장음표시 사용
21쪽
m effugiunt ast 1gnoscamus elim Photio a errores IlI, istoc, sicut iis alios , qui in eiusdem Auctoris oneSLev fibus deprehendi possunt , primorum Ecclesiae is eui rem indolem sapere ideoque quo iure , hae una demussa Magnum hune vim damnari non posse: nam, ut egregie subiungit eruditus ille Criticus cui Seripturarum mysteria e abscondita explicare ae evolvere agptelli sunt omnium primi , vituperari non debent, si non omnia penetrarunt immo e comerso eommenis dari debet eorum ratus, inmumvis parum profecerint in expofitione eorum quae exponenda susceperunt. VI Innuimus iam superius, vetustam hune Patremasseeutum non esse verum sensum lima nia hebe madarum , de quibus est sermo in Prophcta Daniele, earumdemque hebdomadarum terminum nimium protendeteri qui sane error excusabilis est etiam ob alia tam modo rationem . Uerum aequa facilitate ex sarinonis test alter eiusdem error . quando seitIeet asse. rit , tempus Babylonicae aptivitatis fuisse annorum quadringentorum triginta , eum tamen Se iptura e. ptuaginta tantum annorum fuisse dicat a sicuti videre est in Propheta Ieremia cap. s. veae s. or late Am a Divo ipnolyto transiliamus genui
22쪽
A IMADVERsIONES PRAE MIT TENDAE.1 Nier omnes eiustos Ecclesiae Patres nullus est, qui de se tantam, quari.
tam Magnus rigenes niditionis famam res iquerit apud posteros Studia in contraria scinduntur Patres, si de origenis docti in iudicium serre debeant . Eo adhuc in vivis agente non secus ac post eius obitum, maxima contentio viguit inter celeberrimos illorum temporum scriptores, immo inter Sanctos martyres aliis pro illius dochruna certantibus aliis vero in eam acriter insurgentibus. Illum alii secundum post Apostolos Ecclesiarum Magistrum nuncupabant, alii velut aeresiarcham, in ni anathemate dignum traducebant; tandem posteriores isti adeo praevaluerimi ut eumdem anathemate pene universali totius Orientis perculsum viderint. Insuper quaedam Conciliam menica execrabilis Haeresiarchae notam eidem inusserunt haea autem impedimento esse non potuerunt, quo minus strenuos hahere sivi defensdrestin licet in eum animadversum sit anathemate in quinto generali Concilio, vel in alio circa eadem tempora celebrato, ire numeri tamen Heruditione, & pietate spectabiles viri illius partes usiceperunt, non ubdem ab omni erroris labe bene vero ab omni haeresis suspicione eum purgantes. II. Illud vero hoe loco observandum est, eos qui acrius in eum insurrexerunt , vel m. vitos ejusdem Apologiam adornasse. S. Hieronymus r inter caeteros, quem certe ori. genis amicum nemo dixerit, luculentissimus hac in re testis proferri potest ait enim Ori. genes magnus vir ab infantia, & vere martyris filius . . . voluptates fugit. . . calcavit avaritiam Scripturas memoriter tenuit, in studio explanationis earum, diebus desudavit ac noctibus. Millera eo amplius Tractatus in Ecclesia locimis elici edidit innumerabiles printerea Commentarios . . . Quis nostriim tanta potest legere quanta ille conscripsit Nitis adidentem in Scripturis animum non miretur Quod ii quis Iudas elotes , add: S. Doctor, , opposuerit nobis errores his audiat libere uaterdum magnus dormitat Homerus . Er-- raverunt in fide alii tam graeci quam latini . Non imitemur ejus vitia , cujus vimi-- tem non possumus sequi . Eusebius es ante Divum Hieronymum longa oratione ori-
genis laudes prosecutus est; manctus Epiehantus acerrimus origenis hostis, ut nemo ignorat Eusebium argilii, quod nimius fuerit inici genis laudibus non culpat autem, quod nisi aliquid protulerit. Ex ipsius igitur origenis adversariis Apologia ejus virtutis , ac orthodoxae fidei percommode emisur. II Supervacaneum hic foret extollere summam illius Doctrinam omnigenamque humanarum aeque ac sacrarum rerum eruditionem, cum Ipsi ejus adversarii unanimiter in hoe aD
serendo conveniant Ethnici Philosophi, Christianae Religioni prae caeteris insensissimi hunc Presbyterum, veluti omnium Magistrum ac Philosiophtim caeteris illius aetatis praestan. tiorem uno ore concelebrant. Id sane fatetur Porphiri Philosophorum qui niti tem- potis florebant facile princeps, Win odio contra Religionem Christianam nemini secundus. idam nihilominus eumdem argivini quod nimiam posuerit operam in ediscenda Ethnic tum Philosophiaris licet inustus hie Doctor se purgare studeat tum neces litate, qua se
urgeri asserebat, tum exemplo lummoriam vironam, veluti Heracli, anteni fitetur a.
men cipse, in quadam Epistola ad S. Gregorium Thauma turgum maxima moderatione opus esse in hoc studiorum genere. Alibi etiam ait, eos, qui a studio lacrae Scripturae ad humanarum scientiarum studium transiliunt, vel cari in magno periculo labefactandi fidem, de insi. mul confundendi idola mendicii, ac veritates, quas in Saciis litteris didicemni. IV. Hujusce infortunii specimen praebuit ipse Origenes, ut illius errores attendenti nullo negotio innotescet , nec ulli dubium esse potest, hos exortos esse a nimia Wimmoderata libidine percipiendi humanas scientias nec non accommodandi mysteria eligionis Platoni- c. Philosophiae placitis. Error intercedat necesse est, quando solius rationis ope ea atting re vult homo, quae immensum luperant humanum caprum. In Religionis negotio humanae rationi parum fidendum est; non quod absolute rejici debeat humana ratio, cum absque iblias ausi illo ad Theologia cognitionem perveniri non possit; sed unice considerati debeat
ut medium, quo licite uti possumus, si quando accommodare debeamus veritates Religi nis captu eorum, qui illas probe non callent. Caeterum, summa temeritatis esset, omnes errores in origenis operibus contentos, eidem adscribere, cum certum exploratumque sit, aliquos, ipso adhue vivente eo audaciae devenisse, ut ex Libris eius quosdam corruperint, alia sub ejus nomine vulgaverint cripta, ubi ea dicere fingebatur, quae nunquam et v nerant in mentem, quemadmodum ipsi conquerimr Caute autem eruitus hic Pater legendus est,in juxta Ecclesiae mentem omnia ad examen revocari debent, cillae solae tenendae sunt veritates, quae in nihilo ab Ecclesiastica discordant Traditione caetera quae eidem adversantur, rejici debent. V. Accuratum catalogum penim rigenis texere non possumus & Id unum ex multis Ecclasiasticis Scriptorious emimus, neminem tanta legere posse, quanta ille conscripsit ;
23쪽
4 moirtalium neminem, prout assima Vincentius Lirinensis , ' 3 plura scripsiisse, quam l ,m Origenem. Verum utique est, Divum Epiphanium 6 horum librorum numerum ad sex η:. mille protendere 1 sed hoc ab omni veri specie abhorret, nisi dicamus , librorum nomine Luis. eomprehendi ejusdem Flomilias, de Epistolas, saltem notabiliores testem quippe vademque habemus Divum Hieronymum, vetustum hun Scriptorem, mille eo amplius Homilias in Ecclesia locutum esse, cinnumerabiles prae terea Commentarios edidisses Mille eo
amplius Tractatus, quos in celesia locutus est, edidim, innumerabiles praeterea commentarios
Verum temporis injuria, majori ex parte Scripta haec periere, is calamitatis cumultun, quae hodie extant, sine graeco sermone ex sola interpretatione circumseruntur observanteniditi, a in rigenis stylum vivem esse, amoenum, perpolitum is ad persuasionem ameon insatum, praVipue iis in operibus, quae Controversiam complectuntur: Comment riorum enim, quorum maximam partem dictaverat, non aeque perpolitus est stylus , non
semper elegans ι haud unitannis est insuper stylus Homiliarum , quas extemplo , nullaque praemissa ineuitatione pronuntiabat. Verum illius opus contra Celsum omni sua parte e Rctum est in eo quippe Christianae Religionis primarias veritates stylo eleganti, prompto& vehementi illustrat, a validissimis rationibus tuetur. UI. Hisce animadversionibus finem imponimus prudentissimis verbis illemonii cu et ea iudicium de rigenis salute efformandum. Etsi eruditus hie nostrorum temporum Scriptor consultius esse dicat, id relinquere imperscrutabili Dei judicioci fatent nihilominus maximam spem nobis affulsere debere Divinae erga ipsum misericordiae . Charitas , inquit ille, qua vehementer incennus innumeros, nec sine uberiori mictu, exanclavit labores ad impiorum eonversionem .salutem, absque dubio, ut sperare licet, a morte animam suam eripuit, illiusque permultos obtexit errores, qui ab intellectu potius, quam a voluntate prinmanarunt. Evangelium non erubuit Iesum Christum consessus est coram hominibus , tum verbis, tum exemplis , tum denique arumnis, quibus vexatus est Nonne Gesius Chriasus ut sperare debemus, eum confitebitur coram Angelis suis, coram Patre suo Gratia illi collata, ut scilicet pro Christi nomine contumeliasin tormenta ad extremum usque vitae suae pateretur pignus est laud modicum illius gloriae, quae illi parata erat in coelo, Quamque obtinere debebat, postquam tormentorum igne purganis suisset in praesenti vita & eodem igne consumptae fuissent paleae omnes , quae inunixtae erant lapidibus pretiosis quos superaedificaverat super undamentum Iesu Chiisti.
