장음표시 사용
481쪽
Omsu non esse bonam. Nam a in omni b inest, oe in e nullo, atque ita quaedam entia non est scientiaritem si a in toto si O nullo b inest ac b est cientia,c vero medicina,a o nis cum enim sumpsisse nullam 'entiam esse opinionem, postea accepit quanda cientiam esse opinionem. Interhuc autem ollogismum, uperiorem hoc interest,quodextrema conmutent turmam antea assi matio ipsibiungebatur trunc autem ipsic. Eodem modo fiet altera propositio non sit uniuersalis perpetuo enim medium mane quod hvno aOrmatur, te altero negatur, atque ilapsint hic opposita cocludi, veru non semper, nec ratione quavis iasi ea quae sub medio cotinentur c inter sesint edita,vivet eade sint,vel unu ad alteria ratione totius adparte habeat: alioqui id essici nequit neq: enim propositi
nes aut cotrariae, aut contradicentes lupacis erui. At in ten
ti gura nunqua ex oppositispropositionibus usicieturo ui ou iman ob eam,qua periM exposui natione,in prima figura escieturaute negas, eu in toto sint extrema eu nosint. Faciamus enim ut loco bbcsitficientia,J loco a medicinit usi quis sumat omne medicina est cientia, ac nullam medicinam esse sicientiam, is sumpsit bis totoa, cautem in eodem nullo
unae escietur quandam scientiam non esse frientiam. Idem fiet, si propositio ab in toto sumpta non fit: nam si quaedam medicina e cientia, rursus nulla medicina scientia cessicitur, scientiam quandam non esse scientiam: ac ubi extrema in tota sumuntur, essiciuntur propositiones contrariae: quod si altera in parte accipiatur, sunt contradicentes. Est autem aduertendum,contraria nonnuquam ita acci posse id , mus, nempe omne cientiam essiam, aut certe quandam non esse e bona, oe rursum aut nul
482쪽
se obfurum Licetoe alterum concludere,vel etiam sumere ex variis interrogationibus quemadmodum inTopicis dictum est. Cum autem a firmationum Dessint o positiones,contingit opposita ex modis accipi,aut omni oe nulli,aut omni non om. m,aut alicui O nulli, ίdque in extremis inuenerer verbi causa, a in omni ci m nullo b, aut in e toto inb vero nullo, aut in altero quidem omni, in altero mero non omni: ἱdque m sus in extremis inuertere: eadem estratio m in tertia*ra.' licuum est igitur,quot modis Acin quibus figuris ex op-pstis propositionibus fullogismus eoicipsit. Confitit etiam
ex falsis verum concludiposse,quemadmodum antea exposuimus,ex oppositis non posterconclusio enim simper estres contra,ria,et sit ea bona,eam non esse bonam aus animalsi non esse animabἱdque quias Pori mus ex contradi lione constat: extremisue si ieriti aut eadem fiunt, aut alterum est totum, alterum vera pars. Liquet etiam nihiletetare in paralonsimis,
quominus cocludatur quaestionis positae cotrudi tio, misi quid sit impar,id no esse impar: nam ex propositionibus oppositis efficiebaturosio fimus contrarius A igitur tales sium eri efficietur contradicens quaestionispositae.Hoc autem intelligi δε- be ex uno ollogisimo contraria non posse ita concludi, ut d catur,quod no est bonu, se bonu,aut aliquid huiuscemodi, nisi talis propositio statim initio suprasi ut omne animal esse absib non album,homine aute esse animat: quin mel contradictio assumi debet,eti quod ciuia Omnis sit opinio,&no sit opinio deinde fumenta est,medisinam scientia quidem esse, opinione tamen nullar quomodo reprehemnessieri olet utex duobus θιlogisimis: vlaute contrariasint re ver quaesiumuntur,alia ratione,quam hac feri nequit, queadmodum antea expositu es
483쪽
Depetitione principis V. i Sed petere siumereque principium, est quidem,ut in gene
re dicam,non demonstrarepropo filum. . Hocautem multis mo
dis fieri accidit, n te sim nihil omnino concludatur, seu ex his quae minus nota sunt, aut aeque ignota , O si posterioribuς probetur id quod prius est: demostratio enim clicitur ex iis quae fide digniora fiunt m priora. Ac in nullo istorumpostula- turpropositum, ed cum ita sit natura comparatum, ut quaen
per si cognosci possint, alia ex aliis principia cnim per se si cognostis' unt,quae vero si principiis,per alia cum iὰ quod per se notum non est,conatur quis perse ipsium probaret u- latur tum principium Id quod ita feri potest, ut statim proposita quaestio postuletur: sed potest etiam accidere, ut ad
