장음표시 사용
451쪽
ex ά consequens erit id quodplanefusum est. Nam in his cliae ita sunt inters abfecta,con cutionem cotra valere docuimus: nec enim fortasse est necesse,ut in re quavis rut a dicatur, aut fitem aut b: nec enim ipsems negatio est illius a. am ιο ni non bonum regatio est at non idem valet soc non est bonu, ac illud, non est nec bonum , nec non bonum. Eadem est ratio forum cd: nam duae negationes in bis flumi unt.
tione sententiae de integro Latinus fucius,
Claromontanum Bellovacum. veratiocinationum comparatione, in varietare eorum quae concludunt. Cap. r.
usque igitur id a nobis ex situm est, y luot si uris, quot item, quibusquepropo-1 sitionibW, qxando, quaque ratione' - l tur ratiocinatio, quae etiam Iste landa' sint ac obseruanda ei, qui aliquid refuta
L. D re vel confirmare velit, quoque modo de proposito quaerendum sit accommodate ad unanruanlue --
thodum,quaque vi in singulis principia sintsumenda. At τρος cisi exbibasimis abjuniuersalosint ij in parte niuersales,
452쪽
muci emper concludunt: qui vero in parte sunt, si nommen plura quidem concludunt: sin negent, unam tantum conclusionem colligunt. Quod ideo fit, quia propositiones aliae reciprocanturint nexatio in parte non item. Conclusio autem est alicuius de aliquo: ita fit, ut ratiocinationes aliae multu concludant. Verbi causeseconclusi sit, a in toto b inesse et etiam in aliquo, necessario inde escitur, vib in aliquo a reperiatur: quodsi a in nullo c insit, ne in ullo quidem a
sum ι inerit. Hoc autem a superiori diuersum est. Quod si a in aliquo b non insit, non ideo e citur ipsum b in aliquo a non
reperiri:quippe cum omni inesse contingat. Atque ea setna omnium hilo simorum ratio, tam qui in toto, quam qui in parte cogi uncis uniuersalibus autem alia quoque ratio afferripotest. Eorum enim omnium,quae vel medio continentur, mel conclusione, una est oe eadem ratiocinatio, sibo in conclusioneponantur, illa in medior merbi causa, si conclusio a b colligatur per c recesse est,uta de omnisus iis dicatur quae ipsos aut e continentur. Namsid in toto b est, hoc vero in toto ab scio d in toto a cotinebitur. RArses sie inc toto cotineatur, cetero in proficillo re in ipse a toto continebitur. Eade est ratio,iaipriuans fuerit clusio.In secunda aut e fi una id tuntu ratiocinatione licet eoicere,quod nilusione continetur, misia in nullo b insitio in c toto,essicietur sub in nullo cinese. uodsid fuc contineatur, constat in eo non esset umbo ex ea ausem ratiocinatione non constat, ipsum , non inesse iis, quae sua continentur: tametsire ipsa in ipse e non insit Aba ipsem contineatur. Atratiocinatione est essectum I in nu lo c inesse: in a vero non esse, citra probationem, ut consis sum, sumptum. Itaque ratiocinatione non esscitum, bine
453쪽
non es.In iis autem, qui in parte colligunt l, simi, i
quae conclusione continentur, nulla est necessias. Neque
nim escitur ratiocinatio, ubi illa in parte sumptastpropositio. Eorum autem, qπα medio continentur, omnium quidem conclusio erit,non tamen ex ratiocinatione misi a in toro hoc in aliquo c in siit, profecto id auod sub c collue tum est, non concludetur: quod autem sub ipso b est, maxime,non tamen ob ratiocinationem antecedentem. Hoc idem
fit in aliis quoque figuris. Ne ae enim concludetur id quod complexione comprehensum si Alterum autem concludetur illud quidemsed nonper ratiocinationem: quomodo in uni nersabbus probabantur, quae sub medio crunt, per propositionem nondum probatam, atque ita in his concludetur: alioqui ne in illis quidem conclusiio erit. uod exsulsis merum aliquando concludatur in prima figura. 6ap. a. Potest autem fieri vi opsitiones verasin quibus con. Di ratiocinatio, nonnunquam etiam false, aliquando et namera .altera falsa.Conclusio autem neces rio vera est vel a f. Ac expropositionibus ieri apum ratiocinatione concludi nequite exfalsis autem verum quidem colligi potest: non tame propter quid ed quodsit modo. Os enim propter quid exffs ratiocinatio non est: cuius rei ratio in progressu explicabitur Principio igitur ex lenis falsem cocludi nonposse, ex iis eriverspicuum. na si ubi asit iecesse estbesse bibo non sit, nec stela non esse: ubi igitur verum sit sium Mn cesse est quoque ipsum b verum esse. lioqui accidet, ut res eadem si mi ic non sit: id quod fieri nequit. Neque mero se licetur alitui ex eo quod ipsum a extremum etnicum pos
