장음표시 사용
81쪽
ARISTOTELIS L I B. exprimit, cogitatione fit 'pu audit, acquisit: Sed si ne, an no,uondumsignificat. Neque enim illud,sse aut non esse,
signum est rei nec si esum ens flum dicas.Id enim nihil e l. Consignificat autem coniunctionem quandam, quae sine coniunctis non potest intelligi.
x V Eoo tes aliqua signis eatur, etiam extra enunciationem, secundam quam illud, cum per se profertur, nomen ei se dicitur. In enunciatione autem rei illius connexio lit eum subiecto, in certa aliqua temporis differentia: quam idcirco verbum dieitur contignificare. Ut verbum, amat. per se significat amorem. In hae autem enunciatione, Plato amat, amor it cum Platone connexionem in praesenti tempore. Rursum veto res illa verbo significata. ad enunciationis iubiectum sella. bet duplieiter. vel enim in eo est, vel de eo dieitur . Notum autem iam est ex Ca.. egoriis, quid sit eise in aliquo tanquam ia subiecto, quia de eo dici.
De oratione. Cap. q. ORA Tio ea γο gnificans, cuius pars aliquasignificat separata, ut dicitio,'non ut assirmatio ut negatio velut homo
aliquid significat,sed no rem esse,aut nosse. t aute assima. tio, vel negatio, siquid adiu tu te sed non hominilitibu a. que enim in hoc mus, illudos, significat,sed vox e .lum. In compositis aut significat istud quidem, ut dixi , sed non per se. Est autem omnis oratiosignficans, non ut ' infibu mentum,sed quemadmodum dixi ex instituto . cians vero non omnis Id ea oti in qua verum, vel fal im est. Quod non omnibus inest. Velut deprecatio inratio est illa quidem,
nec vera, ne at . Ac caeterae quidem,quoniam artis rhetoriacae, vel poeticae magis propriae mi, relinquatur. Enuncians huiuseculationis est. Est autem una prima munitatio inffrmatio Linde negatis Yaeterae omnes coniunctione unae. N cesse est autem omnem orationcm enumciantom constare verbo,
aut cos verbi. Etenim hominis definitio, nisi i ,vel erat, vel
82쪽
DE INTERPRETATIONE. 36 erit,uelalui'id tale adiungatur, nondum est oratio enuncians. Cur autem totum hoc, amma radici bipes, unum quiddam est; non multa neque enim quia continenter profertur, unum Hod ne explicare alterius est negotij. Iria autem est oratio enuncians tuae aut unum aliquid declarat ut una percolumctionem .Multae vero quae uel multa, non unum, vel quaesine coniunctione. Ac nomen quidem verbum, dictiostselu.
Quandoquidem vere dici non potest, eum quisie aliquia voce exprimit unciare, siue aliquo interrogante, siue non sed ipso
ita volente. Harum autem alia plex enuntiatio est,ut quae
aliquid de aliquo,vel aliquid ab aliquo. Alia aut equae ex his constat am quasi coniuncta oratio .sdsimplex enuntiatis,es xo gnificans aliquid es,vel non estro ratione temporum.
Assirmatio edi, enuntiatio alicuius de aliquo. Negatio e L e--ntiatio alicuius ab aliquo. Quado autem quod Hi enuncia
ri potest non esse, c quod non est esse, quod es est quod
non est non es. itemque in caeteris temporibus apresenti di tinctis, quicquid aliquis affirmauerit, id omne licet negare, quoa negauerit,et firmare manifestum estprofecto omni nommationi negationem es oppositam, omni ue negationi assimmationem. Sitque haec contradictio, affirmatio, negarios oppositae . poni autem dico eam quae est eiusdem de eodem, no. -υμώς, caeteraque eiusmodi, quae contra Sophi larum mo- linitas determinavimus.1 D a m N i r r o N a rei eu iusque id solum comprehendi debet, quod in eiusdem essentia est necessarium. Ergo indieat Aristoteles necessarium et se parte ε orationis i gniticare,ut dictiones, non item ut assiimationes, aut negationes: etiam si hoe euidam orationi possit aecidere. 1 Osi T reprehendit sententiam Platonis in Cratylo.quam ita expressit Alcinous cap. I. institutionis ad doctrinam Platonis. Rei instrumentum nomen est, inquit, non quodeunq; sorte datum, sed naturae consentaneu, eodemque re internos communicamus es discernimus. Quo fit ut instrumentu sit Se docendae, & di sternenda naturae rei cuiusque accomodatum: quemadmodu textoris radius telae.
