Aristotelis Ars disserendi. Ex comparatione omnium interpretum & accurata obseruatione sententiae, de integro latina facta. Per Ia. Carpentarium Claramontanum Bellouacum, per eundemque breuibus scholiis et notis illustrata

발행: 1567년

분량: 601페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

est hominem animal esse . Vinc planum est, etniuersale illus

simpliciter accipiendum esse, non tempore definitum. Rursus sit Oropositio uniuersati negans a bsumaturque nullum b esse a b autem omni e contingat inesse. is positis neces est a nulli ccotingere.Nam si non coitingat lonaturqueut prius, cesb,necesse erit quoddam besse a monstituitur enim in tertia figura bilogismus hoc aute est absurda Contingit igitur, ut nullum c sit a Noulpo posito ton tamen impossibili,ex eo impossibilestequebatur. Hic autem bllogismus no est eius contingentis piod definitum est ed eius,quod nulli necessario insit. cnim contradicit ei quod erat antea positum. Ponebatur enima alicui cinesse necessario. Syllogismus autem ad incommoda opposiω contradictionis est. uod autem conclus contingens nonsit, trema idplane indicant. accipiamus enim loco a comuumero b intelliges loco c hominem sene nullum b est a. nuta enim res intelligens,est coruus.At omne ccotingit esse b, qu - cum omnem hominem contingat intel ere: at necessaris nullum c est a non es igitur conclusio contingens:quin neopem petuὸ necessaria.Constituamus enim via sit quod mouetur ture cienti Sc homo. tu nullum b sc γ aute omni cinesse corimit non erit tamen inde conclusio necessaria. neque enim e Tnecesse nullum hominem moueri, imo vero quempiam non e Enecesse. Vinc sicuum est, conclusione ore nulli necessaris ineste.Sunt autem commodiussumenda extrema. quod sias otio negatis. t m contingens expropositionibus sumptis nullus 'θllogismus iasicontingens reciprocetur et, o Asmus mantea. Faciamus omne , sita, b aut e nulli ccotingat,

dum extrema itast habent, nihil escitur necessario: quod si Puertatur b c umaturq; b omni c contingere et Fllogist s

402쪽

Plantea quippe cum eunde habeantsitum extrema. Eadem en

ratio bipriuati uerint ambo interualla ta b a significet noines tib c nulli cottingere. Ex positis enim non efficitur necessarium fias propositio contingentis inuertatur uset stilo fimus. Sit enim umptum nullum b esse a b autem nulli c contingat: ex his nihil inicitur nccessario. uodsi umas b omni coonti gere quod quidem verum est propositio autem ab eademstem uetur,idem rursus eoicietur stilogismus. uod si umptum sit, ipsi c non esse b. non item non contingere non inesse, nulla inde fiet quouispacis ratiocinatio ue a b propositio affirmet, siue

neget.Sint autem omnium communia extrema,in quibus necessario inest, album,anima nix extrema alia in quibus no contingi album inima pix.6onstat igitu i extrema uniuersialitersumantur,m altera propositio absoluta sit, hera conti

gens,quando ea qme ad minus extremum contingens erit,per

petu eri Illo fimum praeterquam quod nonnunquam ex Apsis propositionibμsse aliquando propositione una reciprocante. uando autem utrunque horum fiat , m qua de causas

perius exposuimus. Quodsi alterum interuallorum etniuersale fuerit dierumparticulare tantum,cum maiori extremo um- uersale contingens adiungetu uel mei siue neget par ticulare autem affirmans erit,absolutum, Tilogismus erit per solus inon aliter accum extrema etniuer aliter accipientis. Huius vero rei probatio eadem est, quae superius . Vbi autem quod ad maius extremum adiunctum est nivorsale fuerit absolutum, non contingens alterum vero particulare ac comtingens ue negent ambo siue asstranen in alterum neget, affirmet alteram filo seni erunt omnes imp e h. t tamen seram nonnulli duosv ad incommodum ostendentur,al per

403쪽

reciprocationem contingentis, quemadmodum in superioritus feri diximus. Adde quod ollo simus etiam erit per reciprocationem,ciim uniusale ad maius extremum positumsignificibit esse, mel non esse alterum vero particularepriuans σ contingens visi omne bsit a ut non sit, b alicui e non inesse co- tingat reciprocante enim b c secundum naturam contingentis, constituitur stilogismus mi vero particularis propositi Piscat non ese, nullus istθllo simM. Extrema in quibus inest, assum Animai nix ea autem in quibus non inest, album, animal,pis . Est enim probatio facienda ex indefinito. Quodsi lae absit ad minus extremum, particulare autem ad maius ,sive a firmans ,siue negans Gue contingeresignificet ue inesse, nullopacis θllui mus constituitur. Nihilo item magis, cum inpari civel indefinitaetropositiones fuerint siue continge te uerint,sive absolutae,stu etiam ordine inverse. Eadem est huiuste rei ostendendae ratio quae prius,m extrema communia in quibus inest necessario, animal, album somo. in quibus autenon contigit, animal bum, vestis. HAcpe 'icuum niuer

sali ad maius extremum posito, semperollogismum est cir ad

Minus autem nunquam.

