장음표시 사용
371쪽
stinationis, ut patet l. 2. ad Bonifacium Papam, c. 7.&lib. q.cap. 6.& lib. de bono perseuerantis.
e. q. vhi. Qui non sunt altiora Dea raduis a perdatio-
his massapiade ut one d screta. nec ipsa eti adhι hentur. dee. Si pe ctiam docet gratiam praedestitiationis esse a natura distinguendam; praesem tim autem sermone D.de verbis Apostoliae . .vsque ad Ir .ubi explicat, cum homines fiat creati per Christum secundum diuinitatem, gratia
tamen pr destinationis esse ex illo etiam secundum humanitatem, idcirco gratiam esse a natura distinguendam: smilia docet cum aliis tapiscopis Carthaginens bus, epist.93. ante medium, ubi ait: Licet natura qaadum ratione dica rar gratia, quatenus sine mer tu creati sumus t alia tamen. inquit, estgratia. qua praed 17 nata τοcumti .
Detis pro nobis. u contra nos ' Respexit autem ad verba citata S. Pauli ad Rom. 8. ubi Paulus numerat suo ordine effectus pr di stinationis cinia
immediatius effectus prς destinationis ante vocationem &iustificationem, illam etiam expres.ssset Paulus in ordine offictuum praedestinationis.
Ratione autem aliqdi probant, quia natura est subiectum, a quo ess ntialiter pendent media oratiae,ad quet refertiir pr destinatio. Nideo tale lubiectum necessario d. bct pr supponiante actum praedcstinationis, qua ratione signiscatur esse impossibile, ut scientia subiecti futuri non si ante aetii in praedestinationis. Hse tamen ratio non est cisca et, nam licet illa optime
probetur in actu prς li stinationis saltem includi voluntatem creandi. s subiectum non prsuideatur futurum est vi alicrius voluntatis; quod tamen hoc si neec ssarium, ea ratione non probatur . quamuis enim achus videndi dependeat essentialiter a sacultate videndi , quoniam tamen est finis illius, s ri potist, ut non si volitio essetendi talem saeuitatem ante volitionem finis, in quem ordinatur. Pari isitur ratione seri potuit , ut volitio errandi aliquem non suerit ante volitionem illius finis , propter qucm a Deo creatur: melius igitur ex diuinis scripturis colligitiar in actibus diuina voluntatis non istum sed alium ordinem fuisse,scilicet, quia de- lcretum Incarnationis , quod suit ante actum lsr destinationis. posterius fuit voluntate creandi homines, ob quorum remedium fuit Incarnatio. Ex quibus respondendum est ad ra tionem initio postam, potuisse quidem Deum creare hominem per voluntatem dandi illa media esicaesa gratis, non tamen id ficisse, sed potius voluntatem dandi haec media ex meritis
Christi adiungi voluntati creandi illum, quem Deus elegit praedestinandum. C A p v et III nimis opinis.
' b Lia cultas est circa media gratia,& in
lorum effectuum. an. scilicet cooperatio futura voluntatis, prius a Dco cognoscatur , quam in
eos tactus praedestinandi, in qua disti cultate
certum esse debet, scientiam eo operationis voluntatis absolute suturs non cile in Deo ante praedestinationem ; hae enim essentialiter est ordinatio.& praeparatio mediorum gratiae, per quae fit ut voluntas creata pie operetur,& iusti ficetur,& assequatur gloriam. Nonnulla vero est controuersa. an silenti, eiusdem pie cooperationis conditionaliter futurae, hoc est , si voluntati dentur certa media gratia , ordine causalitatis in Deo si ante actum pridestinationis.Negans aliqui Doctores hoc potissimum argumento. quia si haec scientia cooperationis voluntatis antecedat, prεcederet in diuina mente aliquid, ratione cuius
nus praeflcstinctur potius, quam alius, nempe scientia boni v sus gratiae, qua aliquis bene ulu russi, non autem alius a quia si aliquis pater duos habus filios cognosceret quis illorum bene usurus esset bonis datis ad studium, quia
autem male,proculdubio ex hac praescientia rationem sumeret mittendi potius unum ad studia,quam alium . dedandi uni media, non aut malleri: ergo si in Deo ordine alicuius causalitatis
esset scientia boni usus gratiar conditionaliter futurae ante actum praedestinationis, ex illa prγscientia posset rationem sumere quibunam dandi media gratiae potius , quam aliis; cons quens autem esse absurdum, S p retinere ad ιμrores Pelagianorum patct ex ep sola Prosperi ad Augustinum in medio,1 ex Aug. dc praede sinatione Sanctorum,cap. i.& s quentibus,&de dono perseuerantiae,cap. i. tiam
Secunda o' vera opinio. Icendum est tamen, scientia cooperat onis Io voluntatis conditionaliter futurae essentialiter includitur in cognitione. quq est praed stinatio, Sordine rationis est prior volitione dandi gratiam, qua completur praedcstinatio. Pro hac sententia est sta picto n. ad c . D. Mat. circa illa verba: Si in Turo os done, Sin c.f. epist.adROm ad illa verba: Cum nondum nuta essent. Cardinalis Beliarmin. lib. r. de pratia A libcro arbitri . e. t 7. dum explicat praedestinationem Angelorum, P.
ait,ex his quos Dcus prauidit, s apud eos facta
suissent miracula, credituros, quibusdam voluisse subuenire , non aulcm aliis. Ex quibus constat ante voluntatem, qua Deus Proponit dare certa media gratiae, est . in illo priscientiameflectus suturi ex eisdcm mediis gratiae. Probatur aulcm h dic sciuintia , ex ratione praedestinationis si potius explicata, quia cognitio mediorum esticacium gratiae ordine causalitatis virtualis est in Deo ante actum p r destinationis, quia voluntas,qira complatur c si n-tia p
372쪽
tia pridestinationis, sicut ad obiectum volitum refertur ad media e cacia gratis, et Deus dare decernit, quare cilentialiter pr supponit cognitionem eiusdein obiecti voliti, eo modo
quo actus voluntatis pret supponit actum intellectus, cognitio autem cooperationis, & cosensus conditionaliter suturi avoluntate creata, e L sentialiter in eluditur in cognitione es cacis in- fallibilis mediorum gratiae ergo ea cognitio cooperationis conditionaliter Datur rdine causalitatis est inDeo ante actum pridestinationis.
