장음표시 사용
161쪽
Primo honor ex amor atque intimoanimi sensu illis est deferendus. o
Secundo Filii debet cogitareis parEtes sunt immortalis Dei qu si quaedam simulacra quod in ipsis ortus nostri imaginem intuemur Ab ijs nobis
vita data est. Iis Deus usus est uti nobis animam, mentemque, seu usum rationis impertiret Ab ijs ad sacramenta deducti; Ad religionem , ad humanum cultum, ciuilemqtie instituti Ad morum integritatem, R sanctuarem eruditi sumus. Tertio, Debent considerare henefςia, Merita matris organos;qitant cura, Pantaque sollecitudine nos in utero gesserit; quanto cum labore,&dolore pepererit, ac educarit.Ideo enim in hoc praece pio nomen matris expressum est. Quarto, Considerandus affectus, quem erga filios habent,quippe qui nullum laborem, nullam contentionem , nulla pericula, nostri causa refugiunti; in iis
hilque illis posse accidere iucundius . quam ut filii se charos esse sentiant. Quinto, Filii debent rogare Deum,mparentibus bene, filiciter omnia eueniant, ut in maxima gratia,&honore sint apud homines;vt ipsiMeo,ac iam
ctis, qui in coelis sunt commendatissimi sint. Sexto, Fili,debent vitam, operationes suas ad arbitrium & voluntatem parentum conformare: Audire doctrinam, monita, praecepta illorum:
Obedire illis in Domino circa omni, Unde Isaac voluit per obedientiam patris sacrificari. septimo, Filii debent recte facta,moresque parentum imitari; Illorum consilia quaerere, sequi. Octau/,Filii debent subuenire parentibus illa impartiendo , quae ad vis um , cultumque deside
Nono, Filii cum parentes periculose aegrotant, nihil debent praetermittere, quod vel ad peccatorum confessionem,uel ad reliqua sacramenta,quae susti- plano sunt attineat.
162쪽
Decimi, Cum mors appropinquat,debent cur re ut pio, religiosique homines eos crebro interuus es, qui vel imbecillos confirmebi , consiliori uent, vel optime animatos ad spem immortalitatis
erigant ut cum mentem a rebus humanis excitarint,coni; ciant in Deum ut muniti fidei, spe, de charitate ad vitam apternam onsequendam dispositi sint ' Undecim , Mortuis parentibus filii debent fu a .ra. nus secere.exequias cohonestare,honorem sepulti se impςriire,sacrificia anniuersitiaturare,legata illarum persoluere. haat ossicia erga Episcopos, aliosque Pastores sunt exibenda Resp. Ait Catechismus, De his Apostolus ait; ut bene praesunt prςsbytera duplici honore digni habeantur , maxime qui laborant in Verbo iii doctrina Deinde it Iacerdotibus ea sips editan -- Α da sunt , quaead vitae usus necessarios requiruntur;
Τertio ait ex Ap0stolo, illis obediendum esse,etiam sim probi essent, quia Christus ita sicuit, dςs
bis, Fliarissis Quid erga Reges, Principes Magistratus, a- -s lios,quorum potestati subiicimur, ut domini, magistri, tutores, facere opus est Resp. Ait Caree Primo honor, cultiis,&obseruantia illis tribuenda est;
Iecundo, Pro illis ex Apostolo oranduin;Tertiis illis subditi subiecti esse debent, etiani si mali, animo inimico,& insenis erga nos sint. Qiario, Cum aliquid iniustum praecipiunt non sunt audiendi, quia
non ex potestate, sed ex animi peruersitate id faciunt Quinto, Subditi debent considerare. quod Magistratus sunt a Deo missi, ideo illius ministri, a Deo habent p*testatem , Deus utitur illis tanquam potestatis suae ministris, A Dei prouidentia propter Donum regimenippulorum dati sunt, Ideo propter
Deum sunt diligendi, honorandi, de illi obediret iustum est. c Ap,
163쪽
uni. Videst obseruare hoe praeceptuma eis Est facere quod ab illo praeceptum est, nempe ut superiores,&inferiores interstucrantiquod supra praescriptum fuit. Quot modis peccatur contra hoc praeceptuma f.- Resp.Tribus: imus est excessus amor s, vel timo, rinsecundus, Defectus amoris Tertia Iniusta os sensa,vidictum est . . ex n. . II. Parochi quibus motiuis possunt inducere popu-t, uos ad obseruantiam huius praecepti Mesp. Multis,&praecipue sequentibus, quae ex utilitat dignitate, iustitia,& facilitate procedunt
Primum, Quia magnum praemium appositiun est obseruanti,4 magna poena pistredienti m 1. secundum, Quia iustum est imi aut ritas in suis ministris honoretur πις, ertium, Quia Deus ita vult, ita iubet,&praeci,
Pit,ut fiat. , η Quartum Quia honor datur magis Deo, qua superioribus,qui propter Deum honorantur.
