장음표시 사용
471쪽
Mo It ratis, aut vento radit vada salsa secundo, Illa quidem properat, qua vis agit acta lacertis,
Aut vento impulsa, aut ablata rapacibus undis: Interea vector per pinea texta carinae Ingrediens, lentoque urgens vestigia passuq r Pergit in occasium, dum navis Currit in ortum, Et pariter geminos sert uno in tempore motus, Sponte sua hac properans , illac rapiente carina. Observant exempla alii: vel musca per hastam Cum subit adversam, vel cum subrepit in orbem 4so Se contra vertente rota, & vertigine rapta Tentat in obliquum sensim succedere clivum. Sic momenta duo contraria corpore in uno Posse putant fieri; naturae hoc sponte, sed illud Vi peragi externae debens exordia causae. sr At milii diversos in corpore simplice motus, Sive repugnantes, sive in contraria versos Naturae innenio nemo persuaserit auctor: Sive ille AsIyriis cosi observator in oris, Sive Pharon propter, celsae aut Carthaginis arces, 46o Seu fuerit doctis sophiae scrutator Athenis. Unus enim est uno simplex in corpore motus Simplice, nec rursus credam coelum obice coelo Aut tardare suos aut retro nectere cursus. Nempe ea corporibus solis concessa potestas 46s Est, ut se impediant, aut indupedita quiescant, Aut alio remeent, quam quo seri impetus illa Naturae, ' quibus eventis contraria constent Eventa, ut flammae gelidis, humentia siccis . At quibus haec insunt, pereunt, perimuntque vicissim, 7o Et faciem immutant, minuuntque, augentque, nec unquam Inconcussa manent, aeterna exercita Pugna, Sed coeli nulla facies vertente senecta Permanet, eventis nullis obnoxia, nulli
In se propterea civili obnoxia bello. 7s Fortitan de quaeras, quae sit sine fine rotati
Mat. Commel. & Is94, Ierunt hune illum &debentem di sed hune illum ct debentem non respondent antecedenti momenta. 4 Quibus eventuJ Pincier. &c. quorum
legendum, monente viro docto . quanquam sine auctoritate codicum: Pincier.
472쪽
Materies coeli, nullam quae sessa quietem Accipiat, nullis per tot labentia secta Deterior damnis, nullo pollentior auctu,
Solaque tot claudens fluxarum semina rerum 8o Nulla senescentis discrimina lentiat aevi. Primum corporibus non est vis illa quaternis Quae renovInt omnes genitali e semine scelus, Congressu vario permixta, abeuntia rursus Interimunt, & perpetuis exercita pugnis 8s Mutant innumeras varie cocuntia formas. Nam si terra forent coelestia templa, vel humor, In medium ruerent mundi collapsa deorsum, Quem sortita unum sunt omnia pondera motum. Sin foret aetheriae compages extima sphaerae4po Aurarum 3 e levibus sabris, tenuive vapore AEdificata ignis, recta per inane mearet Materies sursum nulloque coercita vallo Exterius nullis offensibus indupedita, Difflueret per inane vasum, & oispersa periret, Aps Et nusquam in certa itatione coacta maneret. Et nusquam intestina se vi glomeraret in orbem , Clauderet dc Elido fluitantia corpora vallo, Et sese sustens nullo cum fine sequensque Flecteret innumeros sua per vestigia gyros. roo Nam quae ' naturae propriae non i ponte seruntur Corpora, perpetuo nequeunt 7 aequoque tenore Volvere se motu: at naturae non minus ignis Pugnat, ut in gyrum ' remeet, quam limite recto Si ruat in praeceps, terramque petessat inertem. sos Ergo cum deorsum tellus moveatur & humor, Surium aer, sursum fugiat vegetabilis ignis. Coelam in se rediens aetemos Circinet orbes , Diversam coeli vim materiamque fatendum est. Quo minus id dubites, sic accipe: corpora cunctasio m I 2μαὶ Pincier. Cominet. & Isy4.
quod.1 2EUeriel MS. extrem . 1 Aurarum eJ Ita legit vir doctus ex NS. cum in aliis sine e legeretur. 4 Exterivit Ita legit ex V S. suo vir doctus: at Edinb. eaque priores, Externis.