IUM ligcnes tertio floruerit Ecclesiae s.culo , quae in ejus seriptis deprehen-henduntur nugii facietida sunt . Qiiodi antiquitas in savorem Orcri, O praescribit affirmare tamen possvinus , eam veritati magmina pondus, auctoritatem eonier te Quoniam igitur , in Libris hujusce altis innumerae occurrunt Catholuae Religionis veritates , ita ille perspicue exponit balidissime tuetur, operae pretium ducimus ea imita fideli e exscribere Iora , quae cum Ecclesiae doct3ina concordant cum enim Doctrina haeessentialiter nulli sit obnoxia mutationi , hodie sane in nihilo disteri a Doctrina terii Ecelesiae saeculi. Ex his nullo negotio deprehendemus, quid Hanc temporis sentitet Ecelesia is quid sentiat impraesentiatum de divina Saciorum libroriam inspiratione, de diversuria. ciae Scripturae sensibus , de timet Canonicorum libreriim utriuique esta venti , de modo legendicitu. tendique Sacram Scripturam. Deprehendemus insuper, quanam iit , fueritque semper Tl aditionis auctoritas in Ecclesia, quaeriam sit eadem tae Ecelesia , in quo fundata , limam eius praerogativae, ac chiracteres; Qtandem quaenam eius uincia diutumitas. II. I ariter deprehendemus quaenam fuerit perpetua ipsius fides eirca linitatem Divinarum Personarum eatumque perfectam Consubstantialitat ; necnon quid illa semper crediderit de Divinitate Verbi de velitate ae qualitate eam Incarnationis i de Sacramem Ba. is nil , a dii sitionibus ad illius susceptionem necessariisti de Eucliatistic, Poenitentia, caeterisque novae Legis Sacramentis . Deprehendemus quidnam perpetuo senterit de natuta Angelorum , eorumque minusteriis de Deiparae Virginitate de immortalitate Animae, ae ejus statu post mortem de libero arbitiio, .de pratia. Tandem videbimus quanam ab ipscin. cunabulis fuerit ejus fides ire plurimas alias , equidem primatias Religionis veritates, de quibus mo-cro non es necessatium sermonem haberes habebimusqilippe inserius de qualibet in particulari . eum de materiis Theologicis ordinem sequentes, quem exactis. si te obtervandum nobis iam proposuimus verum inis Commonitor Part. r.
Epist. i. ad amachium. ι Cculterius Tom. II. Pas. 7ῖς. tequam in hane messem salem nostram immittamus periucundum cuilibet Lectori fore confidimus , si alia quod exhibeamus specimen egregii operis mina Ceu sum , quod , iudice Dupini , aliisque celebentinis Scriptotibus . comprehendit persectioiem elegantioremque pologiam quae in tota antiquitate habeatur Religionis Christianae Exscribimus igitur ex hoc op re admodun percelebri quaecumque Christianam Reli. gionem magis favere videtitur ICapitis primi hujus Sectionis.
I. Rigenis opus contra Celsum non sine laudibus itatur ab Lusebio a , Divo Hierony-ino , , aliisque Ecclesiallicis Scriptoribus illud perhibet uti natum aptum ad demolReligionem Chiistianam , nemo salsitatem omnium , quae in illius contemptuni cominenti sunt eius adversarii . In libros octo hoe opus dividitur s& en notabiliora , quae in ipso pellet in Christianae Religionis favorem . Christiana igitur Religi , iuxta Origenen , sua quadam propria ratione demonstratur
eam Graecorum Dialectica ne eomparari quidem P . sunte test. Illam Odem ustrationem xsitam esse docet Ap
Ius in sensime spirariis, istuti, dem propter Prophetias quarum omnium perspicuara min. .
Devidentia quemvis lectorem persuadere potς , in hos die prasenim credat, quae ad Christum pertin x - . L
vim ac potestatem penes Chiistianos esse cum ex ii Mohanim
iis aliis, tum inde maxime enicitur , quod e sum ad salii . hue supersint vestigia apud eos , qui ex legis Chri eic instianae praeceptis vitam suam moresque exigunt. Exuς λης quibus eruitur, etiam Otigenis aetate miracula a verisCnristianis patrari consueviri . Validissimum insuper argumentum in Chrillianae Religionis favorem ruitur ex victori , quam de universo mundo Christus rep*tavit, etsi in Christianorum doctrinam conspirarent , Senatus Romanus , Imperatores diversis teinporibus , ' 'oni. r. Hist. Erelesast pag. 9s. a Lib. 6. Hiii. Eeoeliali cap. o. t.)Epist. 3. ex Corintla eam a vers. 4.
24쪽
n lites, populi, Ipsi tandem eorum qui edebantis
Christisinorum uilirina' haud dubio oppressa fuisse , disina Drato stipen/aia . Hae sunt tria praecipua armimen , circa quae versatur Origenis Apologia pro Religione Christiana . Quartum adiungit idon Scrupto a doctrinam scilicet Christianorum in seipsa eomnQctatam morum integritatem , ac sanctitatem vitae.
--, II. Ad Prophetias quod attinet , aequum est tantam inni de saltem addere fidem libris Iudaeorum IN T, libris eaterarum gentium , in eo quidem quod eorum in4.7 b. . antiquitatem respicit . Verum dubitare nemo poteritru de antiquitate Iudaeorum , si perpendat ea quae profe-22 runt hujusce antiquitatis testimonia tum Iosephus in viti. a. suis Iibris contra Appionem, B Tatianus in Oratione ad Graecos . Si igitur fides adivnsitu proranis lust riis, cur non adjungetur, exempli caussa libris Moyse Si vero his nulla adiungitu fides cur illis adjun-pas. 33s gemur Deinde , Moysis cripta utiliora longe sunt
37 Rriptis profanorum Auctorum, tum nobilitate tuarum de Divinitate sente litiarum tum sapientia suarum te Eum ac documentorum , quae homines meliores reddunt tum denique tuo cribendi modo , quo ab universis hominibus intelligi potest . Moyles in iis quae
narrat , maiorem prae cateris meretur idem , cuin omnia ad universatum rerum conditorem de totum D um referat maiorem iis meretur clam , qui abulosam transmigrationein commenti sunt, qua neret, ut animis celi semicibus delapsa , in brutas animali testam mansuetas , quam seras descende: eici maloiem Aristotele, Stolai meretur fidem, qui Deum corpus
in autumant , ae asseverant , aeque eos negare Pudet, illum esse mutatiotiis, vicissitudinis immunem, ita ut ex ipsis eorrumpi possit , si qui sit , qui eorrumpat, eaque de caussa non corrumpatur, quia quod corrumpat, nihil est. Sed Iudaeorum Christianorumque doctrina Deum mutationis omnis variationisque ope tem profitetur , suisque ad Deum iecibus Iudaei adique Christiani dicunt eum Propheta : /em idem ipse es. Caeterum Prophetiae omnes , quae Salvatorem respieiunt , tanta donantur perspicuitate ac videntia,
ut quemvis lectorem persuadere vileant et Maram em-niam per pietiuas is evidenria viemtii leuorem e Diaere potes, Me ea prasertim credas, qua in Christum
Quae enim caeteros docebant, ipsi omnium ptim op ribus profitebantur ι nihilque Gebant , quod Deo III. Optimo Maximo non esset dignis sinum , rationi eon SA cu forme bonis moribus , civiumque societati perutile . v 'Doctam, quam at nuntiabant , deterrebat homines a ecatis , qui, antea indulserant, QDucius miracvilotim quae patrabant, erat salus animarum . Moulis nactius homines eis meisionis aliorumque ab Abraham acceptorum rituum religiosos observatores , eis divi . . ..
.nas leges imposuit Iesus Christus antiquatis instia tutis pristinis moribusque patriis , in quibus gentes educatae fuerant, Reipublicae sormam Evangelicis pr. III. Proseri deinde Osigenes praecipua vaticinia ID, quae suini praenuntiant :ivior palsonem
mortem, caetet .aque circumstetitias adventus Iesu Christi. Postquam ero in sequentibus demonstravit , vadieinia haec in salo MN a ore adimpleta suisse, Ognum Mendit intic celere disclimen intc pseudoptopheta
69:1 ε . prori uia quando vaticin a lucidebant, extra se abrepti γ erati , cita talo rein actici quod certe Spiritus Divini non si Iudaeorum vero Prophta Divino Spiritu i iastrati , praestantioris naturae adventu rue balitur, de per Spiritus Sancti contactum , ut ira lo-Jua , nicaacem perspicaciorem , animamque splenditorei praetcterebalii Ethnicorum pseudoprophetae perversi e corrotis moribus eum essent i corporea- . voluptatum desiderio unice tenebantur e veruin I, id uis iophetis alii ante sapientes erant , quam proptu tiae donin aeciperent ι Hos prophetia illultravit, sapientes effecit. Hi vitae genus sectiit dissicile imitatu, co: istans , liberum , de mortis pericul rumqlle iret inconcussum , fucrunt a Providentia electi, quibus Divinus Spiritus . eiulque eloquia eo mitterentur. Hi, sicut, alii innuineri , qui Dei fuerunt Prophetae pς aedixerunt etiam quae ad Iesum pertinerent. Atque hanc ob cauliam, quaecumque audien tibus ad morum emund tionem utile erat primo aspe- et intelligi, a Pro lictae iuxta Dei voluntatem nulla obstulitate protulerunt ea et aeni ιmatum , allegoriarum , Obscurarum locutionum, parabolatum, aut proverbiorum involucris rexerunt , qua arcanius quid di profundius haberent , sensusque latentes ad vulgi captum non attemperatos. Tales erant, iuxta Origenem P. Ophetae , qui in Relgionis Christiariae favorein locuti sunt. Sane nullo rationabili modo fides iis denegari potest: eorum cstimonium summae absolutaeque auctoritatis est in iis velitatibus quas annun-IV. Magni insuper ponderis sim sit.icula in Chri- ' Reugionis avorem patrata, quoruni tanta erat .ri vidernia , ut Christianoriim iustes cum non possentch,-- ea inficiari , cogerentur eadem tib aere magicis artiis O ...' ' Mis, ac darenonis praestigiis . Verum Origenes egregie Lib. , refiitat pracraffam hane alumniam ostendens, Mira la Moysis, tophetarum, Iesu Christi, eiusque Disci-' puloruin nullius atrificii insimulari posse. Mores h tum illustrium Virorum, illotu. doctrina alia ex miraculis consequentia , ineluctabiliter id evincunt.
