장음표시 사용
241쪽
strat quodammodo propter similitudinem, id quod significa
tur: quiZpe cum omnes qui transferunt, propter quandam similitu nem transferunt. At vero istud tale nullo movi rem ligustrat, quandoquidem similitudo nuga reperitur, pro 'pter qua lex ,modus aut imago Use dicatur nec id proprie dici solet.ita si modii proprie aut imagine legem dicat esst,mentisi tur. Ea enim imago, id cuius origo ab imitatione profecta est: quod legi no couenit. iodsi no proprie, certe ob cure dielii est atque deterius quam ea quae per translationem dicuntur. Preterea si contrarij definitio ex ea qu' data est,no intelligatur. Quae enim recte asignatae fiunt, etiam contrarias declarant. Aut sipersee prolata,non persticuum erit cuius sit definitiosed simile aliquid usuueniat, quod in veterumpidiorum operibus,
qua quidem nisi quis perseries fiet, quid esset unum quodque
eorum cognosci nonpotuisset. Ac ex iis quidem an non dilucide in 'iciendum est. An autem in definitionesuper tuum sit ali , quid, primum videndu erit, viri; aliquid adhibitum sit quod conueniat omnibus, vel simpliciter omnibus quae sint vel his quaesiub eorum gener uni quae definiuntur.Sic enim ut in definitione aliquid redundet necesse est. Nam m genvi a caeteris, O disperentia ab aliquo eorum quae sunt in eodem genere, δεια rem quae definitur iungere. EAtqui quod omnibus simpli citer conuenit,anu ineparat quod omnibus iis quaesub eo dem generesiunt,ab iis quae sunt in eodem genere, non cernit
hasuperuacaneum eu tale istud quod adiectum ea. Aut iidquod adiectum est, proprium quidem,est ed quo seublato reliqua oratio propria est,mnatur arci explicat. Hi in sominis des nitionesi aduritur inalsi ad disciplina: superuacaneum est: eo enim publato propria est definitio, naturas rei declarat. Ac
242쪽
que ut uno verbo complectar omnia,id o mur superua aneum
est, quasiublato quod reliquum est, planam facit rem eam quae desiuitur: qualis est etiam animi desinitis,si quidem numerus si ei um mouens. φὶ enim animus id qua Assum mouet, quemadmodum Plato definiuit: ni orte proprium est ita quidem quod expositum est,sed numero siublato rei csentiam
non declarat. quorum virum verius sit, difficile ea explicare. In his autem omnibus res ad nostrum usum erit accomodada. 'pituitae definitio, humor primus ex cibo incoctus. Primum enim unum est,non multa ita redundat EDd incoctum quandoquidem 5ublato istopropria reliqua est futura definitio. Fieri enim non potest, ut ex cibo unum atque alterum primum
decidato nisi forte pituita non est id omnino quod ex cibo primum decidissed primum incoctum ut illud incoctum,ad m. dum esse videatur. Nam si illo modo dicatur: non vera erit δε- fuit,siquidem non ea primum omnium. P terea an aliquid eorum quae in definitione continentur,non omnibus iis quς sunt sub eadem specie,conuenit: Sic enim deterius definit,quam qui eo utitur,quod omnibus conuenit.illo enim modo si reliqua pro,pria erat δε itio tota propria erit quandoquidems pliariter si ad proprium aliquid addatur quod verum sit, propria est tota oratio) At si quid eorum que indefinitione costetita ut
non omnibus conueniat iis quae eidem speciei sis sitiuntur, tota oratio propria esse nuti modo potest.neque enim de re vicissi dicetur . Vt animal gradiens, bipes, quatuor cubitorum, neque enim eiusmodi desinitio de re vicissim dicitur, propterea quod non omnibus iis, quae eidem sipeciei subiiciuntur, magnitudo quatuor cubitorum conuenit. Illud etiam videndum erit, an pius idem dicatur: ut siquis cupiditatem δε-
243쪽
finiat,voluptatis: petitione. Omnis enim cupiditas est voti. ptatis quare istud etia quod ide s cum cupiditate,voluptatis erit. Dis igitur definitio cupiditatis, esse appetitionem voluptatic nihil enim interest cupiditatem dicas, an appetitionem voluptatis Itaque esse voluptatis, de utroque dicetur: nisi forte hoc alienum non est. homo enim bipes est. Quare quod idem cum homine est,bipes erit. Est autem idem quod homo, animalgradiens bipes: ita animal gradiens bipes, bipes erit. Sed non ex hoc alienum quicquam essicitur. Quandoquidem de animaligradiente lo,bis bipes non dicitur. Sic enimbis de eodem bipes diceretur: Sed de animali gradiente bipede bipes dicitur. Ita mel tantummodo bipes dicitur. Eadem est ratio cupiditatis. Propterea quod de appetitione non dicitur,esse voluptatis, sed de toto. Ita etiam h csemelsi attributio. tqui iterare idem verbum, non est incommodum:
sed illud tantum sepe idem eidem attribuere, quod Xenocrativseu nit cum sapientiam ait esse desinitionem O cognitionem eorum q aeriunt. Quippe cum desinitio quaedam sit cognitio.