Mixtio necessa j contingentis. Caput M. Alve o ibi propositio una necessario inesse Anon in esse significauerit, altera autem contingere, morio extrema co

dem parito ac anteast habeant, esciturolligi mus, seque

feritas, cum minori extremo necessarium iis tum fuerit. G. clusio vero contingens ori non absoluta ambae v tiones

aut matruont, siue uniuersales sint,sive non sint. Guod si

adtera Ulamet, altera neget, cum assi mans necessariasuerit,

404쪽

D EPRIMA RESOL. V

ereclusio erit contingentis, oe non eius quod est non inesse: sin

negans necessariasi colligetur contingere non inscio non,ines e u in totosint extrema, cu non L autem contingens in conclusione eo modo intelligendum,quo accipi Aperius dixi. mus minime vero colligetur necessario non ines. Quonia haec maxime diuersa sunt,non necessario esse, necessario non esse. Sane complexionem necessariam non es ci, ubi extrema affirmantur sinc persticuum est. Faciamus enim, tomne b n cessario sita , b autem contingat omni ane imperfectus erit bilogi mn: quo colligetur,omni c contingere a . Hunc autem imperfectum esse, ex ipseprobatione constat eodem enim modo ostendeturquosuperiores. Rursem a cotingat inesse omni Ab autem insit omni o necessario unc sane colligetur ι omni c co tinger non item omne c esse a. atque hisposecius est illico Gnimperficitur expropositionibus ab initio sumptis. uodsi ris,ac dissimile uerint propositiones , fingamus primum n

gantem esse necessariam ut nullia b contingat esse a dque necessariorumne autem c contingat esse bo necesse intur a nulli einesse concedamus enim mel omne c esse a vel aliquod positu autem est,i nulli b contingere. βuia igitur reciprocatur negitiva b nulli a continget dmittitur autem,omne c se a , vel

certe quoddamrquare nulli aut certe non omni c continget inefp cum ab initio omni contingere concessum sit. Constat autepse colligi contingere non inesse quandoquidem colligitur noese Rusumsit affirmati propositio nec arta,ma quid contingat nulli b inesse, omni autem c insit, necessario vii Ismus neperfectus eris io eius quod est non inest Ucotingere no inesse 'quippe ita accipiturpropositio quς est ad mala extremum.Nec licet hinc ad absurdum deducere. uoniam s

405쪽

admittatur Aulium c esse abest autem confestum, a nulli b contingere iusium hinc es itur incommodum. quod si negatis minori extremo adiuncta sit, oesignificauerit cotingere lo fimus erit per reciprocationem, quemadmodum antea feri diximus.&dsi significet non cottingere,nullus erit syllogismus nesiam e quidempriuantessint, inor autem non fuerit c0-

tingens. Sunt autem extrema eadem in quibus unum alteri insit,album,animal, nix in quibus non inest, album,animal,

pix. Eodem piati res habebit in particularibus silogismis

cum enim negans fuerit necessaria,eficietur non esse, si nullum b contingit esse a necessario ab aute alicui c contingat, necesse est a alicui c non inesse nam si omne cfit a,nullum autem ι contingitinesse a sane nullum quoque a contingit esse, Itaque s omne besta ab nulli e contingit. At mo j conciaebatur,

cuidam contingere. uando vero affirmativa particularis necessari ueri quae in ollogismopriuante,ut be , vel etniuersalis in assirmanter verbi causa,a b non resistetur aliquid esse cuius rei eadem Hiprobatio quaesiverioribus adhibita e f. Quod si uniuersale minori extremo adiunctumsit continges, siue a semet,sive neget ,maior autemsitparticularis ne cessaria senulla es natiocinatio. trema in quibus unum alte ri insit necessario,anima album, homo in quibus non conti git mimal diam,vestis Vbi vero uniuersalis necessariasu rit Particularis autem contingen si iuersalispriuati sit, extrema ea in quibus unu alteri inest nima album , coruus: ea autem in quibus non inest,anima assumeis. Quodsiuniuersale a firmet, extrema in quibus unu alteri inest, animai album,' nus ea autem in quibus non inest inima ilia rix.