seriptis onsentanea in superinduxit. Utrique miraculis opus filii Moysi quidem, ut sibi apud Seruium plebe inque fidem faceret a Iesu vero , ut suam probaret Divinitatem, 'vangelium in universum orbem propagaret . Verum praestigiatores hominum salutem non quaerunt, immo nec quaercre valcnt , cum ipsi cel
stissimi sint deinde eorum praestigiae breviter dis sparula
tur Sie Theotas statim a lublatus est , omnes qui et edebant ei, subito dissipati suetunt. Si Simoniani doctrinam Simonis abjeceiunt post eius mortem , ira ut oti genis aetate vix triginta reliqui memorabantur. U. Id autem diei nequit de Dilcipulis Salvator . multuam testes oculati sitissent eius Resurrectionis , ne idem non caeterorum miraculorum , quae dum in vivis se re patraverat; eum Divitium quidpiam esse peritia i t. n. ii sum habentes, atriam relinquura , ut ex voluntate
Iesu doctrinam sibi ab ipso traditam doceant , de in atrepide se perieulis committunt ae morti Disputatio πε. a. r. ne habent contra Iudaeos erat lini eos Me a patriis instiuitis abducunt, eui pleta enent, Publicani, e catores, sine litteris viii. Mors Christi ignomini s debuisset natui aliter delete anticipatam de sam ejus persona opinionem is cum eumdem vidissent oeeubuisse sevi unum de hominibus seipsos deceptos agnoscere debebant , propitumque errorem omnium primi damnare . Quoniam igitur oppositim perege runt, uti modo dirimus, asserere debemus, illos peros sim habuisse eum divinum quidpiam fuisse , vera esse ejus miracula , de veram praecipue esse indubit tamque ipsius Resurrectionem igitur nudus homo non erat Christus . Quo pacto enim nudus homo ausus II Isuisset per universum orbem suam Religionem doctrinamque suain disseminares quo pacto potuisset pro
arbitrio superare eos onmes , qui suae doctrinae promulgationi adversabantur, Re es , Imperatores , in tum Romanuin , innes innuam gentium Principes
populum quippe a solo Deo vis ista obtineri potest. VI. Perperam autem in dubium quis revocaret , num reipsa vera sint miracula, quorum meminit Evam itata erigelium. Omnem iidem , inquit rigenes , adiungeres umem . debemus iis, qui Evangelia scripserunt, ducti cilicet': pietate de animi candore , quae in eorum scriptis eluincent, quaeque nihil in eis aut spurium , aut dolosum,
aut fictilium, aut vafiuin tu spicari sinunt . to eris enim hiabemus, anis nas , quae nunquam attigerant eas
quae apud Graecos callida minamque veri speciem ac subtilitatem adhibens sapientia e versata in iudieiis rhetorica docent , idoneas non fuisse ad res commini-secnda , quae .fidem ingenerare , e ad vitam fidei consentaneam adducere potuistent . quidem crediderim, prosequitur idem origenes, talibus sine doctrinae magistri Iesum uti voluisse , tum ut suspicandi locus non esset, eam niti argumentis ad veri 1peciem con, pontis, tum ut intel Iisentioribus evidens fieret , si ceritat illam Scriptorum junctam eum mulis , ut ita loquar, simplicitate, donatam fuisse divina potesti te Apostoli lane tantum aberant ab omni dolo malent omnia experiri tormenta, de ipsam etiam mor triai cotem subire, quam veritatem vel in uno verbo Ledere; hine sinceri adeo is bona fide fuerunt , ut de iis etiam mentionem faciant, quae ripsis, di eorum M
ostro igno niuiam creare Polle videntur.
VII. Ipsi pariter Discipuli Iesu Christi miraevia pinpatrabant primis Ecclesiae saeculis , de eorum vestitiae ac
lumine illustrati futura uandoque praenuntiabant: d. mones ab hominibus eiiciebant nullis adhibitis phasemacis , nullis uicis incantationibus a sed oratiori 'bus, de prorum: lato nomine Iesu, maxime eum nomen is '..t' 'hoc aliquis recitabat puro animo , dc integra nae . idi T. F. Tainta certa , addit Pater iste . , namιοι Iosa in ''
natum, si os eruntamen licet qua virtute, ε.
prosequitur rigenes , Iesus ae fecerit , demo , strari polle non videretur nihilominus evidens est, nullam a Christianis incantationum artem adhiberi is sed Iesu nomen , aliaque nonnulla, quae Scriptu isti Vinae indendaeue docent. .
25쪽
vli I. Maximum vero mira liti a Salvatore per suos Apostolos ae Discipulos patratum est Victoria
quam isti reportarim de universo mundo rae mira Evangelii propagatio . Et quia di voluntas crat , iit inter homines et doch in invalesceret , irriti su
Lib. 4. r. runt omnes daemonum conatus quamquam machinassa via adhibuerunt omnes . ut Christiani amplius non es lint,
Reges erum, Senatus, Principes , populos ipsos malii inique ipsorum incepti ignaros incenderunt in Religionem Chiistianam, eosque qui ad illam ad mesee-han . Sed Verbum Dei vel impedimentit Ditius omnibus fuit, Se quasi vires ex ipsis ini essi mentis acesssissent, miris magisque progressum et , Ee v -LI P. riorem an martim latetem messui . Volens Iesus disse. P:ι,' mitrare doctinam suam , tantum perfecit quod de alia Religione inquam auditum esto paucis amnis in multis Orbis locis multos Graecos isti baros, multos sapientes Se ignaros ad suam octurnam alli.
ceret, Se ita persuaderet , ut a morte in certare pro Clitiiii anilino, quam illum ei lirare mallent . Num verisimile est , postolos , viros ignare, sis plebeios
fuisse adeo auli. t. e , ut tantum opus adorirentur
quale est universum terrarum orbem subjieere egibiis Iesu Christi , nisi Divina virtute seipsos fulciti persensissent Num verisimila est , eorum auditores a patriis inlii tutis abductos luisse ut amplecterentur doctrinam omnino diversam, nil peculiari quadam 8 extraordinaria viri it , nec Fon miraculis pcrmoti fuissent Et quod magis mirandum est in conversione Infile. lium, inniti , prout narrat Origenes, ad Religionem Christianam accesset lint velut inviti , S: iritu quodam repent in illorum animos agente, atqii ita illos immutante, ut quod in illam conceperant odium dei' netent , pro illa mortem oppetere latueten . Dfiri nato: igenes se propriis oculis multa hujus nodi no. viis exempla e vita γα edi notiimur, inquit ille, aua si Wiberemus, ames suo um oculari se fueri.
is Testis autem est Deus, subiungit idem Scriptor
, cui arcana conscientiae nostrae patent, nos Divinam Iesu doctrinam non insis narratiunculi , sed variis iisque evidentibus argumentis confirmare velles, is Validissini hisce montem is nihil . ut mihi vidctur addi posset , etiamsi de comersione pervicaciorum
IX. Caeterum Doctrina Christianorum in seipsa omde siderata satis comprobat Divinitatem itilliana Relib ron.ptum pio us. i. enim Doctrina re tot orbi cognita est
Ili is, Neminem Quippe fugit , Iesum natum esse ex Uirgiu
ilianinum ne, Mutrixum cruci, quod jam tot homines Ge-UM dunt, illuin e mortuis surrexit se . vertiturum esse iudi-
oum, quo iniusti meritis suppliciis, justi meritis prin
na iis affici det,et t. Et mysterium eiu trectionis in orem euain infidelibus, quibus deridiculo est, qui cu Ithd non intelligunt. D. Hae Doctri pia praestantior est illa ea irram nationu . Infideles adorant bessias statuas, vel alias Creauitas Christiani vero sublimi r his visibilibus ac creatis renus petunt, ideoque colunt cum, a quo oninia dependesit, quique scrutatur hominii rems, corda. Fidei lumine illudfrati, nee non primis ae eommunioribus natura ideis agnoscunt, Deum supra nateriam conuptibilam est , ac immensum ab ea distatu, honorati non possie corporeas hisce rebus, iis quibus e te: dunt infideles elim dem Terraesentare, agnoscunt, idola utila id divinum considerari non posse, cum sint opera niatruum hominum; eaque eomparari non posse eum supremo Deo , qui universum creavit , regit , at lite uber Iat. 3μ. D ctrina Christian ,tum aeque accurata et quoad mores , Ipsa docet servos, ut dii cant, qu flari queant mulier ab exereendis eum maritisso fimultatibus , i a theatrorum saltationumque in iacipum libus autem pueris lascivientibus .in venerem prurientibus franos nil citci docet contemnetidas e scio sensibus labiectas, aducas, mirae ridentur c natur modis omnibus animam ad rerum
Lib. D. Lib. . ac quoad osma. pia docet
. -':l nimo ingenua per cligionem A . : . las averti ab impudicitia, ab
ditorem evehere Uno verbo , docet peccatores non amphius peccarem simplices replet perfecta prudentia, omnes Mirines ad Beatituditiora perducit. x Hile positis, mirabitur nemo, Christianos pure 3 innoceme vivere, eosque, si iiii infidelibus comparentur, in mundo tamquam lumina eis . Ecquis enim, inquit Origenes Eeclesia deteriore lunt, is inne peiures, praestantiores esse altis eorum, quiis in popularibus coetibus vivunt 3 celasia Dei, quae se est Athenis, man1ueta est, constam, ut quae grata summo Deo di accepta elle studet 'contra coetus Atheniensium rurbulintus est ne ulla ex parte ad Ecclesiam ejusdem loci comparandus. Idem dixeris
, de Ecclesia Dei, quae est Corinthi de Corinthi
non lateatur, eos, qua ni meliorum compara
is rum coetii idem urii de Eeclesia Dei, quae estis Alexandriae, de Alexandrinorum concilio . Et si uvis haec eandido animo audieiit, in rebus eo siderandis veritatem quaesierit, is eum admirabitur, is qui consilium coepit, uerficere potuit, tacet , si Dei ubique essent in insulis inbbus populorum, coetibus immixtae A . Christiani ad mortem certare pro Christianismo, quam illum eiurare mallunt civis lis societatis ineulum. hoe est iustitiam diligenter eustodiunt se dociles praebent, mites ac urbanos ab ota secenitare di impudicitia, & omni venerearum voluptatum dedecore ablunt. Aliqui intor ipsos, non propter
humanos honores, non Pr Pter mercedes ccuniarias
non propter joriolam , sed colandi Numinis caussa persecrari virginitatem colunt. Quidam etiam eorum cum eximiae pi ita is amore, tum quo castius ad cultum divinum accedant, ut nereis voluptatibus etiam le-r pennissis abstinent . Tandem adeo .iceti sunt in Religione, ut, ne vel una vocula Christi auri silaum curent , ad mortem usque firiniter pugnent , parati quodvis supplicii mortisque genus sustinore. Et ni in circumstantiis, inquit egetegie rigenes , a ilius ti
ra vestem. Hat m, modo in eoinpendium redacta ea omnia, quae notabiliora deprehendere potui in opere origenis contra Celsum in favorem Religionis Christianae . Si eui hae quae ab origene exscripsi non a rident, vel eadem proponendi methodus, adeat Scrigorem ipsum in suo io ite Ae ibi trulla liae hic cuγα, pro libitu perlagere poterit III.
