장음표시 사용
111쪽
luerunt, ut nisi uenia impetrata non descenderit. Rem tamen ta indignam scelestam populo inultam s erendam non censuit. Itaque fractis & discissi, tabulis, cum edixisset, ut qui Dei partes honorem ;tuerentur, ad se uenirent, omnesque Levince tribus conuenissent, eis imperauit, ut districtis gladiis per castra concurrentes, quoscunque obuios haberent, inici ficeret:cςsaque sunt tum ad tria hominum millia . Quo quidem supplicio, ueritus ne Dei animus placatus esset,cum populo,quam graue magniimq; scelus admisisset, indicasset, se uelle ad eum ascedore eius placandi causa dixit. Eo cum uenisset,Deum rursus orauit, ut uel populo, qui tantum scelus commus stat, ignosceret, aut se nomeque suum e uitae libro deleret. Tantus quidem hic illius in suos amor, taq; singularis charitas uidetur, ut maior esse non pol sit. Anteposuit enim non solum utilitati suae sed etiasummo nono, ad tempus salutem suorum: aut, ut apertius & planius dicam,se ad tempus summo bono carere,quam illos deleto peccato cum Deo in gratiam non redire,maluit.Ad naec Deus respondit,fore, ut populum,de quo sumpturus esset quo die c6stituisset,supplicium, in eam regionem quam ia dixistet,deduceret. praecepit,ut solus duas alias tabulas lapideas superiorum similes excisas postridie mane in montem ad se deserret. Cum excidisset, noctu in montem euasit Ibi cum quadraginta dies ac noctes
inii sisset,nullo interea capto cibo & potione, iussu in tabulis decem leges scripsitIeges autem alias
112쪽
permultas tulit Deus, quas quoniam longum esset
enumerare, praetereo. Omnes quidem Mosis nomine serutur,cum earum Deus lator sit,promulgatori Moses. Possum commemorare hoc loco ea omnia
quae iussu Dei aedificanda, & facienda dedit iis, quos
Deus nominauerat, ut tabernaculum e ue omnia
quae ad illud pertinebant: sed quoniam in eo longa
ponenda esset oratio, quae minus suauis & iucunda
multis uideretur, hoc fatis est intelligi, eum sic illa omnia perficienda curasse, ut nihil quod Deus praescripsisset,praetermisisse, nihil sibi auri,nihil argenti, nihil gemmarum, cum illorum omnium infinita
uis a populo collata esset,retinuisse uideatur. In quo maxima eius continetiae laus enituit, cum nulla carum rerum specie moueri potuerit, quo aliquid auferret. Sed ad alia ueniamus. Haec auteha quae dixi omnia, in Sin monte Deus Mosi praecepit ut facerct,leges ut populo traderet & promulgaret,iabern cultam,quaeque in eo contineri uoluit, & arcam, ut Beseleo Iudainae tribus, atque Oliab Danianae facienda daret. Hi uero adiunctis sectis operis, eam dilia gentiam adhibuerunt, ut anno secundo prosectionis, Calendis Martiis excitatum creetumque sit tabernaculum .Moses porro, ut primum c monte cum tabulis descendit,nihil prius habuit,quam ut totam legem populo quem conuocauerat, promulgaret nexplicaret. In Sin montis selitudine cum menses nouem morati essent, eos in locum, qui ab euentu
quem mox expona, Sepulchra desyderij dictus est, O . iij
113쪽
duxit.Vbicunque autem fixissent tentoria,non antu soliti erat disceaere,aut alicubi figere tentoria,quam Dei admonitu ipse dixisset. Quanquam tam claram eis & manendi, &discedendi signthcationem dedit Deus, ex quo arca facta est, ut ex primo Mosis admonitu omnes in posterum, quando &manendum&migrandum estet,facile intellexerint. Manedi enim signum erat interdiu nubes: noctu species ignis su tra Cabernaculum,migrandi amotio. Igitur excitato a terra, eo quem dixi & anno & mensis die tabernaculo,cum nubes supra tabernaculum non uideretur quintodecimo die profecti ex Sin motis selitudine, confecto tridui itinere,in eum locum uenerunt,qui
appellatus est Sepulchradesyderij, quod ibi sepulti
