장음표시 사용
201쪽
numerata, & ait hoc esse speciale in mutuo, per l. ij. C. per quas persen. Circa hoc speciale incidunt duae difficuli tes seu quaestiones. Vna, An istud singulare locum habeat in omni re mutuabili, an vero solum in pecunia λAltera, an istud singulare sit verum ; multi enim tenent contrarium, videlicet quod istud non sit speciale in mutuo, sed qubdin alijsteti. τι
iam contractibus ex numer tione alteri quaer tur actio.
Videamus prim b de secunda hac difficultate, a qua prima dependet. Quod non solum in mutuo ex numer/tione facta alterius nomine altori quaeratur actio, sed idem etiam fiat in caeteris contractibus, tenent Paul. de Cast. Alexan.Iacitem Dominus Zas. qui dicit in s. si nummos. l. certi codictio supr.eod. hanc esse '' communem opinionem. Et habent inter alios quatuor praecipuoi tςx. quibus istud conantur probare. Primo alleg. tex. in i .ea quae ciuiliter. in .deacq.re.dom .ubi dicit tex. ea quae ciuiliter acquiaruntur,per eos, qui in potestate nostra sunt, a quiri posse: Quae vero naturaliter acquiruntur,
per quemlibet nobis acquiri posse. Qubd igitur dicitur, per stipulationem t alteri non acquiri , actionem, fit, quia stipulatio est iuris Ciuilis,
secus in caeteris.Et quod hic in mu tuo specialedicit gl. Idem in caeteris contractibus habebit ocum,quo fit,ut speciale dici non possit. Secundo allog. Paul. de Cast. text. ini. si perianorantiam. C. de condici. indeb. ubi dicitur, ii ego tibi solui alterius nomine indebitu, cer-
202쪽
, a Viglii Zuichemi Praelectio '
condio indeb. Et sic ibi condici. indeb.acquisis tutalteri. Eigo non speciale istud est in mutuo Τςr tib alleg. tex, in. l.sidonaturus, inst. de cod.caus. da. ubi est casus, qu bd si ego iussu puellae, cui dotem promiseram, tibi sponso eam num raui,&nuptiae deinde non fuerint secutae, ipsa habebit aduersus te condici. Ecce Cisum, ubi alteri actio quaeritur. Quarto alleg. te . in si te rogauero, in D. depositi. ubi si dedi tibi librum meum,ut eum pud Titium deponeres; mihi quaerituraetiod positi aduersus Titium. Haec sunt,quae dicti Moderni pro sua opinione potissimum adducunt. Ego credo, qudd communis opinio sit in contrarium, quicquid dicat praeceptor napus i&d
minus Zal, Contrarium enim hic tenet glos Bart. &criteri DD praeter Paul.de Castr. fere omnes. & h betis pro horum opinione text. sortiss. in d. l. ij. C. Per quas persen. Item habetis texi, in I. si ita stipulatus.g. Chrysbgonus. versic. plane. in se de verbor. obligat. Item habetis text. quem Franc. Aret.alleg.in l. Solutum. g. Per liberam,ino,dς. pign.actio. Non obstant iura per Modernos allegata. Noxext. in l. ea quae ciuiliter. Quia ut Ias. col. s. r
fert, ad istum respondit Pot. de Besulio,dicensi verum quidem esse, qu bd ea quae naturaliter a quiruntur, pςr quςmlibet possint acquiri ii his, sed actio nona seu obligationem non esse iu-xis naturalis, sed ciuilis.Et huic responsioni nonmplic t lacnec potest replicari.' Non obstat l. si pςr ignorantiam. Quia respon. Ibd quemadmodu hoc est speciale in mutuo
203쪽
ad L. Singularia. F. Si cert. pet. II s
in s. si quis alij. I. de inutil. stipui. Et habetis r tionem specialitatis in l. Dominus, in si . de com dict. indet,. Non obstati. si donaturus. Quia ibi acquiriatur puellae dominium dotis, quod est iuris naturalis,sed actio personalis illi non acquiritur, &ita distinguiti. Licet. g. Quoties. in fide iure dota No obstat tex. in I.j. in D.depositi, Quia respond. hoc illic esse, quia tu rem iussu meo tradidisti,
Stante igitur ista opinione, quod speciale sit
in mutuo quod alteri acquiratur obligatio, se
cedit alia qu stio,an id saltem procedat in pec
nia mutua,non etiam in caeteris rebus mutuabialibus gar. dicit Ia.de Are dixisse, istud speciale
locum habere, in qualibet re mutuabili, quem sequitur ipse Bart. & caeteri DD. ' communiteri Solus Sal. tenet con trariti, & dicit id habere tantum locum in pecunia mutua. Et dicit nos esse in d. g si nummos. I. certi condictio. sup r.eod. Ibi enim casus iste ponitur in materia exorbitante, non in fauorabili, quemadmodum dicit Bartol. Vnde iste casus sit restringedus,per t. inod comtra.supri de Il. Veritas huius quaestionis stat in eo , ut videamus, quaesit ratio specialitatis in mutuo, quod per pactu alterii potest acquiri actio 8 De ratio- ane istius nihil reperimus in ii. DD. ex fine d. g. si nummos, colligunt, quod istud sit propter fisquentiam mutui. Ista ratio certe non habet locuin alijs rebus mutuabilibus, &sic putarem Sal. rationem in puncto iuris esse veriorem: In iudicando tamen sequenda esset opinio communis. Sequitur septimum speciale, quod pertinet ad tertium genua: Hoc Accurs. non recte expressit, i volui e
204쪽
voluit dicere speciale esse in nummis, quia iuijs codici possit pars numerabilis. Cum illud iri
caeteris rebus fieri non possit,in ys pars integra - lis condicetur.Videamus an hoc ut verum λ Bart.