I. Aera Scriptura, iuxta Origenis do nam, D vi. . na inspiratione exarata est, rapiritus Sancti est opus Sane, inquit tigcnes, et in s.s unum
Spis, in penes friptra ξάπιπνοίας τοῦ ωγίου πνευ - ας οἰναγεγιαμμί , . ipsum Spiritum Sancrum dedis te hominibus lacra li: teras per ministros verbi : VAratus Sani us per ministros verbi is a Mi cis Tandein Christianos cum Iudaeis onvenire circa veritatem his. julce in Duratiosa is Dicomus in confesso esse apud fros quo suras libro δενFres em Divino visit. τα Βιβ IaΘιί γεγρά Θει πρεῖματι. Ex his loquendi sermulis, qui biis utitur ori penes satis superque constat, sermonem hie esse de itis; iratione immediata, de vera reis velatione, quae omnes indiscriminatim afficie sacros Scriptores, sive Prophetaerant, livem storici lici Il. Nec satis illi fuit tam perspicue docere, Sacram Scripturam est opus Spiritus San ita an ulternis hanc veritare: n validioribus momentis confirmate studet. o. mentum primitin desumptum est ex unanimi consens, ne omnium Nationum, quae susceperunt doctrinam inveteri novoque Testamento compreher sam . Permulti Legislatores, inquit ori senes, extiterunt apud tecos Nolarbaros, inmineri quoque Doctores vel Philosophi veritatem se pollic ntes asserere nullum memini. mirsa gis litoron, arlactum quemdam&lludium etiam exterarum gentium animis injicere potuisse , ut lepessura vel luteieerent libenter, vel etiam omni animi intentione defenderent . Etiniiidem dubitari nota
test, quod Philosophi optaverint omnibus innotescere eam, quae sibi visa fuerat, veritatem sed seientes quia id omnino non possent, ne cortari quidem hoc
aut incipere omnino ausi lunt . Sacrae Solpturae reservatum erat innumero & immensos ex omni Graecia di ex omni terrarum orbe perducere ad observantiam
legis Moysis , ad discipii latum Christici innumeri
quippe fuerunt de immensi ex omnibus gentibus, qui rellatis patriis legibus, de his ii os putabant Deos ad alium cultum se tradiderunt, de hoc non sine in .
genti odio advertiam se commoto coruin, qui simula. cra venerabantur ἔ ita ut ab a frequenter, cruciatibus affligerentur, nonnumquam tiam agerentur in moris . Milio si attendamus
quomodo brexi tempore ipsa eis ultorum mortibusque proficiens , sed de bonorumis direptionibus at lue ab his ontra e rere sui plici
III. Secundum Origenis momentit in f vorem in Ire indam spirationis Sacrae Scripturae ex eo est:n tu , quod
Prophetiae in Scripturis exaratae eriectissitu adimpleta sunt. Dixit uti hesi linuntiant adventi: Salva.
Tom. t. Momenta, quae Di. v. nitatem Paemae crimpturae ne . dunt. Lib. 4. e.
addititi genes io ocvit poenis
26쪽
t Is praenuntiamque eo advenie te essinitos iiij, III. cipes ex Iuda que, nodum ex illotia manitescit - r. sine edochmur contigille poli liacatarationem enim L LVM t. Iudaea vastara eli de apud Iudans ab illis die usu leue modo nec hi uiae ottit tintiit nec aliare utantuas, nec Sacerdotium constat. Oiptura Sacra de Mel. si verba faciens, ait gratiam di: uiam esse in labiis eius linguam illius eis calamum Scribae velociter scit hentis quod itidem vaticiniuin impletum est . quia brevi temporis inrei valla universus orbis dotatina fici putatis eiu impletus est. Legimus insuper praenuntiatim in sacris litteris ejus ortum ex Vi: gine in Bethleem, is finem septuaginta Danielis hebdoma.datum quae iidem ad litteram impleta sunt. Ex quibus omnibu vaticiniis per ecte adimpletis , inspiratio
Oportebat autem has piopheti.4 adimplcri, inquit Oii- genes, ut mani. i. steracmoistrati posset Sacrorum libro. Tum Divinitas , Aut enim quam completemur . subse. dit idim cliptor , ea quae ab illis inierant praedi- cra, t. aenui, vera essent, a Deo inspirata, tamenis sterae vera cile non poterant pro eo quod nondum, probaremur impleta Adventus vero Chrilli vera LM 1 8 divinitus in p.rata quae dixerant, declaravit is cum utique prius haberetur incertum, si eorum quaeri praedicia fuerant exitus esset implendus , . blervandum hic est, tigcnem non assere te absolute, ain te Incarnationem non potu ille citionstrari inspiradi neni librorum veteris Testamentici sed iolui demor stari non potuisse viam ma aettimensio quia solus exitus iratum m h luxuini, qualis post Incarnati l , ii secit, id ii uteilissime Ilciidere poterat. Sempc igitur certum indubitatumque uit, Saciae Scripturae libros
divinitus inspiratos fuisssit sed veritas ista elara de exi dem non eost nisi post extum prophetiarum ChνL
m. lv. Qiiod si his qui minus in Divinis eruditi sunt re abiei a disciplinis, non stati in i: prima fronte litterae lanius kφ . Sit ut pra hominem est videtur Oecurrere non illico
euilo I dicznduin , Sacrat Scripturam notis ac character ibi is hi retina D. utilitaris destitui. Sicut enim inordine naturae quae
πώ sunt, quae non iis evidenter apparent Divina
Prou dentia dispensari ita ut iureidum ab uine iis me. Lib. nec credantur quaedam ad Providentiam pertinere, quia
taret . ratio ab eis latet . per quam inclitabili quadam ite
os iura d. vi. ae providentiae distentantur: quae tamen ratio iioia aequalitc omnibus occultata est: ita ne scribptu. ae qui 1 cm Saticiae divina esse nil iratio propterea noti putabitur, quod inti: initas intclii gentiae nostiae non vale percit gula verba occultas, latcntes investigare 1etricinias: Sunt quippe actae Scripturae thesauriis invasis lictilibus, ut eo niasis divinae potentia virtus Ciulgeat , dum nulls lima:iae eloquentiae suetis in dogmatuin veritate mi icetur. Si enim vel arte rhetori. ca, vel plui , optuca calliditate contaipti libri Sacri M .edcnaum H icerciat homines, sine dubio ndes Chrisiaria puratetur in verborum ait consistere atqu ins, pici lia humana, non in hirtute Dei. uti; is igitii rest obiectio contr.i Divinitatem Scripturae ex eo desumpta, quc ii ingerii nolit imbecillitas non posti inuti quaqu dictione pervenire ad arcanum cntentiaruin
γιA Qecuri: in dolι estem m. Quae quidem verba libertinis aeque ae incredulis siletatium indicunt.: Mi; ἡ xo: 'M-nta Sucra scriptura divinitus inlii iuri . spirata est, uti docet Orisciae , necessario inde sequi. re .Ma tur, nihil inutile aut superditum in eadem repetiti 'R M aperte tradit noster Auct ij. Homiliari . in Nume,r isti, e ros hisce verbis: Sed nen, fumus hoc dicor. d. a , .
na Sapientia, habetis ibi scipiat manifestat, ve adum is sua litteratam. Sed ex arbitrer . . . . ne ueiora ut iam esse , aut num apicem in Scriptura, quι opus fuisse non efficia in is, aut virtuste litteraria itisciun . Spiritalis homo , tamquain petitus herbae ius tanti facit quanti par ei vel nunima etiam , quae in factis libris seripta uint,is quis deaeat esse eorum
usus p obe novic in mens .... nihil esse QScriptum supertiacaneum. Caveat igitur unusquisque , situm concludit eruditus iste Ecclesiae Pater , ne ullam pariem hortan sacrorun libroni contemnat, nee divinam hanc a :uain. tiusquisque in Evange- cancer rara A Myam, Orn ii,
hi lectione cibum affiniat nilii tes at SicutI enim Dei digitus , habet insuper alio loco , nota se nrodit solum in codilo, sole, luna ac stellis, sed interra etiam, viliorique materia se certo et edimus Spirituri Sanitum in singulis Sacrae Scripturae litteris aliqua praebere salutari a d uinent , iisque divinae suae s pientiae aliqua impretiisse vestigia E siqui , u Dadicam, με seis instigia Apiemia impresseris Huic egregi Sacrae Sciiptiuae elogio nitidi est quoda, di polina VI. Ex Divina Saetam Scripturarum inspiratione sequitur insuper, vera esse quaecumque in illi, scriptannit Veritas, exempli aut sa, Staipturarum novi Te OKυ -- stamem demonstratur ex onstantia , quam demonstra P runt Apostoli in omni poenarui genere Prome Iesu M. M.
doctrinam perlerendo. Tanta enim, tam firma ad mor-num. e.
tein usque constantia, argumento et , Discipitio, esu non fui it eos qui fingerent de agilli tuo quae neutiquaera erant Apostolos autem pro certis habui; impiae scripterim, aequis cium aestimatoribus inde prasi tot ais, quod tot ac tanta pertulerint propter eum, que uini Filium esse credebant . Nullo igitur inendacio, L immo nee mendacii ulpicione insi nutu i ossunt Sancus Io, . Evangelistae, quorum pietas animi candor in eorum ι- ιλ
ρ sitis. Vll. Praeterea mira quadam simplicitate exaratae sunt simile Saetae Scripturae, quae toto coelo ditari a sermonibus, saeri- arte elaboratis, cloquentia pD,tMiorum Scriptorum.