7 AEquoque tenoreJ Praedictae Editt.
473쪽
rio Naturalia sponte sua per seque moventur, Permutantque locum, vis propria scilicet ollis
Intestina ciens motum Natura Vocatur.
Omne autem corpus vel simplex simplice motu Deproperat cursum, vel mixtum mobilitates Is Incerta nunc huc agitur, nunc pellitur illuc Semper, consilii quo pars violentior urget. At duo cum pura pollentia simplicitate Corpora sint, vel quae coeunt contracta rotundam In faciem, vel quae recto se limite tendunt ,r2o Simplicibus totidem Armas natura meandi Corporibus tribuit: quaedam volvuntur in orbem, Et circa medium punctiam indefessa recurrunt: At centrum fugiunt alia, aut se limite recto Praecipitant mediam properantia tangere metam,s is Ni vetet lc celerem sillat vis obvia cursum. Quantum in se est igitur, cum nunquam Elementa rotundos Essiciant ' gyros, corpus quintum esse necesse est Haec praeter, quod perpetuos sinuetur in orbes Sponte sua, tanto divinius omnibus illis, si Quanto sit formis praestantior omnibus orbis. Quod si naturae vi coeli caerula templa
In sese remeent semper, peragantque perennes Circuitos, etiam pars quantulacunque revulsa Corpore de coeli motu rapietur eodem,
Sic cum se nub:s gravidae profudit ab alvo Agmen aquae pluviae, magnum per inane rotatae Se glomerant guttae, & qua vis fert ponderis illas, Ima petunt, dc seu Bondis, 7 viridive potitaer o Graminis hospitio pendent, coguntur in orbem :Lubrica paullatim donec per saxa, per herbas, Perque cavas ' valles, declivi tramite, matris
anni Is 94. pro hoc versu & duobus sequentibus habent quinque. Duplaeta ast pura eum praedira simplicitare Corpora Du, vel qu- nultu obnoxia damnis Confluu m caeli firmis compagibus aulam: Vel variis vicibus varias submitia formas
474쪽
Caeruleum in gremium insinuatae sponte quiescant. Nam cum sit coelum, velut humor, di ignis, dc aer,s s Corpus ὀμοiομερὲς, si quid natura benigna
Indulsit toti coelo communiter, uni-Cuique dedit parti ingenio ut seueretur eodem. Ergo, cum coeli vis sit nativa rotari, Continuo pars nulla ejus de corpore magnos so Avulsa in terras caderet, sursum ve volaret, Sed servaret eum, sibi quem natura meatum Primigena cessit se circum ut volveret) hora.
Quod si nec levibus quae vis primaeva movendi est Addita corporibus) sursum se limite rectosss Tolleret, aut gravibus quae vis est una) deorsum Sideret, haud illi levitatem aut pondus ineme
Certum est, rectivagi quae sunt primordia cursius. Nec procul a vera, reor, is ratione recedet, Qui neget, aut gigni naturae viribus astrasco Possie, vel a ctum senio tabcscere coelum,
Aut 3 abitu minui, cognati aut coporis auctu Crescere: materiam nam Vis contraria mutans, Ex aliis alias mutat reparatque figuras.