res nonustas egrediamur, qua per alias secundiι naturam probaripoterant, quibus quolioprobetur: verbi causeasi a probeturper b,m hocper sic ver uapte natura probari possi era.Ita enim',ut istud eo, o trobent, qui ita ratiocinantur. Id quo uciunt,qui linciis aeque dissantes describerest arbitra tur fallunt enim ipsi si easumentes , quae probari non possunt, nisilineaesint aeque distantes His itaque quisic ratiocinantur, euenit idicunt res singulas esse,si is meis int quomodo res omnes persi notae erunt,id quoueri nequit. Si quis igitur pο- leta esse in citam ignotum sit , esse in e tem a in b,nondum constat,an principium postulet ed mani sum est eum non demonstraremam quod aeque est ignotum, principium d monstrationis esse nequit. Uodsi b me ita sint inter se ΘOcta, ut vel idem sint, vel constet ea reciprocari, aut alterum in altero esse,postulaturprincipium: si enim ea reciprocem turPerilla quoque obauerit a esse in bonanc autem id et erat,
484쪽
non modus sin idfaria ferit quidem id quod dictum est, oeis tribus reciprocatione efficiet. Eadem erit ratio, Dumatb inc messe,cum aequo sit ignotum a in ipse Cnec dum postulat principium,nec tamen demonstrat. βu u a b idem sint, aut ea reciprorentur,aut asit consiquens ipsi boostulat principia ea ipsa de causa exposuimus enim antea,qui dissu rin.
cipium, nempe cum per se monstratur, id quod prese manifestum non est. Quod si principiumpostulare, est per se confirmare id quod pes non est natum: id autem est non probare, cum aeque sint ignota,quodprobatur,& id ex quo fit probatis
aut quia eadem eidem,aut quia res eadem iis insit ne in m ilia figurabo in tertia vinoque modo aequepostulari potestprincipium In syllogilmo autem affirmante, tum in tertia, tum in prima. In negante vero,Gι eadem ab aliquo eodem Petre eodem modost habent amb.epropositiones.Item in media figura,quia extrema non reciprocantur in ollogismis negantibus. Est autem ita Idum opinionem.
Illud autem,quod in distulationibus pe dicere selemus,
falsum inquam eam ob causim non accidere,in iis primum ratiocinationibus accidit, me ad in modum deducat, cum ad cotradictionem eius rei pertinebit,quae per incommodum probabatur. Neque enim qui uam dixerit illud non propter hocinisi qui contradicens degerit,m quidpiamfalsum esse contendet ex iis,qua antea unt posita,nec in re L probatione, ut in qua noponitur contradicens. Praeterea cum quidpiam redia probatione eversum fuerit,ut per ab G tum dici non potest,non propter id quodpositum, stilo sinu esse se tu Tum enim eam ob causam non effici dicimus,cum easublata nihilominus concludituri principium petere in demo fationibus quidem, cu reue fit e babet in diJutationibus autem dialecticis,
485쪽
δε οε mus.Idquod in directo probati us no accidit, quippe si
positio curetatur insta ad eam erit ratiocinatio. Constat igitur, non ob eam causam,in iis 'llogismis dici, ut ad incomodi; δε- cui cu b pothesis initio proposita ita se habuerit ad in modi mi e sit ea ,siue non sit, nihilominus incommodusquamn Acet nus est modus maxime con licuus,quo non propter h pothesi alpum escitur,cum stilogismus ex mediis ad com . modum Deilus cum ipsa b pomisi, nullo modo est contundius quema modum in Topicis dicitum est. Illud enim est non capu-sam pro causeponere erbi causesquis probare voles dimetientem esse irrationabilem, conetur Zenonis ration prob ne rihil inquam moueritos, m ad hoc incommodum deducatfalsum enim hoc nulla ratione colun tum est cum eo, quod initio dicitum est.Alius est modus,quando cohaeret inco modum
cu bpothesi,ob eam tame non equitur denim fieri potest eusursum stu deorsum eterfusumas ea quae conivnfluunt: etsponatur a esse in b, b in sic rursus in sit aut Uals,b esse in risanesimbia tollitur,nihilominus, sic insit, cite ipsi falsuno ex hypothesiinitispositasquebatur.RMisus si quis sui simmersus sumat ea quae coniundi unt,vsas tin bre vero in Moesin e, cum falsem si esse in ae nam hac ratione nihilominus escietur incommodus lataprima h pothesi absurduautem coniungi debet,cum extremis initio positur ita enim exHpothesi concludetur.' deorsium verpus sumendo quod co- reicu attributoma sit sibile sita esse in Dpse asulatuno equeturfusa conclusios ursempergas ubi tum accipi debet nam si feri nequit tot in D γ Uublato non manebit incommodum. Eadem erit ratio,vbapriuantes fuerint ratiocinationes.Constat igitur conclusionem falsam expositione
486쪽
no qui in modum cum extremis initio positis non sit T. Eium ac ne sic quid falsem perpetuo ob bpothesim concludetur. Nam si onatur a Aro quidem in b,hedrigine cluero in cim hoc in Ahoc etiam modo manet ab uriam .ue flet, Dursum verses extrema sumas. Cum igitur seu illud sit eu nonsit emper quatur incommodum, positione non est consequutu velcertequod dicitur,eosublato nihilominus fallium es se non est ita acciriendum,quase aliud ponatur equatur incommodumsted cum eo sublato idem incommodum ex propositionibus,quae restant,ssicitur: quandoquidem nihil est absurdLeandem conclusionem falsam permultas sepotheses ess-ci Uerbi cause,quod aeque listantes concurrantseu interior angulo exteriore sit maior, seu triangulus plures duobus rectos habeat.