in hoc sequitur glossequitur etiam id Alexanqui dicit veru id esse usque adeo,ut etiam in ca teris rebus mutuabilibus no possit condici pars innumerabilis. 36 Sed Alex.l in hoc, ut dicit Ias grauiter est I psus, cum repugnet text. in I. Cum stichus. inis. de solui.ubi dicitur, numero diuidi posse nummos, oleum, frumetum & caeteras res,quae coni-muni specie continentur. Et habetis sint leni text. in I. In stipullationibus.in se. de verbor.o ligat. Dices, istud ' videtur esse in caeteris quoque rebus, non solum mutuabilibus. Respondeo, in caeteris reb. diuidedis, etias ipso iure debeatur, tamen dimidia huiusmodi diuisio mode randa est officio iudicis, ut aliquis possit esse re rum usus. g. si familiae. I.de ossic.iud. Uj.C.quando & quibus quarta pars deb. libr. io. Nec en inires ita sunt diuidendae,quemadmodum volebae diuidere Labeo ille classem cum Antiocho, do quo apud Valer. lib. 7. cap. 1.
Sequitur vltimum speciale, quod pertinet a s' secundum genus. Est enim istud speciaIe in pe
cunia respectu aliarum rerum mutuabilium. videlicet,qubd in mutuat pecunia non debeantur usurae, nisi interces erit stipulatio. Ration 2 huius specialitatis reddi t Imper. in s.oleo. C. de usur. Propter incerti nanque pretij rationemiadmissum est, ut in caeteris rebus , praeter pecuniam usurae ex nudo pacto debeantur.
205쪽
ad L. Singularia. F. Si cert. pet. I s
Hoc singulare t hodie propter prohibitione 3
usurarum videtur sublatu . Sed tamen debetis animaduertere,qubd ratio d.l. oleo,adhuc hodie militat. Vnde C. C.isto casu videntur admIttere usuras, ut in c.In ciuitate, &e. Nauiganti. extri deustiris. Hactenus de prima parte glossae: Smquitur nunc secunda, quam Vocamus extraordinariam, in qua Ceruolus dat alium intel Iectu piadtext.nostrum. Huic parti glo. nostrae,debetis ad ijceregi. super Verb. creditam, quae videtur esse
appendix huius glos. Porro circa istam partem glos habetis primo intellectum Ceruoli ad text. nostrum, qui quiadem ex quatuor intelleistibus huius i. nostrae communiter est probatus, & eum nos quoque o supra secuti sumus, & iste expresse probatur,
ponderando primo ista verba, nummos meos non acceperis. Item ista verba, idea a mibi pectinia
secundδ debetis scire quδd quamuis hunc intellectum adscribant DD. Ceruolo, non tamen ipsius est, sed fuit Iac. Balduini. Tertib circa istum intellectum habetis,quemadmodum in telligi debeant ista verba, creanape
cum scilicet, pro qualibet re mutuabili. Vltim b debetis animaduertere, Ceruo tum repraehendi a Bart. in eo; qubd dicit in primo intellectu,large sumpta esse ista verba,pecuniam creditam. Ait enim Ioann. &Ar. cuius sit mus Die intellectus intellexisse creditam pecuniam,pro qualibet re mutuabili ; sed in eo q Ceruotodis. crepasse, qudd voluerunt text. loqui de singularibus mutui, respectu aliorum contractu uoceruolus enim vult loqui texi nostrum de singularibus,respectu ipsius mutui. Cum hac Bart. reprae-
206쪽
voluit dicere speciale esse in nummis, quia iiiijs codici possit pars numerabilis. Cum illud in
caeteris rebus fieri non possit, in iis pars integra lis condicetur.Videam us an hoc sit verum λ Bart.
