장음표시 사용
311쪽
inter ista, esse quistiam,inesse, itemiae non esse quidpiam,
oe non esse,idcircos vidistingui haec inter se non videantur. Vuqd autem dixi in eo quod non omnino esse ,sed cum adi Aione tale aliquid esse dicitur, idem intelligendum est,quando id quod in parte modo aliqua O quodam modo verum est, ita accipietur,qu simpliciter,omnoque ex parte verum esset.&empli cause,Si Indus aliqui cum fit toto corpore niter, dentes albos habea erit igitur idem albus,m non albus. Item si parsina sit uno colore tincti,alteiaque altero,inerunt igitur in eo de ubiecto duo contraria. Porro autem hoc in quibusdam facile per licitur veluti sipostquam umpseris nigru esse Ethiopem, ges,num sit albus dentes: tum eo siumpto ad extremum omni absoluta interrogatione, 'utes te necessaria conclusione effecisse,nigrum esse eundem S non nigrum. In aliis templem que late quando quod cundum aliquem modum dicitur,simpliciter etidetur consiqui ct in quibus non est facile pessicere, mirum eorum propriesit signandum: quemadmodum euenire sole cum duo oppositapariter alicui insent tum enim aut v. trunque,aut neutrum simpliciter dici admittendum videtur. verbi gratia dimidium totius cui da album est,ct alterum dimidium nigrum itne illud nigru potius,an album appellandum,incertum est. Quae aute ex eo quod non silconstitutu quid ratiocinatis,aut reprehensio, ea expraetermissione definitionis oriuntur.Etenim reprehensio est contradictio uniusci ei de nominis,sed rei oe nominis,atque nominis non nonum esseiusdem ex iis,quae suntposita,necessario,non adiuncto eo quia in principio secundum idem O ad idem eodem modo oe in e dem teriore .Iisdem autem modis in aliquo falli cotivi suidam vero horum aliquidpraetermittentes reprehendere viden-
312쪽
tur.Vt dem duplum esse m non duplum quoniam duo adm-numsunt dupla,ad tria non Aunt dupla aut idem facta coparatione cam eodem, luplum esse oe non duplu. Nam longitudine duplum latitudine non duplum aussa lusit ad idem co.
paratio, cernaturo ue in eadem reettrunque oe eodem modo,
sianon simula cprehensito erit apparens. Euae ratio potestetia pertinere ad aliquem ex iis modis, quos in verbis esse diximus.
Captiones autem,in quibus id ipsium accipitur quod est in principis isdem oe tot modi unt,quot S quibus petitio principij
committitur.Causa aut Nur eciem aliqua reprehensionum habere nobis videantur,est, quia distemere inter tu non dissumus quid idem si quid diue sum. Reprehensio vero ex constequentibus,quod retro eteni consecutiones existimemus,quae mixume retro commeant. Quia enim ex hoc illud necessario sequitur deoticistim ex illo hoc esses necessario opinamur. Vnde circa opinionem exstensibus deceptiones existunt. si uia enim mellis consequens enavin color,indes visaepeselpro melle accipiatur. Et quoniam pluuia consequens est madefieri terram madida sit terra pluisse statim existimamus quod tamen minime necesse est. Acin rhetoricis demonstrationes ex signis ei mod unt. Illi enim, utprobent adulterum se aliquem,consequentia accipiunt ut quod accuratius comptus,m omnigenere ornatussi aut quod oberrare noctu constriciatur,quae tamen multis insunt, quibus attributum illud non possit conuenire Nec disiimilis est conditio eorum quae ratiocinatione concludutum suade est illud Melisit, quod uniuersitas sit infinita, - - messo etniuersitatem esse ingenitam nam ex nihilo nihil gigni quod autem genitum est trincipium habet. Itaque si in nitasetniuersitas,omniprincipio careag necesse est:infinita igiturg
313쪽
quae profecto infirma est, minimeque necessaria coclusio. Nam ut merum sit omne quod generatum es,habere flua quaedam principia,cur,quaeso, vicissim id erit necessariu . Ut omne quod principit; habe genitum sit ' Illud ane non magis necessaria, quam hoc Si quis habe Arem calet ergosi quis calet,habes-
Lem. duo vero non causa tanqua causa accipitur,r lex eo na .