Frigida enim calor interimit. stringentia corpus Frigora vitalem postquam pepulere calorem, Mors subit, in tenues vanel cit spiritus auras, Aridaque ' uvescunt nimium, & jejunia longa Paullatim extenuant, atque lium ida corpora stiluunt. Nee nasci est aliud , quam formae accedio; fingens fro Materiam, faciemque novans ue mortemque vocamus, Expulit assueram Cum vis contraria formam. At neque F vis ' motu est ulli contraria, nusquam Eventa eventis coeli 7 pugnantia certant, Quae varient ejus faciem, ' mutentque, vel aevis s Dentibus attritum cogant succumbere fato. Congeries nusquam est cognati corporis, unde Augmina suscipiant, vel quo detracta recurrant Coipora siderei molem attenuantia, templi. Quin & naturae non expugnabile coelum Viribus, aeternis longa observatio seclis
alii vero, contra με. 8 Murenisuel AIS. mutenturi
475쪽
Sensibus ostendit. Quaecunque obnoxia fati Legibus occasus vicibus mutantur dc ortus, Sensus in iis diversa notat tria tempora, vel cum Crescendo augescunt, simul & cum tempore vires r8s Et molem accipiunt: vel mole dc viribus aucta, Quantum naturae sinit inviolabilis ordo, Crescendo ad summum iam pervenere cacumen: Vel eum victa situ, te defeαa senilibus annis, Sponte retro redeunt, aevoque soluta fatiscunt. spo Haec data crescendi fato lex omnibus, aut quae Nata solo, sed fixa solo radice tenentur, Aut quae flexibiles animati corporis artus Sponte movent, mutantque locum,volucresque seraeque Nataque caeruleis Neptunia monstra sub undis: sys Cumque ipso quibus est major cognatio c lo, Secta hominum hac certa fatorum lege teneatur, Semper ab exiguis ut progressa incrementis Augescant, & cum robur tetigere juventae, Paullatim lenta vires minuente senina, cloo Declinent, iterumque sua in primordia cedant. At quibus a primis rerum natalibus usque Cura fuit coeli faciem , motumque modumque Observare, εc solertis monumenta laboris Postera per memores vulgare in secula fastos, clos Nullum aevi imperium sensere in corpore coeli: Sic iisdem spatiis eadem intervalla diremtis Sideribus perstant, idem vult utque colorque, Et modus oc numerus, sacieque dc partibus iisdem 'N Surgunt mane faces, sero & se vespere condunt,6 io Atque iisdem accendunt quibus olim lumina terris, Asservantque unum nihil immutata Ienorem. Haec ita cum perstet rerum constantia certa Immutabilis, aeternoque immobilis aevo a Perstat item coelum, lcabraeque .immune senectae sis Non damna innumeris sectis, non augmina sentit. 4-Nec tamen adversis quamvis obnoxia caussis Aurea flammantis non sint palatia c*li, Protinus orbatum credam natalibus orbem,
Et sua non ulli debere exordia caussae, eho Inis
3 ει madua ct numerus, faciequeJ MS. Et modus ct numeνus faciesque: e partibus FaciequeJ Ira legendum stiadet vir doctus , And. Hari, faciesque e , -υ-quiores, faciesveo,
476쪽
62o Ingenitum , semperque novum, semperque Vetustum, Vique sua aeterno peragentem secula motu . Nam neque materiae vis est ea, ut ipsa movere Se queat aeternum alterius non indiga causses. Quicquid enim specie motus quacunque movetur,cas Altera protrudit vis id violentior. Atqui Cum nequeat series esse infinita moventum,
Quae sese pariter fugiant sine sine premantque,
Esse aliquam primam vim naturamque necesse est, Caetera quae motus 3 expers queat ipsa movere 60o Sponte lua, non externis obnoxia causis. Hanc veteres, ducti rationis lumine, caecis Naturae in tenebris videre, & corpore cassam Deprehendere potestatisve, ae vive, locive Limite conclusam nullo, exclusamuc, sed omnia 63s Complexam, totamque in toto corpore mundi Partibus & cunctis sulam, quae viribus iisdem Fulciat & moveat, vegetet, foveatque novetque Quicquid in immensa est brutum aut vegetabile rerum Congerie, quam nec vox sando, oculusque videndo, 6 o Aut subtile quea a complecti mentis acum n. Sed nec magni operis moles, & semper in orbem Motus, & aeterno manans de sonte caloris
Vis vegetabilis, & rerum ' inviolabilis ordo
Ignorare sinit; nec gens tam barbara tcrris
6 s Errat in incultis, ut non, cum sidera spectet,
Fulguraque & vasto tremefactum murmure coelum Audiat, esse Deum credat, vim scilicet illam, Quae regat immensam justo moderamine molem, 7 Et moveat nostros per tot miracula sensus. 6m Hanc igitur tantam vim, nec rationis egentem, Tempore nec lassam, nec fractam viribus aevi Credere nos fas est, nec cogi viribus ullis,
Sed sponte aeternos munda convcrtere motus. I dismum,' Pincier. Sec. ingentem , ubi A comtexam J MS. Amplexam. etiam & apud A. Hari hic versus prae- s D semperJ MS. Nec per. cedentem anteit . fi Ihiolabi LJ MS. tisanabitis, de ita a Inal Ita Pincier. &c. alii autem, II S. Gul. Geddet. Usa manere Sic queat AIS. queant. 7 Et moveatJ MS. Pincier. Gen. Is 94.3 Expera queati HS. & Hart. queat ex- Commel. Ut moveat.
