장음표시 사용
41쪽
xo Elementa Iuris. Iustiniani , quae ad Ius Romanum spectant , eodem jure fieri debebat eorum mentio , quo Librorum Iuris civilis . Te
tamen .heic non moror , ut scias eorumdem Historiam, atque auctoritatem, quam sud nos obtinuerunt rem enim totam ro instituto in de origine . atque Aufioritate Legum Feudalium in Regno Neap. exposui. Qui libri f. r . Quum ergo sensim in hanc mo- corporis ju-lem excreverit ius Iustinianeum *.ue M. ris sibi invi-8c lex posterior deroget priori I. ult. E. ς' , d eonfiat. princ. consequens est l. ut
Theodosiani , quae exstant , fragmenta , quamvis ad iuris interpretationem utilissisima , tamen nullius in foro auctoritatissimi, nec sine falsi crimine ad decisionem
caussarum citentur L. a. f. I9. C. de Ser. jur. enucl. II. ut Novellae derogent libris
omnibus, quia postremo prodierunt f. II. III. ut Codex deroget Institutionibus, &Pandebis, quippe utrisque posterior f. Io. IU. ut Institutiones, & Pandectae, quae ab
eodem tempore robur suum obtinuerunt,
f. 9. eiusdem auctoritatis sint, & neu
uia tamen in quibusdam pugnant, obter andae sunt regulae T. Iustitiationes cedunt Pandectis tanquam auctoritatibus stιis, quatenus ex his descriptae sunt . Hine. e. c. lex. 7. f. q. 6 de odqure. rer. do=n. merito praesertur I. as. Inst. de rer. dι- mi f. a. Pandecta cedunt Institutionibus, quotιο ειs nomationem ex instituto fieri adparet . Hinc e. c. q. . Instit. ex qui . cauis manum. merito praefertur Iegi q. s L. I r. f de manum. υiud. Vide Huber. Pr Iect. ad Inst. Proclem. f. Io.
42쪽
Prooemium . II*. r6. Quia deinde privatus non condit Anleges, consequens est U. ut authenticae, .'' i quippe a privatis collectae , f. 13 - non ieini polleant auctoritate legum, nisi quatenus cum novellis , ex quibus decerptae sunt,
' Saepe autem non conveniunt. Exempla vide in th. Bona damnatorum C. debon. proscript. auth. ex caussa C. de Lib. praeter. ρο exher. Auth. Haec ira , C. de υerb. Obl. Auth. Sed hodie C. de iudie. quas si contenderis eum auctoritatibus suis, diserimen statim in oculos incurret.
Quae supra docet Het neccius de diver- i R Pyl si vi Legum , quas collegit , atque condidit, yx RR 'Iustinianus , mihi crede , iudicio omnium
doctissimorum Interpretum plenissime probantur. Atqui eadem ratio habenda non est de legum nostrarum vi . Sane a Fri-derico usque Fridericum primum omnium. me hic memorare nolim putes, quod sortasse is legum Neapolitanarum conditor fuit; Nam usque ab origine sua ab antiquioribus aliis Legislatoribus peculiares leges Neapolitani exceperunt ; ita enim, ut de re , qua de agitur, rite disputetur,
procedendum est , ut sc. vis constet earum legum , quibus ' vivere necesse fuit Neap. ubi unius imperio cum ceteris omnibus , qui nunc regiones ceteras Regni Neapolitani incolunt , parere caepe runt , operaque sapientissimorum Principum , inter quos procul dubio Fridericus recensendus est , primum suarum legum
c0dices ad manus habuerunt. Id quod sub
43쪽
ha Elementa Iuris. Friderico primum expediri coepisse te non latet ; siquidem probes , quod neminem improbasse video , leges recensere , quae ante Codicis Friderici aetatem valuerunt, dissicile admodum esse , quia CaremuSScriptoribus, ac Monumentis , ex quibus ' eo lpectantia tuto elici queant ) auctoritas legum nostrarum ita definita est , ut Iegum illarum vim constare scriptum sit, quae posterioribus nequaquam abrogentur, vel iisdem non derogetur. Id tamen de
Jure Iustinianeo intelligi , ubi de Juris
Romani auctouitate disputatur , tantum solet. At si de nostro Jure ratio est ineunda , rem tene in hunc modum. Nimirum recenseri opus est non unius Friderici Iurisprudentiam , sed etiam ceterorum Regum , qui post Fridericum & novas leges crearunt, & easdem colligi iusserunt . Sin igitur fiat , ut servato temporum ordine Capitulis , Ritibus , Pragmaticis , quae opera sequiorum Principum prodierunt, Constitutiones aliquae Friderici abrogentur, hae nullius momenti erunt. Sin autem leges complectatur FrIderici antiquior codex , quae in aliis recentio-xibus codicibus minime improbatae sint, easdem servari tene. Flunc canonem nunc discito , quem omnino valere suis locis ' videbis. 3- . q. II. Quia denique Iustiniano , qui
