장음표시 사용
321쪽
iones ex eo nascuntur,quod aliquam partem ex iis, quae sunt
in natura verae reprehensionis praetermittunt. Vt enim quaeque singulis partibus omittitur, ita fallax sit reprehensio. Verbigratia,quando id quod concluditur, non siquitur ex iis quae anteposita sunt,ut in deductione ad id quod feri non 'bis,m cum duae interrogationes pro una accipiuntur, propter propositione. Cumque situs per e, id quodpropter accides huiusqueparticulam quae ex consequenti. Amplius quodno in reste lin oratione accidit.Deinde omnino ex cotradictione ,σ non sicundum idem S non ad idem,nec similiter quae ex eo quod in aliquo aut in zno reoque horum peccatur. Item ex eo quia non enumeratu est quod inprincipio, ut in sumptisne principij. Quare tenemas ex qaot, urbs se paralogismi oriantur. Na iis plures esse nequeunt oes in eos, quos enumerauimus incurrere possent.Illud autem Ucintelligendi;
est ophisticam reprehensonem, oe ratiocinationem non omnino,nec apud omnes esse reprehensione,aut ratiocinationem,
sed apud hunc modo,vel illum. Ac si quidem ab eo, qui res --
det alius non accipiat,verbum multiplex unam haberesignificationem , quodsimilis a verbi profertur inem declarare,quae sit hoc aliquid numque numero: eodem j modo in aliis illae reprehensiones,aut ratiocinationes non erunt: nec absolute,nec apud eum qui interrogatur.Sin illud ab aduersiris, concessum habea eritilla quidem apud hunc re θondentem, reprehensio oe ratiocinatio e simpliciter autem non erit:
quandoquidem non sumptum sit,id quod reuera unum Detias aret ed quod videretur mota idque huic resto lenti.
322쪽
Neque vero nobis hoc loco elaborandum est, ut ex quo cr quibus locis omnes verae reprehensiones ducuntur, comple- Elamur,quado illud sine omnium rerum silentia cognosci non possit. Nulla autem ars est,quae hocpraestare una queat. Sunt en fortalle scientiae infinitae.Vvde etiam planum est demonstrationes se infinitas atqui eaedem erasent reprehesiones. lenim demonstratione concluditur,quod idem reprehensio, ne confici nonpossi qua eum reprehendas, qui contradictionis
eam partemposiveri quae falsa est: Exempli caussiquis dixerit iamrem esse comparabile cum latere,is coarguetur demostratione, qua non esse comparabilem diametrum ostenditur. Itaque ille omnium rerumflentiam habeat necesse est. Aliae enim reprehensiones in geometria, ad principia oe coclusiones pertinent. Itemque in medicina m in aliis scientiis. At mero
false etiam reprehensiones non minus infinitae siunt qua m ii rquandoquidem nulla sit ars,quae uos non habeat fisos bil gi mos: Veluti in geometria geometrici, in messicina medici. uod autem dixi in quaque arte falses esse Tllogismossic accipi volo,ut eo tantum artis esse dicantur, quod principia a ripiunt ipsius aris. Persticuum igitur est, non esse nobis hoc loco explicandos omnes omnium reprehensionum locos fed eos . modo ex quibus dialecticae reprehensiones eruutur. Sunt enim illi communes omnibus artibus oe facultatibus. Ac debet quidem quisque artifex omne qua adfluam artem pertinent, reprehensiones considerare uolatilia verae reprehensiones, 'seciem tantum habeant verarum, oe quamobrem talis sit unaquaque, plicare. Qua vero ex communibus, quaeque
ex his quae nullius artis siunt, hae dialectico sunt considerandae.
323쪽
Idam si locos rencamn, unde ducuntur probabiles ad di putandum de quaque re Pilog mi simul ex quibus reprehensiones eruenda sint ntelligimus: cum praestertim nil sit aliud reprehensio qua istogismus contradictionis ita ut tum sit reprehensio,quado autetnus ut duos stogismi contradictionis. Habemus igitur unde omnes huiusimo inproficiscuntur uiaque inde istam reprehensionum dissolutiones quado ea olus re nil aliud si quam exceptione aliqua eas refellere Ex iis etero quae paulo ante dicit unt,cognoscimus quo quibusique ex locis oriunturApparentes Iraeque non cuiuissed certis. Napem squi omnes cause quibus videri possint quibusl et hominibus reprehensiones,quae nosiunt, infinitum est. Ex iis ergo pem sticuum est,ialectici esse,notatos habere omnes locos, Unde re. prehensiones ex communibus constantes ducuntur, cui u quegeneris illaesint hoc e ue verae siue in steriem tantum reprehensionesnt Itemque siue dialecticae reuerusint, siue dialecticae tantum esse etideantur: aut vero ex eo rationia genere,quae ad tentandumsunt accommodatae.