Minor propositio, in qua potest esse dissicultas, probatur manifeste, quia media eis cacia gratit, ruatenus eis cacia sunt,& distinguuntur a vietis susscientibus , intrinsece includunt ordinem in fallibilem ad consensum voluntatis scut ad effectum ex ipsis suturum, si ipsa voluntati
applicentur , non enim reseruntur ad illum consensum solum scut ad effectum possibilem, qua ratione ad illum referuntur media quaecunque suis cientia, quae talia esse non possunt, nisi respectu effectus possibilis, neque vero media eis cacia gratis reseruntur ad consensum voluntatis se ut ad effectum iam absolute futuru, ad hune enim referri non possunt,quo usq; dari decernantur per voluntatem: ergo in illo priori, in quo a Deo cognoscuntur, ut beneficium peculiare,& esseax, antequam si voluntas illa dandi, proprie reseruntur ad . consensum voluntatis sicut ad effectum in fallibiliter,& conditionaliter laturum, si ipsa dari decernantur,&voluntati applicentur. Quare cognosci non possunt , ut in fallibiliter esseacia sne inclusa
cognitione coopcrationis voluntatis conditi naliter futurari nec igitur cognitio non minus, quam cognitio mediorum essicacium grati os Aine virtualis causalitatis est in Deo ante aluum proe destinationis. Potest' quidem esse controuersa,an hete cooperatio conditionale sutura a Deo cognoscatur per scientiam naturalem, aut liberam, aut media interutramque, quod ta inencognoscatur certum esse debet, praesertim in sententia eorum, qui dicunt, media gratis ess-cacia pr determinare voluntatem: quia certum est voluntatem esse consensuram, si moueatur
per gratiam praedeterminantem. Sic Aug.dixit, praedestinationem esse praescientiam donorum gratiae, per quae electi certissime liberantur: er- Io Deus ante volitionem dandi gratiam, habet iam certitudinem, non rei absolute suturae,e go rei futurae conditio nate. Ex hae ratione dicendum est secundo, hane scientiam non praecedere in Deo ante actum praedestinationis,ut per ipsam applicetur aliqua ratio, ex qua Deus possit determinari ad danda inedia talia gratiae, potius quam ad oppostum, sed ad hoe tantum, ut obiectum volibile applicetur proponatur voluntati diuinae. nam Obiectum volibile, hoe est, medium esseax gratiae secundum e scaciam, qua distin suitur a susscienti medio, non potest cognosci sine illius e sectu conditionaliter futuro exvirtute eiusdem
Bedii. si voluntati applicetur, quidquid enim sit
Arrabalis Inmb. TE. de hacvirtute, an disserat in sua essentia qualitatis supernaturalis a virtute medij susscientis,
certum est tamen, eam cognosci non posse, ac proinde nee amari s ne illius ordine aci cooperationem,& eonsensum voluntatis, scut ad enfectum conditionaliter ex ipsa suturum, si dari decernatur,& voluntati applicetur. Quod vero ex hac pret seientia nulla possit sumi ratio meritoria . qua Deus alliciatur ad dandam gratiam uni potius , quam alteri, est manifestum ex floctrina S. Aus. de praedest. Sanct.e. 2.& desono perseuerantiae, cap. 9. quia nullus est laude, aut vituperio dignus propter illa,quq faceret, si hoc. aut illo modo vocaretur ad operandum bene,aut tentaretur ad operandum male, sed propter illa tantum, quae re ipsa aliquando facit, quare ad impediendum demerita interdum homines morte ex diuina prouidentia praeueniuntur, iuxta illud e Raptus est ne malitia muraret intellectum eis; per scientiam autem consensus conditio nate futuri non proponitur Deo aliquid . ut absolute,At re ipsa suturum , ac proinde neque q4od possit habere alia quam rationem in genere caulet meritoriae, ita-
ue haec praescientia nullo modo potest impe- ire quominus pr destinatio, qui post illam est
in Deo,st omnino gratuita. perinde ae s talis scientia in Deo non esset, quin potius licet per huiusmodi ieientiam proponatur diuini voluntati consensus futurus, tanquam finis , proin pter quem detur gratia, ut aiisah a. I. ad , .non tamen potest ea priscientiaullo Hodo esse ratio determinationis in genere causae finalis , ob quam Deus alleui det gratiam congruam potius quam aliteri: nullus est enim hominum, cuius Deus non praeuideat consensum conditionale suturum, si eerta quaedam media gratis illi tribuat, aut quem non videat repugnaturum gratiae alicui. s grauiter tentari permittatur. quare ex illa scientia sumi noti potest ratio ulla finalis , ob quam Deus velit uare potius gratiam. cui videt hominem eonsensurum, quantaliam, cui videt esse repugnaturum. C A v v T V.
Fundamen o contraria sententia restondetur. . us X bis respondendum est ad rationem e n-trariae sententiae, negando consequentiam propter rationem dictam , quia eonsensus, ut conditio nate futurus, non potest esse causa meritoria, nequeritio determinationis in genere
causae finalis respectu voluntatis Dei, qui in mnibus videt eonsensum bonum suturum sub conditione gratis congruae, si voluntati adplicetur. Ad illud autem exemplum patris habentis duos filios, manifesta est rationis disparitas, quia parens non habet in sua potestate volun talem utriusque filii. ut eam, quo voluerit, inclinete quare ex scientia diligentiet sutura abuno
373쪽
potius,quam ab alio, prudenter sumeret rati nem fi nalem de stinandi unum ad studia potiusquam alterum.At vero Deus quamcunquev
luntatem habet in sua potestate. &in qualibet cognoscit conditionale futurum consensum, di meritum, si certa quaedam media gratiae illi tribuat, quare ex tali scientia non potest rationem sumere su et determinationis comparative, quam tamen sumere posset pater aliquis, ut dictum est. Habemus igitur ex hac disputatione, scientiam consensus,& cooperationis liberae,ac proinde meritorum conditionale futurorum esse in Deo ante actum praedestinationis, neque ullo modo impedire, quominus praedestinatiost omnino, Semere gratuita , quia futuritio conditionati meriti non est satis , ut meritum possit esse causa in genere causae meritoriae. π3 Ultimo dico, scientia, quae includitur in praedestinatione , si accipiatur prout coniuncta cum volitione diuina, est scientia approbati nis; si autem accipiatur sine respectu ad volu tatem , prout est repraesentatio obiecti intest chi, potius pertinet ad scientiam simplicis intelligentishac enim Deus cognoscit x tilitatem,&efficaciam mediorum, & modum, quo prouidebit in executione et haec autem cognitio est, uae essentialiter est pridestinatio, sic Alexan-
Utrum Dein aliquem homInem reprobet. Conclusio ret Urmans, ct certa fide, ea ratione,
qua certum satiquos propter peccata dumnari,quisoremst hac reprobatio, quaε item causari Oessectis habeat, eriindue , ne opus nunc sit impercidere distulationem depraedestinatione ιnchoata.
ARTICULUS IRVtrum 'rademnati eligantur a moeConclusio est, dilectio, & electio praedestinati
ad gloriam in Deo est ante praedestinationem. Explicat autem S.Doctar banc dilectionem, se electionem positam esse in actu, quo Deru vult aliqui-bis bonum salutis aterna, qui ama res talitio talis boni, est dilectis per sine cui amatur tale bonum; HGctis autem, in quantum Dein per hunc actum aliqui binna aliis vult bonumstumaterna. qudis constat S. Tu.loqui de rotunt te esscari, nam ina voluntas non sco, communis somni Q, ut explicat in
restonso ad 3. DI spvTAT 1 o LYYILAn ex scientia S. Augustini intentio dan. di gloriam sit in Deo ante praescientiam merito
Duplex est electio.ex D Aug. o quid signi
retur nomine electionis. Cap. t. Triplex opimo refertur circa voluntatem gloria ante merIta.CF. P.