83쪽
- DEout τι o notionem simplicem definito inuolulam.euoluit S expliein. Itaque unum quiddam est, quemadmodum & definitum: sed ratione ab hordistinguitur. Cuius rei accuracior uactatio partim est Metaphystea, partim Ana. - lytica.
isDe subiectis,&prςdicatis enunciationum. Cap. I.
QUO N I A M autem res partim uniuersaesunt, partim si gularest uiuersas autem appello eas ' Papte natura dicu-.tur de multis singulares, auae non dicuntur, Pt homo, uniuem 2m quidda est,cistia singulare) necesse est enuntiare esse es, quid, aut non esse, aut de uniuers aliauo, aut desingulari. Acsiquis uniuerse δε uniuerso mutiet,quo P, rut non,contraris erutenuntiationes. Dico autem in uniuerso uniuerse enuntiare, di
lut in his, Omnis homo algus est, Nullus homo albus est. Sin
autem de uniuerso ron uniuerse, nonsum enuntiationes contrariae .attamen eripotest ut quae declarantur, contraria snt. Dico autem non uniuerse aliquid de uniuerso enuntiare ut,Η - est albus Homo non est assus.Nam citim homo umuersum quiddam sit, non uniuerse enuntiando accipitur. Omnis enim non significat uniuersum,sed quia uniuerse. In attributo autem uniuerso si uniuerse enuntiesinon erit 'verum.Neque enim vera esse vita potes affirmatio n qua,cὰm uniuersale sit attributu, uniuerse enuntiatur. Qualis e i, Omnis homo, omne animal .est. Opponi igitur irmationem negationi dico contradidiorie, quae Universe, non uniuerse de eodem significat ut, Omnis homo assus, m Non omnis homo albus. Nullus homo alias ea, Aliquis homo ea albus. Contrarie vero uniuersi assim tione in uniuersiugationem Gomnis homo iustus, mulus homo iustus.' Quocirca esse hae simul verae nulli modo possint. At his oppositas simul in eodem aliquando veras esse confingit: N, Non omnis homo assurim est aliquis homo alta
84쪽
DE INTERPRETATIONE. 3 rQuapropterquae in uniuersis contradicunt uniuerse, earum necesse est alteram veram esse, vel falsam. ItemJue eam quae ex guli confiant: ut ocrates Hassus, Non ectassus δε-
crates. me autem in uniuersis non uniuerse arum no --
per una vera est a 2 altera. Nam haesimul uerae dicuntur, Eli homo albus, Non est homo albus. Et hae, ER homo pubcher, Non in homo pulcher. Nam siquis turpis sit, non ea pulcher: O siquid sit, id nondum est.' Sed hocstatim ali
num rideri potest, propterea quod haec mulitiatio, Non ea homo altas,idem etiam quod illa, Nullas homo ect albus, μgnificare videtur. Sed nec idem significat, nesimul e inecessario. Presticuli etiam est unius agrmationis una esse negationem quoniaidem negatione negandu est,quod a sermationea sermatu sit, de eois ue de aliquo singulari,siue de uniuerso, lias vel uniuerse, vel non uniuerae Dico aureis Socrites albus est,Socrates albus non est Sin autem a liquid aliud de eode negatur, aut Me de alio, H. erit haec illi oppo da)ed ab ea Auersa Vt huic omnis homo est albus, haec,Non omnis homo est albus: Et huic, Aliquis homo est albus, haec Nullus homo algus ea. Item huic, Est homo albus, illa, Non est homo atibus. Ac υnam quidem affirmationem uni negationi contria Ectorie opponi, quae hae semi, dixi. Dictam etiam est alias esse contrarias, quae hae sint,contradictionemque non omne veram es,aut salom: quaque de causea, quando vera sit, Ual .Est autem una a Frmatio negatio, quae unum aliquid de unosignifica me de uniaris uni uesne sue nonJL militere mi, nis homo albus est, Non omnis homo albus effEu homo assim, Non in homo albus: Nudus homo albus,
85쪽
duobus non efficientibus amu, nomen unum impositum sit, non erit una af matio, aut imatio. V quis equo, m homini nomen ve iis imponat, c. ectis alba est, nes una ea af inmatio, nes una negatis. Haec enim idem valet rc si dicra, Homo
equus est assim nil autem hoc aliud est rui si dicas, si homo assus, i equus albus. Quodsi hae plura significant, sunt ue multa, certe prima vel multa, vel nihil l nificat. Nihil enim est homo equus. Quare ne in his quidem necessi
am veram, alteram aut falsam contradictionem esse.