Romani au- Europae, in qua hodie lus Romanum violaritas. get , nunquam paruit , consequens eri ,
VI. ut ius Justinianeum hodie obliget,
44쪽
Valerius receptum. UII. ut illi leges, &itariata , necnon mores patrii fingularum Civitatum, & gentium praeferantur. VIII. Ut No Uellae Leonis , quamvis cum jure
Iustinianeo edi soleant , nec non Edicta Justiniani XIII. & constitutiones quaedam a Ja C. Cujacto , Contio , aliisque viris doEtis restitutae contra ius Justinianeum
non valeant. Cujac. lib. II. obf. cap. 3 S. De perpetuo Iuris Romani usu in Ius Neapo- Regno Neapolitano non est , cur dubi- litanum. teS . Nam vigente Imperio Romano Legum Romanarum praestantia , ac fide , quam semper Romanis Neapolitani praestiterunt, numquam usus legum Romanarum a nostris majoribus imorobatus. Post Imperii Romani ruinam taetra servatum majorum ipsorum studio erga Romanas legeS , ac nostrorum Principuin Langobardorum , Norimandorum, cererorumque beneficio satis constat. Id plane demonstratum plenissime est a nonnullis historicis rerum Neapolitanarum . At tibi maxime cordi sit , Perlegere hac de re Arthurum Duckium , qui licet nostratium numero non lit, tamen in De Usu, o Auctoritate Iuris Gυilis II. q. totus est, ut evidenter probet Communem usum Iuris Romani in Regnis Neapolis , ac Siciliae. Hinc minime mireris oportet nostrarum legum interpretes, quippe qui plenis chartis ius Romanum Commune esse in hoc Regno docuerunt. Quamobrem,lubenter abstineo , omneSheic in medium proferre , cum satis mi- hi habeam , rem a te probari debere au
45쪽
Iustitia quid ρ14 Elementa Jaris.ctbritate Amicti in Praelud. ad Consit ut .& passim in Comment. ad easdem , Antonii Surgentis Neapol. Illustr. cat. XVII. Iserniae in Praelud. Audalibus , & Tappiae , aliorumque Doctorum ad Constitutionem Puritatem . Verum Juris Romani vim semper stare puta , ubi nostris legibus patriis minime obstet; Nam praevalere semper debent civilibus , sive communibus leges Patriae , uti non solum transiactum hac de re est in Regno Neap. sed etiam in aliis Regnis, in quibuS tam . quam commune Ius Romanum receptrim- . LIBER I. TIT. I.
De Jusilia , o Jure., 6. I 8. Inis universi juris est Iustitia ,
Γ cujus se sacerdotes profitentur iureconsulti. ' L. I. g. I. θ. h. t.' imulati Philosophos in primis Stoicos , quorum praeceptis plerique veteres iureconsulti imbuti fuerunt. Vid. Em. Merili. . Obs. lib. r. cap. I. seqv. V.C. Everardi otionis orat. de Philos. Stoico vet. Iuriseonsultorum . Nam & philosophi olim se voca
3. 19. Jusitia ex principiis philosophice moralis stoicae ' es constans , perpetua
voluntas jus Dum cuique tribuendi pr. IV. h. t. I. Io. pr. f. eod.' Stoicis enim , quibus addicti Jure consulti veteres f. et 8. - J omnis virtus consistere dicebatur in constantia, vel constante, ac perpetuo animi proposito. Cic. Parad. 3. cap. I. Seneca Epist. 66. 12O. Cons. v. c. Ger. Noodi. Probabit. lib. 3. cap. I. Aihin civitate is etiam habetur vir justus , qui externas actiones ad legem componit, quamvis non accedat
46쪽
cedat constans illa, ac perpetua voluntas . Cogitationis enim poenam in toro nemo patitur L. 18. F. de paeU. i
ro. Quandoquidem itaque iustitia 3us Ea vel o- suum cuique tribuit f. I9. homines ve- pistra X, Ietro alia jure perfecto , alia iure imperfe- ῆttrit ut .cto a se invicem exi ere possunt , Vel, uti Paullus L. 17. f. q. f. commod. vel contra loquitur quaedam voluntatis , γ ossicii magis , quam necessitatis junt , iustitia recte in expletricem, & attributricem dividitur a Crotio Lib. i. de.jure belli , pacis cap. I.
