장음표시 사용
261쪽
vehementius ingrauescere uiueretur , cum Gentaicus eorum rex fidem Catholicam , qua olim ad Arianismum apostatasse Isidorus traditὶ Aria- IMO. in bina volens impetetate subtinuere multos M. scopos Orthodoxos quorum V. 4δ' iiivicta constantia nullis superbissimi Regis terroribus cederet primum ' ' Ecclesius & ciuitatibus praescriberet , deinde in exilium actos & atroci si inis vexatos suppliciis , ad postremum diuersis mortibus interemptos illustri Martyrio mirabiliter excruciaret; ut eorum staguine atrati illinus maris intermedii Massiliam usque rumoribus diffunderentur, di in urbis fitequentia exulum squalor inauditus & miserabilis feriret omnium ciuium oculos & mentes , pertaesus inquam temporum dc aerumnarum
istarum Cassianus, & aeger, non animi follim sed etiam corporis petebat
animae suae ut moreretur, vitamque ipsam numerans inter odiosas res.
nihil votis adaequare atque eius excellum expeteliat.& ingenti gaudio ferebatur ad coelestem patriam ubi cupito numinis aspectu , potiretur. re administratione ordinis subrogatis optionibus permissa, secelsum accuratiorem spectare cepit , ut quod supererat usurae lucis mortalis, Deo sibique vacans. in adornando ad lucem immortalem Onsitu col
Ln eariam migrat. r. v I risin etsi animus patiendi auidus tantis occurrebat dissicultui-V bus incommodisque , corpus tamem consemim aetate assiduis que laboribus, ex ea vivendi qua de diximus seueriori disciplina necessario atterebatur, unde morbi illius quem supremum habuit initia prodiere. Et apparuerat aegritudo primum non pro eo . quim esset periculosa, paucis tamen diebus continuata euasit in eam quae aditum ei ad aeternam vitam aperiret; scilicet nouellus ordo magnis iam auctibus in omni genere prouectus educante qui genuerat ac regente Cassiano, visus est sapientissimo numini ut tempus existimaret quo & ipse suum in coelesti curia ac beatorum senatu parentem haberet ac praendem. Ipse verbhabens desiderium , ut loquitur Apostolus dissblui & esse cum Deo suo, ad eum per gradus illos ferebatur, quibus procreatae res ascensiones iscorde dii ponunt, magnisque lachrymis rogabat identidem iuberet se statione discedere, & quietem demturi aliquam capere , qua aestuanti animo& ad Deum spectandum intento fieri posset satis. Tria desideraste aiunt, antequam e vita concederet, videre perfecta. Primo stabile, fixum de permanens religiosi sui ordinis bonum, x. Nestorianorum extremam perniciem dc contritionem, postremis redditum Ecclesiae Constantino-glisanae Se in suam pristinam sedem ac dignitatem restitutum Chryse- Chresostomomum, id enim sanetiis ipse ex Cucuso, exul scribens ad Olympiadem Epiαι.
iuniorem viduam praedixerat fore,ut rediret Constantinopolim, cuius V Duiligod by GOrale
262쪽
tiei tionis obscura adhuc spe & coeca expectatione Cassianus pendebat
1. Horum compos votorum factus , Vidit iam longo regionum in oecidente maritimarum tractia numerosam familiae suae sobolem ad quinque Monachorum millia propagatam, multa passim ab exteris gentibus atque longinquis domicilia exaedificata praeter urbana duo, alterum virorum, mulierum alterum, quae innumerabiles homines religiosam ac piam vitam instituerent. De profligandis atque perdendis Nestorianis extant illa eius optata & preces in calce librorum de Incarnatione. Te
Cap. 3 t. a;uem prater omnia ae super omnia Dem pater domini mini Iesu ChriLIi, avue voce ac mente sentici obsecro , ut haec νια ex Iargitate tui munerrae.