Non estautem illa distulationsi disserentia qua ututuraliqui diceres, alias ad nomen alias adsintentiam pertinere. Nam existimare alias ad nomen , alias adflententiam pertinere ac non potius eadem esse,quae utroque genere continentur,magna est amentia. uid enim aliud est non argument ri adstententiam, quam non uti eum qui e re Teputat intem
rogare, aliquo vocabulo in easignificatione, in qua est conces sum a restondente uid vero,nonne etiam hoc est de nomine contendere'Iam vero quid est adsiententiam nisi cum intellexeris quod dixit re tondens ad id argumentsi dirigere' uod
324쪽
siplura significet aliquod verbum,putent autem,qui interrogatim qui restondet no modo dici eluti ens m mnuforte multipliciasuntsed Zeno interrogas, ais, illi restondens existimabat, uno tant si modo diciem quo omnia esse etnum tancludebat haec ne erit ad nomen an ad intereogantis sententia
distulatio. Sin plura significare putent, non dubium est quin ad sententiam illa non post pertinere. Primum igitur in iis quae multa significant,illud uueni ut quae sunt ad nomen,
eadem ad sententiam pertinere cernantur. Deinde vero in
qualibet oratione idem contingit. uoniam esse adstententia, non est in ipsa oratione positum, sed in eo , quod restondens hoc Cel illo modo affectus est ad ea,quae concestit.Tu ter) nulla est contra,cui non possis accidere ut sit ad nomen,praestertim cum hoc loco,ese ad nomen dem valea quod non esse ad metem alterius.Namsinon omnes illuc referri possin erunt profecto aliquae,quae neque ad nomen,neque adsententiam erui. Illi autem altero horum generum omnes contingri dicunt: a que ita diuidunt,ut omnes generis reprehensiones tui ad nomen,aut adsintentiam pertinere fateantur. Atqui ex iis quid syllo simi in quibus quiddam est quod multis modis dictatur,nonustisiunt,qui ad nomen pertinent, nam illud absiundus elle omnes captiones,quae ex verbis ducumr, pertinere ad
nomen sed illud certe negari etia non potest, quin aliqua sint in eodem illo genere captiose m fallaces ratiocinationes, qua non ex eo vim habent, quia sit hoc vel illo modo a peius restondens,sed quoniam ipsa per si argumentatio continet aliquam interrogationem, quae multasignificat. Iam vero istud omnino a ui dum est de reprehensioneprius quam de ratiocinatione Asserere. Cum enim represensito, ratiocinati Bb θ
325쪽
quaedam sit recesse en prius de ratiocinatione quam de false
reprehensione ingere Est enim reprehensio innarens ratiocina. to,contradi honis de etiam sis, ut omnis captionis causemel sit in ratiocinatione, et in contradictione sadiriere enim contradi lionem necesse est) zel in miroque. V illius , lῆproloqui,causa est in cotradictione no in ratiocinatione huius
aute nre aliquem posse, quod non habet in utroque eius vero,Homeri poema esse figuram,quia circulus quidam fit,in
ratiocinatione. ua autem neutro modo vitiosa erit, era ra
tiocinatio cepebitur. Sed ut eo redeamus,unde digressisiumus, illud hoc rogo an mathematicorum orationes, ad sententiam pertinean necne.Etsi in ea quisquam opinionesit, ut triangulum putet esse verbum multiplex sque interrogatus conce- da non m eam figuramsignificat de qua concluditur, halere tres angulos pares duobus rectis, erit ne illa ad mentem fententiam alterius distulatio in potius non erit Praetereo multis modis dicatur verbum aliquod idque nec intelligatu-hus,nec ullo modo susticetur,h;c, quaest,quonam padio is non adsententiam ius utat' sitquo tandem modo, intrerogare
gratia interrogatior sitneverum, πιγῶ , proloqui, an fuissum: an potius uno modo veru,m alter apum hen si nihi ominus h c ita reflondeas,ut nullo modo fieri illa osse dicas contra aute alius distute nunquid erit ad sententiam tua Astutatum Atqui ad nomen etiam quin huiusmodi argumentatio pertinea negari non potest.Non est igitur mum quo ldam captionum genus ad mentem: ententiam pertinentiu, sed illad modo merum est tonnustas ess',quae ad nome Funt nec huius Inerii omnes essepossunt ron dico quae Te sunt repre
326쪽