, In his subiectum non est definite intelligendum de aliqua rerum singularum. sed per distributionem, de hae, vel illa. Itaque ut vera sit assirmatio Laee. Aliquit homo albus, satis est inter homines aliquem reperiri. qui albus sit. Ut autem fit. si sit, non satis teperiti aliquem. qui albus non sit. sed neminem oportet ea istere, qui albus veret dici possit .Quo fit ut verae fini ut ese possint. salix sina ut non item. Alioqqi continget et duas uniuersas inter se contrarias, quae ilIis contradicunt. simul esse vera . a. Has enunciationes indefinitae appellantur. Quae in Praeceptis artium habentur pro uniuersis: quia illa debent esse uniueisa. In legibus ratiocinandi non item: sed singulatium tantum, vel particularium vim habent.
De futuris contingentibus. Cap. s.
8 IN praesentibus litur ac aeteritis assi malis, aut ne alio sera sit,uel falsa necessi est Et in uniuersis enuntiatis uniuerse semper una vera est,alteras a. Itemque in singularibus μ
cut dictum est. In uniuersis autem quae non dicuntur uniue se non necessi e T. Diximus autem etiam de his. At vero insingularibus, suturi non eodem modo. Si enim omnis agmmatio, vel negatio vera, aut falpa est, certe erit etia necesse omnia esse tui non es. si hic aliqui ore dicat,illi hoc itfium neget fore, profest necesse est vere alteru dicere. si modo omnis okmatio, aut negatio vera est, aut falsa. In his enim utra quesimul non erunt Etem vere dicitur, est albu, aut non
86쪽
DE INTERPRETATIONE , res recesse Hi es album aut non esse assum. Etsi erit assum, aut non e Tatiam,vere id didium uit, vel negatum. Et si non ea alio dicitur,si uesalso dicitur, non est. Ita neces est per affirmationem, vel negationem veram esse, rimal m. i. hil igitur est, neque si ortuito nihil in utralibet partem, continget Muterat, aut non erit ed ex necesistate omnia. Nam
aut is qui dixit,vere dixit, aut is qui negauissimiliter enim feret, aut non feret.Siquidem in utramlibet partem continges, nihilo magis*,luam nansic se habet,aut habebit. Praeter siquid album sit hoc tempore uis prius verum alia ore. Ita temperfuit verum quicquidst, id aut esse iam,autfore.Quod si emper fuit verum aliqua esse iam umore,certe id non potest nonseri ut non fore. Quod autem non potest nonseri ,
psibile est mnferis quod autem in sibile edi non feri,ian cesse est feri. Quicquid igitur futurum est,id ferinecesse est.