sunt ij, quos mannae cepit satietas tanta, ut ei pepones , allia, eucumeres,asiaque eiusdem generis anteponerent. Querellas aute suas ad Mosem detulerunt,
eique mortis suae causam obiecerunt, quod ipses ex Aegypto, in qua cibis illis uictitarent,& carnibus,ineu locu duxisset,in quo nihil praeter mannam,quam fastidirent,cernerent. Qua in causa non tanta fuit in Deum fide Moses, quanta superioribus temporibus fuerat. Tatum enim sibi onus impositum apud Deuqueri coepit, his promiscui uulgi querelis adductus, quantum ipse sustinere non posset. Deoque carnes sedaturum populo dicenti, sexcenta millia populi esse dixit quali uero ibi satiare non posset tanta multitia' dinem . Itaque septuaginta uiros ex senibus eu Deus couocare iussit,ad fores tabernaculi, quibus partem ademptam
114쪽
ademptam spiritus qui in eo erat, tribueret,& quasi diuideret,ut in oneris societatem uenirent. In iis de
scripti erant quidam Eldad & Meldad , qui cum
in castris mansissent, & tamen uaticinarentur, tum singularis modestiae & charitatis clarissimum exemplum Moses prodidit.Nam cum id ei nuntiatum esset,lantum abest ut grauiter molesteque inuidis facibus inflammatus tulerit,ut cum eum Iosue mora ret,ut eis uetaret ne uaticinarentur,& illum grauiter obiurgauerit,& ut omnes uaticinarentur,optauerita
Nec tamen populus diu scelus illud inultum tulit. Cum enim Deus coturnicum uim tantam effudiLset,ut iter diei implerent,illique pro se quisque quantum uellent, legissent, tantum in os cibum inges.serant, cum de eis acerrimum supplicium sumpsit.
Eodem in loco precibus a Deo,ne igne omnes conscerentur,impetrauit.Nam cum delabore,quem in uia capiebant, apud Deum quererentur & mur murarent, ob eamque rem supplicii causa ignis de caelo extremam iam partem castrorum consumeret:
Mosem statim appellarunt, cuius statim precibus ignis restinctus est.Idem paulo pbst in obtrectatores insigni eximiaque clementia fuit. Clim enim Aaro& Maria utriusque ror illum contemnerent quod uxorem Aethiopissam duxisset, Deumq; secta aequo, ac cu m eo collocum iactarent,idque ita acerbe Deus tulisset, ut eis tribus a caeteris seiunctis, no selii quasi pro testimonio cos refellens, dixisset, se cu aliis la qui uates essent per quietem colloqui solitum, eisque in
115쪽
uisione apparere: Mosem autem ore ori adiuncto couenire,palamque ei, non obscure ostendere: uerum
etiam lepra Mariam supplicij caussa insecisset, tantuabest,ut ex sua laude, supplici inue sororis laetitia affectus sit,ut Aaronis fratris,que paulo ante Obtrect torem habuerat,precibus adductus, Deum ut eam curaret tam obnixe dc ex animo rogauerit, ut illa septimo die plane curata sit. In maximo etiam populiquem regedum gubernandumque susceperat, clusi de generis facinore precibus Deum insensum placidum, placatumque rcddidit,tu in chi praecepto Dei parens,singulos ex singulis tribubus misit,qui regionem in quam eum Deus introducturus erat, con sy-derarent,fructusque,quos terra illa ex se proferret, cum portarent. Lustrata enim quadraginta diebus tota regione, cum fruges fructusq; alios permultos, tum uuam tam inusitatae magnitudinis decerpserui cum suo palmite, ut a duobus uiris in uecte eam a ferri oporteret: sed decem ex iis qui prosccti erant, extiteriit,qui bonitate fertilitatcque loci,hominum
qui eam regionem incolerent,vastitate & magnitudine quam corporum moles praeferret, eleuata,populi animis tantum terroris iniicerent, ut ob eam causam ob se iturum negaret, miserumque se esse diceret , quod non in Aegypto mortem oppetiuisset, atque ducem a quo in Aegyptum reduceretur, deligere constitueret: nec resiqui duo Caleb &Iosue cum ab illo consilio deterrere aut a uocare citas dena regionis praedicatione, nec Moses Dei potestate co-
