Enchiridion hermeneuticæ generalis Tabularum Veteris et Novi Foederis

31쪽

a 4 I. 8. Usus loquendi.

nem regionem habitatam, inprimis omnia occidentalia littora maris mediterranei, ac sedes posterorum Japheti, nempe Asiam septemtrionalem et minorem, atque Europam, nihilominus etiam regiones alias. Gen. Io , 5. de S. II, II. uo, 6. 23, 26. 24, 25, 42, 15. 66, 9. Erech. 26. 35. 18. 27, 3 - γ. 35. 35 36, 6. etc.; recentiori autem aevo quoque in .sulas Esth. ID, I. et forte Ier. 47, 4. '). Ita

porro 'aura dati, Vel donati, Mosi sunt Levitae, Num. 3, 9. 8, 37. 19. 8, 6. Deut. I 8, 23. , quam notionem eX antiquis monumentis retinuit author i Ρaralip. 6, 32.; ast post exilium hoc nomine sub forma 'na , veniunt mancipia templo clo. nata, quae a Josepho Archaeol. XI. 3, Io. dicuntur ιερω, Ezr. 2, 43 - 59. IO. 8, 27 - a I. Neb. 3, 26. 7, 46. 73. O, 29, II , 3. 2I. et t. Paralip. 9, 2. VOX nrit' in Mose significat lapideas tabulas decalogi, tanquam monumentum doctrinam continens, EXOd. 31, p. 38 34, ὲ9. 25, 16. 21.4Ο, 2.; unde arca, in qua tabulae late

2I. 3o, 6. Lev. 26, 23.; imo et tabernaculum s a. Crum, in quo erat arca cum tabulis, vocatur lal n

32쪽

S. 8. Usus loquendi.

53. 3o, Ii . 9, I 5. 17, 22 - 23, 28, 2.; recentiori autem tempore n IV jam non tam strictae est signicationis, sed quodlibet monumentum designat, nisi quod author 2 Paral. 24, 6. denominationem hanc ex monumentis antiquis, quae e Xcerpsit, retinuerit, et fortasse Ps. 9, 8. 119, 88. Aliud profecto designat UOX EXOd. I, I 6., et aliud Ier. 18, s.; priori enim Ioco de parturientibus, poste. riori vero de figulo, vas effingente, dicitur. In Libro Ecclesiastis plures occurrunt nOUae vocum notiones, ut pro re vel negotio Eccl. 3. II.

5, 7. 8, 5; irin' pro lucro et emolumento

Eccl. 6, 3. i I.; rectum fuit Eccl. 2, I 2. 4, 4. 5, IO. ι O, IO. II- 6., et etiam Esth. 8, 8. Freque n.

nunquam in antiquioribus libris, nempe Pentateucho. Job, Josua, et libro Iudicum comparet; quare falluntur, qui interpretantur, Deum e Xercituum He. braicorum; nam Hebraei quidem a Mose vocantur exercitus Ieho vae, πint nimν, nunquam vero a Sub Sequentibus authoribus hac honoris compellatione salutantur; quare Iehova non potuit eo primum tempore dici De us ex e rci tu u m Hebraeorum, quo Hebraei jam non dicebantur exercitus Dei. - Inde in libris Hubraicis, qui per i a secula scripti fuerunt, praegrandis nasceretur disscultas, nisi lingua, eae

rationibus aliunde notis, perpaucis et levibus mutationibus obnoxia fuisset ' . Proderit tamen obser. Cons. Iahn Introd. in LL. U. F. P. I. S. 75. et P. II. s. ia.

33쪽

a 6 S. S. Usus loquendi.

Vasse, recentiores libros Hebraicos propius actdialectum Aramaeam accedere. - Libri quidem N. F. non longo temporis spatio conscripti sunt, observandum tamen est, linguam Graecam hujus aetatis etiam ex ea parte, qua in N. F. Pura est, jam non fuisse prorsus eandem, quam antiquiores Graeci aut hores scribebant, sed plures habuisse novas voces, notiones et phrases, partim peregrinas, partim philosophicas. et partim ex antiquioribus verbis compositas vel derivatas, ut παντοτε,

υποποδιον - μεγισταγες, ποιειν pro διατριβειν , μηγενοιτο, etc. PerSicas, αγγαρευειν, γαζα, μαγος, παραδειπος , etc. ἔ Latinas , κεντου ιαν , he αγον υ σαι Satisfacere, etc.; Aegyptiacas, σιγδων , νομος pro di Strictu regionis, etc. ' .