Ita nihil in alterutram partem cadit, nequefortuito. Si enim fortuito Uo ex necessitate.Sed ne illud quidem vere dicipotest, neutram partem esse veram ut nee fore, nec non fore. Primum
enim ut sit alsermatio um erit vera negatio Os hae abi tontinget non esse veram affirmationem. Deindesi verus dicere album aliquidsimul es, magnum: duo ista sint necesses. Etsi crassore vinuri, verum sit cras erit.Si autem
nec erit cras,nec non eris,non poterit in utramlibet partem c dere : ut bellum nauale. Quoniam oporteret nec committi bestum nauale, nec non committi. e seque haec incommoda, oealia eiusdemgeneri eueniurisi omnis a Frmationis'negatimnis, quae vel in uniuersis uniuerse diculur, vel in singularibus necessit oppositarum partem unam vera es, altera falsamenihil ilicet in utramlibet partem casurum esse, in iis quaesunt
87쪽
ARISTOTELIS LIRsed omnia esse, aut feri ex necesitate.Quare neque in aliquod negotium incumbere oportebit, neque deliberare: quoniamsi hoc faciamus soc eueniet: si hoc minime faciamus, hoc non eueniet.Nihil enim prohibet, addere millia amorum hune di. cere hoc fore, alterum non dicerer ut ex necessitate eueniat, quod tum Vere dicebatur fore. Nes vero interes ut pronum tiarint aliqui cotradiIlione, necne quippe cum perstimi thoe modo res habere, etiamsi non unus assismet, nec alter neget. Neque enim quia a firmatum est, aut negatum fore aliquid,
idcirco erit, aut non erit: nec vero ad decem millia annom,
magis quam ad aliud quodvis tempus. Quare si omni tempo. re ita habuit, ut alterum vere diceretur, necesse erat id feri O vnunquods eorsi quaesunt, persic habuit, ut necessario feret. Siquis enim vere dixerit fore aliquid, id non potes non feri. Et quod factum est, per vere dicebatur fore. Sed haec feri non possunt.' Rerum enim futurarum initium videre licet m ex eo quod deliberamus, c ex eo quod agimus quoniam omnino in in iis quae non per agunt, posse esse non esse militer in quibus utrunque contingere potest, os esse non esse: iuare o feri,stnon feri Multaque adeo sicis habentia nobis notasunt. Velut vestis haec discindi potest, no distindetur, Fed ius atteretur. Similiter eripotest,utiad indatur no enim prius atteripossit, ni eri possit, vino. di inderetur. Similis in ratio factorum omnium quae secundum eiusmodiscultatem dicuntur)Perstimum est ergo, nee esse, nec feri ex necessitate, qu rifantsed alia in utralibet
partem cadere possie: nec asylamationem in iis veram , t μι am potius esse, quam negationemralia esse in quibus alterum magis, mplemnquesiat ta tamen ut alterumcumirepost
88쪽
DE INTERPRETATIONE. 3salterum non euenire. Ac quicquid est, esse quando non est O quod non est, non esse quando non est, necesse ea. Attamen nec
quod est, id omne e si necesse est, nec quod non est, non eoe. Neque enim eadem sicm, omne quod est, esse necessario quido est, at lute esse necessario. Similiter vero mineo quod non
est: eadem Hl etiam ratio contradiditonis. ne nanque neces
se est, vel 4si,vel non esse, fore, vel rio fore. Non tamen Mi d,
uiseris,alterum dixeris necessarium. Dico autem hoc modo, n cesse Hi navale bessum cras geri, Vel non geris non tamen geri cras Pum nauale necessi est, neque non geri. Geri tamen, aut
non geri, e i necesse. Quoniam igitur se habent orationes disrae, ut res idiae, perspicuum est in his quae itas habent, ut in ,-tramlibet partem openfasint, contrariaque recipiant, nece se esse contradictione mili modo se habere. Quod in iis rebust, qua non simpersunt, quaerue non si perno unt. In his enim necesse est alteram contradictionisparte veram esse, aut falsam: non tamen hanc, vel illam, sed alterutram. Et magis quidem alteram veram, non tame iam veram, vel μι m. d Manfestum igitur non necesse esse omnium 4 mationum, negationum oppositarum, hanc veram esse, illam fulgam.Non enim eadem ratio est eorum quae stat, eorum
quae non sunt: esse autem vel non essepo sunt,sed qualem eam se diximus.
1 E x superiore contradictionis lege,nascuntur duae dubitationes una de his quae in eontingentibus, de singularibus aliquid enunciant: altera de pronunciatis modo affectis,ati in Hiisque veta sit lex contradictionis, dc quo modo. Prior explicatur hoe eap. posterior, cap. 7.s sie dictum est in Categoriis, veritatem orationis eum rei subiectae existenti Breciprocati: sed hane illius esse causam, non autem contra. 3 L o N o A est sententiae traiectio,in qua id tot um interiectum esse videtur. quod a nobis parenthesi notatu est. Vrhaec ita coniungantur.Sed si haee fieri non podunt, perspicuum est nec esse, nec fieri ex necessitate, quaecunque fiant.