ita bis idem dixit adi io verbo cognitionis. In eodem errore veryantur ij, qui refigerationem esse dicunt priuationem caloris secundum naturam. Nam omnispriuatio eius est quod secundum natura ines. Quaresuperuacaneu est quod addistur Iecudum naturastisique erat dicere caloris priuationem: quandoquidem lso nomine priuationis declaratur eius esse quo ecundum naturam dicitur. Rursus, an ad id quod uniuerse dicitur, aliquid etiam quod in parte sit, adiungatur: visi quis aequitatem definiat imminutionem rerum.vtilium atque iustarum. Cum enim quod iustum est,etiam utile quid dam sit, ostolὸ in rebus vlibbus continetur. Ita istud rerum
244쪽
iustarum, redundat: quia posito eo quod uniuerse dicitur, adiectum est etiam quod in parte: Et si medicinam, sim-tiam rerum salubrium animali homini: aut legem, imaginem eorum quae natura honestasunt eis iusta. Nam quo niam quod iustum est, quaedam pars est honesti,is qui ita definit, I aepe idem dicit. Ae virum reme necne definitio explicarasit, ex hu oe similibus est pcrθiciendum.
Vtrum vero dixerit m qi niuerit quid est esse au nan,ex
his. Primum quidem au non e prioribus m notioribus desini - tionem confecerit. Quia enim desinitio rei cognoscendaegratia traditur, m rem cognoscimu non ex quibusl bet ed ex priori
bus magi persticuis, qu madmodum in demonstratio nibus contingit, ea enim vis est omnis d Lirinae di iplini)per 'icuum est,eum nun definiuisse, qui per talia non defininiuit. Alioqui,certe multae erunt eis de rei defestiones: quippe cum per 'icuumsit eum qui rebus magis perqicuum notioriabus definierit,aptius m commodius rem definiendo explicas se ita eiusdem rei utraque definitio erit propria: quod non videtur.Sua enim cuius ue rei una est vis atque natura. Itaque simultae eiusdem rei definitiones erunt , vis natura rei eius quae definitur,erit eadem, qua utraque definitione declaratur. tqui em naturae nonsunt eaedem, quandoquidem aliae mdiuerssiunt definitiones. Per 'icuum est igitur eum non δε- finiuisse rem,quin m magis per 'icuis neque notioribus rebus definierit. Non esse igitur per natiora aggitam definitionem dupliciterdiscernemus. Aut enim omnino ex ignotioribus aut ex ignotioribus nobis,quoniam utroque modo fieri potest. Om nino enim .simpliciter notius, prius est posteriore ut pun
245쪽
numero, quoviam prior m omnis numeri principium. Item , que elementum staba. At vero nobis contra aliquando accidit. Nam quod solidum est, magis sub ensum cadit, quam planum: m planum magis quam linea, m linea ma-gu quam punctμm: qηippe cum ea stlerisque notasint. Non
nulla enim cuiusuis est, alia subtilis 6 otiosi ingenij disree.
Et quanquampraestat omniso eniti, ut posteriora ex prioribus regnoscamus habet enim id maiorem vim a scientiam)tamen apud eos qui rem ex talibus nonpossunt cognosereor lassi nec se est, ex his qVae norunt rationem conficere. Cuius generimunt puntiti, lineae, o plani dfinitiones.'Omnes dinis exposterioribuspriora explicat ovi lineae puntitum, plani lineam selidi planum extremum esse definiunt. Sed tame illud intelligendum est,eos qui ita definiunt vim natura rei quae definitur, explicare nonposse. Nisiforte idem sit γηο- bis notius omnino: Si quidem omnes qui recte rem demniant,genere differentiarue definire debent, quae omni simplicites ecie prior. Iuni notiora: quippe cumsublato gruere, ublata ue differentia, secies tostatu . Ex quo sit, ut steriepriora sint, . antiquiora. Atque etiam notiora es ex hoc intes potest, quod cognita Dciegenas disserentiam gnosii necesse est: qui enim hominem nouit, etiam animal gradiens nouit. ni genere, aut disserentia cognitis, non necesse esseciem esse cognitam, italpecies minus nota est. Praeterea it et, ut ij qui definitione; eiusmodi veras ese consi mant, qsae ex iis constant σμα cu se pers=iclia sunt m no ta, multas eiusdem rei definitiones eis areantur. Nam quoniam alia aliis nec eadem omnibus notiorasunt, Mna cuique
246쪽
edi alia a rnanda erit definitio: 'uidem desinitio ex iis qua
