장음표시 사용
281쪽
OANNEt Baptista Ramusius nostri amatissimus, tuique in primis studiosus, mihi legendum tradibdit opusculum tuum, in quosraeclare complexustri es uniuersem coelestium motuum rationem, nullis adhibitis eccentricis orbibus,aut epicyclis sphςris: cuius operi; lectioni quamuis summopere cupiebam intelligere ea, quae tu ac Turrius noster se mo ingenio, ac singulari bonarum artium peritia praediti super ea re commenti eratis; superioribus Gramen mensibus dare operam non potui propter maximas occupationes publicas, quibus detinebar. proximis vero diebus, cum a collegio nostro decem virum impetrassem,ut rus concedere possem, aliquotque dierum vacatione haberem; nihil mihi prius suit, quam omnes hosce dies cosiumere in praeclarissimi huius operis tui lectione.ac equidem satis verbis adsequi non possem,quam maξnam ceperim voluptatem, quam rasque Deo immortali gratias egerim, quod nostra tempestate deformitas ea ac turpis,ut ita dicam,ignominia, quam priorum astrologorum auctoritas diuinis corporibus illis inusserat, era vestra ablata sit. mihi certe,ut v m m fatear, nu quam potuit a grauistimis etiam auctoribus persuaderi, eam esse figuram,eosque motus coelestium corporum, quales Ptolom us cram Hrique astrologi prodiderant nobis: ac ex eo motu cuius poli essent in Zodi co, cuique Aristoteles atribuit motum planetarum in latitudinem, praesegi bat animus poste sortasse quidpiam reperiri, quod in hanc rem esset . qua de re saepe memini me locutum fuisse cum nostro Turrio. perlegi igitur totum opusculum tuum hisce diebus, quibus rusticatus sum cum Marco Ant nio Flaminio elegantissimi ingeni j viro, quem nosti. admiror equidem uniuersam hanc quam commenti estis, rationem, nihilque omisium puto , quod faciat ad perspicuitatem ordinemque totius operis. verum Ut amici officio tecum fungar,ac ne probem ea quae non satis intelligo;uon-
nulla sium in tuo hoc opusculo, quae mihi non satis sunt explorata, ea paucis perstringam
282쪽
A perstringam, tum ut tua opera ea ego melius intelligam, tum ut tute operam des , ne quid sit in hoc opuiculo tuo multos etenim aduersarios est habiturum quod iure reprehendi queat. scis quantopere omnes iam uis inuentis, ac aliorum gloriar soleant inuidere, x quam aegre illi, qui in quapiam disciplina consenuerint, senes fateantur ea delenda esse, quae imbelbes didi secre; ne ego pluribus te detineam, paucis singula quaeque annotabo,quae mihi dubitationem faciunt. Dicis in prima suppositione, tres esse motus quibus recta corpora forantur,ante, de retro,sursum deorsum,destrorsum, sinistrorsum vide ne hoc calumniam patiatur; nam motus hi non videntur inesse natura rectis cors potibus,sed animalibus quae secundii locum mouentur; qua ratione anima videtur quodammodo attingere motum circularem, cum secludum omnes
disserentias positionis moueat, ut ex secundo libro de coelo a Philosopho
Dicis item quod secundum naturam tres sunt motus circulares, diurnus inquam,& is cuius poli sunt in coluro superiori, isque cuius poli sunt in AEquinoctiis, motum vero obliquum, quo nunc mouentur planetae, este per accidens in natura. Vide ne nonnullis videaris uti principiis geometricis in demonstratione conclusionis Physices: similique ne videaris contradicere Aristoteli de Platoni summis philosophis, qui cum doceant nos, plures motus coelestes esse ob generationem, dc corruptionem horum in- C feriorum entium, praecipue tamen atribuunt vicissitudinem hanc motui huic obliquo, sic Aristoteles in secundo libro degeneratione, de Plato in Timeo,qui etiam atribuit animae totius, postquam per numeros harmonicos eam distinxerat,figuram graecae literae .X. quae postea in orbem conuoluta, duos hos motus nobis reseri,diurnum inquam, dc obliquum sub Zodiaco circulo: quod si Sol Planetaeque caeteri per se id secundum naturam mouerentur, vel stub aequinoctiali circulo, vel sub utro volueris coluro , maxime certe in comodus esset motus ille vicicis studini huie generationis , de corruptionis: nam sub aequinoctiali si fuerit ad nullam inquam