hensiones sed ne illae quidem, quaesis 'ecie veras reprehensiones praefleferunt quandoquidem multae simi captiones, quae ne ex verbis quidem ducuntur. quales sunt , quae ex accidente eruuntur, aliae nonnullae. uodsi quis existimet esse distinguendum hoc modo: dico , .iγῶ Τα proloqui, hoc quidem modo sic illo mero secus illa quidem certe primu erit valde usum da oe iniqua postulatis,praesertim cum illud saepe useuenire videatur,ut qui interrogat, nesciat omnino multis modis dici posse,quod rogat. Quo em multiplex esse non putes illud etidistinguas ieri non potest. Deinde vero quia,quae soc aliud eri quam docere'Sic entin declarabit quo modo res habeat ei qui nec animaduertit, nec sti nec omnino si 'icatur, posse id, de quo interrogatur lio atque alio modo accipi. Na quid vetat,quo minus idem facias in iis, in quibus nulla est ambiguntas es Exempli cause, nonne quatuor unitates fiunt pares duo-ι binariis,qui sunt in quaternario' ita tamen i diuerso modo in quatuor in t duo binari, oe quatuor unitates. Items, illa pne contrariorum eademscientia sed ita tamen, eti alia sint cognita ilia incognita. Quapropter qui id postulat, in rure videtur,abud esse docere,aliud di 'utare: quod oporteat docentem non interrogare ,sed manifestumfacere id, de quo agiture dis utantem vera, eum modo, quicum Hssputat,
Iam etero postulare t is,quicu di putatur,aut dicat,aut nege non est docentis ac demonstrantis Utetantis. Est enim tetandi ratiotari quaedam diale nicae. Ideoque in omnibuspectat σ cotemplatur quid entian non illi qui vere docti sunt, sed qui rerum sibi arrogant cognitionem,cumsint illarum im-
327쪽
periti. Atque ille quidem, qui reuera communia pervestigat, dialecticus est: qui mero id acere videtur,nec facit Jopbista. Ac ratiocinationum qui em contentiosarum oesephisticarum unum genus est,earum qNe apparent cum ex iis rebus c flent,in quibus versatur tentandi ratio, etiamsi verusit con
clusito. Inlarum enim vitium in cause estpositum,m qui sunt secundu et quant methodum paralogi mi, secundum arte esse midentu UD ae descriptiones contentiose nossunt qua do quidem sunt paratos mi de aliqua refecti, quae cuiusdam artis est propria ne siillae quidem verum aliquid concludant:
qualis erat Hippocratis ratio, qua circulum quadrare per lunulas conabatur. Sed erit certe cotentio a ratio si talissi qualis erat Id finis quadraturaequa quide tametsi circulus quadretur, tamen ea quia non proprie ad rem erat accommodata, sopbistica est appellanda βuare qsaecunque in his ratiocinatio apparet, contentios erinpropterea quod ea saltem ex parte, qua ad istam rem videtur accommodata fallacem habet quadam steriem , per quam decipimur, ac veluti iniuria quadam Hscimur. uemadmodum enim inter certandum, quaS aluersari acimus iniuriaddeciem quadam aequitatispraest ferunt,oetamen reuera est iniqua certandi ratio cis dis utitione iniquum certamen est,ubi ad nimiam contentionem res progreditur. Nam ut in certaminibus,qui quavis ratione et, diores esse molunt,nil nomouent,nilnon aggrediuntur ita hic in An utatione id faciunt,quisuntsupra modum litigiositque ex iis quidem,qui tantam adhibent tentionem,quis
cunque sibi victoriam proponunt, illi sunt qui proprie litigiosi
m contentionis amatores censentur Qui vero glori ex qua
quae facian aucupantur, ubi .Est enim sopbistice, que-
328쪽
admodum Apra diximus,nutio quaestu faciendi ex sapientiaesiimulatione. uos ut demostrationes etiam quae I 'ecie quadam veras imitentur tifimum expetant ophistae. Et rati nes quidem nonsiunt diuerse,quibuι litigiosi Domines, O qui- bisophistae utuntur ed ne distinguuntur: m una eadems
probatio sophistica erit,m contentioriae verum non eadem ratione.Nam qua ad opinionem ii loriae adhibetur,contentiosa est qua vero ad opinionem sapientiae ophistica. Etenim fo-phistice est apientia quaedamsimulata ,non vera. Fere autem contetiosae argumentationes eodem modo ae laesunt ad diale Elicus,quo a ae de criptiones ad geometricas demonstrationes tenim paralogisimi in iisdem cernuntur in quibus ver satur dialecticu ita eudura 'bi in iis quae ad geometra perti nent.Sed hi contenti nonsent quoniam ex principiis coclusionibus alicui arti propriis constant. Qui etero ex iis rei in quibus versatur dialectica,er ut conretiosi. Ut quadratura per lunulas non est contentio a Brisonis autem est cotentisi. Utque illa quidem prioricum ex propriis geometria principiscosiciatur,ad nullam aliam artem,quam ad geometriam trafferripotest hae serior apud eos etiam usurparipoterit, qui illius artis imperiti, quique quid in quaque re feripossit, σquid non possit ignorant. Ea enim conueniet. Aut si quis ut tiphon quadraturum circuli ostendere conetur,vel ostendere melit no esse bonumpost canam inambulare,Zenonis ratione. v enim communi non medica. Si igitur eodem planὸ modo assectus est contentiosus homo ad diale licum, quo ad geometram eudographu no poteritprofecto ex iis,quaepropriasiun constare contenti osa argumentatio.