477쪽
GEORGII BUCHANANI SCOTIDE SPHAERA
ν)ςVRNU. in vasto late exspatiatus
t Axe vago, nusquam hospitio, nusquam n lare certos Collige, Timoleon, laxas paullisper habenas 3 Ingentes campos immensique aetheris aequors Circumscribe animo, & transversis moenia mundi Digere limitibus mecum : ut mens edita coelo Assuescat patriam paullatim agnoscere sedem: Dum soliis aurae crepitant, dum molle reniden Pratorum conspirat nonos, dum dexter Apollo,
io Et non dissiciles indulgent carmina Musae. Sidera praecipiti cursu revolubilis aether Indefessa trahit tecum, noctesque diesque Perpetuo remeans sua per vestigia gyro. At penetrans paribus libratae viscera terraeis Ponderibus medius stat nullo mobilis aevo Axis, & hinc atque hinc extremis partibus orbem Stelli serum tangens, seminis determinat 3 omnem Cardinibus mundum immotis, quos Graecia dixit Ingeniosa Polos: alter sublimis ad Arcton 2o Surgit, & aequoreis metuens se tingere lymphis Conspieuum totis ostendit noctibus ignem, Vicinaque sibi fecit cognomen ab Uria. Alter in adversa mundi regione ' sub undas Conditur Oceani, nostris incognitus oris,as Antipodum late regnis illustris ab Austro Qui madidis illinc advolvit nubila pennis.
478쪽
Hi Polon Austrinum dixere, Antainicon illi,
Nocte rates sera, Arcadicae contrarius Uris. 3o Inde ter octonas a coeli vertice partes Dcfugiens cyclus coelum seca; Arcticus: illi Nomen ab Arctoo quod non procul axe recedat. Altera majori secat orbem Hinea gyro.
Qua Sol aequorci propior per sidera Cancrit Scandit, de aestivas an longum porrigit horas,
Et lento repetens Atlantica littora flexu Contrahit angustas spatio breviore tenebras. Hanc ubi contigerit metam Phoebeius axia, Rursus in hum ciues sensim delabitur Austros. o Et quia non flammis unquam propioribus. Arcton Aspicit, aestiva locus a statione vocatur Somnium : aestivum quoque nomen sumit ab aestu. Circulus hic decies septem est a vertice mundi
Exclusus spatiis. Medii post orbita ccxli4s Ingenti cingitque & dividit aethera spira, Lanigeri pecoris justaeque exordia Librae
Percurrens ab utroque polo par distat, utrumque Ex aequo i pectat, noctes aequalibus horis Partitur cum luce, aequa cum frigore flammam so Temperie junsens autumno & vere tepenti: Hic hiemes nimias, nimios hic mitigat aestus,Pcr ter tricenas dillans a vertice partes: Omnia quod spatiis rerum momenta prope aequis a Dividit, Aulionio AEquator cognomine dictus.ss Proximus a media mundi statione recedit Solstitit hiberni gradibus ter circulus octo: Brumalem nostris hunc appellamus in oris. Quem Sol cum tetistit gelido AEgocerote potitus, Et penitus pluvios inse dejecit in Austros, so Bruma riget nobis, canis adoperta pruinis Terra latet, glacie pigra frenatur aquarum Impetus, & nemorum Boreas populatus honorem Spumiseros ' volvit pelagi cum murmure fluctus, Et vix immensam 3 finit lux turbida noctem.
1 Hira Ita And. Hare: numerum rotundum 7o pro vero 66 cum dimidio posuit: l incier. dic. Orcu undecm senu a. In auctoris autographo se legisse testa, tur Ad. Regius, circului hic ilicies fvtem. 3 1χυι J MS. ιωι Lu , & rectius.