3.2 I. Expletrix est, quae cuique tribuit, Vt iusque quod jurq perfecto debetur. Aitribuiriae , diem qntiλ . quae cuique tribuit, quod voluntatis , &ossicii magis est , quam necessitatis *.2o. f. aa. Qui justitiam attributricem colit, . yri φpt honeste, vivit. Qui expletricem, neminem i* 'laedit , & Dum cuique tribuit . Unde habes tria iuris praecepta , ' de quibus f. 3. Instit. h. t. δέ. L. Io. 3. I . f. h. t.
- uomodo eadem cum virtutibus cardinalibus Stoicorum concilianda . sint , docet celeberrimus Tnomas. Not. ad Ins. h. t.
f. et 3. Qua divisione iustitiae s .ao. 21. J Iustitia u-
quum multo obscurior sit altera in uni- ni Versalis. v Usum , & particularem , de ea aeuue . . PRyxiςWi8
tivam commodior ad digesta erit dicendi distributiva
3. 24. Α iustitia non quidem gramina'. A iustitiatice, sed moraliter J Jus L i. pr. f. h. t. a ius , a jurejure Iuriorudentia dicitur. iurispruden- f. 23. Iurisprudentia veteribus est rerum fl' divinarum , humanarum notitia , issi, ... , , ibusique scientia f. a. Inse. h. t. L. Io. f. I.
47쪽
16 Elem. Iur. Lib. I. Tίt. Ι. F. h. t. Cuius definitionis priora verba alias ad definitionem philosophiae pertinent. Sen. Epis. 89. Adeoque sensus est , iuris- prudentiam esse philosophiam, quae in justi Icientia consistit. '' Iureconsultis enim perpetua erat aemulatio cum philosophis απρακτοn , ignavis, qui sola barba, &pera id nomen tuebantur . Quemadmodum ergo rureconsultos veram , non simulatam 'bilo opsiam asse lare , dicit Ulpianus L. I. I. I. q. h. r. ita ab eodem iuris prudentiam philosophiae definitione exornari , minime mirandum.
Quomodo f. 26. Concinnius tamen definiri potest, a nobis,de8- quod sit habitus practicus leges recte in-m tur terpretandi , adplicandique rite quibusvis speciebus obvenientibus. JClus 4eges f. 27. Interpres non ad Verba tantum interpreta- legum , sed aci earum Vim, & potestatem xur - respicit L. 17. 1 de legib. Qui enim leges,qnas memoria tenet , non intelligit , Leguleius vocatur Ciceroni Lib. I. de Orat. cap. 33 Interpreta 3. 28. ViS & potestas legum ex rationetio quotu- earum perspicitur , quae si latius pathiplexi verbis interpretationis extensvae, si verbis, angustior refrictivae , si cum verbis pari passu ambulat , declaratλα iundamentum, habetur.