Neque items ossimus erit bi ambae indefinitae fuerintpro

406쪽

DE PRIMA RE Sor. apositiones,aut particulares. Extrema communia in quilus num alteri inest nima album somo in quibus non inest inima album nanimum. Quoddam enim alba animal est,quod dum etiam inanimum est albἄ necesse est inesse,nec contingit inesse. In cotis enti itide sin extrema igitur haec ad omnes modos valent.ribis,quae exposuimus esimum est extrema eodem modo collocata fuerint in absolutis S necessarii eri si gymum,m non lari.At nexati propositione posita, quae absolute inesse significet, Ollo mus erit contingentis.

Si mero negativa sit necessaria, is erit tum contingentis, tam

eius quo linest absolute. Id etiam intelligitur, omnes esse imperfectos Illogismos eo ue per figuras ante expositas perfici.

De ratiocinationi s ex ambabus opstionibus contingentibus infecundasigura. 6V. Iq. Nulla eniti cunila figura ratiocinatio, cum am e pro positiones ex contingenti fuerint eu semen stu negent eis

in toto sin sim in parte. Quodsialtera esse itera cottingerem gnifice t ue absoluta asti an ne tum quidem stilo miserit bi aute negans Serit uniuersalis Albimus empererit.

Eadem erit ratio, qui altera uerit necessaria, altera conti gens.Contingens autem in his conclusionibus, et t. antea ea intelligendum Principio vero ostendendum ess, contingente

negativam non reciprocari tempe si a nulli b inesse contingit, non nec se est, b nulli a contingere: sit enim hoc admissum s nulli a contingere iam cum a firmationes contingentis. contraria, oe oppositae reciprocentur in negationes, b autem nulli a continpatine se,constat 9 omni ab quoque contingere:

407쪽

necesse est istud huic omni contingere ita non reciprocatur negatio.Iam quid vetat quo minus a nulli b contingat, b mero alicui a non insit dque necessario everbi cause,contingit omni homini album non inesse 'am m inese Alfalsum est, homine

nulli albo contingere quandoquidem multis necessario non inest necessarium autem a contingenti diuersum esse diximus. uin ne ab absendo quidem trobabitur reciprocari, nempe siquis quia mendacium si nudit a tingere ipsium b, roget qua si verum sibi concedi,nonnulli contingere haec enim affirmatiooe negatis quodsi verumsit, ex eo esset putet, ut aliquod a necessario sit b, atque ita quoddam besse a quo seri non possit. Non enim si non contingit, mi nullum a sit b, necesse est quoil iam a esseb: cum illud, nulli contingere, duobus modis intelligatur: mno, si alicui a necessario insin altero, si alicui necesserio non insit. Nam quod alicui necessario non inest, falso dixeris omni contingere non inesse,quemadmodum quia alicui necessario inest,non vere dixeris omni contingere. αὐ- proptersi quis ex eo, quod c omni b non continga sulet biconcedi licui ipsem ex necessitate non inesse falsem prast missumat, quadoquidem omnifortasse inest. Ut omni non con tingere ideo dicimus, quia nonustis inest necessario. uo fit, alicui ex necessitate inesse, σ alicui ex necessitate non inesse, huic opponatur, tingere omni inesse: Fcut billi iussi cottingere.unc igitur constat cu contingente σ no contingente uod initio exposuimus, non modosiumi oportere alicui inesse necessario ed etia alicui ex necestate non inesse: quod si sumatur, nullu ex eo sequitur in motarita nulla esstitur ratiocinatio. Ex iis quae sucusve diximus persticuu est inegatione non neciat cari. Quod cum ande probatumsit Ponamus nulli b co

408쪽

ringere ipsum abomni aute coontingere sane ratiocinatio nulla efficitur per reciprocationem, quandoquidem paulo ante docuimus,propositionem huiusmodi non reciprocari. Nec item

ab ab urdo esses possit: ettenim b omni coontingere concedatur, nihil inde se um est cietur, quippe cum a omni G σ nullipsit contingere. Hoc aurem constat, si quae futura esset conclusio,de contingenti eam perpetuo fore,eo quod nulla sumptasit propositio, quae inesse significet, b ncque aut assimantem, aut negantem: at neutro modo feripotest. Namsi immet, Der extrema docebimus non contingere inesse sis neget, conclusio probabitur illa quidem necessaria, non item contingens. uia it intelligamus, ponamus pro ab album: loco iapsius hominem: pro ipse si equum ne ipsuma assumsil