η-μi Quintum, Iustum est, ut filii retribuant parenti bus honorem pro beneficiis sibi collatis. Sextum, Iustissimum est,ut superiores bene nati . tiirauclioritate sibi a Deo data. η- ιν in septimum,Si magistratus boni essent,populi ma. ima pace, quiete fructentur. -- octauumian numeret utilitates ex bonis magistratibus proficiscuntur.
ex nus monum , Bonum publicum in bona dispositione superiorum, inferiorum postum est . . niu. an ii. Decimum, Infinita mala ψ domibus,familijs,ac
164쪽
pulis, ex inobseruantia huius praecepti prosic
undis habent in ossiems siliquantuin est in ipsis prout
aintiam Dei perturbant,atque consilidunt. Duodecimum , Exemplum Christi debet maxime mouere, qui fuit subditus Patri, matri, Sacerdotibus Annae, Caipha, a lici Pilato,
165쪽
De utilitate huius praeuti, , doctrina illitu Uaenam est materia huius tractationis 'Rel p. Ouintum Praeceptum. Quinam aebent hocpriceptum populis explicare Resp. Parochi,& hoc, ait Catechismus , maxima diligentia faceredebent . . Cur tanta diligentia Re . Ait Catech. Quia ex eius cognitione,& obseruantia maxima utilitates proficiscuntur. Ruae sunt iste utilitates Resp. Ait Catech. Ad ensciendum,ut homines inter se pacifice vivant,&,nus alterum non offendat, nulla est melior ratio, quam si hoc prirceptum recte explicatum,ab omnibus sicut oportet,seruetur
Quid tractandum de hoc praecepto Resp. Dumne' pe de ipso praecepto,nec non de illius obseruantia, inobseruantia In quot capita haec tractatio diuidi potest , Insequentia.
166쪽
Primiim, De homine,&illius anima, Sc corpore Secundqm , De dilectione erga animam, dicor opus suum, o proximorum.
Tertium , equinto praecepto,eiusque explic tione.&diuisione. Quarti ,Deodis,maledictione, homicidio Quintum, ne solutato, occasione peccandi. Sextum, De operibus misericordiae corporalibus, spiritualibu S. Septimum De dilactione inimicorum & remisesione iniuriarum Octauum me obseruantia, di inobseruantia huius praecepti l
Considerare de homine confert ad expilicatio-Ceiruas nem huius praecepti I Respon. Omnino, Graui. tas enim homicidi sine cognitione hominis haberi non potest. Quid est homoλRespon .Est opus Detexcellentis iv.is.smum. unde talis excellentia cognoscipotest Resp. Ex aenu.is. quatuor causis hominis materia, forma, effciente meae arr. i
Quomodo cognoscitur ex materia 'Resp. Corpus pracs. hominis est illius materia, hos autem,quam sit excellens iam supra dictum st, Quaena meit hominis forma' Resp. Anima, uis. r. ν. is Hacest inobilissima Respon Quis explicabit Affrictimis imaginem, di similitudinem Detracta fuit, est immortalis,immaterialis,intellectualis, ptiosior, ut ait Christus toto mundo; Christo vocatur soror, am IIare. 8.ca ons dilecta Christuspropter salutem an ma- ver.36. rum
167쪽
Tum incarnatus,&mortuus est,&languinem suum in pretium illarum dedit Huic animae Deus cofert suam gratiam dona spiritus sancti, virtutes infu- sas Hanc animam Deusibi in Christo hypoliati viniuiij H aec a saltim mas actioia ei, me dilationes contemplationes destinata est; Demuni ad Deu in ciae lecti pathia fruendum est ordinata nu.is Quaenam excellentia ex parte finis Resp. Haec duo artis. I. plici modo se habet. Primo omnes coeli, Sesele inenoui a ra,&arbores,i animalia propter hononem facta sunt Item omnia sacramenta, sacrae Scripturae, mi-
steria incarnationis, vitae Christi, virtutes, alia multa ad hominis ves vitam, vel filii rem sunt ordo mi. issis nata secundo ipse homo ad maximum omnium fi-nu.I. nem nempe Deum,& itam beatam,ad cultum ipsus Dei destinatus est ad plurima etiam, de nobilissimas actiones ti a sacras, tum saecularis habilis factus est. nu. is Quid dicendum de effcientes Resp. Non potesto arricri explicari. Deus formauit hominem, Creavit anima, Dedit illi dominiura super oninia animalia, Cura, di prouidentiam particularem illius habet, summopere diligit illum, Inexplicabilia beneficia illi c5fert, Deus Pater nigenitum suum Filium homini donauit Ina ο&ipsum me Spiritum, de amore suuilli dedit Demum in Paradiso homini Deus totum tradet seipsum seris ergo honiane in esse excelle rissimum Dea opus non assirmabiti
D ilectione sui, Uroximorum Matth. et r. a Omo tenetur diligere seipsum,&proximum ρrae. 7.n Res Ita praecepit Christus
168쪽
Christi ioctrina Proximis ille est, qui ger opera Irudire. nostri, si ulle propinquus sesiue, alienus, siue ci uis siue aduena,sue inicus,sive inimicus. Quadinani est materialinius dilectionis Re*.Bo nu.i.
maiiamae,&corporis. Quae forma Resp. Diligere bona.&οdisse mala prae. .ms. iuxta ordinem charitatis.