ve falsa natione. Cap. I E fcitur autem oratio false ex eo quod prius fusum fuit: quippe cum ollo simus omnis duabus propositionibus,autpluribus constet. Quod si ex duabus conste necesse est aut altera, aut utranque ut am esse,quandoquidem ex veris falsa condi fio esses non potuerit: se ex pluribus constet, visi ver ab probetur,m iacere d est in bis est aliquid ex superioribu a
sum, propter hoc alsa oratio nam a σb exillis concludiitur exilla igitur escitur conclusio,ehue false .m autem ratiocinatione premamur,sistoruandum e litigenter,ia aduem sarius rationespostulat sine conclusionibus, ne in propositioni, bin eadem res bis concedatur quandoquidem intelligimus sine medio θllo mum nullum est ci. Medium autem appellatur
id quod epius dicitur. Quod si nouerimus, quid in quarues'
gura concludatur,pe jucuum inde fuerit qua ratione mediu
487쪽
fit ob eruandum in et aquaque conclusione. Illud autem non potest esse obscurum,si qui rim intelligamus quomodo propositum sit defindendum. V Zod autem reoondentibus olfruandum praecipimus,ld occultare debent ui argumentantur, vel certe id conari id quod fiet primum fi conclusiones antea non colligant diro propositiones necessarias assumptas illae adhuc obscurae maneant r.eterea si quis ea,quae propinqua sunt,noro et Mea inter quae plurima nimiam verbi causi cocludi oportea a des ac media sint b c deleti igitur debet, an a sit in b.Rursus non quide,an Ut in a utru Ut in cilinde an
tin coeademque ratione caetera.Quin oe a medio incipiendum est, Der medium micum efficitur Tllogismus: eo enim modo re tondentem maxime fefellerit. At vero quoniam inteιligimus,quando,quaque ratione distositis extremis esciatur
Bllogisimus,persticuum est,quando futura reprehensio,qua-do non sit: feri enim potestirprehensio, vel re bono omnibus irmantibus, et elestematim his affirmantibus, illis negantibus.Syllogi u enim fore diximus,sibocoe illo modo distosita sint extrema Itaquesiquid concedatur conclusioni cotru rium,necessie est reprehensione eri est enim reprehesio γ ο-nsimus cotra dictionis. uod si nihilconcessum si fieri nequit
reprehensio nec enim esscidaturratiocinatio, est omnia pronunciata nexantia essent quare nec reprehenso.Namsi in
prehensio, Illo 'mum quoque esse oportet non tume Vibiu simus,continuo reprehensionem esse necesse est.Similiteraute, si in ne 'ondendo nihil ponatur uniuersumaeum reprehensionis vcsyllogismi eademsit ratia.