scriυι- , tu dono tui amoris in Mes. Et μια ut ipse nos dominis Demn ter unigenitis tum docuit, ita dilexissi hunc mundum ut pro salute mum di unigenitum tuum mitteres et dones hoc plebi tua quam redemini, ut in Incarnasio oe unigeniti μθ mi, ct tuum donum cstasse tum sitim sapiat, hoc quod pro nobis unigenitin tum Damium Dein noster g natus er diem est 2 resurrexit, ita omnes ct istesistot ct amem, ut dignatis Da maiestatis pro semis sit no tri a fru, nec in animis uniuersorum humilitas thim imminutionem habeat honoris, sed augmentum semper pariat charitatis, ac beneficia sacra misericordia ita cimnes pιe ac sapienter intelligamin,υt tantopim deberemuerimm nos Deo nostro, suanto hum; rpropter nos fetfim est a se Dem. Hi quoque occurrit in votis diuina prouicientia quae omnem incendij illius.
usui scintillam, doloso cineri geminandae in Christo personae, & abnegandae in Deipara maternitati diuinae suppostam steliciter compressit annis superioribus , ut ostendimus. Quod de Chrysestomo reliquum
erat, venerandum eius corpus Comanis, ubi exul vitam finierat, celebri. pompa transtatum est Constantinopolim. Idque Proclum Episcopum foetates i. : Conitaruinopolitanum curas te Socrates existimat Vt eos qui prupter ωp 44, Ioannis abdicationem separatim adhuc conuentus peragerent, cum caeteris in concordiam reduceret, & prudentia eorum animos offenses per--
mulceret. Iuuit etiam plurimum ingens populi & assidua contentio, cum enim Proclus anniuersaria die transitus sancti Chrysostomi ex more Panegyricam ad populum orationem haberet, uniuersi Christi fideles Ioa
nis amore incaluerunt ut acclamationibus indesinentibus inter concionandum Proclum pulsare aggressi concionem ad finem perduci minimo. siverint petentes reddi sibi Ioannem sacrasque eius reliquiax Constanti ' nopolim transferendas , quibus permotus Antistes abiens ad Theodo sum instar Nicodemi audacter petiit corpus Ioannis, ac de eo facile impetranit quod ' diceret magno Imperatori probro futurum si pateretur exulare Chrysostomum, qui eum per baptismum genui flet in Christo. 3. His persuasus Theodosius selectos viros ex senatoribus ad opus perficiendum lcgauit Comanum in Ponto ciuitatem , quibus p cepit ut illustri & splendida pompa venerandum Ioannis corpus inde subla-
uim , charis, psallentium sacrorum ministrorum comirantibus , accresiv.
263쪽
ae Morasse. ab eo Masyllia conditi. Lib. I I. 1
danter quoniam triumphi decus istud & ornamentum Cassinii expectationi & solatio nune etiam mirifice redundabat. Siligula ut se habuerint
Nicephorus accuratE complexus ita recenset. Postquam autem itinere confecto m tiram ex aduerso ConLZantinopoli ad Chalcedonem cum reliqiιiis Ducti viri peruenm e , transiit eo Imperator est fenaim Imperatoriira , transiit etiam Patriarcha ct Iud ces mayHIratifue omnes, Ur deinde homines 1eneris craratis omuis per fretwn in mare perinde atque is continente vadantes: or ad Propontidem os BOII hori ardentibus funalibus terentes, sacrum tumulum f-peratoria triremis excepit. I umsane miraculum quoddam edidit Deus , frodigiis qua unquam visa sunt An se maius, Cum enim certa conLians esset in mari reauruillitas repentinaDbito exorta est Procella,stnaues innumera-ψilis illius Hassis alia alio diuerse saluti sis consulentes differs sunt. Ea