SNnsitio duplex pro eruenda mente S. Auis gustini. CV. . Triplex testimonium, quo probatur mens S. Augu m Cap. 6. auartum is vltimum resιmonium pro
flcetur nomine elemonis. PEr scientiam meritorum hoe loco intelligia itur scientia visi Ohis, quae terminatur ad merita, sicut ad res absolute tuturas de qua qugstio est, an ante illam sit in Deo voluntas dandi gloriam,quam alij et iam appellant electionem hominum ad gloriam. Pro intelli chlia notandum est , per vocem electionis denotari aliquam iniqualitatem,quet vel in re electa pre dat, vel in illa ex electione sequatur. Quo circa secundium phrasimS. Aug. electio duplex est,stera, quae oritur ex inaequalitate praecedenti, de praeui se in persona, quae eligitur, ac proinde ex quodam aequitatis examine, ratione cuius alimbonum sit dandum alicui potius, quam alteri. Altera vero electio est sine ullo examine, aut x inaequalitate pre uisi ex sola eligentis voluntate, per quam unus alteri praeseratur in collatione alicuius boni, docuit autem aliquando S. Aug. per vocem electionis tantum significari illam primam, qui comparativa est,atque oriri debet ex aliquo excessit in illo , qui electione praese tur, ut patet in expositione propositionum epistolae ad Roni. e. 6o.d in explicat illa verba: Ut
fecundum electionem propositam Deι maneret, ubi,Sicus vult, inquit, donat Spiritum sanctum, quomodo eliget cur donetur, non emmpotest inter aquales eleiactro nominarι. Quapropter eo loco docet, fidem in priscientia prς edcre , ut fiat electio ad gratiam , quod retractat libI. cap. 2q. & de praedestinatione Sanctorum , cap. 3. in eodem sensu vocis electionis perstitisse videtur Aug. usque ad ipsius Episcopatum, quia lib. I. ad Simplisianum , O. a. aperte ait Iacob eligi non potuisse nulla existente inaequalitate, qua cligeretur, unde concludit : Non strandam electiora myropositum Dei manet, se exproposito electio; ubi
374쪽
lectionem distinguit a proposito peculiari
Dei iustiseundi,& paulo inserius: Nemo esYιtur,x iam distans abiti, qui re3ritur, nempe electione comparativa, quam solam Aug.eo tempore agnoscebat, non autem aliam, quidquid aliqui recentiores contradicant; statim enim subiungit: Vnia quod iuctum es, elegit nos in ipso ante mandi con rationem, non vidis quomodo fit d itum nisi prascientia. Si autem Aug. intellexissi t per v eem electionis fgnificari posse actum peculiarem beneuolentiar, qui non oriatur ex aliqua in qualitate, sae se vidisset expositionem aliam eorum verborum , quam alibi tradidit exponendo illa verba de electione ex mera libertate, lib. t.de praedestinatione Sanctorum c. I . & s
3 prae eream fine illius quaestionis seeunda ad Simplicianum, dum explicat illa ipsa verba Si timo, inquit, aliqua fuit,secundiam istas, Rehqai
per electra, em grati salaefactastint,nan re ius catorum elemostis,itum et in sita ut eliguntur, qua rustificentur. certe sta occulta es haec electu,n in eadem conoesone nobis prorsus non positi apparere. Vnde e cludit, neque minora peccata, neque
maius ingenium, neque honestas disciplinas, in quibus ante pratiam esse potest excessus . esse causam electioniς ad gratiam singularem. Videtur igitur manifestum, Aug.vsque ad illud tempus intellexisse electionem nullam esse, ius ex aliquo excessu eius, qui prae alio eligitur. Post Episcopatum S. Aug. doctior factus perte docuit, esse quandam electionem gratiae, Id est mere stratuitam,quet non inueniat, sed iaciat inaequales, quae non debeat ortum habere ex aliquo excessu eius, qui eligilturi sed solum
ex mera Dei voluntate,&liberalitate.Ita docuit de correeti&gratia,c. I. c. inquiens, omnia op ratur Dem, qui eos evit in Filioso ante munda tam sit utionem pre Hectionemratia. Iautevigratia e non ex operistis. Et instar sis secundum pro filum vocati sunt, profecto elem sane r Hriti em, ut diactum est, raria, non pracedentium meritorum. Quarem fusius explicat lib. de praedes .saneh. c. I 3.&epistol. Ioue.&io 6.Itaque in Aug. post concertationes eum Pelagianis au plex est electio homunis ad aliquod bonum, Una comparativa secum dum iustitiam ob excelsum eius, qui elisitur; ita vero absoluta.&sola voluntateDei eligentis. Vtramq;vero paucis verbis complexu' est,to in Io. se .7.ge verbis Domini secundumMattia ubi: stati volvite Dominis hos. inquit,eriur elegit aat secundum suum gratiam, O secandam illorum iu num, hoc est, non solum illa electione, quae est ex sola voluntate, & seeundum gratiam, sed etiam alia seeundum iustitiam,ad remunerati nom. scilicet, meritorum.Mitto laeum prosperi rude vocatione gentium. c. sue. ubi eum dixivet, his, quos elegit Deus sine meritis, dat unde ornentur & meritis, & per qui signis eat esectionem ex gratia, subiungit astra Aci, quod ratio operavidi non fit in electis, cum etiam ad hoc ope-νentur,me elemmi, per hus fghiscari videtus alia eiecit quae oriatur ex operibus: at eonstat Anaias in I. Part. n.
in eo loeo, illam particulam, Vt, per errorem eo se postpositam verbo, operentur, cum ante illud esse debeat hoc modo, cum etiam ad hoc, ut operentur electi sint. Sic habent libiti correcti, & ex contextu est manifestum; proxime enim redditur hete ratio, quiavirtutum munera otiosa esse non possunt , non igitur ad hoe datur continentia, ut concupiscentis non repugnet, neque sapientia, ut non die, & nocte medit tur. Itaque sensus est etiam in electis esse ratio nem operandi, quia ad hoc accipiunt dona gratiae, ut operentur,itaque ex illo loco solum probatur electio absoluta seeundum gratiam, non autem comparativa, quet est lecundum iustutiam.
ΗIs positis eadem est quaestio an in Deo vo
luntas dandi 'gloriam sit ante prsscientiam meritorum, atque an in Deo sit ante eandem praementiam aliqua electicrabsoluta,& secunὰum gratiam, nam electio comparativa, &seeundum iustitiam inDeo esse non potest ante praestientiam meritorum, ut pes se patet. Circa quam disseultatem magna est inter Doctores controuersia.Prima eorum sententia est vulgata & celebris, esse in Deo illam voluntatem, quae tanquam intentio circi finem prseedat volitionem dandi gratiam , & praucientiam meritorum, quae ut constah in Deo esse non potest ante volitionem dandi gratiam. Hanc sententiam do erunt s.Th.in hoc art.& a.3.ad ulti.ubi inquit: Cur Deus bos elegerit in gloriam. θιilos reprobauit, non 'abet aliam rationem,nis disti iam Diania utem.vnde August. . similiter q. s. ὀe veritate, uri. .' de matre, inquit, non t Alectionem pre am Deus istis utem alvisius de proinae etιam electionem per quum ille, qua infulas Ilerdatio di ad finem, ab aliis separatur. hac au em βρurat s non es propter utiquum diuersitatem, quae mini ad amorem incitare. Consentiunt omnes Thom iste, Herbarus. Capreolus, Hispalensis in a.dist. i. Caietanus , & Bannes in hoc art. Sotus in cap.s. Tinois ad Rom. in digressione de praedestinatio
he. Cum schola autem S.Thomae conlentiu nirigidius in I.dili. I.q.Iartia Scotus o. I. I.Potesistiter.& in reportatis eadem dis q. I. Duranii. q. 1.&a. porro autem hic duo,qui non raro: nec
omnino inuiti aiscedunt ab lchola S. Thoinae, non sn evrgent; causa in hac re cum illa consen tiunt.ὶ Gregorius etiam Ariminenss. Augusti studiosissimus in eadem dist. q. r. post primam
communem. Et eu recentioribus Cardinalis Toletus in eap. 8.epist. ad Rom. an notatione 3ti Cardinalis pellarminus lib. a. de gratia di sibero arbitrio,c. I .p. pererius in cap. 8.epist. disp. 24, P.Suater lib. 3. de auxiliis, cap. 16.& multo nisu lib. I. de praedestinatione,cap.
