장음표시 사용
571쪽
colligitur contra Lutheranos, in missa non seri tantum mentionem coen , sed fieri oblationem & sacrificium, cui conuenit altare,non autem conuenit coenae. Non enim habemis manentem ciuitatem, sed futuram inquirimus.J Cer moniae Iudaicae pertinet ad hanc mundi ciuitatem; quia sunt umbra futurorum. Nos vero,qui futuram tuquirimus, debemus egredi extra castra. Rogo
autem etos fratres, τυμ seratis verbumsolatj.J Idem dicit quod supra in disii-plina perseuerate. quia post perseuerantiam in certamine, venimus ad sol,lium. idem dicit hic. Sufferre enim verbum solatij, est per patientiam boni operis sufferre,quousque adsit solatium. Laus Deo per Iesium Christum.
. I C loquimini Osi acite,tanquam per legem perfectae si
bertatis incipientes iudicari.Iudicium enim sine miserico dia non facientibus misericordium seperexabat aut e mi-ῆ cordia iudicium.J In hac Epistola duo potissmu. agit Iacobus; prius, sicilicet, ut hortetur omnes ad , misericordiam erga pauperes,& humiles. Alterum a vero, ut compescat ambitionem quorundam, quis volebant feri magistri, de contendebant inter se. de priori locus hic est. Nam cum dixisset eum qui contemnit pauperem, facere contra legem & cna- Iitate,qua omnia peccata prohibentur; Addit aduertendum nobis esse,quὀdi, constituti sumus in summa libertate;ut scilicet ex operibus nostris erga proximum, praescribamus omne nobis iudicium faciendum. Nam qui non facit misericordiam erga proximum, iudicabitur sine misericordia, ex rigore
iustitiae tantum: sed qui facit misericordiam dilatat & amplificat erga se iudicium ; quoniam non districte ex rigore iustitiae, sed misericorditer iudicabitur . LAn putatu, quod inaniter scriptura dicat; Ad inuidiam concupiscit si iritus fustiritum qui habitat in vobis Maiorem autem dat gratiam. Propter quod dicit, DeusFupedis resisti humilibus autem dat gratiam. Humiliamissus potenti manu Deid Vult Apostolus hortari eos ad quos scribit,ad poenitentiam,& humilitatem , sine qua nequit esse poenitentia; & adducit scripturam idem innuentem. inquit ergo. An putatis,quod scriptura inaniter dicat 3 Deinde s
572쪽
quitur. Ad inuidiam concupiscit spiritus,seu spiritum,qui est in vobis.Duo- Ebus modis legitur,spiritus,vel spiritum i& duobus modis exponitur. Primo, quod hic sit textus seu sententia scripturae citata ex Esaia. Deus noster,Deus zelator est, & ideo quia zelat, non patitur quicquam aliud sibi praeferri aut conserti; ut maiorem det nobis gratiam, si non prouocauerimus eum ad mmulationem spiritus ergo Dei,qui habitat in nobis,cocupiscit ad inuidiam, id est,ad Zelum. Maiorem tamen dat gratiam .Propter id etiam dicit scriptura, quod Deus superbis resistit,humilibus autem dat gratiam. Humiliamini ergo; quae est ultima conclusio quam intendit. Vel alio modo legitur Ze exponitur; putatis quod scriptura dicat inaniter,& ad inuidiam 3 id est,ut vobis inuideat;quasi dicat, Minime. Sed cocupiscit spiritum qui est in vobis;id est, pconcupiscit gratiam spiritus,ut sit in vobis; ut maiorem gratiam semper l, beatis. Sequitur deinde,quod dicat scriptura,Deus superbis resistit; humilibus autem dat gratiam Conclusio postrema. Humiliamini igitur siub potenti manu Dei. Qui iudicat fratrem, iudicat legem.J Id est, facit contra legem,&quasi eam damnatiquae praecipit fratrem amari & non condemnari. Exemplum accipite fratres, exitus mali laboris in patientiae prophetas.J Exitus mali, id
est, euasionis a malo, ut de Iob exemplum ponit. LAurum m argentum et strum aeruginavisim aerugo eorum erit Tobis in tessiimonium m comedet animas et bassicut ignis.J Λ rugo erit in testimonium contra vos, auar, tiae de crudelitatis erga proximum, cuius non mia serti essis; cum inde aurum & argentum collectum a vobis contraxe-
573쪽
Conciliorum summa. Confutatio articulorum Lutheri. De potestate Pontificis. De lanificatione. De libero arbitrio. De praedestinatione. Explanatio Psimi, Ad te leuaui oculos.