scitur,quὀd in siumptionibus aliquid tale accidatur, quale potis mumiideatur esse causa reprehensionis cum reuera nonsit. uod in iis maxime ratiocinationibus Uuueni quae aduersarium metent incomodo. Semper enim in his una exsumptioni bus refellitur.Si igiturpraeter necessariasumptiones ante con clusionem acceperis illud, unde in modumsequi debeat. hine sepe videbitur existere reprehensio, ut animam oe sitam ideesse.Nam si ortus interimi contrarius, erit oe cuidam interi- tui quidam ortus est autem mors senteritus quidam, oe vitae cotrariae erit igitur vita ortW quidam, oe viuere gigni ac oriri. uodsieri omnino non potest. Quare veru illud nosuit; iramo animam idem esse.Athac ratione non est conclustum. Nam vir illud nemo dicat, nil interesse inter animam oe vitam, sed hoc tantum morti quidem quae interitus est vitam esse contrariam, interitui autem ortum eo te modo sequitur quo Veri nonpotest. Acbui modi quidem nationes non omnino non
cludunt, sedpropositum non es jut: idque latet plerunque etiam eos qui interrogant. Atque illa quidem se sciant de captionibκ quae tum ex consequenti, tum ex no cause ducuntur. Iam vero duas interrogationes quas unam accipiunt, cum latet speplures,ob idque quasi ad unam interrogationem, datur a res mssio.Ac in nonnullis quidem facile est videre multas esse,ideoque non esse ad illas simpliciter reJondendum: cuiru
314쪽
generis est ista estne terra mare an caelum In aliis quibusdam non ita faciliper licitur: perinde quasi et si aut admi tun quia nil habent quod recite ad interrogatum re 'ondeat, aut coargui reprehendίque videtur. Exempli causa, Nunquid hie,Cr ille homo est qui igitur hunc γ illum caedit, hominem Cerberat, o homines.Idem illud, positis quibusdam, quorum
partim bona siun partim mala, Suntne illa omnia bona aut non bona 'Hic enim utramus dixerit, aut in reprehensionem incidere aut falsum dicere videbitur. Na in bonis aliquid numerare,quod minime bonum est ut contra in non bonis, quod bonum, ab urdum est. Alio modo,quibusdam assumptis vera o. ritur reprehensio, eluti si quis iam antecocessisset, eadem ratione unum,m multa dici alba,nuda,caeca.Namsi caecum id appellatur, quod cum in genere eorum sit, quae videre possint, caresenseu oculorubcaeca illa dicetur, qua no videt, cum ingenere tamen earum rerum sint,luae oculorum senseupraeditae esse postiat Hic igitur si de duoueus rogaueris,quorum unu videa alterum non videat, oe alius simpliciter re nondeat Llud necessero escietur truque feni um oculorum habere, aut caeca esse,quodsieri omnino nonpotest. Cap. J-
t igitur sic diuidendae fiunt apparentes ratiocinationes m reprehensiones: aut omnes ad reprehensionis ignorationem reuocandae: banc pro principio statuendo. Omnes enim dictos modoi,ad reprehensionis definitionem licet reuocare.Primum
si infirmaest conclusio . Oportet enim ex iis, quae posita siunt,
si ci conclusionem, idque necessario,non tantum videri. v inde fecundum definitionis partes. Nam earum, quae sunt iuverbis, nonnullae ex eo ducuntur, quod duo significantur, ut Aa
315쪽
quae sunt ex homons mia,ambigua oratione, dictionismma.Solent enim ista omnia, quasi unum quidpiam significa-νcnt ita murpari. Rcliqua autem t qua sunt a corunctione, diuisione, π accentu,captionis inde originem habent,quod noeade mper oratio,aut nomen sumatur. Atqui et is at reprehensis,aut omnino bllogismus,oportebat sicut eadem res est ta eadem ese nomana, oe orationes, atque ita ea rim, et i si de tunica, eterbi gratia,concludcndum es et aliquid, no esei illud sub nomine et is cocludendum c ub eodem ipso nomine tunicae tametsienim id verum si non est tamen ratiocinatione conclusum sed illa praeterea interrogatio debet accedere,nonne idem etnum malia atque alterum a ud eum qui quζrit propter quid Ouae vero aν accidente,definita ratiocinat Ione,
ni festae existunt. Est enim reprehensionis oe ratiocinationis
desinitio eadem, nisi quod contradictio adiungitur. Reprehe- Aio enim,ratiocinatio est contradictionis. Si igitur quae ex accidente,non est ratiocinatio,non erit etiam reprehensio. Neque
enim si cum haec sint, nccesse est illud esse hoc autem album esse, necesse es album essepropter ratiocinatione. Nequesi triagulum habet tres a gulos pares duobusreectis,ei autem a cidat, ut aut figura si aut primum,aut principium, ex iis inquam non poterit nec seri equi,eandem istam proprietatem conueniresigura, primo,aut principio. quandoquidem huius rei d