375쪽
ε secunia sententia est , voluntatem dandi gloriam adultis non esse in Deo ante scientiam eorum meritorum, quae sunt ex Christi gratia, de quorum meritorum scientia hoc loco quaestio est, non autem meritorum, quae oriuntur ex natura viribus: haec enim nulla omnino esse possunt. Hanc sententiam sere ante annos 3o .
docuitCuillel. deRubione in a.dist I. q. I concl3.& paulo postTh. deArgentina eadem dist. qta. 2. qui quamuis per vocem pridestinationis intelligant voluntatem . de qua disputamus, ac proinde in voee dissentiri videantur , in re t men, de qua disputamus, hoc est, in voluntate ldandi gloriam, quae est in Deo, consentiunt&αfirmant illam in Deo non esse ante priscientiam incritorum. Eandem sententiam ex recentioribus secuti suntP. Francisc. Turrianus Opusculo de electione. P. Vat in hae q. dis 8s. qui pro eadem sententia refert Ossorium lib. s. de rustitia.& Camerarium in dialog 7 Tertia sententia est inter has megia snon minus antiqua quam praeced cnsὶ circa aliquos etiam adultos in Deo voluntatem dandi gloriam esse ante praescientiam meritorum , erga alios autem, qui plures sunt , esse post meritorum scientiam. Ita docuit OKamus in a. ἡist. i. qu st. I. Gabriel eadem dist. quaestetiam I. art. I. Caterinus libr. I. de pridestinatione, cap. vltimo,& lib. s. ab initio, & in cap. 8.epistolae ad Romanos,htic autem differt a duobus pretcedentibus, quod ait,vocem praedestinationis non conuenire omnibus qui saluantur; sed illis tantum circa quom eiis habet voluntatem dandi gloriam ante praescientiam meritorum,
in qua vocis restrictione grauiter in modo loquendi latiuus est ut diximus disp. 7o.s In hae opinionum diserepantia, qui prudenter hanc rem tractant, merito existimant, veritatem esse cognoscendam ex sententia S.
Augustin. qui in his , quς pertinent ad gratiam, & predestinationem, scut sol fulget inter reliquos Doctores , quem, scilicet constat organum suisse , per quod Deus illuminauit Ecclesiam contra errores Pelagianorum. Quocirca eius doctrinam contra Pelagianos valde commendat S. Celestinus in epistola ad Episcopos Galliet , eius verba esse intelligenda de his libris. quos scripsit contra Pelagiarios, recte urget S. Prosper lib. contra Casanum ei rea s-nem Mesarissime S. Hormici a Papa,epis .is .in fine: st m. dde gratia se libero arbitrio Curastica sequatur Ecclesia, cerni pol s. inquit, In paris I bris S.Iu 'ni; max me ad Miliarium , O prosterum: hi autem duo libri sunt de praedestinatione Sanctorii m. &de dono perseuerantiae . quos Aligustinus ad Prosperum , & Hilarium seripsit iam sexaginarius post aeeeptas eorum epistolas . ex quibus intellexit sententias , Nargumenta Semipelagianorum , quibus illi contra Augustinum utebantur; nullum igitur erit maius ve statis indicium , quam sentcntia Augustini. praesertim in his duobus libris. Criterum neque in Augustini expostione una est
Doctorum sententia,idcirco de hac re separate primo loco disputamus, qui fuerit in illa sententia Augustini. C A s v et II LCirca mensem S. AH rima opinio.
PRima opinio est ex sententia S. Augustini siam Episcopi,& contra Pelagianos disputaritis , in Deo voluntatem dandi gloriam nullam esse ante praescientiam meritorum, sed potius ex hac praescientia qualitatis meritorum decerni adultis beatitudinem, Proba tur primo , ex S. Augustino lib. ad Simplicia ianum, quqst. a. quem ille se ripsi initio sui Episcopatus, ubi Nonsecundiam electisnem , inquit. propositum Dei manet. sed ex proposito etictio, id es, non quia inuenit Deus bona opera, quae eligat, ideo manet propositum iustificationis,sed quia illud manet, ut iustificet credentes. ideo inumnit opera , qui iam eligat ad regnum coelorum : ex qua doctrina concludit illud ad Ephes. i. Elegit nos in ipso ante mundi constitutionem, non aliter dictum esse, quam ex praescientia. & deinde circa snem quaestionis eoncludit, inquiens: Resur ergo, ut volantates elauniar. Quia bus aperte sgnificat, electionem hominum ad gloriam esse post pr scientiam meritorum, hoe est , actionum voluntatis. Eadem ratione sermone 7. de verbis Domini secundum Matth.explicans Dei electionem,ait: EIert a tem Deus . scut inquit A solus, Oscandam stiam
gratiam, ecun m illorum ιuintiam , non potuit autem esse haee electio secundum iustitiam meritorum, qui ex gratia oriantur,sne eorundem meritorum praescientia: voluntas igitur Oligendi homines ad gloriam, ac proinde dandi illis gloriam non fuit in Deo ante praescientiam
Ad hoc argumentu frustra aliqui respondere mconantur,licetΑug. in ea quεstione id docuerit, postea tamen exorta haeres semipelagianorum docuisse contrarium. Qua tamen responso nullius est momenti,nam licetAug.eam quaestione ad simplicianum scripserit in initio sui Epist patust libros aute cotta Semipelagianos multo post, nempe iam sexagenarius tempore Boni iaeij,& Celestini, tamen in eisdem libris cons mat ea, quae dixerat in ea quaestione , ut patet libr.de praedestinatione sanctorum,cap. q.&de bono perseuerantiq. c. Ita ait enim : Si curassent hi stanti maenissent istum qMinonem seciandum pentarem scripturarum solarum in L lib. adsim phcianum. Ex quibus sormari potest hoc argumentum , aut Aug. in libris de prsdestinatione Sanctorum,&de dono perseuerantiae non egi se de hac quaestione circa quam versamur de
voluntate Dei dandi gloriam, aut si de illa egit, nihil in illis doeuisse contrarium his, quae dixerat lib. i. adsimplicianum, secus enim non dixi L .set eam ciuistionem esse solutam secundum veritatem scripturarum in eo libro, in quo ape te ait , electionem ad regnum coelorum csse
376쪽
ex praeuisone meritorum ; verum est quidem Augu lt. in his libris latius usurpasse vocem electionis, ita ut esse possit sine praecedenti excessu, S uraequalitate, ac proinde de electione gratuita intellexisse illud Pauli: Elegit nos m*so ante mori constitutionem, quod lib. I. ad Simplicia- IIum, cum putabat electionem esse non possesne aequalitate, explicuerat de electione secundum praescientiam , manifestum est tamen in uuaestione de qua agebat eum Pelagianis, nihil uocuisse contrarium , quandoquidem in eo si bro solutam esse ait secundum veritatem scri
ι Secundo eadem expositio August. confirmari potcst, quia August. cum Semipelagianis
no agebat de electione,aut v luntate, qua Deus voluit dare regnum coelorum,scilicet ae voluntate & electione,qua homines electi sunt ad primam gratiam, Pelagiani enim non negabant atrusit mando Deum voluisse dare regnum coel Tum propter opera facta ex naturae viribus. sed amrmando homines fuisse electos ad gratiam salutarem propter aliqua initia orta ex natura