574쪽
575쪽
, v I D est esse Christianum 3R Eponsio. Esse christianum, est esse membrum Christi, ei
s incorporatum per fidem,& fidei Sacramenta. Interrogatio Secunda. Mebra omnia Christi sunt ne unius tantu modi
Minim e. Nam quaedam in christo vivunt,quae-i dana vero non vivunt; licet quodammodo possint; dici esse in Christo de eme membra Christi. Interrogatio Tertia. Quae sunt membra quae vivunt ita Christo3 Responsio. Christiani illi, in quibus per sdem, & charitatem inhabitat spiritus fametus, spiritus Christi per que accepimus adoptionem filiorum,& in quo clamamus Abba,Pater: qu et dona preciosa & excelsa promeruit nobis Christus. Interrogatio Quarta. Quae nam sunt membra in Christo,mortua tamen Ri ponsio. Christiani illi qui per baptisma, consecrationem & characterem Christi acceperunt sed Spiritu Sancto carenr,vel ob fictionem,cum qua accesserunt ad baptisima,& in qua perseuerant, nam Spiritus Sanctus disciplinae effugiet dolum;vel quia illum ob prauitatem amiserunt. Interrogatio Ouinta. Quid sentiendum de Sacramentas Ecclesiae secundum fidem orthod xam,& catholicam 3R sponsio. Sacrameta esse sensibilia signa inuisibilis gratiae, quae in eorum suscepti ne infunditur per fidem passionis Christi, per quam nobis remittuntur pe
576쪽
cata, & datur Spiritus Sanctus, datusque fouetur, & augetur iuxta dictum a Apostoli ad Romanos cap. 3. Quem Deus posuit Propitiatorem per sdem in sanguine eius.item ad Rom. cap. 8.per quem accepistis Spiritum adoptionis stiorum Dei. item ad Gal.cap. 3. ut pollicitationem Spiritus accipiamus per fidem. item;vt in ipso crescamus. Haec omnia expresse dicatur a beato TE ma in sua Summa.
Septem; quae dicis in summa,quamuis non eadem penitus ratione dicam tur omnia haec Sacramen ta sed haec quaestio non est nunc discutienda. pInterrogatio Septima. Quae nam sunt haec septem Sacramenta Restonsio. Baptisma,Chri sima, Eucharistia, Poenitentiae Sacramentum, Extrema umctio ordo,& Matrimonium. Interrogatis Octaua. Quid sentiendum de Baptismate secundum fidem orthodoxam
Baptisma esse ablutionem corporis exteriorem, quae perficitur aqua simplici,& verbo,inuocatione sanctae Trinitatis,iuxta se am tradita in Euangelio, Mat.cap. 28.baptizantes eos, in nomine patris,& si ij, & spiritus sancti. c& Apostolus ad Ephesios cap. 1. Mundans eam, id est, Ecclesiam lauacro quae in verbo. interior vero gratia, est consecratio, seu character quo baptizatus inseritur Christo, ac deinde Spiritus sanctus, seu gratia, qua adopi mur in filios Dei,iuxta illud Apostoli ad Gal. cap. . Misi Deus spiritum flijsivi in corda vestra clamantem,Abba. in adultis per fidem Christi,& eius vi tutis. & consecratio, de Spiritus eius recipitur, praecedente poenitentia veteris vitae,quod si ficte accedant , intendant tamen baptizari ,recipiunt utique co-secrationem, sed non recipiunt Spiritum Sanctum. a pueris vero per fidem Ecclesiae,a qua offeruntur,utrunque recipitur. Interrogatio Mna. DQuid sentiendum de Chrismate secundum fidem orthodoxam Hii i i. Responsio. i Esse unctionem exteriorem, quae fit in fronte oleo mixto , balsamo. sebpraescripta forma verborum,cum inuocatione Getae Trinitatis. hoc Sacramentum colligitur ex nonnullis scriptum locis aherte; licet non fiat mentio Vnctionis, & olei. quoniam coelitus in igne visibi di Spiritus Sanctus descendebat per impositionem manuum Apostolorum, quo desciente ex diuina prouidentia, ne vilescerent miracula, & frustra fierent, iam fide diffusa, E clesia diuinitus instituta, & per traditionem Apostolorum, suffecit olei unctionem. Hoc Sacramento omnes Ecclesiae utuntur . sed Graeci statim post bapti sinum ungunt Chrismate baptizatum. ideo Dionysius de hac unctio
577쪽
A mentionem facit, cum tractat de baptismate . interior effectus huius Sare, menti est consecratio primo, qua deputatur Chri si nate unctus inter pers ctos Christi proselibres,qui non egent lacte,sed solido cibo, & palam Chrissium profiteantur. datur ite deuote,& cum fide accedentibus spiritus robur.