autem opiis sacrum illud pondus est praecl.trum the rum vehebat Imperat ris triremis funibus derepente ruptu , veluti diuina gubernante manu ad vidua a rum anu it, vidua in '.mi illius propter quamstonsa Christifcclesia Pactore tanto viduata fuerat, est rursum fost mortem quoque iuID iudιcio legitiinam ille tulit sententiam agrum viduae authorιtatessa attribuens , aDq e consi .rns , Deo nimirum magnum illum glorescante or iniquum ex Iium eius aperte praedicante. Et quo ad eim feri potuit petram nauu discid:t, quod miraculum hoHis quoque cernitur illius viri ardorem exi- nium quouas praecone clarius atteRatur. Hoc et bifactum est serenitas rur aduenit 2 naues aliae aliun/e collesia cum apparatu ct comitatu maximo carminibusue debitis virum sanctum perducentes, in Vrbem Imperantem de orta α Eumque primaeis circa Amantium magni Thoma templum ea ce ιt, inde vero ad Ecclesiam S. Irenes delatus porro postea Imperiali cur sepulchrum euectum in san forum Aponsolorum templum illatum est. Di Imperator sacro tumulo chlam de testi , ctfronte atque oculis umae impositis comis uem supplex precationem pro parentibuι fecit. Dudum enim illim tui fuerant in pupillari aetate eum tenerum adhuc relinquentes. Seomsum vero pro m.rire quoque Precatus est , ut tumuli eius motus atque Depitus consisyeret, trietata enim or quin yine annos iam is quatiebatur, quo tempore sciliceι or ipsa Ecclesiam concutiebat. Nec ille id non exorauit , consem mnamque urna eius connitit. Atque ubi sacer Proesus virum sanctum in eumdem secum thronum collocauit, plebs circumfusa uno ore exclamauit. Recipe inquiens thronum tuum o Pater. Fertur Use quoque , tum 'M Zcdum
Hausi erant labiis rursum apertis ad populum dixisse. Pax vobis , sicuti ad circumctantes homines Ur Proclus Patriamna se audisse tiarati M. Porro fac iam'Herus perassis ad reliquiarum eius repositionem itum est or Disi porum manibru maruus Anti Hes ad basim sacra diuinaeque mensae veluti μcer Ur inuiolabilis thesiurus conditus est , Et opis Disiopiis, martyribimquamuis sine si uiue Mari r , Prophetis Christi or Apostolis mama atque aurea Ecclesie Christi tusa, omnes omnium aurespersonas ct pia Lemata praecepta clare musicis pene modilis occinens.Factum id vigesimosep o mem- sis Ianuari die. Ingenti autem facinore isto illi etiam qui propter 'sim secus rant perseasi Scelesia omnes coniun ti atque unitisint.Hactenus Nicephorus.
264쪽
. His auditis Cassianus ubi primum rumor He ecepit in oeci sente
tanquam iucundissimis accentis nuntiis recreatus, Cum manus coelo sublatas eoiamque oculos demisset, pro tam eximia in sanctum beneficentia Deo ingentes gratias egit , tum ad suos oratione conueris nullum ce te iucundiorem nuntium maloiamque laetitiam afferri sibi promiste is status , de Chusostomi virtutibus, quod ali algentidem iacere consi uerat λ & de charitate illa imprimis , cui nimis ansustus ad bene merendum octis terrae videbatur, pauca perstrinxita Quibus tum malo 3ce fusa solito magis hilaritate pronuntiatas , caeteris gemitus exprimebantur & lachrymae. Iam nihil nisi clamabat ad Dominum ,ut seruum situm in dice dimitteret in eum locum, ubi totus sine ulla intermissione labis iaque admissione pollet in diuinae Majestatis laudes impendi Neque cogitare aliquando obitum suum poterat quin exuberantes gaudio lachrymas funditaret: etsi numinis prouidentiae ad cuius nurum uti mors libenter oppetenda ,sic neque vitae provogandae detrectanda consilia, aurai hane uniuersam ita committeret ut quidquid ex eius maiori gloria lare id omne de se suique valetudine vellet plene cumulataque pMectum.. Interea morbus masis mulique ingxauescere.