in hoc sequitur glos sequitur etiam id Alexaniqui dicit veru id esse usque adeo,ut etiam in ca teris rebus mutuabilibus no possit condici pars innumerabilis. 3o sed Alex.l in hoc, ut dicit Ia grauiter est I psus, cum repugnet text. in I. Cum stichus. in P. de solui.ubi dicitur, numero diuidi posse nummos, oleum, frumetum &caeteras res,quae communi specie continentur. Et habetis sint leni text. in l. In stipullationibus.in D. de verbor.o ligat.1i Dices, istud l videtur esse in caeteris quoque rebus, non solum mutuabilibus. Respondeo, in caeteris reb. diuidedis, etiasi ipso iure debeatur, tamen dimidia huiusmodi diuisio mode. randa est officio iudicis, ut aliquis possit esse rerum usus. s. si familiae.I. de ossi c. iud. l. ij. C. qua do & quibus quarta pars deb. libr. io. Nec enim res ita sunt diuidendae,quemadmodum volebae diuidere Labeo ille classem cum Antiocho, de quo apud Valer. lib. I. cap. 1. Sequitur vltimum speciale, quod pertinet ad secundum genus. Est enim istud speciale in pe cunia respectu aliarum rerum mutuabilium,31 videlicet,qubd in mutuat pecunia non debeantur usurae,nisi intercesserit stipulatio. Ratione huius specialitatis reddi t Imper. in s. oleo. C. de usur. Propter incerti nanque pretij rationemiadmissum est, ut in caeteris rebus , praeter pec niam usurae ex nudo pacto debeantur.
207쪽
. Iloc. singularet hodie propter prohibitione 3 iurarum videtur sublatu . Sed tamen debetis a Dimaduertere,qubd ratio d.s.oleo,adhuc hodie militat. Vnde C.C.isto casu videntur admittere usuras, ut in c.In ciuitate, &c. Nauiganti. extride usuris. Hactenus de prima parte glossae: SNquitur nunc secunda, quam vocamus extraordinariam, in qua Ceruolus dat alium intelIectui et ad text.nostrum. Huic parti glo. nostrae,debetisadijceregi. super verb.creditio' quae videtur esse
appendix huius glos. Porro circa istam partem glos habetis primo
Intellectum Ceruoli ad text. nostrum, qui quiadem ex quatuor intellectibus huius i. nostrae communiter est probatus, & eum nos quoque o supra secuti sumus, & iste expresse probatur,
ponderando primo ista verba, nummos meos non acceperis. Item ista verba, idea a mibipertinia
secundδ debetis scire,qubd quamuis hunc intellectum adscribant DD. Ceruolo, non tamen ipsius est,sed fuit Iac. Balduini. Tertib circa istum intellectum habetis,quemadmodum in telligi debeant ista verba, credita . coma scilicet, pro qualibet re mutuabili. Vltim b debetis animaduertere, Ceruotum repraehendia Bart. in eo;qubd dicit in primo in tellectu,large sumpta esse ista verba,pecuniam creditam Ait enim Ioann. & A r. cuius primus Die intellectus intellexisse creditam pecuniam,pro qualibet re mutuabili ; sed in eo a Cetuoto dis crepasse , qudd voluerunt text. loqui de singularibus mutui, respectu aliorum contractu uoceruolus enim vult loqui text.nostrum de singularibus,respectu ipsius mutui. Cum hac Bart. reprae-
208쪽
repraehensione DD. ' communiter transeunt. Sed credo Ceruo tum immerith repraehendi, i in se non retulit se ad intel Iectum Ioan . & Ar sed ad glo.6 rdinariam,quae ponit singularia omnis generis, non tantum respectu mutui. Porro circa haec genera singularium, alia singularia quae sunt elegantissima, addit Bart. Et quamuis caeteri DD. multa praeterea accumulet, tamen quia omnia ista recensere infinitus esset Iabor, ista tantum recensibimus, quae ponit hic
Circa primuni genus specialium ipse ponte
septem singularis,duo quae sunt in text. nostro, e secundum intellectum Ioan . qui intellectus, quoniam reiectus, dicendum erit, ista singularia non pertinere ad istud genus primum, scilicet
mutui, respectu aliorum contractuum, sed ad genus secundum videlicet pecuniae mutuae r spectu aliarum rerum mutuabilium. Addit doinde Bart. ad id genus in D. duo specialia ex glo. nostra,S ad ijcit tria ex Ia. de Are. quorum priam ii ext .si furiosa. sup r.eod. desumptum, ' com- . muniter est reprobatu . Secundum desumptum ex l. si ita stipula .g. Chrysogon in se. Deverb. oblig.quod Bartol non admitti N Sed credo Iac.