89쪽
ARISTOTELIS LIB. Deenunciationibus infinitis. Cap. 7.
v ONIAM autem a Frmatio omnis quiddam de quodam significat, uque vel nomen est, vel innominatum quod autem in affrmatione est, id G unum esse, de una re dici debet. De nomine m de innominato prius dictum est illud
enim, non homainomen non appello,sed infinitum nomen. nam unum quiddam significat quodammodo nomen infinitum quemadmodum, non valet, non verbum dico ,sed infinitum)profecto rarit omnis a Frmatio, negatio, aut ex nomine mverbo, 'aut ex infinito nomine, verboque . Sine verbo autem nulla affirmatio, aut negatio. Haec vero, si, aut reat, aut erit, aust teras eiu egeneris uri ba,ex iis qui positas i. quoniatempus consignificant. Prima igitur mi a firmatio innegatio,Homo est, Homo non est. Deinde, Efl non homo, Non est non homo. Rursum, Omnis homo est, Non omnis homo e 1.
Omnis non homo est, Non omnis non homo ea. Et in exte xus temporibus eadem ratis. Cum vero, est, intium comuciatur, tum duobus modis orpositiones dicuntur.Dico autem, /t, i iustus homo hic, stomtium adtangi existimo lae uomendiae verbum in a firmati ne. Ob eamque causam hae quatuor erunt, quarum duae ad affirmationem, O negationem se habebunt m dine, sicut priuationes: aliae duae, minime. Hoc autem dico, ipsium est, vel iusto adiungetur, vel non iussi. Quare etiam negatio.
Sunt igitur quatuor. Sed quod dixi, fidi la Ucriptione in iij igi licet. Z iustus homo, P u. 4, CNon est iustus homo: Ea non iurem, homo, o ' S ' Non e ino iussus homo.
90쪽
In his enim est,m non est, iusto, m no iusto adiunguntur. 3 haec quide,quemadmodu in Analyticis diximussicitat disso Lia. Nec diuersa erit ratiosi uniuerse nomini sat asematis,ut, Omnis homo est iustus, Τ c. ., ... c Mois homo es iustus: Omnis homo est no tu ius, s M ''V ὶ No ris homo est no iusim.
Nisi quod non aequesimul veraestat, quae ex diametro restondent . Contingit tamen aliPando. rque hae quidem duae intersi opponuntur. liae autem duae cum hoc, n h mo,sulucctu est, euiue aliquid attrituitur, ut, Hi iustus non homo, Non est iustus non homo: - Est non iussus non homo, No eiu non iusius non homo.
Nec vero his plures sunt oppo sitiones: hae ue ab illis, hoe
ipso diuersae, quod in eis, non homo, tanquam nomen v- sulpetur. Iam vero quibus, essi, verium, non conuenit, ut in illi, , valere, ambulare, in iis idem efficit, si ita ponitur ic si est,adiungeretur, veluti Valet omnis homo,Non vitet omnis homo.Et, Valet omnis no homo,Non valet omnis no homo. Non enim non omnis homo, dicendum est,sed negatio non homini addi debet.quoiuia, omnis,no uniuersumsignificat,sd vi Herse. Quod ex hisperspicipotest, let homo, Non volet homo Valet non homo,Non valet non homo. Inter has Gnim illas hoc interess,quod in his nihil uniuerse dicitur. Engo omnis,m nullus aliud nihil consignificant, ni inominis uniuersam affirmatione ut negationcm. Ita caetera eadem omnia
conuenit adhiberi. Quando aute huic, ne animal est iustu, illa contraria est quesignificat Vulta esse animal iunium. 4 ἡ-ctium e i has nunquam simul,neque in eode veras fore. quae a rem his oppo site, runt aliquando elis,Non omne animal estis Eu, c , I aliquod animal tanti .Consequuntur aut e m