Quis finis Mesp, slicitas temporalis, aeterna traf nu. sui, & omnium hominum Quomodo et hoc Res p. Fllicitas non est aliud art. i. quam rentia miseri rum, abundantia Minorus cum ergo charitas inducat singulos hos ines, ut in . uicem studeant arcere mala,& conserre bona, patet,quod finis charitatis felicitas hominis est Haec dilectiodebet essem corde, in ore,&inope r. n. 3.
Quot modis peccatur circa dilectionem sui S ex Caseeh. proximorum4 Respon. Tribus. Primus est excessus prae. . . . a moris,sccundus,Defectus amoris,Tertius,Iniusta offensa.
QVa nam est materia quinti praecepti Ref -' nil.μεα mota est homo ipse, omnes proximi illius nullo penitus excepto siue extraneo, siue inimico: Minus remota sunt animat,i corpora dictorum sadhuc minus remota sani bona, & mala corportini, Sanimarum: Proxima vero sunt omnesinus tum cordis,tum orantum operis tam vir os , quam viarios in bona, quae dicta sunt. Quare Deus ab hac dilectione nullum excipit pro nu. Is Icxinaum N. Quia omnes sunt filii eius de patris, ne me,
169쪽
seu propinqui esse dicuntur,unde iure optimo se mutuo diligere debent. Quid praecipitur hoc loco 'esp. Pilectio bonorum, & odium malorum sui, proximorum. si Quis finis huius praecepti Resp. Est erimo aufer eouities iniurias, Soffensas, &inimicitias ab hominibus; secundo concordiam, pacem, amicitiam, .heneuolentiam .charitatem inter homines stabilire tertio Mutua ossicia & opera misericordis inter hommines introducere quarto Demum inducere illos ad omnia incom moda,iniurias, Mosic usas patienter ferendas
intum praeceptum diuiditur in cinatiuum
Quodnam est negativum 'esp. Non occides. ni. i. Quod affirmativum' Resp. Diliges animam corpus tuum,4 proximi tui. Quare data sunt duo praecepta' Resp. Quia unum debet prohibere vitia seu offensas,aliud debet praecipere virtute , ut beneficia, dilectionem. - 3 ος π Raeceptum negathium prohibet omnes offensas I contra animam, corpus , Prohibeton ne illasqus iniustet,&inde biis sunt. ηu. I. Prohibet omnes ostensas cordis, oris, operis Resp. Ita est.
--ι Exprimitur ea verbis quintiprFepti ηι-ε illis deduci potest. M .s iis sunt dicta verba Resp. Non occides. mui. O .. Quid est cideret Estridem mmea --. Anima, corpus possunt civi Resp. Possunt.
Quid et morsaaimc Resp. Est Maratis alis
170쪽
a Ctrarii Dei, qu anim fulta est. Qxiomodo .ciditur anima Resp.Per peccatum et O 'ISmortale, per quodcunque enim peccatum mortale, ut docet Concilium, an tritur gratia Dei.
Quid est mors i ,rporis Bis . Separatio animi----α illo. Quomodo occiditur corpus Resp. Corde occi Hitur odio, lingua maledictione, manu seu opere
homicidio. . Cur Deus simpliciter dixit, Non occides N. Ut sic prohiberet omnem iniustam occi fionem, tum animium corporis,tum sui,trum proximorum um i Cordes, tumoris, tum operis Nonne multi intelligunt hoc praeceptum tantum η. -
de corporis occisones Resp. Ita est, sed re uera intiam ae caede animae est intelligendum .
Quare hoc Resp. Primo, quia caedes anima ma- 'i' ius peccatum est, quam caedes corporis,Ideo iussum Frat, tala de Dei prohiberetur non prohibetur utem in aliis praeceptis, ergo in isto prohibita erit: Secundo Ad litteram apparet debere sic intelligis si enim Deus dixisset, Neoccidas csrpus, suam ad cor poris caedem locutionem determinasset; sed absol
te dixit, Ne Occidas, ergo de anima occisione ductum intelligi debet: Tertio si Deus prohibet mi norem caedem,ergo debet intelligi pronitata maiori
Hoc enim est argumentum Catechismi,qui ita in fe-HM Ptim praecepto argum etatur, Si Deus prohibet fur tum . ergo multo magis rapinam. Anima,&corpus possunt absque caede offendi . Resp. possunt, veluti anima poteli induci ad peccata ventalia, corpori potetrinserri vulnus vespercus fio non lethalis ,
Caedes potest fieri multi modis 'resp., inoi I . :brosiua, m m miliatiuiti tum posituri Quoinodo ponitur usi Afferendo causam momtis positivam, veluti iugulationem.