장음표시 사용
501쪽
Et quibus insernum repetant labent in mundum. Majus opus superest, discrimina lucis di umbrarios Dicere: cur alibi nox prodeat aequa diei
Semper, at hic toto bis tantum aequetur in anno. Caetera, nunC atram superet lux candida noctem, Nunc Iux deficiat, capiantque augmenta tenebrae. Curque dies toto quae maxima gignitur anno,iro Longior his, illis brevior, longissima donec
Sex vigeat menses: quod idem contingit ic umbris. Dicam etiam ae states geminas spatio unius anni, Et totidem brumas, solemque in vertice stantem, Et varias Phoebi radiis splendentibus umbras, 1 s Interdum & nullas. Populo haec ignota profano ,
Digna tamen credi. Tu luminis auctor & umbrae, Luce tua mersas densa caligine mentes Irradia, verumque rudi da noscere vulgo. Sol radiis insigne caput sulgentius auror 8o Cum mane aequoreis emergens exserit undis, Protinus aufugiunt tenebrae, rebusque colores Et formae redeunt, & quae contexerat umbra,
Abstuleratque oculis , nitido Sol lumine reddit. Idem fessus equos vasto cum gurgite mergit,i8s Qua Tartesiacae quatiuntur flucti s orae,
Nox atra obscuris tenebrarum adremigat alis, Et nostrum involvit caeca caligine mundum.
Quare a Sole dies fluit & dependet ab illo
Tanquam individuus comes: hoc promente Coruscumrso Ex undis caput, illustrat lux protinus orbem: Abscondente iterum, subito lux deserit orbem. Unde diem dicunt spatium quo Phoebus ab ortu Fertur in occasum, nostraque in parte moratur: Noctem autem quando nostris e finibus axemiss Flammigerum abduxit, visus fugientia nostros Regna suis radiis & claro lumine spectans. Quin & flammiuomo Sol spargit ab axe calorem. Quo globus inserior, quique illum amplectitur aer, Nunc flamma majore calet, nunc frigore torpet, Eoo Nunc aequo frigus moderamine temperat aestum. In causia radii, queis Sol modo rectius orbem Aspicit, oblique missa modo lampade lustrat. Sol etenim summi quando de vertice coeli
502쪽
Subject- recta radiorum cuspide terramaos Percutit, illa suo, quod densum est, corpore sammas Excipit, di rectos recto quoque verbere Hrsum Reflectit radina, quorum geminata potestas Atque in is rediens duplicatque augetque calorem. Cum vero medii declinans culmen Olympi xio Oblique terram lampas Titania spectat,
Terra etiam oblique radiorum tela retorquet: Quoque retorquentur radiorum obliquius ignes, Terri minus calet hoc, & terrae proximus acr. Inde vices anni veniunt, ad unabile veris
his Tempus, & autumni mista cum frigora flamma , Et glacialis hiems, & sicca caloribus aestas insuperia Titan splendens si corpus opacum Attingat, cuius radiis impervia massis, Eius ab aversa iacie proficiscitur umbra: ao Quae, prout Sol supera terras despectat ab arce, Nunc nulla est, nunc dextra fluit, nunc lava, brevique Nunc se arctat spatio, nunc longa cuspide finit. Nam quo Sol propior, visiam qui terminat, orbi,
Hoc magis in longum nigrans producitur umbra. 22s Idem quo rerum, quarum umbra e corpore pendet, Uerticibus propius nitidum caput admovet, umbra Hoc magis arctantur, sititimo dum culmine coeli Stans ita collustret densae latera omnia massae,
Ut penitus nullam de se tunc praebeat umbram: Mo Dicere quam malunt alii perpendicularem. Ergo dies & nox atris obscura tenebris, Atque vices anni, rerumque volubilis umbra, Imperio Phoebi parent, Phoeboque reguntur. Quisquis aves igitur docili cognoscere mente. 23s Quomodo quae dixi quavis regione locoque Contingant, di quam vario aiscrimime, cursum Phoebeum intentis oculis di mente tuere. Ille per obliquum signorum dirigit orbem Fulgentes gemmisque rotas fulvoque metallo, 2 o Et bis seri mei ses totidem per signa vagatur, Solaremque suis claudens erroribus annum Ad spatiuin redit, unde suum prius egerat inem. Et quia Zodiaci septem pars una triones Aipicit, ad madidos pars alteia sectatur Austros, a s Nunc hac nunc illa coeli statione videndum
503쪽
Se praebet Titan, medium modo permeat orbem: Sic ut ab hoc quando currens longissimus errat, Uicenos quatuorque gradus vix deviet in quam .cunque suas partem flectat diversus habenas.