s. Tum ipse solito in mior &minus ad res gerendas sufficiens,sensit breui instate depositionem tabernaculi sui , & imminere horam qua summus illi praetor dixisset. Quocirca quietis auidus 3c abstincto a praesentibus senui, mentem oculQue coelo intendere & instina voce cum Deo colloqui cepit, nunc Psalmorum Versus pie admodum usu vans, nunc Christi crucifixi effigiem ninnu tenens, imo e pectore suspiria ducere ,lacrymas precibus miscere, ac subinde I E s v sanctissimum si
clamare nomen donec vox eum pariter ac vita deficemi. Ita extremum,
usque s iritum fortissimὸ in hac vir im dolorumque talestra Iuctatus, ut sua demum virtuti palma praemiaque decernerentux decimo Calendas Augusti, qui dies B.. Apollinari Episcopo & Martyri anniuersario ritu
sacer est,tranquillo serenoque vulni inter discipularum suomm comprecantium lachrymas, placidissime expirauir, animMque authori , , quo conditam acceperat, folliciter tranunisit anno post Christum natum 448. Clim annos vitae numeraret nonaginta septem sed vitae melioris. ac religiosae quam inter Monachos educatus , puero paruulo instituerat, penὸ totidem ,.quos ille omnes in voluntariis rigoribus traduxit assiduaque ac seuerissexta disciplina , & vel peregrinationi vel literarum, studiis semper intentus , multorum praeterea simultatibus & odiis petitus inique aerumnis creberrime condictatus. Quibus rebus omnibus superandis filii vir plane admirabilis, ac saeculo vigna Chrysestomi se -- , vis.creis digniorem aeremitas asseruisset. . 3
265쪽
ae Monain. ab ea Masellia ramos. Lib. IL 11'
Demortui veneratio or exequia.
a. B hoc eius excessu , qui animorum motus apud mortales mulios
1 extiterint, dissicile est iis qui rem oculis non usurparunt subluere cogitationi. Quam primum id signi datum est, ut habetur receptum morigus religiosexum , quo certi fierent domestici omnes sanctissimii
Patrem in coelos euolasse, certatim sui puli tam tristi nuntio exaninati ad eius , velut ad communis parentis sunus , accurrerunt , completur
cubiculum, in quo situm erat sacrum corpus & seper humile solium, quod olim Monachis in usu fuit, cilicio ac cinere instratum, submissisque omnes genibus , affectuque ingenti pedes primum sinitiari & ample tui: tum pro sua quisque religione opinioninue, m de eximia eius sanctitate acceperant, HI pro eius anuria incolumitate Deum, vel quorum maxima pars erat, ipsum pro sita venerari. Inde lachrymae aliis. afiselaum speique ploeiae decurrere, sed longe maius sui desiderium quam laetam in aliis xeliquit, unoquoque cum animo suo reputante , Mamillustri gemma octav essent, quam sancti ae studiosiparentis eo die i ctucam recissenta Quis religionem in extera res PM 'g'rus 3 Quis, aegris Monachorum corporibus & animis adiici laturus 3c Uixin. Abbati,
lacum successurus 3 subibat animum, exunia illa morum probitas & vitarmoderatio prope singularis, quae coniunxisset in homine , raro miraculo, summam dominam cum summae humilitate, magnitudinem animi. ρο- ticulis ac diruultatibus inuictam eum pene puerui simplicitate, mentem aequi retinentissimam cum benignitare & eximia in omnes liberali rate, denique tam humile iudicium , quo selitus deprimere laudes suas, cum prudentia maximarum resum ad Dei obsequium effectrice ut hine merito a plurimis ,Norma re oserum, Antistitum Exempsar , sanctimoniae Speculum,Ecclesiae Lumen iteratoruirinagister salutaretur.Illudi igitur virtutum omnium & pietatis exemptam , illud suntliae tam certum praesidium sibi ereptum, talem praeconem religioni ,tam studiosum Ecelesiae ademptum defensorem, nouum sydumquod Institutionum Mona meariin, hicem penὶ caligantibus attulisset , his regionibus, subito ci
1. Neque haec die Cassiano iudicia eoenobiorum limitibus circum s rapta mox elanguerunt ,sed multos Massilia tota neque nullos per reliquum Prouinciae , par opinio in virtutis, admirationem veneration-que adduxit Re per ciuitatem vulgata ingenu cimfestim hominum eo cursus visendi causa in sacellum est faetiis; atqvo hi manus, hi pedes. Gnarim exosculati ,. alij sacram aliquam supellectilem admouere. corpori alij reliquiarum de more frustula erogare.. Et erat magnum i eius. mini decus, publica virorum etiam primariorum .moestitia,& qualenti
266쪽
vix praesentes qui aderant seniores urbis olim visam esse memmissetit. Quod ut summopere dum viveret charus acceptusque omnibus Massiliensibus ille esset, sic & mors incredibilem omnibus moerorem attulerit.