479쪽
6s At quibus adverso domus est sub cardine coeli,
Perpetuaque vident fuIgentem nocte Canopum . Iis vix longa brevi concedunt lumina nocti: Et cum Sol mediam coeli terit arduus arcem, Tum male pubentes defendit pampinus uvas, 7o Tum pecori rarae praebent umbracula silvae. Ultimus adversum elt qui circuit ambitus axem, Ignotumque polum atque oculis astra invia nostris: Totque suo distat spatiis a cardine , quantum
Circulus Arctous glaciali distat ab Arcto 17s Torque gradus iugit a brumali limite Solis,
Carcinus 3 Arctoo quantum secedit ab orbα Cingitur his coeli revolubilis area spiris Quinque, pari semper di stantibus intervallo: Unde Parallelis nomen secere Pelasgi. 8o Praeterea gemini coelum cinxere Coluri, In gemino sese scindentes vertice mundi. Hi reliquos omnes qui signant aethera gyros Transcurrunt, dirimuntque in partes quattuor aequas. A nitidis ' Phryxi vectorem dividit alter 8r Piscibus, & surgens occulti a vertice mundi Per Libram ad gelidam redit, unde occeperat, Arcton. Alter ab Arctoo decurrens vertice Cancrum Separat a Geminis, inde inclinatur ad axis Inserni caput, ac rursum aegocerota pererransso Autumno' dirimit brumam, eccaudam ad Cynosurae in sese colens persectum circinat orbem. Hos, quia pars nobis semper latet abdita caecis Sub mundi adversi tenebris, dixere Coturos. Alter ab aequatis tenebris cum lucibus, alter Cognomen gemina Phoebi a statione recepit. Hos super obliquo percurrit limite coelum, In latum gradibus bis senis aethera signans Signi ser 7, innumera flammarum luce coruscus Signifer, hospitiumque Deum, moderator & anni, ico Dispensans spatiis labentia tempora certis. Hic auro gravidas Phoebus molitur habenas,
3 carcinas ArctooJ Pincier. Arctos aes
480쪽
Hic varias ponitque & sumit Delia sormas, Hic quinque Errones, sed certis legibus criant, Exercentque suas coelo gaudente choreas. ios Nam reliquos coeli, qui ggnant aethera, gyros Longa hominum varios solertia finxit ad uius. Hi fugiunt aciem visius, tantumque 3 notari Mente queunt sola, tenues sine corpore ' spitae. Ipse asper gemmis 3c multo balteus auro I Io Invitat spectantum oculos , & nocte serena Illustrat tacitum 1 jucundo lumine mundum. Neve oculos fugiat cupidos, salictve videndo,
Dum renovat mutatque vices remeabilis anni, Nunc hanc, nunc illam terris dat cernere partem:
i i s Et seu bruma diem spatiis brevioribus arctet,
Tot rida seu longas aestas eX porrigat horas, Seu ver ' autumnusque aequet cum lucibus umbras,
Signa dies condit sex, & totidem retegit nox, Dimidiumque oculis pandit speltabile nostris. 23 Hunc quoque qua longo praecingit limite mundum
In partes veteres ter divit re quaternas, Cui que suum nomen tribuentes, cuique s guram, Cuique suos certis comprensos snibus ignes, Qui fingunt variis animantum corpora formis. a 2s Primus ad Auroram circum cava tempora flexa Cornua contorquens Aries., coelestia pandit
Limina 7 signorum, doctoique & janitor anni, Aurato insignis villo de nocte serena, Ter sex exiguis variatus corpora stellis. I so Has, ubi fraternis exsurgit Delia flammis A mula, ceu domina cedens veniente, recondit, Destituens visus, di ni vicinia claris Luceret stellis, etiam locus ipse lateret. Hune squia vel Phryxum avexit Phryxique sororem, i 3 s Cum fugerent saevae furias fraudemque novercae: Vel quia per calidas Libyae in uallentis arenas Bacchus ab Eois agmen cum duceret oris, Jamque siti. nimia nimio sub Sole labantes Deficerent artus, fessis ostenderet undas=