장음표시 사용
191쪽
a ad L. Singularia. FSi cert. peti 16I
DD. communiter sequuntur. Bald. in d. I. I. C. Quando lice. ab emptio.discede.dat aliam, qua sequuntur Dec. &praeceptor meus Curi. Vt perio eos V traq; doctrina apta est. Hactenus de ijs,quq ad tex .declarationem pertinent, sit dictum, d , ris scendamus nunc ad glossarum expositionem. Gl.prima. Gl. primam diuido in Ordinariam& extraordinariam. Extraordinaria est ibi,Pos set etiam &c.Pau.deCas .dicit totam hanc gl .es a i se nouam, non Accursij, sed si iij ipsius, Ceruoli videlicet. Sed hoc non est verum: Quia Ceru tus ipse ingl seq.appellat hanc ordinariam. Vocamus autem tordinarias gl. ipsas glossas u Accursij; quia,cum ante ipsum veteres, Ut Bulg. ibi Mart.Ioa. AZo.&c. quisq; paucis .d annotasset, ipse istas annotationes in ordinem redegit:Post eum deindeCeruotus filius quasdam ad illas ata,
iecit. Caeterum Accurs. in hac gl .primo exponit: - verba illa, ingularia quaedam praecepta. id est, speci u lia,quae non seruantur in alijs contractibus, sed is tantum in pecunia mutua.
Ex hac Accur. expositione ' elicitur primus t intellectus textus nostri. Sunt enim circa hanci l.quatuor intellectus DD. Et fuit iste inteis elus ipsius Ioan.& AZ. qui sane non conuenit,ut dicemus ingl.verb. non acceperas. Vos igitur dici- te,singularia quaedam esse praecepta,id est,speciais alia, in quibus disceditur a reg.ipsius mutui,pro z pter aliquam Vtilitatem,per d.l. Ius singulare. sura pr.de ll. Subijcit deinde Accur. 8. esse specialia, si quoru duo sunt in tex. nostro,&addit ipse alia; t, Sed certe ea,quae addit, no sunt eius generis,c o ius sunt ista in text. nostro posita: Quae enim intex. ponuntur, sunt specialia respectu ipsius m .
tui: sed quae addit accurs. sunt specialia, ali
192쪽
161 Viglii Zulchemi Praelectib
nuandb pecu nix credits respectu aliorum Coet tractuum , aliquando respectu aliarum rerum
Quod ut recte intelligatis,debetis nota exae Bart. hic,quatuor tesse Genera specialium. Quγdam sunt Gialia respectu mutui,&-ntractuum,&de his Ioan 6 Aro intellexeruite .nostrum,&male,ut in D.dicemus. Quaedam sunt specialia pecuniae cr ri r siectu aliarum rerum mutuabilium. aedana sunt pecun iae creditae, respectu qliarumlibet rerum, etiam non mutuabilium. Naedam verti sunt specialia mutui, respectu ipsius .mus nunc singula exempla gloss. nostrae ad sua
'Ureit Aeetis tertium speciale esse in pecunia 26 aliena: Namsi quist mihi dat pecuniam ali nam inscio domino,non posset in dominium,per Iad quod
Sed si edo istam pecuniam alienam miscerem cupecuniam ea, certe tunc ego fierem dominus 1 ius pecunie nec posset a me Rer vendi αrepeti, per i Si alieni nummi .inis. De solui.Verum hoc: phocedit in caeteris rebus, ut in frumento die Nam si miscerem frumentum alienum,cum frumento meo, non fieret meum istud tum alienum, sed posset a Pomponius. supr. de rei vendi &f. frumentum. I. Derer. diuis. Vnde id est speciale
tertium caput seu Genus specialium. Cum 1sto M speciali DD. nostri communiter, ut tellantur Alexand.Ias.&Dec. transeunt, concordantes latex ind l. si alieni nummi, cum texi .ing.I. Idem Pomponius, dc d. S. Quod si frumentum.