cuique punt notiora, constitui debet. Praterea iisdem aha alias notiora videntur. Nam a principio ea quae sub sensium cadunt:. Amr ita autem progressu, contra. Ita ne eidem quidestempe eandem definitionem dare debebunt ii, qui desinitιοηemper ea que cuique notiora uni assignanda dicunt. Ex quopedisticuum ess non iis talibus sed ιιου qua omnino oe simpliciter clarior unt,rem Use definiendam quippe cum ita demum υ-na m eadestemper sit futura definitio, cfortasse quod omnino cir simpliciter notum est, non omnibus natum est, sied iis demum qui bene animo consuituti senti quemadmodum id stiam quod omnino salubre est, iis salubre e i quorum bene affectum e i corpus. Tractari ergo hac debent omnia accurate: adhiberi autem in dis utationibus pro rerum usu.Sed consten. se omnium euerti definitio tum potest maxime,cum per ea assignari continget quae nec omnino vel simplicitet,nec nobis notiorasent. Ac unus quidem locus quod non per notiora, si ex postenoribus priora explicantur quemadmodum prius dictum est. Alius stabitum certa rei per incerta cir mutab lia nobis
statuatur definitio: quippe cum prius sit oenotius quod stabilem certum est, eo quod incertum m mutabile. Quod autem non ex pnoribus, tres Funt loci. Primm qaidem si ex oppositis oppositum definiatur, υt si bonum ex malosimul enim natura sunt Opposita, Gr qvibusdam eadem scientis in utroque versan videtur. Ex quo is, ut alterum altero non it notius. Sed tamen illud ignorare non debemus,quaedam esse quae aliter definiri non posimi:υt duplum sine dimidio:itemque omnia quς per se dicuntur ad aliud. Nam cum eorum omnium essentia
idem valeat, quod ad aliquid quodammodo affectum esse,
247쪽
frium totest xt eorum unumsine altero cognosiatur, cum nece se sit alterum in alterius definitione contineri. Ac sunt regnostenda illa quidem eius generis omnia, e urin his, veres feret ita utendum est. Alius, si eo ipso utatur quod desiniendum est: id quod obseurum est,tum cum non ipso definiti nomine utitur: visi olem astrum die per θimum definiat
qui enim diei vacabulo utitur, etia olis utitur. Hi autem haec manifecto deprehendatur,pro nomine desiuitissumendas,hoc modo Dies est lis motus uper terra Sic enim per 'icuum erit,eum qui motusoli super terra dixerit, etiam olim nominasse visolis nomine Uusit, rui diei usu uerit. Ampli. m, quando eo quod in eadem diuisione exaduerso opponitur,' alterum in eade diumne oppositum defustur, ut si quis ima rem numerum definiat,qui pare uno vincit. Sunt enim ulnatura quae in eis e generis diuisione ex aduerso opponuntur. At impar par in eade diuisione ex aduerso opponutur . ut enim ambo numeri disserentiae. Similiter aute veriora inferioribus definiendo aperiatur, spar numerus definiatur
6st qui bifaria diuiditur,aut bonu ,habitus virtutis. Nam bifariam a duobus,quaesunt paria,duci se est, o virtus lonum , quodda est. Ita haec ausubiectasiunt. Necesse est etia eum qui inferiore utitur,etia periore uti. Na m qui virtute utitur, is etiam bono utitur: quando quidem hirtus bonum quoddam est. Itemque is qui biseriam Acis,pari utitur: quoniam illud bifaria aliquid in duas partes distributum declarat, O duo
paria sunt. Giuerse autem ut d:citur, umes locus est non ex prioribus m notioribus de mitionem constitui. partes vero eius in his quae dicta uit:.Secundus si res cum sit in gener non ponitur in genere: q i mor in iis omnibus versatur, in quibus
248쪽
non ponitur in d Ditisne,quid: visi quis corpus definiat,habens tres dimensiones: aut hominem, quod Ut numerare, is non dicit quid est, quod habet tres dimensiones, nee quid est quodsiit numerare.Genus autem quid res sit declarat,mprimum eorum quae in definitione dicuntur, collicatur. Item, si res quae definitur ad multa dicatur, neque ad omnia ignauit: ut si quis grammaticam definiat, artem esse scribendi id quod profertur, Deest enim m legendi. Quoniam non magis definit quiscribendi esse dicit, quam qui legendi. Neuter ergod finiuit: sed qui dixit γ trunque quidem eiusdem rei mul -