Ipse verb Veneriuς Episcopus & Clerus uniuersus Massiliensis, quo putas animo tam praestantis viri occasum tulit 3 Certe si bonum deuiortui spectetur, non nisi aequo & hilari, quem inter coelites adscriptum&e mediis laboribus in illam requiem excessisse sine dubitatione credebant : sin autem sutim Sc Christianae Reipublicae commodum non nisi aegro Scafflicto, quem Veneritus ex cunctis Ecclesiae suae administris principem Sacerdotem Clem asIeruerat , requirebat hominem ad res gerendas nanum i diuinaeque gloriae percupidum , sitientissimum alienae salu- ris, in ipsa aetatis maturitate rerumque gerendarum maxima opportunitate sublatum. Similem sensum Salitianus tunc Presbyter Massilielisis de Cassiani collega , tum e Clericis alij priuatim manifestarunt, qui tum populi religionem & pietatem aspicerent, Sc mortui virtutem non ignorarent, non persuasione modo vulgi sed propriae sanctimoniae merito Eua,eh. decreuerum ipsum coelo & superis inferendum. Suffectus vero deinceps in locum Episcopi Venerii qui anno post, Cassianum sequutus est , ut quam virtute & charitate proximus fuerat pater filio , ram eIIet beatae vitae natali. Postero die curatum legitime funus , dc exanime corpus sacerdotum Monachorum vestitu rith indutum, ac mitram capite dextraque lituum gerens, quod est summorum Coenobiarcharum gestamen, inque feretro decenter compositum multis prosequentibus essertur in templum, iustisque ac precibus exequialibus quanto maximo potuit cultu& studio per lutis, sepelitur humili primum conditorio in aede angusta veterique sancti Victoris, cuius modicum templum subterraneum inter recentes fabricas etiam nunc visitur; sed qua in parte ut internoscatur 1 caeteris adhuc Faeritur. Multis enim aedes illa amplificata commutaraque modis tandem ab Vibano s. Pontifice Maximo excitatae Basilicae censit , in quam placuit tradΠcere lipsana , & argenteae thecae religiose inclusa pister dextrum arae maioris latus collocare, adscripta hac epigraphe. Caput S. Cassiani. Et additur subtus Vrbanum V. Pont ficem Maximum posuille; cuius item Pontificis corpus Auenione Massiliam translatum, vi testamento constituerat, sepulchro ibidem erecto aram maximam inter ac sacellum S. Cassiani conditum est, Gregorio XI. Nonis Iunii anno i 372. ubi cum Cassiano & reliquis sanctissimis Abbatibus, quibus exceptum regendi huius Monasterii Magistratum plures annos habuerat, icon eius adhuc veneranda conspicitur. . Nec Massiliae selum funus Cassiani honorifice celebratum, sed ad omnes omnium vicinarum regionum socios , mors protinus flebilis fuit; quod commutiem Abbatem amissum dolerem. Nec socios tantum dolor tangebat, exteri etiam, pro veteri quae cum illo fuerat necessitudine, luxerunt exequiasque curarunt. Venerius enim Episcimus & Clarus Massiliensis honestandum apud se in maiore urbis templo sinus duxerimi,quod
267쪽
tilam tantumque Presbyterum ac Doctorem Ecclesia amisisset. Quinetiam Lerini 1 Monachis ne postea suus defuncto honos haberetur , ini-beri studia non potuerunt. Testes utriusque ordinis tabulae Calendariae, quibus ab hinc frequentatus hic ritus anniuersarius designatur aiu i o.Caland Augusti eum hac scriptura
A. X Cassiani Abbatis id. Ossi. Q. C CC L X VIII. Apoli in aris Episcopi & Mart. commem. .. CCCLXIX.
In tabulis.vαδ Lennensibus cuiusdam Mo S. Martyrologi, sic legitur
Depositio Beati Cassani sepulti apud Massiliam
Monasterio S. Petri & S. Victoris, &c.