454쪽
tum sit, ex uno posito quidpiam necessario effici.Neque enim hoc feripotest: nam id quod efficitur necessario, conclusio appellatur: ex quibus autem ea efficitur, illa minimum tria Aunt extrema, interualla autem, ac pronactata duo.Ubi igitur verumsit, in quo b infit, in eo toto ipsum a inesse: in quo vero sic, ipsemb quoque insit, necesse est in quo sit si in eo quo que a inesse: necfalpum hoc illo modo esse potest. Simul enim
idem es et non esset Illud igitura,quod quas unum acceptum est,pro duabus propositionibus coniunctis est intelligendum. Eadem quoque estpriuantium ratio. Neque enim ex veri apum probari ullo modopotest: ex falsis autem veru con
cladi, illuὰ quidem potest eu false simi ambae propositiones,
seu altera rec tam trauis Usicunda hanc in totu falsam sumamus si autem non sit in totumfa a dex viralibe ac re licebit. Faciamus enim, via in toto e insit, oe in b nullo, profecto ne b quidem in c erit. auod autem dicimin, acccide- repotest: eterbi causa, nullus lapis est animal Aullus item homo est lapis. Vbi igitur semptumsit, a in toto b inesse ,σhoc in toto G a in omni cinerite atque ita ex ambabus falsis merascitur conclusio: omnis enim homo estanimat idem .l existimandum de conclusionepriuante. Nam ponamus a in nulloc inesse, item a vero in toto b inesse misi ea se exin mapumantur, m in iis homo medium collocetur. Nam σanimal oe homo in nullo lapide insent, animal autem omni homini inesh atq; ita si siumamus in eo nullo inesse,cui toti in teste contra in quo non inest, in eo toto esse, ex ambabus falsis
Hoc idem probabitur,ubi utraq; quadam ex partes a sumetur. auodsi altera modo sal a ponatur, et bi prima in t
455쪽
tum false fuerit,m ipsum a b,non essicietur vera conclusio, ra autem erils b csumatu alsa. Appello aute in totu falsem, merae contraria. visi, in toto sesumptusi quod in nullo inest ut cotra,quod in toto inest,in nullo inesse. Ponamus enim,etta in nullo ί insita ero in c omniprofectos impositione b cetera flumamus,a b vero plane false,ac ipsum a in b omni inesse sispositu, feri non potest, ut verasit coclusio ipsum enim a in
nullo c inera quandoquide cuicunque insitb in eo nullo inerat ipsium a at illud b in o quouis erat. Nec conclusio quidem vera
sepost Ea in b quouis insitab vero in omni c,acpropositio b evera se tu a b vmὶ in totumfalse infit ue a omni b ,cock- Uanefalsa erit mam ipsum a in toto c re se inest: in quocu-que enim ipsum, inest,in eo quoque inest arat b est in omni c.
Connat itaque conclusionem veram non sire Orima propostione umpta qua omnino falsa sit seu assi et illa tu neget,
altera autem vera quodsi falsa quidem illa ponatur, non om nino tamen,vera tu conclusio esse poterit. Nasia in omni cim est, in , aliquo,ι item in omnic quemadmodum animal in omni cygno inego in albo aliquo,album vero in toto crino inest,proficio Dumptumsit in in omni b inesse, b vero in omnica in omni re vera ineritrest enim omnis crinus animal. Eadem erit ratio, bipropositio a b transfuerit fieri enim potest,ut a in aliquo b insit in o vero nullos autem in e toto verbi gratia Animal est in aliquo albo, oe in nulla muri album autein omni nive reperitvrs ergo ponatur in in nullo b inesse,MOcin omni Opsium a in nullo c inerit. At vero si opositio a bintotum vera sumatur,o b c omnino falsa, efflatetur vera conclusio. nihil enim cause est,quominus ipsum a in b& c totis in- si bautem in nullo creperiaturevi quae eius generis I pecies
456쪽
sunt.quarum una non est ab altera animal enim equo homini inest,equus autem nulli homini erit igitur vera conclusim,
Ut a in totos semetur di hoc in toto os omnino si a apropositio b c Hoc id fiet, ubi propositis a b priuansfuerit quippe cum fieri possit, ut a in nullo in c item nullo infit b item in
nullo Getist habet altera genus ad formas alterius.Nam ania mal nec musica ire medicinae inest aec musica etiam medicin .
