장음표시 사용
181쪽
gis expetenda trudentia est. ' Italue nemo iuuenes imperatores deligit, quod prudentes eos non existimet. contra uero in fortitudine: quoniam in iuuentute necessaria est secundum fortitudinem operatio. Eadem es etiam temperantiae ratio. Iuvenes enim magis, quam senes cupiditatibus agitatur. Et
quod omni tempore vel in pluribus est utilius: ut iustitia temperatia fortitudine, quia istaesemper hec interdum utilis. Quaeque si haberemus aliis non egeremus sicut in iustitia fortitudine. Nam si omnes iusti essent, nussus esset usus fortitudinis at si omnes fortes esset, iustitia utilis esset. Praeterea ex
interitu, abiectione, ortu,stasione, contrari que: Quorum enim bonorum interitus magu declinandi unt, ea mebora. Quod idem in abiectionibus eis contrariis contingit. Cuius enim abiectis,aut contrarium magis fugiendum est, id etiam optabilius. Contra sit in ortu accessione. Quarum enim rerum ortus'accessones optabiliores sunt, eae aliis antepo
nuntur. Alius locus: Quod ad bonum propius accedit, id mutabilius m melius est . quoque ad bonumsimilitudine pro. pius accedit, id melius: ut iustitia iusto. Quae meliori similiora sunt, ea mrb ora quemadmodum Aiacem VI i anteponunt ru)d Achilli similior esset. Occurritur huic loco quod nihil prohibeat LAiacem ion qua parte Achilles optimuinum ris similiorem fuisse,m tame alterum virum bonumsui se, etsi dissimilem. In quo etia videndum est,au in iis quae ma gis ridiculasiunt, cernatorsimilitudo: quemadmodum simia similitudine ad hominem prope accedit, eum equus non sit
182쪽
libr. Rursum e duobus si dinum meliori, alterum deteriori similius sit, melim erit quod similius es meliori. Atque etiam huic loco ocurritur. Nihil enim prohibet, unum meliori pau iam similem esse,alterum valde eteriori visi Aiaxpaulum
admodumsimilioli chilli, O M ssis valde Nessuri. Et
sihoc meliori in peioribus, istud autem peiori in melioribus ut equus asino, simia homini. Quae magis insignias2nt, mianus insignibus anteponuntur. Et dist Pilia facilibus: chariora enim nobissint ea, quae dissiculter parantur. Et propria comunibus. Qua , cum malis minus permixtaiunt: quae enim nullam molestiam habent adiunstam, bis quae habent, uni anteponenda.Et si unu alterisimpliciter anteponedum,quod in priore est optimisi absolute anteponetur ei quod in altero ea optimum. velutisi homo melior sit equo, optimus homo optimo equo erit anteponendus. Et si optimum optimo melius, simpliciter etiam hoc illo melius. Vt si optimus homo optimo equo melior,et ii homo equo simpliciter melior. Amplius quae
ciι amicis comunicare luet,iis quae non licet. Et quae in amicos praestare cupimus,lu quae in queuis. Vt iuste agere m benefa cere magis, qua videri. Quoia i amicis benefacere malum vi, quam videri alienis contra. Et que ex abundantia,necessariis meliora si ni, eas interdia magis expetiitur.Bene enim vivere praestat,quam viuere cum bene vivere sit ex aludatia,uiuere necessarisi. Fit autem interdi; ut quae meliora sintdion etiam magis expetantur. Non misiquia melius,propterea id necessit etiimagis esse expetendiι. Philosephari enim melius quam lucrari sed no magis expetendu ei qui rebus necessariis indiget. Ex abundantia autem sunt cum partis iam necessariis alia quaedam de honestis adiiciuntur. e fere quide certe necessa
183쪽
ria magis expetenda βιnt, gnae vero ex abundentia, ea meisliora. Quae ab alios peditari non possunt, iis quaepossunt: quomodo iustitia ad fortitudinem assecta est. Etsi hoe siue
illo expetendum, illud vero non sine hoc: viscultassine prudentia non est expetenda Prudentiasine facultate expeteri. E duobus si unum negemus, dit alterum nobis inesse videatur,id anteponendum est,quo praediti volumus videri: ut laboriosos nos esse negamus,quo ingenio valere videamur. Quo. rum bonorum absentiam qui molesteferunt,minus vituperan. tur, ea magis uni expetenda.Sicut mea causa quorsi ab entiam qui non aegre ferunt, magi unt vituperandi. Eorum quae eidem I eciei ubistia n qua ropria virtutem habet, non habent, est anteponendum. virisque autem eam talentibus,id in qua ista magis elucet .s de duabus unum istud in quo es bonum efficis,alteru non ite, id quod estprit,magis est expetendum: sicut calidiim est quod calefacit quam quod minime. Emisi utrunque effrit,id quod magis ellicit aut quod melius, praestantivi bonum essest, visi hoc quidem animum,istud corpus. Ex casibus etiam γ ν ι, actionibus m operibus, haec ex illis. Quoniam se mutuo consequuntur: visi quodiosi sit: ei quia sertiter anteponendum sit, iustiti ortitudini anteponetur. Etsi iustiti ortitudini anteponendasit, etiatd 3-ὸ iustest, ei quodsortiter. quod idemst in caeteris. Si