II. Regione et loco; non solum enim diversae sunt in diversis regionibus linguae, sed eadem quoque lingua pro diversitate regionum et loco rum , jam magis, jam minus variat, et in diversas quoque abit dialectos, quae non tantum in quibusdam minutiis literarum et nexionum, sed etiam ira in nonnullis vocibus, vocum notionibus et loquendi formulis discrepant. In lingua Hebraica olim dia- Iectos, etsi parum differentes, non prorsus defuisse. conficitur eX Iud. I 2, 7. ; sed tenebrae antiquitatis, et defectus monumentorum, prohibent, rem altiuS scrutari. Id vero cuilibet consideranti in aspectum venit, sacros authores in Babylonia legentes, ha-

34쪽

S. 8. Usus loquendi. Iphere non solum plures voces peregrinas, Sed etiam nonnullis antiquis alias subjicere notiones; utici up I, Gen. 41, 8. 24. EX Od. 7, 31. 22. 8, 3. 4. 9, II., erant Aegyptiis, ut ZO teStantur, επαοιδοι, incantatores, qui etiam Somnia interpretabantur '); vox enim in his locis procul dubio est Aegyptiaca; ast Daniel 1, 2 O. 2, 2. eam pro Persico Charda manu, Sapiens, de eruditis regis NebucadneZaris, qui etiam Somnia interpretabantur, usurpat. - Dialecti linguae Graecae alioquin notae Sunt, sed Omnes discrepant a Graecitate Bibliorum judaizante, quae prorsus est Singularis. in quibusdam tamen propior est dialecto Alexandrinae, de qua erudite tractavit SturEius in opus. culo de dialecto Macedonica et Aleis mandr. Edit. II. 18o8. Lips. Commemoraudi hoc loco quoque Suut Cilicismi Pauli, quos jam Hieronymus ad Alga Siam Qu. IO. notavit. III. Religione, secta et disciplina,

cui nunquam desunt peculiares Voces, vocum no .

Sehola in ElahhorniiRepertor. XIII. p. 18. 22 n derivat ab

Aegypticaeo ar, esse, suse re, praeposito in loco artieuli vel relativi, et tomi, eo stasis, vel tom, quod et

opuscul. T. I. P. 401 - 4O4, qui vocem putat esse Hebraeam , ubi tamen radice destituitur. Duiligod by Corale

35쪽

28 S. 8. Usus loquendi. tiones et phrases. Sic III p generatim donum,

in religione Mosaica fertum; generatim peccatum, at in ritualibus legibus Mosis transgressio legis vetantis- e X ignorantia . commi Ssa, et etiam sacrificium pro tali peccato. Porro delictum , sed in lege Μosis saepe trangressio legis jubentis e X ignorantia aut in advertentia commissa, et sacrificium pro tali delicto. Notissimum est rim , facere; sed ubi de culta

Dei sermo est, sacrificare, ut LeU. 9, 16. Num. 28, 24., Sicuti et antiqui Graeci, teste Athenaeo Deipnosoph. XIV. p. 66 o. ed Casau b. , ver his, et facere, pro β'υειν, utebantur; et ipsi Romani quoque dicebant facere, pro S a crificare; προφητης Aegyptiis sacerdos, He-hraeis vates; παλιγγενεσια Graecis insignis mutatio in melius, uti quum terra tempore veris re Ui- rescit, respublica in meliorem statum restituitur; at in religione Iudaeorum resurrectio mortuorum, Nati l . I9, 28. , et integra moralis mutatio hominis, ritu baptismi adumbrata, quem Iesus dignitate sacramenti honoravit, Joh. 3, 3 - Io. Tit. 3, 5. Matth. 28, 22. In secta Pharisaeorum Ortus est usus verbi pascere et pastor, de doctoribus populi; in A. enim F. verbum hoc de regi-hus usurpatur ' ; plures, huic sectae prorsus Pecuri Coas. Iaha Bibl. Arehaol. Germ. I. Th. I. B. I. 326.