aso Ergo quibus noctes exaequans spira diebus Summa poli nullo penetrat fastigia flexu,
Perpetua in capitis relegens vestissi a puncto tHis quia conspicuum nunquam altius aethera leandit Sol. quam se Stugias labens demittit in undas,2sr Quae mora metitur luces, metitur & umbras, Et lux bis senis . totidem nox clauditur horis. Luce vident media bis iidem in vertice Phorbum, Exactis citius quam mensibus tm 1at annus: Nempe semel ouando fugiens duo sidera Pisces, 16o Phryxaei ingreditui pecoris fax aurea signum: Atque iterum quando subit aequar limina Librae. Partibus his etenim findunt se AEquator, & ordo Signifer, hic Solis vehit aequans circulus axem. Eveniunt sub idem tempus degentibus illiea Ir AEitates geminae. Nam Sol tune rectius orbem Terrai irradiat coeli sublimis ab arce, Intenditque suas duplicato robore flammas. Has simul ignivomae metas tetigere quadrigae, AEtheris e lummo Phoebea cacumine lampas Ero Despicit, & quia stare nequit, neque tollere curtum Altius, inferiora totas ad sidera flectit.
Hine Solis statio duplex, quae dicitur alta, Nomen habet. Quin Solstitii quoque circulus alti
Dicitur AEquator terras habitantibus illo x s Quod Sol hunc iniens coelo sillatur in alto. Currum Phoebus agens illae e culmine Olympi Cum spatiis aequis occasum spectat lc Orrium, Pertica fixa solo, sed summa eu ide in ipsum Suspiciens, nullam de longo porrigit umbram 28o Corpore, quod claris colluceat undique flammis. At quando medio ccesi declivis ab ome, Uel geminas Arctos spectantia signa pererrat, Vel parte adversa madido vicina Canopo, Jamque rotas humiles per Cancri limen, aquosique 28s AEgocerotis agit, quia punctum verticis illic Longius evitare nequit, dispersit in orbem Obliquos radios, flammisque minoribus urit. Unde illis hiemem Lernaeus Carcinus unam Caussat, ab aequoreo proficiscitur altera Capro.
504쪽
2so Hue ubi declivem Titan devexerit axem, Flectit equos superi vertus fallista coeli: Solstitium hinc duplici discrimine nascitur imum. Cumque suos Sol laevus equos deduxit in Austrum, Dextrorsum umbra cadens Boreae spatiatur in hortis an dexter geminas pendentia sidera in Ursas Cum terit, Australes tegit umbra sinistra colonos. Sed quorum regio spatio est subjecta quod inter AEquantem di Cancri Tropicum concluditur, illi Non secus ac reliqui, quibus est obliquior orbis3oo Astrigeri positus, bis tantum quolibet anno
Enumerant aequas tenebrarum cc luminis horas.
Ouod cyclum noctes quavis regione diesque
AEquantem toties lampas Phoebeia tangat, Labentem celeri pede donec compleat annum.
3os Tempore sed reliquo modo decrescentibus umbris Augescunt luces, umbrae modo longius illis Perdurant spatium: luces a limine Capri Augmentum capiunt, donec Sol aureus illis' Cancri in vellibulo longissima tempora donet. 3io Hinc ubi laxatas iterum deflexit habenas
Hirsutum A gocerota petens, majoribus umbras Extendit spatiis, luces brevioribus arctat: In primis Capri dum vertat partibus axem, Obruit Arctoas ubi nox amplissima terras. 3rs Utraeque at spatio tanto majore trahuntur, Quam magis in coelo polus Arcticus eminet alto.
Hi quoque suspiciunt media bis luce quotannis
Rectos verticibus radios immittere Phoebum.
Finge etenim spatiis aequalibus undique spiram, 3xo Quae sugiat Cancri Tropicum aequantemque diebus Noctes, & recto capitum fastigia ductu Transeat his, Superi quos hac regione locarunt. Sic efficta locis cum findat spira duobus Zodiacum, haec loca bis proles Hyperionis axe
3 is Uecta suo tangit. statuitque in vertice currum, Dum rapidis iustens annus praetervolat alis.