quo bono unum maius bonum sit, minus alterum,maius magis expetendum est: vel si maiore aliquo maius sit alterum. Quinetiam e duobus quς alicuipraeponendasint id quod magis expetendum, potius eligendum erit, quam id quod minus. Quorum excessus excessui est anteponendus, etiam antepo. nenda unt, ut amicitia diuitiis. Amicitiae enim excessus dia
184쪽
uitiarum excessui est anteponendus. Quae ipsum si quissur
parate quaerere malit, quam alterum, ea anteponenda:
ut amici opibus. Ex adiunctione hoc modo: Si eidem aliquid adiunctum totum optabilius es iciat. In quo cauendum est, ne ad ea progrediamur,in quibus altero eorum quae adiun. guntur, utatur id quod utrisque cῖmune est, vel aliquo alio
modo ab eo adiuuetur, reliquo nec utatur, nec ullo modo
adiuuetur. Quomodo serra falx ad artem fabrilem se
habent. Huic enim adiuncta serra magis optanda est,nec ta men simpliciter magis optanda. Ru-umsi quid ad minus additum, maius totum esFiat, magis expetendum ea. Sic Oex detractione. Quicquid enim est eis odi,ut hoc detra G,reliquil minus efficiatur,id omne ei anteponendu, quo detracto idem maius relinquitur. Etsi hoc propter se, istud autem ad opinionem expetendum: ut dialetudo pulchritudini anteponenda. Definitio autem eius quod ad opinionem, quod si a caeteris ignoretur, non admodum labores an insit. Et si hoc propter ad opinionem expetendum illud propter a terum tantum. Et quicquid magi per se in pretio est hο-nore, id melius, m magis expetendum. Ea autem per se in maiore honore riunt m pretio, quae etiamsi caeterorum nihil addatur, tamen propter se magis expetenda.
x I o est in varietate argumentorum qiabus probari potest unum alteri an e- ponendum. id erit eligendum quod magi accommodatum videbi2ur ori . ni otii vol naturae eorum cum quibus disputatio instituetur. a P a Ttu ET ad hune loeum quod de ordine eompositionis in animalis eo apore, Aristoteles scribit cap. i. lib. 1. de partibus animalium. 3 Hi Ne illud Laconum, Vota senum, eonsilia virorum, iuuenum lanceae.
185쪽
mplius etiam diuidendum quot modis expetendum dicatur m cuius gratia, ut utilis, vel honesti, vel voluptatis Quod enim confert ad omnia haec vel aditura,ei anteponen dum quod nonsimili modo se habet. Quodsi in utririque ea
dem reperiuntur, viri magis ea insint, videndum est: vi reum iucundiussit rut honestius aut utilius. Quae melioris rei causa comparata sunt, eadem magis expetendar ut quae vim tutis,quam quae voluptatis gratia. Eadem ratio est rerum μ.giendarum. F ienda enim sunt magis, quae res expeten. das magis impediunt: veluti morbus quam deformitas, quod voluptatem mvirtute morbus magis impedit. Ex eo etiamsi
similiter ostendatur expetendum oes tendum id quod est propositum . A sinus enim expetendum est quod similiter fugere psis expetere quam quod tantummodo expetendum. δε comparationes quidem rerum inter se quemadmodum dictu est, faciendae. Qui iidem loci valent etia ad ostendendum quiduis expetendum esse m fugiendum. Detrahenda enim modo est inius ad alterum praestantia. Si enim quae in maiore honoresunt, o pretio, eadem magis expetendae certe quae in honore sint, eadem siunt expetenda: O si quae utilio sint, ea magis expetenda, utilia etiam expetenda.. Gubd idemst in caeteris quae ad hunc modum comparantur. Sunt autem quaedam, ex quorum interse comparatione statim virunque expetendum esse, aut alterum dicimus: veluti
cum unum natura bonum, alterum non natura dicιmin:
perstricuum est enim id quod natura tale sit, se expetendum. Sumendi Aunt autem a maiore i minore loci, qui quam latis e pateant: sic enim ad plura concludenda valebunt.