Adpli extio M. 29. Leges interpretatione explicata, Iegum ad adplicantur a iurecontuito factis, vel spe facta. ciebus obvenientibus fg. 26. J adeoque ille Iesum , o consuetudinum earum , quibus priviti in cloitate utuntur , ad ν pondendum , O ad agendum , m ad cavendum
s adde & ad iudicandum J peritus esse de- . het , judice Cicerone Lib. I. de Orat. Os
48쪽
Jιs. Itire. I g8. Qui ergo nulla accuratiore iuris noti- 'tia imbutus , cruda studia in forum propellat , evertendisqne aliorum fortunis quaestum facit, Rabula vocatur ab eodem Cicerone M. cap. II. Uides, quid Rabula notet. Igitur ne Ii,. Meessarium puta, jus omne discere, ne non-litanub' nullorum morem sequi videaris, qui etiam hodie ne quidem imbuti iis, qute in Ele- , imentis Iuris exhibentur, ad forum audaeter accedunt, ut Iudicibus bilem mo- 6Veant , clientumque vel bonam , vel malam caullam deperdant. Hi sunt, apposite Polletus De Foro Romano II. 9. qui ad ra- vim inque in Foro, tamquam in foco laurus Uirens , crepitant , alternis iurgiis convitian-rur , rixantur , latrant tenso Iecore , qui μ- , nstum verborrem inanem nulla scientia, ntilla sententia crocitant , quibus
Immensa cavi spirant meudacia folles,
CO puiturque Imus. Hinc praeueras rogo universi Iuris notitiam, 'ut pro rure temere litigantium fraudes arceas, eosque defendas, qui legum praesidio recte opus habent ; Quare Oratoris potius,
quam Rabulae nomen promerearis . , Neque res tanta caret exemplo. Habet enim Forum Neapolitanum dolios viros , quibus Iure laus omnis debetur , quod ea lint praediti legum stientia , ur sibi , ac Foroeap. decori sint , atque ornamento .
umi ero iuris prudentia in in- Iuris diviso
pretania is, adplicandisque legibus verse- inrublicui n*U26. I leges autem vel de statu publi- repriV tuir
49쪽
. z8 Elem. Jur. Lib. I. Tit. I. co , vel de privatorum negotiis serantur, ius recte dividitur in Publicum, & PH tum, quae & duae iuris positiones' vocantur h. 4. Inst. h. t. L. I. g. a. 1 f. eod.
Postici moros, Stoicis dicebatur pars, seu species, Cuiae. ad L. D. g. de QS. Eodem vocabulo positionis eodem sensu usum esse Palladium de RaRust. Lib. 3. rit. a. observavit v. c. Car. Andr. Dulier. da Latinitate Iuri consultorum ver. p. 326.
. . . f. 3I. Publicum de satu, juribusque rerum Euri Quid pμ licarum, Vel de imperantium, ac civium privatum nexu praecipit , priυatum ad finquiorum utilitatem , id est , ad meum , & tuum pectat ' L. i. f. a. F. t.' Ab obiecto er o dicitur haee partitio , non Rcaussa efficiente, vel finali. Secundum has enim iaprivatum jus recte vocatur publicum L. 38. f depact. L. R. de Tutes. L. 29. D. da res. tui. L. 18. f. I. de damno i .
I ui Neapo. Iuri Neapolitani duas quoque esse te- litanum. ne positiones , seu partes , aut enim pubi i
M: cum est , aut privatum . Publicum est , quod ad statum rei Neapolitanae pertinet iNam proprie Πολιτει με Regni spectat, ac Principatus Jura proponit. Privatum Uero est , quod Neapolitanorum , eorumque a qui Regi Neapolitano subsunt, utilitatem exponit. Utrumque Ius tibi dare in animo mihi est. At quoniam Hetnec cium se in quor , qui de Iure Publico Romanorum non agit, cum ab Institutionum Iuris Civilis auctoribus tantum descripta priVat Juris capita , quod expeditiora essent, Captuique tironum vel facile accomodarx possent modo excIpias ea, quae habet Tiritulus de judiciis necesse omnino est , un
50쪽
. . . . . De Jδ Jure. i. an meis hisce notulis tantum conseram leges Illas , quae ad Ius privatum Neapolitarium pertinent, ne extra aleam ludere videar. Uerum equidem publicum lus Nea -
, quid profecto difficilius est, Obtioti A ' .' ς' hu operis ; Etenim
Cui his in ex priescribetur, De Iur dictione omnitim )udicum Redui Neat 'enarrabo, quae Publicum Ius Remi Neas'
ripartitum est, collectum quippe ex natu- tryplex ori-
Iege , Vel potius complexione legum offimum unius generis accipitur. Ouales ergo sulit leges , tale ius emergit. 3. 34. Leges igitur quum vel dies , vel Vel diu;-umsuae ιnt, Ius quoque vel Gianum, vel iniim , vel Bumanum esse oportet f. . hvm num f. 33. D vinum , prout vel per rectam ' ha - .