viribus; praesertim autem propter initium fidei, quare nulla ratio fuit, cur Aug. disputaret de voluntate dandi gloriam, sed de voluntate dandi gratiam, quapropter omnia, quae Augult. doeet de praedestinatione, di electione gratuita hominum intelligenda necessarib videntur de sola Electione, & praedestinatione ad gratiam, nam in August. idem sunt electio, & praedestinatio: haec vero essentialiter est praeparatio beneficioru Dei, hoc est gratiae,ut est Λun & Prospero retulimus disp. o. nihil igitur esse potest,
quod nos urgeat, ut dicamus ex sententia S. August. voluntatem dandi gloriam esse in Deo ante scientiam meritorum , quae sutura sunt ex
ΜVlto tamen probabilior est sententia,quq asserit. Aug.etiam in libris contra P lagianos docuisse voluntatem dandi gloriam praedestinatis fuisse in Deo ante praescientiam meritorum, quae ex gratia procedunt, hoe modo exponendum esse, S. Aug. assirmant ex his, qui sequuntur contrariam sentcntiam, O sorius, Camerarius, &Caterinus, qui non asseruissent Aug. sibi esse contrarium, nisi verbis illius eoacti sui Cent. Ex contraria autem sent ita id docent multo plures, praesertim autem Gregor. Ariminens s q. citata, in qua suo more plurima affert ex libris S. Augustini, prae se tim autem in secunda probatione post quanda
Aug. authoritatem, Ex hac, inquit, auctoritate
atiquos ad reinum amnum . id est. suo proposito οἰ- nauit ad regnum Memum. idia etιam pra Moauι
eos racare, θιustificare. Ex quibus patet ex seu-
tentia huius Doctoris ita S. Aug. ex interpretandum, ut quoddam propositum dandi glor; in Deo perinde sit ante pre uisa merita ; atq; est propositum vocandi & iustificandi, hoe est, d1di gratiam. Similiter Scotus in reportatis questione citata constituit l, sic ordinem in actibus diu ins voluntatis, ut prius Deus amet se ipsum, deinde velit Petro dare beatitudinem, & deinde gratiam, ut illam consequatur, ac proinde non eue ex parte pr destinati aliquam causam illius prime voluntatis. qua Deus intendit dare finem
beatitudinis. Eodem modo exponunt S. Aug. ex Recem Itioribus Antonius Cordubcnsis, lib. t. q. s. in ζ. pinione, ubi constituit eundem ordine in actibus voluntatis diuint. Et Sixtus Sc n. n. lib. s. Bibliot. Sancte annotatione 2sa. & qui me ma ogis mouet Cardinalis Beslarminus. R Cardinalis Γoletus locis citatis, quos nempe costat freque-timmdeuoluisse opera Augustini, ut ex eorum
si s expositione Augustini i stS. Thom. nam in hoc arti ad a. in quo agit de eadem electione, quam statuerat in corpore a tieuli, id est, dandi bonum beatitudinis, ait, eam esectionem ad quam voluntas eligontis prouocatur a bono in re prs existenti, esse debere ill rum personarum, qui iam sint, atque hoc contingere in electione creata, in Deo autem aliter contingere,& Ideo, inquit. S. Augustinus, dicit,
Eliguntur a Deo, quι non sunt, neque tamen errat,
qui eligit. Sunt autem verba Augustini sermonei t. de verbis Apostoli, ubi agit de illa electione gratuita, quam 1 pe repetit in sacris libris,& arti .ad ultimum , cum dixisset, cur Deus aliquos eligat ad gloriam, nisi diuinam voluntatem nurulam esse causam, subdit, unde Augustinus dicit: Quare hunc trahat, non autem illum, noli Nile iudicare. Qui sunt verba Augustini tract. 26. in Ioannem, quantum autem momentum sit, cum
S. I homas id, ouod docet, confirmat ex Augustino , persuasent illa ad Albertum orantem, Augustini verba : su sinus reo hac rhonias. quim uni semper doctrinam stratus est. iam sitima. in elo νtia soc9 Hyginitatis, se Discopalis cura Agnitate ius smiles.Id vero de his tir sertim intelligendii est, qui s. Tho.Aug. doctrina conatur cofirmare.
T autem ex verbis s. Augustini hane ex- i positionem confirmemus , statuendum 'est, licet actus scientis. aut volitionis non possit vlla causa esse; habitudinis tamen, qua actus diuinus terminatur ad rem volitam , vel intelle-6tum,causam esse posse, ut diximus quest. l . r.
8. & qu st. is. disp. 34. Nihil autem esse potest
causa terminationis voluntatis Dei ad aliquam rem creatam nisi prsui sum quapropter idem omnino est nullam esse lausam voluntatis Dei dandi gloriam, atque scientiam alicuius meritili non esse in Deo ante voluntatem , sed potiusi eontia, hanc esse in Deo ante scientiam meia
377쪽
ritore', quae oriuntur ex illa voluntate, sicut ex principi . 1 1 Secundo stituendum est, tanquam landamentum necessarium . Augustinum ad hane
quaestionem,an voluntas dandi floriam sit -- te scientiam meritorum, vel potius post illam, respondisse in libris ad Prosperum,& Hilarium ac proinde ex his libris eius mentem colligi posse. atque adeo ex aliquibus aliis, quae fuerint oceaso, huius di putationis , probatur manifeste ex quaestione pro posta a Prospero in epistola ad Augustinum,ad quam Augustinus respondit in libro de Praedestinatione sanctorum, &de dono perseuerant .Prosperenim in ea epistola circa sinem assignat quatuor quaestiones, ad quas potissimum responderi postulat, quarum postrema est: Quomodo per praedesinaιιonem proposti mi, qao Meles M. qui praeor aluum
adustam alereuis non detur occasio neNgem M. Et
deinde subditiastis etiam quatiter dati tin, quasi mus putunter in pientiam norum ferendo demo fres,qaod retrassitu vel ut alii libri habent, ειν-eractasis priorum de re huc opinιonιbus ene omniam par ιnaenitur, o masententia, qua votum , c praedes nationemDei secundum prassentiam accepe rant, ut ob hoc Deus alus ras honesistiatas contume-
his fecerit quia finem ratus cuiusque prauident, O sub ipse gratia adiatorio,in qua futuras esset volant trio actu praescierit. Quae quaestio non potest
intestigi de proposito,& praedestinatione dandi
gratiam, quia hoe propos tum a nullo unquam dictum est, neq: diei potuit esse in Deo ex prae scientia finis vitae.&qualitatis actionum, in qua quis est in s ne vitae. kὰ solum intelligi potest de proposto, & praedestinatione dandi praemium, quod dici potest esse ex praeseientia mortis in
statu Matiae: m ab ipso gratiae uilititoris, ut Prosper ait,n mare no possumus quaestionem hane ce pridesinatione ad gloriam ex praeuis meritis gratiae fuisse Augustino propositam, idque cum maioris des derii fgniscatione, quam auae quae stiones. vi indicant illae voces: Quaesumtis patienter insipientium no rum ferendo demonstres. Per quas voces satisfsnificatur necessitas responsionis s. Augustini, quam Prosper agnoscebat fgnificando etiam suam ignorantiam: fieri ergo non potuit, quόn Augustinus ad quaestionem responderet in altero ex illis duobus libris. In quibus uerbis s. Prosper quandam eorum partem aliqui existimant fgnificare sententiam Massilien sum, de quibus Prosper scribebat,atque ad illos reserunt eas voces: Pene omnrumpornaraitar, odia sententia; id tamen verba Prosperi non patiuntur, nam voces illae aperte res runtur ad praecedentes, Qv d retrac atti priorum de hac re visionibus pene omnιam par maenitur, o