ita Dumatur,a in nullo besse s vero in c toto, vera erit clusio. αuodsi propositio bc, non omnino, edis partesel si ita quoque vera eritconclusio nihil enim quicquamprohibet quominus a in bdic toto insit veia in o quodam,ut genus in f=ecie est oe differentia animal enim omni homini inest, oe omni gradsient homo vero alicui gradienti inest,non omni. Si ja tur fumatur,a in omni b inesse, O hoc in omni ci efficietura in omni cinesseia quod Qeru est.Idefleri existimandu est bi propositio a bpriuas sit accidit enimvi a in b acc nullo insit 5 et ero in aliquo G quomodo si habet genus unu ad flectem S di fere, tria generis alues. Animal enim nulli prudentiae inest,nulli ite contemplatrici, prudentia aute alicui contilatrici inest atquaita si sumatur,a in nullo b d oc in omni otin nullo cinerit id quod verum erat. In ratiocinationibus item particularibus aecidit conclusion eram esse bi prima propositio in totu falsa, altera vera,ac etia in part alba ab, b caute omnino vena. I tri , ab vera, particulari aut e false ambabus etias se nihil enim vetasia in nullo b esse, in caliquo tb is c aliquo sit: exempli Putia animal in nulla niue est, oe in aliquo albo, in albo aliquo est nix.Ita si nix mediu collocetur, animal vero primum, oe sumatura in toto b es,m hoc in aliquo cilla a bis totum false est Altera autem b c vera, . conclusio inde me
457쪽
ru e scitur. Tantundem fiet,si propositio a b neget quippe caserit o si via in toto b insit in aliquo autem c non insit ν --ro alicui c insit verbi causa,animal in toto homine inest, oe alicui albo non est sequens, m tamen homo alicui albo insit. tque ita vera erit conclusios bomo medium ponatur, ac
siumatur a in natio b esse , hoc in aliquo si cum tamenpropositio a b omnino sit lasa. Conclusiio item vera eri propositio a b in parte sit fu a b c veraeneque enim quicquam vetat, ain b, c aliquo inesse, b in aliquo c, mi animal in aliquo pulchro reperitur, in aliquo item magno, Spulchram in aliquo magno est. Si igitur sumas A in omni b esse, hocin aliquo G propositio illa a b quadamtenus enalpa illa autem b emera,S conclusio ex his est vera.Yodem modo res habebit, ubi propositio a b negans erit. nam ad huius rei probationem eadesumentur extrema ac eodem modo disponentur. Rusus si abierusit b cfusa era erit conclusio. Quid enim caus e l,quo minus a in toto b insit, cr in aliquo G b autem in nullo c insit medi causa, animal in omni cmno inest, in aliquo nigro, cum crinus in nullo nigro in P.Si igitur a in toto Humatur,oe hoc, in c quodam, vera erit coclusio, cum propo tio b c sit
falsa Idem fiet, si propositio a b priuans sumatur: fieri O
nim potest, via in nullo b insit, S in caliquo non insit s auteis nullo sit si quo modost habet genκs ad peciem generis alterius, σώ peciei accidentiae animal enim in nullo numero laeshm in quodam ago:numerus autem in nullo est albo.Itas numerus mediuponatur,o sumatur a in nullo ob in E quo Gi in quodam cnon erit,id quod verum erat racpropositio
a b tera est, b c fa a.Gra etiam erit conclusio sa b in parte sit falsa,b cit falsa:neque enim quicquam vetat, quominus
458쪽
a alicui b,m alicui c insit mirique b etero nulli Gettsibsit co. trarium ipsi Gambo aute eiusdem generis accidentia animal nim in quodam albo est,quodam item nigro album in nulli nigrosi itur Amas a in toto b inesse 5 hoc in aliquo G ra efficietur inde conclusio. uod si ab priuansfumatur itides et ad id enim monstrandum eadum extrema eadem disi Lirimesumentur. Quod si propositiones ambaefulsessint, vera qaoque esse po sit condosio rei enim poti,ut a in nullo b insit in cetero quodam siit, tam b in nullo e insit, quo modo genisse habet ad formam alterius eneris: ad accidens siuam formari m. Animal cnim in nubo est numero, in at quo est albo, cu numerus in nullo si albos iratura in toto b ponatur, in hoc in quoda Getera corcieturcon usio Amsalse sint amba propositioncs. L oc ide et propositis a b neget iubilenim prohibet,a in toto b esse,in c quodam non esses item in nullo c, mi animal in omni Igno est , in aliquo ne o non est , cygnres autem in nullo naro etbi igitu sumptum si a in nullo b inesse, hoc in