monstratio non fatis figura aut primo,quia figura si aut primumsed de triangulo hoc ipso,quod triangulum est. Quodidem in aliis eiusdem generis dicendum est. Quare si omnis reprehensio est ratiocinatio, nulla erit ex accidente reprehensio. Verumtamen per banc maxime oe artifices m omnino docti ab imperitis hominibus reprehenduntur. Ducunt enim hi A
316쪽
ccidetibus ratiocinationes contra sapientes qui quonia discernere ac distinguere recte interdi; non possent, propterea ab illis
interrogati aut concedu aut etiam quae no admisierunt, ea co-
c speputantur. Quae vero ex eo,quod implicitor, ex aliqua parte dicitur n eo versantur,quod in iis assismatio On gatio in eadem re non accipiuntur. Nam ei, quod ex aliqua parte album est id contradici quod non est ex aliqua parte a
bum ei vere,quod simpliciteralbum est id quod non Ursimpliciter album. Si igitur quod ex aliqua parte album esse dederit qui jiam,ita alius accipiat, quassimpliciter album esse cocessisse eo modo nunquam illum vere reprehendet: quod autem reprehendere videatur,ex eoproficiscitur,quod ignoratur,quid sit reprehensio.Omnium autem apertissimmunt,quasupra ex definitione reprehesonis appellauimus : unde etia facilum est, mr illo nomine vocarentur. Causa enim cur illae aliquam habeanseriem reprehensionis n praetermissione alicuius partis
desinitionisposita est. Atque sit distribuantusngula in partes,
eo modo quo iam aures sumus,communem esse omnibus hac d finitionispraetermissione acilipesticietur. Quae vero oriuntur ex eo,quod illud ipsem,de quo in tituta est AE Jutatio, lumitur,aut in quibus non cause pro causa ponitur nanifestae ex definitionesent Coclusionem enim accidere eo quod haec sunt necesse est quod nosit in iis quae non causampro causa acicipiunt atque amplias nonadiuncto eo quod in principio quodno οι eruantur in eis, quibus comittitur petitio principj. uae mero ex conseilientelara quaedam est accidentis , quoniam consequens accidit. Illud tamen dissert ab accidonte, quod inetno tan um liceat acciden sumere, veluti flavum oe mclidec Gaut album tanum:consequens autem,non nisi in plu-
317쪽
ribus.Nam quae mi eadcm siun haec etiam intersi eadem effpostulamus cx quo proficiscitur reprehensio illa,quae ex consequenti appellatur.Sed illud non est ex omni parte verum tsi pre accidens album sit utrunque .In eo enim cygnus oenix idem sunt,quod utrunque album sit. Aut, ut in Meυι ratione, cum idem esse siumiturerincipium habere, eneratu esse: aut illud,aequabolari,Seandem recipere magnitudine. uia
enim quod factum est,principium habet, quodprincipium habet postulat e si ictum, perinde quasicum eo quod principium habet eadem fiunt haec duo.quo ueneratum est, quod est initum. Quod ide in iis,quae aequalia lant, contingit. Na, si quae unam atque eandem magnitudinem accipiunt,aequalia sunt viciFm etiam qua pariasiunt, am oe eadem recipere magnitudinem postulatur. quos ut ex consequenti ductusit haec mitiosa conclusis. Quoniam ergo reprehensio ex accidente in reprehensionis ignoratione consistit, manifestum illum
quae ex constequente,ad eandem pertinere. Sed illud etiam alia ratione tectari potest. uae vero ex eo,quod multae interrogitiones pro una accipiantur, hae inde existunt,quod a nobis natura propsitionis non satis explicate animo cernitur,ac veluti
influaspartes triἷuitur. Est enimpropositio quς znum de et noenuncia nimirum quia non est alia de initio eius,quod unum quidpiam est,quam eius quo impliciter dicitur ut etnius hominis eadem est, quae hominis, Militerque in aliis. Si igitur est etna propositio, qua Tnum de uno postulat, oesimpliciter propositio erit interrogatio eiusmodi. Et quoniam ex propossitionibus constat sillogismus,reprehensio aute Popsimus est, propterea necesse est,ut etiam reprehensito expropositionibus constet. uaproptersi ea demum propos itio est, quae unum de ino
318쪽
postulat, manifestum m hanc in reprehensionis ignoratione versari:utpote quae propositio esse videatur, quae non soropositio. Si itaque quasiad unam interrogationem etna iturres' o sinc nascetur reprehensios vero no detursed tantumetideatur hinc existet apparens reprehensio. Quare modι omnes in reprehesionis ignorationem incurrunt. Atque illi quide, qui in verbis cernuntur,propterea huc pertinent quia in eis est apparens contradidito quae reprehensionis est maxime .reliqui autem alij propter definitionem ratiocinationis.