Quid sentiendum de Eucharistia3Rsponsio. Duplici signo hoc Sacramentum constare, pane triticeo, scilicet, x vino
ex uuis consecto , quae utraque simul conficiunt unum corporis nutrimentum. consecratur autem utraque species certa forma verborum, de qua non B est nunc dicendum. neque rite altera species sine altera posset consecrari. Ω-mitur autem,ut spirituale animae nutrimetum, si cum fide persecta, per charitatem sumatur. quod si indigne sumatur, sumitur ad iudicium, ut inquit Paulus ad Corint. I. p. u. Interrogatio Vndecima.
Post consecrationem, est ne sub sensibilibus illis signis, substantia panis, an verum corpus Christi 3 Re ponsio. Post consecrationem non est sub sensibilibus illis signis substantia panis, seu vini, sed verum corpus Christi, & eius sanguis: quod perspicuum est, dc sensu totius Ecclesiae, & doctorum omnium. Item ex declaratione facta in C concilio Lateranensi sub Innocentio tertio.Sed ista omittantur.Verba Christi hoc aperte adstruunt,qui cum dixit, Hoc est corpus meum, quod pro VO- bis tradetur, & sanguis qui pro vobis fundetur, ostendit substantiam eant, quae digito demonstrari potest ratione accidentium sensibilium esse corpus,& sanguinem Christi,no autem panem,seu vinum. Ex Graecis & Latinis doctoribus antiquis idem clare percipitur. Interrogatio Duodecima. Signa sensibilia in Eucharistiae Sacramento, aliud ne significant praeter corpus,& sanguinem Christi quae continent vere
Vtique: praeter verum corpus, & sanguinem Christi, quae continentur, si-D gnificant etiam corpus Christi mysticum : unitatem sanctae Ecclesiae. quod cum a quibus dam doctoribus quandoque dicatur, sumpserunt nonnulli soditiosi occasionem,ut dicerent, corpus christi mysticum tantum significari
hoc Sacramento non autem verum contineri. Interrogatio Tertiadecima.
Post consecrationem,in Eucharistia,est ne christi diuinitasZR 'Onsio. Vtique; Nam quis dubitare quear, cum ibi sit corpus Christi vere, quin
si eo modo,quo existit, existit autem in verbo Dei, unica persona existente Deo,& homine . quare nemo nisi insipiens diceret. ibi non esse diuinitatem ct sanguinem, teraque omnia, quae in Christo sunt. ex vi tamen consecra ZZ
578쪽
tionis tantum corpus in pane est,& in vino sanguis. t
. . . Interrogatio Quartadecima.
Remanet ne corpus Christi, de sanguis in Eucharistia, donec species illae
Quis ianus mente possiet de hoc ambigere 3nam vis cosecrationis semperdurat,donec res cosecrata durauerit. & ideo nihil consecratum,denuo cos cratur. unde Baptisma, sanctum Chrisma, & ordinis Sacramentum, quibus consecratio confertur,nunquam iterantur, si sciantur rite tradita esse. Interrogatio Quintadecima.