partiti terrae accederet,nec ab ulla recederet Sol,verum eode modo omnes semper respiceret. si vero sub utrovis coluro moueretur, id aestate continuus
dies esset habitantibus fere omnibus citra aequinoctialem plurium mei sum, pauciorumve, hyeme vero continua nox. itidem vicissim habitan tibus vltra aequinoctialem, hic vero solis planetarumque motus, ut quiuis perspicere facile potest, maxime incomod' esset generationi, coseruationsq; Ierum generabilium, quamuis ergo ratione geometrica propter tres lineas tantum quae se intersecari positat in centro ad angulos rectos , aliqua coniectura seri posset eius quod tu dicis, ratio tamen luc non est ex pro. priis naturae principiis sumpta;imo natura officit ob ea quae dixim', de qua-uis Aristoteles in primo libro de Coelo ex figuris simplicibus eliciat motus
simplices: consonat tamen conclusio ea sensui, nam circularem , de rectum motum inesse consipicimus simplicibus corporibus, quare non est
283쪽
par in utraque argumentatione ratio. gDicis in suppositione secud quod impossibile est eundem orbem m ueri per se a duobus intellectibus,quia idem simplexque corpus duat naturas habere non potest. vide ne haec ratio plurimis necessaria non appareat. Nam cum inferiores intellectus intellisant primum per essentiam primi, quae est in omnibus sicut serina intelligibilis in intellectu intelligente, nihil videtur ossicere,quin intellectus seu anima primi orbis, quae est forma aliarum inferiorum moueat per se in seriores orbes,siue is motus immediate sita prima anima siue a propria cuiusque orbis pro ut formatur a prima, prinsertim cum motus circulares, quemadmodum dicit Philosophus in secundo libro de Coelo, non differant specie, sed tantum numero. FDicis in tertia suppositione, quod inferior sphaera a superiori non per se mouetur, sed per accidens, & quod motus ille est vectio, ad quam in sphaeris illis lassicit solus contactus cum nulla sit in eis repugnantia & contrari tas. Vide ne haec suppositio nisi aliud addatur,calumniam patiatur, nam secundum sententiam philosophi in libello de motibus animalium, id quod mouetur indiget aliquo quiescente, nam & niti, seu quiescere Oportet rem mobilem in eo,a quo motus immediate ad ipsam peruenit, atq; etiam prae ter hanc quietem extrinseco quodam eget quiescente,cui motor nitatur,nisi in se ipso immobilis fuerit; si ergo siphqra quaepiam inferior moueatur super polos. A.&. B. motus vero sit in. C. impossibile est meo iudicio, quod super eisdem polis vehatur sph ra haec in partem oppositam verbi gratia in GD. nam in eo motu vectionis secundum nullum ipsius punctum quiescit seu nititur in superiori sphqra.imo secundum omne punctum in oppositam
partem mouetur. quamobrem puto ego motum huc vectionis accommodari posse omnibus sphqris aliis,praeterquam illis orbibus, quos tu ponis, Msupra octauam spheram, si mouetur octaua super polis Zodiaci, & in quibusdam planetis,ne scilicet. A. vehantur in latitudinem, illi enim duo motus oppositi fiunt super eisdem polis,& tamen inserior orbis vehitur a superiori immediate in partem oppositam illi,ad quam per se mouetur, caeteris vero accommodari potest meo iudicio. Nam poli circumducentis octauae sphaerae non sunt sub polis primi orbis, qui diurno motu movet, sed sit baequinoctiis; poli item circitoris,qui proximus est circumducenti, non sunt FI sub aequinoctiis, sed sub volucro superiori, quare alter alterum vehere potest, cum secundum polos quiescat in proximo sibi orbe superiore a quo vehitur ; at in illis duobus in contrariam partem motis, ne inferior planeta, seu sphaera octava moueatur,in latitudinem hoc dici non potest, ut
Nollem in xiij capitulo irrideres eos, qui dicunt Deum pluuiae causam, α quae subdis de prophetis,ne arguaris impietatis ab illis, qui omnia in m
item reprehendi posset id quod dicis Labitantes sub polis, quibus dies
est sex mensium habere certum meridiallum. Item
284쪽
Item quod dicis recedente sole a Tropico diminuitur calor, quinimo aigetur propter dispositionem poli.