186쪽
Possunt autem quidam ex iis licis quos exposuimus,generaliores es Pisi parua naminumst mutatio,veluti quod natu. ra tale est, eo est magis tale, quod non est tale natura. Et si
hoe quidem e Scit,illud non esserit id in qua est tale,magis tale est, quod interdum facit tale, quam quod non facit. Sin v trunque vim efficiendi habeat, id quod magis essicit, magis Grit tale. Et si eodem aliquo hoc quidem magis illud minus, tale. Si e duobus unum magis tale sit,quam quod tale est: alterum magis tale quam quod non est tale: profesto primum in eo genere vincat necesse est. Item ex adiectione. Si quid eidem adiectum, totum magis tale efficit. Et si ei quod minus tale Padiectum,totum magis tale reddit.Similiter ex detractio. ne. Nam quo detracto reliquu minus tale e Fcietur, Himum magis tale erit. ' Et quae minus permist uni cum contra riis, ea magis talia: veluti id assius est, quod minus admixtuhabet nigrorem. O mplius praeter ea quae dicta sistit quod magis secipitreide qua agitur propriam rationem, velutsi candoris haee sit ratio,Color a*ectum dissipans albius erit eo
lor magis dissipans asydiis. Quod si quaesti ion sit generalis propositased de parte, primum quide loci expositi uniuersales
ad confirmandum vel reprehendendum, omnes erunt utiles.
Qui enim in uniuersum confirmat aut refellit,idem probat in parte. Quoniam quod omni inest alicui, quod nulli, noalicui. Aptissimi autem uni loci latisimequeparent ij, qui ex contrariis coniugatis mcasibus. AEque enim probabile ea gari,si omnis voluptas sit in bonis, etiam dolorem omnem
in malis esse: ac si qua voluptassit bonum,alique etiam dolorem esse in malis. Etsi quis ensius no sit vis facultas,asiqua priuationem sensiti non esse imbecillitatem .Et si aliquod via
187쪽
nabile,sibbile luandam opinionem es cientiam.Rursum si qua res iniusta sit in bonis, aliquam etiam rem iustam esse in malis. ω si quid eorum quae iustefiunt,malum est, aliquid etiam eorum tuae iuste funi, esse bonum: cst si quid iucundu,
fugiendum, aliquam etiam iucunditatem fugienda. Eodemiaque modo, si quid iucundum, tilesit, aliquam etiam iucun- , , altatem utilem esse. Quod idem in iis quae vim habent cor. rumpendi, in ortu minteritu contingit.Si quid enim quod vim habet corrumpendi uoluptatem oestientiam, in bonis' est, sit necesse est aliqua voluptas oessentia in malis. Item- qu si aliquis interitusAentiae sit in bonis, aut ortus in malis, erit in malis aliqua lentia: visiobliuio flagitiorum alicuitisi in bonis, aut recordatio in malis numeretur, certe m cognitio, sagitiorum alicuius in malis ducitur. Quod idem in caeterisi contingit,propterea quod eadem ratio versimilitudinis valeti in omnibus' Item ex maiore,minore'pari: Si enim eorumi quae ex alio generesunt magis talia, nihil talesit, MFcitur id quod propositum est, non se tale: γt si tantia magis in bonis videatur quam voluptas, nec ullast in bonis stantia,ne νο- luptas quide erit.Similiter ex pari Dex minore Licebit enim eonfirmare refellere, sed ex pari utrunque, ex minore confirmare solum,non etiam destruere. Si enim pari ratione facultas aliqua in bonis sit oessentia sit, sit aure facultas ali, qua in bonis, etiam scientia erit. Sin nulla seculias, ne ulla quidemssentia.Si autem minore ratione facultas aliqua bo. numsit,quam serietia, sitque facultas aliqua bonum,erit etiassentia: Sin nuta facultas in bonis ducatur, non necesse ea nultam etiam Etiam duci in bonis Ex quopessimum εμ locum a minoresolum valere ad confirmandum. Nonseolum
188쪽
. clutem ex alio Fnere licet refellere, sed ex eodem, sumpto eo quod maxime tale visi qua ponatur esse in boni cientiaera atumque sit non esse in bonis prudentiam, nulla alia numerabitur: quippe cum ne ea quιdem qua marame vrdeatur.