Hinc duplex illis aestas emergit, & altum Solstitium duplex: bis opaci corporis umbra Uanescit penitus, nullaque in parte videtur.3 3o Quin etiam geminas illic contingere brumas Evincit ratio, cum Sol diversus ab illa Fictilia spira, vel primis partibus errat
Multi pedis Cancri, vel lutigeri Capricorni: OIn
505쪽
In quibus eveniunt etiam duo Solstitia ima. 33s Utque duae ' certant non aequo frigore brumae, Mite parit Cancer, secit hoc vicinia Cancri: Durius bEgoceros, nam longius ille recessit: Sic quoque luciferum Cancer Iunonius axem
Altius extollit, minus alte corniger Hircus. 3 o Hic quoque cum P hcebus radiantis spicula flammae Dirigit ex Au itro, Boream vaga permeat umbra: Cum rediens illinc superato culmine coeli In Borea sulget, tepidos volat umbra pereAustriri. Haec dextrum mundi latus occupat, illa sinistrum. 34s His autem, quibus Arctous sic cardo levatur, Ut Cancri Tropicum videant in vertice summo Ducere perpetuos sua per vestigia gyros, Tantum, Phoebe, semel volucris dum labitur annus, Ingrediens primas Cancri velut hospes in oras,3 so Ao perpendiculum radios demittis Olympo,
Et nullam denso de corpore porrigis umbram. Dumque volans Cancrum vicinaque signa peragras, Una aestas illis toto producitur anno, Exhilarans inopem sperata messe colonum.
3rs Hie semel in primis Cancri Sol sistitur oris, Atque iterum hirsuti fulgens in limine Capri. Dumuue Caprum visit, quaeque illi proxima signa.
Una adsumit hiems hominumque boumque iobores, . Et quicquid ludore madens Collegerat aestas. 36o His nulla in mundum protenditur umbra sinistrum, In summo coeli quia fornice retrahit axem Phoebus, & in laeva tantummodo parte vagatur. Quas vero terras spatium tegit illud Olympi, Hae Cancri Tropicus quod terminat, Amicus illae 36s Circulus, hae nunquam cernunt in vertice Phoebum: Usque adeo in madidos aether deflectitur Austros. Et quoties nostrum fulgenti Cynthius orbe Percurrit mundum, semper de corpore denso . Mobilis umbra fluens adverse in parte videtur.3 o His itidem una aestas exornat frugibus agros, Una operit campos nivibus, ceu vellere, bruma. aEitatem Cancer, brumam Caper humidus assert.
Horum in principiis Solis bis ustitur axis,
Per duodena means dum sidera Circinat annum,
se Hic locus, haec patria est, quae nos vitalibua auris
506쪽
Edidit, his nobis vitae instrumenta ministrat. Et quicqv d i erum rarius desiderat usus. Ast quibus Arctous regionibus imminet orbis, Una coquit segeto aestas, bruma una fluentes 38o Stringit aquas; duplici Solis statione fluuntur: Corpore de denso semper cadit umbra, nec unquam omnino nulla est. Communia gentibus illa Finitimis: sed habent haec propria, quae modo dicam. Arcticus, ut notum est, sic cyclus fingitur, ipso 38s Mundi ut ilante polo circumducatur in orbem Zodiaci vertex illi qui proximus exstat: Arctoa ex illo procedit spira rotatu. Ergo datum spira quibus est habitare sub illa, Signi seri vertex temet omni luce movetur 39o Per capitis punctum, & coeli fastis a transit. Quod dum fit, duodena gerit qui iidera circus Iunctus Horizonti est, bc eadem sede tenetur. Momine sed citius. promogo cardine circi E puncto capitis. sex sigruc lavantur & orbe 3ps Visuntur supero: totidem sua lumina condunt. Parte sui nulla Cancri submergitur illic Circulus: at contra semper latet aeqvpre tectus
Brumalis Tropicus. Quare Titania ampas, V stibulo e Cancri radiorym spicula jae cim, oo Vicenas quatuorq aeuiem producit in ragCum vero AEgocerotis equos in limine eectit ,
Obscuras horis totide det minat umbras. Quas autem terris ninc circulus Arct us ambit,
illinc ipse polus gemina notisΤimus Ursa os Claudit: iis Cancri tangentia sidera limen
Ut nunquam aequoreae tinguntur .fluctibus undae :Sic quae principio Capri vicinia itingit ἰαquoreae nunqam surgunt e fluctibus undae. Parte igitur Phoebus, quae nunquam labitur, erTans io Continua luperas illustrat lampade terras: Em si radiaci pars expers aequoris ampla est, Lux tangit senos, non aequat, maxima menses. Sin brevis, haud lonso viginti di quattuor horas Exsuperat spatio. Sic si pars aequore mersa i s M.igna est, nox etiam spatio majore moratur 3 Sin brevis, haud multis itidem nox clauditur horis. Hie signa ex undis tollit praeposterus ordo. i Momine J Recentiores quidam Nomine. vide supra pag. 486. F. 77.