Dicis ne orbis planetae a circumducente moueatur in latitudinem simul cum circitore, este stupra planetam orbem contrant tentem. dubitationem habet motus hic cotranitentis, nacum omnis motus circularis sit circa centrum, idque inludat motor,is qui circulariter mouet vi cctrum ambiat, motus hic contrant tentis nunqua adsequitur quod intendit: nam nunquam c trum ambit motu suo, quin potius retrocedit,ut dicis: hac enim causam ponis quod declinationes ab PEquinoctiali minuuntur, praeter motum octo
In his quae dicis de motu solis, dubitatio est, si poli motus proprii solissent poli eclipticae, cur per motum circitoris sol non pellatur modo in Moridiem ab ecliptica,modo in Septentrionem: nam contrairitens nihil officere poterit,cum medius circulus circitoris respiciat polos contranitentis, qui sunt sub aequinoctiis.
In his quae dicta sunt de lunai orbis ille infra lunam positus, cuius pars
densior sicut zona lunae obuia in quadratis aspectibus facit luna maiorem, de nobis propinquiorem videri, dubitationem habet, cur cum singulis quibusque mensibus soli aliisque stellis sit obuius,non faciat eandem apparentiam ac nos fallant quemadmodum luna. In his quae de Ioue sunt dicta, orbis ille supremus suppositus saturno ne motus Saturni Iouem pertingat, dubitatione habet: nam si unius orbis unus
item est motus, Orbis nic unico per se mouetur motu: unus aute motus non
videtur, posse officere nisi unico Saturni motu,ne is scilicet Ioue pertingat. Saturnus vero pluribus mouetur motibus, ut manifestum est, cur ergo alij motus Saturni praeter illum cui officit ille orbis non perueniunt ad Iouem eademque dubitatio est in omnibus aliis planetis.
In motu omnium planetarum,qui retrocedunt ob circitoris motum, dibitatio est,cur per motum circitoris non moueantur in latitudinem tot gradibus ut minimum, quot retrocedunt, nam cum aequali, & uniformi motu Circitor moueatur,ac circunducatur, item a circunducente motu uniformisph ricaque figura sibi omni ex parte aequalis sit, ac eadem: utique circitor motu suo deberet in latitudinem vehere planetam, eiusque polos, per totidem gradus, de amplius,quot eum retrocedere facit, nam proprius planetae motus obstat retrogradationi,motui vero in latus nihil ossicit. Dubitatio est in ratione qua adducis contra eccentricos, inquis. n. quod sol non aequaliter recederet ab qquinoctiali in hyeme, cum est in antapside, de in aestate,cum est in apside: ratio haec calumniam patitur, nam resipoderet Ptolemaeus, licet sol non aequali spacio recedat,recedit tame aequali, dc proportionali parte circuli,seu spher nam si a cetro terrae ad antapside protrabatur linea, eaq; semidiameter describat circulii, item si a cetro terrae protrahatur linea ad apsidem eaque semidiameter describat circulu, longe maior erit hic posterior circulus priore, quare si protrahatur linea a centro terrae
285쪽
ad punctum prioris circuli,quod est sub aequinoctiali, item ad punctu anta- Ε sidis a cetro terrae altera linea, in priore circulo, itidem in posteriore circu-o, qui maior est, si protrahatur linea ad punctum eius circuli quod est sub aequinoctiali, & ad punctum apsidis alteri: utique pars inter duas lineas in