193쪽
Ang, hic dicit id esse mirabile, Et est certe mliarabile. Dontinus Zac dicit verbum, quod, notadum esse, etsi verum esset,videlicet quod quia dem pecunia aliena mixta pecuniae meae, vendicari a me non possit,bene tamen posset condici,& volebat hoc etiam praeceptor meus Curtius Putabat enim dominum istius pecuniae propter aequitatem aduersus me agere posse, per t. si me,&Titium . infra. eod. Credo autem hoc dictum non esse verum: Est enim contra text.d. l. si alieni numini,qui vult ipsi iiii dominum actione fueti agere debere,aduersus eum,qui illam pecuniam non suam , alteri dedit; Nec resultat ulla mquitas,si ipse dominus agat contra eum,qui mis ceat pecuniam alienam cum sua,sed potius, inia luitas, quia fur liberaretur, & tolleretur eis Aus specialitatis. Alio tamen modo limitatur, quod in d. l. Si nummi alieni,dicitur, quod videlicet aliena pe
cunia mixta meae, fiat mea, nec possit a me Vendicari, nisi ista pecunia possit, vel quoad materiam,vel quoad formam a mea discerni: tuc enim vendicari posset. Et haec limitatio clara est. Uidendum est autem deveritate communis istius Opinionis, qua dicitur speciale esse in pecunia, quod per immixtionem trafferatur dominium. Vos audivistis heri,non esse adhaerendum specia alitati, nisi eius reddatur ratio. iuxi .gl. ini. Filium quem habentem. C.Famil. hercis. Si igitur istud est speciale in pecunia, Reddenda erit eius specialitatis ratio. DD. nonnulli dant rationem quandam, vid licet,qubdistud sit, quia in pecuniat non cadit affectio aliqua. l. Nummis. in fide inlit. iv. sed in caeteris cadit affectio. Sed haec ratio mihi non
194쪽
satisfacit,quia datoqubdin pecunia non cadat affectio,iamen ex eo non debet magis transire dominium, & sic ista ratio non facit ad rho bum. Equidem non video quae possit dari ratio. Idcirco non credo etiam id esse speciali PD. nonnulli,uti Fulg. Raph. Cum. Ias.& Domino
Alc. tenent contra communem opinionem,
respondedo ad tex .in d.I. si alieni nummi,diciat,qubd ibi,ultra id, quod nummi alieni a suis discerni non potuerunt, adfuit etiam bona fides &titu Ius accipientis.Inl.Idem PomponiuS,&g.2s frumentum, non fuit bona fides, nec titulus,& addit Alc. quosdam allegare contra hanc Lpsorum opinionem.friuolas rationes, quibus ipse non respondet. Ego inuenio Decium quaedaadducere, quae Alc. videtur nivola appellare: Sed certe si rem examinare volumus, eorum pinio non per Diuo Ias, sed per certissimas rationes, subuerti posse mihi Videtur. Primo, Quia bona fides & titu Ius non faciuta quod domi n i u in rei alienae transeat, per s. Furtiuae. I.de Usu cap. Secundo, Obltat tex. in t .s pignore.f.u prsdo- in fide pig.act. quem allegat Dec. Vos addite tex.
Tertio, quia illorum opinio est diuinatiuarquis enim reuelauit illis,quod in d.I. Idem Pomponius, & d. f. quod si frumentum, non fuerit bona fides, vel titulus. Quid igitur dicemus Mihi videtur nulla esse in nummis & caeteris rebus differentia, Vnde arbitror dicendum non esse,quod dicto casu l. si alieni nummi, si speci Ie. Quid autem respondebimus ad istum tex. Τex. iste facile lolui poterit: Ideo enim nummi transeunt in dominau accipientis,quia discerni
195쪽
h GH non possunt. In d. l. Idem Pomponius, ideo non transbat dominium frumenti, quia frumentu alienum discerni poterat. Dices,quo modo pos is sunt discerni grana frumenti Respondeo, dii- cretionem fieri posse per quantitatem. l. Cum Stichus. in D.de tollit.&sic constabat in d.l. Ide iaPomponius.quot modi j frumenti alieni essenti a commixti. Idem constabat etiam in d. g. quod si frumentum, ibi, pro modo. Sed quid si non comstaret dequantitate,an adhuc locum habeat d.l. Idem Pomponius Certe non per tex.in d. r. Ide: It Pomponius, arguendo a contrario sensu. Item quia in rei vendic. res debet designari.l. Si in re Kderei vendic.&l. in Actione. infr.de furt. si igitur non possum designare, non possum vendi
care frumentum ita commixtum.' Transeo ad quartum singulare, 'quod est valde difficile, & pertinet quom ad tertium caput.