ω definitiones esse non possunt. Ac in nonnullis quissim vireres habest ut diximus: in quibusdam vero non item: In in quibus non perse dicitur ad utrunque, quemadmodum medicina morbi sanitatis siectrix. Huius enim per δε esse dicitur, illius aduentitia quadam vi. Quoniam simpliciter alienum est a medicina, morbum efficere. Ita non magis medicinam definiendo aperit is qui ad utrunque assignauit, quam is qui ad alterum, imo fortasse deterius: quandoquidem oe quiduis alim morbum efficere potest. Amplius, an . non adpraestantius, d ad deterius, signauit, cum plura sint, ad quae dicitur definitum. Omnis enim stantia.D- cultas, optimi esse videtur. Rursus an res quae definitur, sit ingenere proprio pectandum est ex elementisgeneris, quem admodum prius ditilum est. Item an transiliendogenera ex. primast, ut iustitiam esse hab tum escientem ae3uabilitatis, aut aequi distributivum: is enim ita definiendo, virtutem transit. Quoniam igitur iustitiaer nus praetermittit, non Δ -rit quid est ese: quippe cum cuiusue rei essentia cum genere comuni sic. Hoc autem idem valet cum illi: Non in pro-
249쪽
ximo genere collocare. Qui enim in proximo genere ρω-it, veriora dixit omnia: quandoquidem de inferioribus omnia superiora genera enuntiantur. Quocirca aut in proximo genere ponendum est, aut generi seuperiori adiungendae sunt disserentiae omnes, quibus proximum genuου definiatur. Sic e nim nihil praetermittetur,sed pro nomine exprimetur oratio ne inferius genus. At quiue periiugenussolum dixeris,non etiam infra ius explicate veluti qui plantam dicit, non etiam arborem declarat. Rur m in disterentiis eodem modo videndum est, an generis di fierentias dixerit. Nam si rem aliqua non stecialibus diserentiis definierit, aut etiam omnino aliquid dixerit elusemodi, quod nullius rei disserentiam esse con. tingat, ut animal, ut Abstantiam: is rem non definiuerit. Nullius enim disserentiae, ea quae dicta sunt. tque etiami ud , dindum est, s ine aliquid quod dictae disterentiae in
eadem diuisione ex aduerso opponatur. Si enim non sit, pro 'fecto quae data est,non erit generis differentia quandoquidem genus omne disserentiis ex aduerso oppostis diuiditur: ut ani
malgradiente,volatili,aquatium bipede. Aut si est quidem
disseretia ex ali ra parte opposita Mec de genere vere dicatur, perf=icuum est neutram generis esse disserentiam,praessertim cum omnes disserentia, in quas heum tribuitur, de ιVenere
vere dicantur. Itemque si vere illa quide dicatur, sed adiecta generis ciem non efficiat, rofecto non erit generis haees ciet procreatrix eretiar quippe cῖm omnis θ citi effectrix dis ferentia Iliecie procreet,sicugenere iungatur. Quod si hae differentia non est,nec ea quide quae prolata est. quia huic in eadediuisione opponitur. Illud etia an negatione genus diuidatur. In lineam definiui ι uitudine esse latitudine carente. m
250쪽
hoc nihil aliud indicar,nisi quod non habet latitudinim. Ita fet,ut genu Das'ecie participet 'uandoquidcm longitudo omnis aut latitudinem habet, aut non habet. Quoniam de omniafrmatis aut negatio uere dicitur. Ita longitudo cum lineae genus sit rut non habebit aut habebit latitudinem. Atqui longitudo non habens latitudinem, 'eciei ratio es. Itemque ha- bens latitudinem, praesertim cὐm latitudinis expers m particeps mi disserentiae eadisserentia autem aegenere 1 ciei ratioeonstat ita genus 'eciei definitionem recipiet.Itemque disserentiae,quandoquidem altera disserentiarum quas exposuimus,degenere dicitur necessario. Hic autem locus valet contra eos, qui ponunt ideas. Si enim non est ima longitudo, quodammodo degenere dicetur,quod latitudine habet,aut latitudinis expers. Debet enim enim alterum eorum de omni longitudine Pe
ro dici,si quidemsuturum est, ut vere degenere dicatur. Quod ita tamen non sit: cum sint longitudines quae latitudine careant, O quae habeant latitudinem. Ergo hic locus contra eor tis valebit, qui genus unum numero esse contendunt, quod jfaciunt,qui ideas ponunt. Nam mi am longitudinem, ipsum animal genus esse dicunt. Fortasse autem in quibusdam definiendis negatio adhibenda est necessario, cuius generis sunt priuatio nes,Caecum enim est id quod abiectum non habet,tum cum ad eum aptu es natura. Nihil autem interest, negatione genus diuidatur, an ea a firmatione, cui necelse sit negationem in diuidendo ex altera parte re handere: ut si quis si itudine desinierat,quae latitudinem habet uod enim habet latitudonem, ei quod non habet in eadem diuisione ex altera parte re-0ondit, praeterea nihil: ita rursub negatione ginus diuidetur.