488쪽
De deceptione quae in opinione oritur. V. ILsuemagmodum autem in extremorum distositione d
ripimur ta in opinione deceptio quoque accidit ut si quid duobus imum in se possit, oe alterum quis ignoret,putetque nulli inesse alterum vero nouerit. Faciamus enim, ut a in b min e per e insi ea item in toto d eodem modo pro eciosi puteta in toto b ese, hoc in Ca vero in nullo Uroc autem in toto rem eandem simul cogno et, ignorabit Rursus qui altatur in iis quae siunt ex eadem coniugatione , s ast in b, σhoc in sic rusus in dem opinetur a iurato b inesse, oe in nutilo G simul enim nouerit non opinabitur inesse Eudne 6ι- turbincsibi vultiquam quodnouit Oe non opinari' Nouit e nim quadam enus a esse in cper botin uniuersali particularer atque ita quod quis quadamtenus nouit id se a ne opinari non putatia quod feri nequit. In eo autem quod prius est dictum, nemo a sentiripotest ambabus propositionius pecundiι media ambo si non ex eodem ordine media umptumsit, sa sit in tam b oe in natio sim haec ambo in toto lita enim γuenit i prima propositiosumatur vel omnino, vel certe quadam ex parte contraria. Nam si arbitretur 9cuicunque infit illi omni inesse a , ac nouerit beseind ,proj io is nouis a esse in aeSi igitur e contrario putet, cuicunque insito in eo nullo esse ipsium a s non putata essem a liquo, cui infit b. haecaute aut omnino inui aliqua ex parte contriuria fiunt arbitrari inquam,
cui b ius illi omni inesse Moe rursus cui b insit psi alicui non
existimarea inesse.Hoc itur modo opinio concipi nequit. At nihil vetat ex utroque altera, elex altero utrunque,ut aiu
489쪽
Iis, quo in particularibus hallucinamur,via sit in toto b, cthoe in toto c t in toto c inerit.Si quis igitur noueri cuicus b insit ei toti inesse a, profecto nouit ines ipsic: at nihil ohibet, quominus ignoret ipsium c esse. Vsa duo recti, b vero triangulus, e triangulus sensibilis P it enim quis arbitrario non esse γtiam si nouerit omnem triangulum habere duos rectos simuigitur rem eandem nouerit,m ignorabit. Nosse enim triangulum omnem habere duos redios, varium est ac multiplex senim tum in toto id cine,tum sigillatim.ac nouit quidem scientia iniuersali e buere duos re lossingulari vero non item itas ut non habeat contrarias opiniones.ue existimandum i de ratione illa scripta in Menone, disciplinam inquam esse remi-nstentiam. unquam mi Gutressingularis anticipata cognitione statur ed dum inducitione utimur, simul rei particularis ientiam, quas recognscendo comparem s. Quaedam enim sunt,quae statim etbi vidimus , cognoscimus: mi habere
duos re los,quia imagulus idquod eodem modo sit in aliis. Cognitione igitur uniuersali particularia cognoscimus: propria ac peculiari nescimus. uos ut in iis hallucinemur,non tameopinione contraria sita dum cognitionem uniuersale tabemus, decipimur in particulari. Eadem est ratio eorum quae superia exposivimus. Error enim ex medio non est ei scientiae corrarius, quae 53llogismo parta est,nec opinio ea,quae ex uno medio nasci. tur,contraria est et,quae ex altero comparatur.Nihil aute prohibet,qui nouerita in toto b esse, hoc in Geum arbitrari in esse a in c. verbi cause,omnem mulasterile esse, opina potest,m hanc es mula, cum tume ea uter serre putet nec enim is
fit a spe in sinisi qui vir uesimul cognoscit. Constat igitur si
alterum nouerit, aberum ignore eum si umiri: quo mo-
490쪽
L se habent uniuersales scientiae ad particulares: neque enim
sensibilium quicquam sicimus a sensu absit,ne si illuἱ quidem
etiam senserimus in foris eo modo,quo re uniuersam fimus, oe quatenus propriam cognitionem illius habemus, non quasi
actu illam exerceamus. Scire enim tribus modis dicitur,nempe aut cognitione iuersa autparticulari,aut actu O operatione quare totidem etiam modis intelligitur hallucinari. Nihil igituretera quempiam in re eadem tum stire,tum decipi, non tamen contrarie. Quod etiam ei accidit,qui ex utraquepropossitione rem nouit,neque has prius expedit. ui enim putat mulum et erum restare,is non habet eam sicientia quae agitu est,nec item emonem, cientiae contrarium, os huiuscemodi opinionem. Est enim sellissemus, error uniuersali conti rin. teterra qui bonum e se, mali; esse arbitraturiis idem esseputat, bonum effl re malum ponamus enim,bonum esse in a,malum vero in b.
Item bonum esse in citum quia idem esseputat b m cero ecloarbitrabitur cesse b,item bes ea eadem ratione,atque itae esse a.Vt enim si Terum si de quo caecatur, bdic ite de quo ipsum atro edio a de c verum fuerit non aliter in opinione res habet similiter autem min eoquo e Lese cum enim c&b eademi s item&a,profect) cba eadefuerint. Ac in opinione eodem modo res habet. Ergo si quisprimu admiserit, id protinus necessarium est At illudfortas falsium est,quempiam, inquam bitrari quod bonum esst,est malum esse, ni orte acciuentariὸ nam id etariis modis arbitrari licet id autem diligetius estpers iciendum. De iis reciprocationibus quae in prima figura fiunt. Cap. m. Vbi extrema reciprocantur, necesse enime tam quoque cumroq; reciprocant: nam si a est in oper media Ui illa recipr