cet contingit huic omni insciilli vero nullio b vero sic nee inesse contingi nec non inesse: ex eo enim no contingere, se constat, quod nullus equus homo est. LAt neque contingit no inesse ruodnecesse sit nullum equum hominem esse: necessaria autem non erat contingens. Nulla igitur eo modo escitur conclusio. Eadem erit probandi ratio priuatio diuersam h beat di 'ositionem. Itemquesi ambae afrment, vel nexentet quippe ex isdem extremis res ipsa confirmabitur. Item si ab ra in totos, altera in parte: aut ambae inparte, aut indefiniata, seu quo alio modo permutari illaepossunt: nam ad ea omnia demonstranda ealm adhibebuntur extrema. Hinc igitur hoc est manifestum Ambabuspositis contingentibin iussa , reconclusionem.

409쪽

ixtio absoluti contingentis, infecunda figura. Cap. Is . Quodsi una inesse, altera autem cotingere significet, affirmationesignificante in sernegatione autem continger nunquam ollogismus erit seu in toto su in partesumantur extrema cuius rei confirmandae eadem ea quae prius ratio,&per eadem extrema. At ubi abfirmans continger regans vero inesse significalit,tum erit ratiocinatio. βuod ut intelligaturionamus a nulli b in sciomni vero c idem continger reciprocante negatione, sum b nulli a ineri a vero omni c cotingit sincsane eficitur coclusio in primoguras nulli c cotingere. Quod idem siet si negatio ipsi c adiiciatur uodsi ambae negent tam a significet non inesse,altera contingere no in pix ipsis quidem sumptis nihil ex necestate essicitu ed si quae cotingetis est vo Pio,reciprocetur,essicitur ollogi mus,nulli ccontingere,ficut in prioribus cita enim prima fixura rursum escietur. uod si ambae assi ment insu erit 3llo semus. trema in quibus inest aletudo mimal homo. in quibus no inest, detudo, equus homo. Eodem modo res habet inollogismis particularibus ibi enim affirmatio inesse dixerit, seu in toto ou in pam te,nulla tum erit complexio,id quod eadem via qua superiora, ac iisse extremis ostenditur.Atibi priua uerit, per reciprocationem essicietur toeantea. Rursus ambo interualla 'nuant iaponantur, oe uniuerse id quod non inesse significat, sane expropositionibus nihil esscitur necessariorespicietur autem, sicut in prioribu ea reciprocante quς significat cottingere. uodsipriuans absoluta sit,iaque in parte, conclusio nulla Grit, sim a sirmet fu ne et altera propositiomesi ambae quidem indefinitaesint, vel a firmantes, vel negantes in parte. Cui

410쪽

DE PRIMA RESOL. ao

rei eadem est quae prius confirmatio, ac per eadem extrema. Vixtio necesserj m contingentis, infecunda fixura. 6'. IO. t ibi propositio una nec aria erit, altera vero contingere significabit, si negatio necessaria sit, essicietur conclusio, non modo quod contingat non inesse H quod no insit: quod si limatio ea si no inicietur. Sit enim hoc concessum, nussu inquas esse a ex necessitate, ne vero G contingere esse

tingebat omni c. atq; ita rursu esscitur in prima figura, b nulli e contingere. Hoc etiam constat Aulium c esse b. namfaciamus esse, tum si a nulli b contingit, b vero alicui cinest, sane a alicui c non continget at omni continxere antea ponebatur. Id erit probationis modus negatio ipsi c adiiciatur Rususproponatur assirmatio necessaria, negatio vero contingens, ut a nulli b contingat, omni vero cnecessario insite in ea extremorum di*ositione nulla e citur conclusio, quandoquidem scri potest, ut b is c ex nec sitate non sin misi pro Uatuas assumero b vero, hominemero Golorem sane album olori necesaris inest hominietero nulli cotingit homo tame nulli inest olori, ίdque necessario.Unde per licuus, complexionem contingentem non essici, cum nec serium a contingente maxime sit diuesum. uinetiam necessaria quidem conclusio indestequitur, quandoquidem necesserium, aut ex necesseriis am Ius, aut expriuante altera. Adde quod, itea concedantur,potest tamen b in crepcriri. Huid enim vetat, c=ubb comprehend a vero ipsib omni contingere, ipsi vero cex necessitate inesse: eterbi causa, 'ro c intelligatur vigilia, prob, animal, loco vero is M a, motus: in vigilante enim motus

SEARCH

MENU NAVIGATION