Scripturae ii inplicitas admirationi et vulgo lectorum qui se ejus praeceptis meliores effici sentiunt, modo sint ad fructum ex illa capiendum comparatici e comtra Platonem , exterolque Philosophos videre ieet a solis litteratis legi. Et si sinu comparentur scripta
Eva elistarum nec non Prophetamin cun Icliptis Phi- Blasiorum, plane coiistabit , omptamis accuratam I latonis aliorumque similiter loque. itium orationem paucis vel nullis titilitatem attulit te, prae illa sinpli cicii Evangelistatum , qui docendo scribendo se ad vulgi captum cinistri int. VIll. Et si in Saciis littetis simplicitas eluceat non obscuria uno truncia in loco obicia. itas cptuneiiditur, ut in suo . 'Opere conita Cclium probat Ucnia ex eo a quod Lib. i. ... etiam ab initio Christiani imi, o A talis adhuc prae e ac ML dicamibus, de leni Scripturarum inier fideles suete diisidia με- hic notii , inquit tigenes de Cesta sermonem habens jam rum a initio in . . sensis librorum, qua div esse retuntur , Mer dolos , sidia. Si praedicantibus adhuc Apostolis quaestio non modica inter cos qui ex Iudaeis deni coeperant exor est, oporteret ne Iudaicos ritus obset vati ab iis qui ex diitibus ad fidem accesserant: rerunt tune temporis qui de elurrectione quaesti, moverent, utrum iam suisset lacta. Insuper Divus sau. lus ostendit, iam tum ab initio dissidia fuisse scribit enim ad Timotheum, ac mandat, ut devitet profanas
vocum novitates Ee ex so lor Deruuans profanasvμum novisates . . . . Ha m se, inquit rigenes iam tum m iniri ..... nais fuisti a suibus mineelletia miseria. At si iam tum ab initio,is p stolis adhuc viventibus, Christiam Obicuritatem deprehendebant in Sacris litteris nemini mirum videatur si etia innum hodie nos deprehendimus, nos, inquam a primis Ecclesiae saeculis admotam remoti . IX. Eamdem hanc veritatem probat Origenes quibusdam exemplis e Giptura delumptis nam est equa litondem mylii eas quasdam dispensationes , quas divinae L Seripturae indieant , etiam impliciores fidelium re dimc quaenam vero hae sint, cordati e modest ne Tom-stire se fatentur. Quare si quis sciscitetur de eongres ', si Lot eum filiabita, de duabus lixoribus Abraham de duabus sororibus , quae inseruar Iacob, de duabus ancillis, quae excipio pepererunt, nihil aliud respot, deblint, quam mysteria hae esse a nobis non intellecta sed Tabernaculi fabricii cum lagunt, crede te quae scripta sunt esse figuras, quaerunt quae posirit in singulas Tabernaculi partes accommodare . Nequa vero in eo , quod eredunt rei alicuius figuram esse Tabernaculum, talluntur, sed eum rationem cujus latus est Tabernaculuin, certae cuipiam rei prout postulat Scripturae dignitas, aptare volunt, aliquando aberis rant. Nec solum vetus Testamentum hisce state dis- ficultatibus nam ingelia
27쪽
iungit idem Otigenes , quae Ioanni revelata lim I gens, non obliupescat in occultationem mysteriori im quae etiam non melligenti tiae seripta lint, latens quid, areanum habere videnturo Apostolorum autem Epistolae cuinam sagaci, petito sermonum iudici vudeant ii apertae ae intellectu faciles, cum illi infinita prope sint quae veluti per foramen maxima, quamisi ut una intelligendi materiam inplam praebeant. . I oncusta haec veritas ain altas iniri genis animo radices egerat ut asserere non vereati te . ses sum mysti eum sub littera Sacrae Scriptiirae delitesce tem in minima lui ait innotuille Gentiu ii post lo eaque de caussa eum inclamasse: O altitudo divi. tiarim sapientiae .scientiae Dei Contra aut in inquit rigenes hune Apostolum nunquam credidi:se perleet. Ἀω in nysteliorum notitiam posse se attingere, quia ille ipse fatetur , incomprehensibilia esse Dei iudicia, minuestigabiles vias elim. Non enim, ii is spelle posse strutari iudicia Dri, sed omina nonmm. Hoc pacto rigem ad hunc mysticum sensum assentiendum se ineptum insenue satelli summa mod stia suim mentem exponit circa turne mysticum uomit. y sensum Sacrarum Scriptiirarum , Nori mitem dubito. - multa eisie, inquit ille peregregie q.iae nos terra, Taii. II. sensum nostrum superent; non enim tumus illius r meriti, ut isos seere possimus aue sen. - si dis, Christi alaenius Nescio an perv ire is possem ad intelligentiam mysticam eo um locorum, , quae faciliora sunt, uti sunt ea quae sacrificia re bis ciunt se . Unuiquisque nostium miretur hoc loco modestiam docilissimi liuitis Viri, quae a diametici opponitur praesumptioni Novatorum circa intelligentiam dii liciliorum texti .un Sacrae Scripturae, xl. Nullus erit loquendi finis, si pulchriora tigenis de hoe argimento loca in medium a ferre volu
derat S. Ioannes in ira Apocalypsi, cum de alvatore hae seribit: qui .abet clavem Davida qui a =ctit, nemo claudet I .ludit, nemo aperi utri id M. clarat cum imititur de quodam libro icripto intus esbris, item nemo aperire potest, nisi eo de tribu Iuda id ipsum docit Isaias cum locu itiit de alio li.,o, quem homilae uicntes litteras pelire nequeunt de homines nescicntes litteras non postum legere quaeqnidem non de sola pocalypsi, aut de solo Isaia imtelligenda veniunt, sed de univeri sacra Scriptura
γ μὴ , quam sane apud illos in Osi ab vii, qui
divinarum litterarum notitia medioeliter allocuti sunt, amigmmum involvens, a parabolis . tenebrosisque sermonibus, a divertis aliis obscurit .atis generibus quae hominis ingeni dissicii coonprelienduntur, mpletam esse Verum de hoc arsumento hae dicta sui-iti s sejὶ XI Etsi Origenes agnoseat tarnas obscuri Lites in mutis a Sacris i tuus docta nihilominus, ' in Sacris scri-
pluris Drum desiit aedificitione in omnibus riserius
, ies tu. PMa Der ναι dentia inquit ille, in sacris scrip -- ω - . . di omnibus Christi celsis e nisita tendit, aeram Scripturam, licet ob curam, iis etiam in Chri utilem esse, qui illius obscuritates non intelligunt. Idit II psum direndum est de sacris Scripturis, quarum se hi sum non percipimus, quod de pracantationibus, quae
ean. m. i ii eos etiam operant i , qui oriundo sensu niso: n
. . runt Spiritus, ides vinules illae, quae animae nostrat s. et ripti in adiutorium datae iunt, pascuntur te reficiuntur exa ditu Scripturae sanctae, velut ex divinis, rationabili.,ubii, cibis: sicut ex hujusmodi Scrivturarum medita. νψm mei tionibus, divinarum erga nos virtutum contortia, os ieia,t oramus ita e contrario naligna uin virtutum 2 2. .' insidias pessimorum daemonum incursiones, ex hii Tom l . juscemodi sermonum, nominum api ellationibus effu-
quia omis erimu rvinitur uoi in M/ilia os . Si enim inbilis non est Sacra Scriptura, iam non et divi ritus inlpirata si cro divinitus ti inliserata jam in est. . .. XIlI. o. rmandat origenes, ut Divinas Seripturas, tacti veneremur, nihil in ipsa cineia res, nec ii, os sole ν url cyupos , Non igitur anuno langueamus, inquit i I. eme a re eum audimus Scripturas, quis non intelligimiis:
sa a CMinth. eap. . vers. I 6., quia cum Solliri ira sit verbum Delon Irurrv esse nonis deliri si eat non intelli inius, sicini nec ejus opera III., intelligimus. Si tu, hane etiam alio loco Seripi, AC u- , rarum sensit non percipis, si de P. 'phetarum ver i V. 'o bis iudicium ferte laon vales , re id ire ex stima in in s. Id et
alicuius obscuri Scripturarum textiis, cimnes ii congre Hora --
gari debent textus, in quibus de eadem re est sermo , ἡ σπ
vel in quibus iden verhum usurpatur. Prina loco ii, μα--ο- teralis sens inqt iri debet, d inde spiritalis obser ς 3. P. 4 vandum est, Parabolas fere semper ad unum, quod risis praecipuum est, tendere; ideoque quod ad illud tendit, M. . sis non debet ad quamlibet Parabolae partem accommoda rici ne debet lupo quolibet verbo dispinatiostitui. tigre is MV. citati do aliquis in . Scripturis occi irrit lora tau i. cus, qui Di quam imperfectionem Deo tribile: sed plura si tur, nobiliorem ae sublimiorem sensiim tune invittis unde mus , quam littera praeseserar Hoe pacto itine pre 'tari debent ea verba, quae simplicioribus videntii di vom, incere, Deum esse in loco aliquo peculiar, Qua re
orum tal um .e crimi, rem eos uritur .... .ri em tabcriptura, ιι nos trasis erant ..... Ie usi usi pag. sues. rna es of ctum quo nos omni o Quer es σ/anr Um P, xv filias tradit tegulas ii genes iratas, quas propterea in riceuliare ne locum habere volumus, e ima sim loco asseremus. Nisi ver ulis spida inus v. oportet in . Scriptuniri imi equi sensum Spiritus Sancit, non pectsensum in flendi uri non esse haereticis, Seripi uias. D. unima dii tetentia ae
recensitis a s mi ilium pro deli ad ηιλ, si ad intelligentiam δἰ ερο ι
interpretari liarem nolitum p - γ I. ando citant rom. I.
dos esse eos, qui loqiii intur, ad illis , ilibus et m. a. I. diligitii . s . humanas i S. Scripturarit ilitelligentiam hane nobis letomerenditia nihil aptius esse ratione , . G . v.
quam lima fides comitetur tandem triplicem in D: αS. Scripturis sensum elle distinguendum litteralem si ρε .sd ve historicum, mysticum sive allegoricum , de mora P. 32. Q. lem. ν litem nam is in Scrip Wi Div nii , inqui :: I
velliti corpus, anima, spiritus Sacra sola tura: u.: u I.