36쪽

liares, jurandi formulae attinguntur Matth. 23, I 6. - 22. - Antiqui S Simae formulae de religione, et de rebus ad religionem et Deum spectantibus, loquendi, statum infantiae humanae spirant, quem historice non novimus; hinc nobis, humanitate adultis, si in rem significatam indagamus, non raro difficultates creant, quae diversis opinionibus Iocum praebent; uti si quaeritur, quid proprie fuerit illa nubes et ignis, qui Hebraeos antecedebat, et super tabernaculum consistebat; aut Si quaeritur, quales fuerint illae apparitiones divinae, quas patria chis et Mosi contigisse legimus. et alia similia. Iv. Rei publicae civilis et ecclesia. sticae forma, e qua non solum diversa munerum et praefectorum nomina, Sed non paucae quoque phrases et tropi desumuntur. Sic antiquissima procerum Hebraeorum nomina: =πN

πρεσβυτεροι, γρα ιματεις, a quibus omnibus longe distant nomina praefectorum Chaldaeorum et Pedi sarum, atque magistratuum Romanorum, quae occurrunt in libris V. F. recentioribus, et in Ν. F. Ita quoque ignotum ante Babylonicam captivita. tem συνεδριον, supremum tribunal, et κρισις, tribona, inferius, priori subjectum; unde explicandae sunt loquendi formulae, quae Matth. 5, 22. legun

tur. Ita porro nomina binari ira , vel l n

etc., unde phrasis EXod. 19, 6., i. e. Tegnum Deo Sacrum, ut mo X explicatur per

37쪽

d OS. 8. Usus loquendi. adjectum e rip tia, gens sancta, i. e. De OConsecrata, cui geminum est βασιλειον ἱεροτευμα, a Petri et, 6. A sacrificiis Deo acceptis desumta est

ctimae Dei, seu victima Deo accepta est spiritus fractus, i. e. vulneratus, seu contristatus et Poenitens; et Rom. II, 1. Θυσια ζωσα, victima Viva. Ita etiam significatio verborum νεωκορος Act. 39, 33. , et περικαΘαρμοι 1 Cor. 4, 13. , per cultum idololatricum fixa fuit. V. vita communi, ex qua explicandae sunt hyperbolae, communi sermone tritae, et effata, quae universim enunciant, quod cum restrictione de eo, quod perfrequens est, intelligere oportet. Usurpantur autem passim etiam in libris voces, Notiones et phrases ex communi vita desumtae', ut

quod Cl. Rosen mullerus in Schol. ad h. I. contra no- Stram sententiam adnotavit, nec Grammaticae nec contextui congruere videtur. Porro vulgare

nomen certi pepli muliebris, Cor. II. ao; Θρεμματα pro domesticis, Joh. 4, i Q. , ad quem Iocum confer Κvphe. Ita etiam a Sam. 8, 8. 2 2 canis,

pro homine abjecto. et I Sam. 24, I 5. 2 Sam. 9, S. 36, 9. nn ηa, canis mortuus , pro homine abjecto inpotente ', Ita porro I Sam 25, u 2.34. I Reg. 14. Io. I 6, 23. 2I, II. et 2 Reg. 9, 8.

38쪽

mine infimae sortis. Ex hoc fonte etiam fluxit conis sueta orientalibus compellatio honoris it l, senex, quia aetate provecti in Vita communi non exiguum honoris gradum obtinebant. Huc facit quoque scita Giggeji observatio, a Golio allegata, Vocem l κ, αδελφος , non solum nativitate fratrem,

sed etiam amicum, Vel socium, fraterno Amore junctum, Significare, Vix tamen hoc nomine venire,

nisi sit ejusdem religionis, unde illustratur Ies. 66, 2 O. Jer. 32, 34., atque compellatio fratrum, qua primi christiani se invicem salutabant. Ceterum scriptura plerumque juXta communem sensum loquitur; quare effata talia premenda non sunt, ut jam adnotavit Holdenius in divinae si dei Analys. L. I. c. 5.; Scribit enim: severitates philosophicae necis probandae, nec improbandae sunt ex puris nudis- que scripturae verbis et sententiis; quamvis enim , , nullam complectatur Scriptura falsitatem , atta men ipsius loquendi modus ut plurimum vulgaris, , est, atque ad communem captum potius, quamis ad loquelae proprietatem et rigorem sermonis, ,, adaptatus est.' Hoc ipsum de Ρaulo quoque, Iicet fuerit eruditus, observavit Chrysostomus ΗOm. 9. in ep. ad Philip p. u. . ubi scribit; τα πολ