116쪽
memoranda potuerunt, quin sublato clamore cos. duos lapidibus obruere uellet. Quae Deus ita grauiter tulit,ut exprobratis suis i populit beneficiis, loli pestilentia uniuerses se deleturum, eumque alij magnae nationi,quae illa potentior esset,praefecturu di ceret: idque fecistet, nisi Moses eius iram &beneficioru,quae in populum illum ad illud tempus Deus ipse contulisset, commemoratione, &laetitiae quam Aegypti j ex illa re coni unctim cum irrisione caperent,repressisset. Quanquam tantum fuit Dei in eos odium, ut decem illos,qui regionem illam eleuauerant, supplicij causa primos su bito mori uoluerit, &caeterorum qui illorum auctoritatem secuti murmurassent, neminem in eam regionem peruenturii dixerit. Eundem se in ea rebellione,& coniuratione, cuius Core, Dathan, & Abiron principes fuerunt, praestitit . Nam cum tres illi adiunctis coniurationis
sociis ducetis quinquaginta,illum & Aaronem fratrem eius principatum sibi arrogasse propter Domi. ni Dei,quem in se inesse iactarent, praesentiam, dicerent, cuius po minus ipsi quam illi participes essent, fratresque rei nou ς & inauditae indignitate impulsi,
eos arrogantiae primum crimine accusarent, deinde
thuribula postero die afferre iussissent,ut Deus quos
eligeret,significaret,eorumque Core uenisset,Datha& Abiron uenturos se pernegarent: tam infensus omnibus eorum scelere Deus fuit, ut omnem populum duobus exceptis fratribus, deleturus fuerit, nisi eum rogassent, ne uno peccante, ira ipsius in omnes
117쪽
de uiret. Quibus eorum precibus adductus, cum eos reliquam multitudinem a coniuratorum tabc naculis iussisset secernere: genusque mortis nouum Moses, quo interituros eos ei Deus enuntiasset,exposuisset: tum S: terra dehiscens principes coniurationis cum tabernaculis & omnibus eorum facultatibus ab rbuit,& ducentos quinquaginta coniurationis rebellionisque sectos confecit ignis. Postero die non minore in suos siue pietate, si hie clementia fuit.Cum enim populus illi atque Aaroni fratri tam tam suorum stragem interitumque obiicerent, sediti que & tumultus iam ortus tantas uires sumeret,ut in tabernaculum foederis populi debacchan iis furoris uitandi causa cofugere cogerentur Deus que eos moneret, ut se a populo,quem deleturus es set, secernerent: Moses Aarone fratrem qui pontifex erat,admonuit,ut in thuribulum igne ab ara cu odoribus imposito, se in mediam multitudinem, in quata ira Dei exarsisset,immittens,pro eo rogaret.QUOdcum sedulli fecisset, stansque inter uiuos & mortuos pro populo precatus es et, ignis restinctus est,nec ue Io ante eis peruenis, quam quatuordecim millia hominum & septingenti conflagrassent. Idem postea a Deo trecibus impetrauit, ut populi qui nata u-rallelia serpentibus quae ignem c uomebat,diuinitus supplicij causa inflicta uulnera, nouo quodam genore curaret. Querebatur populus in uia, quae ab Hormonte ad mare rubrum fert, cum de uia fessus esset, se ex Aegypto a Mose eductum ad cesiam mortem. in
118쪽
in selitudinem, in qua deesset panis, aquae nullae
sent, sibique nauseam cibum quem mannam uocabant parere dixerat: m his eorum querelis insensus Deus, serpentes ignitos emisit, quarum morsibus ac uulneribus plurimi interierunt. Quo malo lato coacti, statim ad Mosem uenerunt,& a se grauiter peccatum esse professi sunt, quod in Deum atque in ipsum dixissent. Itaque orare se illum, ut serpentes tot teret. Oblitus iniurias Moses pro ea mansuetudine qua maxima erat praeditus, Deu pro populo supplex rogare coepit. Deus Mosis precibus adductus,ei prς cepit ut serpentem aeneum faceret,tollerseque pro signo,quem qui intueretur,si uulneratus esse curaretur.Sublato quasi signo serpente,omnes qui eum co-spexissensistatim conualescebant.Quam autem acer Dei praeceptorii custos,& obseruator esset, uindexq; eorum qui ea uiolarent, Deόque uero repudiato ad alios fata, se conuerterent, cum saepe alias, tum Se tin in Moabitanor in regione declarauit.Nam cum