recte dixi ste. Priia, b enim qudd in casu isto sit
speciale in mutuo, clere colligitur exl. certi condictio .f. quoniam. supr. eod.vbiI. C. incupiens tractare de singularibus mutui, istum c 1lim primo loco ponit. Secundo id apparet ex duobus text. quos ali gabat Iac. scilicet in d. g. Chrysogonus.& tex. in I. si ita fuero. s.fin. in D. de ver b. obliga. qui confundant doctrinam Barto. quam ipse dat reprobado opinionem Iac.quia in ambobus istis text. clarum
209쪽
ad L. singularia. F. Si cere pet. Irr
elarum est numerationem transjsse in certunx nomen contractus,& tamen propter sublecuta stipulationem, iste c5 tractus est nouatus,vi etiaFulg.declarat, ponderando in ambabus it. ista verba, mutuam pecuniam. Cui etsi nonnulli r spondent,tamen ipsorum responsio nihil valet. Dices, quae est ratio specialitatis in mutuo Pau. de Cast. in d.f. quoniam. l. certi condictio. stupr. eod. reddit rationem,quae no videtur mala esse, videlicet, Quia cum uterq; contractus, tam mutui,quam stipitiationis, sit stricti iuris, facilius alter permittituri secus si alter esset contractus bonae fidei. Vnde Veteres consueuerunt semper in mutuo stipulationem ad ijcere. Porrb vos debetis circa istud speciale Iac.animaduertere, quod dum dicit,contractum t mutui facilius nouari per stipulationem, quam alium, non recte, nec proprie locutus est: Melius dixistet, Impediri facilius contractum mutui, i a nouatio praesupponit duos contractus: senum qui tollitur: alterum qui succedit: sedia isto casu non sunt duo contractus, sed unus tantum, scilicet stipulationis, qui impedit contractum mutui. Item debetis scire,quod licet in aliis contra ctibus,ut emptione, societate,s in cotinenti adisiecta fuerit stipulatio, olim visum sit nouati nem fuisse, per t. si ita stipulatus. Devsuris. &l. duo societatem. in D. prosoc. Tamen hodie disputatio superflua est.iux .gl. paruam, in d .l.Duo societatem in verbo,fecissent. Tertium&vltimum speciale Iacobi circa hoc primum genus Bart. repraehendit, & recte ι pos set tamen spuciale secundi gen cris esse.
i Circa secundum genus specialium , scilicet, M pecuniae
210쪽
pecuniae creditae respectu aliarum rerum muctuabilium, addit Bart. prinab aliud speciale Ia.
. de Are.ex l .si pro mutua. C. eod. silmptum,Tu pe tis ' a me xx. mutuo,ego non habens pecuniam,
do tibi pannos,quos tanti aestimo, dicens, Ve das istos pannos, & utaris deinde illa pecunia. 'Certe hoc casu quamuis non numerauerim pecuniam, tamen contrahitur mutuum,quod Iacidicebat speciale esse in pecunia. Bar. non admit- tit hoc speciale. Primo nanque dicit in casu d.Lsi pro mutua, pecuniam fuisse paratam soluti ni. Deinde vult idem esse etiam in caeteris robus mutuabilibus: Sed certe quod dicit Bartol paratam fuisse pecuniam solutioni,videtur omnino absurdum: neque enim tibi dedi siem aestumatos pannos, ut etiam dicit Sa lyc. in d. l. si pro mutua, reprobando Bart. Deinde quod dicit Ldem esse in caeteris rebus mutuabilibus, cum nulla appareat diuersitatis ratio, Mihi non via detur verum: Est enim diuersa ratio in caeteris rebus: Nam ii darem tibi petenti a me frumentum, pannos aestimatos, ut eos venderes,& em
res frumentum, plura concurrerent specialia, quod non est in pecunia. Porro ut huius vos etiam admoneam, d. l. Si pro mutua; t videtur hodie multum limitata, per nouissimas Constitutiones Imp. nostri C roli Quinti. Neque enim amplius procedit,nisi res iusta aestimatione sit tradita, ut potestis via dere in illis Constit.sub Tit. usurarijs cotra Secundu speciale, quod recitat Bart.circa secuta dum genus,ex Iac.&Are. est in l. Rogasti. su p. eo. ubi dicitur: Si dedi tibi lancem,ut tu istam venis deres,dcutereris ista pecunia,quid λ contrahitur