N Allegat pro isto speciali Accurctres tex. I. l.D ducta.f. Nummis.inis, ad Trebell. Ad cuius tex. inductionem animaduertite, Institui haeredes Caium & Spium, Caium rogaui,ut retentis centum forenis,partem suam restitueret Titio,Dicit ibi tex. quod hoc casu ipse Caius pecuniam, istam debeat accipere ex parte sua: Sub iugit d inde, quod si institui eosdem haeredes,&Caium
xogaui,ut retento praedio Tusculano,partem su- 13 am restitueret Titio; hoc casu ipse Caius istudiit praedium , non ex portione haereditatis, sed ex tota haereditate accipere debet. Ecce ergo vult in Accurs. speciale, quod pecunia debita ex bonis,si respicit tantum partem haeredis,secus in alijs rebus,quia respiciunt totam haereditatem. 2. ali itis gail. si fideicommissum. f. tractatum. supr, deus Dd. Sed iste tex. iacit contra Accurs. Ibi enim
196쪽
366 Viglii Zuichemi Praelectio
debitum concernit non partem hqreditatis, sed ν totam haereditatem. Hoc singulate DD. ' comis muniter probant. Pro declaratione vero istius,
quia est difficile &obscurum; Primo debetis sciaxe, Accurs. pessime exprimere mentem suam. Prima fronte enim videtur contrarium dicere,
videlicet, quod pecunia debita ex bonis, respiciat quamlibet partem facultatum. Secus autemst in caeteris rebus. Unde Bart. ita hoc singularet cffert, Pecunia de una parte deducitur, caetera: res de tota haereditate. Secundo debetis scire, qu bd regulariter po cunia, sicut quaelibet alia res concernit totam haereditatem, per d.l. si fideicommissum. supra de Iud. Spesiale autem est in d .duabus.ll.vba p cunia ab ipso haerede relinqri debet. Tertio videndum erit, quae sit ratio specialitatis: Ratio traditur in d. t Deducta.g. Nummi
Et est talis, quia restituere partem suam, retentis centum, rogatus, facile potest aliquas res hae reditarias vendere, &sic ex propria parte istoicentum accipere: Sed quando rogatus est resti
tuere suam partem retento praedio, iam non potest istud praedium totum de sua parto habere, quia minima quaeque res pςrtinet ad haeredes pro indiviso. φ Quarto sciendum est, Fulg. subtilemi Dom
torem hanc rationem specialitatis, ut reserphic Alexand. non admisisse Dicebat enim: si ist est ratio: Eazo reuera ista specialitas non respicit pecuniam, sed tantum fit respe tu eius, ad res si t haeredi taria, vel ia o n haereditaria. Idem ergo dicendum de caeteris r bus haerςditarij . . PD. ' communiter tenent opinionem glosi
197쪽
mihi melior esse de tota haereditate non, sic in pecunia. Ultimo debetis scire, quis sit istius digerentiae effectus. Certe magnus est, & elegans, qui colligitur ex I. In fidei commissariam . . sin. in LAd Trebell.Nam Caius iussus restituere hqrediatatem Titio, retentis Centum aureis, debet i tos istos centum aureos in Falcidiam comput xe. Secus si iussus sit restituere partem suam ha reditariam,retento praedio: Nam dimidiam partem praedij, quam accipit a cohaerede suo,non computat in Falcidiam, sed tantum eam dimidiam , quam habet pro parte sua, & sic retinet praedium, & quinquaginta aureos,posito,quod praedium Centum aureos valeat. Et sic expliacatum habetis eti m hoc singulare satis dista elle. Transeo nunc ad quintum, quod erit et gam. tius,& pertinet ad primum genus specialium. dicit Accurs. Item speciale est,qubd nemo potesti pupilli pecuniam mutuo accipere, Et sic se pupilli debitorem constituere, Vel econtra, potest sibi soluere de pecunia pupilli,quod sibi do.
betur ex mutuo,per iura in gloss.alleg. Hoc sp ciale ut declaremus, oportet facere duo membra, unum de mutuo, Alterum de solutione. De mutuo primum dicamus.Uult Accur.tutore posse pecunia pupilli mutuo accipere,per lex inl.Quoties, in s. Non tantum . infide ad min. tui. qui tex. id videtur clare dicere. A lc.au i dicit crevrius gl.reprobari per t. N5 existi in o. in feod.de Admin. tui.ubi dicit, multum referre, an tutor elam, vel palam se pupillo debitorem costituat. Si igitur tutor palam se constituit debitorem, .
198쪽
etiam in alijs contractibus fieri,per t. Cum ips*C.de contiali .empl. Sin verb clam, iam i4 po p
test, per tex .di. Non existimo. Dominus Dec. hanc opinionem tenendo,
respondet ad text. in dici. l. Quoties, dici.g, Non tantum, mir*biliter, dicitque ivbd text. ille velit, quddmptuam pecuniam se accepis.