asententia. Illi autem priores, hoe est, Prospero antiquiores esse non possit ni Massilienases, eum quibus disputabat, sed Eeesesae Patres antiquiores, ex quibus Massilienses sumebant
argumentum contra Augustinum, nam Masisliensissimi Pesagiani non pene omnes . sed
uniuersi omnes nullo excepto in hae sententia conueniebant, ex praescientia alicuius in iiij n
turalis eligi ho et ines ad gratiam. & ex suae vittad gloriam, quod aperte s. prosper refert in principio epistolae ait enim, multos in Massiliens urbe in seripti, S. Augustini eontrarium putasse Patrum opinioni, & Ecclesastico sena sui quidquid in illis de vocatione electorum secundum propositum Dei Autustinus dispuatauerat; fle deinde dum explicat illorum prosecsionem. & definitionem, hoc inquiens. Ipsorum professus, explicat quandam partem illorum
sententiae, his verbis: Qui autem cressituri sunt, que in ea sis. quae deinceps per Dei gratiam fit ratium da, mansurisunt, is in Deum ante mundi const tutionem, Oeos' desinas in Regnum, quos oritia vocaros dunos futuros elisione, sed hae τιtu bona me excessuros esse n uiderit. Illi igitur Doct res pene omnes non possunt esse Massilienses. sed alii, ex quorum authoritate argumentum sumeretur. quod Prosper postulat, qua ratione dilui debeat, quandoquidem antiquiores Doctores docuisse viderentur ita praedestinationem, & propositum Dei esse praescientiam, ut Ob hoc Deus quosdam tantum effecerit vasa honoris, alios autem contumeliae, quia finem uniuscuiusque praeuid est,fi sub ipso gratim a tutorio, in qua futurus esset voluntate praescie
Triptiae tesimonium quo probatur
mens S. t august. Hoc posto sundamento formari potest ar- igumentum in hunc modum, Augustinus in libris ad Pros ritin respondit ad hanc quaestionem , an Deus ex pr scientia meritorum ins ne vita elegerit aliquos ad gloriam; nulla autem sunt verba in his duobus libris, qui leuiters gnificate possint aliquam electionem ex meritis, aut nullam esse ante merita; conua vero multa sunt de electione sine meritis , quae saltem specie tenus signiscare possint electionem ad gloriam ergo in illis est responso affirmans ad eam qu stionem, nempe electionem ad gloriam ese ante merita. In quti argumetito non die o esse postulanda ab aduersariis verba, qui necessario excludant hane electionem , hoe
est, quod nullam aliam fgnificationem habere possnt , sed solum qu saltem ita ambigua sint, ut possint, significare electionem ad gloriam non esse ante prsuisionem metitorum.
euius oppositum Augustino tribuebatur , ut patet ex qu*stione a Prospero pro posta. utaque licet primaria quistio illa fuerit , an primum initium gratis , & finis terseueranti tesse possit ex aliquo merito ex naturet viribus propter aliquam tamen connexionem e
tiam disputatum est , non solum de electio
378쪽
ne ad pHniam gratiam , & ad periodum perseuerantiae , sed etiaan de electione ad gloriam quae inde sequesntur. Eodem ar- sumento efficitur etiam ante illos duos sibros, hoe est in libro de correctione de gratia, iam Augustinum affirmasse aliquam electionem ad gratiam & ψoriam ante praeuisa merita,nse si illam non assimasset, ad quaestionem Prosperi respondisset, nullam aliam respons nem esse necessariam, qu ia ipse etiam consenti bat circa Electionem illam ex praescientia finis vitae, quam alii tradiderant, ut Prosper retul
, secundum argumentum est ex verbis s. Augustini de correcitone di gratia, cap. 7. ex quibus Massilienses sumpserunt occasionem agendi contra S. August. in quo capite agit Aug. devoratione Hectorum secundum propos tum, quam ut tetulimus Massiliehses dicebant esse contrariam Ecclesiae sensui, ubi August. ait. Hi quoniam secundum opositum vocatι sint, profecti
elemsunt per electionem, ut dictum es, gratiae, mur cedentsum meritorum, hoc est, omnino gratuitam, non autem meritis debitam, & infra,rat
is nullus perim, quia omnes elecλι sunt; electi sint aatem, quia secundam propositum vocati sunt propo- tum autem non suum ,sedini de quo a5όι duae, ut
secundum ediremurmpro situm Dei muneret,non ex operabas, sedeae rotante dictam es, maior seruiet minora. Ex quibus constat, Augustinum in his verbis intelligere Electionem omnino gratuitam, quae ortum habeat non ex aliquo opere praeuiso, sed solis in ea beneuolentia eligentis, & v cantis. Ad quam autem rem volitam electis ea Hectio terminetur, paulo post explicat, cum enim dikisset nullum est his electis perire, quia Deus, a quo Hecti sunt, neque filii neque vinci porcist; subiungit: Elem uatem sunt ad regnantam cam Christo; Et paulo post: Illos ergo elegat ad obtinendum regnum suum, unde merito sequitur ad regnum electorum Deus pro nobis, quu contra κοιλ quo loco vox illa, Regnantam cum Christo, &, Regnam suam, hoc est, Dei nihil aliud commod/sgnificare potest, quam regnum beatitudini ,
ergo, decRespondent aliqui illis vocibus non sgnias eat; electionem ad beatitudinem, sed solum
ad gratiam, quae, stilitet, quoniam est semen vitae aeterni, & beatitudinis, quada ratione est te gnum Dei, Augustinus enim in eo loco aperideam fgnificat electionem gratiae. & quia Augustinus non negaret gloriam esse ex operibus gratis, cum tamen ex Paulo confirmet, s ea est electio gratiae, esse no posse ex operibus. Praeterea in eodem capite bis dicit. perdestinatos, de quibus loquitur, ideo esse electos: quia sunt secundum propos tum vocati, si autem loqueretur Augustinus de electione gratuita ad gloriam , quae in Deo si ante praeuisionem
meritorum, potius contraria ratione dixisset,
praedestinatos, quia electi sunt, ideo esse secun- dom propositu in vocatos; Λugustinus ergo in
eo capite per esectionem ad regnum Dei, vel ad
regnandum eum Christo, non intellexit esectionem ad regnum coeleste, qua sit in Deo ante praescientiam meritorum, quare dicendum in intestexisse Mectionem ad solam gratiam. ιHaec tamen expolitio non construit verbis S. Augustini, nam licet fides, aut iustiscatio dicatur regnum Dei, ae proinde electio alicuius
ad fidem & iustificationem diei possit esectici ad regnum illorum , in quibus Christus per fidem.& gratiam regnat; quod tamen ala qui dica tur eligi ad actum regnandi cum Christo propter solam fidem, aut gratiam, verbis s. Augustini quadrare non potest. Primo, quia eodem capite ait, illos, qui credunt, di iustificantur, neque tamen in gratia perseuerant, esse quidem vocatos, non tame electos neque voeatos,seeundum propositum; constat autem hos electos fuisse ad illorum numera, in quibus Christus per fidem & gratiam aliquando regnet: eriago cum ait, eos, qui secundum propositum v cantur, & non alios esse electos ad regnandum