Sepulchrum hodie inter primaria Massiliae laca numeratur, summinue pietate frequentant ciues, inuisunt aduenae religionis causa, quos certum est exciri tum magna vitae ac sanctitatis opinione tum admiratione earum rerum , quas taxincas illius precibus conferri existimant a Deo venerandas famuli sui reliquias honorante. Capiuntur dc rara magnitudine fructus, quem sitis illum histitutionibus Monasticis & exemplis peperisse in ligunt , rati haud facile tantam ramorum foecunditatem nisi ex optimae stirpis indole propagari, neque tam uberes scientiarum riuulos , nisi , saluberrimo & limpidissimo virtutum Mnte scatnrire potitisse. s. Caeterum aetas erat ut diximus affecta & ingrauescens, statura procera , iustam haud sane multiim excedente. Vires , ne se ipse cons cissent robustae, post autem diuturnas inedias & saeuitiae rigores in seip-ssim perquam Ractae, ac sub aegritudinis vitiinae tentamenta omnino de- Κωe. Corpore fuit fatis amplo, & cui ellet abunde sanguinis, ut Scytharum temperatio solet. Color oris pallidum inter fuscuriique anceps, . quantum ex icone argentea Vrbani V. studio & impensis facta coniicere: licet. Facie honesta & liberali, stons exporrecta & lata Maiestatem adL. debat. Caesios vegetosque oculoa habuit, nasum modicum vultum hilarem quidem sed vividum & ardentem, barbam & capillos nigros sed iami
aetate aut curis etiam canos, humorum temperiem aut in excessu nullo,.
aut declinantem nonnihil ad iram naturamque praefervidam. Reliquus .eorporis habitus adeo illi neglectus in Vita, dc in incessis toto, vultuque 'ita temperatus & congruus, ut non alio fere uiua ipsa modestia magis apto sui simulachro spirare potuisse videretur.
Praestantium virtutum exemplis. u. π Cassiani ad exitum perducta , libet virtutum, eius . aliquotet V exemela & scitε dicta seiuniere. ac. summatim excerpere. . Nami Diuitirco by Gorale
268쪽
α 3, S. cassianiussumatus seu chronic. vita,
ire per singula non est operae. Nobis sat erit m reriuri optimarum copia, syllabum aliquarum duntaxat exuille, dc quas ille prolixe habuit, multδhic angustius denarrare. 1. Hoc habuit eximie dum in sacra palestra diuinae sapientiae alti ribus documentis exerceretur ut omnes religiosi dc sancti Monachi numeros ex disciplina ordinis expleret, eiusmodi enim iuret haec studia fuit Cassiani virtus, si obseruare modo diligenter velimus, quae scripto etiam in Instituta renuntiantium & Collationes Patrum adnotauit, ut domesticis esset exemplo, externis admirationia Fuere quaedam in eo singularia dona atque ornamenta, quae praeter caeteros clarum illum atque inlignem ubique reddebant. Primum animi demissio atque modestia eo admirabilior atque praestantior, quo maiore cum sapientia dc interiore eruditione coniuncta. Ab hac tanquam fundamento religiosae sanctitatis, & parente caeterarum virtutum, disciplinam sibi exteriorem pleramque formauit; quia vero ad hoc institutum via munitur humiliatione, curabat sedulo ut tum domitum in Xenodochiis ad abiectissima quaeque ministeria perpetuo applicaretur. Asperum se in seipsum, suique corporis seuerum domitorem praebebat , ieiunia & flagra erant ei familiaria, ad cubitum
nuda interdum contentus humo, non tamen nudus cum indumentis capturus somnum , quo ad orandum Deum euigilaret expeditior. 3. Nec verδ exteriorem hanc humilitatem modo coluit indicem interioris , sed multδ magis interiorem quae sita est in sui ipsius cognitione despicientiaque. Etenim cum propter iam tum adeo certam de eximia eius doctrina & sanctitate opinionem , in tanta haberetur veneratione ut ab eo se moneri regique perinde caeteri permitterent, ac si summam in eos authoritatem -tinuisset. E diuerso ipse se humillimo semper loco ducere, de se abiecte sentire dc loqui, aliosque perinde omnes ut maiores suspicere, ac sicubi comparatio fieret etiam infimis deserre,