quodam G eficietur ini in quodam c non esse atque ita ra erit conclusio, cum amba propossitiones sinua ae. quod ex apsverum aliquando concludatur in figurasecunda. Cap. I. . In media verosigura ex falsis verum plane concludere licet eu propositiones ambae in totum falsesematur m in pam te su aliena sit vera,altera omnin aha,eaque znahbet.Vbi etia ambie in partesel EG una omnino etera bera in pami aparve et na planefas itera vera in Orte idque tu in et niuersalibus bilogi is, tum in particularibus. Namsain nulli binest in o omni,quo modo animal in nullo lapide in. est,m in omni homine: atque tum propositiones contrario mo-
459쪽
soponantur,.sumatura in omni b inescid in o nullo,expropositionibusplane fulsis,vera ess cietur conclusio. Hoc ide et, si a in toto quidem b inest , oe in e nusso: idem enim efficietur bllogismus Rursus sipropositio altera tot anasi adtera tota vera nihil enim vetat, quominus ainb, oec in totum in- si ob in nullo c insitiquo modo se habetgenus adforma da rum una sub altera non continuur animal enim in equo, homine in totum inst cum tamen nullus homo sit equus. Ita si sumatur animal in altero toto inesse,&in altero nullo 'ropositio altera in totum falsa erit,altera plane vera m vera erit coclusio,vtriuis negatione adiecta It si altera in partesit fulse, altera omnino vena fieri enim potest, ut a in b aliquo insit, drin e omni, b in nullo c infit: ut animal est in albo aliquo, in toto coruo,cum album in nullo coruo insit. Igitur si matura in b nullo, S in e toto inesse,propositio a b in parte erit false, ac omnino vera,ac vera erit conclusio.Hoc idem siet si trun- 'onatur negatio ex iisdem enim extremis id monstrabitur.
Esalprmatio sit in partessa, negatio plane vera. Nihil
enim vetat, quominus a in quodam b insitio in e toto non imila, b sit in nullo G verbi grati animal est in quodam albo, in nulla re,& album in nullapice inest. Itaque s umatura in toto b inesstim in t nullo, propositio a b in parte erit false,
a cvera omnino, conclusio erit vera. Vera item erit conclu
sio, ubi ambae propositiones in parte sane: quippe cum ain O calicui inesse post, cum b in nullo c insit exempli gratia, ι-nimal in quoLm ago,quodam item nigro inest, cum album in nullo nigro reperiatur. Itaque si a in toto, flumatur, O in cnullo propositiones ambae in parte erunt scim vera conclusio. Hoc idem fiet si trunJonatur negatio in iisdem extremis.
460쪽
Hoc etiamsi ripericus est in iis,qui in parte conclusiot θ logismi. Neque enim quicquamprobi et a in toto b inesse, min caliquo,cum b in cassiquo non insit,utauim ilia toto bomin inses in quodam candida, cum bama in quodam cauldonis P.Si igitur a in nullo b ponatur inesse, S in quodam cesse,propositio uniuersalis in totum falsa est particularis autem, mera, onclusio vera. Eadem erit ratio a b fumatur a 'mans.Nam fieri potest,ut a in nusso b insitim in quodam cnon sit, bin aliquo c non sit tanimal in nullo inanimato inest, in quodam albo non est,cum inanimatum in quodam albo non sit. Itasiponatur a in toto b in k,Oin quo iam cnoesse propositio a b uniuersalis omnino enal ais c vera Irao- clusio vera. Itidem siet iniuersalis propo dis vera ponatu , particularisset .mbit enimprohibet ipsum a nulti b nulli Dum c esse consequens,cum , in quodam cnon sit. Exempl2 gratia Ammal nulli numero,nulli ite inanimato est consequente numerus cuida inanimato non inest. Si igitur ponatura in nullo ba, in quodam civera erit conclusio propositio autem Unia
Mersalis quidem vera earticularis aut falsa. Id fiet suffirmatio sit uniuersalis potest enim a in b,σc totis inesseruum ι alicui cn sit consequensequo modost habet genus ad sterie. O draerentiam: animal enim totum hominem, totum item gratens consequitur.homo vero non omnegradiens. Itique si
fumatura in toto b inesse Ii in caliquo non esse 'ropositio v- niuersati vera erit,particularis false, vera autem conclusio.. Constat etiam ex ambabusfulsis verum ess ci conclusionem quidem potest a inb oec totis inesse,cum b alicui c non insit. Si enim fumatur a in nullo bi in quo um cin speropositiones ambaefalsae erunt,conclusio vera.Idem et ias irmet prud