cu Christo, per actsi regnandi cum Christo notis gnifieauit actu habendi ex illo di cu illo gratia Deinde in fine capitis loquens de eisdem qui
prius iustificantur. di non perseuerant, ait, illos diei electos a nescientibus, non autem a Deo, qui nouit eos non habere perseuerantiam, quae
ad vitam beatam perdueit; haec verd est actus regnandi cum Christo, neque in phras S. Avias gustini sundamentum ullum habet, quod eleiactio ad solam gratiam sine respectu ad beatitudinem volitam si electio ad actum regnandi cum Christo. Praeterea Iil ex eap. ar. & 13. eiusdem libri videtur manifestum, nam cap. II. cum explicat
perseuerantiam, quam dixerat esse propriam Glectorum, dum etiam explicat adiutorium,quo illis datur non solum posse, sed etiam ipsa perseuerantia, distinguit ipsam gratiam a regno. nquod pr destinati eliguntur: Nunc verbi inquit, sanctis in regnum Dei pergratiam praedesinatu tuledatur adsutoriam, viperseuerantia ipsa donetur: ubi rGratiam, di regnum in Augustino distincta esse videmus; & capi P eiusdem libri, duni etiam
explicat, certum esse numerum praedestinatorum, qui perire non possint, eo quod sint ei cti:& vocati secundum propositum,Lu, inquit. de his loquor, qui pradainnati fiant iis regnum Dei,
non utem mali, qai dici non=ofiunt electa, aut cutι, & concludit, numerus ergo sanctorumper Dei gratiam Deι regno prisdsmatis donata ι perseuerantia illuc antegre perducetur, O illic integerrimis
μι. ne beati mus seruabitar, ubi iam non solumi gratia dis inguitura regno, sed eiam perseu rantia ipsa; & praeterea regnum ipsum per adverbia loci, illuc, di illic, denotatur. N pee vocem ipsam , beati mo me Ine seruabitur. nempe in illo loco , ita aperte significaaur, veis solum possit dubitare, qui nescire velit sensum Augustini. Demum s per actum regnandi intellagitur gratia, di vocatio congrua, aut . inteu
379쪽
intelligitur prima pratia congrua , quae est primum initium pietatis, aut gratia congrua ad persem rantiam , que a prima distincta si, vi re ipsa est : prima illa gratia . intellusi non potcst quia illa per se non est propria
electorum, ut Augustinus docet in eodem catapite: si a uicin intelligatur de vocatione eongrua ad perseuerandum, qui propria est electorum, atque hoc quidem se electione ad illam gratiam ante priuisionem meritorum omnium, de qua Augustinus loquitur, manifeste escitur e- . lectionem gratuitam, que non oriatur ex meritis, sed ortum habeat ex solo Dei beneplacito. terminari posse scut ad obiectum volitum, ad rem qus in tempore detur ex aliquibus meritis,
quorum praeuiuo non erat ante primam volitionem talis obiecti: nam vocatio congrua ad
perseuerandum per se spee ata non distinguitur a praecedenti voratione ad bene operandum ex sententia Augustini &esse potest ex meritis prosectis ex gratia. quod s aliquam rem dari id tempore ex meritis non impedit, quo minus e se post volitio eis cax eiusdem rei ante praeuisonem meritorum, ex quibus in tempore datur, nihil impedire potest, quo minus volitio dandi beatitudinem esse possit ante pr uisonem meritorum, ex quibus illa datur in tepore.
11 Aliter secundo aci testimonium Augustini responderi potest, illum quamuis loquatur de
electione ad regnum coeleste exesuss meritis: solum tamen excludere merita, ex natura viribus , non autem alia merita quae oriantur e2 gratia, ac pro inge ex illo testimonio non colligi electionem ad beatitudinem esse ante praeuis nem meritorum ex gratia , sed esse s ne praeuuta sone meritorum ex naturae viribus. Verum neque haee expostio eongruit verbis Augustini in eo loco. nam expresse ait, se loqui de electione;& proposito , de quo Paulus
ad Rom. s. dicit: Ut secundum electionem propo tam Dei maneat, non ex operibus, sed ex vocante; ii tur non cst volentis, sed Dei miserentis: hoe autem propositum, L clectionem oriri solume Y diuina voluntate nullo autem modo ex prae-nisione operis liberi, ex instituto docet Augu- sinus lib. i. ad Simplicianum quaest.2. & in En chiridio. cap. 98. lib. 2. ad Bohi facium cap. 7. &de praedestinatione sanctorum, cap. Is.& I9. R de dono perseuerantiae cap. II. Secundo, quia Augustin. iri eodem capite ait, se loqui de ea slectione, & proposto, quo electi dicuntur vocati secundum propositum; hoc autem propos tum in multis locis ait, esse principium bonorum omnium eius. qui praedestinatur. etia initii credendi, . t patet lib. de praedestinatione San Ehorum cap. I s. & Q. Intelligamus, inquiens, v carionem, quis sunt eum, non qai eliguntur, quia crediderunt, sedνt credunt, & cap. i8.mas, inquit, operatur secundum propositum suum, risimus sincti. propto quod nos vocavit praedestinans ante mundi consitatronem. Ex hoc proposito est illa electo-rrim propria vocatio, quibus omnia cooperantur in bonum, qui secundum propos tum vo-
eati sunt. Idem accipitur ex lib. s. contra Iue. lianum capite 4. & ex lib. r. ad Bonifaelum capite io. Augustuus igitur in eo cap. 7. de correctione, & gratia, cum agit de clectione alregnandum cum Christo, necessario est intel ligendus de electione ante omnia merita , etiam illa. quae oriuntur ex gratia , nempe sicci Augussinus excludere vellet merita ex natura viribus, quoniam tamen hecrine excluduntur ex illis locis, quibus voluntas Dcis gnificatur praecedens omnem libcrum consensum, id o Augustinus saepe etiam agit de electione, ct vocatione, quae cst ante omnia merita ex gratia. nam illa verba: Non ex operistis. sed vota dat nonsim ahquid boni aut muti eis ni, Non est re tintis. sed Dei miserentis, Non vos me elegistis ede Getem vos, ut notis scιlicet eligere me, ut Aus uiti nus interpretatur, aperte signiscant, volunta tem Dei eου se incipientem ante praeuisionem mmni uim meritorum ; maneat igitur Augusti num in eo cap. loqisi de electione ante omnia merita , & oe electione ad regnandum cum
Christo in beatitudine, ac proinde ex sententia Augustini quandam electionem ad gloriam ex
mera Dei voluntate esse ante praeuisonein me
Id vero quod obiicitur Augustinum loqui rj
de electione gratiae, non concludit loqui de e lectione ad solam gradiam . sed de sola lectione gratuita ex mera Dei beneuolentia ad gratiam , aut etiam ad bcatitudinem , ad quam gratia persevcrantia pridustinetur: quod