XVI. Et si vetustus hie Pater videatur moralem G, i. allegoricum lenium p. a ponere litterati, quem imine. T. - rito tamen non uno in loco contemnendum esse do. xj. a cetra quonadmodum in quarta Sectione videbimus iubia, ac tradit nihilominus, per se utilem esse sensim littera 'milem: ramam testionem , inquit ille de sensu ui M. litterati scrmone ii habetas, per se, item esse posse, o Lithsaria eorum multi dii, qua in simplis re di disjan . Et paulo in letius postqHam demonstravit, in mi , .i, is quo sensus litteratis omittat, ait, ad plura hune senis a.
tum utile. elie, e ad morum emendationem poste α
inservire . ruitur pariter ex eius Homilia non in . . c. f. Numeros, illius mentem fuisse, ea Scripturarum loca 2 littet aliter interpretari debere, quae in se sensu litre u tali, instriictione n aedificationem praestare valent in Mea vero in senI allegorico aut mo ali interpretanda et Iz iasi quae litteraliter umpta ad pietatem excitar isu possiunt. Mente exciderat observare , Origenem inter id si
exteras dispossitiones requirere ab iis, qui ieram Scit
pturam legunt, quod sint sancti corporeis spiritu , cur ad , eodemque obsequio ae veneratione prosequantur verbum Dei scriptum, quo prolequerentur Corpiis Gan si guinem Chiilii Domini. AL Ma. . XVII. Caeterum omnes universim Christianos ad hane Ση .:l lactionem ii genes hortatur , Optamus tamen in uilis . . o qui ille, ut vel his auditis optra detisn m solum omit. ει.
se in Ecclesia iidire verba Dei, sed de in domibus ve- : 'π
is stris exerceri, e meditari in lcge Dorinni die ac in m. n.
se nocte ibi enim Christus est is ibique adest mi '
is timentibus se . Propterea nam ite manclatur in
28쪽
ι- . t , ut medicamur eam eum imus in via is eum III. ri sedemus in cinis is jacemus in cubili, cum
A si V , exurgimus . . . . . Si vero ad Eccl)siam frequea - ter venias, aurem ii letas divinis admoveas , e is planationem mandatorum coelestium ea pias . 40Meibis c deliciis ea νε, ira θινἐν Ma ινbis disinis conva I eε, ο sensibus, ct abusio effvisa, amem s. Ρ-
Nec multum tuu dandum nune erit in adinveniendae si imbecillitatis Christianorum nostrorum temporum in o quippe posita est haec caussa, quod scilicet negligunt hune et bum aeque necessatium ad vitam animae, ae esca necessaria est ad vitam corporis Nani, in egregie subiungit idem Pater, qui negligunt spiritualem hunc cibum . nequeunt rationabiliter comqueri de iniitivitate carnis is Quod quia non facilis, is nolite eonqueti de infirmitate carnis , nolite dicere quia volamus, sed non possimus , volumus coni, Misenter vivere, sed carnis fragilitate decipimur , deis impugnainia stimulis ejus. Tu das stimulos earnis is uae, tu cam advertus spiritum tuu in armas, 4O- tentem facis, eum eam carnibus satias, vino nimiori mundas, inui mollitie palpas, di ad illecebras a
XVIII. Qucia Canonem librorum Sacra Scripturae, origenes primo loeo assciit, eo comprehendi vigilatu 2 - veteris Testamenti Sum utem, inqtii ib. ruri, ac in quodun fragmento sui Cmamentarii in ptiuum ν mi psalmum, i, duo libri iuxta μωιοι is i libri II iis is iunt, diiciis, Exo dias, Leviticus, Numeri, inuis ter omium, Iosue, Iudices, inulli, unico via D mine apud Hebraeos comprehensi. Regnorum liberis primus, secundus, qui apud eos unicum volumen, constititulit. Regnorum liber tertitus clavarius, quosis ipsi etiam in unum volui ne redigunt Paralipome, ito liber primus, secundus, uti apii illos comis emi volumine . Esdras primiis Oeeiindus , quiis apud eos unicta conficiunt libruin Libo Psalm Q um, Proveibi Salomonis, Ecclesiastes, Craticumri Canticoruin Isaias, Ieremias, Daniel aia culei H Iob, WEsther. Extras strum in is iuncus Ἀλιμ ιιθω- Ο inscribun Q SMle Saaebano L. Hoc autem non impedit, quo minus Origenes plures Machabaeorum textus citet uti Sacram Scripturam
Asnosci insuper uti libros Divinos, Iudith, Tobiam,ri 2 bipientiam, raeelesiastic uini ita ut quoad libros V .
. , . teris Tellainerati a nobis di 1crepat in hoc unice, quodon tu duodecim minorvin Prophetarum hoc loco non me .nbnis. Consentit, Monem esse ueto,em Pentateucii
Ο ir no nec excipit postremuiri iaput Deliteronomii, in
T. quo sermo est, note ac lepultura Satiati hujus le-'. m , ' ..., latoris. Docet Iob vetustiorein elle Moyse a sed μήν P. 3 cura auctorem huius libri Iatis Mecieipuun non e , ζαι. plicat Psalmos diveris auctoribus adicribit . Praeterras, iis Proverbia , Ecclesiastem is Canticum amicorum ait , a pluribus eidem Salonioni adlati bi tiim apiemi ai ' Matri , tuin Ecclesiasticum.
Gaην ροις. XIX. Haec lunt notabiliora, quae quoad libros vete-
ditis ei amenti deprehendere potui in Origenes, una
L. . eum his duae halint de Camico trium pia: rorum , qui 34 in ornaee n missi lunt, de Hiltoria Susannae , Belli detri , '' Ut aconisci quae omnia uti Cmonicam Scripturam as-t. Nur, non lacus ac caricia, quae in Danielis Prophe-νη πο- tia comprehenduntur. Verum utique est, origenem in -- , enumeratioile librorum Veteris Testamenti lucta H A. . - 4: axis , viginti unum Ioluinmodo recensii , licet: expielle dicat, An viginti Ma L μ ει ν δἰ αβοι.
uela ierum , ut egregie animaducretii Pater Ceilliemus,mm. t. re hujus discritu inis ratio in eo posita est, quod in haer de enumeratione desunt duodecim minores Proplaetae, qui
, .... tamen in Hebraeorum anone indludebantur . Dei γ m. a. Otum lupplevit Rufinus, nam in versione Historiae Eur '' sebii . in Origenis locus profertur, post Camricum Canticorum potuit libium duodecim minorum Prophetarum . Caeterum, certum indubitatunique est, Origenem aecenti iiii e duodecin minores Proptietas lubris Sacris eoique saepissi in citat in suis Scriptis una cum reliquis libris bacrarii in Scripturarum. Numeri XX. Vetultus hie Pa: et aeque acc ratus est in enuia
: Oeta uicratione librorum novi Testameitti, qui inicipium
Erit L sunt, quatuor Evangelia, scilicet . Matthaei, S. Ma-ώ. Ma/ιλ ci, S. Lucae, e b. Ioannis A. t Apiniolorum qua
iit hydi. S. Ioannis una S. I. . cubi una b. u. .aeci e poc a m. . yisis Animadvertit nihilomitius Origcncs v. sua,' aetate apiis nonnullos dubiis iuule, num Di,us Pamiuist ad lucen. reipta Auctor Epistolae ad Hebraeos, eum alii. I rea . eamdem Divo Barnabae ad leti berent, alii Divo Lucae, . -', di tandem eidem Divo Paulo. Ipse autem in qu m- M a. to tomo sumi Commentatiorum in S. Ioannem vi,
nari videtur, Epistolam harae quoad si ibstantiam adscit. bi debere Divo Paulo i quoad delectum autem de di III. spositionem veruorum , alicui ex suis Discipulis . i. ἀσύ hilominus in sua epistola ad Aricinum videtur velle refellere eos qui inficiabantur hane epistolam a Diuo Paulo conscriptam fuisse is sere semper subis ἰ- ά
huius Apostoli eam citat. Quo Id secundam episto In S.Νlam Divi Petri , secundam, tertiam Divi Ioannis quoad epistolas in luper Sanctorum Iacobi , R Iudae c. - . A fatetur ille , aliquam suo aevo passas esse oppositio δε- Lib. nem quae tamen oppositio impeuire non potuit , quo 'minus Canonicis Scripturis accenserentur . ita lessu in s.Moti per reverenter Epistolam Divi Barnabae, Librum '. λων. Pastoris , innuit autem , hune poliremum pratapue 'multis uti librum divinum admissum non fuille, Wil. te ipse dubitare videtur de authentica huius libri insuamoin ilia octava in Numeros, in qua de Libro P i ii
alios libros apocryphos , quos in suis Sol ptis citat nihil nos morari debet , cum ille tere semper, et mat, libros istos nullam auctoritatem in Ecclesia o m
XXI. Modicum quod superest in oci gene quoad
Traditionem, en theologicani summopere juvat. Itaque docet ille , Traditionem esse certam veritatis re r .ai P gulam .hu us Traditionis nomine intelligit do nix.Plauti
ctrinam , quae per successionem ab Apostolis ad nos pedi.
usque pervenit Serierin reo, inquit ille Ecclesiasse ν. cais adici in ριν Decusonem a A estoli εν-hau illa sola credenda es varitas , qua an nullo ab Ecclesiastica Apostorua disco cis Tm dirio . Muotiescumque habet insuper Haetctici utuntur auctoritate Diviratum Sciipturarum, quas uti Divinas Chiistiani innes agnoscunt, videndii asserere . verbum veritatis apud ipsos est. Sed nos, illi eo subiungit , Ilι erodeν non ueba mus , ne exire a Mima is cete flua νώDion , nec alι re ero ore , nisi quem amodum p. sucetas amem Ecclesia D a triaude υ - ιν Traditione igitur, tu, ta mentem Origenis , interpretati debet sensus Sacra,riun Scripturarum , de veritas Dogmatum Religionis Traditio istinari debet.
I. Rigenes verba iaciens de tota Eceses in m mi γ
nere ait, hane esse corpus Christi a Filii Dei Ireta
acinia tui , de deles est huius orporis membraciis acina.