si quid ossicii despicatum esset, id ipse ambire dc promptius fungi, quimali, detrectassent. Nihil unquam egit aut dixit quod vel longo interuallo ad suam laudem pertineret, quin imp omnem saeculi splendorem & ingenii decora atque ornamenta scientiaeque copiam & caetera quae laudi esse poterant admirabili silentio contegebat , ut nemo unquam ita se erexerit superbia, atque iste animi submissione depressit, nemo sic appetierit honores ut idem contempsit. . Accedebat ad hunc tam demissae humilitatis amorem eximia quaedam precandi suique colligendi facultas 3c familiaritas cum Deo, in qua tantum operae collocabat quasi in ea spes omnis sta esset persectae sincti- . tatis parandae. Ieiunia, inquit, , meditatio scripturarum, nuditas ac priuatio omnium facultatum , non perfectio sedperfectionis inst emasis , quia non in lys consistis disciplina illisu finis,sed per illa peruenitur ad finem. In eassum itior hac exercitia molietur , νιisiquis his Delut summo bono contentus, intentionem sui ordis huc inque defixeris, or non ad capiendum finem propter quem hac appetenda sunt, omnestudium virtutis extenderis. Tum cap. 8. His nobis principalis debet esse eo sis , haec immobilis
269쪽
Mouase. ab eo Massilia congii. Lib. II. 233
destinatis eordis iugiter assectanda ut diuinis rebi ac Deo mens semper in-h reat, quidquid ab hac diuersum est , quamuis maeram secundum tamen aut etiam insimum seu certὲ noxium iudicandum est. Itaque caetera cum leges iuberent nusquam postremus at in precandi studio se etiam ipso prior excitatiorque tempus occupare , ac praeter statas diei horas ei exercitationi attributas, maximam noctis partem , quod illi toto vitae tempore perenne fuit, cum Deo transigere. Neque quod in ossicia charitatis tam propenso ellet animo propterea desistebat, quin semper aliquid. pium sanctumque mente volueret ac reuolueret; hoc enim commodi ex orandi an siduitate percipitur, ut Deum ubique praesentem circumferamus ,& frequens seu locus seu negotium, templi vicem nobis praebeat, materiamque adeo suppeditet, ac segetem comprecandi meditandique. Nihil a cogitando de Deo sic eius auertebat animum, ut non Dei praetentia sensuque perpetuo ubique frueretur, quamquam praecipuE tunc exardescebat ignis, cum in mediis sylvis aut aliis locis solitariis inambularet aut moraretur. Saepius per Amnum diuini amoris flamma exaestuantis animi succensas emittebat voces, ut orare illum non dormire crederes. In mensa cibi fie-quenter oblitus aut cum Deo loquebatur, aut ex intimo pectore suspiria in Deum tanquam hamentata iacula intorquebat. Quoties grauius rei momentum suberat non prius negotio manum admouillet, quibusvis rationibus duceretur, quam de summa re ad Deum. referret , neque domo aut cubiculo pedem efferebat, ni sui custodiam per idoneas preces coelicibus commendaret. Quid exequar copiosissimos lacrymarum imbres3 dum intempesta nocte in templum obrepens ante sacro sanctum Christi praesepe , modo genibus nitens , modo humi abiectus feruidas preces fiuideret , ac perleveraret in illa summa vi & contentione animi atque labore corporis, donec aut somni necessitas aut aurorae lux superueni ret. Quid suauissimos sensus & diuinitus haustas voluptates quibus inundatus ardere oculis & vultu , totusque ex Dei cognitione & amore pendere videretur, ut non ambigeres eius animum quasi corpore abstractum interdum eminere foras. .a ex re hunc fere fructum reserebat, viri illa res eum abducere pollet a perpetua continentique de Deo cogitatione , neque pateretur momentum quidem praescripti temporis , de tam