priori circulo,qui minor est,est minor, ea quae intercipitur inter duas lineas, in posteriori, α maiori circulo, proportionales tamen inter se sunt, eandem etenim proportionem utraque habet ad suum circulum , quod ratione manifesta probatur, nam si priores duae lineae fuerint protractae ad octavam v c. que spheram,& item posteriores duae ad octauam spb ram' pars meridiani intercepta inter duas priores ab aequinoctiali scilicet de tropico capricorni, est aequalis portioni Meridiani interceptae inter duas posteriores, ab aequi- Fnoctiali inquam,& tropico cacri,& hoc voluit Ptole ingus. cum dixit,quod utrinque recedit ab aequinoctiali per spacium aequale, id est, proportionale: nam cu moueatur velocius versus antapsidem, quam versus apsidem sequi putat Ptolem us, quod peragat minus spactu, de iccirco et i a quod minus recedat ab aequinoctiali, proportionale tamen est minus illud spactu maiori. Haec sunt, quae praestare possum ego pro iure amicitiae, quae mihi tecum intercedit;ego inqua, qui occupationibus multis detineor,& qui iam quindecim. amplius annos haec studia intermisi, quae nunc pene oblita, ut potui in memoriam reuocaui. tu pro tua peritia in omni disciplinarum genere acutius rem omnem perpendes, dabisque operam, ut hoc opusculum in lucem prodeat nulli calumniae obnoxium, quod ut facilius facias, dica quae Gmihi addenda videretur in suppositionibus tuis; nam non vereor ne tecum postim transgredi pudoris terminos. An motus obliquus sit per accidens, an per se in natura, tute hoc conssiderabis, hoc namque inuentioni tuae negotium nullum facit, sed quae magis ossiciunt, sunt,ut reor dubitationes eae, cur scilicet motus superioris planetae non pertingant inferiorem, cur circutor non moueat planctam,in latitudinem per spacium per quod retrocedit,& huius modi alia ; iccirco quamuis recte,ut reor, supposueris unicum motum ab uno intellectit primo & per se esse, & quod intellcctus moueat motu uniformi, nam di formi motu movere non posset, neque etiam diuerso motu, nisi in mobili,vel in motore esset mutatio, maiori etenim nixu,ut ita dicam, moueret cum velocius citat, quam cum tardius; haec rite supposita Hsunt: non mihi displicet illud etiam quod solo contactu superior orbis vehat inferiorem, cum scilicet polus inferioris vehi potest a superiori, velleni tamen illud addi,quod sicut solo contactu vehere potest, potest etiam non vehere, nam cum leuis limae sint superficies eorum corporum, convexa inferioris,& concaua superioris ; nihil obstat inseriorem non vehi a superiori. vellem itidem aliud addi, causae genus, finalis inquam, nam corpora coelestia, ut dicit philosephus in secundo de Coelo, non mouentur a natura tam tum, sed ab anima,& intellectu, qui movet secundum praecoceptum finem, totque motibus, de his motibus suum quaeque orbem citat,quot quibusque attingere queat sinem praeconceptum. his addendum puto,id quod dicit Α-
286쪽