Moabitanς uirgines populum,qui illis stuprum obtulerat,ad sacrificia sua inuitassent,omnesque sere de sacris escis edissent, adoratisque illius regionis diis eorum sacris initiati essent: Deus ea re insensus,Mosi imperauit,ut 'incipes populi cruci sussigcrct,quod ita demum populus secum in gratiam rediret. M sis autem ira ultra progressa est . Nam unicuique e rum qui integri erant praecepit, ut propinquos suos qui diis sacru fecissent, morte mulctaret: quod cum ab illo sectum esset, caesorum numerus fuit quatuor
119쪽
&uiginti millium. Idem tamen qui Dei praeceptis
paruisset semper, nunquam eius uoluntatena ostendisset,eundemque rerum omnium praepotentem es.se & sibi & suis peti uasisset,in re una de eius potesta te dubitauit. Nam cum ad Cades urbem in solitudine Sin populus ob aquae penuriam tu Deum, Mosemque & Aaronem pontificem eius fratrem dicerent, seque ab eis ex Aegypto in tam uastas solitudines,quς nec arari,nec fruges ullas & fructus serre possent,nec aqua praeberent, ad certam & suam Miumetorum mortem eductos esse quererentur, querelisque eorum impulsus pronus humi cum fiatro Deum supplex rogaret,ut clamorem populi audiret, eique aquam largiretur, quo eius quere desisteret: Deusque ei prςcepisset, ut uirga aut bacillo saxum feriret, ex quo aquarum uis magna eruptura esset: is conuocato adstaum populo, uerbis usias est eiusmodi,quae animi illius dubitationem cum semel atque iterum saxu percussisset,plane declarauerunt. Quod adeo moleste acerbeque Deus tulit, ut ab eo atque fiatre quod ipsi no credidissent,populum in terram, quam ci daturus esset,introductum iri supplicij causa negauerit.Nec uerb illius animum,quem ad tempus hac re offensum pu et,unquam postea placare potuit. Nam cum Aarone fratre paulo pbst mortuo, uictis caesisq; multis Regibus ac populis, Cananaeo, Montano , Basano, Madiano, ad Iordanem suuium peruenisset, precari Deum coepit, ut sibi cui ad illud tempus potentiam suam in uincendis tot tamque
120쪽
potentibus populis, patefecisset, traiicere Iordanem& terram opimam cernere liceret: sed tan*m abest. ut eum audierit, ut uetuerit, ne postea unquam de ea re ageret, eique praeceperit, ut in Phas montis cacumen ascenderet, ex quo in omnes partes culis ea loca quae populus possessurus esset,ipse autem aditurus non esset, lustraret. Ex quo intelligi par est, principibus iisque omnibus kquorum imperio alij subsunt, peccatum quod etiam leuissimum putetur, ut grauissimum propter exemplum esse fugiendum. Ante autem quam moreretur quadragerimo anno, quam populum ex Aegypto eduxisset, Calendis undecimi mensis, iussu Dei breuiter primum quae in solitudine gesta essent, commemorauit: deinde omnia legis capita repetiuit, longaque Dei beneficiorum commemoratione omnes ad eius leFes seruandas hortatus est .Quae cum& studiosissime & ossiciosissime fecisset,duodecimque tribubus singillatim bene precatus esset, ac Iosue appositis manibus Dei spiritum ad rite fungendum idem munus largitus esiet, tum denique conscenso Seb monte, cincunspectis iis locis,monstraim
te Deo quae eis concessurus esset,centesimo & uicesimo aetatis anno mortuus est, nec eius sepulchrum nemo homo unquam aut uidit, aut inuenire pC-tuit. Eum Iudaei triginta diebus continuis luxe