507쪽
Nam citius Taurus Phryxi vectore, sed illo surgunt cuius Pistes, sed Piscibus Urna.
2o Quae recta serie ponto sua lumina mergunt. Quae vero adversa facie modo dicta tuentur Sidera, ea inversus condit sub fluctibus ordo. Scorpio enim labens Libram praevertit, & illa Astraeani, Astraeae sidus cadit ante Leonem : as Legitimo tamen haec conscendunt ordine coelum. Ast ipso Arctoo sub cardine circulus aequans Totus Horimntem sine vulnere tangit, & ejus Hospitio stultur, nec ab illo flectitur usquam. Hinc sequitur, semper sex signa latere sub undis 43o Nunquam e conspicuo lucem mittentia coelo , Et totidem siccis extremi munia mundi Perpetuo in syrum flammis ambire meatu. Cum Titan igitur per signa latentia currus Dirigit i nitos, tenebris & nocte teguntur 4ss Terrae illae senos medio sine lumine menses.
At cum supremum peragrat lustiantia mundum Signa, dies oritur nullis turbanda tenebris, Aurea quam bis ter repararit cornua Phoebe: Una dies erres di nox una ibi terminat annum.
o Percurri medii diversa habitaeula mundi. Et quid cique solo contingaei tib aetheris arce Ostendi, Messius circo, qui luminis horas A quales remi facit ad polore Aecticon usque. Sic licet di eirco tibi perge, nector, eodem 4s Usque tuo nostris dum cardo hieognitus oris Immineat capiti, di coeli se in vertice sistat.
Par utriusque viae ratio G1. Tu mentis acumen,
Judiciumque adime, nec sthius omnia nosces, Quam praesens oculis propius si admota videres.
508쪽
ε GEORGII BUCHANANI SCOTIDE SPHAERA
ACTI animi, heroes, seclis melioribus orti, Qui primi ingenii nixi pernicibus alis,
Perque leves vecti stellas, totque orbibus orbes Implicitos, magni intrastis penetralia coeli,s Ausi ingens facinus, penitus penitusque repostas Naturae in latebris caussas ratione sagaci Detexistis, & in caeca caligine mersi Certa ostendistis terris vestigia veri. Non caeca ambitio vobis, non blanda voluptas, Io Non vigiles curae, non lucri pallida tabes, Sublimes fregere animos, quin invia rerum Sensibus humanis mentis penetraret acumen, Eque Deum arcanis adytis per secula longa Astrorum erueret cassas interprete leges.
Is Ergo nec imperium vos formidabile lethi, Nee quae cuncta domant longis oblivia sectis, Sub latebrisque suis & caeca nocte coercent Sed procul obscuri tenebris ab inertibus Orci Gloria sublimes illustri in luce reponet, to Praepetibusque vehet per postera secula pennis. At qui divitiis aut incubuere caducis, Aut Veneris facibus caecoque Cupidinis aestu Ablati in terram divinae semina mentis Merserunt, pecudum de more ignobilis otias Tempora transmisere velut per somnia, seclis Ignotique suis, ignorandique suturis. Namque ubi corporei labefacta est tabe veneni, Torpentemque bibit Lethaeo e gurgite somnum Mens cognata polo, vel molli laxa remisit
I MACTI J Ita And. Hari, EI- sint verba. Nacti μι6se scri erae visve v. Is II & MS. alii fere omnes Mane, summas, sabem ira debuit. male , norante Ioh. Ger. Vossici Artis a Tabed Pinc. Commel. & IS94, tabe. Grammative lib, 3 cap. 47. cuius haec
509쪽
3o Frena voluptati, rebusque elata secundis Intumet, aut duris cadit, aut . velut orba carina Remi se, jactatur fortunae impulsa procellis, Nec videt, aut sperat placida statione quieta Littora, nec tutos a fluctu & flamine portus.