A uerroes in duodecimo metaphysicae, quod scilicet motus uniuscuiusq; planetae, est sicuti motus particularis artis quae deseruit motui primi motoris tanquam principi arti, &architectonicae. Haec si quis stupposuerit praeterea, quae tu stupponis ex causa finali, poterit soluere dubitationes, quae inuentio. ni tuae ossicere possunt; quandoquidem non est necesse superiorem inferiorem vehere, neque secundum omnem partem eodem modo vehere, sied potest in tantum hoc facere, in quantum ratio finis praeconcepti id exigat.ideoque planetae qui veluti artes quaedam particulares fiunt inter se diuisae, proprium quaeque finem habentes, non ita se habent, ut superioris motus inseriorem attingat,neque etiam necesse erit ponere contranitentes, neque B deduci poterit,quod in latitudinem moueantur per jacium,per quod retrocedunt. Haec ego adderem; verum tu petist-catius totam rem perpendes,milisque reseribes quid sentias,nam vehementer cupio exploratum
habere,quid sit sentiendum de his
287쪽
ι V o D tam benigne, tamque sedulo commentaria F
nostra de stellis perlegisti clarissime Gasipar, ego
quidem & maximas tibi gratias habeo, de mecum magnopere gaudeo: de tu enim maximam quanda, de non vulgarem in me beneuolentiam ostendis, de ego id mihi cumulate videor cosecutus, quod mel cum semper desideraui. nam cum noua admodum ea essent,quae circa stellas scripsissem,in quibus neci mihi satis fide dum soli esset, semper quidem opta , ut aliquem dari mihi,qui ea posset,ac vellet diligo ter examinare: in quo Di te magis idoneus videretur,ego quidem neminem cognoscebam non solum enim astronomo,quod de aliqui alij fortasse pr. Gstent, sed de philosopho ea res indigere videbatur, quorum utrumque in te esse longe supra communem consiuetudinem pernoscebam: quamobrem ipse quidem mecum optabam id negotij ad te deserti, poscere autem numquam ausus fuissem,tum quadam qua te prosequor, reueretia,tum quod in iis te videbam occupatissimum, quae ad Rei p. administrationem pertinent, praesertim eo in decemviratu grauissimo, ac laboriosissimo costitutum. igitur hoc magno quide, sed tacito desiderio plures dies perductus fui: quum
que aut a malevolis carpidenda viderentur,ne tu ulla in re aut honori meo aut beneuolentiae deesses,
O neque humanius quicquam neque mihi gratius fieri potuisset.cum v ro praeclarissimam illam epistolam tuam Ramusius mihi aliquantisper serus dedisset,audiuissemque iam te Venetias rediisse, atque in publicis occu
pationibus detineri, mecum diu anceps sui, num ad te respondens tertium tibi laborem iniungerem, quod certe tum inhumanum,tum temerarium Vi
debatur, cum nec nisi longissima epistola fieri posset. mecum tamen ipse co- siderans quanta parsimonia,quantaque diligentia horas partiri soleas,esse id ingeni j tibi,quod de Reipub. simul, deliterarum studiis facere satis pol sit,volui ad te rescribere, ut & simul significarem,quanto me officio obligaueris,dc eorum,si possem,rationem redderem, quae tu in dubium reuocasti, quae
288쪽
A quae quoniam serie scripta a te sun .eodem ego ordide recensebo, ac tecum, quo potero breuius examinabo. Scribebam in primis sphericorum corporum motus tres principales esse, qui sese ad rectos angulos secat ea inter alia ratione, quod sphaerica corpora
termini sunt rectorum, recta autem cum moueatur,secundum tres dimensiones, de spherica similiter moueri. hanc tu rationem instingi poste seribis,
quoniam similitudo non sit interea recta, quae ad tres dimensiones mouentur,& spherica: horum enim motus naturales sunt,illorum autem animales.