Adorandus ne est Christus in Eucharistia existensi pR stonsio. Quis ambiget Regem terrenum ubicunque suerit honorandum esse ut Regem decet Zita quis ambiget, ubicunque Christus Deus, & homo fuerit, ibi esse adorandum Z
Quid sentiendum de Missa an sit sacrificium Responsio. Misia ut omnes doctores Antiqui & Iuniores dicunt, est sacrificium.
Interrogatio Septimadecima. Quo nam modo Missa sacrificiu estὶ cum multa sint fierificioru genera.
Missa est sacrificium laudis. est sacrificium gratiarum actionis. est sacrificium, quia est memoria unici illius sacrifici j,quo Christus se pro nobis o tulit patri,per Spiritum Sanctum. est etiam sacrificium,quia eu oblatio, qua offerimus Christum, eiusque passionem,ut inquit Augustinus in decimo de ciuitate Dei, & totam Ecclesiam per Christum Deo omnipoteti,ut ei inha
reamus per Christum,tanquam supremo omnium bono. Interrogatio Octauadecima.
Quem nam fructum percipiunt in Missa hi qui adsunt,& illi pro quibus fit oblatio ΘR 'onsio.
Hic animaduertendum oblationem illam sacerdotis, & opus illud , non Hesse nouum sacrificium propitiatorium, aliquid addens propitiationis, praeter propitiationem factam nobis per Christum. sed pie credendum est,ut i ta Ecclesia sentit, quod ex oblatione sacerdotis, illi omnes, qui sunt viva membra Christi, qui ei inhaerent per fidem, & charitatem, aliquid virtutis spiritualis capiunt ex participatione, seu influxu, meriti passionis Christi: de illi praesertim, qui adsunt, & deuote intersiunt,& illi pro quibus offertur, si fuerint viva membra Christi, qui omnes offerunt Christum, & se per Christum Deo,ut illi inhaereant per ministerium,& in persona sacerdotis.
Quid prodest Missa illis, qui non sunt viva membra Christi ZR ponsio.
579쪽
Ex vi oblationis expertes sunt fiuctus omnis,ut dicit beatus Thomas, sed credendum est iuuari ex orationibus in Missa dictis a sacerdote in persona Ecclesiae,& ipsius etiam, si fuerit gratus Deo. Interrogatio Vigesima.
Quid prodest Missa defunctis3 Restonsio.
Defunctis,qui ad felicem in Deo vitam deuenerunt, quoniam pertinent ad Ecclesiam, & ciuitatem Christi, de hoc sacrificium est uniuersalis Ecclesiae,ac ideo eorum fit commemoratio,ut dicit Augustinus in vigesimo libro B de ciuitate Dei, nihil melius fit ex Missa:sed laus, & honor tribuitur, & nos
qui adhuc iactamur mundanis fluctibus, oramus in eorum consortium admitti . ac interim communicantes cum eis votis nostris, ut sumo bono infimreamus, per fidem ambulamus ad speciem.aliis vero,qui nondum ad eam selicitatem peruenerunt, attamen dum viverent, meruerunt, ut eis prodessent
sacrificia Missarum, orationes & eleemosynae, prosunt, ut dicit Augustinus in libro de cura agenda pro mortuis . si ustra namque fierent pro eis orati nes in Missa ab uniuersa Ecclesia tam Gnrca quam Latina, nisi profuturae eis essent. pium quoque est credere, quoniam membra sunt Christi viva, cum
tota Ecclesia fieri participes satisfactionis,& sacrificij Christi,illos prςsertim
quorum fit priuatim commemoratio.
