquando vocet Sacramenta, seipsum
lamen explicat 3 dieens: et Sunt quaedam sacramenta in Leelesia, in quibus etsi prinei pallior salus non
constet, lamen Salus ex eo augetur. in quantum devotio exereetur; v maqnis te igitur istarum rerum Sacra rum essectum non ex opere opera is, sed solum ex opere operantis repetit Quarnobrem recte observat S. Thomas, res istas Sacras in sensu pro