moueri enim ad tres positionis disserentias tantum animalium est.illud autem te in primis scire velim me rationes illas induxisse, non quidem ut om-B nes demonstrativas putarem, sed si rationi consonas attulissem satis visus mihi sum fecisse; inter quas haec plurimum probabilis,& consentanea vid
tur,in qua ego qu idem non solum e natura animalium, sed a tota rectorum natura similitudinem, & proportionem capio sic; rectorum corporum tres sunt dimensiones igitur de sphaericorum,qui termini sunt rectoria, tres proportionaliter erunt, quasi uniuersum ipsum,quod ex rectis, & sphaericis costat,atque unum sit,iribus totum dimensionibus terminetur: si igitur huius totius pars una,hoc est tota rectorum natura secundum illas tres dimensi ne, motus suos habet,utique & altera pars,hoc est sph ricorum natura proportionabiliter secundu tres illas dimensiones mouebitur,praesertim quum pars haec habeat ad aliam attributionem,conservetque, atque influat in illa, C quae omnia mediante motu facit; quod autem non animalia tantum, sed dc simplicia quoque de tota rectorum natura secundum tres dimensiones moueantur,pala est diuiso toto uniuerso secundum tres illas dimensiones:qumlibet enim pars ignis, de aeris, quae ascendit, & quaelibet aquae, & terrae, quae descendit,per aliquam illarum mouetur,ad quas omnes alij intermedij motu, reducuntur,sicut & in motu animalis,unde,& ad circulum desinunt: ita igitur,& tres erunt in sphaericis motus,qui rectos terminabunt,desinent autem 5: ipsi in circulum si in latitudinem circunferantur, ut ponimus, ac sic ubique, de undequaque influent. Quod aute scribis videndum esse mihi ne ex principiis mathematicis putem naturale conclusionem deducere, non certe me latet, saepe aliter sena-D bere mathematica,aliter naturalia,neque enim si cotactus duorum circulorum mathematicus in puncto sit, ita etiam & naturalis esse debet,at in multis tamen se consequutur,ut si circulus capacissima figurarum,& corporum quoque capacillimum erit circulare,ita ex natura linearum,quae sese secant, Videtur mini,& natura, & numerus naturaliuaxium capi consimili ratione. sicut enim illae tantum tres esse possunt,quae terminatae sint, illae Icilicet quae sese ad rectos secant, ita S: axes qui pollunt esse terminati ac certi tres tantum sunt,quare & tres tantum motus determinati:plures enim si dentur pari ratione infiniti esse possunt in sphaera pauciores autem si sint contra naturam sphaerae fiet, si enim is est, qui est per a.b. cur no sit dc ille qui per c. d.&c. Ex quibus sequitur litum quem nunc planetae habent naturalem no esse
289쪽
neque perpetuum,neqRe solem habere per se,ut semper per eclipticam sera. Etur,cui & sensius consentit, videmus enim eum circulum continue ad aequi. noctialem a prellere, & arcum inter tropicos interceptum corripi, cum autem dicimus situm eius naturalem esse sub aequinoctiali,aut coluro inferiori,non ita intelligimus,ut illic semper manere debeat, aut essentiale eum habeat situm, si quidem nullum certum habere debet propter generationes, sed omnes siuccessive, sic enim melius quam eo pacto quo scribis fient Omnia, quae fieri possibilia sunt. nam certe si circulo solis sub coluro constituto alia,& longe diuersa gignenda sunt, quam nunc fiant, necesse quadoque suturum , ut sol illic se habeat, alioquin non omnia fiant quae possibilia sunt.
quanquam autem nullus determinatus sit situs, si tame orbes proprie sit ua- Frentur,& naturali suo ordine, subalterni essent planetae omnes, aut aequinoctiali, aut coluris, sertasse autem & temperatissimus esset solis situs sub mquinoctiali, dum no semper illic maneret, ubi paritas horarum ubique esset, M a cctiis eius ubique: in coluro autem in seriori si esset,saceret quide helicem circa totam terram in anno uno, & bis perpendicularis seret ad omnes unctum. quod vero scribis, At istotelem, Platonemque dicere solis circuum factum esse obliquum,quo melius generationes sani, possem quidem ego respondere eos nihil aliud voluisse nisi ut is circulus non necessario rectus sit,cum primo mobili, sed oportere obliquum seri propter generati