ι- mem a autem illius ea poris .... eas se
credunt. , Stetit Anima , subjunsit ille is de motum impertit orpori , quod a seipso natura
, liter moveri vitaliter non potest: sa in bum totum carpus se. Eccisam ... momen , Menae, etiam sas seu memb- eorum is Macclesiam pertinen ,--ee,
ita ui sine meus δά faema . Hae Ecclesiae notio summa consideratione est, M. Tradit his verbis Ori. senes , quatium sint aristi paries erga suam Eeclesiam. quaenam sit totalis dependentia MeIesiae 1uo.
II. Alio loco Eeelesiam honorat glorios titulo sca r.elegis belli pedum Dei: Gia fabrilum indum L . . inquit ex be
ille, rualo crisara libi pariter ea, similem die a cet
Paradiso terrestit, asserens, eos qui per Baptismum re δε in 'nascuntur , ab ipso Deo collocari in Paradiso rit est in Ecclesia in Madis νερο κρουν, hoc est a cis 2 'ν.a clsa ut ibidem vacent operibus sanctis , quae scili μο--eet proprio statui conveniant Christus in lux mundi, i , qui de Mesam ill uinina sua luce . Sicut enim ii, na de sese dicitur percipere lumen , ut per ipsam etiam nox possit illi uitiari et ι θ celsa suscepto
tatem eonfirmat orisenes auctoritate Christi dicentis in p. x D. scipulis sitis in estis tua miandi , Ex quo osten 'I' ε'
ditur , inquit Pater iste, quia Christus quidem luxis est Apostoloriim , postoli vero lux mundici U
enim Mn. non habentes maculam .... ora Ecclesia
Sicut botrae Luna , concludit ille , magna Iumiliaria Ni 'dicta sunt esse in firmamento coelici ita de in nobis
Christus 3 Ecclesia. tuo narem Sol γ Luna illiama nam corpora nos rati ira a Christo atque reissa illω- nostra . Ira :nen illaivinamur, si
29쪽
non fimus mentibus exci. Nam simi Solue Luna e r. m. poral hus oculis ea cos quamvis illustrent . illi tam sucu rec per lumei rion fossunt ita QChristus lucem suam praestat mentibus nostris sed ita demum nos iu luminabit, fi nequaquam caecitas mei ais impediat. IH Eccles a iuxta rigenem , eadem qua mari rus ν - - gloriatur vetustate. Fundamenta Conglegationi E la.
cit, a aedificariae letiam non iobim luper potio.
mysterium prophetavit in Chiusto Se in Ecclesia dieens Propter hoc relincitiet homo patrem suum, wmatrem iram , Mia adhocbit uxori suae . erunta n in carne una evidenter iam de his dieiis cui eicit Apostolus , e qui mysterium hoc Tagnum fit , oro autem die in C-ν inueιlesia. Ad E clesiam igitur Bee ibat Adam, juxta ori venem rideo. que Eccles tune temporis in Adam 1tibia , t . u. ius vetitatis alteram proteri rationem Origenes, quia enii ex Apostolo dicente dJ Chlistus il lexit Ecclesiam, .semeti plum tradidit pro ea , ut illam salicii.ficaret , mundans lavacro aquae in vel bo vitae . Non intique, inquit Origenes, ostendit eam prius non sui i-: e quomod enim dilexisset eam, quae non erat e Sed eam sine dubio dilexit citae erat: να autem in n. bia Santii, , qui ab inario seuli Me u- Lam. IV. Si aut Incarnationeu Sanit eu iusti ad te e stat Chiilli spectabant, non inde inscrtium est, solis jussis a Sanctis hanc ecletiae societ te in conflare quoniam receatores sunt Ecclenae iacinora. Qii etiam,seelici cum corde increduli sint, exi criti, tamen tamquam ex bonis deles Lipsos ollendunt is Sicut erpo, inquit Orige-- 'iis Gi, selio permittuntur et iani fimul cum
ditio . ..ilii eo subi intit, possibile et ad liquidum purgari ε' μ' 'si Eccletiam ditan in tertis est . ita ut neque impii sis in ea quispiam , neque prcca: roclidere videatur is sed in in ea omnes iancti beati , G: euiriuis nulla rn: tis .c ni macula deprehendatu . Sed is seu dicitur de et M iis , Ne sit te eradicames ira, ni simili cum illis eradiectis triticium, ita euam, si errari dici potest, in quidius v. dubia , vel M. is culi peccMa sum. Neque eitim dici:nus de iis , qui ou ruit .ste, evidenre criminosi sunt , ut non de
staticiam. Constat ex his, Ecclesiam semperis tiruiue patim: ei in uo sinu peccatores occultos , sollicitam vero suis , ut de suo sinu uiceret publicos ac ianifestos peccatores . qui corruptis mortuus scandalo esse poteram iustis ac san iis . Quae uidim omnia aperteos cndui. , malos eum bonis in celasia iamnixtos elis utque ad futurum judicium Dei, qui separabit Ei-κα, iam de inedio inici, de ptirgabit Ecclauam suam,
quae ei ictu Societas omnino aucta ab omni pec . t macilla prorsus immunis. V. Nemo semριιυ ιm decipia .... habet alio locor ' Origenes, extra Eoi si m nem Iad--. En eversumisio' 'M., 0.tem aestiret excogitatum a rigenes enim iaciminet M. Hom. Ecclesiae intelligit olani Romanam socimum , quat i diversa sectis circumdatur, sicuti litium circumdatur P 4 'R s' n', quippe scias ille interpretatur Mverba Cantici Canticorum, sicut lilium te fisa Cri.
ls ii P sim in quidem , inquit ille , accipimus de Ecclesiadi, ' gentium diei quod vel e medio infidelium ,
- P. 33 is non credentium, quasi ex spinis inerterit, vel pro is haereticorum circuiratrematium e morsbus in me- Morin i , is dio spini ruin Polua dicatur is aeterum in eclalia μω-s uita a tiar Des, scuti e unu Barziii . sedim roici ab Ecclesiae fide iecedunt erin non sum in eius et . ideoque in damnationis sinu et lantur . uodn. si quis adhue dubius haereret Sciat recitare haec origenis verba , quae aperte declitant , haeret leo sicuti orniearios , alterosque impudicos non ingressuros regnum Deici Sicut ι, qui Iornicationisus is
origeni textum habemus ex ampli ilio in pologia,
quam pro riui: hoc Patre concinna.: I.
VI. Siligulare e lesiae priviissium est polla remi
ει is , liquit Origene, . Quam remissionem pece m nullus accipere potest , inquit alio loco idem
Pater, nisi detulerit iratcgroni , proh sancta n - , fiden, lac quati creari possit arietem et cujus natu III. ra lixe si , ut pecca credonis abstergat. Α hae aemi Litur gratia quae peccata inertit ex elusi sunt Haer lici, quoniam uoca habent probam e intestam lem um: ir sine qua in iro ad hane prui an potest pervenire, di Στ- psi in de Sc. si maricis pari iure dictandum cst , eluci totum isae mam errant circi a culum Leeleliae Saetificia quae 'muin hae te si , in seisi: mate 8 rum. .:nt sacrificia pio fasti Audiant ales, inqui olitenes , qui scin immis a
is uni celerram , e peregrinas ac pravas inducenisse testat, sttinas putant se sacra ea Vra extra temolum α; . Mi Mici extra aulam domin. c. in pnsl eomedere tum. I a Pro n. μην seu fatν itia . rati omnia evidenter 'I. . . Aostendunt , extra Ecclesiis . neminem sperare Porse a schis aeternam salutem nun iactemitarern inviolate istae
rendi sanctae Ecclesiae fidelium in iii in m tti c. id
VII. Origenes duas proprietates tribuat ecles eυ oste requas nos hodiedum et at i eidem tribuimus a visibili C: '. talem licet , - Indesectibilitatem. o. enim vetit
attendet eis , qui dicunt , iit in Evantesio notatum 2 3. n. v. est Ece hic est Christus, nota autem o tendunt et inuo ' λ
eidentem , Me plena est lumina veν quae est eoiuratiaia firmamentum veritatis , e in qua perseiate ille est, qui ait : Fgo vobiseum sum usque ad consummati nem facultri quae quidem verba perspicuam visibilitatem indigitant. o. aperte declarat, quod a quo en-Jruta est relesia n n. mino Chrsa ad consummari
vili Praeter Ecclesiae proprietates , Origenes eximis d. a. Hue
nit insuper eluciori notas ae ehata heres, qui sistit, 'M Unitas , Sanctitas , Catholicitas , Amsolicitas II nam eis Ecclesiali tradidit origenes in omnibus ferine huiusce apitis articulis , in quibus semper veritatem hanc praeliipponit . Nitidius autem inentem aloe
suam peii , quamlo , occasione trilina tabernaculo uomit a rum , quae Petrus talis figurationis in monte habor in L ..e.
teilis oculatus optalia iacere, ait, Leri, Prophe IV it
Tradit insuper idem Pre Dyieri, una Dei Filitis vi- tam e motum huic cirpoli impotrit, ac nauta Ee
et Iiae membra movet occlesia, prout ipse scribit ora at. .
est scabellum pedum inici est venti paradisus terre zz-x
illis, in quo ab ipso Ddici rei onunturAEdeles, ut pro cem εο- priam sanctificationem ibidem verentur risit tandem, i n. p. i. Ecclesiam a Chiii o sanctificatam tibilla, i inundatam lavacto aquae in verbo vitae εec ullibi autem clarius eod. .ii prodidit origenes quid sentiret de sanctitate Mese H in . si , quam clim ait equι enim nostrum nam fare P,
IX. Catholicitatis nota ac chara ter Ecelcsiam sem Pas. M.
per distinxit ab aliis Setiis ab eius communione di i. n. visis it genis aevo sedem aerat cligio Christiana ii caesi .
tum in magna Britannia , tum in Mauritania . Nune ica.Hom. vero, inquit Origenes , ropter Ecclesias , qua Mndi
Domin imoseael. acquis non admirabitur , ait ille , - - in suo O et contra Celsum , Iesu Christi Evange a. A 'is sim, mi pie praedixerat, omnibus Graecis, MIba-n. 3.riciis , sapientibns, insipientibus ubique terrarumis tuisse praedicati una Omnem enim humanam naturam, subest verbum cum virtute praedicatum : -- tum videre est hominum enus, quoIIUM 4 Aminam a mittera et aruerte. Hinc alio loco confidentis fine de PV et clarat, fulgere Etesesiam ab Oriente ad occidentem M,. Plona est fulger ab iniente Us, ad occidentem. ι-Ge. a. p. hilominus aliqua eontradictione circa hunc articii tum M videtur mari posse origenes , in suo enim Tractatim S in S. Matinam tuetur, apud aliquas inti a. ne Christi Evangestum sua aetate nondum praedicatum P suisses inter quas designat a thiopes transmi. um S: ras, qui Indiae pariem trans Gangem incolebant, necnon partem aliquam Britannorum iermanorum versus Oceanum , aliquos insuper ex Dacis , Sarmatis . QScythis . . A ..