6ap. L. Deceptio autem existit propter homoomiam oe orationem,cum id quod multis modis dicitur distinguore non possumus. Nam quaedamsent quae distinguere no es acile, ettens,
mnum,idem. In is vero,quae ex comunctione σ diuisitone oriatur,erroris causa est,eo quod nilputamus interesse interco-iun iam oe diuisem orationem sicut in plurimis accidit.Similiter autem oe in iis, quae ex accentu nastuntur , qui ilicet aut nusquam,aut certe in plurimis nil interesse inter contentue remissum verbum videatur. uae vero secundum figuram, propter quandam verborum' tudinem accidunt Discile est enim discernere,quaesimiliter oe quae dissimiliter iucuntur. Nam qui hoc praestare potest 'rope est,ut quidin quaquere verum sit , cognostat: idem autem facile potest annuere quod alteri attribuitur, ita a nobis accipi solere quasiboc aliqui Tnamque numero naturam significet. Haec enim sunt, quae ubstantiam, id quod znum est,maxime consequuturis nificare hoc aliquid, m etnam quandam numero natura. Vnde etiam scieti hic modus inter eos numeretur, qui sunt in Cerbis. Primiι quod per huiusmodi captione in errorem eo
319쪽
tius inducimur uni aliquid cum altero tractamus, quam cilanimo eandem ipsem rem apud nos exagitamus. Atquietem bis ab seluitur omnis firmo,qui cum altero consertumquodet ro apud nos taciti cogitatione tractamus, non tam ad verba, quam ad rem ipsim pertinet. Deinde vero qIado euenitque- quam hac captione falli um tacitus apud se rem exquiri exeosemper oritur error,quod ex verbis rem consideret.Po b mo harum captionu omnis error ex similitudine nascitur, qua non est nisi in verbo. Captiones autem ex accidente eo nos in errorem inducunt,quod diiudicare o distinguere recte nοροβsimus,etras int eadem,quae diuersa quae unum sint, quae multa. neque qualibus attributis S rei eade omnia accidat Quod idem in captionibus ex consequenti dicendum est quandoquidem consequenspars quaedam accidentis est. His accedit quod,
quoniam in multis verum esse Udetur se hoc est istius ita constquens,visiosum ab illo se nonposiit, O micissim illud eae hoe
perpetua quadam coniunctione consequi: idcirco quasi reuersa semper ita esset suam argumentationem tractat, qui his captionibus utatur. In iis autem,quae ex omissa aliqua parte de finitionis,quaeque ex eo quod aliquid omnino dicitur, i r quodam exparte oriuntur,fallimur eo nomine,quod res parum in tesse distantes non recte distinguimus. Nam quasi nil adsignifice qui aut quadam ex parte, auis pliciter aut quodammodo,aut nunc,iniuerse concedimus. Nec diuersa est in iis ratio,quae aut illud ipsum e quo est quaestio, assumunt, aut non causem pro causa ponunt,aut unam aciunt interrogationem, quae multaesunt. Nam in iis etiam emoris causas ,paruum admodum rerum inter si discrimen qui cilicet non satis su tiliter Saccurate persticisim propositionis aut ratiocinationis
320쪽
definitionem,ob eam,quampupra disimus,causam. cap. 7. uoniam autem habemus ea ex quibussiunt apparentes ratiocinationes, habemus etiam ex quibus sunt sophisticae ratiocinationes m reprehensiones. Voco ante ophisticas ratiocinationes σ reprehensiones,non modo apparantes,quae reu ra tales non sint sed etiam ea quae reuerasunt, apparent autetantum rei accommodatae. Quales sunt,quae ad rem proposita nihil redarguunt,nec aliorum ignorantiam detegunt. βuod pertinet ad tentandi rationem,quae diale ii pars quςdam est. Potest autem falsium concludere propter imperitiam eius, qui distulandi occasionem dedit. Sopbisticae autem reprehesones, licet etiam contradi lionem concludant,non tamen manisest alterius impcritiam coarguunt quoniam doctos suis rationibus impediunt. Sed qγod eadem via locos viri que generis reprehensionum complexi sumus,hinc fiet mansistum. Nam propter quae solet et Heri auditoribus ex iis', quae interrogata sun bene ac necessario rem conficieropter eadem etiam res oderi midebitur. Ex illis igitur,quos exposuimus,locis aut omnibus aut certe nonnullis eruuntur false ratiocinationes. Quod enim quin' iam non intere atus concedendum existimat , ideprofecto interrogatus admittet. Quamquam nonnullaeseunt, .
in quibus simul ac interrogantur ea,quae ad perse iam conclusonem deera confesti aptas apparet cuius generis captiones fere sunt,qua fecundum dictionem O solacisimum. Si igitur paralogi m contradisiionis propter apparentem reprehen sonem contingunt ludprofecto negari non potest,quin falseratiocinationes ex iisdem, tot locis ducantur,ex quibus apparentes reprehensiones . Atqui apparentes istae reprehen -