Q Interrogatio Vigesima ima. Est ne in Missa necessaria communicatio corporis & sanguinis Christi Responsio. Vtique necessaria est communicatio per fidem, & charitatem, si quibus profutura est Missa,S: sacramentalis: sed sacerdoti tantum, qui gerit perso
nam totius Ecclesiae,& praesertim astantium . quod si qui praesentiu communicarent , etiam sacramentaliter, laudandi essent, dummodo non sumerent indigne. Interrogatio Vige Uecunda. Est ne laicis comunicandum sub una tantu specie,vel sub utraque specie Re ponsio. D Cum Sacramentum sit propter rem, quam confert, non autem res propter Sacramentum,idcircὀ cum sub utraque specie simul, & sub altera seo sum,utrauis fuerit specie, totus Christus cotineatur,ut supra diximus, ac per huius Sacramenti sumptionem quaeramus colungi Christo, ut spirituali nutrimento,nihil refert,sive sub una,sive sub utraque sumatur. sed mos Ecclesiae suae seruandus est cuique . Graeci sumant a suis sacerdotibus sub utraque specie: Latini sub una tantum, donec aliter sit statutum. ob multa namque scandala vitanda, Ecclesia Latin eum morem suscepitisacerdos autem pro populo calicem sumit. Interrogatis V ematertia. Quid sentiendu de Sacramento poenitentiae secundum fide orthodoxam
580쪽
Sacramentum poenitentiae cuius Arma, & persectio est absolutio sacerdotis, secunda tabula est, qua membra Christi mortua resurgunt ad spiritu lena vitam,nam per bapti sima generantur, & inseruntur Christo, per poenit
tiam resiurgunt,& reuiuiscunt. Interrogatio Vige quarta. Vnde vim habet Sacramentum poenitentiae
. Re Ust. A fide passionis Christi, ut dicit beatus Thomasba scut dicit Apostolus in pluribus locis,ut in Epistola ad Ephes c. i. remisso peccatorum,de recoctialiatio cum Deo,no fit nisi per Christum,& eius meritainui coniungimur per Ffidem ut accipiamus spiritum, per quem, vel noua creatura efficiamur, ut in baptismate,vel resurgamus,& reuiuii camus,ut in Sacramento poenitentiae. Interrogatio migesimaquinta. Quae sunt necessaria poenitenti, ad assequedam absolutionem sacerdotis, ac per eam ex meritis Claristi spiritualem vitamὶ
Vtique necessarium primum est, ut eum veteris vitae, vere poeniteat, ac deinde,ut mortalia peccata,quorum sibi est conscius, cofiteatur discussis duligenter suis actionibus.Nam Christus constituit, in absolutione sacerdotem iudicem,non tantum ministrum, ut in baptismate, cum & remittendi, & r tinendi peccata et authoritatem dederit, ut legitur in Evangelio Ioan is cap. G1 o. quod iudicio quodam faciat oportet. iudicare autem nemo potest quae ignorat: a confitente,igitur necesse est,ut ea nouerit. requirit tir etiam propositum imitandi Christum,ut scilicet, suo modo satisfaciat. Quae tamen fatic factio nitatur Christi satisfactione. secus autem nihil esset. Christianus enim
Christum imitari debet pro suo modo, ut simul patiatur pro peccatis quis que suis, pro quibus etiam Christus passus est, ut cum Cimisto perueniat ad
resurrectionem ex mortuis,& ad vitam aeternam.
Interrogatio Vigesim exta. Cur in baptismo suscipiendo non imponitur satisfactio 3 in absolutione vero sacerdotis requiritur Responsio. Q oniam ei, qui peccauit,& post peccatum idem remanet, aliqua sati Dfactio debetur,ut Christum imitetur,& aliqua iustitiae species seruetur;quod si is,qui peccauit,no remaneat,sed moriatur,ac nouus homo generetur,fatisfactio locum no habet: sed sicuti ad nouam generationem, per quam fit me brum Christi, susscit Christi meritum, ita susscit satisfactio Christi, nec ab eo vlla requiritur, ut aliquo modo species iustitiae seruetur: non enim amplius est secundum imputationem homo, qui peccauit, sed nouus homo. at in reuiuificatione membri Christi mortui,is remanet viviscatu qui prius fuerat mortificatus . ideo diuerso modo, meritum,& satisfactio Christi,huic.& illi applicatur. quem diuersum modum ostendunt diuersa Sacramen