Item exseuppositionesii quissimiliter postulet vim una ita in omnibus inesse aut non inest ut si hominis animus sit immor. ealis, etiam taeteroru.Quod si no his,ne caeterorum quide esse. Si igitur positu sit alicui messe, cebimus alicui non inesse.'e
enim exsiuppositionesequetur nulli inesse. Quodsicui no inesse ponatur,probandum est alicui in sesc enim ιLud consequenserit in F omnibus. Illud autem persticuli est,eum quisuppositione utitur generalem qMaestione es Fere, quae in parte erat posita: eum enim qui partem concedit postulat totum etiam concedere: quandoquidem si uni, pari ratione omnibus postu- ω inesse. At si inrisinita fuerit quaestio, unico modo contingit euertere: visi voluptatem bonum esse dixerat, aut non esse bonum eque aliud quicquam exposuerit. Nam si voluptatem aliquam in bonis esse dixerit, nutam esse omnino pro bandum est, si proporum velis euertere. Item si voluptatem
aliquam non bonam se dixcrit, omnino demonstrandum est omnem esse: aliter enim non contingit euerti. Nam etiam si voluptatem aliquam non esse bonum, aut esse docuerimus, nondum euersum erit propositum. Ex quo perstimu es merri unomodo posie,confirmari duobus. Sive enim omnino do cramus omnem in bonis voluptatem duci, siue aliquam, res confecta erit. Itemque si opust ostendere aliquam voluptatem non esse in bonis si nullam esse doceamus, aut aliquam no esse,probabimus utroque modo m uniuerse i in parte alivamvoluptatem non esse bonam. Definita autem quaestione.
189쪽
duplicis r licebit ref ereor si quis ponat alicui voluptati conuenire ut bona sit, alicui autem non conuenire. Nam siue ostendatur omnem uoluptatem esse bonam uenultam, euersum erit propositum. Quod si unam tantummodo in bonis voluptatem posuerit, tribus modis id poterit refelli. Si enim omnem, vel nulla, vel plures una in bonis probauerimus, rem propositam euerterimus. Quaestione autem in pluribus defnita, veluti prudentiam solam ex virtutibus esse Hentiam, quatuor modis licet euertere. Nam si doceamus omnem uim tutem entiam esse, aut nullam, aut etiam aliam, ueluti iustitiam, aut imam prudentiam non esse sitientiam, euer merit propositum. Mille autem erit, singula considerare quibus in se aliquid aut non inesse dictum est: quemadmodum in uniuesabbus quaestionibus. Genera etiam videnda uni diligenter, eaque cundum Jecies, ut dixi, vique ad indiuidua, distribuenda. Sive em omni videatur inesse lae nulli, multis
enumeratispetendu mest ut in uniuersum concedat, aut certe opponat aliquid in quo non ita res habere videatur. Praeterea in quibus licet aut scie aut numero accidens diuidere, Me dum est an secundum nullum eorum inest: vi quod tempus nee mouetur, nec motus est, enumeranti steries motus. Si enim nulla harum conueniat tempori, manipestum est tempus nec moueri nec motum esse. Itemque animum non esse numerum: quoniam diuidenti omnis numerus aut par aut impar. Nam
si animus neque par, nerue impar sit, profecto esse numerus nulti modo potest. Ad accidens igitur ex his atque hoc mo. do Ut disserendum.
190쪽
t E x hoe loeo eolligi potest quod monuimus in Categoriis, veram causim intentionis atque temissionis positam esse in variis gradibus permixtionis contrariolo, ide6que intentionem de remisitonem proprie non cile ubi nulla contrarietas. x os vaΜovia est Aristote'em in hae arte maiora minora & paria spectate ea probabilitate tantum .non Rhetorum more ex rerum pondere &dignita. te. Ex quo aecidit ut formula argumentandi in bis longe simplicior sit & magi, definita in hae atte. quam apud Rhetores.
EIN C E I s qme ad genus G proprium pertinent,videamus. Sunt autem in eis dei sinitioni; et minia. De quibus raro di 'u tutione instituimus. Si igitur ponatur P lnus aliturus eorιι quae sunt erimῖm videndasunt omnia quae ιbctosunt cognata,an de eorum aliquo non dicatur, quemadmodum in accidonte
ut si voluptatis genus boni statuatur,an aliqua volt tas non sit in bonis. Nam si hoc, manifestum est voluptatis gcnus bonum non esse quippe cum genus ile formis ubiectis enuncietur. Deinde an non in eo quod quid est enunciatur,sed ut accidens, quemadmodum album de niveo aut de animo, quod a mouetur. Neque enim nix est quod assum . itaque non est album,
nisi genus, nec animus id quod mouetur: accidit enim ei Ἐt moueatur, quemadmodum pe animali ut ambulet. Praeterea motum, non quid est ed qui uariciis aut patiens signi scare videtur. Consimiliter autem malἶum. Non enim quides nix, sed quale quid declarat. Quare neutrum eorum inco quod quid est munciatur. HMaxime vero videndum es