se scribere possit tutor, ni in autem qu bd vere accipere possit. Quid dicemus λ Ego credo hanc opinionem veram non esse,&quamuis Alex.&Alc. dicant istam esse comunem, & teneri hic a Bart.Tamen id verum non est, Bar. quide respondit gi qu0 ad membrum de mutuo .Et reperio, vxau.de Cast. Alb.& caeteri DD.gi.'pinionem seq.uptur. Non obstat tex .ind. l. Non existimo, quia ibi pon dicitur,qubd tutor non possit mutuo accipere pecuniam pupilli clam, sodqubdteneatur ad maiores usuras, si id cla,quam si pala Et q*od hoc ita sit, Do vobis tex. in I. Qui me ussiri su p. de pςg. ges'. ubi expresse dicitur, qu bd tutor, qui pecuniam pupilli in usus suos
sonuertit, teneatur ad maximas usuras: Et sic ille X non negat, quod clam & propria aut horit
te tutor possit pecunia pupilli mutuo accipere, sed dicit qubd teneatur ad maximas usuras , , Vndς respondeturn adtex. ind. l.Non existiam o,quod tutor propria au thoritate accipiendo pecuniam pupilli mutub, teneatur ad imaximas 'suras, pon autem qu bd omninb non possit accipero, Nec obstat intellςctus Decij ad tex. in d. i. quoties,quia dicitur,clarum esse,qubd ibi tex.lqquatur de paut Mo paturali, non dς Ciuili, ii Cum antea legebam i hanci . dicebam vi derii Φ qu bd istud singulare hodie amplius locum no '
199쪽
ad L. Singularia, T. Si cert. pet
enim non potest uti pecunia pupilli sine usuris, sed credo istud habere locum etiam hodie. Nam
quamuis usurae hodie sint prohibitae, tamen tutor tenetur ad istas loco poenae, δἰ habemus in c. per vestras. dedon. inter vi.&vx.In fauorabilibus casib honesti lucri habenda esse rationem,&cessat etiam causa prohibitarum usurarum: Nam isto casu pupillus non peccat, vos tamen
de hoc cogitabitis. Alterum membrum de hoc speciali est,de solutione,videlicet, quod tutori ex propria au- , thoritate de pecunia pupilli sibi soluere possit, quia ex causa mutui debetur,& vult gloss. quod noc sit spςciale in mutuo. Et , p hac sua opinione
allegat f. sicut. l. quoties. T. de administ. tui. in quo videtur probari contrarium. Unde Bart. 8
alij reijciunt hac opinione gl. per generalitatem
scilicet tex .d. g. sicut,&alleg. in cotrarium tex. in l. fistulas. g.j de contrah. empl.&haec Bartol. opinio est conlinunis. Eam tamen moderni non
dmittunt, ubi Dec. Zas.& alij, dicuntq;,max me Zasqubd tutor non possit sibi soluere pro pria authorixate, quod sibi debetur ex mutuo, nedum id quod ex alijs causis debetur. Et x spondet Dec.ad tex .in d,s.sicut.d. l. quoties infde admi. tui.dices, eu intellisi debere secund alia iura, &sis seruatis serua is videlicet quo Jpossit quide tutor soluere, qd sibi debetur, sodnon clam, sed palam,& sc cum au thoritate con tutorum. sed ςςrte haec responsio non valet:
Quia dicitur ibi in tex, tutorςm sibi soluerς postst, quemadmodum & alijs: Si ergo alij pu- . est propria authoritatς,& si ς clani soluere:Igi- , tur & sibi clam soluere poterit. Porro pret dicti sua opinione adducup* t i qui
200쪽
i o Viglii Zuichemi praelectio
prima facie videtur fortis in l. j. g. suit quesitum inst. Ad Trebel l .ubi si constituatur pupillus alia Quis haeres, & rogetur ut haereditatem restituae tutori suo, certe istam haereditatem sbi debitam, non potest sibi ipse restituere tutor. is Respondent deinde ' ad tex. a Bart.alleg. in I. fistulas inst. de contrah. empl. qu bd loquatur, quando solutio fit pro executione contractus, unde ipse tutor sibi soluereposset: Secus autem sit in pecunia debita. Breuiter ego credo Baria opinionem esse veriorem, & tenendam: Pro qua habetis sortiss. tex. in d. g. sicut, d. l. quoties, os in d. l. fistulas. Et responsio ipsorum ad i. fistulas, est verbalis, quiat omnis solutio, est executio, Non obstat lex in d. l.3. g. fuit quaesitum: Nam ex duobus ostendi potest specialitas illius tex. Prim b, quia loquitur in restitutione haereditati : Nuc vos scitis ex g.j. I. de Auth. tu t. quod pupillus, quamuis alia facere, quae sp Gant ad commodum suum, possiti tamen non potest restituere haereditatem, quia habet solennitatem quandam, l. Curatorem in se. de auth. tui. deinde,quia restitutio haereditatis noest simplex solutio, sed est species quaedam contractus,per s. sed quia stipulationes. & per tot. xit.I. de fideico m. haered. Concludite igitur, subd tutor non tantum ex causa mutui, sed e
iam ex quacunque lia soluere sibi propria a thoritate possit. Venio ad sextum speciale, quod similiter pertinet ad primum genus, iuuenes sciunt ex 7 Alteri. I.de inutil. stipui. quod i alteri stipulari
nemo potest: Dicit nuc Acc. si quis numerauerit alicui pecuniam mutua nomine alterius, isti a