autem loquatur de gratuita electione cons mant verba, quae si quuntur: si auremarat a mare operitus, illud mini nomen: Gratia, non est in primo, sed in ultimo casu, ut cx voce Graeca est manifestum. Itaque selisus est, per gratuitam electionem praedestinatos elegit: gratuita at temesectio latius patere polcst i quam electio ad gratia, quae a beatitudine distinguitur: illud auiatem quod Ausustinus repetit in eo capite, ideo sunt electi, quia secundum propos tum vocati, recte per genus causae formalis explicatur, quia, scilicet. propositum Dei daridi heati titudinesti est id, a quo homines denominantur ciccti, sicut praedestinati denominantur a pra destinatione, quare eodem modo veris cantur illa verba in utraque expostione Augustini, neque eYillis colligitur , illum non loqui de propostodandi gloriam, quod est quaedam electio. Alia
autem proposito, quia sunt electi, sunt vocati secundum propositum in eodem genere causae formalis vera esse non potest; potest aut ivera esse in genere caiisae ei scientis, s lati salitas reseratur , non quidem ad propos tum tanquam ad effectum, quod propos tum in priori locutione denotabatur, ut causa i sed ad eis ctum vocationis, quae ex electione Oritur, atque ex proposto, quod vi divimus , idem est quod electio. sicut ex Augustino retulimus est hoc proposto est illa electorum propria vocatio. a Tertium testimonium est ex eodem librod
380쪽
de correctione & gratia , cap. i . ubi inquit: Deo volenta suum facere nastum re istis arbitrium,st enim veste, o nolle est in volentis potestate, ut d timum poluntatem non impediat, neque superet po- restatem, nam de ii, qui sciunt, qua non vult scit ipse quae vult. Ex quo loco formandum est siniti argumentum. Ausustinus hoc loco loquitur de voluntate facienda saluum in beatitudine. loquitur etiam de voluntate ante omnia meritatergo ex sententia S. Augustini quaedam est voluntas dandi beatitudinem ante praeuisa merita. Probatur prior propostio , quia Augustinus statim atque dixit, volenti Deo saluum facere nunquam ab aliquo resisti, proponit dissi euitatem, quomodo illud verum sit, vult omnes ho- lmines saluos fieri, cum non omnes salui sant. Quae verba Augustinus in eo loco, & aliis inter- pretatur de salute beatitudinis , atque illa re-uringere conatur ad solum numerum pride stinatorum; in illis igitur verbis. Volenti saltiam δε-cere, de salute loquitur beatitudinis , quod autem loquatur de voluntate inDeo existente ante praeuisonem mcritorum probatur, quia cur Deo volenti saluum facere nullus res stat, non ostendit, eo quod ante hane voluntatem supponatur prquilius consensus pius usque in finem vitae, sed quia voluntas creata non superat potestatem diuinam , ut illi resistat, sed potius de voluntate facit quod uult, & potest illam, quocumque voluerit, inclinare. Dcinde eiusdem Augustini expostionem habemus, ex c. illo I . ubi probat, Deum inclinare quo vult, ex illo I. Regum cap. o. Et usierunt potentes, quorum Deus tetigit cordia cum Saul, nempe recipiendo illum in Regem, subdit Augusti
nus in eodem cap. 14. Nun quia aliquis dicturus non itara uisse, cum Saulatiquem eorum, quorum tetigit corda Deus, ut irent λ Quae verba necessario significant intentionem escaeem Dei, ut irent
cum Saule illi, in quibus Deus operatur , quia sola voluntas e sicax illius sitis est, quae necessiario debebat impleri: ex his autem colligit Augustinus: Si ergo ciui voluerιt reges in terra Deus
costisaere magis habet in potesate sua voluntates hominum, quam ipsi suas, quis alius Dcit, ut mi in
correpta corde correptio, ut calesa consuratur in regno. Quibus aperte significat, Deum per in tenationcm constituendi in regno coelesti, ita op rari in corde eius q ui corrigitur, sicut dixerat operatum suisse Deum in cordibus Hebraeorum, ut reciperent fautem Regem: licet autem verba illai volenti Deo saluum facere; pati possent, ut expliearentur de salute. & sanitate a peccatis, non autem de salute sutura; illa tamen verba e Vec iatio constituatur in regno, necessario sgnis eant intentionem beatitudinis coelestis. Ad noe vero argumentum Augustini a paritate sumptum. vi iefert Hilarius in Epistola ad Augustinu, Manslienses respon/erunt non esse parem rationem de utroque regno: Testimonia. inquit Hilarius, quis denuo, o maiae posuθti, non pertinere
arant ad quo onem, quae de exhortatune versatur. .
Augustinus autem de praedestinatione Sancit
rum cap. Io. contra respondet, non solum esse parem, scd ctiam maior m rationem : An forte, inquit, exsjmant ad regna terrena sciendis Detim
voluntates inti nure; ad regnum vero caesese obtinen- tim Deum non inclinare quorum voluerit NIuntatesρ
Et infra adductis illis verbis Actorum i 3. Credia
derunt quotqust ordinata erant in vitam auream,
audiunt, inquit, hac qaibu, Venditis Deus ad reia tim caloram, o vitam aternam parare, o conuertere hominum voluntates; putauit igitur August. Dcum conuertere peccatorum voluntates per intcntionem vitae aeternae, quae infasibiliter tin-
pleridebeat,quam signis cauerat per illas voces: N qaid aliquis dicturus es non ituram fuisse, cum
Sutilati quem eorum, quorum Deus tergit corda, ut trines
Ovarium testimonium est ex libro de prae- 16
destinatione Sanctorum t. eap. quidem II.& ag. agit de electione. qua dicuntur electi,pr destinati, aut vocati secundum propositum, ex instituto ediplicando verba Pauli ad Rom. 8. Omnia cooperuntur in bonam, his, qa secundum propositum vocatι suntsuncti, atque aperte ait, hane lectionem sne vilis meritis gratiae, nam dicit esse electionem, ex qua oritur initium fidei, &quam Christus significauit illis vocibus: Non vos me elegistis, sedem elegi vos. Explicando autem. hanc ipsam electionem eorum , qui secundum propositum vocati sunt, lib. de correctione , &gratia cap.7. dixerat per eam electionem homines eligi ad rcgnandum cum Christo, nempe in coelis, ut superius ostendimus. Verum quod dicit August. cap. Io. eiusdem libri de praedestinatione Sanctorum videtur manifestissimum,
cum enim probaret propter regnum coelorum inclinare Deum voluntates hominum, ultimoto eo adducit verba illa Act. I 3. Crediderunt γοα quot erant oes nati In vitam aeternum, & ait, ex illis verbis colligi, Deum conuertere voluntates ad
In quo loco primo aperte est sermo de ordia 27
natione ad vitam a ternam, non communi omnibus hominibus, qui audiebant praedicatione
sed quae aliquibus tantum conueniret, ut denotat illa particula numeralis, quotquot ordinata eruat. Constat praeterea, Augustinum loqui de ordinatione ad vitam , quae fuerit causa gratiaesdei; nam ea verba adducit, ut probet illam fidem fuisse ex gratia Dei aeterna ; ordinatio a tem, que in Deo est post priscientiam merit tum, & fidei, existimari non potuit causa illius s dei . quam scilicet praesupponit .' ergo ex Ati sustini sententia aliqua est ordinatio peculiaris, & essicax ad vitam aeternam, quae in Deo sit ante pretscientiam fidei, demeritorum. Eadg