X. Tandem Iesu Christi Ecclesia est Apostoli ea iuxta rigenem , quia super Apostolos aedili
Non vuli autem vetustus hic Pater, quod arb1 -- ..ca. . super unum solummodo Petrii in Ecclesiam aedificari . omi.r. . Ei vera, inquit ille , βρεν illum aiam sta Mis Iis. . Ad Ephes ea . . vers 1 .ci Gemel e P. 1. v. M. es xl Ephesi cap. r. vers. 21.
30쪽
ibo, Alioquin an audebimus ilicere , portas inseri,duni, is pefiatim Hvrata Petrum non praevalituras 3 pra, uno lima, valituras uicin adverius est quos poliolos e perve oa--, sectos. Nonne vero At omnibus is in his singulis. ε' , , , fit istud quod uipra victum esto Porta inter non Mar h. p., praevalebunt adversus eam , illii qum Q super 2 euam Minobo Mesesiam meam An Dam
M Qiiod si, id aliis ecimmune est 3 quomodo,' i ucri non ea quae praecedunt communia sunt i cree r. I. ram auten hoc extu abuterentur aeretici advertust , λ. . Primatum Divi Petri, eiusque suere tum Origenes P quippe redit , Divum Petrum rimatum tenuissu in Ie omnes Apostolos, utpote caeteris honorabiliorem et cratero σων bilior, eumque voeat petram soli
dissimam, super quam Christus undavit Echlesiam :Video verba sunt rigenisu magno illi Ecclesiae
. ia ,.ε.. sundamento, & petrae solidi , super quam Chri- M, diis, stus iandavit Ee lesiam , quid dicatur a Domino: H rio, Misit, tari, Ma νιν διεμ ει rima ei ' tiebat .isenes de E esiaci a quo sane immensum discrimis, tu Sectari nolitorii temporum . Ex qui bus omnibus in aperto est, Magnum hunc itum et in aliquos retores prolapsum, nihilominus diversu ii omnitio suisse ab Haereticis , quorum vera nota est, verusque character, contemnere auctoritatem Traditionis 8 Ecclesiae Humilitas Mee obtervanria in Ecesesiam , inquit Tillimontiit ta in operibus Origenis universim deprehenditur is in hoe dicere POsIumus eum omnino dii sene a Tertulliano. XI. Quoad varios Ecclesiasticos ordines, haec habet visi oris iscnea Christum utem Ecclesia apu es non is,
tmn. a. - occurrunt hoc loco, inquit Abbas Heu tyra b alii Mintilii prister Diaconos, Lectores scilicet, litarii aliique hujusce generis , uti in Latina eclesia . Videtur utique Origenes simul hoc loco conti dere Epi- scopos, Presbyteros nae voce -- aio te alibi, uia Peripicii eos iitinguit eum expresse in illo habeam ias is tur u ra Episcopus, Presbyter, Diaconus, incea aeth, uncietat Eccksiasticae dignitates Insuper illius arvo Vir.
- nes, viduae diistinguebantur a laicis, ut entitur exm n m uno tuorum Cominentariorum in Epistolam ad Roma- P0 3 nos. Videbimus alibi quaenam sint unorumque obligationes, quaenam quoad ipsos fuerit olim Ecclesiae
I. IInil curri in origene cire Deum, Divinaso que Perfectiones ablolutas, quod perlecte mistho. o iam non sit. Unus est Deus, ut ipse tradit; cui vetitati insitit quibusdat in locis suorum operum squia quidam veteres haeretici eamdem impugnaverant, dicentes, Deum veteris Testamenti diverium fuisse a Deci Testamenti novi. Ille e contra docet, esse artiis culum M , quem mani teste tenemus ex Doctrina traiis, Apostolorum, quod nu es Deaes, qui omnia eν ωρ. te . ε . item ipse appellat Deum omnium Iustorum, ab Ada. I moric, licet, Abele, caeteriique Patriarctis, usque ad Apostolos, Sanctos novi rellamenti Omnium in
dition. p. rum Devi: Deus est e vereri di nova est manat
i ''. 'ostea prob t Origenes hanc veritatem pluribus Saei, ... A ... rum Scripturarum testimoniis deinde re: pondet obie ma εψ, uitionibus Haereticorum, qui dicebant , neminem unis quam id ille Deum in Evangesto desgnatum -- manu Misi Mum cum tamen, aiebant ipsi Deus veteris Testamenti manifestus apparuerit Moysi di antea Patriarchis. Verum nobis dicant, rer pondet Origenes, num Deus vetetis Testamenti visibilis ellet, ν. u. . an invisibilis Si fatentur esse vitibilem , ergo male malis est, corporeus, ideoque corruptioni erit obnoxius quod quidem cum dea Dei hau nullo pacto potest Fateantur ergo oportet, hunc Deum esse natura tua invisibilem per consequens seipso eorrilit , quod ipsi ponunt inter Deum veteris ,
niuper iustum Haretici Deum veteris eis bonum em esse Deum novae Legis. Vetum Origenes iisdem ostendi , H duo attributa Bonitatem scilicet, Iustitiam semper in Deo fulige, tam tempore legis scriptae quam ten, S C. pore legis gratiar. t.que veteruocstamenti historia resert de poenis Diluvii, aliisque, sed in eadem ustoria non videmus, unumquemque peccantium poenam luere meritorum .in nova lege habentur exempla tum ivllitiae, tum miserieordiae . David de Deo mquens ἐγ ait, eum bonum esse his, qui recto sunt corde eiusque infinitam miserieordiam alio loco sum. mis laudibus prosequitur Bonus in Dominus inquit etiam Ieremias, . sperantibus in eum, anima crenti illum Fallum igitur in Deum legis Se rotarum iustum esse, nec tamen bonum . In nova Ietias Christus de Patre sermonem habens , eum lium appestat: -- iusto, inquit ille rene em p. B.n .
freqMenter ιcitu Deus, ita e iam Uus in Evangeliis appetiatur.
HL Deum non esse eorporeum, sed substantiam in t m estre spiritualem, is materia omnino sectetam, altera veritas est, quae summopere eordi est eidem Origeni, o in ob linpias illationes quae ex errore oppost iuueni possent sequeretur enim ipsum divisibilem si , ω z. materialem, e corruptibilem corpus enim omne di om---.visbile ell,- materiales, de eonuptibile et mn ergo
noua sed intellectualis natura sinplex, nihil omnino 234 n. 3. in se adiunctionis admittens, uti ne maius aliquid, interius in se habere credatur, sed ut si ea omniparis i. n. c. te mη-e inquit ille , t ae ira dicam ἐνας. Cum igitur Deus corporeus non sit , necessario sequitur , - . , eum in nullo peculiari loco esse emumscriptive ideo Ti. 'a. a. que in sensu sublimiori interpretanda esse ea Scriptura ον-iria: loca, quae oppositum doeere videntur. Idem te . t rendum est iudicium de aliis Scripturae locis, in quia bus denomitiationes tiatdam dera tribuuntur , quaesia materiae possuiu eonvenire veluti cum appestatur ' ignis, lux ista Et in genere ejici debet quilibet senr
ensus, per quem aliquid corporeum in Deo conespere pol Linus Impium enim euet , inquit rigenes , Ι - - .
Deum Corporeum, 'umina fiam indueere: -- zzzi et
sentis ἐν Deo, manifesti m impiam s. En errorem recene. Antropomorphitarum nene damnatum. I IV. Si verum est, Deum eis purum spiritum , in materia separatum atque verum eli, eum esse impassibilem, carentem omnibus humanis affectituis .i
ditus hic littor, Mouo his omibus υνεοι-- .cti rat, bus, fenotem um. Quando igitur in Sacris litteris i. s. ngimus, Deum loqui, audire, ira ci, Ne hoc litterasiter interpretari non debet, ae si Deus revera his humanis allectibus ella obnoxius Sacra Scriptura enim his loquendi sermulis utitur , ut nostro captu lese accommodet Qui facilius sanctas veritates Didera traditas percipiamus. xv. origenes aperte pronunti c. ποῦ Deum ite invisibilem hane proprietatem eidem ετ ni esse adeo essentialem, ut neque Salvatot visibilis si di
tura Dei, non es alicui visibilis, ut quidam v I vij.
si tant aliis invisibilis, inquit alio loco: Non enim iis . pri., dixit Apostolus, imago invisibilis Dei hominibus , n is aut invitibilis peceatoribus , sed valde constanter pronuntiat de pia natura Dei dicens: Imago nia , biti m. . Sed res ines in Evangelio diem ris Deum nem Mitie a am, mani teste declarat omniis bus, qui intelligere possimis dii a re ua naturas, is si vis bilisse Deus. V. Hinc quando Sacrae litterae dicunt, Moyse vi ono mcta
disse Deum, hoc intestis debet, non de visione cor Moy sporali, sed de visione spirituali, interiori ri . f. a. ia
dere Deum corporeis oculis, quod est absolute imposlligere, quod omni sibiles
Mens nostra ex Avit Deum e de . e re pura um, parorem rum Moscimus
versi Mis Helli i/. Verum hoc modo Deum imperie dii trudis.cte cognoscimus, eum ad cognoscendam Divinam es opertim sentiam nunquam pervenire possimus a ea quippe minus, Tom. II. Ristin Eccletiast. p. oeso. se Ioann eam . . Io
pervices mentibus etiam purissimis, ae limpidii sinis.
diis inlueris uamtiis ea si mrisma nεηι , - -- Σ': d mn ρ es. Cujus veritatis egregiam rationem uinci attradit rigenes quia scilicet Deus est infinite supra e percipi omne,