329쪽
Nunc autem dialecticus nullum certum genus habet in quo quasi in subiectosbi proprio versetur nec ulla in re de monstrationes adbibet neque talis est qualis uniuersalis. Neque enim pos tres omne ub unum genus caderernecsi possent,vere ιllud diriposset omnium eadem esse principia de
etiamsi Tt nulla earum artium,quae in tradianda certa qua Lm natura demonstrationibκs utitur, percontando disserat, oesuasprobationes ex inter Natione accipiat. Cum enim nopo sit ex utraque contradi lionis parte accommodata ad rem docedam seri ratiocinatis,non debet liberum esse,utrauispartem admittere. Diat lica autem percontatrix est. Quae si δε- mon buret oesi non omnia, at certe prima pronuntiata ,σproprias principia citra ullam interrogationem acciperet:
alioquisi illa non admitteret alius, niliam siveresset, unde id euertere quod esset ab altero oppositum. Plane autem generis ei lem e spirustice cum diabolica. Neque enim haec tentandi ratio talis quaedam ars est qualis geometria sed cuius munus praestare etiam indoctus aliquisnsiit. uid enim est,cur non possi qui rei alicuius non habescientiam, quasi tentandi causa cum AJutare,qui etiamsit illius rei imperitus' Praefertim
cum eo conferatur Anutatio, minon ex iis constet quae illi,
qui do lassit lesectasiunt,quaequesiunt rei propria, ed ex coJentaneis quibusdam ct consequentibus rei quae bula Miseresent,it tametsi illasias nutamen vete te artem nescire:
as nescias,omnino artis cognitionem assequi nopsis. Ex iis ergoplanu est,pirasticem non essescientia,quae in certo quodamgnere subieriti versetur , ideoq; de omnibus disputatione suscipere. Habent enim omnes scientia communia quadam,
330쪽
suibus ituntur: ob iamque causam'. t omnes homines, etiam idiotae quodammodo utantur dialecti Spirasticasua. Aquidem nemo sit qui ad aliquem modum non velit lassiciuferre de iis qui aliquid profitentur. Porro autem ipsa communia omnibus sunt, apud omnes eadem' uandoauidem non sintilla minus idiotis cognita, quam aliis. etiam sminus apte, cirra ullam artem tractare illa videantur. Vu tetinemo sit qui refellere . reprehendere argumentis alterum noconetur. Omnes enim nulla arte adiuti, ed duce tutu natura llius sunt muneris capaces 'uod arte perse moe expolitum, diale cticae proprium est,illiu que diale lici, qui adhibita diligenti disserenA ratione ad tentandum O examinandum a tern uas dis utationes confert. Quoniam autem haec com nia uni permulta,m tam late di Ousa,vt n quam non reperiantur. quae non sunt talia . Utinam quandam commune natura aciatim ad unum genus reuocentur,sed vagast per m incerta naturae, perinde ut negationestraeter haec a
tem ali unt, quae non vagas cui ista, sid propria sunt ex iis profecto planum est nullam esse rem,de qua distutationem exies bustentando suscipere no possimus:hancque artem q&anda esse minime talem qualessunt quae demo ant. Quamobrem contentiosus non per omnia pseudegraphus est.Non enim contentio u fallaciter concludit ex principiis certi alicuius gens ris edin omni genere versatur. fc modi quidem istisiunt,fophisticarum reprehensionum Quod vero st dialectici hoc te. Elane, horumque 'medorum facultatem ha re, hinc pem luci potest quod circa propositiones methodus horum ommuconsiderationem complectatur. Atque illa quidem Iussiciant de reprehensioni, Vallacibus.