3s Victa malis igitur, quicquid vel profuit olim,
Uel nocuit, putat esse Deum : si murmure coelum
Increpat, elitus sui sit si nubibus ignis,
Corde micans trepidat, Constematurque timore; Soricis occentus metuit, corvique volatum.
o Exigit has poenas verae ignorantia Caussae, Contemtusque Dei, & nimium sibi credulus error. Tantaque se nubes animis offudit, ut, ingens Qua lavet ingentem Nereus complexibus orbem, Vana superstitio miseras compleverit urbes: s Posse Deos cogi magicis parere susurris, Et Solem obduci tenebris, cantusque veneno IZmonii plenae vultum expallescere Lunae.
Ac victricis anus ne carnasne tracta Deorum Numina succumbant, coelumque invita relinquant,so aera crepant cunctis frustra auxiliaria terris.
Nec minor accessit pestis, scrutator Olympi Assyrius taciti, cum Lunae obscurior orbis Palluit, objectis aut Solis imago tenebris Abstraxit lucemque orbi, rebusque colorem: ss Stultitia mihique ic credulitate sequaci Utitur Astrologus, magna atque horrenda minatus. , . In lanamque famem, populantemque oppida pestem, Et bella , dc quicquid bellorum insania cladis Invehit, humanis irataque numina rebus. So inoque magis liceat grassari impune per omne Flagitium, & laxos sceleri permittere frenos, Adieribit coelum sceleri, Regumque furores Εκcusans fovet, atque insontibus imputat astris. Nec metus hic tantum labefactat pectora vulgi, 6s Sed domini rerum, sed classe virisque potentes Expavere duces desectum lumine Solem, Pallentem tenebris Lunam, coelique tumultu Fata rati exitium trepidis portendere terris,. 3 Demisere animos, consternatique luerunt o Stultitiam clade ingenti patriaeque ruina.
510쪽
Is timor in Siculo Luna tabente profundo Cecropias attrivi v opes, educere classem Dum pavet e portu ' non aequo numine ductor, Vimicem toties aciem, seque ipse, ratesque s Perdidit, di miseras hac clade assiixit Athenas. Haec eadem Emathium coeli ignorantia Persen Perculit, haec vano Paullum trepidare tumultu Forte coegisset, si non solertia Galli Fortibus . Eneadum firmasset pectora dictis.
8o At tu commentis hominum coelestia cogi Corpora ne credas, mecum ratione sagaci, Timoleon, rerum occultas disquirere caussas Ne pigeat: cur Sol nitidum cali sine vultum Rarius obnubat: cur Luna recolligat ignes, Nunc nova se curvans in cornua, nunc volui orbis Dimidium fingens, sinuataque rursus utrinque In faciem tumidam dorso tu Telcat iniquo: Orbe dein pleno, fraternaeque aemula flammae AEquali illustret divitum limite mundum: Do Inde retro rediens totidem discrimina fingat, Donec commissis curru cum fratris habenis, Jam permensa Polum, parvum decircinet annum. Cur etiam pleno cum tota recanduit orbe, Icta repentinis expalleat ora tenebris :Nec semper, nec tota ' etiam, percepe sed una Parte nitens pura, reliquam serrugine tingit: Mox tedit ad sese , dc defuncta labore coruscum Lucis inossenta mortalibus exserit orbem. Quisquis es e tenebris tantis mortalia primus
roo Pectora qui solvisti, ic clara in luce localii, Dignus cras, seclis quem vivida fama futuris Sacrasset, meritumque polo statuisset honorem, Ut Cephco, q ut Cephei genero, natMque, torique Consol ti, atque aliis qui templa per aurea coeli
Plin. l. I i. c.'. 8e Plutarchum in eius vita. et Hae eademJ Vide hac de re Livium lib. x L v. cap. VI. de postea pag. I.
s clara in laee J Recentiores Editt.
elara in luce: aliis deest m. .
E. Ut cenes ararea I MS. ct CPl 3 genero. Non aequo numine ducto J Niciam A. theniensum ducem innuit , qui obsessis iam diu Syracusis, qunm audiis hostium copiis, S: gravi mordo in caluis saeviente, discessi uri pararet, Lunae deficientis pavore usque adeo est perterritus, ut, peritus classem portu educere , seipsum lassemque perdiderit, & Atheniensium opes clade illa penitus a Sixerit. Vide Thucydidem lib. Tu. Diod. Sic. lib. I tu.