λος φΘεγγεται , και ου πανταχου φιλοσοφει. VI. Μoribus, ritibus, consuetudinibus, et reliquis rebus historicis, quas nomine antiquitatum complectimur, ut eXempla

39쪽

32 S. 8. Usus loquendi. innum mera, quae in Archaeologia Biblica passim

adduximus, abunde comprobant. VII. His Ernestii observationibus addendum est, usum loquendi etiam aliqualenus determinari scriptore; nam etsi author lingua aetatis suae utitur, eam tamen nonnihil variat, prout plus minusve excultus et eruditus, atque singulari forte ingenio et indole praeditus est. Ita eruditi erant Paulus et Lucas, et hinc plura quoque habent peculiaria , quibus addendus est Iohannes, etsi eruditis accenseri non soleat. Ecclesiastes est philosophus, et ipsius lingua permultum diserepat. Qui scribunt stilo elegauit, sublimi, aculo, sententioso, ut Ple rique Prophetae et poetae Hebraei, voces non raro et notiones usurpant rariores , quas stilus planus non fert. Taceo singularia alia. Quare histo ria aut horis interpreti cognita sit Oportet, quae, deficientibus aliis monumentis, ex ipsius scriptis

eruenda est.

Cavendum itaque est, ne voeibus plus minusve substernatur, quam hae definitiones usus Ioquendi, exigunt. Monitum omni aetate gravissimum, inprimis autem nostra, qua Plures eo abripiuntur, ut verbis et sententiis scriptu-xae obtrudant notiones et sensus, ex recentissima. philosophia haustos, quod sibi nemo in Aristotele aut Platone interpri tando permittit. Exempla vide in Bretsehneider's Hist Dogm. Auslegung S 43. Id modo addo, jam olim ex philosophia. varia illata suissa in Biblia, sicut e. gr.,

eorpus , ut sontem omnis mali, extenuandum et affligendum esse; non esse tractandam rempublieam, sed vitam

40쪽

S. 8. Usus loquendi.

uet. εικη η ex deereto Stoieorum, qui omnem prorsus irRm damnabant ').

I. 9 Sensus unicus in contextu orationis. Ρermulta verba in quavis lingua pluribus quidem significationibus gaudent, nihilominus unica in usu loquendi cuilibet verbo subjicitur notio, quae per neXum mutuum, per seriem orationis, per submstratam materiam, per consilium loquentis vel scribentis, aliaque adjuncta affatim indicatur, nisi forte ambiguitas studio quaesita sit. Id in Bibliis quoque obtinere , nullum est dubium. Quae a Iudaeis,ab antiquis scriptoribus ecclesiasticis, et a recentioribus theologis pro multiplici sensu literati Scripturae, ceu verbi Dei, ex foecunditate intellectus divini deducta sunt argumenta, refutantur uno responso, linguas Sacrae scpripturae esse humanas, adeoque ut alias linguas esse intelligendas et interis pretandas; neque Scriptura recte dicitur Verbum Dei, id enim est doctrina divina. quae proprie non est Scriptura, sed reperitur in Scriptura

Sacra. Id tamen non obstare nee impedire videtur, ne duplex aliquorum vatieiniorum sensus literatis distinguatur, subiectivus et obscurus, qui menti Prophetae obversabatur , et obiectivus, qui a Deo revelante intendebatur . et deismum complemento historiae pandebatur. Qui negant,

in Hieronymus Comm. in Matth. 5, ag. Cons. Cieer. Tuae. Quaest. IV. p. 4o6. T. IU. Ed. Ernesti.