suavi atque diuino studio interire. s. Tanta haec pietas & religio haud disparem in Cassiani animo chaiaritatem accenderat. Flagrabat immensa lucrandarum animarum cupiditate, quae prius etiam quam iungeret consuetudinem & familiaritatem cum externis, qua potuit, erupit. Subinde namque in puerorum conuictu , de quo supra narrare memini, cum forte instructorem ageret seorsim cum unoquoque tractaturus , nunc precandi artem , nunc puritatis amorem commendans, optima diuini amoris semina tenellae illi aetati &ad omnem virtutem facili committebat. Hunc ipsum Zelum explicauit, dum se hospitibus & peregrinis quasi seruum addiceret, agrestesque animas sanctioris vitae rudimentis excoleret tironum formaret ingenia , veteranorum mores erudiret,publicus vitiorum suorum accusator & vindex,
270쪽
M in se rigidus & s exuin alios blancta ac fretus,nihil ut sibi ignosce
ret , aliis omnia. Quam quisque plurimis illum obtrectationibus aut imi sis violasset, tam maximὸ beniaciis se vindicabat. 6. Iam vero legum obseruantia tam sellicita , ut cuipiam stiperesse videm posset. Cordis mundities de castimonia, prudentia , masnitudo animi, diuinaque fiducia, comit grauitati iuncta, caetera aeque laudata oc pleraque in hoc primo religiosae vitae curriculo Cassiani similia.
-ditandi sudium cst familiaritas eum Deo.
i. Ee selis precibus quas quod ore proserantur vocales nominamus, i sed longe impensius meditandis diuinis animum consueuerat exercere. Etenim cum in caeteris religiosae vitae bonis etiam hoc suppetere sibi utilissimum agnosceret, quo vitiorum securus ad summa virtutum euadere, & duci recta quasi per viam compendiariam ad perfectionis adyta pollet, exinde fixum firmumque animo habuit, ut iugiter cum Deo ac familiariter versaretur, & ad caeteras orandi formas , quas statas Deo velut ex ossicio constanter solueret ac attente pieque pronuntiaret,
huius quoque studii partem sibi capesseret.
1. Maxime vero ne animus diuina illa optatissimaque fraudaretur requie , clim assiduae occupationes vix paucas ei diurni tenrris horas ad meditandum vacuas relinquerent, orationi magis quam somno auidhaffectus , sub noctiamam synaxim totam reliquam noctem quieti corpo- Lib. i. Instit. ris detractam tribuebat liis coelestibus delitiis, donee, inquit Hupem c. ra. is .i . niente diei splendore nomemo 'eri ac meditation operatio diurna suceia res. Quamobrem Canonicis vigiliis priuata ab eis subisinguintur excubia, ac maiore illis obseruatione succedunt , vior illa purificatio, qua Psalmis cst orata tionib- est acquisita nom pereat , ct intentior salicitudo diligentius nos per
diem cusoditura praeparetur meditatione nilimrna. Et idcirco eas eu -- lectione operis exequuntum , ne vetat otiosis valeat somnus irrepere. Sicut rei, xvirum ferme ab eis oti' tempus excipitur , ita nee meditationi pisdem star tali finis imponitur. Nam pariter exercentes corPoris axis pu virtutes' axterioris hominis stipendia cum emolumentis exterioris exa quaerit, tabricis moidus cordiae ctfluctuationi cogitationum innascit, operum pondera vetat quamdam tenacem inque immobilem anchoramyringentes, cui istabilitas ac peruagario credis innexa intra cella ela Da, vesur in portu fidissimo vaDaremiserio araque ita spiritali meditationi tantum nodia cogitationum in penta, non modo ad consensimprauae cuiu es genionis peruigilem mentem eorruere non sinist , verum etiam ab omni superflua otia quo cogitatisne --
stadiat atravi a id ex popendeat haud facile pessit a qum am discem, , dost verum propter meditarionem spiritalem incestis e manuum opus exerceant, an propter operis iugi tran tam praeum in stiri- prosem scientia: ω δε