nes, quanquam sic esset magis eorum verba quam metem interpretari: quare puto eos existimasse eum solis situm perpetuum esse, quum nondum ob- G seruata fuissent,quae mox a posterioribus notata fiunt. acceperunt autem, &alia aliter,ac mox cognita sunt ut quod Aplane esset primus orbis,& alia. Scribeba in secunda suppositione,unum orbe non nisi unu motum hab re, quoniam simplex quum sit unum omnino est, unum autem unam naturam habet, una vero natura, tantum unum facit, hanc rationem dicis posse non necessariam videri, quoniam inferiores intellectus per essentiam primi
inteli igunt,veluti per formam intelligibilem existentem in intelligente: qum re nihil prohibet per animam primi moueri inferiorem orbem, & per propriam,sive immediate anima primi moueat,ut videtur Auer. velle, siue ut tur alio intellectu ut instrumento, at vero si necessaria ratio nostra non est,
videtur quidem mihi ex iis,quae parum absunt a necessariis,ac primum qui- Hdem ex parte mobilis,si simplex est,coelum unum omnino erit,unum autem tantum unam inclinationem habet,& ad unum motum,& ad unum motorem per se:ex parte autem mouentis, si primus intellectus,eo quod sit forma intelligibilis inferioris mouet eius orbem,mouebit quidem non unum magis quam alium sed omnes, hoCautem impossibile videtur, quoniam specie differunt inter se orbes, qui & si non mouentur quidem per resistentiam quam habeant motori, proportionem tamen quandam habent singuli ad ipsum indivisibile impossibile autem est unum ad multos disserentes specie orbes pariter proportione habere; specierit enim haecquidem perfectior, illa minus .amplius si omnes orbes mouet unus intellectus, nullu per se, aut . saltem
290쪽
A saltem nullum primo mouebit,sed aggregatu, & totum primo, partes aut aut per accidens,aut secundario. oportebit igitur intellectu illum esse forma eius aggregati,quod esse quide non potest, quu Vnum per se non sit;praete ea si secundus intellectus per primu mouet, sic ergo, & tertius per primu,dc secundu movebit,unde fiet,ut ultimus per omnes moueat:si igitur quot sunt orbes,tot sunt de intellectus, siunt aute orbes pene sexaginta, fiet quidem,ut unus intelle stus modis sexaginta moueat, de illis quidem per se, quod valde quidem alienum a ratione videtur. Quod autem postremo inconuincibile videtur mihi, illud est, quod si unus orbis mouetur, de a proprio intellectu,
dc a communi,alterum certe illorum frustrari necesse est, cot rarij enim sunts motus,de in opposita inferiorum orbium, de superiorum. necesse igitur est, aut superiorem ab eo frustrari quem intendit,aut inferiore aut utrumque.
nec soluit, quod dici possit , oppositos illos motus non esse subalternos, sed obliquos, ac super diuersis polis: primum quidem quia apparentia saluari non possunt, nisi ponantur contranitentes orbes, qui per eandem causam sunt; deinde quia mutatio propriorum versus aequinoctialem ostendit fore quandoque, ut sel seratur per aequinoctialem primo mobili subalte nus, sed ut ista non sint, dici tamen non potest, quin obliquus motus oppositionem recto non habeat,obliquus enim quum in latus totaliter non sit ad rectos angulos,partim quide recti, partim lateralis habet; quanqua inquam recto non opponatur quatenus lateralis habet; et tamen opponitur quate-C nus recti habet; cuius lignum est, quod planetae omnes simpliciter ab ortu
ad occasum mouentur, de motum tuum non exercent, nisi quatenus in latus mouentur, quare omnino frustrantur aliquo modo; quod si dicas per se
habere illos solum, ut in latus moueantur, quid ergo dicemus de puncto medio inter sectiones, hoc est de tropico puncto, qui nullo modo in latus mouetur,sed in rectum Elum aequidistantes aequinoctiali, frustrari quidem
necesse est motum eius, quanquam enim velocitati mouere cum intendat
intellectus proprius frustra quidem intendet, siquidem impedietur a superiori,esse autem impedimentum unius ad alterum in diuinis, te aliquid trustra non videtur rationabile. propter haec igitur necessaria mihi videtur ratio a nobis adducta, loquendo quidem de neces state ordinaria, qua intellitiam, gentiae ordine naturae mouent orbes suos,no de eo quod per voluntate Deineri possit. stimu s enim quando sibi libuerit firmari etia coelos omnes posse. In tertia seppositione scribis te intelligere non posse, vehi inseriorem ombem a superiori,proprio tamen motu moveri in oppositum posse super eis. dem polis ac subalternum, quoniam omne quod mouetur quiescente aliquo indiset in quo nitatur, de in quo aliquo modo quiesca in vecto autem
orbe nullus est punctus, qui in vehente niti possit si in oppositum agitur per